2
(ԳՐԱԿԱՆ - –(ՔՆՆԱԴԱՏԱԿԱՆ ԵՐԿԵՐՈՒ
ՀՐԱՏԱՐԱԿՈՒԹԵԱՆ ԱՌԻԹՈՎ)
« Համ աէրլ ային » Մշակութային
Ընկե -
րակէքութեան
Պէ յրութ
ի Վարչութեան
նա–
թաձե
ոն ութե ամր
ե ւ
թմ՛ բաէք բական
մաբմնի
մր Համ աղ բական աշթաաանքով
^
քանի
մր օր աոաք էոյ" աեսաւ
՝(յ •
ՄղԲ"*/՜
եանի դրական
— քննադաաական
երկերու
գրեթէ չիակաաար
մողուէահուն : « Գրե
թկ » կ՝րոենք
անոբ ՛էամար
, որ ,
/ ՚ ^ է ~ "
սլէս կր շեշաէ թմրադբական
մարմինր
^ •
-
Սփի՚-ոքի
ներկայ
սլա յմ աննե րո
ւն մէք ,|
անՀնարին էբ Հաւաքել
մեր սլա բրերա
կան
մամուլին
մէք
Հ բաաա րակուահ եւ ՛քյ– Աղ–
րալեանի
ղրչին ոլաականոդ
րոլոր դրա —
կան - քննադաաական
ւթբլուհոււէնեբն
ու
աես
ութ
իւննե
բր ,
ոբուիՀեաեւ
նո քնիսկ
Վիէննա
յի ձոիս մ աա ենա
ղ ա րան ին մէք լբ -
րիէ– Հալաքոհնեբ
կր պա կս ին :
Ի՛ա
յղ
ի՛նչ որ արուահ է
4օՕ
մեհաղիր
էքե բու
մ էք , իսնամ ուահ եւ մ աքուբ
տր–~
պադ
րութեամբ
, լա յնօրէ
ն բաւարար է ոչ
միա
յն կոր ուսա է փրկելու
Հ ամ ար
՛Լ, •Աւլ–
րալեանի
իսո րաթափանղ
մ աքին ել դ րա -
կան
ճանաչողութեան
այգ փկայութիէյևր
,
ա
յլ նաեւ գրասէր
լա յն
Հասարակութեան
սեփականութ
իւնր
դարձնելու
դայն :
Ն • Ադրալեանի
պաբաղա
յին , ամէն
ան
գամ երբկբ խօսուի
գրական
շրք անակ -
ներու
մէք եւ կամ ա
յլ առ իթնեբոփ
, Հայ
մ շակո յ թ ի սէ րն ու մ տաՀ ոդութիլեր ու -
նեղող
մարգիկ
ափսոսանքուի
կ՝արտա
յա
յ –
տուին
այն ւիաստակի
մասին , որ
կբնար
Աղբալեանինր
րլչալ , եթէ կեանքն
ու
պայմաններր
տարրեր
տնօրինէ
ին ւԵ լ
կամ
ղուղէ
ինք կամենար եւ կարենար
:
քյլ ա—
սիկա
անոր Համար,
ոբուիՀեաեւ
անոնք
ունին
լրիւ
դ իտա կղ ութ
իւնր
այն արժէ -
քին, որ կր ներկա յաղնկ
Ն ՛
Աղբալեանէն
մնաղահ
քիԼր
՜ Այ՛՛օր աՀա ա յգ
Ք
Ի Լ Ր
կ^բնհա յուի
Հայ
Հ աս արա կութ եան :
Շատ
ճիշգ նկաաուահ
է , իր
մասին
գրուահ մէկ ուսումնասիրութեան
մէք ,
թէ Ն • Ագբալեան
, աարահ ուե լու
Հնարա՛
ւորութիւն
չգտնե լոփ , իսո րացահ է
է
\Լյս
խորացում
ր , ռր կարելի ու րմ
բռ–
նելի է միայն
մտային ու տ ոդե կան բա —
ղառիկ
բնդունակութիլննե
