1)Մ«է611ք–Բքօրք16էճւ« : Տ € » . « 1 Տ Տ ա ^
17. 11ս6 Օտաշտաշ -
(13)
Վհցամօ– 800 ֆր • , Տար– 1600, ալւտ • 2500 ՓՐձ
161. 006. 15-70
Գին 7 ֆ յ ^ ^ Բ : ք ^ ^ տ ^ ^ 6 7 ^ ^ 1
յ€ս<1ւ 20
^95օ՜ՀԻնգշ^^^Բ^^^
ք՝իլ֊
26ււդ ՏԱՐԻ -
20՛^
1(օ.6132–՚եոբ շրջան թիւ 1543
Խմբագիր՝
Շ–
ՄԻԱԱ՝ԲԵԱՆ
ԵԹԷ ԻՍԿԱՊԷՍ
Աոաքին
անգամ
չէ որ Թուրքիոյ
վարիչներն
ոս գրիչ^ւերր
մաաՀոգու
թիւն
կր յայանԼն,
իրենց
երկրին
ասլաՀովութեան
եւ անկախութեան
մասին :
Հանրասլեաութեան
նախագածէն
,
վարչա–
ւգեաներէն
եւ սսլարապեաներէն
մինչեւ
յեաին
յօգո
ւաՆ ագի
ր ր
մ իչա
ալ կր յիչեցնեն
թէ թրչ ~
նամին
չի քէւանար
ւ
\ք անաւանգ
այն օրէն ի վեր
որ խզեց
1925/՛
բարեկամ
ութեան
գաչինքր
:
ԱՀաւասիկ
վերքին
վկա
յութիւնր,
Ապիկին
Տավէբի
ազգարարութիւնր,
Գ՛՛Ր
նո
յնութեամր
աբտաապեր
էինք երէկ
:
Այս
Հ ր աաա րակո
լ թիւննե
բ բ
կր կաաա
բուին
ոչ
մ իա յն արթուն
կենալու
, ա յլեւ ազգե լու Հա -
մար
Ամերիկայի
վյյայ,
որսլէսզի
բազմասլաակէ
իր |
նիւթական
եւ ռազմական
օգնութիւնր
;
|
թուրք Հրապարակագիբր
ինքն ալ կր չեչաէր , |
իբրեւ
եզրակացութիւն
.
— « Մեր ամերիկացի րարեկամներէն կր խնդ– ՚
րենք որ ըմբո-նեն մեր կացութիւ֊նը եւ ցամաքային
օժանդակութեան հետ, զօրացնեն նաեւ մեր օդա–
յին եւ ծուիւ1յին րանակներր» յ
թուրքե
րբ
"1-րիշ նպաաակ
մրն ալ կր Հեաա
-
ւզնգեն , աՀազանգ
Հնչեցնելով
անբնգՀաա
Անոնք յուսախաբ
եզան , երբ
Աալանաեանի
գաշինքէն
զ ուրս
մնացին
։
Ալ
աւելի
լնկճուեցան
,
տեսնելով
ոբ ոչ Ա՝ . ՛ՆաՀանգներր,
ոչ ալ
Անգլիան
կր խանգավառուին
Մ իք երկրականի
գաչինքով
:
Այգ մասին ալ վկա
յո ւթ իւննե ր պիաի
կարգաք
այսօր
, իրենց իսկ բեբնով
(Տես գ. էք)։
՛իեռ վերքերս
արտաքին
նախարարբ,
Նէճ -
մէտտին Աատակ
, որ Հռոմ գացաե
էր բաբեկա
-
մութեան
գաշնագիր
մր ստորագրելու
Համաբ , կր
յայտարարէր
Փարիզի
մէք, ի պատասխան
աեզա—
կան
թերթի
մ բ Հարցումներուն
.
