1է. 0. տ. 376.՝յՏ6
յ6Ա(Տ 23 «ձււտ
1)ս*«։է611ք–1»ւ–օբո6է»ե–€ : Տ € « . Ու Տ Տձճա »
17, 1Հս6 ՕՅատտաշ ֊
Բճք11Տ
(13)
ՎհցտւքԱ
• ՏՕՕ ֆր . , Տար . 1600 ,
ա ր տ
• 2500 ֆՐ •
1 ^ Լ Օ Օ 6 ^ 1 5 ֊ 7 0
Գին 7 ՓՐ– Շ.ՕՐ.ԲՅՈՏ 1678-63
1950
Հինգշարթի 23ՄԱՐՏ
2.6րդ ՏԱՐԻ - 26^
Րյօ. 6109– սոր
շ բ ^ Յ
թիւ– 1Տ20
ՄԵՐ Խ0Ս՝8Ը
էցմքսսգիր՝ Շ՛ ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
0ՐԻ ն
աՐՄԻՐ
աՄԵԻԼԿԻԻաՆԿՐ/Լ
թե
Կ^բգացէք
իքէենց Հայերէնով
եւ. ռսղղագրու. -
\մբ.
1
՞ – € ՑոՆբաքանչյուր եայ աշխատավոր|ւ եա ֊
մաբ պարզ է, որ դաշնակցական բու–րժուա^նա -
ցիռնալիստական պարտիան իր ծադման օրիցմինչե.
այժմ կոնտրռեւոլւււ-ցիոն պարտիա է,եայ ժոզովր–.
դի ամենառիերիմ թշնամին։ Միակ պատմութ–
յանն անտեդյակ մարդիկ կարող են պնղել, թե իբր
եայ ժողովրդի ամենաոխերիմ թշնամիների՝ դաշ–
նակնեբի թոՆրժուա-նացիոնալիստական պարտիա֊
յ ի կորիզր հանդիսացող «Երիտասարդ Հա^աս ֊
տան
Յ.ը եղել է «ռեւյւլոՆցիոն» կազմակերպւգթ -
յ ո ւ ն » ; (Սովետ– Հայասաան օրաթերթ> 10'Գ Փե–
տրոէ,տր 1950) •-
| \
Լք վ է Հեղվւնակքլ այս շո շո ըթապաաՈւյքիպր.
Ոմն Արս • Տար
ութի
ւնե ան
, որ կր ՔՐՔՐ^ ե •
Միռւթեան
Գիսւութեանց
ակադեմիային
կ^ղմէ
Հրաաարակուահ
դիրք մր,
« 1905 - 1907
թ՚^երԻ
ոեւո լուց իան
Ո՚ուսաստանի
ազգային
շբքանզե -
րում », մանաւանգ
անոր Հայկական
րամինր^ -
« 1905 — 1907 թ– թ– ոեւոլռւցիան Հայաստտ -
հում »:
ինշո՛
լ
ա յս թունաւոր
մաղձը
Անոր
Համ ար որ , քննադաւոուած
պաաէէ
ու -
թեան
Հեղինակը,
Գ. էք. Գաբրիէլեան,
ճթեկնա -
ձ՚ու պաամական
գիտութիւնների
»,
Համարձակեր
է գրել
, վարկաբեկիչ
արտատպումներ
կատարե -
չով
Հ անդ երձ Գաշնակցութեան
մ ասին •
— Հ
Թիֆլիսում ստհղծուեց «Երիաասա^դ
Հայաստան» ազզային-ոեւոլուցիոն կազմակեբ ՚ . –
^
,«ո>–թԻ՚–՚^Ը » =
— ^ Յօդուածազրի սխալ, հակապատմա1լւո ւ
պնդռւմից ստացւում է թ է իբր դաշ1յ,ա.կցութ
>>՚–^յ,
իբ ՚ււեւղմնաւոբման Ժամանակ ոեւոլուցիոն է եղել
եւ միայն հետագայում է դարձել կոնտրոեւոլու -
ցիոն »
յ
ինչպէս
բացատրահ՜
էինք շարաթ
օր , ինքնա՛–
կոչ քննագտտը
ուրիշ
մեզք մլն ալ երեւան Հա -
նահ՜ էր ;
Տեսնելով որ յօդուահ-ագիրը
«ռեւո
լուց
իոն
պարտիա՝^ Համարած է նաեւ
Հնչակը,
կը յայաա––
րարէր
րարձրաձա
յն – « Հնչակր
երրեք
է լ <1.ո.ե–
ւոլոլցիոն»
ւգարաիա
չ ի եզել » ;
կարմիր
<ձմելլելիքն
յայտնութիւն
մը եւս կ՝ր՛
նէ իր քննադատութեան
մէք,
նոյն անյաաակ
ագի–
տութեամբ եւ սանձակոտոր
քղտգտրութեամր
•
— « Ցայտնի է, որ դաշնակները թուրքական
սուլթանների հետ միասին, Թուրքահայաստանը
ծածկեցին հայ ժողովուրդի ոսկոբներսվ: 1,րանք .
