֊սօռանքի
տաղեր
նուիրեց
օտար
մամուլը
=
Ան կազմած
է «.Հայ իրտմչտտկան
Ա
իութիւն»
՚^Ռ–՜ Հիմնտղիրն
է ^Հայ ազգ.
ե րդչախումբին»
Հ
Հայաչատ
գաղոլթներոլ
մէ9 կազմակերպած
է
յաշող երգաՀանգէոներ
, հայ
եւ. օտա րունկնգի
բնե բ
հազոբդակիզ
բրած
հայ երդերու,
մեղեդիին։
Մեհ–
րաբի
մարզած
Հայ ե րգչա խո ւմ րե ր րաո աիո
ւթեան
մբցտնակբ
չաՀած
են
իքակօ - թրիպիւն»ի
զուտ
երամչտական
մբզումին,
նաեւ
Տիթր"յթԻ
^՚"
Պոսթրնի
այլացեզ
խմ րակց ո ւթ իւննե
րՈ
ւ երգա
֊
Հանգէսներոլ
մէ^;
Նիւ
Եորքի
մէշ Նէչրնրլ
պրօտքէսթինկ
Լձայ
-
՚եաօփիւո.)
րնկե րակցութեան
բացած
մբզումին
մասնակզահ
են ղուտ ամերիկեան
երգչախումբի
մր Հեա, տարրեր
ազգերու
14
երգչախումբեբ
:
Այգ
՛մ լ՛ցումին
ՄեՀրարի
եբգչախում
բր չաՀած
է
աոաչին
մրցանակր։
Ան փոխարինած
է
Աւեսթմի֊
նիսթրր
՚Րորրսին
ել մօտ
երկու
ամիս
չո
՚քՈ
՚թր
մէկ
անզամ Հեոարձակած
է Հալ երգր
արմանա–
նալով
րնգՀ. գնտՀտտոլթեան
: իր խում բով
մաս
նակցած
է նաեւ
\՝֊աին
էիքակոյի
ցուցաՀանգէոի
Հայոց
Օրուան,
Շիքակոյի
Միշազգային
ցուցա
Հանգէոի
«Վենետիկեան
գիչերին»,
ունկնդիր
ու
նենալով
աւելի
քան
50
Հազար
Հոգի։
Նոյն
թուա
կանին
ել նոյն
առթիլ
մէկուկէս
մամ Ֆորա
ոէ ֊
աիօ
մամին
Հեռարձակած
է Հայ երդը
:
Իր եբգչախումբերր
Հրաւէրով
երգած
են ե -
կեղեցեներոլ
եւ թատրոններու,
մէ^ :
ԱՀաւասիկ
քանի
մր վկայութիւներ
ամերիկ
եան
մամուլէն
:
« ՄեՀբաբի
Հայկ. եբգչախումբի
երգիչ–
ներուն
աարազներր
<ողչողուն
եւ Հբապուրիչ
է–
ին» , « Հայ եբգչախում
բի կարւլ մր երգերր
կրնան
արմանապէո
տեզ
զրաւել
ոեւէ րնտիր
երգաՀան
-
զէսի
յայտագրին
մէի,
Լ\\ս.
Եորք Մո1ւՐփնկ թէ –
լէկլւաֆ) :
« Մ եՀ րար իր ունկնդի
րնե բուն սիրար զ.րտ–
1-եց իր կարուլ զեկավարութեամ
բ եւ իբ սքանչե
լի
• երղի չներով
: Հայ եբգչախում
բր նոբ եւ ւլնաՀա
-
տեւլի նպաստ
մր րերալ
Ֆ ր է ՚ լ ^ ՛ " յ ի
երամչտական
կեանքին
մէշ։
Այ՛՛ ՚ոեսակ
Հաւաքոյթներ
՛միշոց
կր
ղառնտն
ց րուե/ու
ցեգա /ին նա խապա չա րումնե
-
րր»։
(Ն • Ե–
Մռրքփնկ թէլէկլւամ) :
Արա
Հյ
իր ազե ան կր պաամ է
ե րամ ք տագէտ
ին
նուիրուած
գրութեան
մր մէշ
(Հայրենիք).
Ե ր՚ք աՀանգէսէն
ետչէ չեխ /լին մ ր ներկա
-
քանալով
ՄեՀրարի
, կ՝րսէ
.
