5՚օոԺ6 ք՛ո 1925
0. Տ.
3՚4Տ.–ձհ6
26րդ ՏԱՐԻ - 26« Ճաւ66 ք<օ. 6077֊*եււբ շրջան թիլ 1488
1)1ք6շէ6Աէ–1*քօրո6էօՄ6 : Տ€հ. ՏււՏՏ^ՃԱքյ
17. 1^Ա6 ՕՅաշտատ - Ր^1Տ
(Ո)
Վհցամս • 800 ֆր • > Տար • 1600 , էսբա . 2500 ֆԲ։
161. Ը06. 15-70
Գին 7 ֆր • Շ.Շ.Բ^Բցոտ^1678-63
IV^Յ^Ճ^ 14 ք^Vհ6^ 1950~Երեքշա^թի 14 ՓԵՏ՜Ր՜ՈԻԱՐ
V ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^
ՄԵՐԽՕՍ՚ԲԸ
ԲԱՐԵՆՇԱՆ
ԸքքԲՈՍՏԱՑՈԻՄԸ
Գիանականներէն
վերք, աՀաւասիկ
պեաական
վարիչներ
ալ խռովքի
մաանուահ
են , ի աես
Հիւ–
չէական
ղինարչաւին
, որ գաղանիք
չկ այլեւս
:
Ան չուչա
բա րեն չան է այս երեւո
յթ՚Ա
՝•
ինչպէս
կ՝երելայ
, մաաՀոգ
են նոյնիսկ
անոնք
որ անՀբամեչա
կր գանեն
ակռայ
ցուցնել,
ի
խլն–
գիր խագագո
ւթեան
:
Անոնք աակաւին
չեն Հաւաաար
թէ ամէն մ ի ֊
քոց սպառած
է , թէ անկարելի
է լեզու
գտնել
քց .
Միութեան
Հետ։
Ա ւրեմն
բմբոսւոացո
ւմ՝ նախագաՀ
թրում
րնի
եւ իր արաաքին
նախարարին՝
Տին էէիորնի
գէ՛^,
որոնք
յայտաբաբեզին
թէ կաբելխ
չէ Համաձա
յ -
նիլ Մ ոսկուա
յի Հետ
;
էչիսլն
կ^ըոէր
անցեալ
չորեքչաբթի
Օր , լրա–
գրական
ասուլիսի
մբ առթիլ .
— « Անշուշտ ընդհանուր համաձայնութիւնը
ամէնէն պարդ մ՚իջյւյյը պիաի ըլլար խաղաղութիւն
հասաատելու համար։ Վեբջին չռբս տարիներու
փորձերր ապացուցին թ է անկարելի է ցւռւխ հա
նել այդպիսի համաձայնութիւն մը ։ Խ– Միութեան
հետ համաձայնութիւնները օգտակար են երբ կր
հիմնուին իրողութեանց վրայ • այլապէս արժէք
չունին :
• • • Այս օրուան Ռուսաստանը խաոնուբդ մըն
է աշխարհակալութեան եւ գաղափարաբա՛աւ -
թեան, բոլորովին անհամապատսւսխան՛ աշխար–
հի խաղաղութեան եւ ժողովուրդներու անկախու
թեան » :
Այս
ծանրակչիռ
յա յտաբարութեան
առթիլ
,
աՀաւասիկ
ձա յն կր բարձրացնեն
կարգ
մբ ծեբա–
կռւտականներ
, բոլորն
"՛լ
պատասխանատու,
գէմ քեր
X
« Նորէն
փո րձենք
»
• աՀա
ինչ որ րւեք
, V՛»*––
զեն
անոնք։
ՀհՐա՚ն մր րեենք–^ , իք՛ Մ իութեան
Հեա
լեզու
