3
        
        
          Ա ո֊ Ա
        
        
          Ջ
        
        
          մնայ
        
        
          այն պարադան որ մեր
        
        
          քերթոդր
        
        
          ոաեդծադործեց
        
        
          լեղուով
        
        
          մր որ
        
        
          ղրեթէ
        
        
          անծանօթ վր մնայ
        
        
          ձեղի : Հաղիւ սկոած է
        
        
          ան
        
        
          յայանոլիլ
        
        
          ձեղի , քանի
        
        
          մր
        
        
          թարգմա–
        
        
          նոլթիլններով
        
        
          : Ա՝ ղում ր սակայն
        
        
          արուած
        
        
          է արդէն :
        
        
          Ու
        
        
          Վար
        
        
          ում անր վե րապաՀ
        
        
          ուած
        
        
          չէ
        
        
          "՛յլեւս ա րե ւե լեան
        
        
          լեղս լնե րոլ
        
        
          ֊,աղ -
        
        
          ուաղիլա
        
        
          մասնաղէտներուն
        
        
          : Շաա մր
        
        
          ֆրանսախօս
        
        
          ղ րակւսՆաղ
        
        
          էտնե
        
        
          ր ո լ
        
        
          Համար
        
        
          երկրորղական
        
        
          բանաստեղծ
        
        
          մր շէ
        
        
          այլեւս
        
        
          Վաբուժանր :
        
        
          Եւ
        
        
          ՚ "
        
        
          յ " կր պարտինք նախ սիրուն
        
        
          ու
        
        
          տաղանղին
        
        
          ֆրանսաղի
        
        
          բանաստեղծ
        
        
          ի մր ,
        
        
          Լի՛՛ք Անարէ
        
        
          Աարսէլին
        
        
          , ոբ իր
        
        
          թարգմա–
        
        
          նութեանց
        
        
          մէջ կր վերւսպրեղնէ
        
        
          Վարոլժ ա–
        
        
          նր է Աքս կր պարտինք
        
        
          նաեւ, այն
        
        
          աղնիւ
        
        
          շաՀադրդռութեան
        
        
          որ «՚ք՚աիէ տիւ Աիւ՜ —
        
        
          տ»ր
        
        
          ,
        
        
          III
        
        
          յս
        
        
          մ եծ եւ ա
        
        
          րժ
        
        
          է
        
        
          ք ա
        
        
          լոր պաբբե
        
        
          րէԱ–
        
        
          կանր , ղո (ց կուտայ
        
        
          ՜՛այ
        
        
          բանաստեղծոլ—
        
        
          թեան
        
        
          Համար : Նպաստելով
        
        
          Վարուժանի
        
        
          տաղանդին
        
        
          ծանօթացմ
        
        
          ան , ծառա քե
        
        
          լով
        
        
          աւսպէսոէէ
        
        
          , իրաւ
        
        
          ո ւ
        
        
          ւէաւեբական
        
        
          բանաս—
        
        
          տեղծութեան
        
        
          :
        
        
          քիան Պալարն
        
        
          ո ւ
        
        
          Լիւք Անտրէ Աարսէլր
        
        
          ,
        
        
          երկուքն աչ այստեղ
        
        
          ներկայ
        
        
          , կր իսնդրեմ
        
        
          որ
        
        
          լողունին
        
        
          մեր խորին
        
        
          ^որտակալոլ
        
        
          —
        
        
          թիւններր
        
        
          :
        
        
          ֊Ու ես կբ մաղթեմ
        
        
          նաեւ
        
        
          ,
        
        
          ամ
        
        
          բալջ
        
        
          Հ ո–
        
        
          ւլիովս, որ ՚Լարուժանր
        
        
          այնքան
        
        
          մեծնայ
        
        
          ,
        
        
          որ ալդ փառ^քէն
        
        
          բաժին
        
        
          ելլէ նաեւ
        
        
          " ՛ յ "
        
        
          Համալսարանին
        
        
          ,ա յնքան
        
        
          սիրելի
        
        
          արդէն
        
        
          Հալ
        
        
          րոլոր
        
        
          սրաերոլն :
        
        
          Այս
        
        
          օրոլրնէ
        
        
          սկսեալ ան կր դառնայ ա–
        
        
          ւելի բանմր , ուխտատեղի
        
        
          մր,
        
        
          խորան
        
        
          մ ր՝
        
        
          մ եղի , Հտ յե բուս
        
        
          Համաբ ,
        
        
          Ա՝
        
        
          ա ք ի
        
        
          րարձր վաքր մր, բոլորին
        
        
          տամար :
        
        
          • • • Որքան որ ալ կաբճ
        
        
          ո ւ
        
        
          ողբե բղա
        
        
          —
        
        
          կան եղած
        
        
          րլլայ
        
        
          Վարուժանի
        
        
          կեանքր
        
        
          , ան
        
        
          սկսած է տեղ ղրաւել մեծ մարդոց
        
        
          կ"՚Լ—
        
        
          քին,
        
        
          անոնց
        
        
          որոնք պատիլ
        
        
          կր
        
        
          բերեն
        
        
          մարղ կութեան
        
        
          ե ւ
        
        
          իրենց ծնած
        
        
          երկրին :
        
        
          Ըսի
        
        
          արդէն ,
        
        
          ա
        
        
          յդ յարաճուն
        
        
          փառքէն
        
        
          մէջ մեծ բաժէն
        
        
          մր ունի կանտի
        
        
          Համալր–
        
        
          սաբանր : Առանց անոր Վաբուժանր
        
        
          պիտի
        
        
          չրլլար
        
        
          այն , ինչ որ եղաւ : Ես վսաաՀ
        
        
          եմ
        
        
          որ պէաի
        
        
          դա
        
        
          յ
        
        
          ա
        
        
          յն
        
        
          օրր , երբ աւելէ
        
        
          մ եծ
        
        
          թէլով
        
        
          մտտլորականներ
        
        
          Հայ բանաստեդ -
        
        
          ծր պէտի
        
        
          ղղ ան Հարաղաա
        
        
          իրենց իմա —
        
        
          ցական
        
        
          րնտանիքին
        
        
          մէջ ;
        
