* Ց
ԱՌ ԱՋ >
ԸՆԿԵՐ՚նԵՐԸ Դ Ա տ Ա ՈԻՍԱՄք^ԱՐԶ 0-ՈԻՐՍ ԿԸ ՀԱՆԵ՚Ն ԵԿԵՂԵՑԻԷՆ
Տ֊ԵՐԵԶՄԱՆԱՏԱՆ ՄԷՋ ԸՆԿ– ԵՂԻԱԶԱՐ ԵԱՆԻ ՂԱՄՐ-ԱՆԱԿԱՆԻՆ ՊԱՀՈԻՆ
ՄԵԾ խՄԲԱԳՐԱՊԵՏԸ
•
Ա՛ք էն
՚"նւլ ամ ֊երբ «Տառաիի
խմ բա -
դբատռւնը
կբ մտնէի,
անմէիաղէս
աչքէս
կբ պաակեբանաբ
թեբթեբււվ
,
՚1 է
1՚Ք^Ր՛՛՛Լ
.ել
ւղա
բ բե բ ա կտնՆե
բ վ
հ՜ան ր ա բե ււն ո ւահ՜
^եւլան
մբ,
որու
վրայ
Հակած՝
ճ՞/՚4
մ\ն–
շյ՚կ կբ ՛ւ՛՛է ր : Ե Ր բեմն ա յ՛՛ յէան տա
բուած
Կ՝ՐԱ՚"Ր
՚"չխ"""՚"նքովբ,
ոբ նոյնիոկ
չէբ
յռեսնեբ
եկուլն ու ղա ցուլէ : Այւլպէս
սլի -
տի
անղՆէին
յ,ւոնի
մբ վայրկեաննեբ,
մին–
չեւ որ մւեռքի
՚ ւ ՚ ՚ Ր ^ բ
/՚^^՚ց՝
՚ է Ր • Այն
՚ոաեն
ղլոլխշ
վեբ կ՛՚առնէր
եւ, ա չքե րր
կբ
ոլտտղնէբ
//.ր աս են եակին մէ9
գիտնալու
Համ
ար թէ "՚ ՛է Կ՛"Ր ՛ւ "՚ ՛Լ
էԿ"՚Ր •
Յեաոյ
թերթ
ու կարմիր
մատէտբ
ձեոքր,
«Յա–
մ՚ասնալորաբար
Դ՚աչնակցութեան
Համար :
Աակայն
,
լ՚"ղն
ու ուլբր բան չեն
՚էոխեր
գաոն
էրա կանո
ւթենէ՛ն
;
՛իա չնակղ
ո ւթ է։ ան
Համ
ակիրնե
րշ , բաբեկամնե
րր եւ վե լ՛ շա
՛ղէ՛՛
աւլաաութեան
ե լ ա՚լւլայէն
արժէք
—
նեբոէ
նտիսանձախնղիբ
Ր՚՚/՚՚Ր
Հ՛" յե Րբ
սլէտք է արթննան
իրենց
քունէն
եւ բաց
աչքե րով տեսնե
ն մերկ
ի բ ա կանո
լթ
ի ւն բ :
Ա ի ս ա քեաննե
բ ո լ կորուս՛տով
մեր ա ղ գ ա -
յ ի ն
չէնքին
Հիմերն
են որ կբ
ոաբսէե
%
Լաւաղոյն
յարղ՚ոնքր
այն
կ ՝ ր լ լ ՛ " յ Շ֊ Մէ֊
ստքեան
ի
Համ՚սր
որ
րոլոր
ք
մ տնե
՚՛
Ղ՚տշնակցութեա-ն
շա րքե ր բ , շարունակե
-
լու
էամար
անոր կէս ձղահ
աղղանուէր
գոբծր
;
Այս
քանի մր տողերբ,
"էրեէէ
•րնկ՛
Շ՚ուարչ
, թ՛՛՛ե
Րք/ան
թարմ
ծ՚ս՚լկե
՚ղսակ
մ՛ր նորաբտց
Հողա՚կոյտիղ
վրայ
բերուած
Հա յրենէ
ւեոՆե րէն ու գա շտե բէն
-,
Հողր
թեթեւ
՛լայ վբագ
:
Տ–
ԹԱԳՈՅԵԱՆ
ռաշ»է տան այս մեծ Վարւղեար կր մօտե
նար աշխատակէցներուն
եւ կր ՛լծէ ր ա յն
բոլոր
սիսալնեբբ
, որոնք
ղրոլած
էէն
խմրաղփ
ր՛՝. ե բու
ձեո քով :
Իրեն Համար
ոճրաղոբծներ
էին
անոնք,
"Ր
Ղ1՚"՚Լէ կամ իսմ րագրի
չասլիկ
Հագած՝
կամայ թէ ակամայ,
կ՝աշիսաաէին
մեռ -
ցր՚՚ել մեր ոսկեՀիւս
լեղուն, ոբ
գարեր
չարոլ^ւակ
եղած է Հա յուն
ասլ ր ելուն եւ
յ՚սբատեւե
լուն
լալաղո
յն
աղղա կնե
րէն
՚ ^ է կ լ :
ԶՀ՚սնղոլբժե
լով ա յս
՛լո
բծուած
ա ՛ար ղար
ութ
իւննե րուն՝
յաճախ
գիտել
կուտար
.
