0. Տ. 376.28(
ՕՐԱԹԵՐԹ
17, քՀսշ 0&ա6տա6 - Բ^1Ձ (13)
Վհցամս • 800 ֆր • , Տար • 1600 , արտ • 2500
161. 006. 15-70
ԳիՏ 7 Փր– Շ-Շ-Բ-Բ^տ ^ 6 7&^
1950
Կիրակի 28 ՄԱՅԻՍ
26րււ ՏԱՐԻ - 26« յ^աւ« Տօ. 6164–Ո,ոբ շրջան թ ի լ 1575
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ
ԶՐՈ88 ԱՆՏՈՐԳԻ
ՄԸ ՀԵՏ
հմբագիր՝
5.
ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն ։
Հայրենիքը
գտեր է իր ճամ րտն : Զգենք
իր
վիճակին։
Մենք մեր գործերով
զբաղինք
ւ
=
Ըսել
կ՝ուզէք՝
ի՛նչ
կ՚ուզեն
թող րնեն,
մենք
մեր գլխուն
ճարբ
նայինք։
Ամէն պարաղա
յի մէք, ինչ ոբ ալ
ըսենք
գուրսէն
անօգուա
է ։ Գագափարական
պտյքտըը,
ամ էնէն արգար
քննագաաոլթիւնն
տնգամ
կրնայ
վնասակար
գառնալ :
^= Ուրեմն
վարուինք
իբբեւ
ամերիկեան գի
տողներ կամ օաարականներ
: Աայն չգանենք, երբ
յիմ արութիւններ
կամ բարրաբոսու
թիւններ
կը
գործեն։
ՋպաՀանչենք
որ քագաքական
աչխա -
տանքնեբ ալ կաաարեն
, անտեսական
- ճաբտա -
• րարուեսաական
գործունէութեան
Հետ :
ՋՀ՚որ–
ցնենք թէ ո՞ ւր ենաս ու ան . . .
Ոբքտն ալ բաբձբ պոռաք , ինչքան
իրաւա
ցի պահանքնեբ կամ բողոքներ
յայանէք
, ոչ
միայն
նկաաի
չեն առներ,
"՛յլ եւ կրնան
զայրանալ :
- Կբ Հետեւի թէ Հայկական
Աբ աասա
Հմանի
մէկ
միլիոն
տարագիրներբ
պարտականութիւննեբ
ունին
Հայրենիքին
Հանգէպ,
րայց ոչ իրաւունք -
ներ : ժողովո՞ւրգ
ենք թէ Հօտ :
Հտրցը
իրաւունքի
մասին
չէ , "՛յէ Հնաբա -
ւո րութեան։
Մեր երկիբր կբ կոչուի
սովետական։
ԸԱալով
մէկ մասնիկր
Հսկայական
Միութեան
մբ,
Հաբկագրուած
է տառապէս
Հետեւիլ
անոր Հաս-
տատած
կարգուսարքին
:
•= Բայց չէ՞ որ ազա՜տ է եւ անկախ , Համա– ՝
ձայն
խորՀրզային
սաՀմանագբոլթեան
:
Ամէն
երկբի
մէք ալ աստիճանարաբ
գգտլի
կը գառնան
օրէնքներուն
րար իքնե րբ : կարելի չէ
ամ էն առաւելութիւն
վա յելե
լ մէկ անգտմ
էն :
— Երբ մարգիկ
բառարանին
բառերբ
գործա–
ծելու
ազատութենէն
տնգամ
զրկուած
են , երբ էք
միածնի պէս պատմական
Հաստատութեան
մր ան
գտմ
իրաւունք
չեն տար գոնէ անփոփոխ
պաՀե
լու
գաբաւոբ
ուղղագրութիւՆր
...