^Պտրոն զեկավար
,
չաա
ոիրեցի
Հայերէն
երգերն
ու լեզուն,
նոր կր
Հասկնամ
արմէքր
Հա յ լեզուին
եւ Հա յ
երամչ
-
աութեան
: Ց՚ոբգ֊
լ՛՛մ՛ ր էի միայն
Հայոց
կոտորած–,
ներոլ
մ աս ին •> ; իսկ ո ուս ական
վ ա րմա
ր ան ի տ
եՀ.
,ւոլչ
մ ր
փուէ
՚լա
նւսՀանզ ի Պուսելավա
քագայվն
մէշ,
երզաՀս
նգէսէն
վերշ րսած
է–
^Տանցաւոր
էք գուք
Հայհրդ
, որ
մեզի
Ա՚ուսնեբուն
չէք ծա
-
նօթացներ
ձԼր այ\ւքան
արմէքաւոբ
երամչտու, —
թիւնր
:
ՄեՀրաբ
զ րտծ
է երամչաական
բազմաթիւ
յօգո լածներ
, (^Հայրենիք»ի
, «կոչնտկֆի
եւ Պոլ -
սաՀայ
թերթերու
մէշ ։ Հրատարակած
է Հետեւ
-
եալ
երգերր
.
Հ^նձո
ր ի ծառի
տակ
ին» , (ձԳիւ -
գամի9ոլմ»
, 4(,Աարերի ազքիկ»
, զԶարոյի
երգր»
•,
եւ. ^ԳնքուՀիի
երգր»։
Աւնի նաեւ
25
անտիպ
երդեր
ու եգանակներ
, որոնց մէշ է Ջաբենցի
« ծ / /
ի՛մ ա–
նուչ
Հայաստանի»ն
:
ՊՈՒտ՝Մ
ԵԻաղ
^ ԵԲՐԱ6ԵՑՒԱՑ
ՄԱՆԿՈԻՆ-Բ– • - •
Բեթանիացի
*Լազարոսին
տօնն է
տյսօր
Իր քոյրերուն
, Մարիամ
եւ Աաբթայի
խնդբան–
Ք"՚Լ^
Ցիսուս
դեբեզմանէն
կեանքի
վեր՚սկոչեց
՚ւինքր :
* *Լազաբէ , արի՛ եկ արտաքս»... Աւ
մեռելր
աոօք - վւառօք
գուբս
եկաւ, իր դամ բանա խո ր չէն
Հ
Եւ Հա
յասաանեա
յց Եկեղեցին
կր տօնէ
ա
յգ
գէոլքր՝
մեծ Հանգիսաւո
րութեամ
բ :
Ի՛՛նչ գեգակերտ
չարա կաններ
Հիւսած
են տ
յդ
Ա
՛ոթիւ.։
ինչ երկար
րնթ ե րցուածներ՝
Հայ ոսկե–
՚Լ1՚^ԻԿ
լեզուով^
այդ Համեստ
գէւզացիին
եւ
իր
քոյրիկներուն
վբայ
:
Եկեգեցիներ
, վանքեր
Հիմնած
են այդ
բարե
ւէ
իտ
՚Լագարու
անունով
Հ
Փարիզի
պէս
չքեգաչէն
քո՚զաքումն
իսկ , նչանաւոր
փոզոց
մ ր
մ կրտուած
է ի պ
՚ոտիլ
անոր ,
աք Տէ. ԼտշՁքՇ :
Երշանիկ
Բեթանիացի
• • • Հրէաստտնի
մէկ
դիւգէն
ելեր
մինչեւ
Եւրոպա
եկեր
եւ. անմաՀա
-
ցեր
է
..
