2
6
Ա Ռ II 5է
ԳԻՏԱԿԱ
՛Ն
Ա Յ Ժ ֊ Մ Է Ո Ի Թ Ի Ի ՚ ն
3 »
Դ Ս Ր Ո հ Կ Է Ս
ց Պ Ր ե Լ Ո Ւ
Հ Ե Ռ Ա Ն Կ Ա Ր Ը
֊ – Հ Ա Յ Գ Ի Տ Ո Ի Ն Ի Մ Ը
՚ Ւ Ր Ա Կ Ա ՚Ն Փ Ո Ր Ձ Ե Ր Ը
-
Երկրի
վրայ
կեանքին
երեւումէն
ի
վեր,
Նեքութէւնք
նկաէոուաՆ
էր
ման
կութեան
եւ եքիաասարղութեան
յաիր
-
գող
քնախօսսւկան
շրք՚"նւլ
։ Եւ. իբր այգ
,
գիւո ութ իւնր աո Հասա րա
բմշկութիւնք,
Համակեբէգած
էր Ներու
-
թիւձւր
նկաաելու
անխուսափելի
եւ ան ֊
ղարմանալի
վիճակ
մր, կեանքն
իր վախ
ճանին
առաքնորղող
:
Հերչերո
է միայն
որ, չնորՀիւ
Հանճա
րեղ
կենսաբաններու
և բնախօսներու
ար
դիական
աեսութեանց
, կարելի
եղաւ
այն
նորադիւտ
եդրակացութեան
յանղիլ
թէ
հ֊եբութեան
Հին եւ աւանդական
սաՀմա
֊
նումբ
ոչ միայն
մասամր
ղու֊րկ
է ղիաա
կան
սաոյղ
Հիմէ,
այլ եւ Հակաոակ
փոր
ձական
իրականութեան
\^երութիւեբ
բնական
րնթացք
մբ
չէ •
Հիլանգոա
վիճակ
մբն է, ուոաի
ել
ոբոչ
չափով
դարմանելի՝
ինչպէս
ուրիշ
որեւէ
Հիւանգութիւն
: Մարմնակաղմր
ի բնէ ,
սաՀմ ան ուահ՛ է աոնուաւլն
դա բուկէս
կա–
աարելապէս
ապրելու
: Ջ դա
յին
գրութեան
մաշումն
է որ մաբմնակաղմբ
կր Ներա
-
ցբնէ;
էքարմնոյ
րքիքներէն
՚^էկբ
"Ր
մ ինչեւ
ա յսօր
կարելի
չէ եւլաՆ
փոխանա
կել
կամ վեբանորոգել,
քգային
բքիքն
է ։
/՛ւա
է ասոր
միքոցբ
ղանել , եւ
դանուահ՜
պիաի
բլյա
ք նաեւ
երիտասարդացումի
անվիճե
լի
մ իքոցր
ԱշխաբՀ աՀոշակ
դիաուննեբու
կողմ է
աբձա կուահ՜ , այս տեսութիւններուն
փոր
ձական
Հ ետաղօտ
ութի
ւնր եւ ապա
ցուց ու
մր, մտսնադիտական
այնպիսի
բնղաբձակ
ասպաբէղ
մբ կբ բանար
կենսաբանութեան
եւ բնախօսութեան
առքեւ՝
ոբ
անՀ բա
-
մե շա կբ դաոնա
ր դիտական
նոբ եւ ան -
քատ
մարզ
մր սաեղՆել
, \քեբագիաու
-
թիւն
( Ժ ե ր ռ ն թ Ո լ ո Ժ ի )
անունին
աակ
.
