Ւ1^^.^1 0 1 4
ւ
՚օոճշ
շո 1925, ».€.Տ. 376.286
^)^^^^է^ս^-Բ^օբ^^^էտ^^^ : ՏՇՏ. I«1ՏՏ^VէսՒ^
17, 1Հսշ ՕՅատտաշ ֊ Բ/^1Տ (13)
Վ եցամս • 800 փր • , Տար • 1600 , արտ • 2500 ֆ ր •
1շ1– ՕՕՏ. 15-70
Գին 7 Ֆր - Շ. Շ. Բ. Բա՚ւտ 1678-83
ՕւտՅոշհշ 25 1«յ^11Տ 1951 Կիրակի 25 ՄԱՐՏ
27րդ ՏԱ1՝Ի ֊
1ՐԵՐ ԽՕՄէ^Ը
- 27 Ճոո6^ է(օ.6416–՚Նոր շրջան թ ի ւ 1827
ԶԱՏԿԻ ԿԱՐՕՏՈՎ.
»մթագիբ
շ–
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
Ընկերա
յին
Լ լ. կրօնակս/ն
որեւէ
ղաւանանք
սրրսւղա՚Ա
խորՀուրղ
մր կր էւչարունակէ :
ի)որՀոլրգ
անճառելի
ել անթափանցելի
: Բայց եւ ա
յնպէս
մարգկային
Այլս՚պէո
, դմուար թէ միլիոններ
ու
միլփոն–
ներ
Հաւաաային
իրենց ճակատադրին
կամ կո -
չումին:
Այո է պաա ճառր որ մոգոփ՚Ղ ւրդնե ր ր
մ իշա
անձ կութ ե ամ ր կր սպասեն
տօնական
օրե րուն :
Բոլորն ալ , մեծ թէ փոքր , քաղաքակիրթ
կամ
յետամնաց
, միշա կարօտոփ կր յիշեն
անցեալ ա —
ւանդութիւննե
րր , որքան ալ տարօրինակ
թուին
այսօրուան
ա շքուէ :
Մ անաւանդ մեր մողոփուրդր
;
Տաճախ
ղիաել տուած
ենք թէ
Եւրոպացիներր
չունին
մեր սքանչելփ
րառր,
կարօտ ,
ղդալու Հա
մար անոր խո րութիւնր
:
Բառին
արտասանութիւնն
անդամ
սարսուռ կր
Հոսեցնէ
սիրաերու
մէ^ւ կր թարմացնէ,
ու կր
ներշնչէ : Նոյնիսկ եթէ թախծոա
յիշատակ
մր ա ր–
թրոցնէ :
Այդպէո
ալ Հայկական
Զատիկր,
այնքան
իսնդուն եւ ինքնուրո
յն : Բո լորոփին
Համ ւս պատաս
խան այս մողոփուրղի
աշխարՀ աՀա յեացքին
;
Անշուշտ
աղօտ
յի շատակնե ր մնացած են ա յն
Զատ
իկնե րէն
, ղոր փառաւո րապէս
կր
տօնէինք
Հայրենի
Հողերու
փ^րայ ւ
Եւ սակա
յն , աւանդոլթիւնր
թո ր
Հետքեր
ձղած է ամ էն տեղ : Եւ մեր տարաղիր
րաղմ
ու -
թիւններր
կր շարունակեն
մ իսիթա րութ
իւն
փք^՛ -
տռել
ամ է նէն
մ ռա յլ
պաՀերուն
, արծարծե
լոփ
Յարութեան
Հաւատքր
%
Ե րէկուան
մ իամ իտներր չեն ա յ դ
րաղմ
ու -
թ իւննե ր ր ;
Արեւմուտքէն
մինչեւ
Արեւելք,
րո լո րն ալ դի
տեն թէ յարութիւն՝
ա յսօրուան
իմ աստոփ
կր
նչանակէ ա ղա տութ
իւն
՚. իսկ այս ՚էերչինլլ
յարէ՚=.^֊
տեւ
ճիդ
