Ո. 0. Տ. 376.։
1)ւ«€է6ա–1>ք0ւ>ոծ«« : ՏՇ8. աՏՏյ1Տ1ճ«
17, ւ^ստ Օտատտաշ - Րձ1Հ13 (13)
*
Վ^ք^մս^ՏՕՕ ֆ ր ֊ , Տար. 1600, աբտ.2500 ֆր • I
15-70
ԳիՏ 7 ֆբ • Շ.Շ.Ր.ԲՅք1տ 1678-63 ՚
ն1աՁււշհ6՜261«^ՏՏ
26րդ ՏԱՐԻ ֊ 26^ ձոո«6 «օ.6112–՚եոբ շբջան թիւ 1523
1950
Խմբագիր՝
5.
ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
Կիրակի 26 ՄԱՐՏ
^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^
ՄԵՐ ԽՕԱՔԸ
ԶՈհՐ ԿԸ ՄՈԼՈՐԵՑՆԵՆ
Նանծաղամիէո
կամ ծ-ածկամիաո
մռւնետիկներ
ԿԸ
շարունակեն
սարէն - ձորէն
սլատմութ
իւններ
•էիւոել
, ամէ՚հ անգամ ոբ կբ յիշեցնենք
Երեւանի
բաբ բարո սութիւններբ
լեզուական
ճակատին
վրայ
։
Անոնք իյառաշագուն^
վճո.տ& են գիրք ՐՌ՛^՜
նել
այս
Հիմ^ւակտն
Հարցին
մէք
ալ։
Ուստի, ոչ եզտհ-ր կր տեսԿւեն։ Ոչ մեր
րսաձ՜ր
կ՝բմբոնեն : Ոչ ալ որեւէ բանկբ խոստովանին
:
երանի՜ թէ բարեհաճէին
ամէն
օր քանի մր
սիւնակ
աբտաասլել
Երեւանի
թերթեբէն
եւ գիր՜
քերէն
, աոանց սաոբակէտ
փոխելու
Այն ատԼն
իրենք ալ սլիաի անճրկէին
, եթէ
րնթերցողր
րացաարռւթիւն
պաՀանքէր այս կամ
այն
բառին,
պարբերութեան
, համառօտագրու
-
թեան
մասին
Թերեւս
ա յս է պատճառբ ոբ չատերր
կբ
նախրնտրեն
սուա - խենգ
ձեւանալ
: Սւ կամ խե~
զաթիլրել
, սլարակել
, մոլորեէյնել :
Ամէն անգամ ոբ այս խնգիրր
աբհ-արձ՜ենք
,
մ ասնաւո րապէս կբ յիչեցնենք
բանգէտին
թէ
տգէտին
է^–
1 •
Ոչ «լեզուական
կուսութիւնր՝»
, ոչ խստա–
կրօն Հայկա բանութիւնբ, ոչ ալ թթու
ազգայնա–
կանա
թիւնն
են մեբ մղած
պայքարին
չաբմառիթ–
ներր
2 •
ս
բ սլտՀանքենք եւ պիտի
սլաՀ ան քենք
«"–՜
զաա , Հարազատ եւ ինքնուրո
լն զարգացում
, յա
նուն
լեզուի
անկախութեան
:
3 •
Կր պահանքենք եւ պիաի պաՀանքենք
նախ
սորվ իլ եւ տիրա բաբ
գ.ո բծածե
լ մ ա յրենի բաոա -
բաննեբուն
պաչաբր։ Ա անաւ անգ Հա լկական
1Լր --
տասւսՀմանի
ւէիզած վաստակբ
:
•1 •
Աենք երբեք ժխտած
չենք բանաստեզծնե
-
րոլ
ե
I.
