ՊԷ6ՐՈՒԹԻ
ՀԱՅ ՃԵՄԱՐԱՆԸ
այցելած է Լի
բանանի
կրթական
նախարարր
, 5"^^ •
Ռէիֆ Պէէ–
լամամ
րնկե րակցութեամ
ր երեսփոխան
Աովսէս
Տէր Գաչուսաեանի : Ընկեր
Լեւոն
Շանթ
հիւրա–
սիրած է նախարարր որ աւելի
քան մէկուկէս
մամ
աեւող
սիրալհր
խօսակցութիւն
մր ունեցած է ա–
նոր Հեա, հեաաքրքրուելով
ճեմարանի
կրթական
բոլոր
Հարցերոփ : Չափազանց գոՀ մնալոփ Լբ
սաացած
աԼցեկոլթիւններէն
, Պ •
նախարարբ
խնղրած է որ բնկեր
Լեւոն
՜Շանթ աասր սաներ
աթ–
ձանագբէ
իբրեւ
որդեգիր,
կրթական
նախարա
րութեան
Հաշւոյն,
էււ խոսաացահ՛ է որ
յաքոզա–
գոյնները
ապագային
ղրկուին
Եւրոպա,
երկրին
օգաակար
մասնագիաութեան
մր հեաեւելու
հա -
մար; Նախարարր պատած է ճեմարանի
Ր"լ"Ր
գասարաններռ,
մօաէն
հեաաքրքրուելով
առող^֊
քապահական
ել մարմնակրթական
պայմաններով
եւ մեկնած
լաւագո
քն ապաւորութեան
աակ :
ՄԱՐԱԾԻ
ՆԱՀԱՏԱԿՆԵՐՈԻՆ
յիչաաակր Փե -
արուար
12ին տօնուած է Հալէպի
Հալ
կաթողիկէ
եկեղեցւոյ
մէք, մեծ րաղմո ւթեամբ։
Մխիթարեան
վարմարանի
տեսուչ
Հ . Վահան
Յովհաննէսեան
այս
աոթիւ ճառ մր խօսելով
, րսած է–
Աաբաչն
ու Աաանան
, հերոսական
Հաճլնբ եւ
արծուեթռիչ
Զէյթունո,
մէկ ճակատ, մէկ հոգի դերագոյն
ճի–
դերով
պա շտպանեց
ին մեր նուիրական
հայրենի -
քր։
Զեն մեռնիր
, ամէնէն
բիրտ
սուրին տակն
ալ,
այն
աղգեբբ
որոնք պինգ կառչած
են Լւրենց
հա
ւատքին
, հայրեւնի
սրբութիւններուն
,
ազգային
անպատեհոլթիլններ
կրնայ
ստեգծել
յառաքի -
կային :
թուենք
գլխաւո
րներր
1
Կրնայ
ստեգծոլիլ
անախոըմ
կացու ֊
թիւն
մբ
երկրին
բոլոր
զաւակներուն
միքեւ։
2՛
Առիթ
կրնայ
րնծայուիլ
օաար
ազգերու
Աուրիոյ
ներքԼւն
գործերուն
միքամաելու
։
3 • -
՝Ր ր իստոնեանե
ր ր կրնան գրկուիլ կարգ մբ
Լ։րալո ւնքնե րէ՝
զորս պիտի
վայելեն
պետական
կրօնքի
հեաեւորգներբ
։
4 ՚ –
ՄԱ՚ւի
մէք, ուր մարգկային
իրաւունք
ներու պաշտպանու
թեան
համ ար ա յնքան
գեզեց
իկ
սկզբունքներ
բանաձեւուեցան
, Աուրիա
կրնայ
մատնուԼւլ
գմուարք,ն