՜"
— « Գալով Ատլանտեանի դաշինքին, ոբ այն
քան օզտակաբ է եւ անհրաժեշտ՝ Եւրոպայի ա–
պահովութեան եւ պաշտպանութեան համար, կը
մնայ անկատար, .վասնզի դուրս կը ձզէ ցամաքա
յին Եւրոպայի ամէնէն խոցելի մասր։ ինչպէս գի
տէք , Ատլանտեանի ցանցին մէջ հաստատուած են
պաշտպանութեան հինգ շրջաններ, որոնց մէկն է
արեւմտեան Միջերկրականը: Աոանց զինուորա
կան ւքը ըւլալու, կը հարցնեմ թ է ի՛նչպէս կարելի
է պաշտպանել այդ գօտին, աոանց պաշտպանելու
արեւելեան Միջերկրականը : Կը կարծեմ թ է ան
հրաժեշտ է լրացնել պակասը, եթէ իրապէս եւ
լրջօրէն պիտի պաշապանուի արեւմտեան
Մի -
ջերկրականը » ։
ինչ որ նախաբաբբ
կ^րսէ, խմբագիրր
կր լրա
ցնէ : Աւելի
լայն
օզնութիւն
կբ խնգրէ
Հրապարա–
կաւ։
Ա՛
ի շտ այն մ տաՀոգութետմբ
թէ պիտի Հար—
կագրուին
առանձին
կռուիլ
եթէ
պատերազմ
եագի
«մ ինչեւ
ռ ր Հասնի
Դաշնակիցներուն
իս
կական
օգնութիւնր»
;
Այգ տեսակէտէն
ուշագրաւ
են , նաեւ
,
Մ ՚
՚քյաՀանգնե
րու
ցամ աքա
յին բանակի
սպարապե
-
տին՝ գօր • ՝Բո լինսի
յա յտարա
բութիւննե
ր բ :
Այս պաշտօնատարր
վերքերս
քննական
պտոյտ
մր կատարեց
Միքին
Արեւելքի
,
մասնաւորապէս
Տունաստան
ե , թուրքիո
յ եւ իրանի
մ էք :
Վերագարձին
, կարգ մր յայտարարութիւն
-
ներ բրաւ,
լրոնց
գլխաւոբբ
այն է թէ այգ
երկիբ
ներէն
Հոչ ւէկր
կրնայ
առանձին
եւ
անսաՀման
մամ տնակով
գիմանալ
մեհ պետութեան
մր
յար–
ձակման
> :
Զօրավարբ
գնաՀատելով
Հանգերձ
թուրքիոյ
մէք կատար.ւլաե
յառաքգիմութիւնր
\947էն ի վեր
(Բ՚րումրնի
երադիր)
, կբ խոստովանէր
թէ Հտա–
կալին
չատ
գորհ՜ կայ քշելիք
>:
թուրքեոր
իրենք
շատ
աւելին
կր խոստովա
֊
նին,
ինշպէս
կարզացիք
եբէկ
:
Արտատպուահ՝
տեսո ւթեան
մէք, թուրք
Հրա
պարակագիբր
ռուսական
յարձակման
ուղզու
-
թիւնն
ալ կր պարզէր
, վեց գլխաւոր
կէտերով
:
Այս
բուոբ
երեւո յթնեբր
եւ
իրոզոլթիւնները
կ՚ապացուցանեն
թէ Անգարա
ոչ միայն
յարաճուն
օգնութեան
կր կաբաաի,
այլեւ
ուրիշ
երագիրնեբ
կ՚՝ռրոճայ
, աման ազատելու
Համար;
Ինչպէս
փոր֊,
ձեց եւ յաքոզեցաւ
երկրորգ
ԱշխարՀամարաի
րն -
թացքին
:
կ՝արմէ
ռւշագրութեամբ
Հետեւիլ
ԵՐԵՒԱՆՆ լ ԻՕՍՈԻՄ
ՀԱՑԱԱ ՏԱՆԻ գպբոցականներր
նամ
ակագրու–
թեան կապեր
կբ պաՀեն
«մ ո գո փր գա կան
գեմ
ոկ
-
բատիա
յի»
երկիրներու
Հա յկական
գպրոցներուն
Հեա
: ՛Օրինակ , Երեւանէն
գրուաե
նամակներով
Պուլկարիս
յ Հայ գպրոցականնե
բուն
կբ բացատ
-
րեն թէ «ինչպէս
են կառուցում
սոցիալփզմբ
» :
Ուչագրալ
են՝ Պուլկարիոյ
Հայրենագարձ
գւգրո
-
ցականնեբուն
նամակներր,
իրենց
լնկեբնեբւււն
եւ
բարեկամներուն
% Պուլկարիոյ
Հայկական
ղպրոց
-
ներուն
մէք ղասաւանգոլթ
իւն բ կր կատարուի
Հա
յաստանի
գասագրքե
րով :
ՀԱՅԿԱԿԱՆ
ԹԱՏՐՈՆՆԵՐՈԻ
մէք
յաքոզու
-
թեամբ
կբ ներկայացուին
վյւացական
եւ ագրբէ
-
քանեան
մամ անակակից
թատե բագիրնե
բու
գոբ
-
հ՜ե բբ : Ար տ ա շա տ ի շբքանա
յին թատրոնբ
վե
րքերս
բեմ ագրեց
Ա ամ եգ Վռւբգունի
(Ագրրէքան)
«Վա —
՛ււ՛՛ի
»
թատե րախազբ
: Նո
յն խաղր
կբ
րեմ
ագրուի
նաեւ
կիրովականի
, ԱԱաՀվերգիի
եւ այլ
շրքա–
նա յին թատրոններուն
մ էք
է
ՆԵՐ-ԲԻՆ
ԶԱՆԳՈԻԻ
քրանցքի
կառուցման
աշ–
խտտանքն
երր սկսաե
են արգէն
: էքմիածնի
, Աչ -
տարակի
եւ Բերիա
յի ալազուտնե
ր ր պիտի
ոռոգ
ուին այս քբանցքին
մ իքոցաւ
եւ պիտի գաոնան
այ
գեստաններ
: Ոռռգելփ
տարաեութիւններր
,
այս
աարի պիտի
Հասնին
4500
Հեկտաբի
: Միայն
Բե -
րիայի
շբքանին
կոլիոզներն
այս տարի պիտի
ան–
կեն
200
Հեկտաբ
այգիներ
եւ նոյնքան
ուրիշ
պտ
ղատու
եառեր
է
ԳԱՇՏԱՊԱՇՏՊԱՆ
ԱՆՏԱՌԱՇԵՐՏԵՐ
անկելու.