կարգ
մր ա րձակազվւ
րնե
բու
բտզղատարար
մաքուր եւ Հարազատ
, ճկուն բարբաոր
: Ոչ ալ
զանազան
յաքոզ
ղիւտեր
նոր բառեբ
,
որոնց
ամ բոզք ական
ցանկը
չունինք
ղմ բախաա բար :
5 •
Բայց , ինչ որ կը զործածեն
իբրեւ
բնթա–
ցիկ
լեզու , թերթերու
եւ գիրքեբու
մէք ,կը մատ
նէ կանխորո
չ ծրագիբ
մ բ
լեզուն
խա թա ր ե լո ւ ,
ազճաաելու
, անճանաչելի
գարձնելու :
6 •
կարճատեսներ
եւ մեզոակիցնեբ
իզոէ ր կբ
փորձեն
մոլորեցնել
Հանրա
լին կաբծիքր
, Համս—
գելու. Համար թէ Հայերէնի
պակասն է որ կը լքա–
ցբնէ
Երեւանր,
թուրք - թաթարական
« բոս–
գան»ի
մը կամ ռուս
բոլչեւիկեան
«կոլխոզ»ի
մը
վերածելով
զա
յն :
7–
Եթէ " ՚ ^ է ւ ՚ ն ք վեր լուծե
լ գիտակցա
բար
կամ
բռնօրէն
գործածուած
բառերբ , աասնէն
մ էկը ՚
Հագիւ
պիտի գիմանտր
ո՛րեւէ
քննութեան։
Նոյն
իսկ
Հասաբակ
տրամաբանութեան
, քե րականու -
թեան,
լեզուագիտութեան։
\Նոբ կ՝իմանանք թէ
պրոպագանդե|
\ բաո մր Հնարեր
են
(րւօբ386ւ)*
նաեւ
աւանսԼւ
(^VՅՈ^^^)
գ ե ո թնչ անտեղի
,
տգէտ
, ընգվ՚լեցոլցիչ
«գիւտեր»
:
Տիշեցնե ավ
Ա
՛յս
տար րական
գիաելիքները ,
աւելորգ
անգամ
մը եւսկբ յայտարա
րենք թէ Ո
եւ է գրոց - բրոց իրաւունք
չունի
մեկուսանալու
ա յս ճակատին
վբա յ :
ԸնգՀակառակն
: Աւելի
քան երբեք
անՀրամեչտ
է միացեալ ճակատ
կազմել
Հայկական
Արտա -
սաՀմանի
մէք,
յանուն
լեզուի
Հարազատութեան
եւ անկախութեան
:
Մ իեւնո
յն ատեն ճակատ՝
անոնց գէմ որ կր
փորձեն
երեւանեան
աղճատումնե
բ ր աաբածե
լ աբ–
տա ս ա Հ մ ան ի
մ էք ,
մ ո լո բե ցնե
լո փ , պաչա պանե ՜
լով
, կրաւորական
գիրք
բոնելով
: Աւ կամ պար -
տագրելով
կռնակր
աուած
օտարին
,
Ի^Լ՚ՂԷ՛՛
Պուլկարիոյ եւ Ո՛ո ւմ անիո
յ մէք
յ
Միացեալ ճակատ
նաեւ անոր Համար
որ, տա
կաւին
չենք գիտեր թէ ի՛նչ անակնկալներ
պիաի
բացուին, երբՄոսկուայի
Գիտութեանց
Ակագե -
միտն
գլուխ
Հանէ բառերու
«բարեփոխում»ր
(ռու
սացում)
:
Անցեալ
կիր՚ոկի
, մենք բարենշան
Համարտծ
էինք
ա յս
որոշոլմբ
, ա յն ենթագրո
ւթեամ բ թէ
փեբք պիտի
արուի
անտեղի օաաբա բանո ւթեանց :
Եթէ
Ռուսբ
անՀրամեչտ
կր գտնէ
մաքբել
իր
մայրենի
լեզուն,
փաարելոփ օտաբ բառերբ,
ին
չո՛՛ւ մենք աչ ազաա պիտի չբԱանք օգաադոբծե -
լու մեր Հարազատ
բաոամթերքբ
:
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
քք՚ԻՐ
ԿՊԻԶԵՆ
ՀԱԱՆԻԼ
Մենք տլ չենք գիտեր։
Մարգիկ
, չորս Հովե -
րուն տարուբեր
, խլեակնեբու
են վերածուած
պա–
֊տերազմներու
քայքայիչ
Հեաեւանքներով
:
՚Բաղտքական
անկայուն
վիճակ
,
տնտեսական
փլուզում ,
րնկերային
անա
րգարութիւննեբ
խուրձի
են վերածուած
, անգաղաը