        
          Մ ինչ այդ , ^անի որ
        
        
          մ
        
        
          եծ
        
        
          թիլով
        
        
          Հ ա
        
        
          յ
        
        
          ուսանու^եբ
        
        
          կր
        
        
          յաճաթեն
        
        
          Պելժիական
        
        
          Համա լսա րաննե
        
        
          ր
        
        
          ր
        
        
          ,ե ս անոնց կր մադ -
        
        
          թեմ
        
        
          Վարուժանի
        
        
          յաջո
        
        
          ղո
        
        
          ւ թ
        
        
          ի
        
        
          ւն ր
        
        
          ;
        
        
          Կր
        
        
          մաղթեմ ոբ անոնցմէ
        
        
          իւրաքանչիւրր իր
        
        
          մաբղին մէջ անուանի
        
        
          ղառնայ
        
        
          ա
        
        
          լնքան
        
        
          որքան
        
        
          Վարուժանն
        
        
          է եղած
        
        
          իր
        
        
          րնտբած
        
        
          ճ իւղէն
        
        
          մ էջ : կենսական
        
        
          կալ։ եւս բութ
        
        
          իւն
        
        
          ունի ալս բռլոբիս
        
        
          Համար,
        
        
          Պելժիացի,
        
        
          Ֆրանսացի թէ Հայ :
        
        
          Ա (ժմ թո
        
        
          յլ տուէք
        
        
          յի չատ ակե
        
        
          լ քանի
        
        
          մ
        
        
          ր
        
        
          անուններ : Շատ մր
        
        
          ուր
        
        
          ի նւե բու
        
        
          կարղին
        
        
          ,
        
        
          բանաստեղծուՀ
        
        
          է
        
        
          Հուրի
        
        
          Եփէքեան
        
        
          ,
        
        
          բա —
        
        
          նաստեղծ՝ Ա • Իչթան
        
        
          , փոխ -
        
        
          տնօրէն
        
        
          Պէ
        
        
          յ բութի
        
        
          «Համ աղդա յին»
        
        
          ճեմ
        
        
          ա
        
        
          բանին ,
        
        
          Օր՛ ^•աբադաչեան
        
        
          • անօբէնուՀի
        
        
          Փարէւղի
        
        
          Հ
        
        
          <Գպրռցասէր»ի
        
        
          վարժարանին
        
        
          , Պ–
        
        
          Ա ր բ ՚ ՚ ՚ կ
        
        
          Ա խ ի
        
        
          թ ա
        
        
          բ ե ան , անուանի
        
        
          եղիպտադէտ
        
        
          , եւ
        
        
          Հայ
        
        
          Եկե՚լեցւոյ
        
        
          ամէնէն
        
        
          լուսամիտ
        
        
          ե ւ
        
        
          ղաբղացած
        
        
          անղամնեբէն
        
        
          մէկր,
        
        
          ^աբեՀ
        
        
          Ա.Մեծի
        
        
          Տանն
        
        
          Կիլփկիոյ
        
        
          այժմու
        
        
          կաթո–
        
        
          ղի կոս ր , անցած
        
        
          են պելժ
        
        
          Համալսարաննե—
        
        
          բէ •-
        
        
          Աւե լին կա
        
        
          յ սակա
        
        
          յն ;
        
        
          Ա յս
        
        
          արար
        
        
          ողո ւթիւնր
        
        
          , ի նեբկա
        
        
          յ ո ւ -
        
        
          թեան
        
        
          պելժ
        
        
          բաբձր
        
        
          անձնա
        
        
          լո
        
        
          րո ւթիւննե -
        
        
          բու , պետական թէ կրթական , ֆրանսա
        
        
          ց ի ե ւ
        
        
          Հայ ղրտգէանեբու
        
        
          ու մաաւորա
        
        
          —
        
        
          կաննե բու , ուսանողներու
        
        
          ,
        
        
          Հա
        
        
          յկական
        
        
          պատուիբակութիւններու
        
        
          ,
        
        
          է
        
        
          նեբկայու -
        
        
          թեան
        
        
          նաեւ
        
        
          Վարումանի
        
        
          լնւտանիքին
        
        
          , էբ
        
        
          կնոջր ,
        
        
          է բ
        
        
          եղրօրր , այս ա րա բողութ
        
        
          էւնր
        
        
          ,
        
        
          կ^րսեմ , էնծէ
        
        
          Համար կբ ստանայ տար —
        
        
          բեր
        
        
          էւմ աստ
        
        
          ու
        
        
          ն չանա կո
        
        
          ւթ
        
        
          ի
        
        
          ւն ;
        
        
          Գիտէք ոբ Վարոլժանր
        
        
          նաՀտտակուե -
        
        
          ցաւ
        
        
          1915/՛^ )
        
        
          ՚ * " ՛
        
        
          յ բաղմաթիւ
        
        
          մաաւորա՜՛^
        
        
          .
        
