€ էէ
ա ռ֊
Ա X *
ՒՆՏՈ՚Տ ԿԸ ՏՕնեեՔ
խԱՆԱԱՈՐհ ՏՍՐԵԴԱՐՑԸ
էք՚ալովյււրղՆե
լաւ. պ"՛ ամ ւ։ ւթ է ւ.Նլլ
,
թ շ -
Ն,ամիի
մ ւչ մՀ 1լ Լա լւաւլււ լւհ ալւալւքբ սլաա -
^ելււլ,
էլամ անոր
ւ։.աւլմա1լան
հ
^րաղէրր
իաւլւո1ւքի մաանԼլո։. ֊,ամար
1ւ1լսւհ–, 1՚1"–՜
քէԱ
՚ւո ր
յանւլու։լ՚1ւ
Լ ւ.
^/"՚^՚՚՚Հ
ա ր շա լան
րն I, ր
ֆ
յո
րՕանաւ^րաք)^ :
Մեր
պաամութէւնն
ալ -»արուոա է նր -
մ
ան
։ււրշաւանք1ւերւււ
արձանաւչ րոլ -
թեամբ
, ււբոնք ունեցաձ՜ են աււաւել կամ
Նուա ւչ յ՚"9ռւլ
ելք
է
11ք "՛ն
1– II
ո ր ի աբշալանքբ
այււ
րմբււնւււմոփ
էչամ էբ
ուալմական
աարալութեամ
բ , Հա -
մեմաաարաբ
փոքր գէ"/ք է
• Եւ֊
սա-
1լա քն մե՚էւք փաթւաւն
Հար ինեբէ ի վեր
ու
էււմկն աարի , ա յ դ
Հ ե րոռ՚ո կ ան
ձեռնարկքւն
աոաբեղ արձր կրաօնենք
մեհ՛ շուքսփ
»ւ
ւ
եբկէււլաՆութեամ
ր ,
ե րա խաադ իաա
կան
ղղաւյում՚էւերսփ
ւլեգուն սրաոփ
եւ
(""ք
յարգանքսփ
գէսլի
քիշաաակր
անոնց ո -
բոնք
ինկան կամ
կռուեցան
,
մաՀբ
Հեգ ՚
%ելով , "րսլէս՚լի
Հարսաանայ
Հա չ մոգո -
Վուբգի
սլաամ ութե ան վւառքի է^բ երկու
բառով
, ^Խանասոբի
աբչաւանք–^
. . • :
*)՝ա չն ա կ ց ո ւթ ե ան նա խաձեռնու
թեան
կ
/Լ I
քւլաբաինք
^անասոբբ
եւ
այսօր ալ ան է որ
էր
ՀամախոՀներով^
եւ Համակիբներոփ
կր
էււոանձնէ ա յգ պաամ ական
գէպքին տա •
րեգարձբ
տօնելու
սչտ րտա կանութ
իւն ր :
էքթէ երբեք
սնտմւոօրէն
սչարհենալու
կաւէ
ՒՐ
Ղ"
յ
՚՚՚-թէ՚-՚^բ
ա ր գա բա ցնե լո
լ
,
տեւա -
կանացնե
լու կամ ՛ալ
ղա
յն փառալո
բե
լու
՛Համար,
Հերոսական
ղէմքեբու
եւ
սլատ -
՛մական
արմէք
նե րկա յսւցնոգ
գէ
Ալքերու
^՚՜-՚յ
ունե ւյաքք լլէար
՚)՝տ ^տկցութիւԿր
,
մարգի կ իրաւացի
կերպոփ
կրնա յին ի՛" բ ՚
Հի լ թէ գիտումնաւո
բ կե բպով^ ուռեցոլ -
ւլաձ–
է ա
յգ
Հաննշան
՜Տ^ գ
էսլքին
արմէքբ ,
էր
ձեռքին մէք քաղաքական -
աղգային
դրամաւլ
Լոլէէ ի ւԼերահ՜ելոլ
\ամաբ
ղայն :
Մեր
նորաղ
ո յն պաամ ոլթիւնր
կ՝ ր՛՛է ՚
մողոփ^րղ ա յին անսլաճո
յճ
եւ ա յնքտն
ոԸբ–
աոանց եբղոլաՆ
եբգերն
ալ կբ Հաստա -
քոեն , թէ նմյււն
"ոփ գո
յութէւն