կացութեան
։
Մեր տնս եսական
չահերբ
պիտի
փոխանցուին
գրացԼւ
այք
Լ րկիրնե
բու
, նկատե լով որ Ա ուքՒԼ^^
պԼւտի հեաեւ^՛ անձնական
սւզատութիէններր
կռ
-Հէ^
կանգոզ
կրօ՚էական
օրէնսզ րութեան
մբ ;
Ա ուրԼէո յ մէք թէ Աուրիա
յէն դուրս
րնա
կոգ
բոլոր
քրիստ
յնես՚ներբ
, իրենց
բոլոր
համայնքնե–
բով
, եւ գ աւ սնան քնե բով
, կբ մ ե րմեն
բնդունիլ
սահմ անագ րւ ւթիւն
մբ , որ ազգին
բո լո բ
զաւակ
ներուն
համ ս՛բ հաւասար
ում ել
տարոգութիւն
չունԼւ : Զենք կրնար
րնզ ունիլ , որ
պետութիւնբ
ունենա
յ որոչ– կրօնք
մ ր : իւրաքանչիւր
անձ , ունի
իր
կրօնքբ եւ ա յգ
կբօնքԼն
հեաեւելու
ամ
բոզքա–
կան ազատու
թիւնր
։ Իսկ սլեաոլթԼււն
եւ
հայրե
նիք՝ հաւասա րապ էս սեփականութիւնն
են
րոլոր
հայրենտկԼւցներուն
։
Աստուած
յաքոզութիւն
տայ ձեզի , երկրի
իս
կական
չաՀերուն
Հետապնգման
գործին
մէք ։
պատուին ել •/քրիստոսին»
։ Եկեղեցական
արարո–
ղութիւննեբէն
վերք, տասնեակ մբ
ինքնաչարմեր
գացած
են գերեզմանատուն
յ
ՏկՐ
ԶՕՐ,
ներկայիս կբ Հաչուէ
46
Հայ լու -
սաւորչական
լնաանիք
, հոգեւոր
Հովիւն է
Եզիչէ
քՀնյ . Տոզրամաճեան
: Ազգա
յին
վաբմաբանր
մանկապաբտէզով
միասին
ունի
65
երկսեռ
աչա–
կերտոլթիլն
, նախակրթտրան՝
Հինգ կաբդեբով ,
եւ չորս
ուսուց
ի չ % կբ սարքէ տարին
երկու
Հան -
դէսներ
, Ամանորի
եւ Ամավերքի
։ Նպաստ կր սաա
նայ
պետութենէն՝
տարեկան
300 " –
ոսկի , Հալէ
պի Ուսումն.
ԽորՀուրգէն՝
300
ս՚ոսկի,
եւ Տէր
Զօրի Օգն՛
հյաչի
մասնաճիւզէն
500 « •
ոսկի :
Օգն. Խաչի
մասնաճիւգր
ունի
յիսուն
անգամ-ան–
գամուՀի,
նիւթական
ելեւմուաքբ
800 " –
ոսկի։
Տուած է երկու
թէ յասեղան
, երկու
վիճակախազ
եւ մէկ նե րկա յացում
: Մ ասնակցութեամ
բ
. Մ ՚
Ը. Մ-ի տեղական
մասնաճիւղին,
յաքոզոլթեամբ
ներկա յացուցած
է * ԱԵՒ ՀՈՀԵՐ^ր։
Հ –
Մ– Ը՛
Մ .ր ունի
55
անգամներ
,
25
սկաուտներ։
Մէկ
տաբ ուան չրքանին
մուտք
ունեցած է
739 " *
ոսկի,
ելք
537 " •
ոսկի
I
ՅՈՒՀԱՐԿԱՒՈՐՈՒԹԻԻՆ
ԸՆկ.