Այս
չաբաթր
կաաարելապէս
եբրա լական
է :
ԱչխարՀի
բոլոր քրիստոնեա
յ ազգերր
,
Հ րէական
ազգային
սլատմ ութիւնր
կբ քարոզեն
։ կ՝երդեն
, կր
պանծացնեն՝
իրենց եկեգե ց ինե բուն
մէշ :
Իորայէլի
քագաքնե
րն
ու
գիւգե
րր կր փառա
-
բանուին՝
էսքիմաց
ինե
բու
երկրէն
մինչեւ
Ափրի
~
կէի
Հ՚սբաւր
:
—- « Եբրայեցւոց լքանկոննք օրհնէի1ւ • • • Ոս–
րաիւ լեր, դուստր Սիու|նի–.. Երուսադէմ քաղաք
Դանթի..– Այսօր ցա|ու1 ի իեթ-անիա... էւ լեոնէ
Ջիթենեաց • • • »
Մեր եւ
մ իւս քրիստոնեա
յ ազգերու
եկեգե ցի
ներուն
մէշ պիտի
յիչաաակուին
նոյնպէս
կայիա–
փւան , Աոււրս
մաանիչր,
Բարաբբա
աւազակր,
Պի—
գաասսր
, Նիկոգի՚մոո
, Աոփսէփւ
Արիմաթացին
,
Մ ագքոս , կմմաւուս
, Գոզզո թա
եւ Նազոփրեց
ի
ա–
նուններբ
: Նո լնիսկ
Ա ազ ուկե ց ինե
րն
ու
Փարիսե
-
ցիներր
...
Պիտի ունկնդրենք
, Ել՚ս՚֊սագէմի
,
Ղ՚ոզզոթայի
եւ
իք "՛չե լութեան
փրայ
Հ իւս ուած
գեգաՀ
իւս
շա–
րականնե
ր եւ ոզբեր
...
յ՚սրայէլացիներր
, իրենց
մէկ Հանճարեգ
զա–
I
"՛կր
,
Ն "՛՛լո փրեցի
Տ
իս՛՛լ
"Ր իսա չի դաաաոլարաե
լ
էոա
լով
Հռովմ ա յեցի
Պ իգ"""ո
ո ին , իրենց
ա՚լ՚լ ա
յին
սլատմու
թիւնր
իբրեւ
Ա . Գիրք–, իբբեւ
կրօնք պար–
տաղ րած
են բռլոբ
աւլգերուն
:
Ջէ՛՛ք նաիսանձիր
: Ջ է ի՞ք
ուղեր
իս րայ է լացի
ծնած
րլլալ
Հ պարտտնալու
Համ ար • • •
Մինչգեււ
Հայերս
, գաբերէ
իւ վեր,
միլիւոննե—
լ՛՛՛՛ի իսա չեց եա լներ տու
ինք : Մ եր
Ղ՝ողղ.ո թաներ
ր
Հ ամ-րանք
չունին
եւ սակա
քն ոչ ոք
մ աքէն
տնցուց
չտրակէսնի
քառեաքլ
մր յօրինել
անոնց
ի
ւզատիւ։
Պ • Արչակ
Ջօպանեան
, կէ"
գաբ
է , տակաււ
-
ներով
մելան
եւ թոքերով
շունչ
կր սպառէ : Նչ"՛—
նաւոր
օ՚ոաբ
պատմագիրներուն՝
Հայոց
պատմու—
թիւն չարագրել
կուտայ՝
Հայ ազգի մր
ղոյութիւ–
նր ապտցուցանե
լու եւ
զա
յն ծանօթացնե
լու
օ -
տա
րնե լաւն եւ
Հա
յերուն
:
իսրա
ւէ լաղ իներ բ , մ աւոր մատին
չեն կպցու
-
ՎԱՐԳԵՐ
ԻՐԱՆԻ
ՊԱՐՏԷԶԷՆ
ԼՀԱՖԸԶ)
Մենք Շեմսէտտին, մեր սերոՆնդներով,
Մենք շէյխ Հաֆըցս , մեր
սէյիտճհՀւռվ
—
Աոանձին ցեղ ենք եւ օտարոտի
ճնշուած յաւիտեան եւ բողոքով լի :
Առանց յոցնելու մեբ լուծն ենք քարշում ,
Այրող արցունքներ աչերից թափում,
Րայց միշտ ուրախ ենք մաք»ւր մոմի պէս,
Վաուում ենք. հալւում. չքանում նոյնպէս.