գտնելու
ել միքագգային
ղինարչաւբ
գագ
-
րեցնելոլ
Համ ար
յ
էրա ցուցիչ
մ անրամ ասնութ
իւննե բբ
պիտի
կաբգա ք լուրե
բու
բամնին
մէք;
Վերքին
Հեռագրի
մր
Հ ամ աձայն
, ծերակուտական
՚Բոնրլի
, որ
ա
յս
չարմումին
գլուխն
անցած
է, կբ կարծէ
թէ
ՀՄ •
ՆաՀանգնե
բուն
արտաքին
քագաքականութիւնբ
պիտի բարեփոխուի
փեբէն փար»
Հ
Ամ երիկեան
մ ամ ուլին
կարեւոր
մէկ
մ ասն
ալ
կր ձայնակգի
այս պայքարին։
Ոչ
միայն տեսա
-
կէանեբ
պարզե
լով , ա յլեւ
չռնգալից
մ անրամ աս
-
նութիւններ՛՛
Հրատարակելով
քրածին
ռում բի ,
մանրէական
պատերազմի
ել ուրիչ
գմոխային
զէն
քեր,
մւ
.ին;
Գիտնականներր
իրե՛նք
են ոբ տուն
կուաան
այս Հրէչապատում
նկա բագրութեանց
;
Այոոլէ"
^ Տոքթ՛
Րալֆ
Լէփ , որ գոբծօն
գեր
կատարած
է Հիւլէական
ոումբին
պատրաստու
-
թեան
մէք ել այմմ գիտական
խորՀրգականն
է
ամերիկեան
նաւաաորմին
, կ՝րսէ
թէ
« ջրածին
ոումբը կրնայ աւլել սրբել Մ– Նահանգնեբուն
գլխաւոր ք օւղաքները ,10 — 15
միլիոն մարդ
սպաննելով մէկ օրուան մէջ» ;
Գարձեալ
իբ յա յտաբարութեան
Համ աձա
յն ,
Մ • ՆաՀանգներուն
մոզոփուրգը
եւ
ճարտարա
-
գո րծո ւթիւնր
մ եծապէս
կեգբ ոնա ցած
Ըլլա լով
,
այգ
երկիրր
աւելի
լալ նչանակէա
մր կրնայ գառ
նալ
քրածին
ռումբին
Համ ար , քան Ո՚ուսաստանր
:
ԱՀակոչ
մբն ալ աշխարՀաՀռչակ
Ա/նչթայնր
կ՚արձակէ
, նոյնսլէս
Ամերիկայի
մէք :
— « Աղետալի պատրանք մըն է ապահովու ֊
թիւն ձեռք բերել աղգային սպառացինութեամբ ,
ցինարռւեստի ներկայ վիճակին մէջ : Մ • Նահանգ
ներուն եւ Խ - Միութեան միջեւ ծաղած ղինարշա–
լր , որ նախապէս պաշտսլանողական միջոց մը կը
համարուէր, ջղացարութեան յանգած է ։ Երկու
կողմէն ալ, պաշտպանութեան լաւագոյն միջոց -
ները կը կատարելաղործուին տենդագին աճապա
րանքով , ցսւղանապահութեան պատերուն ետեւ» :
Ի՛՛նչ
կ՝ուզէիք
որ եզրակացնէր
ծերունի
գիտ
նա կան բ , այս չարաշուք
Հեռանկարէն
վերք,
-
անկեզծ
զոբծակգոլթիւն
եւ փոխազաբձ
փստա
-
Հութիւն
պաՀպանելու
