Տ. 0. տ. 376.ՁՏ6
1 ) ս ֊ 6 շ է 6 ա – Բ ք օ ր ո 6 է 3 1 ւ 6 : ՏՇՏ. 1«1 Տ Տ ^ Տ Ա«
17. 1<Ա6 Օտատտատ - Բշ^ԱՀւՏ (13)
Վ,հցամս • 800 ֆբ • , Տար
• 1600 , աբտ • 2500 ֆբ •
161^06. 1Տ֊70
Գին 7 ֆբ– ^.^.Ւ>տ^տ 1678-63
ՏՅաճտւ 22 ձVI^IԼ
1950
Շաբաթ 22 Ա«1ՐԻԷ
26րդ ՏԱՐԻ ֊ 26^
քսաէշ Ոօ.
6134–1ւոր շրյան թ ի լ 1545
ՄԷՐ
հյՕՍ41Ը
հյմբագիր՝
Շ.
ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ԵՐեԿ ԱՑՍՊհՍ
ՋԷԻՆ
Հակէսռւււկ
իբեն
ղէմ սաբքոլ.ած
յ-իւորէ՚ն
, Ղ՝ .
Ա
՚էւ֊ւ
՚է
ելէ՚ւ
Համ բա՛ն մնալու,
մ իաք
չունի։
Ն"*իւ1լին աքսորաէանբ վբ չաբունակէ
պայ -
քարիլ ճակս, ւո ճակտի
, վաւեբական
փասաերով^
Կ՝ապացուցսնէ
Րէ իսկապէս
աբղելաբաննեբ
կսւն
Խ •
Մ իութեւ սն մէք , մ իլիոնաւոր
ղժբախաներով
է
Եւ կբ պնգէ ոբ քննութիւն
մբ կաաարուի
, միքաղ
գային
յանձ ւամողաէի
մր միքոցաւ :
Իր վհր՛^ ին գրութեամբ
արաագրահ՜ էբ Հաա–
ուած
մր հյ • Մի ՛ւթեան « Օրէնքներու
մողովա -
ծուխէն
(ւ935
Մարա
7), ռուսերէն
բնագրէն ալ
մ ասեր
լուս
լ ւնկա բելով :
Այգ աբէ-յաապումր կր կաղմէ քախքախիչ վկա
յութիւն
մր , յօգուած առ յօգուած
ներկա յացնե -
լով
ղանգուածային
աքսորի
գրութիւնր
, սաՀ-
մ անուած
պաաիմներբ
, Ջեկա
յին արուած
իբաւա–
սութիւններբ
եւն •
յ
Այս
բոլորբ
գաղանիք
չեն բոլոր
անոնց Հա -
մաբ որ , Միութեան
կարգուսարքին
, ամենօր -
եայ
կեանքին կբ Հեաեւին
ոլչագրոլթեամբ
եւ
պարկե չաո ւթեամ բ :
Մենք
միքանկեալ
յիչեց
ինք
Գ. Ռուսէի պա -
րագան
, ՚ ապացուցանելու
Համ ար թէ ոբքան
պըղ–
աոբ ել միակողմանի
գիրք
մր բռնած
են Ֆրան -
սա յի ել ուրիչ
երկիրներու
4
յառաքգիմ
ական »
Հոսանքնե
ր բ , աղաաութեան
ել
արգարութեան
պայքարին
մէք%
Արակոննեբն
ու թրիսթան
Ցարաները, Փոլ
էչիւառներն
ու Լէոն
Մուսինաքները եւ
ամբողք
չքախում
րր
կրնան Հրապաբակաւ
բողոքել
Նազրմ
Հիքմ է թի
Հանգէպ
գո բծուած
անիրաւութեան
ղէմ
: կրնան
Համակրանքի
Հեռագիրնեբ
ուղղել եւ
պաՀանքել որ ազաա
արձակուի
թուրք
բանաս -
յոեղծր, -:- բաբբաբրսութե՚սն
զոՀբ
:.
