HARATCH, du 1er janvier au 31 mai 1950 - page 297

17. 1Հս6 Օ&ատտաշ - ք;ա1Տ (13)
Վհցտւքււ. 800 փր • , Տաբ • 1600 , արտ • 2500 ֆր -
16Լ006^15–70
Գին 7 ՓՐ– Շ.Շ.1^.ք^ՅՈտ 1678-63
յ6Ա(11 30 1\1յ^11Տ 1950
յՏՐդ ՏԱՐԻ ^
^ ^ ^ ^ ք(օ.6115֊՚եււբ շրջան թիլ 1526
Հինգշաբթի 30 ՄԱՐՏ
քեՐ ԽՕՍՔԸ
ԲԱԻՏԻՆ ՁԳՈՒԱԾ ^ԱԿԱՏ ՄԸ
օթէ
ոսշագրութեամբ
հեսքեւիք,
պիաի աես–
՚ - է ք ոբ ամէնէն
Հեռաւոբ
գազութին
թեբթն ալ ա–
Վ թ
չի փախցնեբ
, ճոխ առ նելու
Համաբ
քաղա -
I
քական
լուրեբու
ել աեսոլթեանց
բամինբ :
Զկայ
գիւանաղի տական
ղետին
մ բ որ ան-
մատչելի
Համարուի։
Մանալտնգ
ձ-այբագոյն աք
եւ ծայրագոյն
ձախ ճակատներուն
Համար
(
ԵԼ
այս՝ տարիներէ
ի վեր։
Այն աստիճան
որ,
մամանակ
չեն գտներ
զբաղելու
աւելի
Հիմնական
խնգիբնեբով։
Ներքին թէ արտաքին
կեանքի
, մ ի–
քավայրի
, չբքապտաի
ուսումնաս
իբութիէննե
րով :
ԱՀա
երեսուն
տարի է՝ԲԱայ ոբ Հայաչատ
բոյ­
նեբ Հասաատած
ենք
բաղամ աղան
երկիրներու
էք– Կրնա՞նք
ցուցնել
երեսուն
ԼՈւբք
ուսումնասի–
րութիւն՝
այս կամ այն երկրի եւ
մողովուրգի
մ ասին : Անոնց քազաքական
, լնկերա
յին եւ ալն–
տեսական
կեանքի
, մչակոյթի
ել ուրիչ
երեւոյթ­
ներու
մասին։
Մ եր խօսքր
լնթաց
իկ , չաբմոէն
կեանքի
մա–
սին է եւ ոչթէ մատենադարաններու
մէք
մնալու
դատապարտուած
Հատո բնե բու :
Երբ
Թուրքիա կբ գտնուէինք,
Համիտեան,
իթթիՀատական
թէ քէմալական
չրքաննեբուն ,
օրուան
խմբադիրներր
կբ գո Հանային
պիտանի եէ––.