ցարական սատրապների հետ միասին, հայ-թուր–
քական կոտռրածների .կազմակհրպիչԸհրն էին» :
Մնացեալը
դիտէք
արդէն։
Ա՛յմմ
ալ նոյն
ՀԳաչնակները
, անգլօ - ամերիկեան
իմպերիալիզ––
մի այդ ստոր վարձկանները.
Հանդէս են
դալվէս
իբրեւ
ոոցիալիզմի,
դեմոկրատիայի
եւ
խաղա
ղութեան
ամենաոխերիմ
թ^ամիներ
> :
Ոչ աոա
քին խուժանավարութիւնն
է այս, ոչ
ալ ամէնէն
զազրելին :
Հայ
բոլչեւիկներր
այս թրքավարի
գրակա -
նութիւնը կր մչակեն
1905^^5՛
իվեր, երբ աակա -
լին սոցիալ - գեմոկբատ
էին։ Երբ Հայոց պատ -
մութեան,
արեւմտեան
Հայաստանի
քազաքական
կա ց ո ւթ ե ան , ընկե րա յին կա րգո ւսա րքի
մ ասին
ա յնքան
զ ագափա
ր ունէ ին ոբքան
Վո լկա յի նաւա–
վարբ կամ Ուրալի
գիւղացին
։
Տարիներ
վերքը,
1917/Տ»,
Լենին եւ բնկ. յա
քոզեցան
Լւչխանութեան
տիրանալ
չնորՀիւ
ճակա–
աադբական
սխսւլի
մբ, եւայգ օրէն ի վեբ, վեբ
ի վայր կբ չրքեն
պաամութիւնր։
կբ սրբագրեն
ու
կր
սրբազըեն
(3
• Պաբոնեանն
անգամ
Հոկաեմ -
բերեան
«ոեւո լուց իոնէ ր» կըՀամ արուի ա յսօր)
ւ
Բուն բաոոփ՛ կըխեզաթիլրեն
: կ՛եղծեն
: Վա–
I
երական
էքեր, արիւնազանգ
վկայոլթիւննեբ
կբ
պաառեն եւ կեզծ իքնե ր կբ բարդեն,
ամէն ինչ
ներկայ
իրականութեան
յա րմ տ րցնե լո ւ.
Համար։
ինչպէս
իրենց
բոլոր
գաւանակիցնեբր
եւ ու–
գեկիցնեբր
, անոնք
«մ ելլելիքներ
ու պար մըն է որ
Կը. փորձեն
պատմութեան
խոբտուբոբտ
անդաս -
աանին
մէք, աչքերը գոց եւ փրփուրը
րերնին :
Մոռնալով որ աՀալոր
անգունդ
մը բացուած է խ֊
րենց առքեւ,— վի^ մը անյատակ
տգիտութեան
եւ
«մասսայական»
խելագարութեան։
Անբարոյական
՜
նութեան :
..
. ,,^,՛.
3
— ^ ւ#
"՚լ՚Լա
ԼԱՆ
։բուս
> . ,
^ ՞ ^ ւ կրեայի
պատասխանել,
երբ վփր*
ուած
Հայու
Հպարտութիւնս
պոռթկալու »
ԻՆՋՊԷՍ
Գ՜ԱՐՄԱՆԵԼ
կիրակի
օր , Սոռպոնի
սրաՀէն
գռւր*,
ելած
պաՀուս
, մէկը փսփսաց
ականքիս
Ջնախանձե ֊
ցա^ք Մալկաչներուն
. , .