        
          կաննե բու
        
        
          Հեա , թէ ան աՀաւոր
        
        
          չարչա -
        
        
          բանքներու
        
        
          ենթարկուեցաւ
        
        
          ել անոր
        
        
          թոչ–
        
        
          ատնդուած
        
        
          մարմինր
        
        
          նետուեցալ
        
        
          վայրի
        
        
          ձորի
        
        
          մր մէջ , անօթի
        
        
          չունե
        
        
          բու ել ագ -
        
        
          Ո ա լ ն ե ր ո լ
        
        
          կեր
        
        
          դառնալով։
        
        
          Եւ֊ ա լս իր կեանքին
        
        
          ե ւ
        
        
          ստեղծաղ
        
        
          ոբծ
        
        
          Հանճարին
        
        
          ամէնէն
        
        
          կենսայորգ
        
        
          տարիքին
        
        
          ,
        
        
          ան Հաղիւ
        
        
          բոլոբած էր երեսուն եւ մէկ
        
        
          ՍԻՐԼ1ՆՈՅՇԻ
        
        
          Վ . ե ՐԶհՆ Օ Ր Ե Ր Ը Ե ԳԻՊ Տ Ո Սհ Մ Է Ջ
        
        
          գարու ննե Բ ՝
        
        
          Աիբելի
        
        
          պելժիացի
        
        
          բարեկամներ
        
        
          , կր
        
        
          Հասկնա՞ք
        
        
          Հիմա
        
        
          այն խռովքր , որ կր
        
        
          լեցնէ
        
        
          Հողիս,
        
        
          այն ցաւր, որ կր սեղմէ
        
        
          կոկորդս ; Մ եծ
        
        
          քերթողբ
        
        
          , ձեբ աչակեր -
        
        
          տր , սիբաՀարր
        
        
          կեանքին
        
        
          ,
        
        
          մաբդկա
        
        
          յին
        
        
          եղբայրութեան
        
        
          այս քաբողէչր
        
        
          ,
        
        
          ներչնչեա՜լ
        
        
          ե ր՛լ էչր
        
        
          "իբ"
        
        
          յ ումա
        
        
          յր
        
        
          Հ ողէն , գերեղմ
        
        
          ան
        
        
          մր անգամ
        
        
          չունեցաւ այս երկբին
        
        
          ՛իրա
        
        
          յ
        
        
          Հ
        
        
          Երբ
        
        
          193;>^
        
        
          Յու-նուարին
        
        
          ԳաՀէրէ
        
        
          տ
        
        
          ասաք ,
        
        
          արղէն աոջէ տարուան
        
        
          Յունիսէն ի վեր,
        
        
          Հ ոն մեռած
        
        
          է բ ղ ե րասանուՀ
        
        
          է։ Ա իրանո
        
        
          յշր
        
        
          =
        
        
          Գեո կր պատմէ
        
        
          ին թէ էւնշպէ ս՝
        
        
          անոր
        
        
          փոքբէկ
        
        
          մարմինր
        
        
          անփոփող
        
        
          շքեղ ղազա -
        
        
          ԴՐ , լայնանիստ եւ ղարւլարուն
        
        
          կառքի
        
        
          մր
        
        
          էիրայ
        
        
          դրուած
        
        
          , ու ճգմուած
        
        
          ծէսւլիկներու
        
        
          տակ, եւքաշուած
        
        
          մասնաւոր
        
        
          սեւութեամբ
        
        
          վեց
        
        
          ձիերէ , փետրաղարդ
        
        
          դլխանոցնե -
        
        
          րոէէ , Յունիսի
        
        
          այրուլ
        
        
          արեւէն
        
        
          աւսկ , վւո -
        
        
          էսաէլրուած էր Աաբմինայի
        
        
          դերեղմանա -
        
        
          տունր է
        
        
          Կր ՜հետեւէին,
        
        
          րաւլմաթէւ
        
        
          կառքեբուի ,
        
        
          քաղաքէն
        
        
          բոլոր
        
        
          եբեւելէներր
        
        
          : Ինչպէս թէ
        
        
          • • • Անչուչա : Գե ր ե ղմ անն ոց ին մէջ րիսում—
        
        
          բր յառաջացած
        
        
          է բ ՛լէպի
        
        
          մ տ ա ւո ր ա կան -
        
        
          ներու
        
        
          թաղր , ուր Ե՜էէպտոսէ
        
        
          մէջ տառա—
        
        
          պած
        
        
          Հայ մ տա ւո բա կաննե բ , ւէերջապէս
        
        
          է։—
        
        
          րենց
        
        
          արժանի
        
        
          աատիւին
        
        
          տասած
        
        
          էէ՛ն :
        
        
          Այդ
        
        
          քրր Սիրանսյչէ։ն
        
        
          կաբղր եկած
        
        
          էր :
        
        
          Արցունքներու
        
        
          մէջ, ճառերր
        
        
          էւրարոլ
        
        
          յա—
        
        
          ջռրդած
        
        
          էին ։
        
        
          Մե՛՛ծ էր, մե՜ծ
        
        
          էր՛՛՛
        
        
          Անշռւչա , քանի
        
        
          ոբ մեռած
        
        
          էր , եւ "՚յԳ մ եծ ութ էւնր ,
        
        
          այլեւս
        
        
          , մանաւանդ
        
        
          նէւթապէս
        
        
          , շէր
        
        
          կբբ–
        
        
          նար վտանդ
        
        
          մր Համարուիլ
        
        
          Հոն Րլլալ եւ
        
        
          ոչ
        
        
          մէկուն : Հանգիստ պատ մր
        
        
          բոլորին
        
        
          Համաբ,
        
        
          արուեստագէտի
        
        
          մր
        
        
          թանկւսղին
        
        
          կեանքին
        
        
          ։իբա
        
        
          I
        
        
          չաՀ ուած • • •
        
        
          X
        
        
          Թէ թնչպէս.
        