Ե՚լրա՚յր,
չեմ ղիտեր
ինչո՚^լ այս
ունՀուլոլթիւնր
: ինչո՞՛ւ չենուղեր
աշխա–
՚" Իլ 1
ՔՐ՚"՚՚՚էւ
^՚–
1
փո իստ՝.։ ա կ ա յսսլէ ս աղ–
ճատե
լու , աք աւե լէ
ւլա
րւլ ացնե
լ մեր
մ ՛ս
յ–
բենի
լե ՛լուն որ Հտ
յր
աւլածս
րղած
է
յաւէաենականութեան
ծոցր :
կարծէք
չւք ոՀացած այս
ւլէաողոլթէւն–
ներէն,
ղաբձեալ
կբ վեբագաոնաբ
էրսե–
՚լանր, կբ վերցնէր
ղբէչբ ու կր
ղբէր։
Յաշորղ
օրբ մենք կր կարգայէնք
խբմ–
բագբական
մյչ , գրուած
"՛յգ մասին; ՚
ՀՐԱՊԱՐԱԿԱԳԻՐԸ
- Այսմեծ Հբասլա -
րակաղիրբ
ունէր
ա չխատե/ու
յատուկ
ձեւ
մր : ^եղն է չլսելու , որ Շաւաբչ Ա ի՛
սաքեան
եւ/ած է մ էկբ ա յն լալաղո
յննե -
րէն
, ոբ ամբ՚՚՚չշ
33
տարի
իբյւեւ
խմրա -
գրա՚ղեան
«Յառաշ»
օրաթերթի
, կրցած է
մնա
լ ՛ղա ահէ չին վբ"՛
յ •, ՚Լրէ ԷՐ
^եռքբ
արղէւն^ն
է սէրոյ,
գոլրղուբան
-
քէ եւ ՜էմաութեան
, ոո ղայն կասլած էր
իր սլաշտած ա ս պա ր է ղին ու
Հա
յբենէքէ
լաՀերուն..
Աոէք ^<3աոաշ»ի
լրեւէ
մէկ
թ է ՚ ֊ բ ,
՚ լ ո ւ ք սլէաէ
տեսնէյ։ նախ անոր
լեղուն
բիլբե՛լի
սլէ" յստակ
, շաքարի
՛ղէ"
Ք""Լ31՛
՝•
)
ի՚բաքանչիլբբ
իբ ս,ե–
՚լր , բնարոլած
սաթի
պէ ս :
Լուբերբ
,
ք՛ս
՛լո լած Օր,լ օրին , ետ չէ ի՝՝՛ մնար եւ
րոպական
թե բ թե րէն
I
Այսպէս
, տարիներ
չարունտկ
, լար -
ուած
ժ՚"մացոյւք
ի պէ ս սլաՀեց
«3""՚–աշ»ր
;
Իր բերած
բե բքր
՜՛այ
մամուլին
ճոխ է.