1աւոբ
՚^ղ Կռ
փնտռէր
տ
Ջի
բաւեր
սակայն
Հ խայաաււակուեցանք
»
ըէել եւ
անցնիլ
Երկու
պատասխանաաուութիւններ
կան ճըչ–~
դուելիք
: Նախ, ինչո՞ւ
չունինք
ներկա յանա
լի
եբդչախումբ
ելպարախումբ
է Կը տեսնենք որ մի
այն բարեացակամութիւնը
բաւական չէ , այս եր՛
կուքին
Համաբ ալ
յ
Երեսուն
տարի է կը փորձենք,
Հազիւ
15—20
Հոգի
ունինք
եկեգեցական
բազմաձայն
եբգչա •-
խումբի
մբ Համար , որ կրնայ
երես
ճեբմկցնել :
Միւսներբ
, թնչ գեղեցիկ
պատմուճաններ
ալ
Հագնին,
Հէկոմիտաս»
, Հկիլիկիա»
, « Սիփանֆ ,
^Հայկական»
եւայլն,
պատաՀականութեան
ձըդ -
ուած
են եւմեծ մասով
կախում
ունին
երգիչներու
Հնարաւորոլթիւններէն
:
կարելի չէ"
ֆոնտ
մը կազմել
^Հայ
Աբուեստֆի
յանձնախումբի
մ ը արամ ագրութեան
տակ , պա -
Հելու
Համաը վճարուած
երգիչներու
եւ պարող -
ներու
երկու Համեստ
խումբեր
, իՀարկին
դուռնէ
դուո
չմուրալու
Համար ;
Կը կարծէք թէ եւրոպական
խռւմրերը
սիրող–
նե րէ կազմուած
են : Բոլորն ալ մնա յուն
,
լնտբ–
ուած
ե ւ վճարուած
անգամնե
բ ունին. , որոնք ի
Հարկին կըմասնակցին
Հանդէսներու,
նոյնիսկ
վճարովի :
Մենք ալ կրնանք կիբաբկել այս ձեւեբը,
այս–
• ն գառն
փորձաոութենէ
մբ վերք։ Ոչ
Դրավբ;
,՛ պակսի–..ռչ– ւէդ
-՜ճր1
^չ–կամ
՜պարող :
Մ անաւանգ որխում բերր
իրենք
կրնան
«Հա
սո ւթա բեբ»
դառնալ
Լնչպէս
ե ւր ո պա կանն ե ր ր ,
ոբոնց ափոփ^ կր փճարենք
, երբ նեղր մնանք :
Անգտմ
մ ր եւս անգրագաոնա լոփ
կիրակի
օր
ուան
ձա խո ղան
քին
, ին չո"
լ
չբոել թէ պատասխա
նատու են նաեւ անոնք որ «մարգու բան չրսած»
յանձն
կ՚առնեն
Հա յկական
որեւէ
բամին
ներկա -
յացնել
օտարնե
բու մօտ ե լ յանկարծ
մէքտեդ կը
մնան :
Մի
ը՚՚էք թէ «որո"
լ
դիմէին» , Վի՚՝նչ
»ացոլ
ե ն գո յնգդո
յն եւյաճախ
ափ յափո
յ
կազմ ուած
յանձն ա խ ո ւմբերը
,
մ եր
Հա յկական
Հանդէսներու
Համաբ:
Ջէ^ բ արմեր որ մ իքազգա
յին աօնի
մ ր
մ աս -
նա կցէ ի ն ք քիչ
մ ր աւելի
փա յ ե լ ո ւ չ եւ նե բկա յա -
նալի ձեւոփ :
ՍՕՍԻ
ԵՐԵՒԱՆն
է Ի0ՍՈԻՄ
՛ԾԱՆՕԹ
— Մարտ 19ին տոաջին անզամ ըլ
լալով չխանգարուեցաւ :
Հ-Ա. Ա.Ռ– ՊԵՏԱԿԱՆ
մատենադարանին
մէք
գտնուած է Հազուագիւտ
ձեռագիր
մը, որ կը
պատկանի
ԺԶ ՚ գարուն
։ Զանազան
ուսումնասի -
րութիէններոլ
Հետ , ձեռագիրը
կը պարունակէ
նաեւ
չո րս
յօգո ւածնե
ր ա յգեգո
րծո ւթեան
մ ասին
ւ
Տօդուածներէն
երկուքր
զանազան
պտզատու ծա
ռերու
նկա րագրո
լթիւննե
ր են ելխաղոգէն
, դեղ
ձէն
, ծիրանէն
տարբեր տեսակնեբ
Լսոբաեր) ստա
նալու
միքոցներ
կը ցուցնեն
։
Մնացեալ
երկու
յօդուածները
կր
բացատրեն
թէ
ինչպէս
կարելի է
մ իեւնո
յն
որթատունկի
( փագ) վրա
յ տարբեր
գո յնե րով ել տեսակնե
րով
խազոզ
ստանալ
, եւ ինչպէս
պաՀպանել
սեխը,
ձմերուկը,
խազռզը եւ ոԼրիշ պտոււ^եր
, որպէսգփ
մէկ տարի պաՀեն
իրենց
թարմութիւնը,
Համը եւ
ո բակը :
Այս
բոլոր
ուսումնասիբութիւննեբբ
կատար -
ուած եներկարատեւ
փորձեբէ
փերք։
Զեռագիըը,
աւելի
գիտականօրէն
ո ւս ո ւմնաս
ի ր ե լո
լ
Հ ամաբ
յանձնուած է
Հ–
Ա– Ա՛ Ռ– Գիտ.