բուէ եւ արմտ—
նի^^եբոփ
օմ աուահ
անձե բու պաբադ ա -
յ ի ն , կր դտնենք ^> ԷԼդբալեանէւ
դրական
քննադ աաո
ւթե անղ
մ էք , ուր
Հեղինակին
չափ
, երբեմն ալ նոյնիսկ
աւելի
ղէւտէ
խորաչափել
իբ
մ ե1լնա բանահ
տիպար
նե–
բուն,
դդա
ղո ւմնե բուն եւ
մտահումնե
—
բուն
էոլթիէնբ
: Այն աստիճան
, որ յա -
ճախ, Ն՛ Ադրալեանի
։է ե բ լուհ ումնե
բր
կարդ տ լոփ , մ ՛որդ կր տարու ի մ տահե
լու
,
թէ արդեօք
չէւ՛՛ դտնուիր
աւելի
ստեէլհա—
գորհ Ոէլ մ աքէէ մբ աոքեւ , քանթէ ւէ կա–
մ"Ղ
•
Բննադատ
Ն *
Ադրալեանի
ամէնէն յէէէտ—
կէսն չէէէ կան
դէէհր եդահ
էնոր ,ան յա
յտ
էէէբ–
մէքնեբ
եբեէսն
Հանելուե մէկ օրէն
միլսր
Ի՛ՆՁՊԷՍ ԿՍԶՄՈԻԵՑՍհ
« Հ ա յ Ա՚այւմ(ւաւքաււ(|ակաՐւ Ընդհա-նռւր
Մի ո ւթե ա ն »
ԾԱԳՈՒՄԸ
191ԱՏ,
է , երբ
կաղմուահ
է
«Հույ Մաթլքնամարզական
Միութիւն»^.,
որ քանաղահ է Պոլսոյ
մէք
դտնուահ
թաւլա
յին
ւիոքբիկ
մարզական
միոէ թիւններր
մէկէոեղել,
միք -
միութե–
նէոկէէէն մրղումնեբու
մղել եւ
1011
Մոէյիս
մէկին
էէէլ ւլլէէլխ
Հանել
առաքին
Հ ա յ Ո -
ւյիմսյիական
էսադեբր •
« Հ –
Մ • Ը– Մ
•»/« գաղափարը
սակայն
հնունէլն է Պոլսոյ
ՀՀԱ՛ւէէրէքնամարւլ »
թեր–
թէէ,
յէէէտկապէս
էէէնէէբ էսմբադիր
Շաւաբչ
•Բբիսեէէէնի
։
« Հ– Մ– Ը– Մ-Ֆի
Հիմր
էլնելու
Համար
տրմնէսմաբէլ՜^ի
իսմրէսւլ րէէ ւթե
էէէն նոէիսէէէ—
ձեոնռլթեամր
1912
Յունիսին
մասնէս ֊
թումբ
մբ կր
կսէէլմոէէւ, որ 1լոբոշէ
1912
Օսւլիէէ
29/'Տ»
Համամո՚լոէէ
էէբ
ղոէմաբել
Պ ոլս էէ լ մէք,
« ո ւ ր հ ա յ մաըմինին ե ւ հ ա յ
միտքին աշխատաւորները
ձեռք
ձեռքի
տ ուա ծ ՝ նշդեն բռլոր ա յն
միջոցները ,
որոնք անհրաժեշտ են մ ե ր ներկայ թ մ -
րած ու թ ո ւ լ ա մ ո ր թ
սերունդին
տ եց ՝
վաղուան առողջ ր ւ կ այտ առ
ս երունդր
ս տ եղծ ելու համար» ( * ) :
Համէսժուլոէէին
նե
բկայ
պիտէէ
ւլ տնէէւէ
էէն
Պոլսո
յ ել գաւառի
բէէլոբ
մ ա րմնամ ա րւլա
կան ակում
բնե րուե եւ անոնց մասնաճիւ -
ւլե բուն , թ ուր
քէէ
ո յ
^ա
յ
եբկբէէբւլ ական
էէա րմա րաննե բունէ , Հէսյ
մ ամ ուլին ,
Հա
յ
բմ
շկական
գասին
էէւ ուսուցչութեան
ներ
