«ՑԱՌԱՋ»
I
9՛.
Այս
աե սութ իւն՜ն լ լւկն ետք,
այս
իրս -
դո
ւթի ււնե
ր
կ
՛էէ
եաք,
կք
մ՛նայ
յայտարտ–
րեէ Հոլարաօրէ՚ե
•
Զրկ՚՚ւած–՝
մեր սլսւտմսւկան
սԼ՚իակա
-
Նութ իւննե րէ՛ն , ղրկոլահ՝
մեր
ս
/նՀսւտա~
կան
Հարսաութիւն՚ներկն
, եթկ
կ՝"՚"11՚թ՚՚ք
Հէտար
երկիրներու
մկ^,
ուր չեկա՜նք
եր -
րեք
մե՛նք մեր մեւլքով,
աղքաա
՚Լսւղարոս–
նե ր
չենք ,
մ ուրաղկսւն
րաղմ՛ ութ է լն՚հե
ր
չենք
,
թ
ա էիառա չր^իկ
ձ ոէլովուրղ
չենք
,
յւրւղկսէչի
էչէււթ
Հէսյղենք
կէոմ
Օէէնւէլթիլն
%
Ա՛ ե
ր
Հ էէւլի ին մե էոաւլր
էո՛ յնքան
թ ա՛նկա -
դի՛ն կ եւ աւլե իլ
որքան
աչթարՀի
ամե
-
նէսմեծ
աւլւլին
Հ էււլիին
մ
ե ւոա էլր է
Հաւէ էէ ւլէէւմ էէ էէ
կ
՝րսեմ
ձեւլի
,
"է՛Բ՛՛
11՚՛ ^՚"
րենակիղներ
, Հաձ՚ողէււձ՚ուէ
եւ ւԼսաաՀոլ
-
թք՜եամր թկ
մեհ՜ աէլւլերր ւղիտի չկարենա
-
յ ի ն
Աէոեւլհե
լ ինչ
ււլւ
ստ ե էլհե էք
ի
՚եք
մենք՝
դրկէէլահ
մեր Հէէղերկն , իսաղաղ
ապրելու
եւ էսչիէաաելոլ
պայմ ՛էւ՛եներկն
ք)լ. նման
դժ՚նւլակ
սրէէ
յմ
ւս
՛նն
ե րէււ
մ
կ^ սաեւլհէսւլո
ր
-
ւ^՜Աէլ
ժսղւէէիուրգ
մր , ինչպկս
կ Հայ էեողռ–
Վուրւլր
, կրնայ
ղեռ
աւելի
՛ն
աալ
իսաւլաղ
պայմէէէններոլ
մկ^ եւ իր Հողերուն
վրա
յ
Հ
Ա՛։ ա լւււ էէ
իւ կ
այս
իւօսքլւ րսելու
Համալւ /»-.