        
          Աիրանոյչ
        
        
          Հասած էբ Ե -
        
        
          ղ իպտոսի
        
        
          մէջ մեռնելու, եւ
        
        
          քաչուելու,
        
        
          մ ասնաւոր
        
        
          սեւութեամ ր ծնած վեց փետ–
        
        
          րաւոբ
        
        
          ձիերէ, ելտետեւոլած
        
        
          քաւլաքին
        
        
          բոլռր
        
        
          եբեւելէներէն
        
        
          • • •
        
        
          Յայանի է իր կեանքր
        
        
          կովկասի
        
        
          մէջ ,
        
        
          րաղդատա
        
        
          բա ր սքանչելի : ք^այց
        
        
          Հ ասած էբ
        
        
          բոլչեւիկեան
        
        
          փոթորիկր ;
        
        
          Աիրանոյչ,
        
        
          Հեար առած էր
        
        
          ""Լ^ԻԿր^
        
        
          թոռնէկր եւ պայուսակ
        
        
          մր գոՀաբեդէն ,
        
        
          ճամբալ
        
        
          կ՝էյնայ
        
        
          դէպէ
        
        
          Պոլէս։
        
        
          ճամրան ,
        
        
          ճարպէւկ
        
        
          առաջնորղ
        
        
          մր , կր ի՛էէ
        
        
          ձեռքի
        
        
          ղ ոՀ ա րեղէննե բ ր
        
        
          Հ
        
        
          Պռլսռ
        
        
          ք մ էջ
        
        
          -, կ՝ երթան ա յն տունր , որ
        
        
          Ա իրանո
        
        
          յչր
        
        
          ունէր
        
        
          Վոսփորի
        
        
          ասիական
        
        
          ա—
        
        
          վ՛ին
        
        
          ւիրայ, եւ ուր, իր փառքէ
        
        
          օրերուն,
        
        
          կով կաս
        
        
          էն
        
        
          երբեմն
        
        
          կուղա բ , ր ուր վառո
        
        
          ւե
        
        
          լով
        
        
          Պոլսեցէներէն
        
        
          :
        
        
          Աքս անդամ , սակայն,
        
        
          Հոն կր
        
        
          Հասնէր
        
        
          առանց դրամական
        
        
          որեւէ
        
        
          միջոցի։
        
        
          ՚^ԻԼ
        
        
          յետո
        
        
          լ , աղջիկր
        
        
          ղաչնակի
        
        
          դասեր տալ րս—
        
        
          կրսած
        
        
          էր , ապրեցնելու
        
        
          Համար
        
        
          ^տանի–
        
        
          ֊ԲԲ
        
        
          =
        
        
          Յանկարծ
        
        
          , Աէ։ րանո քչ կ՝ ոբոչէ
        
        
          թողուլ
        
        
          Պոչէ՚սր եւ երթալ
        
        
          Ե՚էէ՚սլտոս
        
        
          , ուր կր կա բ–
        
        
          Ու քանկարծ, այս պատոլս , ինծէ
        
        
          այն–^
        
        
          պէս
        
        
          թուեցաւ թէ ղ ռւ^ Հոս,
        
        
          ղ ամ բան
        
        
          մր
        
        
          կուտա
        
        
          յէք անոր
        
        
          Աւելին
        
        
          ,
        
        
          դէ՜էքք
        
        
          կուտա–
        
        
          յիք թափառատալած
        
        
          ուրուականի
        
        
          մր, որ\
        
        
          կր յա1ճախէ տարիներէ ի՚իեր մեր տան
        
        
          -1
        
        
          ջաՀար
        
        
          Հողիներր
        
        
          . - . ;
        
        
          1
        
        
          Նեբեցէք
        
        
          ինծի , կր խնղբեմ
        
        
          ոլ։
        
        
          ներէք^
        
        
          ինծի,
        
        
          իմ այս տկաբութիւնս։
        
        
          Աւելի
        
        
          ղօ–
        
        
          րտւռր էբ խոոփքր
        
        
          , ռբ ղիս ցնցեց : Այս -
        
        
          ՚ոեղ
        
        
          չեկալ
        
        
          ձեղ տխրեցնելու
        
        
          նպատակով։
        
        
          Իրաւունք
        
        
          չունիմ : Մէայն
        
        
          եբախտադէ
        
        
          —
        
        
          աական պաբտք
        
        
          ունինք
        
        
          ձեղի Հանգ էպ Հ
        
        
          Մ իաքս
        
        
          պաբղօրէն
        
        
          ձեղի
        
        
          Հասկցնել
        
        
          էր
        
        
          թէ աչթարՀիս
        
        
          երեսին
        
        
          մենք
        
        
          չունինք Ու —
        
        
          բէչ
        
        
          ՚/"՚յբ
        
        
          ՚ ^ ռ ^ Բ"՚ՑԷ
        
        
          ՚"յ՚՛
        
        
          աեղէն,
        
        
          ուր կա
        
        
          րենանք
        
        
          ղալ ող եկո չե լու ու պատռւե
        
        
          լու
        
        
          Վարուժանի
        
        
          յիչաաակր :
        
        
          Ջեմ
        
        
          ուղեբ
        
        
          սակայն
        
        
          որեւէ
        
        
          ղնով , թօս —
        
        
          քեբս
        
        
          վերջացնել
        
        
          տխուր
        
        
          մտածումի
        
        
          մբ
        
        
          վրայ
        
        
          ։
        
        
          Այ"
        
        
          Համալսաբանր
        
        
          , որ այնքան նպաս—
        
        
          տեց
        
        
          Վարուժանի
        
        
          կաղմաւոբման
        
        
          , կր
        
        
          խնղբեմ ոբ կրկին
        
        
          րնդունի
        
        
          ալսօբ
        
        
          ՛լայն ^
        
        
          ել աքս նուիրական
        
        
          վաքրբ
        
        
          անոր
        
        
          Համաբ
        
        
          րլլայ, ոչթէ աեսակ
        
        
          մր
        
        
          սէմպոլիկ
        
        
          չէրէմ
        
        
          (էնչպէս
        
        
          ցաւս
        
        
          րսել կուտա բ էնծ է քէ* մ ր
        
        
          աո աջ) , ա քք եւրնդՀակառակն
        
        
          , րլլա
        
        
          ք րն
        
        
          ծա քաբան
        
        
          մբ, որ պէտի պատէ
        
        
          քերթողին
        
        
          անմ աՀ ութ
        
        
          իւնր ;
        