չէ ունև -
ցահ՜
Հ • 8• Ղ՛Ա՛
շնա կցո լթեան
Համար
: քյ–
թէ
հլ անասո
րէ
իւոբՀուբղ
ր
յաշո
բղական
ասմ րողշ սերոլնգնեբ է իւանգավառահ ,
*ոյղ
իւանգափտռութիւեն
ալ շինհ
՜ու
չէ ե–
՚յո՚Ն եւ ոչ ալ
րո
%.ս։ղբօսիկ ;
թ
՜ող աւքկՆ ւք^ղ Հայ, մէկ
փայբքլհսՈէ
ա ւլղամ տա թեամ
ր , աոանց նաէստպաշա -
բումի
, աչքի .առշեւ բերէ մեր մ-ողովուբ–
դի^՛
ւԼի^^ակուահ՝
, կի
՚^նքի
աՀալոր
սլա
յ -
մաններր
,
եւ
ատոնց Հետելանքոփ
Հայկա
կան
ոգիին կբաէ>– անկոււք
ր
,
աղգային գե -
մ ագհի
իււսթա բումբ
մ ին չե լ
էՍանասո
ր ,
փ^երշ^էակււ-նօրէն
րմբռնելսւ
Համար թէ ին–
չո
՚ւ
.
« կսւյւկուսւ աեղւսց Խանաաւրաշ դաշ -
աոլմը » . • .
ՈրոփՀետել
ամբսիւշ գարեր
կտբկուտ
կբ տեղսւցահ՜
եւ
ինչ ս.ւսստկոլթեամբ
կար–
կուա
էբ տեղացահ– մեբ ժոգոփոլբգին
գ1՚1–
իաւն,
ա՚էւո ր Հուլիէն
նեբս. Հոն սառեցն՛ե
լու
Համար
տղգային
ամէն
ղգացում ,
մարգկտյին
ամէն ա բժան տսլւս տո
ւո ւթ ի
ւ^
X
Ե րկրային
ղեՀենի
էին փեբահահ
մեբ մո–
ղովոլբգի
ղ ո յութ եան պա յմ սւննե ր ր : Շ"՛"՛
բնական է որ նմ ան գեՀ են ի մ րմ
էշ
տ ա -
ււապոգ ,իր ցաւերէն
գալարուող
ժողո -
՚իուրգը
, րնաղգաբտր
իր ցաւի
տամանքԱ
պոռար իբ գաՀիճի
երեսին
, նո յնիսկ
մ
ան
ուտն
ւլնոփ , իր եղունղներր
ղէնք
րբաՇ
ցատկէր
անոր ա չքե
ր ր փոբէր , ոբսչէս ւ/ի
կարելի րԱար աղատութեան
արշալոյսր
գիմ ալորել ;
^Ր
^Օ
՚ՔԻ
՚Լ"ՐԼ
"՚մպերու
ննունգբ չէ
անա սորի կարկուտբ : կենսատու
արեւի
շողերուն
Հուրն է ունեցաձ՜ ան էբ մէշ է
Հայկ ՀթաՀապետէ
աղեղէն
աբձակուահ՜
նե–
տեբոլ
շանթերն
են որ
տեղացաքՒ
են ,
Մ "՛՛Լրիկ
^եղի գլիաւն
, անցնե լոփ
Մ
եհն
Տիգրաններու
,
Արտաչէսներոլ
փառքի
տաճաբներ՚՚ւն
կամ ա րնե բուն
մ է շէն ;
յ՛ր աղատատենչ
իշխանի
Հպարտութեան
մէշ
փիրաւորուահ՜
Արաաւաղգի
ղայրոյթն
է , Հ ա յ ժողոփուրգի
գարերու
տառապան
քին
պոռթկոլմն է
քՍանասորբ :
Մեր
բաղմագաբեան
եկեղեցիի
, Աստ -
ուած
՜ներէն
անարձաղանգ
մնացած՜ անէծ՜ -
քի գոբծ՜ագրութիւնն
է ֆէքանասորբ եւ
րը/՛–՜
նտւորին
ԼՈ՚-ծ՜ր
թօթափելու
եւ
.աղատ ապ
