Ւ 1 ^ 1 ^ . ^ 1 Շ Ւ 1 ք օոճտ 6Ո 1925, 11.Շ.Տ. 376.286
1>Մ6€է6սւ–քքօբո€էՅե–6 : ՏՇ». IV[IՏՏյV^;ս»
17, 1^ս6 ՕՅաշտաշ -
(13)
Վեցամս. 800 ֆքւ ՚ > Տար– 1600, արա– 2500 ֆ ր •
161. ն06. 15-70
Գին 7 Ֆր •
€ . € . Բ. ԲՅՈՏ
1 6 7 8 ^
՜ ՜
^ 9 5 1
Հին գ շ ա բ թի 29 ՄԱՐՏ
յտոա 29 IVսI^տ
27րդ ՏԱՐԻ ֊ 27 ճոոք՛՛ Ւ)օ. 6418֊Նոր շրջան թ ի ւ 1829
^ ^ ^ ^ ^
ԱՐԳկՆ ԿԸ ՆԱԻԱՏԵՍԵՆ...
Երբեմն
երկաող
լուրեր
կան
որոնք
ամրողջ
ուսումնաււէրութիւն
մր
1Լ արմեն :
ԱՀաւասիկ
երկու
նմոյ^եր։
Մէկր
արեւ
-
մաեան
աշիարՀէն։
Մի՚-որ՝
Արեւելքէն
։
Երկուք՛ն
ալ սերտօրէն
կապուահ
իրարու
Հեա
;
Երէկ,
Ուոշինկթրնէն
Հեռադիր
մը Հաղորդե
-
ք ՚ Լ Դ°Ր
՚ Մ "՚րշրլի
լրագրական
ասուլիս
ը
մ իչազ
-
գային
կացութեան
մասին,
անոր
կը
վերադրէր
Հեաեւեալ
յա յաա րա րութիւնր
.
—
« Ի մ կարծիքով, աշխարհի
կացու֊թիննը
այսօր շաւո անելի ծանրակշիռ է քան անցեալ ՚1յււ–
յ ե մ բ ե ր ի ն » :
Հեռադիրը
կ՝աւելցնէր
թէ
Մ • ՆաՀանգնե
րու
աղգ . սլաչտսլանութեան
նախարար
ը
«մ
երմեց
ր).ղլայնել
իր յա յտա րարո ւթիւն ր» :
Մ իւ՛ւ լ"*–ՐՐ Կր քաղենք
Պոլսոյ
վերտին
թրդ
-
թա րե րէն
.
Ատանա
,
18
Մարտ
Շո գ ե պինդ յ ա ռ ա յ
կը
աալաւ֊ին Ատանայի մէ ջ
հիմնելի
օդակայանին
պատրաստու֊թիւ֊նները: Թո ւրք եւ ամերիէեաւն օ –
դ ա յին րանակներէն գօրավարներ ե ւ փորձա գ է տ -
ներ յանախ կ ՚ ա յ ց ե լ ե ն այս տ ե դ :
« Աուրիական թ ե ր թ ե ր ր Ուոշինկթրնէն կ ՚ ի մ ա –
նան թ է հիւլէական ս ումրերո վ
րեո.նաւորուած
հսկայական թ ռ չ ո ւ ն բ ե ր դ ե ր ոչ մի ա յն պիտի կ ըր –
նան պաշտպանել Մօտաւոր Արե ւ ելքի
քարիւղը,
այս օդակայանին շնորհիւ, ա յլ ե ւ ի հարկին պիտի
կրնան հիւլէական ռ ո ւ մ բ տեղացնել կովկասի
Ռումանիոյ նա ւթահորերուն վ ր ա յ » ։
Մեր
դորհր
չէ բացատրել
թէ
ղօր՛
Մարշըլ
ո՛ րքան
լուբշ
Հ իմքեր
ունի
^
աւելի
հան
բացա
տեսնելու
Համար
միշաղգային
կացութիւնր
:
Եւ այս՝
ճիշգ այն պաՀուն
երբ իբ զո րհակիցր
,
— յ ^ ՚ բ ո ւ մ լ ^ աւելի լաւատես
կ՝երեւայ
, աւե տե
լով
Մ •
ՆաՀանղնեբու
զինեալ
ումե րուն կրկնապատկու
-
մը,
ինչպէս
եւ նոբ գիւտերու
դե բազանց ո ւթիւն ր ՜.