Այս
նոբ դիաոլթիւՖբ,
իր տեսութիւն
-
ներով
եւ անմիքական
հ^բագբով
,
չ փ ՚ ՚ թ ե լ ի
չէ գասական
բմ չկո ւթե ան Հեա :
Անշուշտ
երկուք
ալ,
"՚֊Գգակի
կամ
անուղղակի
կերպով
,
մաբղկա
յին
եբկաբակեցու–
թեամբ
կբ ղրաղին
: Բմշկութեան
Համաբ
սակայն
, ե րկա բա կե ց ութիւնբ
կբ
նշանա
կէ ր մարգկային
կեանքին
միքին տեւո
-
ւլութիւնբ
պարղապէս
երկարել
առոդքա
-
պաՀական
նոբ
բմ բռնումնե
բու
գոբձ-ա
-
դբութեամբ
, մարմնամաբդփ
պատաՀական
եւ մասնական
Հիւանդոլթեանց
բումու
-
մով,
կամ
ուրիշ
ամէն
կարելի
միքոցով։
Բայց ասով
ոչ
մաբղուս
ձ-եբութիլնբ
կ^երկաբաձդուէբ
, ել ոչ ալ աարիքին
Հեա
սպառող
ումն
ու կա րողութիւննե բ ր
կր
նոբոդուէին
:
^եբաղիտութիէնբ,
մինչղեռ
,
հ^երոլ
-
թիւնը նկաաելով
մաբմնակաղմին
ամբող–
քական
մէկ
Հիւանդոլթիւնբ
, ասոր
բու–
մումն
է որ կր փնաոէ : Ե՛– "՚յն Հասաատ
Համողումով
թէ
«հ՜եբոլթիւնր
բումելով»
է ոբ եբկաբակեցոլթիւնբ
պիտի
բԱԱ՚յ,
թէ Համեմատտրար
երկար կեանք մբ՝ իր
տեւողութեսէմր
միայն,
այլ եբկար
կեանք
մը մշտաաեւօրէն
եբիտասաբղ
, խոր
հե–
բութեան
մէք ալ անսպառ
պաՀելով մտա—
յին
՛՛լ֊
մ արմէւա
յին
ամ էն
ս կղբնա կան
ում
եւ կաբողոլթիւն
:
ԱյնուՀեաեւ
, Ներադիտութեան
կր մբ -
նար նախ
սաուդել
ՀՆե բութեան
Հիլան
-
ղութեան
» պատճառր
Աւ֊ ապա
՝
գեղր
գանել
ա յդ. խոբՀ րդաւո բ
Հ
իւանգութեան
առաքքը
առնելու
:
՛Բննական
եւ փորձական
երկաբ Հետա
-
ղօաութիւններով,
հ՜երագիտութիէնբ
այ -
մըմ Հասաաաահ՜
Բէէալ կր կարհ՜է թէ
«հ՜ե–
բութեան
Հիւանդութեան՜»
առաքին
եւ
Հիմնական
պատճառբ
, քղա
յին
գրութեան
բնղՀանուբ
մաշումն
է ՝. թէ
հ՜երութիւնբ
մաբմնակաղմին
բնղՀանուբ
եւ ոչ
թէ •
մասնական
Հիւանդոտ
մէկ վիճակն
է , ա–
սոր դիտական
ապացոյցնեբբ
բաղմաթիւ
են : Եսկ
ա յս
տեսութեան
Հակաոակ
,
փոխանա
կում ի կամ
բնա խօսա կան «պաա–
ոլաստումի
» սկղրունքով,
մաբմնակաղ
—
մին մէկ դոբհ՜աբանին
կամ անոր մասնա—
կան ե րիտասա րգտցումին
վբայ
Հիմնուահ՜
փոբձերուն
Հ տ կաս տկան
եւ
խաբուսիկ
արդիւնքներր
Հանրահ՛անօթ
են ;
Ա տ ո ւդո
լաՆ
բ ւ
/ա
ւով
ուրեմն
ոբ Նե բու
թեան պաաճաոը
կեդրոնական
մէկ
եւ
անրամանելի
բնո
յթ
ունի
, աբամ ա բանա
կան էբ ղայն վերադրել,
նոյն
բնոյթբ
ու
նեցող
եւ մարմնա
կաւլմի
կեն
ղան ո ւթ ի ւն բ
ո ւղղա կի ոլա յմ անաւորող
, ք՛լա յին
դրու
թեան
Նե բանալուն
եւ սպառումին
;
Ե՞նչպէս
դալար
պաՀել
կամ
վեբանոբո–