կա յսէէլէէւցէէ^ե բր ՚, Համ ամ
Ողո
ւիի
ղ
լխալոր
էլան էէնք
ւլ բսէսէ բ Հ ա ս էէւ ր ւս կէւ ւթ ե ան հանօ -
թէսցնելու
անսայթաք
դաաողոլթէււնր
%
Աւետիք
իսաՀէսկեան
, ՚ԼէէէՀան Տէրեան ,
Եդիշէ Զարենց եւնորե րէն Տ՛ագ Տակոբ -
եան
մեհ բան
կր
պարտին
Ն ՛
Աղբալեա -
նէէ
, որուն
մաքին
լոլսարձակբ
ինկահ
է
այգ բանաստեէլհնե
բէէւն փ րա
յ , էէւնոնց
մ էք
մ ատնան շելոփ
ա ււլա դա
յի
մ եհ
քե
ր թ էււլ -
ներր :
Հիմա ,
երր
մեհ
Հայուն
Հոս ու Հոն
ցան ու ցբիւ դ ոբհ երբ
իրրեւ
ամր
"՛լ քու–
թէէէն կբ մատէէլցուէէն
մեդի,
անէէբ ւսր —
մէքր է իրրեւ
Հայ մշակոյթի
4եբկիւէլահ
քուբէէ
էէ ել նուի րեա
լ
ւււ շիւաաա
ւէէ ր էէ , էէէւե–
լի եւէէ կբ րէէլրեդանա
ք ;
Ու եթէ առնենք
իր բոլոր
արմանէւքնե—
րր,
մէէԱէւլնենք
֊էմէէւտ
իւմ
ւււս
է ո ա ս է
րբ , լլբ -
բականաւլ էար ,
յ ե
ւլէէէ ւէէ ո խա կան
տեսււէ բէս–
նբ
, Հռեառբբ եւ արւ Ր"լ"ՐՐ
ցոլացնենք
Հէէէ
յրենա
էէ էէ
րութե ւէէն լո լսուէ , մեր
դիմ
աց
պիտի
էէւնենանք
լուէէեւլէն
այն դէմքր
, որ
Հա
յ
բեն
իքէն
մ ինչեւ
սւէւիլռ ք ճառադ
ւս յ -
թ
եց
՝է
էէէյ
մողուէուբէլ
ի
Հ ողե կան
անւլ աւէ -
տանէէն էէրայ ;
Լէէւսեւլէն
դէմքէւ
այս
մաապատկերուէ՝
կր ոէէլասենք էէնացեալ
երկերու
Հրէււտա ֊
րակ
էււ թեան
, որէղէսդի
ան կո
րն չե
լէւ ել չօ–
շաւիելի
էսէսրիսէս
մ ր բնհա յուի
այն
մե -
հու թեէէէն, որՆ՛ Աղբալեան կբ կոչուի :
(Խմբ.
«ԱԶԳԱԿՑԻ)
նպատակն
է բ՝
պատրասէոռւթ
էււն
Հա յ
Ա աբմնամ էսբդէւէկան
Ընդ Հ ան էէւբ
Միու -
թեան
հիւասւկան ծրացրին ,
անոր աաբե
կան
պիւտճէի
ք՛ննութեան եւ
Կենդրոնա–
կան Գ֊ ռրծ ա դիր Մարմնի
բնաբութեան
՚.
« Մաբմնամաբւլ
՜ֆի
էււմրաւլ ր
ււլթ
իւնր
1912
Յուլիս
մէկ թոլականոէէ
կր
՚ / Հ ՚ ք ՚ ( * * ) «
Աոաքին
Համամ ռդոէէր ,
որ յառաքիկայ
Յուլիս
2^ին Պոլսոյ մէք
պէէէոի էլում ա բուէէ , կոչուահ է Համ աղդ
ա–
յին աօն մր րլլ՚սլսւ
Բ ՚ ՚ լ " Ր անոնց Համաբ ,
որոնք
ՓԻ
՚ւիքԱ՚կսւն վ ե ր ա ց ա րթնո ւմը կը
նկատեն մե ր ա ցցին ամէնէն
կենսակսմւ
անհր աժեշ տ ո ւթիւննէ ր էն մ է կ ը » :
Շաւարշ
՝Բրիսեէոն՝
« Հ .