Համար
խագազոլթիւնր։
Ամէն պարագայի
մէք, պէաք
է ուրախ
րլլալ
քյր զինարուեստի
նոր «ոտեգծազ
ո րծոլթ
իւննե ր ր »
գլխոէ– պտոյտ
կր պատճառեն
ոչ միայն
Հասարակ
մաՀկանացՈէնեբուն
, այլեւ
գիտութեան
վարպետ–
ներուն
%
Ե •
Խմբագիր՝
Շ՛
ՄԻԱԱ՚ԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
Ա՚ՑԱ
ԱԼ ՆՈՐ
Ջէ
Ո^ րքան
կր տքնին սովո բական գատաւո
բնե
բԸ
եւ Հարցաքննիչներբ
, ճչմ ա րտո
ւթիւն
մ ր
կորզելու
Համտր ամբաստանեալի
մր
րերնէն։
Օրերով
քրտինք պէտք
է թափել
կասկածելի
կէտ
մր գանելու
ել զայն օգաագործելու
Համաբ :
Գեռ
վերքերս
աՀագին
ազմուկ
բարձրացաւ
ֆրանսական
մ ամ ուլին
մ էք
,
կասկածելի
մ աՀ
-
ուան
մբ առթիւ
եւ ի վերքոյ
առմամապէս
աբ
-
ձակուեցաւ
Պրազիլիացի
մ բ ոբ կ՛ամրասաանուէ
բ
թէ թունաւորած
է իբ կինր ։
իսկ
Հոն , վարագս
յրին
ետին , բոլոր
ամբաս
տանեա լներր
, մեծ
, պզաիկ ,
անմ իքապէս
կր
խոստովանին
թէ
լրտես
են , մատնիչ,
դաւաճան,
գազտնի
սպաստրկութեանց
գործակալ,
կաչաոա–
կեր , սրիկայ
եւն • %
Ալ ^"՚-ետէք
պատկերագարգ
, գո յնզդո
յն ածա
-
կաններ , յտնցտլո
բնե բ ր սեւցնելու
Համար
։
Տարիներէ
ի վեր , չաբան
չաբան
խոստովանե
լով
կբ գնգակաՀտբուին
կամ
կբ կախուին
վար
-
չապետնեբ
, նախաբարներ
, եպիսկոպոսներ
,
կու
-
սակցական
գործիչներ
ու
մ տաւո րականնե բ , բո -
լոր
այն երկիրնեբուն
մէք ոբ կբ գտնուին
մուրճ–
մանգագի
տիրապետութեան
տակ
:
Արիւնարբու
Համիտներու
եւ իթթիՀատի
, ցա
րական
ոստ իկանութեան
րոլոբ
չա ր չա րան ^ ե ր ր
յաճախ
անօգուտ
կ՝անցնէ
ին յեզափո խական
ի
մր
րերնէն
րառ
մր կորզելոԱ. Համաբ
:
Հիմ ա , փա^ ոք ամենտվե
րքին
ել
նորանոր
գիւտերու
, ոչ գատաւորր
նեգութիւն
կր քաչէ , ոչ
Հարցա^նիչբ
եւ ոչ ալ մանաւանգ
ամբաստան
-
ետլր :
ԱՀա
նո յնիսկ
ֆրանսաց
ի երիտասարգ
մը , ո–
րուն մի միայն
աչքերուն
մէք նայած
են չեչտակի
,
ԼեՀասաանի
մէք ել բսել տուած
թէ
լրտեսութիւնէ
կատարած
է,
Լւ վնաս «գեմոկբաա»
պետութեանց X՛.