Հարուստ եւ տ յլա ւլան-.Երրեք
կանղ չա -
ռաւ
գժ ւ/ւա րո լթ իւննե լ՛ու աււշեւ : Ա իրեց
Հայն ու Հայրենէքր
։ Ա՚՚-որ
՚լի/՚ն ու ՛լբ"՛–
կան
ութ
իւնր ; Հէքեաթն
ու սրբութիւն
-
նեբբ: Ու
/ ՚ ՞ ճ " / ՚ ձ ՚ ՛
"րոնք կբ նսլաս
աէին
Հայոց
ԱշխարՀԷ
վեբելքէն
:
Տասր օր առաշ,
երկուշտբթի
մբ։
՚քյո —
բէն
ղացեր
է է
էւմ բա՛ւ /ւաասւն : Տ րամ ա -
ղբռւթէւնբ
բտււձբ եւ, չ՚ււվ՚տղանց
ուբախ
գտայ
՚ լ է ն ք բ ։
Ըր""~
.բանի ՛քբՀարցում -
ներ
՛լ րական
աշխաբՀէն
;
Վերշէն
պաՀուե
, երբ ՚ղիտե
մ՚,կնէի
,
՚քօտեցա
յ «՛լի
շեր
բաբի»
մ ր
չրթներուս
:
Կրկնեց ու ժ՚՚լաեցալ
: Այն ատեն , իր աչ–
քերուն մէշտեսայ
աիսբանոյշ
բ՚՚ց
՛քԲ
արտակարգ
շերմութեամբ
: Յետոյ
էլաբձ
եալ
ղլոլխր
կտխեց
սբբաւլբուելիյ,
ձեո։"–
՛լրի՝՛՛ Վր՚"յ^
՚ւրԻա
ձե,ւրր...։
քքԼ Հիմա,
տարիներու
մեբ
ծանօթ՚՚ւթե–
նէն՝
՛սլա՛՛
։լ , միտ
յն սա՚ււե ր մրկր տես
նեմ
֊էեռոլն
, որ քէէյսի մր պէս անբնւլ ֊,ատ
կր վառի ու կր ՚ ի ա յ լ ի իբրեւ
ի.որՀրղա -
նշան
աւ-թնութեան
-
Շաւաբչ
Ա իսաքեանն
է
տ յգ ,
որուն
մա֊էէւվ
՜՛այ
մամ՚՚ւլբ
էլր կ/՚բսնցնէ
իր ա -
մէնէտ. ինքնաաիէէլ
, ամէնէն
աբժէքալոր
Հ բաէղա րա կա
։լ ի րնե րէն
մէ/լբ։ իսկ Հ՛" ("ց
լեէլուն , ուիստեալ
սլաշ։ո"լ։սն
մր,
էւբուն
Համար
յողնիլ
չգիտցաւ
•
աՏՈԻՐ
ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ
(Մ^սյկցեալը յաջոբդուվ)
ՀԱՅ
ԳՐՈ՚ԼՆեՐՈԻ
ԸՆԿեՐՈԻԹԻԻՆԸ
ի՛՛՛ր
յու՚լում
ով
լսեց ա յն
մ ե ծ
կոբ՚ււսաբ
ղււ լ։ Հայ
մ ամւ։լլբ կբ կրէ մա֊,ովբ
Շա -
ւարչ
Աիսաքեանի : Անխոնշ
ծառայ
Հ * " յ
մ չակո
յթ
ին
որուն
նուի րուե ցաւ աւե լի քան
յիսուն
տարիներ, եւ սվ՚իւոքի
մէշ իր
թեբթբ
երաւ
քուսատու եւ
՝
յուսատոլ
Հանւլ բուտն
մլ ; Աեղ պ էո ր աա
կ անո ւթի
ւն
կր մնայ
խոնսւրՀիլ այս թէսնկաղին
րնկե–
րոշ եւ րարեկտմին
անմ ոոաց յիչատա -
կ ին
աէւ շեւ
:
ՎԱՐՋՈՒՒԻՒՆ
ՓԱՐԻԶԻ ՀԱՏ ԹԱՏՐՈՆԻ մեր նախա -
ձԼ ոնո ։ թիւննե
բուն
անունով՝
կբ ւքաս —
նակւլինք
ույ րացեա
լ Շաւաբչ
Աիսաքեանի
մ աՀուան
ձեր
սոււլ ին եւ կր յա
յէոնենք
մեր
եւէէ կոկի՚^Ր
" ՛ յ ն մեծ կ՛։բուստին Հա
մար
ււր , իր կւ"ր։լին
, ՀայԹաէոբոնն ալ
կ ր ՚լբկէ
թան կաղին
մ տա
լոր ականի
մր եւ
ա րմէսնէուո/ւ
անձն ա լո ր ո լթ ե ան
մ բ բարե
կամ ութենէն
Հ
ԱՐՏԱՇկյյ
ԳԱԲէԹԵԱՆ,
ԳՐ • ՎԱՀԱՆ
ՀԱՏ Եբիաասարգաւլ
Ա տաւո րականնե -
րէււ եւ Ա ա՚ւնաւլ է անե բո լ Աիւ։ւթիւ^ւբ
իսո—
րին
յարէլանքով
կր
։։ղայ Հայ մեծ
մտաւորական
մշակին
ան/լ ա րմ՚՚ւնե
լ ի կո —
բուստ ր եւ իր անկե՚լծ
ց ո։ ւա կց ո լթ ի ւննե–
բՐ կբ յայանէ
Միսաքեան
րնտանիքին
:
Ն–
ԱէԱՃԱՆԵԱՆ
Յոլ՚/ա
մե..