Ա. Ը. Ա
.»/ւ
կադմոլթեսէն
անՀբսէմե
շա պէտքբ
շե շաե -
լու
ել աբգէն
դո յութ իւն
ունեցող
Հայ ա—
կուէէրներոլ
անոր Հանգէպ
բոնե լէէք էլիր -
Քր եւ ւղւս րտւսւո բութ
իլն ր
յստակօբէն
սլաբէլելու
Համար՝
^Ակումբներբ
Հայ
Մ աբէքնէսմա րէլա կան
ԸնղՀ • Ա
իութեան
ւէեբնէողբի
էոէոկ
ելրնւլէլհէբ. «
Մենք
ադքաա
"՛ղ՛լ
մրն ենք , ասէէկա
էէ րուլ ու -
թիւն
մլ^է
է , բէսյց
իրողութիւն
մրն է
նէս
եւ. թէ մեհնէէէլ. Հարստանալ
ոււլոէլ ադդ
մբ Հեէոամուա է իր ւէէ՚ճակէն
էլուրս դա
լու ու աւելի
րարձր
էէիճակի
մր ցւսնկա -
լ ո ւ ։ Պէաք չկայ էսնսլաաճաո
կրկնելու
թկ
դօբութիւնր
մէէութեւսն
մէքն է , եթէ տա —
սբ երիէոաէւարգ
քո ւէէ քուէ գալոփ
աւելի
ումեդ
են իրր ակում բ քան ա յգ
երիտա–
սարգներբ
սւնքատարաբ
, ատէւկա բաւա —
կէէէնաչափ
կերպոէէ կր ցուցնէ
թէ ա -
կում
բնե
բու
միութիւն
մր չատ աւելի
զօ -
րաւոր պիտի
ր լ քայ
քան այգ ակումրներր
էւբենք
էւբենց
մնա լոէէ < . . ԱնՀ րամե շտ է
էւր անոնք
ԼՀա լ ակոլմրներր)
ւլան րնդՀ
՚
Հայ
Մաբմ. Մ իութ եան
մէք
միանան ^
կեդրոնական
դօբաւոբ
ւիարշէււթեան մր
Հէէկոզութեան
աակ
. ՛պէաք է ճէւշգ
ռւճիշգ
Հ ա յ ո ց Միացեալ Ընկ ե ր ո ւթե ան
պէս
րնել
,
այսինքն
րոլոր
ակում՚րնեբբ
մասնաճիւ -
ղեր նկատել
• < • Որքան ատեն որ չ ըմթ ո –
նենք թ է մ է կ ը ամէնուն . իսկ ամէնքը մ է
կուն համարի վ արդ ա սյե տ ութիւնը
՜նիշդ
է՛ չենք կարող ա ց ց ա յին օգտակար ձե ո –
նարկներ յաջռղցնել
ուատոնց
դլխաւոր -
ներուն
կարւլին
Հ ա յ
Մար մնա մար դական
ԸսդհանոՆր Մ ի ո ւ թ ի ւ ն ր » ։ (3)
՛Լ,շւէւնէս կուահ
թուա կա՛ն էւն
Յուլիս
- տ ե ղ ի
չէէւնենաբ
Համամւէւլուէբ
• կր յե—
տաձզռլի
Օղոստոս
19/՛՛՛՛–
Ոայց
ՕէԼՈստ՛
՜Լ^ին ալ չէէ կրնաբ
զ ում արուի
լ եւ ՚>աբկ
կո տեսնուէէ
ՀՀՍէնէէլայման կերպուէ յետա -
ձ^գել
»— ակոււքբներու , վարժարաններու
եւ մ ա մո ւ լին մէ կ մասին անտ աբբերու -
թե ան սլատնառաւ (4) :
Հակառակ
էսյգ ձւլտումնեբուն
ու էոեզի
չոէնեցահ « Համամոզոէիին՝
1913^ ուռսՆ–
ջին ամիսներուն
կր կաղմ
ուի
Հայ
մեհա
ղ ո յ ն
բնկերութիւններէն
մին
Հ ա յ
Մարմնամարգական Ընդհանուր Մ ի ո ւ թ ի ւ
նր -
Շաւարշ
՝Բրիսեանի
(ՀանՀա աական
նաիսաձեռնութեամ
բ ու զադափարին
Հա
մակիր
անձերու
օմանդակութեամբ՝»(^)
:
Վ Գադափարի
Համակէւբ՝»
մբ եդահ
է
մասնաւորաբար
Գրիգոր Յա կոբե ան (Օ) •
ՏՈՍ՜ՍԵՐ
ԱԿԱՆՋԻ
Գ0%
<
•
Եթէ
քեղի
բւսն մբ րսեմ,
շե՞ս
բար~
եան.