        
          Եւ կ*ոլղեմ տաւատալ թէ , այս տանղի —
        
        
          ստւռր
        
        
          օրուան
        
        
          մէջ. Հինաւուրց
        
        
          " ի ր " յ *"–
        
        
          մ ո ւսն ութ
        
        
          իէն
        
        
          մ րն էոր կբ էիերանոբռղ
        
        
          է
        
        
          իր իսռստումնեբր
        
        
          ա լսաեղ :
        
        
          Աիրոյ
        
        
          ամուսնութիւն՝
        
        
          Հայասաանին
        
        
          ու
        
        
          Աբելմռւաքին
        
        
          միջեւ :
        
        
          Որուն
        
        
          Համաբ , յարգելէ
        
        
          պարոնայք ,
        
        
          յանուն
        
        
          մեբ ժողովուբդին
        
        
          , կր
        
        
          յտյտնեմ
        
        
          չնոբՀակալու
        
        
          թ իւննե
        
        
          բս
        
        
          կ. ՓՕԼԱՏԵԱՆ
        
        
          ծէր
        
        
          գտնել
        
        
          վէէս
        
        
          յլուն
        
        
          րնւգոլնե
        
        
          լութ
        
        
          իւն
        
        
          մր :
        
        
          Իր նպատակն էբ Հոն նե րկա յացնե
        
        
          լ«Գա–
        
        
          մելիաղաբդ
        
        
          Տէկէնր» :
        
        
          Նաիս Աղեքսսէնղ
        
        
          րիոյ մէջ,
        
        
          տեղական
        
        
          ուժ երով , փորձերը կր ս կս էւն : Աակա
        
        
          յն ,
        
        
          Հակառակ
        
        
          ձա՛յնին , ել դեռ ւլեղեցիկ խո–
        
        
          շոր
        
        
          կասլո յա
        
        
          աչքերուն
        
        
          , նախկին
        
        
          Աիրա -
        
        
          նոյչր,
        
        
          Հեռու է արեւս
        
        
          Տի՚-մայի
        
        
          սիրու —
        
        
          ՛֊, ին ներկայացնելէ
        
        
          ; Բա
        
        
          յց
        
        
          չա րունա կ կր
        
        
          կրկնէ • «Ես ան գի չե
        
        
          ր ր
        
        
          , երրՀագ ուստ–
        
        
          ներս Հագնիմ
        
        
          , կր տեսնէք
        
        
          . . .» :
        
        
          Աղե քսանգրիռ
        
        
          յ , քետո
        
        
          յ Գատ իրէ
        
        
          ի ներ -
        
        
          կա յացումնե
        
        
          ր ր կ՝տնցնէէն
        
        
          ամ էն
        
        
          կե բպով
        
        
          ւսնբաւէսբաբ ; Եւ ատկէ
        
        
          յետոյ,
        
        
          Եղի՚ղտո–
        
        
          սէ։
        
        
          էէ էջ , Աէւրանռ քչ չաա չոլտռւի
        
        
          կ՝ ի յնա
        
        
          յ
        
        
          թչոլաոոլթեան
        
        
          մէջ։
        
        
          Ի՞նչ
        
        
          րնել։
        
        
          Անչուչտ
        
        
          ղուչակռլեցաւ
        
        
          •
        
        
          Յոբելեան
        
        
          մր սաբքել
        
        
          :
        
        
          Երեւելիներէ
        
        
          կոմ իտէ
        
        
          մր կր կտզմ ուի ,
        
        
          տոմսակներ կր տպուին
        
        
          , ճառախօսնեբ
        
        
          • •
        
        
          Բտ ւց երկու
        
        
          ամիս կալ դեռ այդ որոչ —
        
        
          ուած
        
        
          օբուսէն , եւ դժուա բ է դիմանալր :
        
        
          Ս իրանո
        
        
          յչ ԳաՀ իրէ
        
        
          ի մէջ 1լ ապաստանի
        
        
          չատ
        
        
          տւսմեսա
        
        
          Հայ րնաանիքի
        
        
          մր տունր :
        
        
          Անոնց
        
        
          աղջյէկր
        
        
          ինծի պատմած է թէ էնչ^
        
        
          պէս , Ա իրանո
        
        
          յչ
        
        
          
            ,
          
        
        