՛լել ք՛լա յին
ղրութիւնր
: Այ՛՛ էական
կէ
տին
բախտաւոր
լուՆոլմր
,
փորձական
« դիպուաՆի»
մր կր պարտի
Նեբագիտու–
թիւ֊նբ–
ինչ որ Հաղուագէպ
չէ
անցեալփ
ալ կաբեւոբադո
յն գիւաե բուն պատմ
ու -
թեան
մէք : ԳիպուաՆով
է որ
մասնա —
1/
կ սւն Լրր
նչմսւրեցին
« ՚ Ն ո վ ո կ ա յ ի ն » / »
վե
-
րանորոդիչ
ա՚լդեցութիէնբ
ք՛լա յին դր՛"– ՜՝
թեան
՚թրայ
•
Բնական
կռկսւյիՕ.^/
Համ աղրական
փո
-
խանակ՝
է ւ ո վ ռ կ ս ւ յ ի ն ^
դաաՆ
էին
Գերմա–
նացիներբ
1905իՏ. :
Անկէ ի ՛էե ր բմշկոլ
-
թիւնն
ու վիրա բում
ութ
իլնր
Ր ^ թ ՚ ՚ ՚ ց ի կ
կերպով
կր դորՆաՆէին
գայն
իբբել
ա
ւլ
ւէ ու «ցաւա
քին ք»
( ա ն ա լ Ժ է գ ի ք )
ել
«ղդա–
յաք ինք
» ( ա ն է գ թ է գ ի ք ) ւ
Բայց
այդ
ան ֊
մ իքա կան երկու
աղղե ց ո ւթ իւննե բէն
ղատ
,
՚ կ ո վ ո կ ս 1 յ ի 1 ւ Հ /
ունէր
նաեւ
թաքուն
եւ
խոբ
ադդեցութիւն
մր բնդՀանուր
մարմնա
—
կաղմ ին վբայ
: Ասոր ճչդրիտ
բացատբու
-
թիւնբ
ել ղօրութիւնր
սակայն
, գիաու
—
թեան
մասնաւոր
ուշադրութիւնը
չէբ
ԳԲ~
րալաՆ
: Կէս ՛լարէ ի վեր
տեւող
ղիտա
-
կան
այդ
անուշագրոլթիէնբ
վերքապէս
փարատելով,
այդ Հին ու սովոբական
ղե–
ղր
այսօր թանկադին
եւ ՀրաշաղսրՆ
մի–
քոցն
է ՀանղիսացաՆ
, Ներաթետն
՛էէմ
պայքալ՚ելու
֊.ամար :
Ա յղ նա խա ա ե ս ո ւթ ե ա մ ր , ման բակր
կիտ
քննու թեան
են թ՛ո բկս ւեց ան
Հաղա
բաւոբ
անձեր , որոնց
է ւ ո վ ո կ ա յիԸ
կր
ներաբկոլէր
պաբղա՚դէս
ցս՚ւաքինք
կամ
ղգա յնա
քինք
նպաատկուէ
մր : Գեղէն աոաք ել եաք,
սւ
նոնց մարմնա
կաւլմին վիճակր
ուսումնա
-
սիրե լով
, Հաստատ՚ւլեցալ
, որ
՚ Ն ո վ ո կ ա յ ի –
(ւ|ւ
դոբհաՆ
աղղեցոլթիլնր՝
աեւլտկան
եւ
անցողակի
կաբՆ ուաՆէն
շատ
աւե
լի
խ՛՛բ
եւ րնղՀանուբ
էբ ;
Ջ՛լային
դրութեան
ճամբո՛ւ,
ղօր՚ոցուցիչ
ել բարւոքի
չ
դեր
կր կատարէր
մաբմնակաղմին
վբայ
:$ես–
նուեցաւ
որ արեան
չրքանի
լուրք խանղ
ա–
րումներ
, իչեբակի
խցումներ
,
միակող
մանի
անգամալուՆո
ւթի ւններ
,
սրաի
տագնապներ
եւ ասոնց
նմ ան շատ
մբ ու
րիշ Նանբ
Հիւանգութիլններ
, սաս րլ բա
րելաւման
նշաններ
ցոյց կուաա
յին
. յա —
մ առ
ղ լխացալերր
, յօդ տցաւերբ
,
ցաւոտ
դա շաաննե ր բ , ստամոյւսի
ել
Ր^դերքի
տտպեբբ
, անսպասելի
կերպով
կբ րում
-
ուէին
։
^ Գ ՚ " յ Ի ^ գրութեան
ւէրայ
,
՚ Ն ո վ ո կ ս ւ յ ի ն ի
կատարաՆ
էսոբՀբգաւոբ
1ւ ղօրաւոր
աղգե–
ցութիւնր
, 1լարմէր
ուրեմն
ոբ
բանաւոր
ել դիտական
կիրառումի