Փո խանակ
Հաստուահնե
բու
գաղանիքնե
րր
»
դո
լ չա կե լո լ , աւելի
լալ է օրր
օրին աբձանաղ
րել
բոլոր վաւերական
դէպքերն
ու
արտա /այտոլ
-
թիւններր
, որպէսղի
Հանրութիւնր
կարենա
յ մօ -
տաւոր դաղտփար
մ բ
կազմել
Այդ կերպով,
թէ իբ միտքր
արթուն
կբ
մնայ,
եւ թէ կրնա
յ մ օտաւո րապէս
նախատեսել
Հ.դա -
չիքր»
՚՛ Առանց
մոլորելու,
թմրելու
կամ խուճա
-
պի մատնուելու
;
Շատ
աւելի
հանբակչիռ
է եբկրորդ
լուրը
՚
՛Տ
՛Օդակայան
մը Ատանայի
մէշ,
որուն
չնորՀիւ
Հ իւլէական
ռումբերով
բեռնաւորուահ՛
Հսկա յական
թռչուն
բերգեր
պիտի
կրնան
ի Հար
կին
զա րնե
լ կովկասի
ել
քք՚ո ւմ անիո
յ
նաւթ
բերր»
I
ԱնՀր
ամբադիբ՝
Շ–
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
Ն ո ^
ախտէսևչաԱՃԽ
^
Պոլսոյ վերջին թղթ ա բ ե ր է ն կը քաղենք հե -
տեւեալ տեզեկութիւԱ1ւերը (19 Մա ր տյ
Եդեէնկի
գւքէրծ
^ւդոէւը
կը
շաքՈՆԱակուի
ՈՒՐԻՇ
քցԼՐՏՈՒՄՆԵՐ
ԵՒ
ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹԵԱՆ
ՀՈԳԵՐԸ
Մեթրոյի
եւ Հանրակառքի
գորհադռլլր
կը շւա–
րունակուի
տակաւին
(14/՛^
Օր)
,
աննկարագրելի
գմուա րութեանց
մ ատնե լով
Փա ր իղի
մողովուրգը
X
ք՝անակցո
ւթ իւննե րր
կը շարունակուին
,
ելք
մը գտնելու
Համար։
Գորհագուլի
կոմիտէն
մա
-
մագրութիւն
խնդրահ
է փոխադրութեանց
նախա
-
բաբէն,
ուդգակի
խօսակցե
լու
Համաբ։
թերթերը
կը գրեն
թէ Փարիղի
փոխադրութեանց
34
Հաղար
այր
եւ կին պաշտօնեաներէն
32
Հաղաբը դագրե
-
ցուցահ
են ամէն աշիւատանք
եւ Հաղիւ
1500^
կր
բանին,
մասամբ
ապաՀովելու
Համար
երթեւեկը։
Մեթրոյի
կայարաններր
աՀռելի
խճողումներու
պատկեր
մը կը ներկայացնեն
առտուան
եւ էրիկ
՜
Գեմոկբատ
կուսակցութեան
վարչական
րնդՀ
՚
ուան
բանուկ
մամերուն
։
Հրմշտուք
, իրարւ
մոդովյլ
քննեց
նոր
խնղիբ
մը
երկրին
ամէն
կողմերէն
իսմէթ
ինէօնիւի
տրուահ
այցե–
լութիւննեբը
եւ այս առթիւ
Հասահ
րոդոքնեբր
է
Անգարա
յի
շրշանա
յին
գեմ ոկբէ
վաբչ–
խորհուրդը
իր Հեռագբ
ին
մ էշ ա յս ա յցելութ
իւն
ներր կը նկաաէ
նախկրն
պետի
գրութիւնը
վեբա–
Հաստատելու
փորձ եւ կը թելադրէ
խիստ
միշոց