անպիտան
լուրեր
թարդմ անե լով տեգական
թեր -
թերէն
յ
ինչպէս
օաար
մ ամ ուլէն : Կր թարգմ
ա -
նէին
եւ թերթր
մէկգի կր նետէին
։
Աինչդեււ, այգ նոյն
թերթերր
սովորական
լու–
րերէն ղատ , կր պարունա
կէին
բաղմ ագան
Հում
նիւթեր : Յօդուածներ
, ո ւս ո ւմնաս իրո ւթ իւննե բ ,
ընկեբային
ել քագաքական
աեսութ
իւննե բ : Անոնց
լնթե րցումը
, վե րլուծ ում ր կրնա յին բանալ չատ
մր բանգէաներու
աչքերը :
Օրաթերթերէն
զսէՈքՀ-՜լոյս կր տեսնէին
րազ -՝•՝
Հ/ոթ
իլ
գիրքե ր ել սլարրե րականնե բ , չատ
աւելի
^՝^եկան
բովանգակութեամ
բ ;
՝՝էՐանի՚՛ թրքաւչէտնեբ
րան — գործ
րրին
Հետե՛֊
լիլ ասոնց։
Մանաւանգ
Օսմ ՚ Ա աՀմ անագրո
ւթեան
չրքանին,
երբ ազաաօրէն
, լայնօրէն
կ՝արծտր
ծուէին
ազգայնական
, Համաթրքական
, թուրա -
նական
գա ւլա վւ ա րն ե ր : Երբ կր ձեւակերպուէր
նոբ
վաբգապե
տո ւթ իէնը ՚
միատարր
եւ
միաձոյլ
Թուրքիա
, վախան
Օսմանեան
կա յս բութեան :
Ա՛յս է պատճաոր
որ, զարաւոր
բնիկներ
ըլ -
լալով
Հանդե րձ , չկրցանք
ճանդալ
մեբ գրաց ի -
ները : Եւ Թուրքիան
, օսմանեանր թէ ագգա յնա -
կանր , մնաց գոց գիրք չատ մր տեսակէտներով
:
Նո յն ս ո վո ր ո ւթ
ի
ւն ր չէ՞ որ կր
չարունակուի
այսօր
ալ , աղատ
ավւերռլ
վրայ
: ք՝ոլոր
այն եր -
կիրներուն
մէք ուր Հոծ գագութնեբ
ունինք :
Գրեթէ
ամէն
տեզ,
մենք
մեր մէք
ամփոփ -
ուած,
աւելի
ճիչգ
կզզիացած
, Հարեւանցի
կը
ճանչնանք
մեր
չբքտպատր։
կիսկատար ենմեր տեղեկու
թիւններր
,
ամէն
բանի
մ ասին : Հակաոակ
տարիներու
բնակութեան
եւ ուրիչ
յտրմաբութեանց
:
ինչպէս
երէկ,
այսօր
տ լանմիքականր
, մեբ
ամենօրեայ
կեանքին
կապուած
դիաե լիքնե րն են
որ կր Հետաքրքրեն
մեղ։
Մնացեալը
ձգուած
է
բախտին
է
Եթէ փարղապետ
մը կամ դիտնական
մը քիչ
մ ը խո բանա լոփ , ազգագբական
, պատմ ական կամ
տնտեսական
ուսումնասի բութ իւն
մը պատրաս -
տած
բչլայ , կա՛մ Հրատարակիչ
պիաի փնտռէ
,կամ
րնթերցոգ :
ԱՀա թէ ինչո լ մեր թերթերբ
յաճախ
իրարու
կր
նմ անին բոփանդակո
ւթեամ բ :
ԸնգՀանրապէս
ամէնուն
մէք ալ, նեղ –ազգա–
յին կեանքէն
, լնթաղիկ
լուրերէն եւ յօգո
լածնե­
րէն գուբս
, գմուար կր գտնէք
նիւթեր
որոնք տե­
ղական Հոտ ունենան
: Տեսութիւննեբ
,
ուսումնա–
սիրութիւններ
, որոնք
ծանօթացնեն
իրենց ապ -
րած
միքավայրը
%
Տեգական
թեբթերն
անդամ
Հարելանղի
կ*օգ–
աագործուին
, քանի ոբ թարդմանութիւններբ
կր
կատարուին
օտար ագբիւրներէ ;
Միչա
եւրոպականն
է որ Հմայք
ունի, եւ ոչ
թէ տեգականր
:
՚Բտզքենի -
ազնուապետական
գա յթա կզութեան
մբ,
մ իքազգա
յին
աւազակու -
թեան
մբ պատմ ութ իէննե րր աւելի
լայն
էոեզ կը
բռնեն քան աեզական
ուսումնասիրութիւն
մը :
կամ
թաբգմանութիւննեբ՝
Հիւրրնկալ
մոզովոլբ -
դի գրականութենէն
:
^
էէ •
Օ Ր Ը
0
Ր Ի ն
ՄԱՐԳԱԱԻՐԱԿԱՆ
...