։ Աչիսատանք եւ Հաւատք :
Աւանղութիւնր
կ՝ րսէ թէ Բրիստոս
անդամ
երկար տառապեցաւ
, էսաչուեցտլ
եւ ապա
յարու -
թիւն առաւ :
Կր նշանակէ թէ մեր կարօտր
պիտի
չսաՀմա–
նա փա կոլի անցեա
լի յիչատակներոփ
:
Հայկական
Զատիկր չատ աւելի
լայն եւ տե -
լական
իսորՀուրդ կր թելադրէ
, մերայս ցիրու -
ցան կացութեան
մէ^ ;
Այդ
խորՀուրղներէն
մէկն է՝ ^"–էէ՚ք ^ր նե -
տել անցեա
լէն
ներկան
, ըմրռնելոլ
Համար
մեր
Հիմնական
պարտականութիւններր
:
Ո՚-րէշ
խորՀոլրդ
մր
նորոդել մեր դիտե -
էիքներր եւ պաչար ամրարե
լ , որպէ սղի
կարենանք
դիմաւորել
օրուան
պաՀանշներր
;
Եթէ
Հայկական
Աարոլթիւնր
կր ն –տնակէ ա–
զատ եւ ամբողջական
Հայրենիք
, ամէն
բանէ փեր
պիտի
դասենք ա յ դ եբկուքր : Եւ պիտի տրամ ա–
դրենք
ամէն բան, առանց դաւանանքի
կամ դասա–
կարդի
խտրութեան
յ
Ուրեմն
տեւական
երկունք,
անկեղծ
Հաւատ -
քուԼ եւ աչխատանքոփ
X
Աո անց
աւյդուելու
տաք ու
պաղ
Հոփերէն՝. Մնալոփ
միշտ Հաւաաաբիմ՝
սե -
բունդնեբոլ
պայքարին
եւ տրեան
.ճապաղիքներու
մէչ
արձակուած
աղաղակներուն
:
Մեր
Զ ատիկնեբն
ալ օր մր կբ դառնան
<(.Հին
աղդաց
պատմութիւն»
, եթէ թ ո յ լ տանք որ սա -
ռին , ցամքին
Հողիներր
օտտր
աւիերոլ
՛քրայ։
Ե՜
թէ չրմբռնենք
անոնց իրական
իմաստր
իբրեւ
յա
ւիտենական
ներչնչարան
:
Այդ Հեռանկարր
պէտք է մդձաւանչ
մր դառ
նա յ մասնաւո րապէս երիտասարդութեան
Համար :
Ան՛տարակոյս
նորեբր
երէցներուն
պէ" էեն
ղդար Զատկի
կարօտր :
Անոնք
ո՛՛՛ւր տեսած
պիտի
րղա
յին
Հայրենիք
եւ Հայկական
Զատիկ,
որպէսզի
րմ պէ ին
անոնց
եբանոլթիէնւբ
:
Հայրիկին
եւ մայրիկին
սրտառուչ
պատմու -
թ իւննե
րր չատ բան չենխօսիր
իրենց
մտքին։
Բայց , բաւական
սլա շ՛որ ամլ .սրած չե ն ար
դէն,
բմբռնելու
Համար
Զատիկներու
եւ
"՚-րիչ
աւանդու
թեանւլ
իմաստր :
Ամէնէն
առաչ
իրենց
կ՛՚իյնայ
ՀՀգաբնանացան»
կատարել, ի խնդիբ
լաւադոյն
օրերու։
Միշտ
Զատկի կարօտով :
ԵԿԵՂԵՑԻՆ
ՀԱՅԿԱԿԱՆ
Նիւթր
որքան ալ տիրապետէ
, չի կբնաբ
չրն–
չե լ մարդուն
Հոդեկան
սլաՀանչներր։
կ՝րնդունինք
անոր
ումր
։ Շատեր
աւելի
յառաչ
երթալով
, կր
մրմԿւչեն
.