Ակադեմիայի
«Ագրօ - բիոլոգիական
ինսաիաոլտի
Աելեցկիայի
բամնին » :
ԵՐԵԻԱՆԻ
Հիւսիս - Արեւելեան
մասը
Բեբիա–
յի աւանի Հետ կապելու
Համար,
Բաղըամեան պո–
ղոաայի
վերքալորութեան
, Զանդոլ
գետին
վրայ
պիտի
շինուի
նոր կամուրք
մը։ Այս կառուցումով
,
Բաղրամեան
պողոտան կբ գառնայ
քազաքի
Հիլ–
Գակիճը կը /էտւաՏխ
Տ առ &աքիւէ յաւեւԱաԱ
ՀՀԼԵՒ 2 ^^Աքի ՀԱՐԻԻՐ ՊԱՐԳԵՒ
6ԱՌԱՋՒԿԱՃ
ԳՈՒՆԻԱԻՆ,
ՀԱՄԱՋԱՏՆ
ԱՐՏԱԳՐՈՒԱԾ
ԳՈՐԾԻՆ
\
Երեքչաբթի
օր , երկար
խորՀրգակցութիւն–
^Րէ
վերք, նախարարները
Համաձայնութեան
մը
յանգեցան
, ոը պիտի վաւերացուէր
երէկ
,
չորեք՛
Լարթի , լփագումար
նիստի մը մէք ։
ԱՀաւասիկ
Համաձայնութեան
գլխաւոր կէ -
տերը
Աչխատավարձքր
5
առ Հարիւր
աւելցնել
պետական ել ազգայնացուած
Հաստատութեանց
մէք։
Միւս
կոզմէ,
2
—3
առ Հարիւր
յաւելում կա
աարել
Համաձայն
արտադրուած
գոբծին։ Առա -
քին
ոըոչումը
գործադրելի
է անմիքապէս
,երկրոր
գը
յառաքիկայ
Տուն իսէն սկսեալ։
Միեւնոյն
թե
լադրութիւնը
պիտի ԸԱայ անՀատական
ձեոնա ր կ ֊ ֊
ներու
Համար,
միչտ
այն մտաՀոգութեամբ
որ
գիները
չրաբձրանան։
Վարչապետը
ձայնասփիւռ
ճառ մը պիաի
խօսէր երէկ,
յորգորնեբ
ուղղելով
գործատէրերուն
եւ աչխատալոբներոմւ
,
Րրոչէ՚՚գի
Համաձայնին
փոխադարձ
բաբեացակամութեամբ
,
Թեբթերը կը գրեն թէ ծրադրուած
յաւելում–
նեբով
պաչտօնեաներր
եւ
բանուորները
պիտի
ոԽանան
7 8
առ Հարիւր պետական
Հասաա -
տութեանց
մէք : Աչխատանքի
Գա^ակցոլթիւ^ւը
կի պաՀանքէր
15
առ Հարիւր,
միւս
միութիւննե
րը տասր առ Հարիլբ
։ Վերքերս
ՀետզՀետէ
կ՛ա–
ւեԼնար աչխատանքր
վեբսկսոզներու
թիւը
։ Այն -
պէս որ , կր կարծուի թէնոբ
կարգագրոլթիւնը
կրնա
յ վերք տալ
գործադու^երուն
կաոավարութիւնր
որոչեց
վերջապէս
մեր -
մել ամսական
3000
ֆրանքի
բացառիկ
պարգեւը
պետական
պաչտօնեաներու
Համար
։
Տեգեկատու
նախարարը, Պ՛ Թէթմէն,
այս որոչումր
պաչաօ -
նապէս
Հաղորդեց
պաչտօնեաներու
պատուիրա -
կութե ան
։
Վերքին
տեգեկութեանց.