ԱՐՏԱՒԱԶԳ
ԱՏՈՄՓԱՆԻ
Մարտ
8ին կէոօրէ
վերք՝ մամր
2 –30/5<
Մօն–
մօբանսիի
իր բնակարանին
մէքտեզի
ունեցաւ
լնկ՛
Արաոյի
յուգա րկաւո
րո ւթեան
կրօնական
արաբո -
ղո ւթիւն
բ ։ Ներկա
յ էին բաղմ աթիւ
լնկե րներ եւ
րարեկամնե
ր որոնք
Հետիոտն եւ տասնեակ
մ ր
ինքնա չաբմե բով
Հետեւեցան
մ եռե լակառքին
մ
ին
չեւ
գերեզմ անատուն
։ ծաղկեպսակներ
ղրկած
է ին
Եւր • կեզր . կոմ իտէն , Փարիզի Եգիպտաց
ի կոմ ի–
տէն , րնտանեկան
պարագտներբ
եւ բարեկամ -
ներ ։
Ոզբացեալ
րնկեբոք
թարմ
գերեզմ
անին
առքեւ
խօսեցաւ
կեգր՛
կոմիտէի
կողմէ յնկեբ Գ՛
Րալայ–
եան :
-
«Մեր
չուրք
ամէն
ինչ սկսած է
վեբակեն–
դանանալ
նոր թափով,
ծադիկներր
փթթած
են եւ
ծաոերբ կբ պատրաստուին
ղզեստաւոբուիլ,
բնու
թեան
զարթօնքն է , իսկ մենք եկած
ենք
Հողին
յանձնե
լու մեր սիրելի
Արաօն : Անողոք
Հիւանդու
թիւն մբկտրեց
իր կեանքի
թելր։ Ան տւտրտած
էր ռուսական
զինուորական
փարժարանբ
եւ ծա—
ռա յած էր բանակին
մէք
սպայի
աստիճանով :
^ՂԳ15ին.–իբ.յւգատկանէԱ^ դօրամաքքր. կռուածէ
թբ–
քական
ճակատին
վրայ եւ յաղթական
յառաքխա—
զացութեամբ
հասած
մինչեւ Վան ։ Հոն
մօտէն
ճանչցած էբ Հայ մողովուրգր
իր ցաւերով եւ իր
մ ա բան
չո ւմնե րո վ; կովկասեան
ճակատի
փլուզու—
մ էն փե բք , եկաւ
Ե րեւան ծաոա
յե լու
Համ աբ
Հա
յ
Հա քբենիքին
։ Նո բաստեգծ
Հա յաստանի
Հանրա -
պետական
կառավարութեան
օրով
ձեոնՀասօրէն
վաբեց պատասԼսանատու
եւ կարեւոր
պաչաօննեբ։
Րնաւո րութեամ բ հեզ էր եւ քազցրաբաբոյ,
իոկ
անոզոք եւ վճոական՝
իրեն
յանձնուած
որեւէ աչ
խատանքի
մ իքոց ին ։ Հայ - թրքական
պատերազ
մին
կռուեցաւ
ճակատի
առաքին
գիծեբուն
՚Լրայ
եւ վիբաւո րուեցալ
երկու
գնդակներէ
: Փետբ -
ուար եան ապստամբութեան
մ էք
ունեցաւ
գործօն
եւ կԽրեւոբ դեր : ինչպէս չատերր
Արտօն ալ
ստիպուեցալ
հեռանալ
իր սիրելի
հայրենիքէն
,
որուն
Համար աչխատած էր եւ արիւն
թափած՛.