          էսնկո ղինին
        
        
          մէջ նսաած
        
        
          ,
        
        
          բ՛ս ր ձեր ու յենած
        
        
          , օրերով կր դբէ էբ Յո–
        
        
          րեչենական
        
        
          ճառր։ կր դրէ , կ՛՛աւրէ , ան—
        
        
          չռւչտ
        
        
          աւելփ կ՝աւր է քանթէ կր դբէ ՜
        
        
          Երբեմն
        
        
          Հարուստ
        
        
          տէկէններ
        
        
          կուդան
        
        
          տունր , եւ կ^ուզեն
        
        
          տեսնել
        
        
          դէնքր
        
        
          Հեռու -
        
        
          էն։
        
        
          Եւ֊ երբ ա ր ո լե ս տադիտ ո ւՀ ին
        
        
          մէկէն
        
        
          դէսլէ
        
        
          էբենց կր ղարձնէ
        
        
          իր
        
        
          Համ լէ
        
        
          թեան
        
        
          ղլուխր
        
        
          , կր փաթչին
        
        
          , Հալւսծռւած
        
        
          • • •
        
        
          Ա իրանո
        
        
          յչ կր
        
        
          մ ասնակց
        
        
          ի
        
        
          լատանի
        
        
          քին
        
        
          Համեստ
        
        
          ճաչեբռւն : Վտանգ
        
        
          չկայ : Բոլոր
        
        
          պաբտքեբր
        
        
          չուտով
        
        
          պիտի
        
        
          վէճարուին։
        
        
          Յո–
        
        
          բելեէսնին
        
        
          առմսակներր
        
        
          դոլռնէ
        
        
          դուռ կր
        
        
          ծա թուին • ՚ ՚
        
        
          Ալլեւս
        
        
          քանէ մր օր մնացած է այն կէ—
        
        
          բակի
        
        
          օրուան , ուր Յոբելենական
        
        
          Հանգէ—
        
        
          սր
        
        
          չքեղ
        
        
          սբաՀի
        
        
          մր մէջ պիաի կատա բուի
        
        
          Տ
        
        
          Աիրանոյչ
        
        
          ջդային
        
        
          վիճակ
        
        
          մր ունէ։ Աա —
        
        
          նալանդ որդեռ չէ կրցած
        
        
          ճառր վեբջա —
        
        
          ցնել
        
        
          . . .
        
        
          Օր մր , կէս օրէն , ծանբ
        
        
          Արեւելեան
        
        
          կերակուր
        
        
          մր կայ սեղանէն
        
        
          վբայ։
        
        
          Գրժ —
        
        
          ուար է երեւակայել
        
        
          մէկր ոբ ուտէ այդ
        
        
          կեբակուրր եւ դեռ ողջ ւքնա յ -••
        
        
          Ամէն
        
        
          պարադա
        
        
          յէ
        
        
          մ էջ , Ա իրանո
        
        
          յչր չէ որ պիտի
        
        
          ազատէ ք ատկէ Հ
        
        
          Նոյն
        
        
          երեկոն էսկ , ծանր տագնապով
        
        
          մր
        
        
          կր Հիւանդանայ : Եւ ոբոչուած
        
        
          կիրակէ
        
        
          օրր , փոխանակ
        
        
          3 ռ բե լե ան էն
        
        
          սբաՀ ր եր
        
        
          թալու, կր փոխադրուի
        
        
          Հէլանդանոց
        
        
          :
        
        
          Հռս կր սկսի , ափսո՜
        
        
          ս ,
        
        
          Ա իրանո
        
        
          յչէն
        
        
          ՛էե բջէն
        
        
          չքե գանք ր : Անչուչա
        
        
          փոթա
        
        
          դրու
        
        
          թեան
        
        
          Հանղէսա
        
        
          կառք , առաջէն
        
        
          կաբզի
        
        
          սենեակ
        
        
          , աչալուրջ
        
        
          խնամք • • •
        
        
          Շուրջր
        
        
          թբւիռացռզ
        
        
          տիկիններ
        
        
          երեւան
        
        
          կուղան
        
        
          : Ա յնքան
        
        
          որ , Հ իւանդապաՀնե
        
        
          ր էն
        
        
          մէկր
        
        
          կլ՛ Հարցնէ պատճառր
        
        
          •
        
        
          «ինչո՚^ւ
        
        
          •
        
        
          րայց անիկա
        
        
          Համ լէ թ խաղացած է
        
        
          . . .» :
        
        
          Եբկռւ
        
        
          ամ իս Աիրանո
        
        
          յչ կր ւքնա յ ա
        
        
          յգ
        
        
          սենեակին
        
        
          մէջ, ապրելոլ
        
        
          մ տաՀ
        
        
          ոզութենէն
        
        
          ազտտած
        
        
          , որովՀետեւ
        
        
          մաՀուան
        
        
          մտտՀո —
        
        
          գութեամբ
        
        
          լեցուած է ...
        
        
          Ամէն
        
        
          օր, իր թիկնտթոռր
        
        
          կր քչեն
        
        
          սեն
        
        
          եակին
        
        
          առջեւ
        
        
          գտնուող
        
        
          պատչգամր : Հոա
        
        
          է որ օբ մր, կէ" օրուան
        
        
          միջոցին , կր
        
        
          զանեն
        
        
          դէնքր
        
        
          մեռած
        
        
          , կապոյա
        
        
          աչքեբր
        
        
          բաց
        
        
          ...
        
        
          X
        
        
          Հէմ ա , Մարմ
        
        
          ինա
        
        
          յի
        
        
          Հայ
        
        
          մ տա լորա կան–
        
        
          ներու
        
        
          թաղթն
        
        
          մէջ, անոր Հոզակոյտին
        
        
          վր—
        
        
          ՖՐԱՆԱԱԿԱՆ
        
        
          ՄՇԱԿՈՅԹԸ
        
        
          Խ. ՄԻՈԻԹԵԱՆ
        
        
          ՄԷՋ
        
        
          Փետրուար
        
        
          1՜ ին Մոսկոլայի
        
        
          մէջար -
        
        
          տասւստմ անեան
        
        
          եբկիրնեբու
        
        
          Հետ մ չակու
        
        
          թա
        
        
          յին
        
        
          կապի
        
        
          ԷսորՀ րդա
        
        
          յին
        
        
          բոլոբ կազ -
        
        
          մ ա կերպ ութե անց
        
        
          տամ ագում ար մր տեղի
        
        
          ունեցաւ ։ Այս առիթով « Լր Մոնտ
        
        
          ֆի
        
        
          թդթակիցր
        
        
          տե սակցութիւն
        
        
          մր ունեցած է
        
        
          Խ– Միութիւն - Ֆրանսա
        
        
          մչակութային
        
        
          կապի
        
        
          րն կե բա կց ութ եան
        
        
          նա խագատ գրա—
        
        
          գէտ
        
        
          Իլիա
        
        
          էՀրէնպուրկի
        
        
          Հետ, որ կարգ
        
        
          մբ տեղե կութ
        
        
          ի ւննե բ տուած է իբենց դոբ—
        
        
          ծ ռ ւն է ո
        
        
          լթ
        
        
          ե ան ել ծ բադի
        
        
          բնե բուն
        
        
          մ ասին :
        