մբ ՚էերաՆոլէր
;
ՀաստաաուաՆ
բլլալով
նաեւ՝
որ
քղա
յին
դրութեան
այլասերումին
առաքքբ
աոնե–
լուն
մ էք էր երիտասաբգ
ացումի
ղ աղտ
-
նիքը , Ներաղիտոլթիւնը
որգեգրեց
՞կո -
վ ո կ ա յինՀ ւ
իբբեւ–
նորագոյն
եւ
ամէնէն
աղգոլ
գեղբ
Նեբ ութեան
ղէմ ։
Այս
անակնկալ
ել Հրաշալի
տեսոլ
-
թիւննեբուն
, անՀբամեշտ
էր
փորձական
ել դրական
ապացոյցր
տալ։ Ասոր
լՆուե–
ցան
, անմիքապէս
, ղանաղան
եբկէւրնե
-
րոլ
Ներա
բումական
Հիմնա րկութ
իւննե
-
Րբ որոնց
կարդին
բացառէւկ
կե բպով
աբղի
ւնա
լոր
.ՀանղիսացաՆ
է
աբգէն
Ո՛ում ան իոյ
մայրաքաղաքին
պետական
Հաստատութիւնբ
; Ե՛– այնտեղ
է որ , Հայ
դէւտուն
մր, իր աննախբնթտց
եւ
գբական
փոբձերով,
մեՆադոյն
գարկր տուաւ
Նե–
րաղի տութե ան
ղ ոբՆնական
յառա քաց ու —
մին ,
Պուքրէ
շի
\յ ե րա բումական
Հաստատու
թեան
՚էարիչ
մ ա սնա դէ տն ե բ էն մէկն
է
ՀայաՆին
գիտուն
, Փբօֆ • Աննա
Ասլան
։
Տարիներու
փորձեբէ
եւ Հաղարաւոր
պա–
բաղանեբ
ուսումնասիրելէ
ետք ,
վերքեբս
ա քնպիսէւ ղդա յացունց
ղեկո քցներ կատա—
րեց
ան՝
Համաղ
ում ա բնե
բու առիթով
, որ
աշխաբՀի
բոլոբ
Նե բադէտնե
րո
ւն
Նանօթ
է աքմմ աքդ
ՀայաՀնչուն
անունբ։
ինքն
է որ ,
1946/1/ ,
Նրագբեալ
եւ
կա
նոնաւոր
կերպով
սկսաՆ
է
վաբձել՝
մաբմնա
կաղմի կարդ մը Նսւնր
Հիւանգու–
թիւննեբբ
՜Նովււկսւյինռ./
բոլմեք
:
՛Բանի
մբ տարի
ետք,
1949/5՛,
նոյնբ
կ՝բնէր
յ օ
դատապի
ել ղօսոլթեան
դէմ : կենդանի—
ներուն
վրտյ , փորձական
ղօ սութ իւն րկռ,–
վ ո կ ա յ ի ն ռ ^
բումել
ու
Հետառօտոլ
թեանց
րնթացքին
է որ ՀաստաաաՆ
է ,
գեղին
ղօրոլթեամբ
, անոնց րնգՀանուր
վիճակին
անսպասելի
չափով
րաբլոքումբ
, . կչի~
ոի արաւլ
աճում
, ա չքե
ր ո ւ նոր ու անսո
վոր
փայւ , անղամնեբու
աչխումոլթիւն
,
եւ ա յլ երեւո քթներ
:
կենղ անինե բու
՛էբ՛" յ կաաալւաՆ
քուսա–
՛էիր էէա րձե բկն
ետք , մարդոց
վբ՚՚՚յ
ալ
նււ յնքան
յտքող
աբղէււնքնեբ
ասլա֊էուէե
-
լուէ , Բմշ . Ասլան՝
աոաքին
սաուդ ուլնե
րէն
ե ղա լ թէ
ս ո վ ո րա կան
ու պա
քււլա ՛դէս ց ա–
ւաքէւնք
Հ ամաբոլաՆ
՛լ ե՛լք՛ ,
իբականէւն
մէք,
քդային
ղրութիւնր
իր ամբող
քու
-
թեանր
մ էք վե րանո րող ող , շ՚ստ
մե Ն ղօ—
բութ էււն մր ունէր
:
Փ՚՚բ^ու֊՚՚՚Ն
՛լ եղին
բուն բաղադբու
թէււնբ
՝• ան լւ ո ւթ ե ան ՆանուցուաՆ
չէ
՛լ եո :
Որոշ
է սակայն
որ էական
բաղաղբիչր
Նսվո—
կ ա յ ի ն /
քրային
լուՆոյթն
է
, 4 - 5
աս
-
տիճան
թթու
: Աասնաղեղփ