Եւ լոյս ենք տալիս նոյնւղէս ժպտալռվ,
ինչպէս որ նրաց մեդմիւ֊ այրուելով :
Արտեւանունքի սրսվ խողխողուած
Անցնում ենք այդսւէս արեան մէջ սուցուած :
Մենք լոկ ապրում՚ենք տանջանքների մէջ,
Մեդքերի ծովում ընկղմած անվերջ :
Սակայն չենք ցղջում մեր արարքնհրից
փանի հեոու ենք շատ չար դռրծերից :
Լոյսի որդիքն ենք եւ ոչ խաւարի
Ամբոխի համար անհասկնալի :
Ամբ՚ոխր երեք մարդ է ճանաչում —
՚Սախ սնապաշտին, բութ թարբաբոսին.
ԵԼ մռայլ հոգով անձանց մոլեգին
Երկրորդր՝ անսիրտ կոշտ անառակին .
Անպէտ , անողոք չար եսասէրին,
Երբոբդր՝ աոտնի ցնորողներին,
Բայց մեց պէս մարդկանց նա չի ըմբռնում .
Եւ մեր անունր, երբեք չի յիշոէմ :
թարգմ.
ԱՐԱ
ԷՆ
ԿՐԱԱԻԼՆԻԿԵԱՆ
՛յգ
՛՛՛Ղ՛
՛կով
եւ սակա
,
՛ՂԳ
՛զինք
Գ արերով
մ րցում
ի ելած
են Հրէից պատմ
ութիւնր
ուս տնե
լու , տարածելու
եւ անոր գծած
ուղիով
լնթանալու
Համար • • •
ԱՀաւոր
պատեբազմնեբ
, Հալածանքներ
,
եւ
խաբոյկներ
սարքուած
են , Աստուածաշունչի
կամ
Աւետարանի
մէկ սլարրե րութիւնր
սխալ
մեկնող
Հե բիտ իկոսնե
բու
դէմ
:
Երուսագէմր
Ա . ՚Բաղաք
եւ Հրէաստանն
ալ
Ա • Երկիր
Հռչակուած
է :
Այսօր
մ ենք պարտաւոր
ենք
մ կրտուիլ
41.8 որ–
գան ան»
ի եւ ^ՏովՀաննէս
Մ Կր՚"Իչ^Ի
՛սնո ւնո վ :
Մեր
ամուսնութիւնր
պիտի
կնքուին
, իսրա
-
յէլի
նաՀապետներուն
ԱբբտՀամի
,
ԵսաՀակի
,
Յովակիմ
֊ Աննա
լի եւ տլլոց անունով
:
ԵԼ
մ եր գամ բաբանն
ալ պիտի
է^քուի
«Ի վ ե–
րեն
Ե րւ"–սացէմ՝»ով
, ուր մեգ պիտի
գի^ աւո
րեն
Ենովքն
ու Եզիո՚ն
• • •
,–.4^.֊–
1
ւ
։ա4՝~^
լ
ր եմն
իբրեւ
Հա քկական
ի նչ կը
ւՈւա ք
մեզի , ա լսօրուան
տօնին , երբ ամէն
երգ
ու ւՈազ
ի պատիւ
Ղ.տզարոսի , իր պա րաց անե բուն
կամ
՚Բրիստոսակիր
«յաւանակի»
մասին
է՛՛–
իբբեւ
Հայկական.՛,
«^աոզւսբգար»
րս։
որ
միայն
...
կ. ՊԵՏՈՒԾ
->ք>.
.ռւ
֊ ո .
է^է֊~~>քէ<
>ցք՚;
» փ ւ ^ – ^ ո ՜ " –
.ոքո
։7
^.յ;յ
>օւ
ւ օ ք
ՅԵՏԱՄՆԱՑ
ԵՐԿԻՐՆԵՐՈՒ
օղնութեան
Հա ֊
մար
4-5
միլիոն
տոլարի վարկ
մր պաՀանշած
էբ
տմ ե ր իկեան կառավ ա րո ւթ իւնր :
Արտաքին
նա -
խարարր
զեկուցում
տալով
ծերակո
յտին
աո.շեւ ,
րացաարեց
թէ որեւէ կրճատում
պիաի վնասէ
Մ •
• Ն՚սՀանգներու
ասլաՀովութեան
,
խրախուսելով
Համ տ ւնաւ1 արական
չւսբմոլ
մ լւ Ասիո, եւ Միշհն
Ա–
րեւելքի
մէշ։
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(44)
Ը–
ԳՈԼ
ծաղրում
է ՞ լ ես
. . . ճանաչո՞ւմ
ես :
|
-
ՃանապարՀին
ւլիտէի
ոբ գնում
եմ Մելիքի \
կնոշ մօտ
1
իսկ
գոլ
ի՞՛նչ ես
.