Երկրէ
երկիր՝
Պոչիս , Պուլկարիա
, Ո՚ումանիա ,
Ֆրանսա
քաշքշեց
իբ
աստանդական
կեանքր,
մեբթ
ծանր,
մերթ՝
տանելի
պայմաններով
:
Ան Լղաւ Գաչնակցութեան
արթուն
պաՀակ -
ներէն
մին։
Երբեք
չվարանեցալ
ձզելու
իր բն -
տանիքը
ել զաւակներր,
Հակտռակ
իր գուրդու -
րանքին
, կատարելու
Համար
ՀբաՀտնդուած
աչ -
խատանք
մը։ Արտօնեբու
անձնտզոՀաութիւնր
, եւ
անխորտակելի
Հաւատքր պէտք է գաոնան
ներչնչ
ման
ազբիլրբ
նոր սերունդին որ պարտաւոր է աչ
Լսատիլ
իրականացնելու
համար
Հայ
մոզովուբդլ
աբգաբ եւ օրինական
եբաղը–
Ազատ եւ անկախ
Հայիենիք
%
Եղիպտացի
կոմիտէի
կողմէ
րնկեր
կարպիս
ՅակոբԼտն եւս ներբոզեց
իրրեւ պարտաճանաչ եւ
անձնուէր
բնկեր։
Վեբքին
խօսողն էր րնկեր
Հայկ
Զրուանդետն
, որ պատմեց թէ մաերմական
խօ -
ւակցոլթեան
մբ րնթացքին
, Արտօն րսած էր ի–
րեն - Ապրած
ԷԼւ եւ մեծցած
ռուսական
չրքանա
կի մէք, կապ
չունէի
Հայերու Հետ եւ
նոյնիսկ
չգիտէի
Հայերէն։
1915/Տ՛
երբ ռուսական
մեր զօ–
րամասր
Վ^ան մտաւ. Հոն ծանօթացայ
Հայ
մայ–
րեբու,
քոյրերու եւ եղբայրներու
ծով
ցաւերուն
Մ աե րմ ացա
յ Արամ ին եւ իր լնկե
րնե բուն
որոնք
կաղմ ած
է ին Վանի
մ էք
Հա յկական
կառավարու
-
թիէնւ մ բ ։ Այս բոլորբ
խորապէս
ազդեցին
վբաս
։^
Հոզ եփոխուեցա
յ եւ գարձա
յ Հայ : Ընկե րր փեր
Հանեց Աաոմի
լնկե րաս
Լ։բութ
իւնր եւ ուրիչ
բարե–
մ ասնու թիւններ : Արաոյի
փերքին
խ օսքերբ
եզած
էին
«Հայաստան
եւ
Հայրենիք»։
՚ԲաՀանային
պաՀպանիչէն
փեբք,
ընկերները
գացին
խոնարՀելու
բնկեր Ա ՚
Գիւլխանգանեանի
չիբմին
առքեւ որ կը գտնուի
նոյն
գերեզմանատան
մ էք
:
3 ուզա րկաւո
րնե
րէն չատեր
վե րագարձան Ա–
աոմ եան Լ, բնակարանր
, ւԼե րստԼն
յա յտնե լու Հա -
մար
իրենց ցաւակցո
ւթ իւննե ր ը : կարդ
մ բ
բնկեր–
ներ
մասնակցեցան
Հոգեճաշին։
Այս առթիւ
ըն -
կեբներ եւ րնկեբուՀիներ
ոգեկոչեցին
նաեւ
յի չա
տակր՝ Ա՛ Գիւլխանգանեանի
, կուռօ
թարխան -
եանի,
Րմ ՚ 6՛ Գալիթեանի
, Րաբաչայի
եւ չտ -
Լ՛ Գ–
տերու
(ւ
Ա.
Ի՞նչ
կ՚ընէիր,
եթէ աասը
Հազար
ուկի
գտնէիր
:
Ր
Եթէ աասր
հազար
ոսկի գտնէի
զայն
կորսնցնող
բաբփ մարգուն
Հ,ազաը ոսկի
նուէբ
կ՝ր՜
նէի".։
. .