մտրակելու
Համար
թչուառ
մարգկութիւնը,
ոը
գլուխ կը
րարձրացնէ
, բռունցք
ցոյց
կույոայ
, ամէն
բանի
գէմ։
ինքն ալ չի գիտեր թէ ի՛՛նչ
կ՝ույզէ :
շեղ
մը կը բողոքէ
թագաւորին
գէմ,
"՚՜րԻշ
աեզ մը ծաղիկ
կը ցանէ անոր ոտքեբուն աակ :
Իր ազգա յնացոլցած
ճա բաա
բա րուեստին գէ^
է Հոս։
Անգին
կը պայքարի,
արիւն
կը թափէ
ազ–
ղայնացնելու
Համար
խոչոբ
գո րծտբանատ
իրո
ւ -
թիւնը։
Աայն - ծպտուն
չի Հաներ
երբ միաՀեծան
նս
տած է իը վտիտ
կուրծքին
վբայ
անասելի
բռնա —
տիրութիւն
մը , մինչ
ասղին կը կռուի
իբ
բոլոր
իքոցներով
, իբ անգնաՀատելի
ազատութիւնը
աէճոլրղի
գնելով
է
Ի՞նչ է ուղածը
այս օրուան տառապող
ւէաըգ–
կութեան : ինքն ալ չփ ղիաեը :
Տեւական եւ հոսանուտ
գմգոՀութիւն
մ ը որ
կուգայ
ա առա
պան քէն
: Խաղաղութեան
կը բաղ -
ձայ , պարղ է , բայց իսաղաղ չէ իր Հոգին :
Եւ կը խլրաի
անվեբք,
ստեղծելով
պաղ -
պաաե բազէէ՛ ական վփճակ
մը, ոը կը քայքայէ
իր
քփղեըը :
Ու երկինքը
կը մթագնի
, մթնոլորտը
կը խտա–
նայ,
խազաղութիւնը
միչտ
կը մնայ
բաղձալի :
Եւ աղէտը,
երղլխանի
ՀրէչյԼ\
Պատերազմ
ը ,
իր սուր
ման իքնե ր ը կը ցցէ •
Ս արգիկ
կը տառապին
խազազութեան
ու հա
ցի կարօտէն
,բայց
զայն ձեռք բերելու
Համարամէն
օր քիչ մը աւե Աւ կը
Հ եռանան
անկէ : Ո րոփՀետե
ւ
չեն
ղիաեը թէ ինչպէս պէաք է Հասնիլ
անոնց :
ՍՕՍԻ
ԵՐԵՒԱՆՆ է ԻԿԱԱՒՄ
Խ. ՀԱՅԱԱՏԱՆԻ
ՄԱՅՐԱ՝ԲԱ%Ա՝ԲԸ
տարուէ
տարի
կը ղեզեցկանա
յ , անճանաչե
լի ղառնա լոփ :
Այս տարի քաղաքի
կան ա չա զա բ ղմ ան Համտր,
նա
խատեսուտծ
է չինել
քանի
մը նոր այգիներ
եւ
պոլրակ^ււեր : Բաղրամեան
պողոտայի
մօտակայ
այգին պիտի գրաւէ
Հինգ Հեկտաբ
տարածութիւն
:
՛Բա զաքի
կ իրոփեան
թազամասին
մ էք կը
Հ
իմնուի
պուրակ
մը , մանուկներու
Համտր : Պիտի
օմտուի
խաղա րաննե րոփ ել Հանգսաի
յարմ աբո լթիւննե -
րոփ : Պուրակներու
եւ այգիներու
չինութիւնբ
կբ
վարէ Գիտութեանց
Ակաղեմ իա յի
բուսաբանական
կաճառը
(^ինստիտուտ) : Պիտի անկուին
աւելի
քան
երկու
Հարիլբ
Հաղար ծառեր
ել
գեկււրա.աիւ
(ղե -
ղազարգոզ)
տունկեր
,
շ " ^ Ի
է
եզեւնի
,
լորենի
եւա
յլն :
Այս աարի
Երեւանի
կեգբոնական
պուրակը
եւ
եբգապարի
թատրոնին
չրքապատը
պիաի
՛Լար -
գտրուին
գեգեցիկ
ծազիկներու
նորանոր տեսակ -
ներոփ ;
ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ
ԳԵՐՄԱՆԻՈՑ
«կուլտուրա»
(Մը–
չակոյթ եւ յառա ք գիմ
ութ իւն)
ընկերութիւնը,
վերքերս
Հ րատաբակեց
գեղա րուե ստա
կան
1Հաեղ–
ծագործութեանց
մողովածու
մը ,
ղերմաներէն
:
Հատո
րը կը պարունակէ
նաեւ կարգ
մր Հայ գա -
սական ել մամանակակից