՛Բ
•
-
Ըսելիքէւլ
կա խում
ունէի ,
անշւէԼշտ
• • •
Եթէ
ելլես րսես թէ էսրեւբ
եռանկէււն է էէւ
եբկբազունւլն
ալ
քւսռակուսէւ
, ի տարկէ
կբ
րւսբկանամ
* < •
-
Զէ , աաանկ
ապուշ բաներ
պիտի
չրսեմ •••
- Ակսէ
. ..
Ջե՞ս
կաբհեր
որ
մեբ կարդալ -
գրել
էլիէոցռւլնեբբ
քիչ մբ չատ էսբաա
կուտան
մեբ
Ա՛ղդէ՛ն
. . .
Ւմ կարհէւքս
կարեւոր չէ • • ՚
Լաւ , էէմ՛
կա
րհ էէքէէէէս , այււ ,
մեր
աղ—
՛լէ՛ն կարդալ
-
՚ ք ր ե լ
՚1
է՛"
3
"՚է^՛^ ԲԲ "՚/ "ԿՕ.—
էէա՚ն Հէէէմր էէւախցնե
լ - . . Եէլրա յր ,
շունչ
էէէռնել
չեն
տար , մարէլոլս
. . .
քյրաէո ,
խրատ
, էսբաա
- • • Առտուն
էսբաա , կէսօ—
բին էսբսւտ , կէս ղիշեբէւն խրատ • • • Ամ ա ֊
•ռր
խրատ
, ձմեռր՝ էսրատ • • • Անձրեւ
կու
էլայ՝
խրատ,
անձրեւ
չէւ
էլար՝
նորէն
խր—
Մ իու թեանս
քւսյաաակն է , Հ ա յ ցեղին
բարոյա կ ան ե ւ փիգի քական ագնուացմա–
նը աշխատիլ (7) :
կարեւոր
օժանդակ
մ ր եղահ է
ւլբեթէ
նէէ քնամամ անս^կեա
յ Հաստատութիւն
մ ր–՛
Հայ Սկաուտիգմը -
միեւնոյն
նւդատա -
կով
(8) :
Ծ՚ոնօթ է «Հ. Մ– Ը՛ Մ–»ի
դորհու -
նէ ութիւնբ ել
օղ աակարոլթիլնր
Հայ
կեանքէւ
մէք ; Անոր դերր սաՀմանափակ
-
ռւահ չէբ միա
յն Պոլսո
յ եւ կամ թրքա
—
՚^՚"յ շրքանակին
մէք,
ինշպէս կբ դիտէր
Շ՛ Բրիսեան
արդէն
( 9 ) ։ 1913^5՛
կարճ
մ ամանակի
մէք րնդՀանուր
Համակբոլ
-
թիլն
գնտելով
ան աարահուեցալ
ամե —
նուբեք
, ուր Հալ մասնիկ
մր րոյն
գրահ
էր
աշէսաբՀի
որեւէ
էսնկիլնբ
(10) •
Այսօբ ալ կր շարունակէ
« Հ •
Մ • Ը ՚
Մ ֊՛Ֆր ի՚ոբՀրգանիշ
մբ բԱ՚"լ
Հ " ՛ յ
Ափիւո–
քէէ մէք Հայ ժոգոէէուրդի
ձգտումէէն
դէսլի
Րնդհանռւր Մ ի ո ւ թ ի ւ ն , դէւղհ բարոյա, -
կան ո ւ ւէիցիքական ա ցնու ա ցում ու թար–
ձրաց ում :
Հ–
ԵՓՐԵՄ
ՊՕՂՈՍԵԱՆ
(*)
Մարմնամաբղ,
Կ– Պոլիս 1912, է ջ
219։
( * * ) Անդ, էջ 221 :
(31 Անդ, էջ 334 - 5 ։
(4) Անդ, էջ 3 0 0 ։