Կր տեսնէք
որ գիւտր
պարղ վաբտգոյրի
մբ խն–\
դիր
է, անչուչտ
երկտթեա
լ , որ առանց
մ ազա
չափ
նեգութիւն
պտտճառե լո լ ենթականե րոէն
զանոնք
չիտկէ
- չիտակ
աւելի
թանձր
, այս անգամ
պոզ –՜
պատեայ
վարագո
լրի մր ետին
կր զրկէ , ի վտբՏւ
իր «խոսաովանութեանց»
:
ԱՕԱԻ
Ե Ր Ե Ւ Ա Ն Ն
է
ԻՕՕՈԻՄ
ԱՐԱՐԱՏԵԱՆ
ԳԱՇՏԱՎԱ8ՐԸ
երբեք
չէ տեսած
բամպակի
ա քնքան բերք
ոբքան
անցեալ
ա^ան
:
ՆերքԼն
Գուինի
, Նոբաչէնի
, Վերին Աբտաչատի
,
՛Բ ազց րա չէնի , Եուվա
յի եւ ա յլ կո լյսոզներոլ
սե
-
փական
ինքնաչսւբմեբր
արտերէն
եւ
այգԼներէն
գիչեբ
ցերեկ
կը կրեն անսպառ
բեբքր։
Վերին
Ար
տա չատ
ի Ա փերտլոփ
կոլխոգը
ունի
103
Հեկտաբ
բամպակի
արտեր
,
260
Հեկտաբ
այգի,
27
Հեկտաբ
բան քարանո ց , ինչպէս
եւ անա սնա պաՀ ական
մ եծ
Հ ասաաաոլթիւններ
, որոնք բարեկեցիկ
կեանք
կ^ապաՀոփեն
բոլոր
կոլխոզ^ւԼւկնեբուն
:
Անցեալ
տարուան
30
կենգինարի
ղէմ
40
կենգինարը
կ անցնի
այս տարի
:
Վերին Արաաչատի
գեղեցԼւկ
գ ի ՚ ֊ ղ ի ն մէք ապ
-
րող
490
տնտեոոլթենէն
400ը
իրենց Համաբ
չինած
են մէկ յարկով
կամ
երկու
յարկով
քարաչէն
նոբ
րնակարաններ։
Բոլոր
տուներուն
մէք կան
ելեկ
-
տրական
լոյս
եւ բարձրախօս
: Գի՚֊ղբ
ունի
իր
սե
փական ռաաիօ
- Հանգոյցբ
եւ ՀեռաԼսօսբ%
Գիւղէն
18
երիտասարդներ
կ՝ոլսանին
Երեւանի
եւ Մ ոս -
կոլայի
բարձրադոյն
ուսումնարաններուն
եւ
Հա–
մալսարաններուն
մէք։
Վերին Աբտաչատի
երի -
տասաբգներէն
81
Հոգի աւարտած
են
Երեւանի
պետական
Համալսարանը
, բմչկական
,
գիւղա
-
անտեստկան
, րաղմարուեստեան
եւ անասնաբու
—
մական
կաճառներ
եւ կ^աչխտտին
իրենց ասպա
-
Րէզներուն
մէք : Շ ատ
մը տուներու
մէք կան գրա–
գարաններ
նոր գիրքերով
ւ
ԿԻՐՈՎԱԿԱՆԻ
(Վարաքիլիսէ)
չրքանի
«ժգա–
նով» գիւղր
ունի գրագարան
- ընթերցարան
, գիւ՜
գատնտես ական , քաղաքական
ել գեղարուեստա
-
կան գրքերով
Հ
Ունի նաեւ ռատիօ
գործիք
: Գբա
-
գարանին
մէք դտսախօսութիւններ
տեղի
կ՚՚ունե
-
նան
Գերագոյն
ԽորՀուրդի
րնարութեանց
մա
սին : Գրադարան
կը լաճախեն
նաեւ
Հայրենա
-
դարձ
Հայեր,
«մեծ
մասամբ անգքագէա
3^7։
՚1
ՀխփակաԱ
էէղձաւակը
ԿԱՐԵԼԻ"
է ՀԱՄԱՋԱ8ՆԻԼ
Խ– ՄԻՈԻԹԵԱՆ
ՀԵՏ