-
նեբ
ձեռք
աոնել
; ԲիւթաՀ
իա յէ քաշուահ
Հեռա
-
դրին
մէշ
կ՚ըսուի
թէ
Հալքեաննեբը
Հեհեալ
գունղերոլ
ձեւին
տակ
այցե լունեբ
կր ղ^կեն
ինէօ
նիւի ; Ա ոլղյայէ
քա շուահ
Հեռագիր
մր կ^Ըոէ
թէ
ինէօնիւի
տրուահ
ա յց ե լութ իւննե ր ը կրնան վտան–
ղաւոր
Հետեւանքներ
ունենալ
երկրին
Համ ար
;
^
Մարտ
\ճին Ատանայի
Գեմոկբատ
Համա–
ժ ողովին
մէշ ցաւալի
միշագէ պեր
հադեցան
, ել
պաՀ
մը կռիւը
ա յնքան
աաքցալ
ոբ
Աթաթիւբքի
կիսանդրին
տապալելով
խորտակուեցաւ
։
կռիւը
հադեցալ
Գեմոկբատ
այմմ
ու ելնախկին
շյրշանա
-
յին նտխադաՀներուն
մ իշեւ
տիրող
Հակամ
աբտու–
թենէն
։ Ատրճանակով
ել
դաշոյնով
զփնուահ
խումբ
մը կուսակցականներ
Համ ամողովի
դիւա
նին վրայ
յարձակելով
ուղեցին
շնշել
ատենագրու–
թիւնեբր
եւ ցրուել
Համամողովը։
Խառնաշփոթու
թեան
ընթացքին
սաստիկ
հեհ կերաւ
ԱպաՀովու
թեան
Ա–
ճիւզի
պաշտօնեաներէն
Հիւսէ
յին Ու -
մայ։
Բիչ
յետոյ
^.ա^^ւօԿն ե բ ո վ եւ
թաքսիՏքճր/ւՀ
դէպքին
վայրը
Հասահ՜ ոստիկանական
ումե ր ը ղմ–
ուարաւ
կրցան
զսպել նախա յարձակները
։ կուսա^
ծ՛
կալը
թէեւ
Հրամայեց
ցրուել
Համամողովը,
բայց
մոզովականներր
մերմեցին
մեկնիլ։
Գէպքին
պա
տաս խանատունե
ր ը խոյս
տուին
։ Ոոտիկ՛
տեղե
-
կադիբր
կր ճշդէ
ոբ Ատանայի
գեմոկբատ
չբշա–
նային նախագաՀ
Հիլմի
Եալչրն
Աթաթիւբքի
կի -
սանդրին տապա
լե լով
արձանին
իսորտակման
սլաա–
ճառ
եղահ
է : ժողովականներէն
մին տունէն
ուրիչ
կիսանդրի
մր բերահ
,է ։ Նախա
յա րձա կնե ր ր վտար–
ուահ
են կուսակցութենէն
ւ
Տ1ՍՐՈՒՆԻ
—
Ց աւով
կ իմանանք
թէ հերակ
ու–
տական
Պ • Մ արիուս
Ա ութէ , նաիսկին
նախարար
( լ ^ կեր վաբ ական
) , դմ բա իստ ո ւթ իւնն
ունեցահ
է
կորսնցնելու
իբ անդբանիկ
որդին , ժաք
։ Ողբաց
եալ երիտտսաբդը,
նոյնպէս
ընկերվարական
,
փաստաբան
էր Փարիզի
Վերաքննիչ
ատեանին
մէշ
,ն -
ցում
, երբեմն
ալ նուաղում
։ Ե բեքչաբթի
օր
90 -
110
կառախումբեր
բանահ
էին փոխանակ
65—70/՛,
(450^
վյ՚տյ)
: Բոլորն
ալ ձրի կր ճամբորդեն
, քա
նի որ րացակայ
են տոմսակավաճառներր
, ստու–
դիներր
ել ուրիշ
պա շտօն ե ան ե ր ։