Սխալ վարկածներ կան որոնք մամանակի
լն–=
թացքին
լնգունէււած
են իբբեւ
բացարձակ
ճչմաբ–
տութիւններ
: Երբ քիչ
մը
խորանանք
կը
տեսնենք
որ չաա քուր կր վերցնեն :
Ս*յոոլէս , միչտ
կ՚րսեն՛
«Որակն է
կաբեւյէրը
ել ոչ թէ քանակը^
:
Ո՜րքան
սխալ։ Եթէ մեր մողովուրգին
որակը
Հինգ անգամ
պակսեցնէինք
եւքանակը
տտսնով
բազմապատկէինք
, գիաէ՞ք թէ ինչե՜ր
պիտի փոխ–
Ուէին
աչխարՀի
երեսին
եւ
մեր ճակատաղրին
մէք։
Ժոզովոլրգներոլ
ճակատադրին
մէք
քանակն
է որ դեր կը կատարէ
, Հաւատացէք
:
Առնենք
Զինաց իներր : Վեբքին
լուրի
մը Հա =
մաձայն առ նուաւլն տասը
միլիոն
Զինտցինեբ սո–
փաՀար
մեռնելու
դատապարտուած
ե ն : կ ը վախ­
ցուի
նոյնիսկ
ոբ թիւր
25
միլիոնի
բարձրանայ
,
եւա
յլն եւա
յլն ;
Որո՞ւ
Հոգին խռովեցալ
այս աննախլնթաց
ա–
ղէտին
առքեւ։
՛Բանի մը Հարիւր
միլիոն
բնակչու–
՝ թեան
մ ր Համ ար
ի՛՛նչ
ն չանակո
ւ թ իւե ունի
ա յգ
թիլը որ Հայ մոզովոլրդին
տասնապատիէն
է ;
Ոչ իոկ Ա^ացեալ
Աղդերու
մողովը մտաՀոգ է
ա յս քստմնելի
Հեռանկարին
առքեւ– :
Մ օա վաթսուն
ագգերէ
բադկացած
այս Ա -
ր իսպագոս
ր ա յնպիսի պատճառ
մ ր կր ցուցնէ
ի ր
անզօրութեան
որ , նոյնիսկ
«
քազաքակրթեալ^
խիղճերը
լռած
ե ն :
Մարգիկր
մոզով
մոզովի
վրայ գումարած
ե ն ,
գիչերր
ցերեկին
խառնած
, որպէսզի
Ամերիկայի
՚էէք վւտելու դատապարտուած
ցորենը
Հասցնեն
սովաՀա բնե
բուն
ի՜նչ խորախոբՀուրգ
մտրդասիրութիւն
• • •
ԱՕԱԻ
- • • • - ֊ ՝ - (
ծՐեՒԱՆՆ է ՒՕԺՈԻՄ
ԵՐԱԺՇՏԱԳԷՏ
ՆԻԿՈՎԱՅՈԱ
ՏԻԳՐԱՆԵԱՆԻ
մաՀուան
առթիւ
, անոր ստեզծագո
րծութեանց
նր–
ուիրուած
երեկոյթ
մը տեզի
ունեցաւ
Երեւանի
Արուեստի աան մէք : Արուեստի
վտսէոակաւոր
գործիչ
Ս ամ սոն
Գաս պար եան
գասախօսութիւն
մը կարգաց։
Այս աււթիւ
ըսաւ՛
«Ն ՚ Տիգրան
եան
Հայկ՛
երամ չտո ւթե ան նչանաւո ր
դէ՛^
՚^եբից
մէկն է : Նա իբ կեանքը
նուիրել է մո զո վուրւէնե րի
արռւեստին։
Նա մչակել է ոչ միայն
Հայերէն
եր­
գեր,
այլեւ
վրացերէն
, ագր րէ քանե րէն , քիւր -
տերէն
եւայլն։
Նիկ՛ Տիգրանեան
մեծ
վաբսլԼտու–
թեամբ
Եւրոպայի
ե բաժ չաո ւթ իւն ը ներդա
չԼւակել
է արեւելեանին