«Աստուած
չես՛
. . բայց անոր մօտ,
բան
մ լ ^ ես . . ;
Ի՛՛նչ աիսոլր պիտի
րլլար
սակայն
մարդ արա
րածին
Համ՛ար, եթէ այդ կոպիտ
ումր
կարենար
տիրաբար
իշխել։
ԱշվսարՀր
դմոխքի
մր վերած -
ուած
պիտի
չրլլա՛^ ր , եթէ իսեզդէր
այն
յոյզերր,
ապբումնեբր,
սովո
րո ւթ իւննե ր ր , որոնք կր Հեռա—
ցնեն
մ եզ ա յ դ կեղծ
, սնամ էչ աս տուածներ
էն եւ
կր մօտեցնեն
մարդէն վեր , դեբադոյն
,
անիրական
է՝անին :
ԱՀա մեր Եկեղեց
ին : Հաւատա
ցետ
Է
ՐԼլալու
պէտք
կա"՛յ , անոր կաիսարդական
ումր
լծւդունե -
լոլ ել դէպի
բարձունքր
ձդտելոլ
Համար
, մանա -
ւանդ երբ «թշուառ
ու տնանկ» ենքՀոդիով
ու
մարմինով
;
կ՝ուղենք որ պայծառ
րլլա
յ մեր
եկեղեցին
,
դեդակերտ
, Հո յակապ ;
Կ՛՝ ոլղենք որ նե րկա յանա
յ
մ եզ իր եկեղեցա -
կաննե բու պաակառե
լի եւ արմանլ^տիր
իսում՛ բով :
կ^ուղենք որ օմտուած
րլլա / ներդաշնակ
երգչա
—
խում բով ու եբդիչներով։
Անիկա այդ րո լորով ոչ
միայն
պիտի դոՀացնէ
մեր աղդային
արմանա -
պտտուութիւնր
, ա յլեւ իր փառքով ու
պսակով
դ.ոՀունակ
զգացում
մր պիտի
Հոսեցնէ մեր ներսր
եւ երչանկացնէ
մ եզ օրմր , մամ մ ր , ի՛՛նչ փո յթ :
« Ե կե գե ց ին Հա յկական » խո բՀոլրդն
է
մ եր
Հաւատքին
, ուր ծնրադիր
էլ աղերսենք
խաղաղու -
թիւնր
մեր մտքին : Եկեղեցին
Հայկական
լուսաշող
տեսիլքն է մեր անցեալին, ուր կր գտնենք
խուն -
կին ու կնդրուկին
ոլորտներուն
մէչէն
ամուր
ու
անսասան
ումր
Հայուն եւ տոկուն
կամքր
աղգին։
Եկեղեցին
Հայկական
, կոթողր ու վկան մեր
Հին
փառքին
, ու մնացո րդր Ա . կարապետին
ու
Վարագին
, ճիշդ է որ տմղունած
է նորերու աչ -
՚ քեն , - րա յց փր ճաճտնչր
չերմ է , լո յսր պտ յծառ ,
ւոեսքր
սրտասլնգիչ
, ել է ու կր մնայ
ե կ եղե ցին
հայկական ,
փառքր
Հինին ու նորին :
Ա՚ՕՍԻ
ԾԱՆՐ ՄԵՎԱԳՐԱՆԲՆԵՐ
ՊՈԼՍՈՅ
ՏԵ՚ԼԱՊԱՀԻՆ
ԳԷՄ
Եքկւսթոպի(աոււ դադա^
4 8
ժսՍ եւս
^
լՄԻՆԶԵԻ
ԿԻՐԱԿԻ
ԳԻՇԵՐ)
6աՆեւոՆւ1 ԱոււսզադպԱ
օոսպառիկի
(11.50
ԱՌ ՀԱՐԻԻՐ
ՓԱՐԻԶԻ,
15.60
ԱՌ
ՀԱՐԻՒՐ
ԳԱՒԱՌԻ
ՀԱՄԱՐ)
Պոլսոյ վերջին թղթ ա ր ե ր է ն կը քաղենք հե -
տեւեալ տ եղե կ ո ւթիւննե րը (17 Մարտ)
Գարեղին պաա րիա
րքի
ոլիստի
արա
բողո
ւթե -
նէն վերչ,
րնդՀ • մողովր
չարունակեց
իրնիստր
,
քննելով
Գէորդ արք . Արսլանեանի
ղէմ եղած ամ–
բաստանութիւննեբր
: Բննիչ
յանձնամոդովր
կար
դաց իր տեզեկաղիրր
որ կր բաղկանայ
95
էչերէ
եւ գիրքի
մր ձեւով Հրատարակուած
է ։
Գիրքր
բամնուեցալ
մո ղո վա կաննե բո
ւ , որոնց–
մ է վաքբաթիլ
Աս լան եան ականն ե ր Հեռացան
սբա–
Հէն։
Ի վեբչոյ
խօսք տրուեցաւ