Գալով
Հանրակառքեբուն
, Հազիւ
քսան
Հատ
կը
բանին,
երկու
Հազաբի
վբայ։
Անացեալ
փո
-
խադրութ
իւննե ր ր կը կատարեն
Հաղար
մասնաւոր
եւ
ղինո լո ր ա կան կառքե ր , ո բոնց առշեւ
ժամերով
կարգի
կը սպասեն
Հաղարաւոբ
քաղաքացիներ
\
Ուրիշ
խլրտումնեբ
ալ պակաս
չեն ։ Հիւսի
-
սային
շբշանի
Հանքագորհներէն
6 0 ՚ 0 0 0
^"գէ
դորհագուլ
յայտարարեցին
առշի
օր, իբրեւ
Հա -
մ ակրանքի
ցոյց
Փարիղի
րանթողնեբուն
Համար։
Օբլիի
եւ Լր Պուռմէի
օղանաւային
ա շիւատաւո ր -
ներր
ժոզով
գումարեցին
երէկ,
ճշդելու
Համար
իրենց
դիրքր։
Ասոնք
ալ ամսական
5000
ֆրան
յաւելում
կր
պաՀանշեն
թուլոնի
նաւարանին
աշխատաւորներէն
առ
Հարիւրր
աչխւ
իսկ
Հանրակառքի
Ք
60
ւնքր գագրեցուցին
Գշ*
Օ
ա
էտօնեանե
պաշ
րր
գոր.
Ր
դուլ
։Հո
-
ւմեշտ
չէ
օղաչ
ա
^ոլ
ռաւ
էմագէտ
կամ
Հիւ ՜
լէական
ռում բի
մ ասնագէտ
րլլալ
, չտփելու
Հա -
մար
այս
Հալ անա կանո
լ թեան
Հետեւանքնեբբ
:
Մանաւանգ
կովկասի
մ էշ , ուր կր գտնուի
մեր
մինուճար
Հայրենիքր
:
Այսպիսի
հ րաղիբ
մը մ չակոլահ
էր
1989-40/5՛
ալ, երբ ղօր՛ Վէ կան
կր պատրաստուէր
կովկասի
վրա յ քա լե լու , անգլեւֆրանքելթուբք
բանակնե
-
րով ։
Գէս/քերր
ուրիշ
րնթացք
աոահ
էին
1940
Մա
յիս - Տունիսին
, որով
շուրն
ինկաւ
այս
աղետալի
հրագիրր
։
Այս
աոթիւ
Հ րատարակու
ահ գաղտնի
փաս
-
տաթուղթերը
կբ
Հ աստատէ
ին թէ՝՛
յարձակմ
ան
պար աղ ա յին , օդա ր շալր պիտի կատարուէր
Վանի
ճամ բով,
որ առաւե
լո ւթ իւննե ր կր
ներկայացնէ
Իրաքի
վրայ
։
Գեռ
1940
Փետր. - Ապրիլին,
Անզ
արայի
ֆրանսական
գեսպանր
տ ե ղե կո լ քմ ի ւննե բ կր Հա
-
ղոբդէր
այս մասին ։
Ւ^նչ
խօսք որ Հեռանկարր
շատ
աւելի
տՀալոր
է այսօր , երբ աշն ու ձախր ազատօրէն
կր
խօսին
Հիւլէական
ռումբի
մասին
։
Ատանայի
լուրին
մէք իսկ, չարախինդ
հ՜իհաղ
մ բ չի՞՛ մատներ
թուրք
տեղեկատուն
, թերթ
րլլա
յ
թէ դ րասենեակ
;
Արղ էն
կ ր նախատեսե^ն
թէ
հ^նչ թանկտղ
ին
պատե Հութ իլ ններ պիտի ներկա յանան
իրենց
առ
-
շեւ,
ա/ղ
արշաւանքին
շնորՀիւ՛
՚ ՚
Ի՛՛նչ կր թե/աղրէ
այս
նոյն Հեռանկարր
,
Հայ
կական տեսակէտով
։
Շ.