(5) Անդ,, 1913, էջ 01 :
(0)
Թէողիկ,
Ամէնուն Տ ա ր ե ց ոյցը ,
1921,
էջ 1 4 7 - 8 ։
(7) Մարմնամարգ, 1913, էջ 0 2 ։
(8) Անդ, էջ 7 8 ։
(9) Անդ, էջ 83 - 0 ։
(10)
ճակատամարտ,
Կ– Պ ֊ 1918 թ –
1 - 5 ։ -
ժամանակ,
Կ– Պ– 1918 թ –
3 3 0 3 ։
ժոգոէէուբգի
Զայն,
Կ– Պ ֊ 1921 թ –
9 8 3 ։
կեէսնք եւ Արուեստ,
Փարից, 1931,
էջ 245, ե ւ ա յ լ ն :
ԳԱԲՐԻԷԼ ՍՈՒՆԴՈԿԵԱՆՑ
(ԿԵԱՆ-ւ^Ն
ՈԻ ԳՈՐ ԾԸ)
Գարր իէ լ Ա էէւնւլ ուկեանց
հնահ է
1925
Յուլիս
23/.յ՚,
Թիֆլի՚Դ
մէք։
Անոր բնկեբա
յին
հ աւլումէէն
մասին
ցարդ
տ
րա պար
ակէէ
ւահ
աուեալներբ
չա -
էիագանց Հակասական
են ե՛լահ :
Ոմանք սակա
յն րնւլւլհահ
են ա յն սլա -
բ ա ւլ՛ան , ոբ Գաբրիէլի
Հայրբ
Մկրաիչ
Աոլնդռլկեանր
եւլահ– է ունեւէէր ւէաճա -
ււա կան , իսկ
ուրիշներ
սլնգահ
են
ոբՄկր–
աի շ Ա ունդ ո լկե անր
ե՛լահ կ
էքմ
իահնի
ճորտր
1
1820
թուա կաննե րէււն Աոլնգռւկ -
եաններբ
բէէգռքահ
են այս ւէերքէէն
ս^էգէէւ–
մին
զէմ ել նոլնիսկ
այս Հարցէւն
ձ " ՚ – Բ ^
կա
թ ո ւլի կո ս ա կան
արշիլնեբուն
մէք
մին
չեւ
այսօբ ալ յի շաաա կութ
իւն կայ այն
մասին , որ Աունգուկեաններբ
կր
սլնգեյ՛
թէ իրենք
ի էէ էսէլուց անաէլ
էււնե ցահ են
սէէ^ուական
հադռւմ է
Մէկ բան սակայն
որոշ է։
1822 - 26
թուականնեբուն
Գաբրիէլի
Հօր եւ
մ
օր
Մկրաիչ եւ թինաթինա
Աունգուկեաննե
-
բու
նամակներէն
կր փաստուի ռր Մ կբ -
աիչ ԱՈէնդոլկեանր
ելիբ կինր
թինա -
թինան
եդւսհ
են զաբզացահ
ել
դրագէա
՚
եքէ , Հա յե րէնի Հետ
Հաւա սա բապէս
էռ •–ւ^՚է՚Լտելով
նաեւ
էէրացերէնին :
Մ կրաիչ
Ս էււնգոլկեանի
նամ
էսկնեբր
ւլ րէէւահ
են Մ
էէսկոլայէն եւ այգ նաւէակ -
ներէն
պա րւլօրէն
1լ երե ւէւ
ււր
Գա րրէէէ լի
տայրր
էէրօք
՚լ՚լալէ՛
՜էարստութեան
աէր է
եդահ ել Թէ՚ֆլէ՚՚/Է՛
մէք ունեցահ է րաւլ -
մաթէէէ. բնակելի
շէնքեր ել էսյւլէէ՚ներ :
Սէէ՚կա