րելու մեբ կտմքր :
՚Բրիստոնէական
Համ
բե բութեամ
բ տե -
լականօբէն
շարգուողի
նուռ՛ ս տ ա ցուց ի չ
չղթանե
րբ , Հ ա յ
կտրիճներու
^^՚"՚–՚//՚^7՜
րա ղռ
լ1լհ
ե ր ո փ
Տ
ա յս լթեան
Հող
իէն
ղ
է
՚՚քՒ
պատմութեան
անգնգախոր
ձորերր գա
Հավիժելոլ
շարժում
մ
ըն
է Խանտսորր :
Արմ
են.ա
կան
խմ րապետ
Աւետիսեանի
խումբին
փրէ՛ք՜
ր , գաշնտկցական
Հայղուկ–
նեբոլ
ղնգակնեբով^ եւ Մաբօնեբու
ու կա–
բօնեբ՚էւ
աբիւնոփ
լուհելով,
ոսոխին եւ
վտտերուն
երեսին , Հայութեան
մէկ,
ամ–
բողշական
եւ անբաժանելի
րլլււլոլն
բարձբաղաղաքլ
յա
յտա
բարութ
իւնՆ Ւ քւ7ա~
նտսոբբ :
ֆքանասոբէ
.արշաւանքը, որ\
մեհ–
թիւ
"փ
ղոՀեր
տուաւ, եւ
ոչալ շատ մեծ
Վ Ա Թ Օ Ո Ւ Ն Ա Օ ՚ Ե Ա Կ Ի Ն
խանասոր։
Հեբոսների
օր :
Վերյիշենք,
վերաոլբենք։
ԿտրՈւենք
շքշապտաից
, ի -
րականոլթիւնից
, նեբկայից
եւ մեր Հոգու
Հայացքը
սեւեռենք
գէսլի
աասնամետ1լեե–
ւ
՚Ի
Ւ՚՚ւ՚ՔՐ
–Ահա բարձրանոլմ
են Հայտս–
տանի
սլաշաելի
հ՚՚ղից
լուռաշող ու ժլ՚ւղ -
աուն գէմքեր ; Նրանք են ագատաւլրոլ
~
թեան պայքարէ
նուիրական
մաբտիկ^ւերր,
որոնցից ոչ մէկը տխուր , յուսաՀատ ու
Հարկագբանքոփ
էէ Լ՛
յ
որ տուաւ
իր
կեսէն֊
քր
, այլ Հրճուանքով
ու կամովին : Ե"
չեմ
տեսել
խեղճ ու ղթտչարժ
Հայգուքլ :
Կէս
Ղ"՚ՐԻԱ
""–^ՎԻ
^ "՚^Յ^Լ–՛
Բ
՚ " յ Յ
Ի ^
սրաում
անաւլաբւո է –>աղ.ար
Հագարներից
մէկի՝
՜Բդեցի
Պօգոսի
պատկերը ; Լքա
շա րքա յի՚ե
Ղ՛
ա շե ա կց ա կան
ղին ո ւո բ
է բ–
Հագուած– ըստ ձեւի
երկաըավիզ
կօշիկ
ներ ու վեբից
փուր կրծքի
մէշտեղից
կոճ ֊
կուող
բաճկոն
, աոողշ,
դեղեցկաղՀմ ,
բարի ու լ^ւկերական
, եբգն ու
ծիծ՜աղը
շոլբթներին
: « Երկիր » ղնալոլ
Հրամանը
եկաւ : ք՛ր փոքրիկ
Ի
՛մ
Բ
"վ նա անցաւ
սաՀ–
մանն ու նետոլեց
թչ^ւամոլ
փբայ : Պատ–
մ ութիւնը չի կարողացե
լ
արձանագրե
լ
Հայգոլկի
գեբէ
՚լ^կնելու
գէպք •
վերշին
փամ վւուշտը նա մ ի շտ պաՀել է իբ ճակա
տի Համար ;
1894։
թուի
Աասունի
ապսաամրութիւնից
ու
1895
թուի
կոտորածներէց
մինչեւ
Հայ
թիլով
ղոՀեր
խէեց
թշ^ւտւԼէէն
,
ծաււայեց
իր նպատակին՝