յայտարարեցին
24
մամուան
Համաբ
Փա րիզեան
շրշանէն
վեց
ա բուտ րձաննե
բու
քաղաքա պետո
ւթե անց
պա չտօնեանե
բր
նո
յնպէս
ղո բհադոլլ
լա յտարարեցին
24
մամ ուան
Համ տր
,
ամսական
4250
ֆրանք
յաւելում
պաՀանշե
լով
։
ՒԴՋ
ԿԸ ԽՈՐՀԻ
ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹԻՒՆԸ
Թերթերր
կբ ղրեն
թէ կառավարութիւնր
դա
սա կարգե
րոլ
բամն ելով փոխադրութեանց
աչխա
-
տաւորնեբր,
ամսական
1400(5՛ 2800
ֆրանք
յաւե
լում
կր խոստանա
ք ՚ բայց
դորհտդուլի
յանձնա
իսումբը
կր մեբմէ , վեց
Հաղաբ
ֆրանքի
րնդՀա
-
նոլր
յաւելում
պաՀանշե
լով
։ Աանձնաիսում
բր
որո–
շահ
Լ դո րհագո
լլր շա րունակե
լ մ ինչեւ
հա յբ/^ք. ,
պնդելով
թէ կարելի
է յաւելում
կատարել
առանց
տոմսակներուն
գիներր
բարձրացնելու։
Այս
խլրտումներուն
եւ գիներու
բարձրացմ
ան
առշեւ
, կաոավարութիւնը
Հետեւեալ
մ
իշոցները
կր նախատեսէ
, Համաձայն
Հրատարակուահ
տե
-
ղեկոլթեանց
՚ •
1)
Աւելցնել
Հբանիւթի
Լէսանս)
գիները։
2.
ՎեբաՀաստատել
պերճանքի
նիւթերու
կարգ
մը
տուրքերը
։
3.
20
առ
Հարիւր
տուրք
Հաստատել
նոր
ինքնա շարմնե
բու
վյ՚ա
յ ։
4.
Խնա
յո դու
թիւն–
ասպետ՝ Պատոլոյ
Լեգէոնի
եւ՝
՜սլա րգեւատրոլահ^
ներ կատարել
զինուորական
իշխանս ւթեանց
եւ
րնկերա
յին ապաՀովութեան
հա խքե բուն
մ էշ
է
Մ ասնաղէտնե
բու
կարհիքով
, մ օտ
\
70
մ ի -
լիառ
ֆրանքի
նպաստ պէտք
է ճարել
,
նախանիււ–
թերու
գիներուն
բարձրացոլմը
կասեցնելու
Հտ
-
մար
։ Եթէ կաբե լի
չ րչլա
յ աւե
լի աղդու
միշոցներ
գտնել,
կր վախցուի
որ ֆրանքր
նորէն
կորսնցնէ
Գիմագրական
ճակատի
շքանչանով
ԱՐԻՒՆԱԼԻ
միշագէպք
մը հագեցալ
էփինալի
մէչ
ԼՎսմ) , Մարոքցի
զինուորներու
ել
ֆրանսա
կան ոստիկանո
ւթեան
մ իշեւ
։ Մ տրոքցի
յիսնասլետ
մ ր պարի
Հ բաւիբահ
էր 3>րանս ո ւՀ ի
մ ը ,
բա
յց
մխտական
պա տ ա ս խան ստանալով
, ասլտակահ
էր
պայն։ Հանբապետական
պաՀակները
բազմաթիւ
էր արմէքր,
նոր թղթագրամնեբու
տպագր
ձեր րակա լութ իւններ կատարեցին
։ Վի րա ւո րնե ր ալ
կան
։ Որո չուահ
է այլուր
փոխագրել
մ արոքեան
ղօրախումբը
։
ՄԱՐՈԲԻ
սուլթանր
յայտաբա
բահ
էր
ԳաՀիրէի
«. \չլ ԱՀ րամ»
թե րթին
թէ բռնութեան
տակ
ստո–
րադրահ
է վերշին
պա
յմ՛ անադրութ
իւնը
^րան
-
սա
յի Հետ
։ Արտաքին
նաիսա րա րո ւթ իւն ր
անմիշա