գրոզներոլ
գործերբ ,
ինչպէս՝
Նար–
Գոս,
Ց–
Պարոնեան
, Թումանեան
,
ՀյիրէԼանզաղէ
, Ե՝ Օտետն
, Երուխան
, Աա՛ Զոր -
եան , Գեմ իրճեան
, Մանոլէլեան
, Վիղէն
Խեչոլմ -
եան եւ ուբիչներ : Գբքին
կց ո լած
են
ծանօ թու -
թիւններ
հայ Հեզինաէ^եբոլ
մասին։
ԱԶԳ՛ ԿԱԼՈՒԱԾՆԵՐՈՒ
ՓՈԽԱՆՑԼէԻՄՐ
Պոլսոյ
թեբթերը կբ գրեն թէ էվգաֆի
.լար -
չոլթիւնը
Մ արա
X՜ին ւիեբքնտպէս
Բերայի
նորրն–
տիր թաղ՛
ԼսորՀուրգին
յանձնած է
72
կաոր
կալ
ուածներ,
մէքն ՐԱալով
թոքաթլեան
պանգոկը :
ՄԼւեւնոյն
ատեն
յանձնուած ենբոլոր
բանալինե
րը եւ պայմ անաղի րները։
Կ՝ ըսուի թէ կարգ մը
վէաստաթուզթեբ
անՀետացած
են :
Նախլնթաց
տարիներու
Հաշիւներր եւ պաարասա
գումարն
ալ
(150 000
ոսկի)
՚՚լիաի
յանձնուին
մօտերս :
ԳՈՐԾԱԳՈԻԼՆԵՐԸ
ԿԸ ՎԵՐՋԱՆԱԴ Թէ
ԿԸ
ՎԵՐՍԿՍԻՆ
Վերքին
լուրեբու
Համաձայն.,
կագի եւ ելեկ–
տրականոլթեան
ղործագուլր
վեբքացած
պիաի
ը լ
լայ վտգը,
երկուշաբթի
, շնորՀիւ
կատարուած
բանակցութեանց
:
Գարձեալ վագր գէմ գիմաց պիտի գան աչոբծա–
աիրական եւ արՀեստակցական
մ իութեանց
նեբ -
կայացուց
ի^երը
, խորՀ րղակցե
լու
Համ ար վար -
չապետին
առաքարկած
պարգեւներու
մասին։
^
Մարսէյլի
նաւաՀանգստի
ւասուո րներ
Միութիւնր,
որ ենթակայ
է Աշխատանքի
Գաչ -
նակցութեան
, բողոքելով
իր
քտրտոլղա
րնե
բուն
ձերբակալութեան
գէմ, որոշեց
գործագուլյայտա
բարել
երկուշաբթի
օր, Ֆրանսայի
եւ
Ալմերիոյ
բոլոր
նաւաՀտնղիսանեբռւն
մէք
, 24
մամուան
Համաբ :
Ալմէի
ելեկտրականութեան
եւ կազի
բան -
ոլորները
անսաՀմ ան գործագուլ
յա
յտաբաբեցին
չաբաթ
Օ ր ։
Հեռագիբր
կ՝րսէ թէ չարմումին
կբ
մասնակցին
աչխաաաւո
րնե բուն
90
առ
Հարիւրբ֊.
Պարտաւորիչ
ծառայութեան
Հրաման
տբուեցաւ :
«
Ընկերա
յին ապաՀովութեան
եւ ընտանե
—
կան նպասաներոլ
Փաբիզի
պաչտօնեաներր
գոր -
ծագոլլ
յայտարարած
րլլալով,
աւելորգ
նեզու -
թեանց կր մատնեն
նպաստ րնկտ ^ ե ր ը ;
Թերթեբր
ԿԸ
գրեն թէ առքի
օր
բանթոզները
կոպտօրէն
խոշտանգեցին
ներկա յացոգ
մայբեբր։
Այս վեր -
քիննեբը
գիմեցին
աշխաաանքի
նախարարութեան
,
որ Հրամայեց
պաշտօնատունէն
Հեռացնել բան -
թոգներբ։
Երկուշաբթի
օր ոստիկանութիւնբ
պի
տի ապաՀովէ
աչխատանքի
ազատութիւնը,
գիւրա
ցնե
լով նպաստներու,
վճարումը :
Լիօանի գէսլքեր
ուն Հետեւանքով
,
ոբոնց
մ անբաէք ասնո ւթ իւննե ր բ Հագորգած
էինք
երէկ
,
քսան ամըաստանեա^եբ
Լիոնի
Մոնլիւքի
բերգին
բանար վւոխագրուէԲցան
, եօթր
կԼներ
ալ՝ Աէն քիո–
զէֆԼ՛ րանտբ։
կալանաւորներուն
մէք կր
գտնուին
Սէնթ
էթիէնի
ձախակողմեան
թերթին
թգթակիցր
ել
ուսոլցԼւչ
մր : Ամբաստանեալները
ղինուոբա -