յն , ւււյնո լւսմ Լնա յնիւ , եկե՚լեցա -
կան
իշիսւււնոլթի
ւններբ
միշտ ալ պնդահ
են որԱէէւնէլէէէձկեանր
ճէւբա
է ՝• էքմիահի -
նր
լ՚աէրէաթէււ
անւլաւէներ դաա բացահ է
էւբ պնգէէւմր
•էասաատելւէւ եւ Աւււնէլւււկ -
եանի
Հա րստութ
ենէն
րամին
պաՀանք ելու
նէդատակոէէ է
էհմիահնի
ել Ա ո սլո ւկե ան բնտան էէ
քին
միքեւ
այս
՚իէ^ր երկաբ
տաբէւներ կբ տե
ւէ ել էէեբք ի ՚էերքոյ
,
շ)՚"րՀիլ
րնշ՚ո -
քա գց եւ նէէ ւթա
էւլաշա
կա
թէւ ւլէւ կււ ւլ 3
"
՛է ՜
Հաննէս
կաբբեցէէէէ
սաւլ բանքնե րուն
)
Աէէւնգուկեէսններբ
կբ պարաէէւէւն, ցարա—
կան դատէսրանր
դանոնք կր
էլէստասլ՚որաէ
էքմ էէահն էէն աՀադին
դում ա ր
Հատուցանել
սւպաւէոբտացման
՛էամար ել ուրեմն այս
որոշում բ ւլրեթէ կբ սնանկացնէ
էսեւլճե -
ԲԲ–
Այ՛լ
շրքանին
Գաբբիէլբ
տասԿէեբկու տա
րեկան
էր ; Ըսա երեւոլթին
անիկա
բ՚"ղ—
մ է՜սթիւ անդամնե ր լսահ
է բ էւբ
մ օր ա -
նէհքներբ
այն մարգոց
Հասցէին
որոնք
զիրենք
իբալազրկահ
եւ այգ էսեզճ կա -
ցութեան
մատնահ
էին։ Եւ
աբգաբեւ ,
Այրի
Թինաթինան
ստիպոլյսհ էր իբ օր ՜
աՀիէԱ -
տանքներու
գէւմելոէէ։
Երեւէէ քիչ
անդամ
չէր որ անիկա,
այբի
թինաթինան
<ձՊէ -
է՛լօ» րիէոի
Շուշանին
նման , զէ՛նքր
կււ -
ւլոպտու^երռլ
Հասցէին
գոչահ
ԲԱաբ •
« Հախմէքան
տէրն անէէ ձեր
էլ աաաստա -
նր» ել էէլատատական
չէ , էէբ
Հ
եաադային
մեհ
տբամաւլ
ուրւլ բ կբ խէյստովանէէ թէ էէր
բիէսներուն
մկք ւչանուէէէլ
աւլնիւ ,
բարի
բայց
ճնշւււսէհ
մայրերէէԼ
Համ՛ար
բնալո–
րութեան
զիհեր է քազահ
էւբ մօր տիպա–
բէն
։
Ամուսնո
յն մաՀէն
յետոյ,
թինէսթինէս–
լէ՛ն կբ մնաք ի՛ր սէմուսնոլն
թուլահ երկ ֊
քաբկանէէ
շէնքբ ել այւլէւն,
էէր
տարեկան
միայն
մի քանի
Հարիւր
Ր"ւբլիի
եկա —
տար եւ որու։
Համ ար աւ
ուան ապրուստ ճարել
հանլ
մ ոլա պէւաէ՛ տար ե
տարե կան
Հարէււր
րուբլիէն
աւելի
տուրք
պէտք էր էէճարել
թագաւորին
:
Այրի