^.
ճիչգ
ինչպէս
կ՝
րնէ
ին եբէկ
,
Գիմագրական
պայքաբին
աաեն , Հազաաութի՜ւն»
աղազակելով
,
գրաւո
ր թէ բերանացի ;
Բ ՚ " յ ց
^ ^ՐԲ իրենց
աչքերր
կ՚ուղղեն
գէպի Ա -
րելելք
լ
բողդքելու
Համ ար բաբբաբոսոլթեան
մ ր
գէմ , բան մր չե՛՛ն լսած
ուրիչ
ղոՀերու
մասին
ալ։
Երբ կբ փնառեն կր ղտնեն
թուրք
րանասաեղծ
մբ
որուն
լեէւուն անգամ
չեն
Հաս1լնաբ ,
իրենց
միաքը
չինկա՛՛ն
ուրիչ
զոՀեր : Աչ թէ մէկ, այլ
Հարիւրաւոր եւ Հաղա րաւո
ր
;
Գբագէտնե
բ , բա -
նասաեղծներ
, արուեստագէաներ
,
գիտնականներ
եւ
ուրիչ
անփոխարինելի
արմէքներ
,ոբոնք փո -
չիացան մէկ Օրէն
միւսը
։
Երբ թբվքագէտներ
ձեզի կըթաբգմ
անէ
ին Նա
զրմ
Հիքմ է թի
բանաստեզծութիւննե
րը,
չըսելն թէ
մ ենք ալ ուն էինք Եզիչէ
Զարենցներ եւ Բակունց–
նեբ
, Ալազաններ
ել ՄաՀարիներ
, որոնք
Հալած
ուեցան
, աքսորուեցան,
փտեցան ել
ան^չացան
բանտերու
մէք։
Ջպատմ
եցի՛՛ն թէ ա յս Հալածական
մոգո -
վուրգին
աաղանգաւոր
գաւակները
ողքակէզ
ղար–
ձան ա յլապէս
փա յբագ բռնապետո
ւթեան
մր , եւ
ձեր ճակատէն ոչ ոք Համարձակեցաւ
տբտունք
մը
յայանել։
Նոյնիսկ աոգ մը գիբ գրել
ւ
Երէկ
այսպէս
չէին
մարղիկ։
Եբէկ
աւելի Հա–
մարձակ
էին անոնք ոբ կբ խօսէին ու կր
գրէին,
կր
մ արան չէին
յանո՛ւն
ազատութեան
եւ մոզովբ
գապե աութեան
։
Անոնք
նո յն առնականութեամ
բ կբ
բողոքէին
ցարական թէ սուլթանական
րոնութեանց
, Հալա
ծանքներուն
, բազմազան
բարբարոսութեանց
գէմ:
Անոնց
Համար չկար
Հաք» կամ^ձախ» , այլ
միայն մէկ ճակատ,–
արգարոլթիւն
եւ ազա -
տութիւն
։
Եբէկ ա յսպէ
՛՛ս
կը կազմուէին
, կը
մաըղոլէէն
սերունղները
է
՚ ՛ \
Նազրմ
Հիքմէթի
այն սքանչելի
ոտանաւորին
մէք որ ֆրանսերէնի
թարգմանուած
է,
թուրք
բանաստեզծր կրնկարագրէ
(ձԱրարածնեբուն
ա -
մէնէն
աարօրինակր»
,
մարգր։ կր նման
ցնէ
զայն
կարիճի,
ճնճղուկի,
մարած
Հրաբուխի,
եւ ...