պէս
Հերքեց
, յայտարարելով
թէ զօբ • ժ ի ՚ - է ն
մ/-
այն
միլորդի
դեր կատտբահ
է ։
ԲՈՐԷԱՅԻ
մասին Հակասական
լուրեր
կբ
չրբ–
շին
։ Հեռագրի
մ ր Համ աձա
յն , Աղդամողովի
շըբ՜
շանակներուն
մէշ հրաղիբ
մ՛ը կր մշակեն
, ղաշ
-
նակից
զօրքը ՅՏրգ զուդա Հեռա կանին
վբայ
կե
-
ցնելոլ
ել Հաշտութիւն
առաշա բկե
լո լ Համ ար
Զի
նաստանի
։ իսկ
զօր • Մ արշըլ
յա յտա րա բահ
է թէ
Մէք Արթրր
որոշում
պիտի
տայ
Համաձայն ապա—
Հովոլթեան
պաՀ աններուն
ւ Փարիղի
եւ
Լոնտոնի
մէշ
մեհ դժգոՀոլթիւն
պատճառահ
է ղօր •
Մէք
Ար թ ՐՐ ի սպաոնա
լիքր Զինաստանի
դէմ :
Գիտել
կուաան
թէ ղօրավարր
իրաւունք
չունէր
քաղաքա
կան
միքամտութիւններ
կաաաբելու
։ Ուոչինկթր
-
նի մէշ ալ դիտողոլթ
իւննե ր եղահ
են ,
նոյն
իսկ
Մարշրլի
միշոցաւ
ւ
ՊԷՅՐՈՒԹԷՆ
կր Հեոաղբեն
թէ նախորդ
վար
չապետր,
Աամի ԱոլՀ, որ երեսփոխան
է,
թեթեւօ–
րէն
վ իբաւոբոլեցալ
ատրճանակի
գնդակէ
մբ
Գէպք
մր հագահ
էբ իր իսկ
բնակարանին
երկու
լ^տրական
սսքաննաւե^ալ
:
պաչտօնեաներու
մ իշեւ
ե։
մէէ ,
՚քէկը.
թեամ բ
՝^Հ^ Պետական
պաշտօնեաներու
զանազան
կաղ–
մակերպութիւննեբն
ալ իրենց
պաՀանշները
նեբ -
կայացուցին
կառավարութեան
։
Կը վքէճիԱ ՈՆ կը
վիճիՕ։ա
Զորս փոխանորդներու
ժողովր
վերսկսաւ
իբ
նիստերը
, որոնք լ^գՀատռւահ
էին Զատկի
աբ ~
ձակո ւրդնե բուն պատճառով
: Երեքշաբթիի
նիս -
տին խօսք առաւ
ամերիկեան
պատուիրակը,
Պ՛
ճէսբփ
եւ իր ու արեւմտեան
միւս
պատուիրակու
թեան ց անունով
սլաՀանշեց
օբակա րգ
անցընել
նաեւ պալքանեան
զաչնադիրնեբու
Հարցր
։ Պ •
սրփ
յանցաւո
ր Հռչակեց
Խ • Մ էութի՚նր
, որ քա
-
շալերահ
է Ռումանիան,
Պուլկարիան
եւ
Հուն
րիան՝
դաշնադիրներոլ
բռնաբարմ
ան
Բռնաբաբուահ
են
մ արգկա
յին
իրաւունքներր
ա
յգ
երեք երկիրներու
մէշ, ուր սլարտտղրուահ
են
կա–
ո ա վարութիւննե բը եւ կամ ա յական
ձե ր բա կա լո լ -
թ իւննե ր , քաղաքական
մ աքբագո
րհումնե
ր
ու
կրօնական
Հալահ՜անքներ
կատարուահ
են ,
ինչպէս
նաեւ կաղմակերպոլահ՜
են բանակնեբ
, որոնք
ար–
տօնուահ
չափէն
չատ
աւելի
ում ունին,
մէկ
խօս
քով
չեն գորհարուահ
ա յ դ երկիրներու
ստանձնահ
յանձնառո
ւթիւններր
։
Բրիտանական
պատուիրաէ^
ալ յայտնեց
, թէ
(Լ«.րերւ». շտբ&ւ&ակւււ|»՚իւնք կարդալ գ. էք^
ուն
դա–
մէլ
;
Fonds A.R.A.M