վեբաՆու
աՆ ^
ղուտ
կամ բաղադրեալ
, ա յս
լուՆ"
յթին
անունն
^ « 1^ 3 » :
ԳոբՆաՆութեան
ամէնէն
աղղու
ձեւբ
նեբաբկումն
է որ ,
րստ
պաբաղային
^
պէտք
է կատարուի
մկաններու
, երակէ՛ ^
ոսկբաՆուՆէւ
կամ
մաբմնակաղմին
"՚՜րԻլ
մէկ
մասին
մէք։
Աո
այմմ,
Նեբաղիտոլ
-
թեամբ
ղբաղող
մասնադէտնեբէն
ոմանք
միայն ստացաՆ
ու փորձաՆ
են բուն
ղե —
՛լին
նմոյշբ
եւ իրենց
կարդին
, Հաստա —
տաՆ
Ոէնոր բացառիկ
էլօրութէււնքւ
Նեբոէ– —
թեան
աւեբնեբէէւն
դէմ :
Ապասելով
դեւլին մօտակայ
ընղՀտնբա—
ցումին
, կարելի
է բոէո
Հ եղին ակին
ւդա շ—
տօնական
յայտարարութեան
,
Բ՚՚լ՚՚Բ՚՚Վէն
անվտանէէ
կե րպով^ էլ ււբՆաՆե
լ , էլեւլա րան—
ներուն
մէք ՆախուաՆ
՚ Ն ո վ ո կ ա յ ի ն /
երկու
աո
Հարիւբ
լէււՆ՚ւյթր,
պայմէսնաւ
ոբ բա—
ցարձակ
թւսրմ
էէիճակի
մ էք
րլլա
յ :
Գէււբմ անէէւմբ սկսե լւււ
Համ աբ
,
նախ՛
պէաք է ստոլւլել
մաբմնակաղմին
Հակաղ—
ղեցութիւնր
ւլեղին
Հանգէպ
; Ասոր
Հա —
մաբ , առաքին
օրբ մէկ
Հմ էէէ . (Հարէււբ —
էւր ղամ
եթր
էսււրանա րդ)
ենթամ ոբթա
յին
( ս ո ւ ք ի ւ թ ֊ ա ն է )
ներարկում
մբ պէտք
է բ ֊
նել; Տաքորգ
օրբ, երկու
Հմէս
. բւս յց՝
այս
մէկր,
միքմկանային
( է ն թ - ր ա մ ի ւ ս ք ի ւ լ է բ ) է։
Եթէ
այս քննական
եւ նա խնա կան
էիո
րձբ
որեւէ
անՀ անէլ ուբժ էէ ւթիւն
երեւան
չի բե—
բեր,
օրինակ
եւլճարշտում
(իւ.բթ֊իք է ր )
*
այնուՀեաեւ
կարելի
է բուն
ւլարմանոլ
—
մբ
սկսիլ , Հետեւեա
լ կերպոէէ
:
Շաբաթ
ր եբեք
անւլամ՝
5
Հմխ . միք -
մկանային
ներարկում
մր , յետո
յքի
կամ
բազուկի
մկէսններուն
մէք. շորս
շաբաթ
շար էէ ւնա կա բւս ր , ա յս էւնքն
12
ներար կու– •
մէ ետք, տասր
օբ ւլազաբ
եւ
ւէեբսկսիլ
նոյն
ւլաբմսքնբ
ել նոլնոլթեամբ
կրկնել՛
բազմաթիւ
անղաւքներ
\
Գաբմ անումի
աեւողութ էէւնր
մեՆ
դեր
կբ կաաաբէ
: Որքան
եբկարէէէէոել
րլլայ
,
III
յնքան
աւելի
արւլ իւնա ւււ ր կբ
Հ անղ ի —
սանայ : Գարմէսնումի
լիթաւյքէէն՝
րմշկա–^
կան
Հ ս կո ղո լթ ի ւն բ
անՀ րամե շա է :
Գե–ւլյ1է ու իր ճշդրիտ
դորՆաՆութիւնը
կատա բե լաւլ ո բՆ ում ի ենթակա
լ են
ւլեռ
մօա
ատենէն
, ւլէտւէւթէււնր
ւէսաա-^օբէն
իր ՛էեր քնա կ՛ոն էէճ իռր
էւլիտէէ արձակէ
,^
այս
Հին դեւլին
նորիմաստ
ւլօբութեան
մասին
:
Աւելի
քան Հարիւբամեայ
եւ մ ի շւո ալ
ե րիտասա րգ կեանք
մ ր ասլէսՀովե լ մար
-
գոց : Այո է Նեբաւլիտութեան
խոէէտա
-
ց՚սՆ էսյմմ
ու
Հ ր աշա
լէէ ել վսէէլուան
ստո
յգ.