աշխատանքներր
ա յս տարի
եւս պիտի
չա ր ունակ–
ուին
: Աիսիանի
շրքանր պիտի տնկէ
120
Հեկտաբ
ան տ առա շերտ : Կիրովականի
, Գիլփքանի
ել Ատե
փանաւանի
շրքաննե
բն ստացաե
են շարք մր մ եքե
նանե ր , անտառանիւթերոլ
մ շակո ւթե
ան Համար %
ք5,000 թասուո^ևե^ու
ցոյցը
ՊէԽթի Վկ
Պրէսթի
մէք սպաննուաձ–
բանուորին
յիշատա
կբ յարգելու
Համար , երեքշաբթի
օր րնղՀ • գոր–
եագուլ
յայտարարուեցաւ
քաղաքին
մէք, մաս
-
նակցութեամ
բ
\
5.000
ա շիւատաւո
րնե
բու
յ
Բոլոր
խանոլթներր
փակուեցան
ւ
Գիշերր
խումբ
մբ բանուորներ
պատուի
կե -
ցահ՝
է ին տ յն արիւնոտ
զետնին
վրա
յ ուր
ինկալ
երիտասարգ
բանուորբ
,
Մ աղէ : Առտուն
Հրապա–
բակա
յին
մողով
մ բ տեղի
ունեցաւ
քաղաքա պե
-
տական
թատրոնին
մէք ; Յեաո
յ
6000
բանուո
րներ
թափոր
մր կազմելով,
գացին
գէպքին
վայրր
եւ
հաղիկնեբ
գրին
ւ
Արա րողո ւթիւնր
աբտօնո
ւահ
էր
տեզական
իշխանո ւթեանց
կողմ է , ա յն պա
յմ անով
ոբ կատա բուի
Հանղա րտո ւթեամ
բ ել
արմ-անաւո–
րութեամ
բ : Որեւէ գէպք չպատաՀեցաւ
ւ
Երէկ,
չորեքչաբթի
, նոր կոչ մր ուղղուահ
էր
Աշփւատանքի
Գաշնակցութեան
կոզմէ ,
որպէսղի
յուզա րկաւո բութեան
պաՀուն
(մամր
4)
գագրե
ցնեն ամէն աշխատանք,
ամբողք
Ֆրանսայի
մէք :
՝^ Ներքին
նախարարբ
, Պ • Բէ^յ ,
խօսելով
Պրէսթի
գէպքերու
մասին , ^ելատասխանատռւ
Հռ
չակեց
Համ ա յնավա
րնե
ր ր որոնք
«անթո
յլատրելի
գրզռութիւններ
եւ յարձակումներ
կբ
կատարեն
Հանրապետութեան
պա չտպաննե
րո ւն
վյ՚այ
: Հան -
րապետ ական
կարգուսարքի
մ բ
մ էք կարելի
չէ
թոյլատրել
որ մոզովուրգի
ոեւէ Հատուահբ
խախ
տէ ոեւէ քաղաքացիի
ազատութիւնը
» :
^
թերթեբը
կը գրեն
թէ Փարիզի
մէք
500
սաղաւա րտա
լոր
ոստիկաններ
Հ րացաննե րով
եւ
արտասուաբեր
կազերով
զինուահ՝,
Հ ս կո ղո ւթ
իւն
կը կատա
րեն օգանաւա
յին
զորհաբանին
շ՚՚՚՚րք^Ր
ւ
ինչպէս
եւ ժանթիյիի
մէք։
Երեքշաբթի
օր
ալ
Հաբիւբաւոբ
բանուորներ
ներկայացան
,
ոմանք
գրօշներով,
եւ պաՀան քեցին վերաբանալ
գռրհա–
բանը %
՝^
Թիւլի
մէք (Հարաւ–
արեւմտեան
Ֆրան
-
սա)
50Օ0
րանուորնեբ
եւ գիւղացիներ
ցոյց
մը
սարքեցին,
պաՀանքելով
ազաա
արձակել
երկու
րանտա րկե ալն
եր :
Մարսէյլի
նաւաՀանգիստի
րանուորներր
որոշեցին
վերսկսիլ
աշխատանքր
,
40
օրուան
դոբ–
հագուլէ
մր վերք՛՛
Յոյս
կայ ոբ Բլէռմոն
Ֆէոանի
մեե գռբեա
-
ղոլլն
ալ (Միշլէն)
վերքանայ
է
Մ, ՆաԱանգԱեոէէ
պատտսխտԱը
ՊԱՏԻԺ
ԵԻ ՀԱՏՈԻՑՈԻՄ
ԿԸ
ՊԱՀԱՆՏԵՆ
ծ–
ՄԻՈԻԹԵՆԷՆ
Մ • ՆաՀանգներու