, նրա «Զոբան
բայաթին^
, 11ևւէու–
չեմ»ր,
«Բայաթի
Շիրազը»,
«Աբեձանի
Տրընգի»ն
ել
ուրիչ
ղո րծե բ մեծ մ ո ւլո վբ դա կանո լթ է ւն են
վայելում է
Ս ովետական
կառավարութիւնը
բարձր գնա -
Հատելով
Ն • Տիղրանեանի
արուեստը
, •զայն վար–
ձատրած է «Աչխատանքի
Հերոս՛^ չքանչանով
եւ
«Ժոզովյրդական
Արտիստ^ տիտղոսով
:
Նաեւկեն–
սաթոչակ
սաՀմանած էէ
Հանդէսէն
վերք աեւլփ ունեցաւ
Համերգ
, ուր
արուեստագէտնե
ր նուադեցին ու երգեց
ին կաոր -
ներ
ծ
իդրանեանի
ստեգծագո
րծո ւթ իւննե բէն :
իյ– ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ
ՄԱՐ ՄՆԱՄ Աք ԶԱԿԱՆ
(Ֆիզ–
կուլտ
• ) կեգբ • վա ր չո ւթ ի ւն ը , օգաուե լով
գարնա­
նային
ա րձակո ւրդնե րէն , ԲուՀեբոլ
Հբարձբա -
դո յն ուսումնական
Հասաաաութիւն)
մարղական
խմբակներու
մրցու^մնեը
կաղմակերպեց
X
Կը մաս—
նակց էին Հա յաստանի
13
ՐուՀ երու
լաւադո
յն
մարզիկները։
Մրցումներու
մէք Ա. տեզը չա -
Հեցալ պեաական
Համալսարանի
խումբը : Երկ -
բորդ
աեղը
Պո լիա ե կնիկ ինստիտուտը
Լբազմաբ–
ուեսաեան
ուսումնարան)
: Վո լխ - պո լփ
խաղերուն
մէք առաքին
տեղը դբաւեց
գեղարուեստի
ինս -
տիտուտր։
Ծանրութիւն
բարձրացնելու
մէք ա -
ռա քնութ
իւն չաՀեցան պետ • Համալսարանի
ուսա–
նոզներ՝
Գարուչ
կա րապետեան
ը եւ Ա կրտչետնը :
Ա ուսե րամ արտի
մրցում նե բուն
մ էք՝ ԻսաՀակեանբ
:
ԵՐԵՒԱՆԻ
ՇՐՋԱԿԱՅ
ԼԵՌՆԵՐՈՒ
ԲԼՈՒՐՆԵ -
ՐԸ ամբուլքապէս
անաառապատուած
են
1949/
ըն–
կացքին
1
ԳԼւլիքանի ել Կիրռվականի
չբքականեբն
ալ ծաոեբ տնկուած
են ընգարձւսկ
տարտծոլ -
թեամբ։
Ամբողք
տարուան
լնթացքին
անատոա -
պատուած է
2000
Հեկաար
տարածութիւն։
Ի՚՚նչպես պիտի պաշտպանհԱ
եէապաԱ
ՋԸՐՋԻԼ ԿաԱՋԱՐԿէ
ԳԵՐՄԱՆԻԱՆ ԱԼ ՀՐԱՒԻ -
ՐԵԼ ՄԱԱՆԱԿՑԵԼՈՒ
ԱՐԵՒՄՏԵԱՆ
ԵՒՐՈՊԱՅԻ
ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹԵԱՆ.~
ՄՕՏԱԼՈՒՏ ԿԱՄ ԱՆԽՈՒ -
ԱԱՓԵԼԻ
ՋԻ ԳՏՆԵՐ
ՊԱՏԵՐԱԶՄԸ–
ՀԻՒԼԷԱԿԱՆ
ԱՊԱՌՆԱԼԻ՚ԲԸ
Անգլիոյ
երեսփ. մողոփփն
Գչ, օրուան
նիստին
մէք,
Ջըրչիլ ճառ մը խօսելով
արտաքին
քազա -
քականութեան
մասին,
ըսաւ թէ պատճառ
մը չի
տեսներ ոբ Գերմաններն ալ զինուին եւ մ ասնակ–