Հ եռանկար
բ :
կ. Մ.
ԱԼԷՄՇԱՀ։
ա ա ա
ա
Ա ի սեւ երեկոյ
իքաւ
քաբանձաւնեբի
մէք պատսպարուաՆ
գի՚-՚լէ՛
՚էրայ
Գի՚֊՚լբ
տնքում
էր ցալից , նբա
կէւբիւն
զաւակները
թափառում
էին լեոներում
,
իսկ
տների
մի մասն աւեբաՆ
էր ու աՆ —
խացաՆ
Մի խումբ
ձիաւոբներ
ւլիլէլ մտան։
Տա–
նոլտէրր
պատշւլամբ
գուբս
եկաւ եւ կեւլ—
Նաւոր
մպիտբ
ւլ է մ քին , մ էէնշել
գետին
խոնա ր֊ա ոլե լուէ՝
գէմ ա ւււբ ե ց էչաւաոապե—
տին
ու իր թիկնապաՀնեբին
։
իր Համար օւլաակաբ
մի
սովորութիւն
ունէր
քօ • էխիւէլէէ տանուաէբբ
• սլա շտօն
-
եանեբին
տեէլալորում
էբ սաբ
փախաՆ
ապստամ
բնե
բի տնե րում ; ՚քյրանք
իրենց
ձիերուէ
ե րկու
օր ում
խմոոլմ
էին
իրենց
օթելան
աուէսՆ
մաբէէկանց
ունեցաՆ
—
չունե ց աՆ ր
Այս
անդամ
էլ աանուտէ
բր դաււսո
ւս —
պետին
իր մարգկանցՈէէ
առաքնորւլեց
ա —
մ ենամեՆ
«խոո վարարի»՝
որսորդ
Աբւոե–
մի տունր :
Տանր Արտեմի
Ներ Ննուլնեբն
էին, գկ
-
ոատի
կինր ել տասնեօթր
տարին
նոբ բէա–
լորաՆ
քո յրբ՝
Աասմիկբ
՝•
Մ եՆ
ողորմ ութիւն
աբաւ
քեզ
նորին
մեՆափայլութիւնր
, որ .քեղ ղոնաղ եկաւ
,
ասաց աանոլաէբը
դեռ
չեմքում
, Հան
դիսաւոր
եղւսնակոէէ
:
-
իմ աչքի
էէրայ , էմ ղլխի
վբայ , Հր–
րամեցէք
ներս
• • • պատաս խանեց
Ար–
տեմ ի այբ Ա աքո ւլբ՝
ատե
լո լ թ ի ւնն
ու
էէրէմբ
կեւլՆ մպիտի
տակ
թաքցնելով
:
Անկոչ
Հիւրեբբ
նստեց ին :
Աաքո
ւլր
գուբս
կանչեց
էիոքր ել Հարսին
ու պատ–
ուէրներ
տուեց
: ՛Բիչ անց
Հաւանոցում
Հաւեբր
ճւլճզացէէն \
Գրող ուտեն,
մենակ
թէ
Արտեմիս
մի բան չանեն , -— քրթմնքաց
սկեսուրր
՝>արսին
ղիմե լով
:
Մ ինչ նրանք
Հալեր տապակելոլ
դոր
-
Նուէ էին դրաղոլաՆ
, Աասմ իկբ
սեղանն
էր
բաց
անում
: Գոզարիկ
ա յՆեամ ի
նրա
քայլուաՆքբ
, սեւ - սեւ կրակոա
աշքեբբ, ,
մանկական
անմեղ
մպիտբ , սեւ
սաթի
|
՛դէս երկար
Հիւսեբբ
շաա
քաՀելնեբի
էին
էսելքամաւլ
աբել
:
. . • Գաւառաւղետի
դլուխբ
տաքացել
էր
էքինուց ։ Նրա
մադձբ
շաբմուել
էբ նեբ -
սում , չարութեան
փայւ
կար
աչքեբում
,
արիւն
էր ուղում
:
Ո՞ւմ Համաբ
էք պաՀել
զէնքր , Հբ
... ինձ խփելու
Համա՛՛ր,
ի՞նձ...