ոչխարի •—
Դւււն նը &ւքա5իս ոչիյաբիքւ, էզ|ւայր ի մ , ^
Երթ
դահիէը կը վէրցՏԷ իր բիրը, դուն կ՚աէապտրէԱ
վերադաո-նալ ե«աիծ մ է յ , եւ դէպ ի սպանդանօց
կ՚երթաս վսպեւով, դրեթէ եպարտ» տ
Այս պա ոկեբր բան մ ր կր խօսի"
միականի
արզաբութեսն
ասպետներուն :
է–
ԵՐԲ
ՈՏ՚ԲԸ
ԳԵՏՆԷՆ ԿԸ ԿՏՐԻ
Մարսէյլի,
թերթեբէն
«IV1^^^^^^օո^1»
կը պատմէ
(17
Ապրիլ)
.-
« Պ– Արգար Մարամէ&եան, ռր դիմում կա -
տարած էր եպատակռւթեաՍ, եամար, արտօձու -
թիւՍ կը իյնդրէ իր աՍուէւը փռ|սելու,
կոչուելով
Պաբոնը
ուզեր է օգաուիլ
վերքերս
Հրաաա -
րակուած
օրէնքէ
մը, ոբ կըթոյլատրէ
,
էէ
ինչեւ
անգամ կըխրախուսէ
օտարականներու
անու անա–
փո խութիւնր
, երբ խնղրաղիր
կուտան ֆրա ւսա -
կան Հպատակ
գառնալու
Համ ար ։
Մ արսէյլփ
ի^երթր
չավյազանց
ազնուապետա–
կան
զանելով
Հայ Հպատակին
լնտրած
անունը
,
աղփ - լեղի
Հեգնութիւններ
կըսաՀեցնէ ;
Անույոնափոխութեան
արտօնութիւնը
իրա
ւունք
չի տար որ
Հ՜ձինկիզխանի
չառաւիզները
կոչուին
«Շօաէշ յ շ Օհէ ա ւ ե օ ւյ » :
ԵԼ ԿԸ
Հրաւիրէ
իչխանութիւնը
ոբ
նոբրնծայ
Հպատակներուն
յիչեցնեն
պատչաճութեան
սաՀ -
մաններր, եթէ անոնք
չեն սորված :
— « Կը բաւէր արտօնել Պ • Մարամէեեանի որ
մէկդի դնէ այն չորս տաոերը որոնք կը հասաա^
տեն իր եայկական ծագումը։ Րայց անշոլշա աւե
լի շահաւոր գտած են այնպէս ցուցնել թ է կյլ սե
րին Ֆրանսացի ծովակալ 51ււե6
1Յ Տօա-ճօ աաի
գերդաստանէն: Հինաւուրց անուն մը վստաէւու -
թիւն կը ներշնչէ աււհւտրական գործերու մ է յ » ։
Գեռ
աւելի
յառաք
երթալով, <^.Մերիտի.^նա^^
կը պաՀանքէ
Հնոր Հայրենակիցներու
սնապարծոլ–
թենէն եւ ընչաքաղց
ութ
ենէն պաչտպանել
բոլոր
այն
անունները
որոնք մեծ օրինակներ կամ փա -
ռաւոր
աւանգութ
իւններ կը յիչեցնեն
» յ
— Թոզ չսպասեն ռր վաւերական դուքսեր պաշ–
ոյւօնաթերթէն արտօնութիւն խնդրեն Տիւվաէ կամ
Տիւոան 1լսչուելու, զա1ւագանուելու եամար հկ -
ոլորներու բագմութհնէն »ւ
եորՀ րգածո
լթիւննե
րը
աւելորգ
Համարելով
Հանգերձ
, չեմ գիտեր
ինչո՛ւ
յանկարծ
յիչեցի ա -
րեւե լեան առած
մը՛
— Ասլընը ինք հար • • •
Եւա
յլն
յ
ՎԱՀէ
ՊԱՑ՚ԲԱՐ