        
          Խ՛ Միութեան
        
        
          մէջ ֆրանսացի
        
        
          Հեղի -
        
        
          նակնեբու
        
        
          երկերուն
        
        
          ռուսերէն
        
        
          թաբղմա -
        
        
          նոլթիլննեբր
        
        
          աւելի կր սպառին քանա —
        
        
          մերիկացի եւ
        
        
          անղլիացի
        
        
          ղբուլներուն
        
        
          դռրծերր : \ա1էն ի վեր
        
        
          130
        
        
          միլիոն
        
        
          օրի–
        
        
          նակ ծաթուած է ֆրանսացի
        
        
          Հեղինաէլնե
        
        
          —
        
        
          բու
        
        
          ղո բծե
        
        
          բէն ,
        
        
          77
        
        
          մ իլիոն
        
        
          ամ ե բիկեաՍ
        
        
          դրականռւթենէն
        
        
          ել
        
        
          05
        
        
          միլէոն
        
        
          անդլիա -
        
        
          կանէն :
        
        
          Վերջեբս
        
        
          240-000
        
        
          օրինակով
        
        
          տպուած է
        
        
          Մարթէն տիւ կարի
        
        
          Լէ թ՚իպո1ք
        
        
          եւ քանի
        
        
          մ ր օրէն
        
        
          ամ բողջռ ւթեամբ
        
        
          սպառած
        
        
          է
        
        
          Հրատարակուած
        
        
          են նաեւ
        
        
          Մորիաքէ
        
        
          ,
        
        
          Լանուէ , Աէնթ - էքղէւփեբէէ
        
        
          դործերր :
        
        
          Պիտի
        
        
          վե րատ րատա րակուին
        
        
          նաեւ
        
        
          կարգ
        
        
          մր բանաստեղծներու
        
        
          երկերր ,
        
        
          Վի լոն ,
        
        
          էլիւաբ
        
        
          եւն– :
        
        
          Յաո աջիկա
        
        
          յ Ա արտին
        
        
          Պալչռյ
        
        
          թտաեբա–
        
        
          խումրր
        
        
          Փարիղ
        
        
          պիտի գայ ել
        
        
          Բոմետէ
        
        
          Ֆրանսէզր
        
        
          երթայ
        
        
          Մ ոսկուա : Բանակցու
        
        
          —
        
        
          թիւններ ալ կր տար
        
        
          ուէն՝
        
        
          ֆրանսական
        
        
          կարդ
        
        
          մր ^^^մեբ
        
        
          դնելու
        
        
          Համաբ : Անկախ
        
        
          այս
        
        
          բոլորէն
        
        
          , Մոսկուայէ
        
        
          մէջ պիաի
        
        
          ցու
        
        
          ցադրուին
        
        
          նաեւ ֆրանսացի
        
        
          նկարիչներոլ
        
        
          պաստաոնե
        
        
          բր :
        
        
          էՀրէնպուրկ
        
        
          եւ էր դեկավաբած
        
        
          էլաղ -
        
        
          մ ակե րպութի
        
        
          լնր կր մ աածեն
        
        
          նաեւ քա -
        
        
          բողչական
        
        
          պայքարի
        
        
          մր ձեռնարկել
        
        
          է
        
        
          նպաստ
        
        
          ֆբւսնսերէնին
        
        
          : Հ^անօթ է որ ներ—
        
        
          կա յիս
        
        
          ուսանողներուն
        
        
          մ եծ մասր կր Հե—
        
        
          տեւէ
        
        
          անգլերէնի
        
        
          : Պտրադան
        
        
          նոյնն
        
        
          է
        
        
          նաեւ
        
        
          Ո՚ուսիոյ
        
        
          մէջ։ Այ" կարծէքր
        
        
          փարա–
        
        
          աելոլ
        
        
          Համաբ
        
        
          մ
        
        
          տալս
        
        
          րականնե
        
        
          ր ու Հեա
        
        
          տեսա կց ութ էւննե բ պիտի կաղմակե
        
        
          րսլեն
        
        
          ձա յնա
        
        
          ս փ ի ւռէն , Հ եռատես
        
        
          իլէն ու երի -
        
        
          տ ա ս ա բ ղա կտն
        
        
          թերթերէն
        
        
          ցո
        
        
          յց տալով թէ
        
        
          ֆրանսե
        
        
          բէն
        
        
          ր ոչ մ էա
        
        
          յն
        
        
          մ չակո
        
        
          յթի
        
        
          ղ եզեց–
        
        
          կագո
        
        
          յն
        
        
          լեզուն է , ա յլեւ օգտակար՝ ա -
        
        
          պադա
        
        
          յ ղէտուններոլն
        
        
          եւ րժէչկներուն
        
        
          յ
        
        
          Այս նպատակով
        
        
          յառաջիկա
        
        
          յ
        
        
          Ապրիլէն
        
        
          սկսեար փոքբ պաբբեբաթերթ
        
        
          մրն ալ լոյս
        
        
          պէաի տեսնէ,
        
        
          ամ բոգջութեամբ
        
        
          ֆրանսե–
        
        
          բէն։
        
        
          Մէւ
        
        
          ֊ս
        
        
          կողմէ
        
        
          էՀբէնպոլրկ
        
        
          յա յտնած է ,
        
        
          թէ տլարտելոլ
        
        
          վրայ է ուսոլմնասիրոլ
        
        
          -
        
        
          թիլն
        
        
          մ ր՝ ֆրանսական
        
        
          գրականութեան
        
        
          մասին։ Այս գործին
        
        
          մէջ մեծ տեդ
        
        
          պիտի
        
        
          յատկացուի
        
        
          Աթանտալի,
        
        
          որուն
        
        
          Հէացոդ–
        
        
          ներէն
        
        
          մէկն է կարմէր գրադէար :
        
        
          Ա թանտալի
        
        
          կեանքին ել գործին մա -
        
        
          սին
        
        
          նոբութիւններ
        
        
          գտնուած
        
        
          են Իյ .
        