յանձնամողովի
տեղեկաբեր
Պ՛ ՅովՀ ՚ Տէրունիի որ կարդաց
15
կէաերէ
բազկտցած
եզր ակա ցութիւնր
, տ ե զա պա–
Հ ին «կամ ա յական
, ՀակասաՀմ
ան ագր ական
ասլօ -
րէն ել ապաղգա
յի՛ն» գո րծունէութեան
մ ասին :
Յտնձնամոգհվի
ատենապետ
ր , Տօքթ
՚ Մ անուէլ -
եան խօսեցաւ
մ ասնաւո րաբար
մ սխումնե
բու
, կա–
խակա
յո ւմնե րո
լ եւ կատարուած
րոլոր
ԴՐպար —
տութեանց
մ ասին , որոնցմ ով
Ասլանեան
• տրք •
յանգգնած
էր թրքաՀա
յ
մոզովոլրդը
մրոտել
յաչս Աայր
Աթոռին :
Վիճարանութիւննեբր
երկտբ տեւեց
ին եւ բազ–
մ աթիւ
երեսփոխաններ
բուռն
բառերով
արտա -
յա յտե
ցին
իրենց վրդովում
ր , ա լն աստիճան
ո ր
ատենապետր
կարղի
Հրաւիրեց
ճառախօսներր
:
Բաղմ աթիւ
բանաձեւեր
առա
չաբ կուեցան
,մ է–
կր միւսէն
ծանրակշիռ։
ի ՚ ի ե ր չ ո յ
րնգունուեցաւ
կրկնակ
պարսաւանքի
բանաձեւր ;
Որո շուեցալ
նաեւ
նոր յանձն ամո ղով
մ ր կաղ
մե լ,
յխնելոլ
Համար տեղապաՀին
նիւթական Հա–
շիւներր%
Պատբիարքբ
ներկայ չէբ նիստին
:
Երկաթուղիներու
դործադուլր,
որ պիտի Վեբ–
չանաբ
ուրբաթ կէս դիշերին
,
48
մամ եւս երկա -
րաձգուեցաւ
եւ կր վերչանայ
այա գիչեր
ԼկԻ ՚՜
է՛ակի) :
կառավարութիւնր
խիստ
միչոցնեբ
ձեռք
առած էբ, որպէսզի
կարդ
մր կառախում
բեր բա -
նին , Զատկի
տօներուն
առթիւ։
Փարիզի
արուարձաններու
ե րկա
թո
ւզինեբէն
Աէն Լազարի
դիծը
երբեք
չի բանիբ
դո
րծաղուլի
առաչին
օրէն ի վեբ։
Միւս
զիծերուն
վբայ չափա–
գտնց կրճատուած
է երթեւեկր,
միչտ
ենթակայ
՛ղա տաՀա կանո
ւթե ան
յ
Օգանաւային
երթեւեկր
ապաՀովուած
է Զատ
կի երեք
օրերուն
Համար։
Այս
սպասարակութեան
սլա շտօնե անե
րն ալ առչի
օր րնդՀ
. գործագուլ
ո–
րոշած
էին չաիսչախիչ
մեծամասնութեամբ,
բայց
նկատե լով որ անդրծովեան
կեդբոններր
լուր
պէ՜՜
տի չունենան
երեքշարթէ
օրէն առաչ,
ո բո
շոլեցաւ
Աետաձդել
դոբծաղուլր
:
՝^Հ^ Երկու օրէ ի ՚իեր բաւական
բարւոքած
է
երկաթուղիներու
երթեւեկր
Հեռաւո
ր
ղիծեբոլ
վրայ
, շնորՀիւ
ձեռք առնուած
մ իչոցնե
բու
։ Անդ
լիա
յէն Բալէ, Տիէփ,
եւն. Հասած
շրչիկներ կրբ -
ցան
Փարիւղ
Հասնիլ
երկար
յապաղում՛ներէ
վերչ
I
Տ եզական
թերթերր
կր ղրեն թէ
պարտաւորիչ
ծառա յութեան
կանչուած
30 40.000 "*
շիատա -
ւոբներէ
18
Հաղարր
միա
յն պաաասխանած
են
կոչին (կամ
40
առ Հարիւրր)
։
Փոխադրութեանց
նա իսա րա րո ւթ իւն ր աղդա -
րարեց
լոք բոստնե
բուն թէ կարդապաՀական
պա -
աիմնեբու
սլիտի
ենթարկուին
, եթէ իրենց
գործին
դլուխ ր չանցնին
անմ իչապէս
Ազդ • պաշապանոլ
~
թեան
նախարարութիւնր
սկսաւ
գործադրել