արտաքին
նախարաբութիլ–
նր Ա՚գրէլ
\8ին հանուցագիր
մր ուղղեց
Խ •
Միու
թեան
, ամերիկեան
« Փրայվէթեր
»
օգանս-լին
խորտակման
առթիւ,
մանրակբկիտ
քննութիւն
,
պատիմ
եւ Հատուցում
պաՀանքելով
յ
Բաղաքական
շբքանա1^երու
մէք գիտել
կու
աան
թէ Հազուագէպ
է որ մեե պետութիւն
մր
այսքան
խիստ
լեզու գորեաեէ
խաղաղութեան
աեն :
Ծանուցագիրը,
որ խորՀրգային
կառավա
-
բութեան
յանձնուեցաւ
Մոսկուայի
ամերիկեան
գեսպտնին՝
հովակալ
Բբրքի
միքոցաւ
, պատաս
-
խանելով
իյ • Միռւթեան
ապրիլ
Ա
թուակիր
բո ~֊
ղոքագրին
, կ^ըսէ թէ ամերիկեան
օգանաւր
տասր
ուղեւորներ
կր փոխագրէր
եւ «րոլորովին
անղէն
էր։ Օգանաւր
Վիսպատրնէն
մեկնեցաւ
թռիչք
մը
կատարելու
Համաբ
Պալթիկ
ծովուն
վբայ։
Ամե
րիկեան
բոլոր
օգանաւե
բուն
խստօրէն
ՀրաՀան
-
գուահ
է խուսավւիլ
թռիչքէ
ոեւէ օտար
երկբի
՚ԼՐ"՚յ
առւսնց բացորոշ
արտօնութիւն
ստանալու
Մ՛
ՆաՀանգներու
կառավարութեան
կատարած
քննութիւններր
Համոզում
գոյացուցած
են թէ
վե–
Ր"յէէ^ալ
ամերիկեան
օղանալր
խստօրէն
Համա
-
կերպած
է այգ
ՀրաՀանգնեբուն
եւ չէ թռած
ոեւէ
խոբՀրգային
եբկրի
կամ
սաՀմանամերձ
քոլբերու
վեբեւ
է
Հ ԽորՀրզային
կառավարութիւնբ
իբ ծանու
-
ցագբով
կ՝րսէ թէ իր օգանաւեբէն
մէկր
ամերիկ
եան սաւառնակ
մ ր զարկաւ
Ապրիլ
&ին :
ԱրԴ
է
նոյն թուականին
միակ ամերիկեան
օգանաւր
սր
Պտլթեան
շբքանին
մէք կր գտնուէր
,
վերոյիշեալ
ամերիկեան
անզէն սաւառնակն
էբ ,
Հետեւաբար
խորՀ րգա
յին
զինուո բական
օգանաւր
կրակ
բացած
է ամերիկեան
անզէն
սաւառնակի
մբ վրտյ,
րաց
ծովուն
վրտյ,
եւ ա/գ
յարձակման
Հետեւանքով
կորսուած
է ամերիկեան
օգանաւր»
:
\յանուցագիրր
յետոյ
կ՝րսէ թէ
ամերիկեան
գեսսլանէն
խնգրուած
է բողոքել
«մք՚քազղային
րէնքի
եւ խաղազ
յարաբե
րութե անց ամ էնէն տար–
րական
կանոններուն
այս բոնաբարման
գէմ
, ա -
մ ենա յն Հանգիսաւո
րութեամր
^
X
էքանուցագիբբ
մ իեւնո
յն ատեն
կբ
պաՀանքէ
« արագ եւ ամբոգք ական
քննութիւն
մր կատտրել,
ամ ենա վճռա կան
Հ րաՀանգնեբ
տալ
խորՀրգա
յին
օգատոբմ
իղին
, որպէսղի
ա յսպիսի
մ
իքագէպեբ
չկրկնուին
որեւէ պատրուակով
՝, Մ • ՆաՀանգնե
-
լ/Հ^ւ կառավաբութիւնր
վստաՀօրէն
կբ սպասէ որ ,
իր
քննութենէն
վերք
, խորՀրգային
կառավ
արո-էւ^
թիւնր
ցաւ պիտի
յայտնէ
իր օդաչուներուն
ապօ
րէն
ել գրգռիչ
րնթացքին
Համար
, արագօրէն
եւ
խստօրէն
պիաի պատմէ պատաս խանա տ ունե ր ր ,
ել,
Համաձայն
խաղաղասէր
աղգերու
միքեւ Հաս -
տտտուած
սովոբոլթեան.