        
          Մէու
        
        
          թեան
        
        
          մէջ։ Րիկա
        
        
          յէն
        
        
          գտնուած
        
        
          են գրագէ
        
        
          տին Փարէղէն
        
        
          Թբիէսթէ
        
        
          կաաարած
        
        
          ճամ–
        
        
          բոբդռւթեան
        
        
          նօթերր։
        
        
          Րիկայի
        
        
          մէջ
        
        
          նոյ՛ն–
        
        
          պէս գանուած է Աթանտալէ
        
        
          անտիպ
        
        
          մէկ
        
        
          կտորր :
        
        
          րայ կր րարձրանայ
        
        
          մարմարէ
        
        
          արձան
        
        
          մր,
        
        
          դերին
        
        
          մէջ։
        
        
          Ա էրանոյչր
        
        
          «Գամելէազտրգ
        
        
          Տէկէնէ»
        
        
          Եւ «Ան զէչեբուան
        
        
          Հտդուստնեբռվ
        
        
          . > .» տ
        
        
          ՄԱՆՆԻԿ
        
        
          ՊԷՐՊԷԲԵԱՆ
        
        
          ՀԱՅԱԱՏԱՆԵԱՆ
        
        
          ԳՐԱԿԱՆՈԻԹԻԻՆ
        
        
          Անտոգոլթիլնր
        
        
          ւքնաց
        
        
          յետեւում
        
        
          :
        
        
          Մէան–
        
        
          գամէց
        
        
          ինչ որ
        
        
          բաբձր
        
        
          ,
        
        
          անտեսանելի
        
        
          պւստնէչ
        
        
          րարձրացաւ
        
        
          աչքերիդ
        
        
          առաջ
        
        
          ու
        
        
          փակեց
        
        
          անցեալր : ինչ որ տեգ , Հեռւում ,
        
        
          խեղդուեց
        
        
          աղջկան
        
        
          անզուսպ
        
        
          ՔՐՔէ^Գ ՝
        
        
          երազէ
        
        
          ետեւէց
        
        
          մեկնոլած
        
        
          աղալնաթեւ
        
        
          ձ եռքերդ
        
        
          քնքշօրէն
        
        
          Հաւաքո
        
        
          լեց
        
        
          էն՝
        
        
          ինքնա–
        
        
          կամօրէն
        
        
          ու Հ լ ո ւ Հոգսէւ
        
        
          ձայնին : Այդ տե
        
        
          ղ ի ունեցաւ
        
        
          այն պաՀին, երբ յազթաՀա
        
        
          —
        
        
          րելՈէէ մայրանալու
        
        
          զարմանքր
        
        
          առաջին
        
        
          անզամ
        
        
          դէրկդ
        
        
          առաբ
        
        
          աշթարՀԷ
        
        
          մեծադոյն
        
        
          Հբա՜ շքր– •• քռ մակէկէն
        
        
          :
        
        
          կեանքի
        
        
          ամ ենաան
        
        
          լուծ ե լէ
        
        
          անցռլմր
        
        
          մէ
        
        
          գ ո յութ
        
        
          էւնէց
        
        
          մ իւսին
        
        
          , որէ Համ աբ , քեգ
        
        
          թւում էր, ամենազօր
        
        
          բանա
        
        
          կներէ երթ ,
        
        
          երկբաշաբժ
        
        
          ու ովկէանոսներէ
        
        
          շառաչ էր
        
        
          պ է ա ք , աեզէ
        
        
          ունեցաւ
        
        
          այնպէս
        
        
          խ ա զ ա գ ու
        
        
          Հնազանդ։
        
        
          Արտէ,ոչ
        
        
          մէ ^Բ^էո–
        
        
          չ Ր ՚ ՚ Ղ " —
        
        
          քեց
        
        
          կատարուած
        
        
          անա ր դ ա բութեան
        
        
          դէմ ,
        
        
          ամենամեծ
        
        
          ստրկութեան
        
        
          դէմ - . . Ըմ բոսա
        
        
          Հ ոզ իդ ծալեց
        
        
          պիրկ
        
        
          թեւե
        
        
          բր
        
        
          դֆքեԼ՚^՚Լ
        
        
          ՚ " ՜
        
        
          ղատ
        
        
          ութ
        
        
          իւնր • . •
        
        
          Այգ
        
        
          աեղի
        
        
          ունեցաւ
        
        
          այն պաՀից , երբ
        
        
          դու
        
        
          մա
        
        
          յբ դարձար
        
        
          . . .
        
        
          Գոլ
        
        
          նո յնիսկ
        
        
          չլոե–
        
        
          ցիր պատնէ
        
        
          չի ա յն
        
        
          մ իւս
        
        
          կոդմ ում տնժա -
        
        
          մանակ
        
        
          խեղդուած
        
        
          ադջկական
        
        
          զնգուն ծէ–
        
        
          ծագէդ
        
        
          վերջէն
        
        
          ելելէջներր–
        
        
          . - ՛Բոմա
        
        
          յրա–
        
        
          ցած
        
        
          աչքերր
        
        
          յառած էէն ագտլնայէն թե
        
        
          լեր
        
        
          իդ
        
        
          մ էջ պատսպա րուած
        
        
          է ութե անգ մէ
        
        
          փչուբէն
        
        
          , որքեզ էբ ուզում
        
        
          մէայն,
        
        
          քեզ,
        
        
          ամբոգջ ռ վ է՛ն • • •
        
        
          ՈՈ%ԻԿ ՍԱՖԵԱՆ