ԵԿԵՂԵՑԻԻՆ
ԳԷՄ
ԼԷԹինկրատի ււատիոն կը հաղորդէ (18
Ապ -
Րհ) -
իյ • Մ իութեան
Հ՚Բազաքական
եւ գիտական
լու
սաբանութեան
տարածմ
ան լնկե րութիւնը»
իր լի
ակատար
նիստին
մ էք որոչեց
, ա յս տարի
նուիր–
ուիլ
բաղկացուցիչ
16
Հանրապետութիւններուն
մ էք
մ եծածաւալ
^լուսաբանութեան
ա
չխատանքի»
րնգգէմ
<չմիքնազտրեան
քբիստոնէական
աչխաբ -
ՀաՀայեացքի
> ւ
Պրոֆ • Վավփլով
, որ ա յս րնկեբութեան
նա -
խագաՀն է եւմիտնզամայն
նախագաՀբ
քօ ՚ Միու -
թեան
Գիտութեանց
Ակագեմ իա յին ,
յայտարարեց
մ ամ ուլին թէ նախատեսուած
պա յքարր
րնգգէմ
Եկեղեցիին
պիտի տարուի
զուտ գիտական պատ -
ճառաբանութիւններով
: Աւելի քան
5(ա.000
պատ
րաստուած
քարոզիչներ
( պրո պա կանա իստ)
ա յս
ամ առ չա րմանկա
րնե բով եւ չրքուն
ցուցաՀանգէս–
նե բով
պիաի ա յցե
լեն
երկրին
ամ էն
կողմ երբ եւ
աւելի քան քսան
միլիոն
Հակակրօնական
գբքոյկ
ներ
պիտի
բամնեն
։
Այս
առթիլ
պիտի
կազմակերպուին
նաեւ
Հը–
րապա րակա
յին
մոզովնե
ր եւ վ իճա բանական
երե–
կոյիմնեբ։
Հկոմունիստական
բոլոր
անխնայ
միքոց
ներով»
պիաի
տարուի
պա յքարը
բնգգէմ
41.Աւե -
տարանի
աչխարՀի
ստեզծման
ել ՚Բրիստոսի ա–
ռա սպա
լին»
։ Մ ինչեւ
Հ իմ ա չտեսնուած
ա յս Հա -
մատարած
պայքարին
նիւթական
միքոցներբ
տբա–
մագբուած
են «.սովետական
,
յառաքգիմական
կազմ ա կե ր պո
լ թ ի ւննե ր ո լ»
կողմ է :
Վ ՚Բազաքական եւ գիտական
լո լս ա բանո
լ -
թեան
Տարածման
Ընկե րութիւնր»
\942ին
լուծ -
ուած
ՀԱնաստոլածեաններոլ
Մ իութեան»
յաքոր -
գոզ
կազմակերպութիւնն
է , որուն
պատուակալ
նախագաՀ
ր
նո յն
ինքն սպարապետ
Ա թալինն
է ;
Գրեթէ
բոլոր
բարձբտսաիճան
կառավարական
եւ
կուսակցական
գոաբծիչներր
անգամագրուած են
վերքին
երկու աարա
ան րնթացքին :
յ^ւաԱաքտը 1կը
սսւստկսւնայ
ԹՐՈՒՄԸՆ
ՆՈՐ ԾՐԱԳԻՐ
ՄԸ ՄՇԱԿԱԾ է, ՃՇ -
ՄԱՐՏՈՒԹԵԱՆ
ՊԱՑ՚ԲԱՐԸ»
ՄՂԵԼՈՒ
ՀԱՄԱՐ
< ՍՈՒՏԻՆ ԵՒ ԳԵՐՈՒԹԵԱՆ > ԳԷՄ
ՆախաղաՀ
Թրումըն Եչ՛ օրճառ մը
խօսելով
Ամերիկեան
Թերթերու
Ընկերութեան
առքեւ,
Հը–
րալիրեց
միւս ազատ եւ մողովրղավար
ազգերը
միանալ Ա ՚
ՆաՀանղներուն
,
Հ.Ճ չմ ա
րտութեան
՚Ղ"*յքաբը
մղելու
Համաբ