կան
Լւ
չխանո
ւթե անց
լանձնո լած են եւ
պիտի
գաաոլԼւն
Համ աձա
յն ՚7&րղ յօգուածին
, ոբ ծանր
սլատիմներ կր ւոբամագրէ
բռնութեան
եւ զինա -
մթերքԼւ
փոխագրութեան
գէմ կատարուած
ա–
բարքներոլ
Համտր :
Մարսէ
յլի
ա չխատանքի
սակա բանին մէք
զումարոէ.ած
մոզուԼ
Լւ
մբ
առթԼււ
,
ԱչԼսաաանքի
Գա շնակղոլթետն
ներկա յացուց
իչր
պաՀանքեց
չէսբմման
մ էք գնե
լ րոլո բ ումե րբ ,
խաէիանե
լու
Համաբ
Ե՚բո՚զաքի
էԼերազինման
գոբծոգութիւն
—
ներբ : Ըսաւ
նաեւ թէ Աչխտտանքի
Գաչնակցոէ. -
թիւնր
երբեք պատերազմ
պիտԼւ
չմզէ
Խ • Մ իու - ,
թեան գէմ :
I
Այս
յայաարտրոլթեան
փբայ , մետազագո
ր -
ծական
Հասաաաութեանց
քրիսէոոնեայ
աչխաաա–֊
ւորնեբու
սենտիքան ետ քաչեց
Լւբ պաաուիրակր
^
II
րպէսզի
խաոնոլած
չըլլան
քաղաքական
ցո յցե -
րու։
IV՛
Վերքին
լուրերու
Համաձայն,
140 000
րանուո
րնե ր մ իա յն չեն վերսկսած
աչխատանքր ,
Ֆրանսա
քԼւ մ Իաազազ ո րծական
Հաստատութեանց
մէք : ՝
կարգ
մբ նաւաՀտնգիստներու
նաւաստի
—
նեբը
մողով
գումարեցին
եբէկ,
քննելու
Համաբ
ընգՀ . զոբծագուլի
խնգիրր։
ԽլրաուէՐներ կր տի
րեն
Թունուգի եւ Ալմեր Լա յ նա ւաՀ անգ
Լէ
սաներ
ուն
մէք
, մ օտեցած
ըլլալով
ամ երիկեան
զինա
բարձ
նաւերա
մամ անում ր :
Միւադհպ
Վը ազգ, ժողովին
Վկ
Ազզ–
մոզովին
ուրբաթ
օրուան
նիստին
՚էէք ,
Համ ա յնավա
րնե
բու
առաքնոըգը
, Ժաք
Տ իւքլօ ,
բուոն
ճաււ մը խօսեցաւ
կառավարութեան
գէմ
Ըսաւ թէ կառավարութիւնբ
կը Հալածէ
բան-
ոլորները
, թէ «զինուորական
արչաւախումր
մը»
ղրկած էբ Ռընոյի
գործարանը,
թէ
րռնաբաբտծ
է օրէնքր
եւն • : Աքակողմեան
երեսփոխանները
Հեղնական
ա1^տրկներ
կ^ուզղէին
, երբ Տիւքլօ օ-
րինակներ կր յիչէր
Ժոռէսէն
, Շէյքսփիրէն
եւ . . •
եպիսկոպոսէ
մը
I
Վարչապետր
խօսք աոնելոփ,
ըսաւ ՚
« Պիտի չպատասխանեմ
կառափաբութեան
ղէմ
ուզղուած
նախատինքներուն
: Հաճոյքոփ
լսե–
ցի կաբգ. մր եպիսկոպոսական
մէքբերումնեբ
• . •
Կ՝րսէք թէ խախտտծ
ենք մոզոփրգափար
աղա -
տութիւննեբը
: Որո՛ինք են ա յգ
ազաաութիւննե
-
բը : Փողոցներու
մէք սարքուած
անկարգութիւն
-
նե՞րր։
Ազգային
պաշտպանութեան
գէմ կատար -
ուած
յարձակո՛՛ւմր
: Աշխատանքբ
շարունակոզ
բանուորներուն
գէմ գործուած
բռնութի"ւնր
: Ե–
լեկտրական
ՀոսանքԼւ
խանգարո՞ւմը
որ պատճառ
եղ-սւ
տզոլ
մը մաՀուան՛ •• կ՝ուզէի
գիտնալ
թէ
ա^ ն երկԼւ րնե բուն
մ էք ուր կը տիբէ
ճշմ աբիտ
մո–
գո։ք րգապե տութ Լււնր , ըսա ձեզ , ա յս
ազատու -
թիկնները
արձանագրուա
ծ են օրէնքին
մէք եւ
ի՞նչ –•քէս կբ դործագբուին
:
•
(Լուրհրու շարունակոնթիւ&ր կարդա| դ. էօ^
Fonds A.R.A.M