Համապատասխան
Հա
տու ցում
մ
ր
պիտի վճարէ
ամ եբիկեան
կեանքերու
եւ դո յքի անտեղի
ոչնչացման
Համար»։
Մ • ՆաՀանգներու
արտաքին
նախարարոլ
-
թեան
ներկա յացուցիչր
լրացուցիչ
տեգե կո
ւթիւն
ներ
Հազո րգեց
ա յս ծանուցագրի
մ ասին
,
/րա -
ւլրական
ասուլիսի
մը մէք, շեշտելով
թէ
Ո՚ուսեբբ
զարկած
են բոլորովին
անզէն օդանաւ
մ ր , առանց
Հետաքրքրուելոլ
մարգկային
կեանքով
։Փոխանակ
ցաւ
յայտնելու,
«րնգՀակառակն
,
յարձակողտկան
գիրք մր րռնած
են ել կը փորձեն
արդարացնել
ի–
րենց րնթացքր՝
անՀնարին
առարկութիւններովէԽ
•
Միութեան
այս րնթացքր
բացորոշապէս
կր
ցու. -
ցնէ թէ անկեղծ
չեն իր բաղմիցս
Հռչակուած
Հա
ւասա իքնե րբ՝
խաղաղասիրական
յարաբեբու
-
թեանց
մասին : Խազազութիւնր
յառաք
գացած
չրլլար
երբ Խ՝
Միութիւնր
ցուցադրական
կերպով
շքանշաններ
կր շնորՀԷ իր
օդաչուներուն
, այն
տպաւորոլթիւնր
ձգելով
թէ կր վարձատրէ
զա -
նոնք,
երբ ամերիկեան
անպաշտպան
օդանաւ
մբ
զարկած
են
•ԳեէՎաԱիա էսՎէԱ րսէնհ վեէ*
կ՚ԽգեԱ
ՊհղիԱի
Վկ...
Արեւմտեան
Գերմանիոյ
վարչապետբ,
Տոքթ՛
Աալնաուրր
, որ Պերլին գտցած
էր, անակնկալ
մր
սարքեց
երեքշաբթի
Օր
, «Գերմանիա
ամէն
բանէ
վեր»
քայլերգր
երգել տալով,
իբ
բանախօսու
-
թենէն
վերք :
Պատերազմէն
ի վեր աոաքին
անզամ
էր
որ
այս
արգիլուած
քայլերգր
կր թնգար
Հբապտբա
-
կային
մողովի
մը մէք։
Գէպքր
մեծ
վրդովում
պատճառեց
դաշնակից
Հրամանատարներուն
, ո -
րոնք ներկայ
էին բանախօսութեան։
Տոքթ–
Աարն–
աոլբր
իր ճառր
վերքացնելով,
յայտարարեց
—«
Այմմ պիտի երգենք
մեբ ազգային
քայլեր
գր–, միամամանակ
ուխտելով
դառնալ
ապաա ,
միացեալ
ել խաղաղասէր
ազգ մր >
տ
Եւ նուագախում
րր
Հնչեցուց
քայլերգը,
"բ
ունկնգբուեցաւ
յոտնկայս
։ Ընկերվաբական
եբես–
(Լոլբեբու շարունտկութիւ1ը կարդալ Գ– էշ)
Fonds A.R.A.M