Համայնավարական
քա–
րողութեանց
գէմ»
։ Այ
ս առթիւ
յայտնեց թէ
յանձ–
նարած է արաաքին
նախարարին՝
ընգլայնել
եւ
զօրացնել
կառավարութեան
տեղեկաաու
ցանցը
,
"Ր*Գէ"գփ
էկորսուի
ազատութեան
գատը :
<: Պէաք է մեզ ճանչնան
այնպէս
ինչպէս
որ
ենք
իրականին
մէք, եւոչ թէ այնպէս
ինչպէո
կբ ներկայացնէ
մեզ Համայնավար
քարոզութիւնը։
Պէտք է մեր քանքերր
միացնենք
միւս ազատ
ազ -
գերու
ճիգերուն
, պաչտպանե
լու Համար
ազատու
թեան գատբ
գերութեան
պրոպագանտին
գէմ :
Պէտք է որ մեր
ձայնր
լսեն ի սփիւռս
տչխարՀի
,
ճչմարտոլթեան
մեծ պայքարին
մէք։
իյորՀրգւս -
յին քարոզոլթիլնբ
այնքան
կեղծ է, կոչտ եւ ղռե–
՚^իկ, որ կրզարմանանք
թէ մարղիկ
ինչսլէս կր
խտրուին : ԱչխարՀակալ
Համ ա յնափա
բո
ւթեան
ումերր
այսօր
ասպարէզ կր կարգան
ազատութեան
ղատին
, իսփւիւռս
աչխարՀի։
՚Բաբոզոլթիէնր
ա–
մէնէն
աՀարկու
զէնքերէն
մէկն է Համ ա յնափար
նե բուն
Համ ար՝
ա յս պայքարին
մէք : կարելի է
ո ^չացնել
ա յ գ
քարոզութիւնը
ճ էմ արտութեամ
ր
-
մերկ եւ
անթելի եւ ուրիչ տեղեկատու
միքոցներով։
Աեղի
Կ
՛՚իյնայ
արթուն
Հսկել
1ււ գոբծել,
որսլէսգի
ամէն
" ՚ ^ Գ
իմանան
ճ չմա րտութիան
ր Համայնավարու
-
թեան
մասին
։
« Համա յնավարական
քտբողութիւնր
միչտ կբ
քանայ
(Լսլատերազմի
Հրձիգներու»
եւ ՀաչխարՀա.^
կալնեբու»
ազգ մր ներկայացնել
Մ •
ՆաՀանգները։
Բո լորս ալ գիտենք թէ որքան արտառոց
վերա -
գրում է ա յս : Համ
ա յնա վա բա կան
քաբողութիէնը
նմանապէս
կը փորձէ
ոչնչացնել
մեր
ազգեցութիւ՛՛՝
նը աչխարՀի
մէք, րսելոփ թէ ամերիկեան
անտե -
սութիւնբ
չափւազանց տկարացած է եւ պիտի
կոր
ծանի : Րոլորս ալ գիտենք որ ծիծաղելի է
այււ
պնգումբ
։ Շատ կարեւոր գեր մր կ ՚ ի յ ն ա յ մեր
անՀատական
խմբակցութեանց
եւ կազմ ակերպՈէյ–*
թեանց
փյւտ
յ : Ամ երիկեան
ազատ
աչխատանքի
պաամ
ու թիւնբ
, ոբկր տաբածուի
արՀեստակցա^
կան
Մ իութեանց
կոզմէ,
լաւագոյն
զէնք մր% է
Համա յնւսվտ րական
քա բոզութեան
գէմ
1
Մեր
պս րտաղանութիւնն
է
ճչմ արաո ւթիւնը
յա
յա%ել
ւքիլրռնաւոբ
մարգոց
որոնք
աիգեկոլթիւն
չունին
անցոլգւսբձէն
, սխալ
տեզե կութիւններ