Որ եւ է աղգեցութիլն
ունեցա՞
լ
տարիներէ
ի փեր մ զուած
պա յքարբ : կեգրոնական
իշխանու
թիւն բ ա յգպէս
Հ րամ ա յած է , պաբտաւռ
ր են Հա
մակերպիլ :
= ԵԼ
մենք ալ պարտաւոր
ենք «զոլամ»ի
գե՞ր
կատարել
: Ղ՛իտնա լով Հանգե բձ որ անոնք
բռնու
թեան տակ են , իսկ մենք ազատ, մարգկօբէն
պաբ
տաւռ՛՛ բ չենք
բողոքել
, ձազկել կատարուած
բաբ–
բարո ս ութ իւններր
:
Արձանագրել
տառապանքի
ձա յներբ , վերաշինութեան
աւետիսներուն
Հետ :
Լեղուէն եւ ուզզագր
ութենէն
աւելի
կտ բե
ւոր
խնզիրնե
ր կան : Տարաղ իր բաղմ
ութիւններբ
կը Հալին օտարութեան
մէք։
Հայրենիքն
է փըր -
կութեան
մ իակ
ճամ բան :
=
Ի՞նչ օգուտ
յիչեցնել այգ Հասաբակ
ճրչ -
մարտութիւնը
, երբ ամուր փւակած
են գուռ—պա —
տուՀտն : Երբ ոչ ներս կրնաս
մտնել առանց մաս—
նաւոր
արտօնութեան
, ոչ ալ գուբս
ելլել : Երբ
մարգիկ
զբաղած
են սովետական
յեղափոխութեան
մ աբզանքներով
, ելոչ թէ Հա յրենիքին
ամ
բողքա–
ցում ով,
Հա յկական
՚իատին
լուծում
ով,
տաբագիր
բաղմ ութեանց
փ ր կո ւթ ե ան Հոգե րով :
^յ՚է
Հոգերով ալ մենք
զբաղինք,
տռանց
խաոնռւելու
անոնց
գործերուն
:
^= Հա յրենի՜ ք ունենալ եւ անտե սել
անոբ
սեւն ու ճերմակր,
ծուռն ու շիտակր։
Ջեռնթափ
բլլալ կամ սուտ - խենգ
ձեւանալ
, իտես
ակներեւ
չարիքներու
: Ոչ տեսակէտ
, ոչ ալ
բաղձանք ,
արգար
պաՀանքներ
յիշեցնելու
, կամ
տարագիր
թազմ ութեանց
իրաւուն^ւերր
ա բմե ցնե լո ւ Հա -
մար : Ոչ է"կ "Բ՛՛ձ ԴԻԲՔ
յանուն
րնգՀանուր
մշա
կոյթի • Այսոլէ՛^" կր կազմուին
Հա յ րեն իքնե ր բ. , .
Ո՚-րիշ
ելք չունինք : Եթէ ձեր
ուղղութեան
Հետեւինք
, փախ կայ որ գէ չ - ագէկ
հաստատուած
կապերն ալ փւրթխն :
- ԸնղՀակառակն
: Եթէ ուշազրոլթեամբ
չՀե–
տեւինք
անցուգարձին
, եթէ չապաՀոփենք
աղատ,
իբական եւ տեւական
Հաղորգակցութիւն
,
իբրեւ
լրացուցիչ
մասբ
Հայրենիքին
, իրրեւ
անոր տաբա
գիր ղաւակներբ
, ինչո՞վ
ամրտպնգոլին
կապերբ •
-
Գուք տեսակէտներ
կր յայտնէք
Որոնք
անգործագրելի
են :
—~ Որեւէ տեսակէտ
ի վերքոյ
Հետքեր
կր
ձգէ,
ակօսներ
կբ
բանայ, կր բաւէ որ Հիմնուած
րլլայ
Հաստատուն
փաստերու
վրայ։ Աեր քննագաաոլ
-
թիւններր
կր
րթին իբականութեան
վերլուծումէն
%
Հյ •
ԿԱՐԿՈՒՏ
ՏԵՀԱՑ
...
Հ Ծքեզ եւ աննախլնթաց
» տեսարան
մր վա —
յելեցինք
ուրբաթ
իրիկուն
, Փարիզի
մէք։
Նախ
անձրեւ
մբ տեղատարափ
, որ
իրական
լիճեր
կազմեց շատ մ ը փողոցնե
բու
մ էք :
\
« Յառաք »ի կողմնակի
փողոցն
անզամ
անան
ցանելի
զարձած
էր :
Այն աստիճան
ոբ , լնկեր
Բարթոզր
թեբթե -
րուն կապոցնե
րր Հեծե լանիւին
վյրա յ տեղաւո
ըած
ռառմ
ւ
ւզԱագիտակտն
Հնարքներ
կր մտածէր,
«ող -
քամ բ»
անցնելու
Համ
ար
յ
Ժամր
Յին
ամպերբ
նորէն
գոռացին
:
Երկինքր
պայթեցալ
: Անձրեւին
յաքոբգեց
կարկուտ
մ
ը
չտ–
ռաչտլից
, կազինի
մեծութետմր
:
կարծես
կապար
կր
թափէր
երկինքէն
, սպառ–
նալով
խորտակել
գուռ,
պատուՀան
,
ապակի։
կարկուտր ա յնքան խիտ էր եւ
առատ
սառնակոյտեր
կազմած էր փողոցներուն
մէք։
Ե՛–
մանոլկներր կբ փորձէին
. • • ձիւնագնգակ
խազալ :
Ն՚սբգունին
անգամ
Հատիկներ
կը
ժռզփէր,
իրագիտական
գաս մը տա լով– . .