• • Գոլ
քանի՛" գլուխ
ու
նես , քազցած
՛լիմ, ոբ բռնոլմ
ես Մելիքի
տզային
ռւ ձեոք ես րարօրացնում
նրա վրա
լ
-
իրաւունք
չունէի
, Հա՞ . . .
-
Ոչ մի Հարկ ատու
իրաւունք
չունի
:
Ն՚՚՚՚լլուն
լու
՛լ
գնաց
զէպի
Փերին
եւ
ասաց
նրան .
Այսաե"՛ ղ է ինք
մենք
գատ
աս տանի գալիս
։
Պ՚սռ՚ուր
չլսեց
՛ս յզ իսօսքերր։
Մ՚՚՚րթան
նորից
վւա կել
էր իր
III
չքե
րր եւ
նո րից
Փե րին
չէբ Հաս
-
կան՚ււմ
թէ ոբւոեզ
է ինքբ
։
Փակ
աչքեբ , ՚շարունակեց
Նազլուն
,
ո՛*ր
քանն
է զա,
միթէ՞
երկտրր
• • -
Ու նորից
գիմեց
Մելիքի
կնոշր .
Ես գնում
էի, Հեոանում
էի քեզանիո,
բայց
ո՞վ գիտէ, գուցէ,
եբկաբն
է երեխա
յի քունր
, եւ
չեմ
Հեռանաք,
այնքան
անււղորմ
եմ ։ Լ՛՛իր։ Երմլա.
տզա
լ ծեծում
ԷԼն քո որգ՚ււն։
Նս՛
՚Լէախալ
, " ՚ յ գ
քտշու
իւի՚նից
կարուլ
ես փառք
տալ
Աստու
-
ծուն
-
չատ
ունի : ՓաԼսչողի առաշ ամէն ինչ Ճա
նապարՀ
է եւ ա ք" անգամ
քո որգոլ
ճանապար֊,լ՛
ազբանոցն
էր ։ Այգ ճանապարՀԼն
. . . ոչ , ճանա
-
պարՀ Լն չէ ր , ՚" քլ բաւականի
Հեռու
, բնկած
էբ
այս
երեխան,
որին Աստուած
մ Լւ չապիկ
է
միայն
տուել
; Նա
ծիծազում
էր
ինքն
Լւր Համար ,
/սրել
կար,
զով կար , շուրր
գնում
էր , ծտռեբր
օրօր
-
ւում
էին
ինչո՛՛ւ
ոլրաԼս
չլինէբ
։ Տզադ
տեսէսւ
նբան
եւ
ի՛՛՛նչ աբտլ՛
ասա
, եթէ
նբան
ճանաչում
ես . . Ա , գու
լռո՛՛ւմ
ես , ուրեմն
լսիբ : Ցտծ
գլո
րեց երեխայԼն
տզբանոցԼւ
գլխից • Հե չա էբ
աքդ
բանր , Լւնչպէս Հեչտ
էր մաաով
ճանճ շարդել
: Ե—
րեիսան րնկաւ
քարի վրայ,
՚լլուԼսբ պաառեց
:
Նա
վերին
աստիճանի
ղղոլչութեամ բ
վեր
՜
ցրեց
Մ ա րթա
քի զլիսին գցած
չորի ելտո ր ր.
երեւտն
եկան
թուխ
ղանգուներր
, որոնց մէշ գ ե ռ չէր
չ՛՛՜է
Ր՚՚՚ցել
աբԼէւնր
:
\
Աննա
- խաթունր
, ոբքան
եւ գրղռուած
էր , ;
չկարողացաւ
երկար
նա յել
ա յգ
ցաւալի
տեսա —)
րո՚նԼն
, որ ՛էւեբկա յացնույէ
էբ փոքրիկ
Ղ1ք"՜1"Ա՝՜ Ի"Վ^
Գայիանէն
մօտ փաղեց , կռացաւ
երեխայԼ։
՚Լր՚"յ^
իլ՛ մաաներր
քսեց նբա
Լ
\ակատԼն
ել մ Լւ քանԼւ
փա—
գաքշական
Լսօսքեր ասաց : Անմ խիթար
Փերին
,
այնու
ամենայնիւ,
մրմնշում
էր.