ղա րկա
լք/բութ եան
լո ւս ան կա
րն ե
րր
ղ տրէոմաղրած
է ֆօ^Օ
՚ԱՐԱ՚ք Ս , 31
ՊուլՎ՚^Ր Րասփայլ, Փարիգ։
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(255)
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ Ղէ՚ււ՛ ^^64 - 4»0;
Գ– ԳԻՐ-Բ
5 – ՄԱՅՐ/;
•
Տեսն՚է՞՚ւմ
էք , յաբէէելի
տե՚՚՚բք,
մի
օր բ՚"ցակայ
ղտնուեցայ
բանակից
, մի
՚էիշեր
՚լլուխս
բարձի
վբայ
՛լրի , եւ էլոլք
չկաբո՚լացտք
նկաաել
, թէ ինչ է կաէուսր–
լում՛ ձեր բանակի
շուրշր : Ա ենք պաշար–
ոլած ենք թ շնամինե րով : իմ
ամ ենամ եծ
թ^էամին
իմ մայրն է :
Ներկայ
եէլէէէլ^էերր
Ո՚մօթից
ւլլուխներբ
ցած
խւնարՀեցրին
, խօսք
չէին
գէոնում
պատասխանելու։
Նա ղաբձէՍէ
ւլէսլի սե —
նեկապետբ
, կրկնելով
.
Ասա
, թ՛՛՛լ
՛լան
ւղա՚ո։/
"էմ էէէլւ։րնե րւր :
ՎրաԱի
մ։։ւտքի առ շե լ /էո քէէւնուեցան
երեք պաէոկառե
լի ծե բուն
ինե բ , ր՛՛՛լ
թ՚՚՚ն–
դամ
, թաւամաւլ
մօբուքներով
, եւ ոաքից
ց՚էվ՚՚՚-է՛
ւլինուտծ : Նր՚սնք
խորին
կերսլով
գլուխ
տուին
, մնացին
ոաքի
ւքրտյ։ Աե —
րուժանր
ճանաչեց
երեքին
եւէէ :
Ղ՚րանք
Արծրունեաց
տ՚"ն Հին
ղօ ր՚սւղե տնե ր
ից
էէն։
Տ ե "նե լո վ նրանց ,
ս ր տմ տ ո ւթ է ւն ր սկէ–
սեէլ խեւլդել
մեծ՚՚՚մէա
, անձեէււէբ
իշխա —
^•ին , որ իւբ մօտ պա աւլամ աւ։ւ րնե ր ր ։էտ–
նում էին նրան վէրտւոլ՛
, 1ււ անկո։լնի
մէշ
դրած : Ր՛ս յց ,
մ իեւնո
յն
մամ անակ , երա
կոշտացած
, օաարացած
սիբտր
ղղաց
մի
ներքին
բա
բ՛ս խում
, երբ ե բեւէսն
եկ՚սն
ծանօթ
էլէմքեր
, ծանօթ
մ՚"բւլիկ
, ոբ յ՛"–
ր՚՚ւցին նրա մէշ վաւլեմի
մոռացուած
յի -
շէւ։լոլթիլ1նե
ր • • •
—֊֊ Նեբս
Հ՚ոմեցէք,
ասաց
•ւբ՚՚՚նց
սիրե
լի ձայնով : Ն"աեցէք ;
Ներո
մտան,
չոքեցին
էիրանի ,ք ւ։ւտքի
կողմ։։ւմ
, Հիւանղի
անկւ։։լնի
ստէւբեւ
Հիլանդլ
ձեռքր տարաւ