կեռասներու
կրած
վնասներուն
վրայ։
Հապա
մ իւս պտուղնե՞
րր : Բան քարեղէն -
նե րր : Արմ տի՞ քր • • • կատարեալ
աղէտ
Հ ողա գոր
ծին Համար , ամրոզք
Ֆրանսայի
մէք։
Անչուչտ
նաեւ Հարեւան
երկիբներու
մէք։
Մ ինչ կարկուտր կր շաբունակուէր
,
^ազզա–
բաբ կր յիչէ ինք պատերազմ
ին օգաբշաւներր
: Մ ա–
Հտգոյմ
սուլի^եբր։
ԱՀռելի
ճաբճատումնեբ՝
գէ՜
չեբ թէ ցերեկ
: Օրն ի բուն խուճապ՝
քազաքին
փո
ղոցներուն
, տունե րուն ,
խանութներուն
մէք :
քցոլմում՝
գէպի
թաքստոցները
1
Շաաեր կը մ տածէ ին «գալիք»ի
մ ասին , իր
քստմնելի
գազտն իքնե րով :
Աղգամո
զովը պիտի
կրնա՞յ
ապաՀովել
խաղաղութիւնր
, արգիլել
Հիլլէականր
եւ
միւս
անէծքներր...
ի՞նչ էք իրար անցեր , կարկուտ
չէ^ք տե -
սած
ձեր կեանքին
մ էք ;
Երբ
անձրեւր
կարկուտի
վախ
չկա՞յ ոբ պաղ
պատերազմն
կը վերածուի
,
սլ
ՀետզՀետէ
տաքնալով
կապարի
կաբկուտներ
թափէ
մարգ -
կութեան
գլխուն
. . .
ՎԱՀԷ
ԿԻԼԻԿԻՈ8 ԿԱԹՈՎԻԿՈԱԸ
Կ՝Ա6ՑԵԼԷ
ԵԳԻՊՏՈՍԻ
ԹԱԳԱՒՈՐԻՆ
Կիլիկիոյ
Գարեգին
կաթողիկոսը
Եգիպտոսի
մէք , լնկե րակց ութեամր
Գեբենիկ
եպիսկոպոսին
եւ ՛Բաղաք .մռղովի ատենապետ
Տոքթ՛
Խաչիկ Ա ո–
ղփկեանի
, Ապտինի պալատը
երթալով
ստորա - |
գրած է այցելուներու
մասնաւոր
տոմարին
մէք : \
Այս
առթիլ
կաթոզիկոսր
լնորՀակալութիւն
\
յայտնած է արարողապետին՝
Ֆարուք Ա՛ թազա– ՚
լորին
վեՀանձն
ասպն քականութեան
Համար,
ղոր
կր վայելէ
Հայ մ-ողռվոլրգը
Եգիպտոսի
մէք :
^
Մայիս
\4ւին կաթողիկոսը
քարոզած է Ա՛
Լուսաւորիչ
եկեզեցին
, ի նե րկա յութեան
մեծ
բաղ–
մութեան
մր :
Եկեղեցւո
յ աւարտումէն
վերք ,
կաթոզիկոսր
առա
քնո րգո ւած է Առաքնոբգարան
ուր
Գպբաց
Գասբ երգած է «Երբ
որ բացուին
գռներն
յուսոյ»
,
^Տէր , կեցո գու զՀայս», եւ «Հայ
Ապբինք»ր
,
X
ԳաՀիրէի
«Պուբս» եւ «Փրոկրէ
էմիփսիէն»
թերթեբր
կաթողիկոսին
կենս ազր ա կանր
Հ րատա–
րակած
են
: ՚^նԼրս/
աշփսատակիցր տե սակցու
թիւն
մր ունեցած է կաթողիկոսին
Հետ, որ պատասխա–
նելոփ անոր Հարցումներուն
, րսած է թէ
«էքմիած
նի կաթողիկոսին
Հետ մ եր
յարաբե
բութ իւննե րր
խիստ
սիրալիր
են» , թէ «պաշտամունքի
ազա -
տութիւնր
սկզբունքով
լնգունուած
է Խ • Մ իու -
թեան
մէք՝
Հայ Համայնքին
ինչպէս եւ միւս
կրօ
նական
Համայնքներուն
Համար »:
33
ՀՈԳԻ Ո%Ջ Ո՚ԼՋ ՎԱՌԵՑԱՆ
Ո իքակո
յի մէք,
50
Հոգի ալ ծանրապէս
վիրաւորուեցան
,
լնգՀտ–
րում
մ ր պտտաՀած
Րէէ՛" Է՛՛՛Լ Հտնրակաււքի
մը եւ
քար իւղա բարձ բեռնակառքի
մը միքեւ :
ԶԵԽՈԱԼՈՎԱԲԻՈ6
նախորգ
արտաքին
նախա–
րաբր , Բլեմանթիս
, որ խիստ
քննագատո
ւթեանց
ենթարկուած
էբ կուսակցական
Համագումարին
մէք, « խոստովանեցաւ»
իր մեղքերը,
ներողու -
թիւն
խնգրելով
. . .