ար -
էճակոլրդնեբու
չնչումր
։
X
Փոխադրութեանց
նախարարութիւնր
կր
ծանուցանէ
թէ ուրբաթ
օր երկու
միլիոն
քաղա -
քա ցիներ
փո խաղրո ւած է ին
մ եթրո
յի
90
կառա
խում բերով եւ
20
Հանրակառքերով
։
ԱՇԽԱՏԱՎԱՐԶԲԻ
ՅԱՒԵԼՄԱՆ
ԽՆԳԻՐԸ
Նախարարական
խորՀոլրդր
առչի օր նկատի
ա ռեե
լո վ Հաւաքական
Պա
յմ անաղի րնե բու
դերա -
գո յս յանձնամողովին
եղրակացութիւննե
րր , որո
չեց
անմ իչապէս
\ \
,50
առ Հարիւր
Համ եմ ատո լ –\
թեամբ
աւելցնել
նոլաղադո
յն օրապաՀիկր
Փա–
րիղի,
15.60
առ Հարիւր
ղաւառի
մէչ։
Այս
որոչման
Համաձայն
, Փարիզի մէչ նուա
գա գո
յն մամ ավա
րձր
74
ֆրանքէն
կր բարձբանա
յ
87
ֆրանքի
, գաւառի մէչ
64
ֆ րանքր
74/
5
Այս
որոշումէն
ալ դմդոՀ է Աշիսատանքի
Գաչ–
նակցոլթիւնր,
ոբ միչտ կր ս^դէ իրպաՀանշե
-
բուն
վրա
յ %
ԸնդՀանուբ
կարծիք
այն է թէ այս կար
գագրոլթեան
^ոբՀիլ
պիտի
վերչանան
դործա -
գուլներր
։ Ազդ • մողովի
.առչի օրուան
նիստին
մէչ,
վարչապետր
արդար
գտնելով
Հանդերձ
բան
թողներուն
կարղ
մր պաՀտնչներր
,
ազդարարեց
թէ որեւէ
յաւելում
անօգուտ է , եթէ
ֆրանքր
«ճաթի»
, այսինքն
կորսնցնէ իբ
արմէքր,
նոբ
թզթաղրամնե
բու
չրչա բե րո ւթեամ բ :
Տ րուած
որո շմ ան Համ աձա
յն ,
ամ սական
200
մամ աշիւաաանքի
վյւայ եւ
փոխադրութեանց
յատկացուած
800
ֆրանքն ալ Հաշուելով
, ամ սա -
կան
նուաղա
գոյն
օրապաՀիկր
այսուՀեաեւ
պիտի
ք Լուրերու շայւունա1ւու^իւ0ւ) կաըդայ Դ - Է9 )
Պ.ՃՈՐՃ ՄԱՐՏԻԿԵԱՆԻ
ԲՆՆԱԿԱՆ
ՊՏՈՅՏԸ
^
ԶԱՏԿԻ ԱՐԶԱԿՈՒՐԳԻՆ
առթիլ ^.Տառաիի յա–
չորդ
Հտմարր
լոյս կր տեսնէ
չորեքշաբթի
օր :
ՍՈՒՐՒՈՅ
նոր ղաՀլիճր
կազմեց
նախորդ
վարչապետր,
Նաղ^մ
Բուաօի
յ
Մ իւնխէնի
ամերիկեան
զինուորական
ձայ -
նասփիւռր
( ^ 1 ^ )
անցեալ
իրիկուն
Հաղորղեց
, թէ
ամերիկեան
բանակի
եւրոպական
Հրամանատա
—
րութեան
շրչանակին
մէչ կր
գտնուի Պ՛
ճոբճ
Ա արտ
իկե ան , ո բ
Հ բամ անատար
գօր •
Հէնտիի
կարգագրոլթեամբ
եկած է անգամ
մրն ալ
քննելու
բանակին
պարենաւորմ
ան կացութիւնր
: Պ ՚ ճ •
Ա արտիկեան
յա
յ տ ա ր ա ր ած է Ֆրանքֆուբթի
մէչ,
թէ բանակին
սննդեղէնր,
որակով եւ
քանակով
շատ
աւե
լիւ լաւ գտած է այմմ, քան քանի
մր տա—
րի առաչ։
Զայնասփիւռր
յիչեց, թէ Պ՛ ճ՝ Մար–
տիկեան
, ա յս
մ իեւնո
յն առաքե լութեամ
բ , Եւրո–
պա եկած էր նաեւ
1946/5՛
եւ
1948^5՛։
՝^ւՀ Պ • Մ արտիկեան
Հալէպ
Հրաւիրուած
էր
սլա շտօն ա պէ
ս , Հ. Ա. Ը. Մ-ի Կեդր •
վարչու -
թեան
կողմէ
, Զատկի մեծ մ ա րզաՀանղէս
ին առ -
թիլ,
րայց իր զբաղումնեբր
արգելք
եղան մեկ -
նելու :
Fonds A.R.A.M