Հայ ժողսվուբգի
Հոգիի
վրայէն
մաքրելով
գարերու
գիղահ
ստր–
կամտոլթեւսն
վաՈշին եւ ստորագասու -
թեան
աոասսլելր։
Հայն
րմբռնեց
, թէ գե–
րութե ան շղթան
բռնութեան
ձեռքով Հ
կռուած եւ ոչ թէ աստուածնեբուն
: Թէ
ինքր
կրնայ
ղայն
վ՚չրել՝
կւՆոԱւլսվ՜ ւքյւ -
այն :
ԱյնուՀետե՜լ
Հայ ժողով ուբգր
կռոլ
եցալ
քաշութե
ամ ր , կռուեցաւ
էնչպէս
՝ Ա ա -
սունցի
Ղ՚աւիթ
, կռուեցաւ
յաղթելու
վճ–
ռականութեամր՝
|սանասորեան ոդիով ,
մինչել որ Մայիս
28^
աղատութեան
ար–
չալոյսբ
զի^քը
գիմաւոըեց
, անկախու -
թեան
երեք ւլո^եբով ;
Այո,
ղինուոբական
տեսակէտով
թերեւս
վւոքր գ է պ ք
մյլն է մեբ պատմութեան
մէշ
Խանասորը,
րայց իր Հողեբանական
ան -
գրտգա
րձում ով լուստւոբ
անկիւնագարձ
մը :
ՍԻՍԱԿ
ՍԻՍԼԵԱՆ
թաթա րական
ք^գՀվէ։ բո ւմնե րը
տբթնացոգ
Հա
յ ութի
ւնն ասլբում էր
յեգաւէո խս՛ կան
Ր
^ւգվւլումէ
սչոէաանեական
շրշանը
:
*ք՚էլ.
գացի, բանուոր
արՀեստաւոր
ու մտ։սէ.ո -
րական
լղուած
կին վճռա կանո ւթե ա մ բ
ւլո–
Հաբեբելոլ
յսմկն բան <Տ.Աուրբ Ղ՚ործի » Հա
մար : Եթէ գէ^ք գանուէ
ր , Հատ ու կտոր
ձեոք էբ բեբւում
անթիւ
գժուարութիւն–
նե ր"վ " Լ կո բուստնե րով ,
ու
ցար ական
կարճատես
կ՚ոււավա
բ ութե
ան
բուռն
ը^՚ւէ -
գէմութիւնբ
չլիզէր
ւ
Կովկ՚ո"ից
Հ"՚ձ ֆե–
տա յինե րի բան ա կ^ւեբ կ՝անցնէին
սաՀմանը
վրէ՚ք՜
լւււծելոլ
բա ր րա բոսնե բից
:
քք
՚ուլո ֊
վ
՚՚՚֊ՐԳը
սաեղծե
լ է/։ տըգկ
ն
աո
,սւ9ն
,յրղ
ող
ուժ,
Հ.
3. Գաշնակցութ
իւնը
, որ
Ի
՛՛՛Ր
արմ ատնե բ կ ր ձգել
ամէն
՚ռեւլ
: V/"՛ ՚ "
բ լ
տարէնե րին պա յքա
րի կաղմ ակե րսլութ
իւն
էր
՚լէ^Ք
ՀարստաՀարոլածներին
, մա–^
գաւա ճանն երին
ու
ղ աՀէճննե
րին
,
աէլ^ւ
րնգ ական
փիւրտին ու Տաճիկէն
, ընկե -
րա յէն
Հս-՚րցե բր
մ ի կողմն
է ին գրուած է
Երբ
մէ
ժողովուբգ
կոտորւում է ու
ի՛"Հ՜
տանղլում
ի րամ
րուլշսւթեամբ
,ե րա խա
յււ
լ–
թէւն
կը
լինէբիսօսել
ու
ղրելքաղաքակիրթ
"՛՛ւ՛ւ
ե րին յատուկ
խնղիբնե րի մ աս սին :
Անթիւ
ան՚լամներ
ու անթիւ
թշնամի -
ներ ոտնաՀարե
լ են Հա
յի արժանապատ -
ւութէւՆչ,.