Համաձայն
, աա –\
կալին
250 -000
Հոգի չեն վերսկսած
աչխատանքը
մետազագո
րծական
Հաստատութեանց
մէք
որոնց
բանուորներուն
թիւր կր Հաչուեն
1-200 000 :
Մի
այն
Փարիզի
բանթոզներուն
թիւր կր Հաչուեն
30^
Հազար։
Հիւսիսային
չրքաննեբուն
մէք ալ
62-000
բանո
ւո րնե ր կր չարունակեն
գո րծագո
ւլբ :
Լիոնի
մէք
8000
Հոգի
։\տցութիւնբ
չէ բարւոքած
Աէնթ
էքքիէնի , Մարսէյլի եւ ուրիչ քագաքնե
բուն
մէք ,
Սէն
Նազէռի
նաւագործարանին
բանուորներն
եո՚\>աոռւնակեն
զործւ
Կ ր շարու
նւ
՚՝ ^ Տ
ուգար։ կաւո րութեանց
կազմակերպիչ
-
նեբր ոչ միայն
չեն փերսկսած
աչխաաանքը
Փա -
կբ սպառնան
ղո րծագուլ
յ ա յ -
րիզի մէք,
տյլե
տաոաոե.
բարե
լ բոլոր
դեբեզմանատոլ
ւննեռուն
յ ա յ
մէք
կարմիբ
1Սաչր կառքեր եւՀիւանդապաՀներ
տրա -
մագրած է սգաւոր
լնտանի,^երո
լ
, որպէսզի կա -
բենան
թագել
իրենց
մեռե^երը :
Հաց թուխ
բանուորներբ
կբ չարունակեն
գոբ–
ծագուլր
։ ^ – կազի եւ ե լեկարականութեան
փար -
չութիւններր
մ ե րմեցին
լնդունիլ
բանթու^ե բու
պատոլիրա1^եբր
, մինչեւ ոբ չվերսկսին
աչխա -
աան I ^քը
ԾԱՆՐ ԳԷՊ-ԲԵՐ ՄԱՐՍԷՏԼԻ
ՄԷՋ
Երեքչաբթի
օր ծանր
րնգՀարումներ
պատա -
Հեցան
Մ արսէյլի
քարափնե բուն
ւիբայ , բանթող -
ներուն
, ա չխատո էգերուն
եւ
ապաՀովութեան
պաչտօնեանե
րուն
մ Լւքեւ ։ Առաքին
րնդՀաբումն
սկսալ
3)ոբպէն
փողոցէն
, երբ Աչխատանքի
Գաչ
նակցութեան
անգամներ
ը մոգոփէ
մր վերք
Հան–
դիպեցան
ա չխատանքէ
վերադարձող
կամ աւոր -
ներոլ
։ Տետո
յ , Պուլվառ
Մ առիթիմ
ի վրա
յ , ըան
թոզնե
րը յարձակեցան
Հանրակառքի
մը վյրայ
ուր
կր գտնուէ
ին
նո յնպէս աչխատանքէ
վեբագաբձող
բանուորներ :
Բանթոէ^երբ
յետո
յ Համ ախմրուեցան
Ժ՚ոլիէթ
քարափին
վրայ, ել երբ ապաՀովութեան
պաՀակ
նեբ
ր կըփորձէին
փե րաՀասաատե
լ րա բ ե կա րգո
լ -
թԼ՚ւնբ
, տտխտակներ
թափեցան
իրենց
գլուխնե -
բուն
փյւայ,
իբրեւ թէ երկինքէն
ինկած
ՐԱա
յԼւն
Հասաատուե
ցաւ որ արՀեստակցական
մ իութեան
մ բ կեգբոնա
տեղի
էն կընետուէին
։
ՊաՀակները այգ չէնքր մտան,
ձերբակալու -
թիւններ
կաաարելով
: Հարցաքննուեցան
46
^ոգի ,
որոնց
Հինգբ
կիներ
էին , Լմէկբ
Տիկին
Տիւմոն
,
անզամ
Հանրապեաութեան
ԽորՀուրդի) :
^
Մարսէյլի
Հիւանդանոցներու
եւ Հանրա -
յին խնամատարութեան
պաշտօնեաներն
ալդոր -
ծադուլ
յայտաբարեցին
երէկ,
չորեքչաբթի
^ 24
մամուան
Համաբ
(Լ»ւրեբ»ւ. շ«թու&«կյւ1.թիւ&ը կարգալ Գ– է յ )
սԼւսա յին չրքանի
խ ճո ւզինե ր ր մ իացնոզ
Հանգո
յց :
Պիտի
չինոլի
նաեւ
խճուղի
մը Հ քիլոմեթր
եր -
կա յնութեամ բ : կամուրքին
Հոզա յին ա չխտտանք -
նեչն սկսած են արդէն
։ Տ րամագրոլած
են չինա -
նիւթ,
ինչպէս
ել. ճարաարապեաներ
եւբանաւոր -
ներ ։
Ս ղագբեց՝ գ. ԾԻԾԵէԻՆԱԿ
Fonds A.R.A.M