գէպի
ի՚֊բ մօտ
գրած
սառն
օչո՚րակր,
է՚յրեց
արծաթետյ
թասի
մէշ,
մօ՚ոեցբեց
ւլուլգոշէււն
ՀԲր —
.թունքներին,
եւ ցամաքէսծ
կոկորդր
ւլո -
փաէլ՚եելուց
յեաո լ, ղարձէսւ
դէոլի
եկէ՚ւոր–
նեբր այ" խօսքե րով •
՚ . Րաբէէվ էք եկել
:
3"յս
ունեմ
, որ ձեր
։լա
լ ո ւո տ ր րո։ր ի ն։։լո՚։ոտկի
Համէոբ
կյ. լի–
նի :
I
Եւ բաբի եւ անբարի
, ով քաշդ Մե -
բուժան
, խօսեւլ
սլ ա ։ո։լ ամ ։ս լո րնե լ։ ի ։լ
ւք է-
կր։
Ղ՛"–^
ան։։ւ։ււ րակէ։ քս , ճսնաչում
ես
մեղ : Ա կէէեէՍք ք–, մանկութիւնից՝
ծ "՛ռա -
յել
ենյէ ա (ն
Հ ո լակ։։՛"/ աա
՚՛ բ , ո րի
ղաւա–
կր
լինելու
ւղէործանքն ես էի"յել։։ւմ
՛լ"՛–՛
Մեր իւրաքանչիւրի
մարմնի
վրայ
Հարիւ–
ր։։։։ոլ։
ւքէրքի
նչ՚ոններ
կ՛ոն, ոբ
ռտւոցել
ենք րս՚ւլւքաթիւ
կ։ւիւներ։էւմ
, "ր
ւքեր
կեան
քի
րնթացքոէմ՝
մ։լել ենքա յգ
տսէն
էիառքն ու պատիլր
մ ի չտ
անա բատ
սլաՀ -
պանե
լու
Համ ար
• Հ^Բ1ին
Ժամանէսկնե -
րում
մէշ մտաւ չար ոգին, խառնեց մեր
սէրելէ
աշխարՀի
ւլործերր։
Մեր ւլա, -
տե ր է ո ւլո էլւ։ւե ւլան տբիւնէւվ
, մեր քա -
ղաքներբ
ծածկուեցան
մոխրով
Հ
Ներքին
կոիլր
, : եր,րին սլա տե բաւլմ բ ,
լնգՀան -
բականից
ւլարձսւլ
մ ասնաւոր,
րնտանե -
կան։
Որ՚լին
աւղստո՚մբուեցալ
Հօր ղէմ՝ ,
՝՚՚"յՐԲ
"Կ՚՚եց
խուլխսւլել
իւբ
էլալակներին։
Մայբբ
մերժեց
ոբւլոլն
իւբ
։լոլթն ու սէ
րբ, իսկ որւլին. այ/ե։
ս սլատիլ
չ՚լրեց
մօր
երախտիքներէն
: Լէսցն ու կոծր,
ւսր։ո։ս -
"՚՚՚֊քն
ու տնլոելէ
Հառէսչանքբ
եղաւ վի -
ճակր
այն թշուառ
ղ ե րւլա ս աաննե ր ի , ուր
թա՛ւ աւ։.՛ ր ուէք էր մշտակւսն "էր եւ Լ ր շուն–
կոլթիլ1ւ
. . .
Հիւանւլ ր
ւլ արձեո՚լ
ձԼ ռքլ.
տար
"՛է. ։լ է պ ի
սա ո՛ւ։ օ շա ր ա կ ր , ղովաէլրեւյ
բո ր բո քո ււ՛՛լ
կոկոբւլր։
\քերոլ՚նի
ւլինուորր
չարէէւնա -
կեց.