իր արեան
մէշ ու իր Հալէ
՛էր–
րա յ : ՈտնաՀտ
բումնե բից մէկն
Հ բ եւ Ղ՛ա–
րտՀիսաբ
լերս՚ն եւ Ա •
ք՛
ա ր թո
ւ ւլիմ է ոս ի
վանքի մօտ տեղի ունեցած
շաբղը՝.
1896
թուի
Յուն՛իսին
տ,աճիկ
ղօրքն
ու
խուժա
նը
յ
ս; բ
ձ ա կո ւե՜ ց ին
մ ինչ ա յւլ կոաո
բաՆից
ղե բծ
մնացած
՝–Լանի
Հա յկական
թաղե
րի
վրա
յ
: «Հա
յ Յեղափոխական
կուստկցո
լ -
թիւննեբր
, Գա
^ւակցական
,
Մրմենակսւն ,
Հնչակեան
, եղրայբարար
ձեոք
ձեռքի տր~
լած՜
, պա չտ պան ե ց ին
ժոգովոլրգր
,
՛լբում է Վարանգեան
: Օատբ Հէւսլատ
•ւս–
ներ
միշ՚ււմ տեցին
. կ՛՛ի՛՛ր
՛Լ ագտրեց
, բա
յց
1200
յեղափոխականներ
գուբս եկան քա -
ղ՚՚՚քից
Պա բսկաս տան
անցնելու
ղ իտալո -
բութեամ բ :
Ա աՀմ անին չՀասած– բանակն ու ՛Բիւր -
տեբր գբանց
կոտորեցին ; Սարսավւելի
էր։
կարելի"՝ էր կուԼ տալ յսբիւնոտ
անսլատ -
ւութիւնն
ու վրէժ
չլուծ՜ել
\ Ղ՝աչ^՚ակցտ -
կան ք^կեր^երբ
պաՀանշում
էին յօգս ցր^՛–
՜ գեցնե
լ տաճկական
գեսսլանատուներ
ր ա–
բեւմ տեան
մւս յրաքաղաքնե
բում
։ Ո րո չ ՜
ո՚-եց
յաբձտկում
Օթոմտնեան
Բանկի վշ–
րա յ
ել
բեա^շում
Վ^անի ե բիտս՛ սա րգոլ -
թեան շտրգարար
Մ՚ո՚չրիկ
ցեղին
,
քէքանա -
"՛՛րի
Հովտում ;
Գիւցաղնական
արչաւանքին
մասնտկցե–
ցին
ղէ^քի վարժ գբեթէ
բոլոր
անուանի
ու–
ու
Վ.ԱԹՍՈՒՆԱՄԵԱԿ ՄԸ
Ասկէ վաթսուն
տարի
առււ.շ,
1897
3
$իս
Ղկ՚ն
, Գտշնակցակտն
ֆէաայէնեբ
ստռլարտթիլ
մարատկան
խում բեր,
ղե -
կավարոլթեամբ՝
Հարգանի
եւ
իշխանի ,
քոնած
կին
աբ՚լէն
Արաոլլի
արեւելեան
Լանշ–. :
Վարր՝
խանասորի
լեռնաղաշտին
վրայ
ւիոոլած
էին Մազրիկ
ցեղին
ւէրան -
ներր ։
Խումբը
միշա ղգուչութեամր
եւ սբտա^
աորռւի ^ Հասած՜ էր աբղէն նախապէս
որոշ
ուած՜ կէ տե բուն
յ
Սեւ
վրան
"•քաղաքին
մ
է շ , տյլեւս
յըս -
աոակութեամբ
կարելի էր ոբոշել
մեծ՜
ոճ -
բտւլսբծին՝
^աբաֆ պէ յի երեք
ճերմակ
վրաններք :
Վրէ՚ք՜ի՚նւլ
բութ եան սլտ՝, ը ՝,ասած՜ էր :
^էտաքի - քաՀանա՚Ս ,
էսաՀն ու
սուբը
րարձրացուցած
կուտտյ
իր՛ վել՚շին պատ
գամ ր , - « Այսօբ , առտշին
ան
՚լամր
բտց^
Հ
-ոլմ
է ձեր ՚սռշեւ
Ղ՚աչնակցակտն
խաչը :
Նայեցէք
ղէպի
արեւմ՛ուտք,
դուք տես -
%ում
Հք այնւոեղ աւերակ
սբբութիւննեբ ,
քանգուսւծ
քագաքներ
, ամտյացած
Հայրե..