Աչքերր
չէ բաց
անում
... չէ • • •
՝• Բայց
զա բոլորր
չէ , չարունակեց
Նազլուն
աիրոզ
լոոլթեան
մէշ։
Որքան
թեթեւութիւն
կր
լինէր
թէ երկրի
եւ թէ երկնքի
Համար,
եթէ
յան–
ցաւորր
, յանցանք
գործելուց
յեաոյ,
կարոզանար
զոնէ
երկու
Հատ
արտս՚ոոլք
կաթեցնել,
զզշման
արտասուք
։ ՛Բո տզան
չէ գզ^ում
, գիտէ , որ
լաւ
րան է արել եւ չատ
լալ բան , նա չէ ծածկում
, որ
իրան
ծեծոգների
վրէմր
Հանեց
տյս
մանուկից
:
Ա րւս
ղ լախր
շարղ ուեց , ո րպէսզԼւ
քո տղայԼւ
"իբ–~
ար
Հով ասնա . . . Այմմ դատաստան
արա
. . .
1սիսա, անգութ
պաՀտնշ
էբ։ Նազլուն
այդ
րո
պէին Հպարա
է ր , արՀ ամ արՀոդ
եւ մ Լւ
աոանձին
բաւա կան
ութ
իւն
ու Հանգստութիւն
է լ։
դանում
մ եգաղբոգԼւ
դերի
մ էշ : Այս բախտաւո
ր կնոշ
եւ
ամբոդշ
այս բաԼստաւոբ
աան ճակատԼն
չպրտելով
ա յգպիսի
ստոր
ոճ րագո բծութեան
մ եղագ րանքր
,
նա մի քանԼւ քայլ
եա գնաց
եւ լու
՛լ
զիտա մ էր թէ
է^չ
Կե՛. 11՚^Ի
Հետեւանքր
:
Երբեք
Մ ե լիքի
դուո ր ա յսպիւք Լւ գանգատ
չէբ
եկել : Նա ՃԼաչգ էր , անՀերքելի
• Աննա -
խաթունր
պատբտսա
էր ասելու,
թէ ա քՈ , ո՞վ է պնդում
, որ
գա
վատ
բան չէր,
անգթութիւն
չէբ՛
Լ՛՛՛նչ
մեգք
ունէր
իւեղճ երեխան
՚ • ՚ Բտյց
նա չխօսեց
:
Նրա սիրտր
սկզրից
է ր տտ1լնուվբա
յ
եղե
լ ՚
նրա
մ էշ խօսում
է ր
մ Լւ մօր ի՚էւքնաս
ի րութիւնբ
,
մանաւանգ
իրականութեան
այն կոդմր,
որ
այս
պիսի դմբաիստ
մամ անակնե րում դարձեալ
Մ
ելիքի
չար
ու անզ ութ զաւակն
է իւր Հօր օշաիսի
սիւնր :
Հպատակ
ր արդարութ
իւն է Հայցում
, էալով
խնդ
րում
է ա չագրութիւն
, ողորմութիւն
։ Իսմլ այս -
տե՞դ։
Այնպիսի
խօսքեր
են լսւում,
որոնց չէ
կա–
ք՛ող
կուլ
տալ
նո յնիսկ
ա յգ տղշկա յ Հաւասա բա–
ե յւց
մ արզ ր : Գա
յանգ ւլնութիւն
է , զա
մի նոր
ասյացոյւլ
է, որ նոքնիսմլ
մ ո ւրաց կաննե
լւ ր
մոոաղել
են ի է Լսան ական
տան
պատ
իւր
:
Արգեօյէ
այս աներեսութիււնր
ուրիչԼւց
չէ՞
նեբ–
քննուած
I
Մելիքի
այրԼւն մի վայրկեան
կարծեց
թէ
Թո։
րքերն
են ա քսքան
կաազեցրել
մ ու ր ա ց կաննե–
րեն– չէ որ նրանք
ՄելիքԼ՛ բնտանիքր
նոլասաե
-
ցնե ք
Հա՛մար
՛միշոց չեն խնա քում
՚ • •
՜ /
՝
ԼԷՕ
Fonds A.R.A.M