Ուոչինկթրնէն
կը Հեռագրեն
թէ՝
Հակառակ
նախագաՀական
չբքանակնեբուն
եւ արաաքին
նա
խարարութեան
յո ռե տե սո ւթե ան ,պայքար
մ ը բաց
ուած
է, Խ– Միութեան
Հեա
լեղու
դտնելու
եւ
Հիւլէական
զինարչաւր
դտգբեցնելու
Համտր։
Այս
ոչայքարին
գլուխն
անցած
է ծեըակուաական
թամ
՚Բոնրլի
, արտաքին
յա բարե րութեանց
յանձնա
-
խումբին
նախագաՀը,
ոբ ումին
դէմ
ում
ցուցնե
լու կուսակից
ըլլալով
Հանդերձ
, կը կարծէ
թէ
րոլոր
գուոները
փակուած
չեն,
մի քազգային
Հա
մաձա յնութեան
մ ը յանգելու
Համ ար :
\ք եըակուտականը
Հրապա րակաւ
յա յտնեց
իր
այս տեսակէտը,
մամուլի
ներկայացուցիչներուն
առքեւ
։
-
« ՆախագաՀ
Թրումրն
Հրամայեց
Հիւլէա
կան
Ումի
յանձնախումբին
ձեռնարկել
քրածին
ռումբի
շփնոլթեան
: Այս ո րո շում բ երրեք
չի
փա
կեր
դուռը
մ իքազգա
յին
Հ ամ աձա
յնութիւն
մ ը
փորձելու
Համար
քրածին
ռումբի,
ՀԼււլէական
ռոլմբի
եւ ուրիչ
քանդիչ
զէնքերու
մասին։
Մ •
ՆաՀանգները
առանձին
չեն կրնար
վճռել
մի քազ -
գային
քաղաքականութիւնը։
ՊատեՀ
մամուն
Մ՛
ՆաՀտնդները
կրնան , Մ իացեալ
Ազգերու
մ իքո
- ՝
ցաւ,
ուրիչ
փորձ
մը կատարել,
միքագգային
Հա
մաձայնութիւն
մը ապաՀոփել
եւ
Հսկողութեան
ազգու
մ իքոցներ
գտնելու
Համաբ
: կարդ մը
յամառ
ագգեր
կրնան
ի վերքոյ
ըմբռնել
Համաձայնութեան
մը կարեւորութիւնը։
Ա իեւնո
յն ատեն
Մ •
Նա
-
Հանղները պէտք
է չարունակեն
այն քաղաքակա
-
նոլթԼււնը
որ կբ
Համ ապտ
տաս խանէ ագգա
յԼն
ա–
պաՀովութեան
եւ պա չապանո
ւթե ան » :
Ուրիչ ծերակուտական
մը ճոն Պբիքըր
,
նոյնպէս
անդամ
Հիւլէական
ումի
յանձնախումբին,
յ ա յ -
տարաբեց
թէ ամէն քանք պէտք
է թափել
, Համա
-
ձայնութեան
մը յանգելու
Համար
Խ՛
Միութեան
Հետ,
Հիւլէական
ռումբերու
Հսկողութեան
մասԼն։
ինչպէս
գրած
էինք անցեալ
չաբթու
,
ուրիչ
երկու
ծերակուտականներ
ալ կ^աչխատին
ճամ
-
բան
Հարթել
նոր բանակցոլթեանց
Համաբ
:
Մէկը,
Մաք
ՄաՀոն, առաքաըկեց
50
միլիառ
տոլար
յատ
կացնել
յառաքիկայ
Հինգ տտբԼնեբու
լնթացքին
,
չԼնտրար
աչխատանքն
եր կաաարելու
եւ խաղա
-
ղոլթհան
դատը
զօրացնելու
Համ ար :
Մ
/"–"Հ՛ )
թայտինկս
, կը թելագրէբ
փորձ մր եւս կատարել.