•
ՈԻՍՈՒՑԻԶ
Արամ , բուրդէն
ի՞նչ
կը չին -
ուի
ԱՐԱՄ
կր չուարի
։
ՈՒԱԼքՒՑԻՋ
Զե՛՛ս դիտեր։
Օրինակ,
ինչէ՛՛ն
չԼնուած է քու տաբատդ
։
թ
ԱՐԱՄ •
Հօրս
հին տաբատէն
՚ ՚ -
•
ԵՐԵՍՓՈհքԱՆԸ
Եթէ գուն ալ
րնթացքդ
փոխած
րլլայիր եւ հրտմաբէիր
գինոփութենէզ
,
գուն ալ Հիմտ երեսփոխան
եգած
կ^րլլայիր :
ԸՆԿԵՐԸ—
Երեսփոխա՛՛ն—
Ես երբ
խմեմ
ինքզինքս
վարչապետ
կը կարծեմ
. ՚ . :
Հ Ց Ա Ռ Ա Ջ » Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(30)
ՄԵԼԻքԻ ԱլՏԻԿււ
ծ–
ժամանակը
իբ գմբախտ
որդիներն է ծնե–
ցնում , ասաց Աննա - խաթունը,
Վարանգա
յին
այմմ
Հէնց այն է պակասում
, ոբ մի այսպիսի ե–
րեխայ
լինի
Մելիքի
մառանգը
: Երեւակայիբ
մի
երկիր , որի յոյսբ
Յովսէփն է :
- Ոչ ոք յոյս չէ գրել նբա վբայ, պատաս -
Լսանեց
կոյսր
ծիծազելով։
Ամէնքր
գիաեն, որ նա
այս
աչխտրՀից չէ , ուստի
ասում
են ՚
Մելիք -
Հ,իւսէյինը
փս բղապետնե
րից
փախչում էր,
Բ՚"յՅ
վարդապեացու
մառանդ
թոզեց » :
Տաւն
այն է, որ նա վարդապետ
է լ չէ կա–
րող
դառնալ
:
Աննա - խաթունի ա յս խօսքերը
դեռ չէի^
վեբ քացել , երբ երեխան
յանկարծ
սկսեց վեր կե
նալու քանքե ր անել
։ Հեղինէն
օդնեց;
նա ,
ոտքի
կանդնելով
, մ ի ակնթարթում
գրկեց
իր
աՀագին
ԴէՐՔ^ւ՚Ը. եւ երեսր դաբձրեց
երկու Լսօսակիցներից
:
Նա Հեռանում էր՝ իր ումեբից վեբ ճիգեր
թա -
վւելով , որ իր կարճլիկ ոտր
գործէ
արագու -
թեամբ,
բայց այգ աշխատութիէնբ
շվէոթեցնոլմ
էր նրան եւ նա աւելի եւս սաստիկ էր
օբօրւում,
ծռւում էբ այս եւ այն կոզքի
վրայ
Այրին եւ Հեզինէն
բոլորովին
անտարբեր
մր~
նացին , ոչ ոք չուգեց
անգամ կասկածե
լ թէ գուցէ
երեխա
յԼւ ինքնա
ս Լւբութ իւնր վիրաւորուած
է եւ
նա րոզոքում է այգ խօսքեբԼւ գէմ : Ամբողք տան
չուրքր չկաբ մէկը,
որ ենթադրէ
ր թէ նրա մէք կայ
ին^^ւաս ի բութ
իւն , ոչ միայն
Հարազատ
մայրը ,
այլ եւ տան ծառաները
սովոր
էին
կոպտութեամբ
վա րուե
լ նրա Հետ , ընտրութիւն
չանել
նրան
ուզ–
ղած
խօսքերի
մէք... Գա մի մ ոոացուած
,
երեսի
վբայ գցած
փոքրիկ
մարդ էր
ւ
Օրը
փերքանում
էր ։ Հսկայական
ստուերները
արադ ծածկում
էին լեոնային
երկիրր։
Աւետարա–
նոցը
լուռ էբ՛ երեկոյեան
զոփութիւնը
նբա մէք
կենղանութիէն
չտա րածեց
։ Այստեգ
քիչ
մ արդիկ
էին
մնացել,