նէքէ , -—- բոլոբը
ողջունում
են ձեղ , լի
յոյսեբուէ։
Դուք քիչ էք թուով
Հ՚լօր
ոյժէ
՚էէմ . ՚ ի ո յ թ չէ :
300
մաբգ
ունէր նաեւ Հտ–
րաբաղի մերԳաւիթ Պէկր, որ
70-000
պաբսէկ ու թուրք
յաղթեց
•••» (Ա . ՚Լա–
բտնղեան
, (ձՂ՚աշնակց.
Պատմութիւն–^ Ա.
Հատոր) :
՛Բէչ առս՚շ
, կ ւո բւ–ւ ո՛ծ էբ Հան՚ք իսա -
այոր
երղոււՐԷ
տբարո՚յ
ութ էւնբ ; Եբգ -
ուեալները
ղիտա
կ ցո ւթ իւնն
ունէին
իրենց
վրայ
ղրուած
ծանր , րայց
նուիրական
աղաբտականու
թեան : իրենց
ղոՀաբերոլ
-
թեան
ղ^՚ով,
ցոյւյ պէաք էբ տալ « մեր
Հւսսարակութեան
թերաՀաւատ
մասին թէ
մենք
լնղո՚նակ
են ր ւհդավա ի՚ական
կռի–
*֊Ը
յաշողութեամր
՚քքք/.քոլ
. .»
եւ միաժա
մանակ,
ցոյց
տ.^.լ
..՚հ՚արՀին,
«ոյլ Հայն
ալ գիսւէ կոսլիլ հայրենիքի ագատյւՆշ>եան
համար» .
(Անա) :
^ ^ ^ ՚ ք ՚ ՚ Ժ ^ ՝
՚^^Լ^Յ
"("՚աերաղմական
փո–
ԳԲ
• ^ Հ ՚ ՚ ՚ ր ի ՚ - բ ա ւ ո ր
Հբացաների
միանուագ
ւարոտը ցնցեց
չրշ՚"կայքը,
արձտղանգ գտ
նելով
սեսլացած
ժ՜այոերում
\ Մ""ինի ա–
բագաձիգ
Հբացտննեբը
աչք
թարթելու
ժամանակ
չէ ին տտլիս : կարկուտի արա -
՛լ ութե ամ ր
թ ա փլում
է ին
ղնգակներր
,
մաՀ
սվւռելով
ամէն
կող՛ք • • ՚
« Լոյսը
բ՚սցուել
էր • . . Խ–"^^ասորի գաշ–
տը մի աՀալոբ
տեստբան էբ
ներկայա -
ցնոլմ : Այրուած
վբաններէց
շարունակ
բարձբանում
էբ ծ՛ուխը . . .
֊,
արիլրաւոբ
՚էիակներ
,
վւռուած՜
"՚ձՂ
բեկոըների
տակ - . .» : ԼԱնտ •) :
Մաւլբիկ
ցեւլր սլատժուեցաւ
ծ՜անբօրէն
,
րայց
բնաշինշ
չեղաւ
՚.