ունին եւ
կամ չեն
Համ ոզուած ։Ա յս
պարտականութիւնը
չի րտմնուիր
մեբ արաաքին
քազաքականութեան
մ իւս
տաբ
րերէն
։ Ան մ աս կը կազմ է
մ եր
բո
լոր
ճիգերուն
, խտզտզասէ
ր աչխարՀ
մ ը
կառուցանէի–
լու Համտր : Աննո յնքան
կաբեւոր է որքան
զին
ուո րակտն
ումր կամ տնաեսական
աքակցութիւնր
։
Մ աբչբլի
ծրագիրր,
զինուորական
օգնութեան
ծրագիրր, այգ ծրտգիբներոլն
Գ՛ կէաը
Լօգնու ^
թիւն
յեաամնաց
երկիրներու)
, այս բոլորբ եւ ու–
րիչներ կրյաքոզին, երբ մեր եւ ուրիչ
եբկիբնե–
բու
աքակցութիւնր
վայելեն
է
՚Բազաքական
չրանակնեբու
մէքկը կաբ"
ծեն թէ իյ. Միութիւնր
պիաի
մերմէ Մ՛ ՆաՀանգ
ներու
վեբքին
ծանուցտգիրբ,
որպատիմ եւ Հա–
աոլցում կրպաՀանքէր
ամերիկ՛
օգանալի
մը
Ո—
չնչացման
Համար։
Այղ պարագային
Հաւանական
է որ Մ՛ ՆաՀանգներր
գիմեն
Ազգամոզովին
Ա -
պաՀովութեան
ԽորՀուրգին :
ՆՈՐ ՎԱՐԿԵՐ ԿԸ
ՊԱՀԱՆԶՈՒԻՆ
ԵՒՐՈՊԱՑԻ
ՀԱՄԱՐ
Մ՛ ՆաՀանգներու
ծերակոյաը
սկսաւ.
քննել
արաասաՀմանի
օգնութեան
ծբտգիբը։
Այս
առթիւ
ճառ
մը խօսելով,
արտաքին
յարա
բերութեանց
յանձնամողովին
նախագաՀը
Պ՛
՚Բոնըլի
յայաա–
րաբեց .
–
« Արեւելքի եւ Արեւմուտքի
խզումը
այնքան
խոբ է որ , թերեւս
մեր տալիք
ոբոչոլմներէն կս^
խում պիաի
ունենայ
տզատ
մարգոց
ճակաաագխ֊
բը,
սերունգներոլ
Համար։
Որքան ալցաւալի
բը՛–
լա
յ խորՀ րգա
յին կառավարութեան
ռազմ ավա
րութիւնը
, իր տեւական
ել գիւային
ճիգերը
կարգ
մը կաբեւոր
յաքողոլթեանց
յանգած
են ։ ԱՀա թէ
ինչու կըչարունակէ
իր
Համ ա չխա րՀա յին աիրա -
պետութեան
պայքարր,
յարաճուն
յանգգնոլ -
թեամր
։ Աննչան
են օգնութեան
ծրագրին
անպա–
տեՀութիւններբ,
բագգատելով
ձեռք
բերուած
Հրաչալի
աբգիւնքին
Հետ։ ԱնՀբամեչա է
մէկգի
գնել կուսակցական
տա բ ա կա րծո
ւթի
ւննե րը եւ
ամբողքութեամբ
քուէարկել
օգնութեան
ծրագի
րր։
կենսական է որ մենք
չաՀինք
պ*քղ պաահ -
րաղմը » ֊՛
Բանախօսը
գնաՀատելով
Հանգերձ
էէ/բեէ-մա
եան
Եւրոպայի
ճարաաբագոբծութեան
ել Հոզա
դո բծութեան
զգալի
րաբւոքում
ը, ցաւ
յայանեց
Որ Եւրոպա
տգկաւին
գլուխ չէ Հանած
իր տնաւե–
(Լուրերու շարունակութիւնը կարդալ Դ– էջ)
Fonds A.R.A.M