Համաձայնութիւն
մը կնքելու
Համար
Խ՛
Միու
-
թեան
Հետ
է
ՖքաԱսաքխ ԱեէքիՏ Խ գ ե դ
ՑՈՑՑԵՐ
1934
ՓԵՏՐՈՒԱՐ
6/՛
ՏԱՐԵԳԱՐԶԻՆ
ԱՌ
ԹԻՒ.–
45
ՀՈԳԻ ՎԻՐԱՒՈՐՈՒԵՑԱՆ
ԹՈՒԼՈՆԻ
ՄԷՋ–
ԶՕՐ՛
ՏԸ ԿՈԼԻ
ԳՐԱԳԻՐՆԵՐԸ
կիրակի
օր ցոյցեր
կատարուեցան
ՓարԼւզի
եւ
երկրին
զանազան
կեղրոննեբուն
մէք,
1934
Փե
-
տրուա բ ի դէպքերուն
տարեգարձին
առթ
իւ
Խազազ
անցաւ
Փաբիզի
ցոյցր
,
առաքնոբգոլ–
թեամբ
Համ ա յնավար
կուսակցութեան
եւ Աչխա–
աանքի
Գաչնակցութեան
։ Բազմ աթիւ
պատուի
-
րակո ւթիւննեբ
թտփոը
մ բ կազմ եցին
ՊասթԼւ
յէն
Փ լաս Լիէփիլպլիք
, անցնե լով
տմ պիոնին
աոքեւէն
ուր
բազմ ած
էին
Համ ա յնավար
առա
քնո րգնե ր ր ,
-
Մ աբսէլ
՚Բաչէն
, Մ ոռիս Թորէգ
, Մ առթի
, Ձ>ա–
մոն
եւայլն
; ՆչանԿստախտակներոլ
վբայ
կ*երե
-
ւա յԼն Հետեւեալ
վե րտառութ
իւննե բ ր
– –
«Վերջ
տուէք Հնգկաչինի պաաերացմին: Մենք չենք ու
ղեր որ մեր զաւակները մարդասպաններ րլլան».—
«Կը պահանջենք ոչնչացնել հիւլէական ռումբը».
—« Կհցցէ՜ Ֆրանսայի եւ Լեհաստանի ժոզո -
վուբդներուն բարեկամութիւնը »
Ֆրանսայի
բժշկական ուսանողները կր մերժեն մանրէական
պատերազմը
3000 ֆրանք պարգեւ ամէնուն
«Ատլանտեանի դաշինքը պատերազմ
կը նշանա
կէ» եւայլն:
Փարիղի
թէ
զ աւառի
Հբապա րակա
յին
մոգով–
ներ
ուն
մ էք , չատ
մ բ բան ուո բական
խմ րակց ո ւ -
(Լուրերու շարունակ ութիւնր կարդայ Գ– Էջ1
ՄԱՀ
ՀԱ6ԿԱԶՈՒՆ
ՀԱՊԷՇԵԱՆԻ
Ցաւով
կ՝իմանանք
թէ կիրակի
օր մեռած
է
*
Հայկազուն
Հապէչեան
, որ մամանակէ
մբ ի
վեբ
կը գարմանուէր
Բւէ16
Հիւանդանոցին
մէք։
Հանգուցեալը,
բնիկ
Մտրզուանցի
ել
65/^
անց , եբիտասարգութեան
ատեն եգած
է եռան
-
գուն Գաչնակցական
։ Միչա
կր ճամբորդէ
ր , ի Հա
չիւ
Հնոլթեանց
վաճառականի
մբ եւ ունէր
բարե
կեցիկ
վիճակ։
Վեբքին
25
տարիներու
րնթացքին
թչուառութեան
մատնուեցաւ
Հոգեպէս
թէ
մ աբմ
նապէս
: Առիթով
մը յիմարանոց
ալ փոխագրուե
-
ցաւ։
Խորապէս
րնկճուած
, կ՝ուզէբ
Հայաստան
երթալ։
Երբեմն
կր զբաղէր
Հին գիրքեբու
փաճա–
ռումոփ,
բալց փեբքերս մատնուած
էր յետին
թրչ–
ուառոլթեան
:
Ունի
բազմաթիւ
գրութիւններ
եւ
ուսումնա
սիրութիւնն
եր Պոլսո
յ թէ արտասաՀմ
անի
մ ամու
լին
մէք։
Թերեւս
ձեռագիրներ
ալ ձդած
է ։ Պա
-
Աքե§11թլմկֆ տաքքք^ կ^քք/չխա աս/կցէր
« Աո՛՛ւաք
»ի
( « Հ * » յ
եւ նոբոց»
եւն՛) :
Fonds A.R.A.M