^եղի
մր բեաշնշումր
նոլատակր
էէԲ
1ւքանասորի
արշաււսնքին
:
Եւ ոչ ալ սլոռոտ
ե լ ան իմ աստ
ցոյց մը
յ
կւոբեւռր էբ եւ կենսական
սթավւեցնել
« մեր Հասաբտկ՚ււթեան
թերա֊էաւս՚տ
մա–
սըէք , անոր
մ էշ խո րա ցնե՜լով
ըմ րոստա -
ցոլմի
եւ. կոուի
կամքը , Հաւատքն ու վճ–
ո I" կ ան
ո I.թ ի ւն ր :
կաաաբեալ եւ ամբալշական
Հ՛ոլ ե՜փո -
խ II ւթ ի ւն
մ ը
Համիտեան
Հտ յաշինք քա -
գւսքակսւնութե՜ան
՚էէմ ; Պայքար եւ կււիւ
լաց ու ո՚լրէ
՚ո՚լէ
ու ա լոր ե լ
ստոբնացոլցէչ
Հուլերանսւթես;ն
՚լէմ :
Այգ
չբշանին
ստեղծուած
գժոխայէն
պա քմ աններոլ եւ
է բա կանո ւթ ե ան մէշ
՛լիւրին
՚ լ ո բ ծ չէբ յեղաշբշել
Հայ ղան -
գուածնե^ոլ
Հողեբանոլթիւնր
;
Ա ո յն րնգՀտնռւր
ըմ րռնում
ր թէ
Հո՚յկա–
կական
Հ
՚՚՚ԲՅր
իբ
^Ղ^Բ
"լաչտսլաններն
ու
նէ 1՝Բ ր իստոնեա
յ քա ւլա քա կիրթ մեծ պե՜–
տ"ւթի՚ններո
1.՝^ մօտ, եւ մանաւանգ
, Հայ
պաՀպանողական
՚լե կավարու
թեանն
ա յն
մ տա քնու թիւնը թէ <(յեգւսփոխական
չար -
ժումն ե րբ՝Տ> աւելէ
՚ " ^ " լ է շ ո ղ
կը ՛լ աբձնեն
^ կարմէբ
Աուլթան-^ը,
ստեղծած
էէն յե
ղավա խ ո ւթե
ան
Համար տննպա
ս ա Հոգե -
վի ճակ :
^ամատւսրած
կոաորածնեբու
, յւււեբնե -
բու եւ անօրինակ
ստորնացուցիչ
խժգը -
ժոլթէւննե
րու
Հանգէպ ՝
Համ ակե բսլում
ի
Հ ո ւլե բան
II լ թ ի ւն բ գե՛լ
ղօրաւո
ր էր , լրր -
շօբէն
խանւլա
ր ե լո լ եւ սւսՀմ անա փ ակե
լու
Համաբ
յեւլափոխական
շարժմտն
ծաւտ –՜
լումշ :
^^^ական
թո լականն ե րէն սկսած
, մեծ
ճիգ ել եռսւնղ
ղործ
գրուեցաւ
Հայոլթիւ.–
նը ձեբբաղաաե
լու իր ղո յութ եան սպառ -
նացող
չարիքներու
Հ ամակեբսլումէ
մեղկ
ե՜լ անպատիւ
Հուլե րտնութենէն
յ
•5;
Այսօր ստբկսւկան
Համ
բերութիւ1ւը ,
ւլաւլտաւլուլի
Հաոաչանքր,
լռե
լե ա յն գաք -
րոյթը եւ խուլ
բոգ
՚՚Քը
կբ վերշանան եւ
անոնց կը յաշորգէ
առիւծի
մռնչիւնը
» տ
(Հըայր-Գժոխք,
1894)։
Զարթօնքը
սկսած
է ր ծաւալի
լ :
^աւալիլ
մասնաւռրապէս
Տ"՚րօն
եւ
ՎI" ս պ ո ւր "1 կան
աշի՚ա բՀնե րո ւն մէշ ։
ՀՄենք
չենք կարււգ որեւէ կերսլով
Հաչ–՝
ւոուիլ
թուրք
կաււավարոլթեան
Հեա , քա–՛
նի ոբ նա իր էութեամբ
թ^ամի է մեր
ղոյութեւսն
•••
Մեր կռիւր
գոյութեան
րնական կռիւ է, աղնիւ, նուիրական, կււիւ
է. • . Մեզհալքար սուրբ է նա, ով յանձն
աւլած չարչարանք , ւքա-հ,
ընկճում է
մաւյլսւի դա^աերում :
Թուրքիայի
լուծին
աակ
մենք կր մեռնինք
էրրեւ
անասսւն
,
այսօբ
վճռել ենք մեռնիլ
, իբբել
մարղ ,
իրրեւ
Հերոս աղատութեան
եւ մ եր
յաւի–
աենակ՚ոն
էբալանց
... Մեբ
ՂՐ՚՚չ"՚հԲ
միչա
րարձր կը պաՀենք
, կը յաղթենք եւ
վւաո տւոբ
ապաւլա քէ
կ՝արժանանանք ,
կամ թէ ւլիւցաւլնական
մւսՀով
կ՝անեբե -
ւութանանք
պատմութեան
բեմից^ : (Վաղ–
գէն,
1896):
ք1/անասորը
վւաոաւոր
արտտլաքտոլ
-
թիւննեբր
եղաւ մեր աննման
Հ ր " ՛ յ ր ՚ ^ ե ՚ բ ո ւ
եւ Վաղղէննեբու
թէեւ շատ սլտբղ , բա
յց
ղ երազանցապէս
վեՀ գաղափա
րնե բուն :
Խանասորի
մ
էշ
, մ ե՛ր թչնամ
ին իր ՛լ էմ
գտաւ
վբէժառոլ
Հա
յ
յեւլափո խականէ
,
մտրաական
ուժը
, տեւապէս
ծունկի
եկած՜
ստրուկ եւ Հլու
Հայուն
փոխ՛ս րէն :
Հոն այգ
գիւց ա՚լնա
1լան
խոյանքին
մ
էշ
, Համ ախմբուտծ
է ր
՚էե բ աղա
բ
թնող
Հա յութ եան մէկ անօրինակ
Համ ա խմ րու -
մը : Նեբկտյացուցիչկ՛եր
Հայասաանի
բո ՚
լոր
անկէւննեբէն
, եւ բոլոր
գասեբէն :
Խան.