ԹԷՀՐԱՆԻ
թերթերբ
կը գրեն թէ
խորՀբղային
գորքբ
Հոզաշերտ
մր գրաւած
սաՀմանամերձ Խո–
րասան
գաւաոին
մէք,
8
քէէ՛ տտբածութեամբ
%
ԹոէՐք\ դեսպանիԱ
յաթաքաէՈՆթխէճը
ՄԵԾ
ՓՈՓՈԽՈԻԹԻԻՆՆԵՐ
ՋԵՆ ԱՊԱԱՈԻԻՐ
Փտրիղի
թուրք գեսպանր,
՚Հյուման
Մէնէմէն–
ճիօզլու
, պատասխանելով
ՕօաեՅէ/
աշխատակցին
Հարցումներուն
, Հետեւեալ
յա յտա րտ րո ւթ իւննե
րն
րբաւ
վերքին
լնտրութեանց
ել
կառավարական
փոփոխութեան
առթիւ :
Հակառակ
կաբգ մր ենթագբութեանց
, ղմ–
գոՀութեան
արտա յա յտութիւն
մ ր չէ ր որ
տեզի
ունեցաւ
, ա յլ գիտակից
կամ եցողոլթիւն
շա րու
նակելու
քէմ ալա կան
յեղափոխութիւնը
: Պարզա
պէս
բողոք
մր կ՝արտայայտուէր
կարգուսարքի
մբ
Հանգէպ որ կր տեւէր
27
տարիէ
ի վեր : Եթէ գմ–
գոՀութեան
արտա յա յտութիւն
Րէէար , ^Մ
իէլէթ»
կուսակցութիւնր,
որուն
ամրոզք
ծրագիրբ
կը շա
Հա զո րծէր
կրօնական եւ յետա շր քական
զգացում–
ներբ, պէտք է զօրացած
ելլէր
այս
լնտրութեանց
մէք : Մինչգեռ
քախքախուեցալ
:
« Թուրք
մոզովուրգին
ուգածը
այն է որ ԱաՀ–
մ անագրութիւնր
իրապէս
գո րծտգրուի
, եւ ^իձԳ
տ յգ էր որ կր խոստանար
Գեմ ոկրատ
կուսակցու
թիւնր։
Այժմ
կարելի է ամբողքովին
գործազբել
սաՀմանագրական
օրէնքներբ
:
Ուրիչ
խօսքով
,
կաբգ
մ բ բարենորոգումներ
կատարել եւ բարե -
փոխել ա յն օրէնքները որ կբ Հակասեն
Հիմնական
սկզրունքներուն
:
Անչուշտ
նռր կառավարութիւնբ
պիտի
զսպէ
ծա յրա յեզ տարրերր
: ի բական
ին մ էք , Համ ա յնա -
վար
կուսակցութիւն
չկայ
Թուրքիոյ
մէք,
քանի
որ ԱաՀմանագրութիւնբ
կ՝տրտօնէ
միայն
տյն
կոլ–
սակցութիւններր
որոնք աղգէն կր բխին : Անաց
որ,
Թուրքիո
յ մ էք Համ ա յնավար
Հոսանքր կր
Հիմնուի
ոչ թէ բանուոր
գասակարգին
, այլ կարգ մր երի–
տասաբգ
մ տաւո րականներու
վրայ
որոնց
Համար
քազաքական
եւ տնտեսական
խնգիրնեբր
վերացա
կան Հանգամանք
ունին : Անոնք ե րիտասա
րգական
եղանակով
մբ կր գո բծեն : ճիչգ
ինչպէս որ ես ,
քառասուն
տարի առաք, երբ ուսանող
էի
Աորպոնի
մէք. Հարուածներ
կբ ստանայի
ռստիկանութենէն
,
որովՀեաեւ
ցոյց կատարած
էի ժան տ՝Արքի Հա–
մ ար :
ԸնգՀակառակն
, աւելի
վտանղաւո
ր է յե տա
շր քական
շարժում
ր իր կրօնամ ո լութեամ
ր : Ա յգ
վտանգին
իրականութիւնր
տեսանք
մառեշալ
Ֆէվ
զի Զաքմաքի
յուզաբկաւորութեան