ցին Եւրոպայի
պաչտպանութեան
: Այս
առթիւ
խանեց վարչապետին
, որմեզադբած
էր
ատաս ւսա
ղինքբ
նոյն իմ աստ
յա յտաբարութեան
մ ր
առթիւ
- « Ես որեւէ
բան
չըսի
Գերմանիոյ
վերա =
ւլին ման ել զերմանական
բանակի
մբ վերաՀաս =
աատման
մասին։
Բայց պատճառ
չեմ տեսներ
որ
Գերմանները
չօգնեն
իրենց
երկրին եւ
արեւմտեան
Եւրոպայի
պաչտպանութեան
կամ ամերիկացի ,
անգլիացի
, ֆրանսացի
եւ գերման
ղինուորներ
լ ն –
կեբաբար
չգո րծեն , իբբեւ մէկ մասր պաչտպա -
նութեան
միացեալ
ցանցի
մը։ Գերման
գօրաւոր
ցեզր , որուն գէմ Անգլիա եւ իր
Գաչնակիցներլլ
երկու անգամ
կռուեցան
վերքԼն
քառասուն տա ~՛
բինեբու
րնթացքին
ել յազթեցին,
այմմ պատե =
Հութիւն
ունի աՀագին
ծառայութիւն
մատուցա
=>
նելու
մարդկութեան
Հ
կարելի չէ միացեալ Աւ =
բոպա
մր կազմել
առանց
Գերմանիոյ։
Եւ Գեբմա­
նիան
կրնայ
կանգուն
մնալ
միայն ազատ
եւ միաց՛՛­
եալ
Եւրոպայի
մէք^։
Ֆբանքեւգե
րմ ան
յա րա բե րութեանց
խնգիրն
ալ արծարծելով,
նախկին
վարչապեաը
չարու -
նակեց
՚
« Պէտք է մեր կարելին
փո րձենք ,
խբտխու֊
սելու
Համար
ֆրանքեւգերման
Հաչտութիւնր,
իբ­
բեւ նախաքայլը
միութեան։
Ֆրանսա եւ Բրիտա­
նիա , երկուքն ալ խորապէս
խոցոտուած
, կրնան
միանալ եւ բարձրացնել
Գեբմանիան
,
Հաւասար
աստիճանի
մբ վբտյ,՝
տեւական
րնկերակցոլ -
թեամր։
Այն ատեն
այս երեք
երկիրներր
իրարու
օգնելով,
գիտակից՝
իրենց ապագայ
միացեալ
մե­
ծութեան
, մոռնալով
Հին վէճերր ել աՀռելի
ող­
բե րգո ւթ Լււննե ր ր , կրնան
կաղմել
կորիղբ ,
որուն
վրա
յ պԼւտի Համ աԼսմբուին
Եէ
-րոէզայի
մ իւս բո լոր
քա ղա քա կր թ ո ւած
մո զո վրդապետո
ւթ իւննե ր բ ,
չգթա յակապ կամ ագատ
» յ
Անցնելով
իյ • Մ իութեան,
Զրրչիլ
րսաւ թէ
ինք մօաալոէ.տ կամ անխուսավւելի
չի նկատեբ
նոր աչփսարՀամարտ
մր։ Եւ
նորէն
թելագրեց
գուռր
մԼւչտ բաց թոգուլ,
բանակցելու
ել լաւա -
գո
յն ե լքի
մ ր յտնգե
լու Համ աբ : Ւ ր կարծիքով
,քՍ •
Մ իութիւնբ չատ աւելի
կը վախնայ
աբեւմտեէ^ւն
պեաութետնց
բարեկամ
ութենէն քան թչնամու -
թենէն :
Հիւլէական
ոումբի
խնգի րն ալ չօչափելոփ ,