՛Բէ
է Ա ւ ս ա
ու ւո
ե,, Հ>
յեղափ
խ
ականին
քաշս
ւթե
ան
, Հերոսութեան
աբ^
ժէ^ւերը
ել բարոյական
առաքին՚ւլթիւնբ։
Խանասոբով
նուի րագո րծուեց
ա լ
Հա
յ
լի
րական սլ,
՛մը. ~
«Վե
հանձն եղէք դէպի տկարԱերը • • •
ձեււք
չտսւք կանանց եւ երաւխա^ներին ..» (Դու–
մս^ն) :
Խանասորի
մէշ , մեր գոՀեբբ
Համեմա -
տարար քիէ էի^
ւ
19
նաՀաաակնեբ
,
2է>0
կոուո՚լ^ւե՛րււլ
վբայ
•, Մեծ
ւլոՀարերաթիւն–
ներու
ւլնով
էլ։
սսւկայն^ ոբ
մարմն՛ացաւ
Խանասորի
ւլ
տղափարւսկանը
Զ"
՚> ՚" բե րո I թիւնր
նախասչտյմանն
է
բ"–
լոր մե ծ ղա ՛լաւիս։ րնե բու յ՚՚՚ւչթանա կին ։
Ի ւլուբ չանցաւ մերմեծ
ղոՀարեբու -
թիւ^Բ : Մեր նաՀաաակնեբը
չմեոան ,
անոնք
ս՚նմաՀ
են : Եւ այսօր ,
ինչպէ"
վաթսուն
տար ի աո «»^ , Հ ՛ո յ աղատատեն
չ
ժողովուրգը,
պիտի
կրկնէ իր ուրիշ մէկ
մեծ նաՀատակին՝
Լե ւ՛՛ն
Աթտբէկեանի
խօոքերը
, նուիրուած
Խանասորէ
նաՀա - \
տակնեբուն
.
|
«
... Մի սիրտ
ունէիք,
այն
էւ
ղոհ բե– ՚
րիք
ժողովուբ՚էի
տ՚լտտու թե,ան Ս՛ Գոր ^– ՝
ծ
՚ին
է
Հայ
աշխատաւոր
գասի
մաքուր դ"*–
լակնեբ
, ժաչռվբդի
Հեծեծտնքր
ձեր ոիը–
տում
մ ի՛" յն աբձա՚լանղ
դ տալ, % Գոլք
գԲ՛
նաւյիք
ս ր բե լ ո լ նրա ւս բցւււնքներր
ե ւ ը^>
կաք ; Ընկաք
, որ ձեր մատաղ
արիւնով ո–
ռո գո ւած՜ Մ՛" յր - Հա քրենիքր ծ/ի ու
ծագ՛
կի • Մ եռաք
, որ մ ի ամ բողշ
ժ
ողովուբգ
ապրի : Յաբղանք
ձե՜ւլ , տ՚լեբք
^աԼ» ;
V. ՏԷՐ
ԹՈՎՄԱՍԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