Թինաթինա
յի
զբոլթիլնբ
զմ
րն–
դակ կր ւլառնալ։
Աշխատաւոր
ձեռքի
պակասր
, երկու անչափաՀաս
զալակնե -
բու
դէւյութիւնբ
(եւլրա լրբ) կբ հանրա -
ցնեն
կացութիւնբ
: Աակայն
,
անկախ
ա յս Հանդ ամ անքէն , քաքարի
մ ա յբր
ղ է՛ -
մադրաւելռվ
ամէն աեսակ
խոչբնգոտնե
-
բու թէ կր խնամկ ուկր կերակրէ
իր դա–
ւաէ^եբր եւ թէ միեւնո
յն ատեն
քանք չի
խնա քեր անոնց դաստիարակութեան
վե -
րարերմէսմբ
;
Այս
առթիւ,
1934^5՛
Երեւան
Հրաաա -
րակուահ
Գաբբիէ
լ Սունդուկեանցի
Եր -
կերի Լիսւկաաար
Հաւաքահոյին
մէք,
Հե
տեւեալր կր ՚էրէ ի^քր Ա ունգուկեանցր
•
« Ամ՚էնից առաք էւմ մօրն եմ պարտական
ստացահս
ուսման ու դաստիարակու
-
թեան
Համա բ» է Եւ արզարեւ , ութ տա–՛
ր եկան
էն սկսեալ
Գաբբիէ
լյլ կր սկսի
սիս–
աեմ աթիկ
կրթութիւն
ստանա
լ , Հա
յերէն
եւ էիրացերէն
լեղոլներէն
ղէէ՛ա իւրացնե -
է՛՛՛է նաեւ ֆրանսերէնբ
եւ ռուսերէնր :
Այս աեսա կէա
էն
րա բեպա տետ
է՝
Բլլ՛"
/
իրեն Համաբ
աքն
Հ ան՚էէսմանքբ
, որ
իրենց
սեէիական
բնակելի
շէնքին
մէք այգ մի քււ—
ցին
կ՚ապրէր
Փաբիգէն
նոբ եկահ
ուսու
ցիչ
Շա-Հէէէն Ջ ր պետե անր
էէր
՛Ի " ՔԲ
Ի ^
Գաբբիէլին
կբ էւէէբւէեցնէ
Հայերէն դբա -
բար եւ իտալերէն
, իոկ ,
Ջրպետեանէք
ֆրս՚նսոլՀի
կինր պս՚աանիին
կ՚ուսուցանէ
ֆրանսերէն
:
ւաէն
1840
թուականներուն
,
Աուն -
գուկեանց
կ՝բնգունուիւ
Թէֆլիզէէ
Աբղան–
եաննե
բու
րս՚նսիոնր ել ապա ՝ դ իմնո։ —
ղիոն , միեւնոյն
ժէսւԲանտկ
յաճախելոէէ
աչա տուր
Աբէււիեէսնի բանս ի ոնբ՝
« իյաչատուբ
Աբուէեանն է եղել
իմ ու֊
ոուցիչր կր պատմէ
Աունդուկեանցր
, նա
է ինձ իհուսաց
լեղուէց պատբաստել
: Ե—
թէ նա չլինէբ
էնձ գէմնաղէռնում
չէէն
րնգռւնի
է Արոէէեանէ
մօա
պաարաստուահ
աչակերաներբ
Մ ոսկուա
յում , Պետեր ֊
րոլբգում
է լ անուանէ
էէն, ինչ թէ
թիֆ–
լիգոլմ »:
ԱՐՏԱՇԷՍ
ԳՄՐԷԹԵԱՆ
(2 Շար–)
Fonds A.R.A.M