՜ •
-
Այս՚ղիսի
մի ե րկպաո
՚ոկու
թ իւն
րն ֊
կալ եւ Արծրունեաց
խաղա՛լ
ղեբղ՛""՛""՛–
նի մէշ, ..վ քաշղ
Մերուման։
Գու , ի
Հ՚սրկէ, չես մոոս՚ցԼ,
այն տէլէ՚Ո"՛քի
լն ֊
ղունելութիւնր,
որ ցոյց
տուին
քեղ քո
քաղ՛սքացի՚՚եբր
, երր մտար
Հագամա -
կեբ.ո եւ մօտեցար քո նախաՀաբց
տան
պատկառելի
շէմքեբին։
–Բո մայրր քո Հօր
գռներբ
՚իո՚կեց քո աոշեւ։ ՝Բո կինր
երեսբ
շուռ
լռուեց
քեւլանից : –Բո ղաւակներր
ա–
ոա»ցին քե,լ՝ ղ ^ ՛ ֊ մեր Հայրբ
չես։ Եւ դու
կորաւլլուխ
յե ու
էլ ո։լ։ձ ա ր
ո։ յն
֊էինսէլէէլրց
տան
շէմքեբից
, ,,րի տէրն
էիր եւ իշխա–
նր : կՀ,, բ1։ա"ւնիքբ
նս՛/ե՚յ քո ետեւից , եւ
արաասուեց
. . . Նա I այեց քո ետեւից ,
ոբէւլէս
սւլալսր
րէոբեկամնեբկւ
ու տոՀմա -
յիններբ
նայէէւմ են ։լե բեէլմ ա՝1։ր
ւլբէււյւղ
գտ էլա էլի ետեւից
. Ածւում է Հուլր եւ մ ը–
թէն
գոլբբ
յաւիտեան
ծածկում
է Հան —
էլոլցետչին
իւր սիրելինեբի
աչքեբից
. . •
՝Բե։լ
նո յնպէս
մ եռած
ե ւ թ աւլուած
Հ՚սմ ա–
րեւլ քո լնտանէքչ։
, ով
ք՚սշ՚լ
Մեբուժան։
ս եոահ
քւ։ս քւ/։ լասլէ ս , մեռած
Հուլեսլէս • • -
Ե՛– "՛յդ էր ս՛ քն Ա՛լ ՚ս՚-էւրէէւթեան
պաաճա -
ոբ, որով ծածկուած
էր ամբողշ
Հաւլա -
մակեր/որ։
՚1ոնեէւր
պատած էին սեւ
պս։ս։ո՚սռներ։։էք.
սլաաերից
ք՛ս բ չ էին
լ^ւ–
կւ"ծ սեւ էլբօչակյ.եբ : Գոլ մեոած
էիլ՛ եւ
քւէ քւս՚լսէ քէոցինե
լ՛ի
Հէսմ ա ր
:
Գոլ ու րացել
էիր այկ
րբ
կբօնր, ոբ
ւմ
էին
ք։ւ Հա յրե ւ-բ : Գու թշնամ ացե
լ էիր ա յն ե–
կք, ՚/ե –ու Հետ , որքէ վւ րքլա րւս ր
աւաղանիւյ
ծնէէէնղ
էիր աո ել : Գւււ
ղ տւտճանել
էիր
այն
Հայրենիքին
"ք՛ի
՝> ՚" " ՚" ""ո
ու
թեան
Համ աբ քո Հա յրերր
էէ/րիւն էին
թավւել :
Ալ",
ղու քլորած
էիր քո բնաանիքի
եւ քՈ
րւալւոքո՛ւլինէ^րի
–>ամէոր։ ՐէՈքց
Ք^՚՚Լ
չծած–
կեց
նրս՚նց
.ոշքերից ոչ Հողր եւ ոչ ղե -
բեէլմ անի
մ թոէ թիւնր
, այլ
։։։ /ն ամ օթ բ ,
"I քն
նախ՚՚՚՚ոին^բր
, ե։ ա լն էէէնշնշելի էէւրտ–
տբ , ոքէՈէք ծածկուած
էիբ ՛լու
, ե։
որո՛ի
ծածկեց
ի ր Արծբ։էւն
ինե րի պա յծ ՛ոո ան ու–
նր
...
..^
ՐԱՖՖԻ
Fonds A.R.A.M