ամբոգք
գիւզբ
գտնւում էր կալե -
րում , ուր աչխաաում էբ անլնգՀատ
, թէեւ
հաս
տաա
չր գիտէր թէ ում Համար է աչխտտում
։
Գեո երկար
լսւում
էին Մելիքի
կնոք գան -
դատնեբը։
Աիրտբ, որի մէք բոյն էր դնում
վիչաը,
մ Լւ անՀուն ^ով է, եւ որքան նբա տէրր
աչվսա -
տում է դուրս
թավէել
փրփրած
, կատադած
" ՚ լ ի ^ ՜
ները,
այնքան
աւելի է զգում , որ իր լեզուն
խօ
սելու չատ բա%
ունի
։ Հեզինէն
վերք տուեց այգ
գանդաանե
բ ին , յա յտնե լով որ տուն
վե րագառ -
նա լու մամանակն է ։
Մենք է լ ապաՀով
չենք, ասաց նա
ոտքի
կանղնելով։
Անօրէններր, ի Հարկէ,
չեն
մոոանայ
մեր
վանքն էլ • • • Ուր որ նայում ես , զգու\ոլ -
թիւն է Հարկաւոր : իսկ ես որքա՜ն
նստեց
ի ա
յս
աեգ
։
Ապա, մի բնգՀանուր
եզրակացութիւն
անե -
լով
՛այդ
օրուայ
խօսակցութիէնից
, նա յանձնա -
րաբեց
Աննա—խաթաւնին
քսւելի խիստ
Հսկազսլ -
թիւն , խնդրեց
մ տածել
միա
յն Գա յիանէի
մ ասին :
Կիրակի
օրուայ
դէպքերը.
. . Ես չեմ
մոռա–
նում . . . իմ պարտքբ կըլփնի օբու դիչեր
երեսս
քարե րին
քսել եւ աղա
չե
լ • • • Աստուած
գուցէ եւ
Լսղճալու է մեղ
՚ ՚ ՚
Աննա– խաթունը
լուռ ումտախոՀ
ղնաց
նրա
ետեւից ; Րակում
, սրաՀի
սիւների
ետեւից
, գոլրս
եկաւ
Գա յիանէն
ւ
Նա , կարծես
, սպասում էր կո յ ՜
սին,
կարծես
մ ի բան պիտի ասէր
նրան :
Աիբուն
ա չքե
ր ի մէք
բո րբոքւում
է ր մի պերճախօս
Հար -
ցասիրութիլն
, բայց
աղքիկը
լուռ
էր ,
սպասում
էր , որ ինքը , կո յսը խօսք սկսէ
I
Եւ
Հեզինէն
կանգ առաւ
։ Առաքին
անգամ
ից
կարելի էր իմանալ թէ որքան չատ էր նա
սիրում
Ա՚ելիքի
ազքկան
։ Նա՝ քազցր
մպիտ
բ
բերանին
,
նշանով
կանչեց
ազքկան
, երկու
ձեռքով
բռնեց
նրա գլուխը եւ, Հանդարա
Համբուրելով
ճակա -
տր ասաց .
֊
Մեր խ օսակցութիւնը
ե րկա րե ցաւ
, եւ ես
"՚-Լացայ, գնա տուն ,իսկ քո գտսը
կը մնայ առա–
ւօաեան • • •
Ա յղ խօսքերը ա յնքան
անսպասելի
էին , որ
Գայիանէն
, Հակառակ
իր սովո րութեան
, չՀամ -
Ր՚՚՚֊րեց
իբ վարմուՀու
ձեռքքը • • •
Զ՛
Աւեաարանոց
ի Հարաւ - արեւելեան
ծա յրում
,
ուր
գիւղր
վե րքանում
էր , թոզնե
լով
իբ ել գետա
կի
ձորի մէք մի երկար ու նեզ զառիվար
, երե -
լում էբ մի բոլորովփն
քայքայուած
փոքրիկ
>ի -
նութիւն
։
Fonds A.R.A.M