Ո՚֊րե–
ոլ
թէ
մբն
ղուք իմ արի՛՛ւնն
էք ուղում , Հա՛՛՛ . • .
ւլէէոէււմ էր նա փբւիբաՆ
եւ
բռունցքով
խփում
սեղանին
•
Այն
օրից , երբ Աբտեմր
սար
էր բաբ
-
ձրացել
եւ
I"
յնտեղից
մի եբկտուլ
ո ււլա բ–
կել գաւառապետին
, թէ
«ժողռւէրդի
քէ–
ֆին գիպչե"
ոչ ,թէ չէ քեզ տիկ
կբ
Հա
նեմ՛» , այդ
օրից գաւառապետ
ր
քուն
ղադար
չունէր
: Նրան
թւում
էր ,
Արտեմն
իբ մարդկանցով
ուրուականի
պէս
Հ ե տ ե ւո ւմ է իրեն
:
- - Զէ՚եք չկայ,
պարոն
նաչառլիկ
,
զէն
քր ոբտեւլթց
, մենք թրքուաՆ
խալխ
ենք,
պատասխանեց
Ա աքո
ւլր խեղճացաՆ
:
Մի որսորդական
ին Հրացան
կար,
էն
էլ Արտեմն
է Հետր սաբ
որսի
տարել
Որսի
••• լալ որսի է քո աղայ
Աբ–
տեմբ... Որսի Համա՛՛բ
էր աղքփկդ
խուբ–
քինով փամփուչտբ
սար աանում
. . ,
Զասմէէկբ
ղունատուեց
Ջէ , պաբոն
նաչաոլիկ
,
երէկ
փամ փուչտ
չեմ աարե /
եբէկ
չէր
Արտեմի
արեւ
-
Ում
1
բեւբ
Գոլ , ղանքղ , ք.
գլխանի
ես , ոբ էն շան
աբեւաէ
,
գուշմ անիս արե ւով
երգւում
ես ինձ
ես
ւնի՛^
իմ
առ քեղ
. . . առ քեզ
«Արտեմի
կոլ
անէլամ
բոց
մայթքեց
մէսՀտբե
ր
փո—
՚ԼԻՑ
՚՛ ^՚ԼքԻԿբ
բո-նեց
ձախ
ստինքից
ու
նստեց
էսթոռին
- • •
^է՚՚֊զր
թաղուաՆ
էբ խաւարի
մէք,
նբա
փողոցներով
մի խումբ
ձիաւոբներ
քա —
ռատբոփ
արշաւում
էին գէպի
՛Է՛՛՛՜Ր՛՛ ՝
իսկ
նրանց լեաե լից Ներ Աաքուլի
անից
լսւում
էբ խէէցւււաՆ մօր աւլեկտուբ
կան —
ւԼա՛՛ յ , ան բա խտ րալա քան
. • • Վա^
յ
Նազիկ
բա լա
քան
• • •
Այդ
գէպքից
երեք
օբ անց,
երբ
էլաւա–
ռապետ
ր իր թէւ 1լնապաՀնե բուէ
լեոնա
յէն
\յ • էէիււլն էբ
ւլնոլմ
, մայոի
Նեբպեբէց
վրէմառու
մէ էքնգակ
բղզաց
օդոլմ
,
եւ
էլ ա լաււա պե տ ր քա րգուաՆ
ճէւղէ
նմ ան
կախուեց
ձէու թամ րէց
:
Գնդակ
արձակողբ
պարտիզան
Աբտե
-
մլն
էր • . .
ՎԱԽՏԱՆԳ
ԱՆԱՆԵԱՆ
ԱՏԱՑԱՆ-Բ
•յբելը
•» . . .
Երկու
անդամ որոտաց
մաուէլերբ
, ե ր ֊
ՀԱԱԿ
պաշտօնէսկան
ամսազիր
կաթո
ղիկոսոլթեան
Հայոց
Կիլիկիոյ
, կրօնա
կան , կրթական
եւ բանասիրական
, Ն"
յեմբեր,
1959 :
Fonds A.R.A.M