ատեն : Աբաա—
սաՀմանբ
Հասկցաւ այգ վտանգին
իմաստր եւ եթէ
Գեմ ոկրատ
կուսակցութիւնր
իմ աստոլթեամ
բ
էչաբժէ բ եւ ա յս քազաքականութիւնր
օգտագո
ր -
ծէր բնտրտկան
նպատակներով,
թուբքիան
ծանր
խլրտումներու
շրքան
մր պիտի
անց լնէ ր :
Գալով
մեբ արտաքին
քաղաքականութեան
,
մեն.ս կ^ոլզենք
որ պաՀպանուի
ներկայ
գոյավիճա–
կր Միքին
Արեւելքի
մէք , Հիմնուելով
բոլոբ եր–
կիրներու
անկախութեան
, տնտեսական
եւ քազա—
քական
բարօրութեան
վրայ։
իմ երկիրս
իր ելեւ -
մուտքին
կէսր կը ծախսէ
բանակին
վբայ :
Ուրեմն
բնական է ռրԹռւրքիան
ուղէ պաշտպանել
իր թի
կունքը : Միքեըկբականի
պաշտպանութիւն
բսե -
էով պէտք է Հասկնալ
Արեւելեան
Աիքեբկրտկանի
պաշտ պանո ւթիւնր
: ՛Բաղաքական թէ
տնտեսական
տեսակէտով
էականբ
այն է ոբ Հաստատուն
վի^ակ
ստեղծուի » :
Գեոէանիպ Վկ
ԱՐԵՒՄՏԵԱՆ
ՊԵՏՈՒԹԵԱՆՑ
ՆՈՐ
ԾԱՆՈՒՑԱԳԻՐԸ
Խ–
ՄԻՈՒԹԵԱՆ
Ֆրանսական
, անգլիւա կան եւ ամ ե ր ի կե ան կա
ռավարութիւննե
րր իրենց
մ ա բզպաննե
բուն
մ իք" -
ցաւ
Պե րլինի խորՀբգա
յին Հրամանատարին՝
զօր •
Ջուիքովի
յանձն եցին ծանուցագիր
մր, որով
էլա
ռա քարկեն
լնգՀանուր
լնտ բութիւննե
բ կատարե
լ
ամբոգք
Գերմանիոյ
մէք եւժողովբգավաբ
սաՀմա—
նագբոլթիւն
մբ Հաստատել :
Երեքն ալ անՀ րաժեշտ
գտնե լով
Գերմ անիո
յ
քազաքական
եւ տնտեսական
միացումր
, որ վեր
քին անգամ
նորէն
քննուած է Լոնտոնի
մ էք , կր
բացատրեն թէ ամբոզք
Գերմ անիո
յ Հ ամար կառա
վարութեան
մր կազմութիւնբ
պիտի
Հարթէ
ճամ
բան՝
Հաշտութեան
գաշնագրին
Համար : «Աբել -
մ տեան
պետութիւններր
ա յն տեսակէտն
ունին թէ
անքատ
Հաշտութիւն
մր մէկ եւ կամ
քանի մր
գբաւեալ
շրքաններու
Հետ՝ պիտի նշանակէ
լն -
գունիլ
Գերմանիոյ
տեւական
բաժանոէժր։
Արեւ
մտեան
պետութիւններր
Համաձայն
չեն այս տե -
սակէտին » :
Իրենց
Հիմնական
ծրագիրբ
պարզե լէ վերք, ե–
րեք պետութիւններր
Հետեւեալ
պայմաններբ կ^ա–
ռաքաբկեն
գերմ անական
Հարցին
լուծմ ան Հա -
մ աբ .
1 .
Ազատօրէն
լնտրոլած
կառավարութիւն
մբ
ամբողք
Գերմանիոյ
Համար :
2.
Շտրժուժի
ազատութիւն
անՀատնեբու
Հա
մար,
քնքում
ձերբակալութեան
ել
կամայական
ա րգե լափակմ ան , ւս ղա տ ո ւթ ի ւն րն կե բ ա կց ո ւթ ե ան ,
(Լուրերու շարունակութիւնը կարդալ Դ– է յ )
Fonds A.R.A.M