պաՀ պանո գակ
ան վարի չբ բացատրեց թէ Անգլ իո յ
կացութիւնր
«յուսաՀա
տօ րէն գէչ
4՜» յ "՚
յո ճակա­
տին վրայ : «Եթէ
Մ • ՆաՀանզներր
Հազար
Հիւ -
լէական
ոումբ
ունին ելԼիուսիա
մԼւայն
յիսուն
Հատ,
մե՛ր վրայ
պիտի տեգան այգ յիսուն
ռում—
րե րր էսՀռե լի Հետեւանքներով
: Հետեւաբար
ան-
Հրամեչա է նոր ՃԼ։գ մր վարձել
տեւական
եւ խա­
՛լազ կարգադրութեան
մ ր յանգե
լու
Համ ար եւ
չվաանեք
մնացեալ
մամանակր։
Մեր պարտայլա
նութիւնն է ամէն բանփորձել։
Ժամանակր
մեզի
չսպասեր » :
Արաաքին
նախարարբ
, Պ - Պեւին , որ ՛Լի–
ճաբանոլթեանց
ներկա
յ էր Հակառակ
Լւբ Հ իւան -
գութեան
, անմ իքապէս
պատասԼսանեց
Ջ ըր չի լի
« Ես նախապաչարում
չունիմ
Գերմանիոյ
դէմ :
Բա
յց Հակառակ
եմ սակարկութիւն
կատա րե լու
անոբ Հետ։
Մենք րոլորս ալ Հակառակ
ենք Գեր -
մանիոյ
փերազինման՝^։
Չբրյւիլ •
Ես փերազինում
բառը չգործածեցի
:
Պէւին • . -
Կրնայ
փե րազինո
լմ չըԱալ,
րայց
երբ
զէնք տաք Գե րմ աննե րո ւն , զանոնք
փերազի -
նած
կ՚ըլլաք։
Ամէն պարագայի
մէք, եթէ կ՝ոլ -
զենք
մօտեցնել
Ֆրանսան եւ Գեբմանիան
, Գեր -
մ աննե բ ր ռրեւէ
ձեւով
զինելու
ա յս խօսքերր
պի­
աի յանգին
մամ ացո
յցր ետ տանելու
երկար
մամա­
նակ » ;
՝^ Ֆրանսա
յի , Անդլիո
յ եւ Մ • ՆաՀանգնե
բու
արաաքին
նախարարնեբր
Մայիս
%ին մոզով պի-
աի գումար
են Լոնաոնի
մէք , ^նե
լու Համաբ
չարք
մր կարեւոբ
խնգի րնե ր է Գլխաւո ր տեգր կը բըռ–
նեն • - յարաբերո
ւթիւննեբր
իյ . Միութեան
Հետ ,
գերմանական
խնդիր,
Ծայբ.
Արեւելքի
կացու -
թիւնը
եւն.։
(ԼւււրերոՆ շաբոննակութիւնր կարդալ
Գ–
էջ)
Մ– ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ
զինուորական
ոլմերո,
մ աւ։ին լաւատես
յա յտա րա րութիւննե
ր րրալ
ազզ .
պաշտպանութեան
նախարարր, Պ– ճոնսըն
, առ
այժ .1 բաւական
դտնելաԼ
զանոնք։
Ըսաւ թէ զօր •
Այզ^՛՚Հաուրբ
14 15
միլիառ
տոլարի վարկ
մր կը
պաՀ֊-նքէբ
, բայց
յետոյ
Հաւանեցալ
13
միլիառէ։
Fonds A.R.A.M
1...,287,288,289,290,291,292,293,294,295,296 298,299,300,301,302,303,304,305,306,307,...500
Powered by FlippingBook