կահ
եմ Փ ՚"
ր ի
՚լկե
\ Արէ
իսօսքր
լւսե լւււ
եւ
կր1^ւե
րւլ
Համ ար , ղեռ
սլա
ւո ր ա ս ա
եմ եր–՛
թէսլու
ո
՛ր ա ր
իսոլաւրւ
ս
ին առչեւ
ււր
ՐԱայ,
ապացոււյա՚նելու
Համ ար փասաե
րււվ
,էլկպ–
քերով
, պատմ ութեամ
բ •
/•էէէյւլ մինչեւ
այստեւլ՝
խօսեցանք
երկկ–
•ուան
մասին •
իսկ
այսօրէէւէէւ
՚՚ն
մասին։
քՍօսեցայ
նաիս եբկկէւլւոն
մասի՛ն , քան՛ -
դելէէւ Համար
ս
ա ո
բ
աղղա ցո ւթ իւն
բ
, որ
ա–
է
-եբներ
կբ գռրհէ
Հուլիներսւ
մկ^։
Այսօրր
*ՂԷ"՚Ր
Կ
Ղ
–ի
""եԼ "՚– ^նել
ստէւրաղղւսցութե^
նկ րէււձէէւահ
^"՚էի՚՚՚ք^
:
Ար՛լ , ոիրելվէ
Հա յբենակից՛նե
ր
,
ւէէեսկք
թէ
ի ՛
ե չոլկս
կբ նե՜րկէէէ րոնա
յ ձ՛եր ա
ր
՚օրր
•
•
էիս յ Հա յասաան
մ բ
, անղի՚ե ,
մեր
պաէէէմէէէ կան
Հողեբէէւն
մկկ
մ
ասին
վւ"Ա
յ •
Հքն
չ
՛է է֊
չ ս ւ կ՝
ե րչանկէււնա՜
մ
ղիտե լով
սւ յղ
կոաոբակ
Հայասաոէնի՚ե
չի՛ն ա
ր
ա
ր ւո կւււն
եւ
՚ակաւլեմական
՛ես ւաճէւււՈէե
ր բ
•. Ջրանցքնե
-
րուն
եւ էիա
ր թ
էէէմ չկն քե բուն
չաւի սլաբ
-
հ՜անք կր պաաճէսոե՚ե
ինձ ~,ա լ ակսէէլեմէւէ—
կաննեբու
Հ
բ
ատա
րա կէււթիւննե
ր բ ,
ի
՛նչ
-
պկս
ե լ
նէ՛
ր
բ ա ն ա
էէ էոեւչհ՜նե բուն
լեղուին
ղեբէէէւէ՚ււնւլւէւթիւնր
Հիներուն
ւէրայ։
Ջեմ
Հետաքրքր
էէ
լ ի ր
Հււէ
րււ
էէա
ւսն ի
քաղէս քական
,
գոյնէէվ,
-
—-
կբ
իէոստովանիմ
ոբ խելքս
չի
Հասնիբ
, րայց
ղիաեմ
թկ
ուրիչին
խելքն
ալ չ ի
Հւււս՚նիր ; կան
րէէւնեբ , որոնք
մ
-ամա– ՚.
ձակն
կ որ պիաի պայհառացնկ
,
գի
"–ր՚"ՅԱ–~
՚
նկ , ոսպբ քարկն
պիաի ղատկ
;
կէէէ I ն՚սեւ
Հ սւ յ ք րէէ կէէէն
ւււ
րաասւէւՀմ ան ՛քբ, •
•
էէէյսէւնքն
Հայութիւն
մ բ
որ ւլուրս նեա—
ուահ՜ կ
է՛բ
պաամէէէկէէէն
Հուլերկ՚ե
է՛
"՛յքք
Հրճուա՜նք
կ
ինձ ղվւաել
որ
կ
*աճի
ու
կբ
դարղէսնէսյ
այս
Հայութիւնբ
եւս
այնպէս
ինչպէւէ
եթէ ապրէր
էւր Հ էւղերուն
ւէր
՚ս
յ •,
հրա՛՛չք
է անչուչա
:
Կ՝
ե բ ^ւէէն կան ա՜ մ՝
ղիաելով
Հէէէյ լեւլուին
էլե րաղանց ո
լթիւնբ
նախորւլ
սե րսւնւլնեբոլ
լեղուին
վրայ,
կ՝ եր չա՛ե էլան,ս՛՛մ՝ դիտելով
Հայ
դպրոցնե
րու աչխաէՈէէէնքր
եւ Հայ մամուլին
նուա
֊
ճումներր
Արեւելքի
մէչ
:
Աւսւռի
կ՝աէւնեմ
երկու իրականու
թիւն
-
ներբ,
մկկր
միէ^սէն անկախ՝
ղէսլքեբու
բերում
էէվ
: Այս երկու
իբա կան ո
ւթեանց
կուտամ
, ւէէէւսէՆձին , առ՚ոնձին
, նո՛յն
կչի~
ռբ,
նո՛յն
հանբութիւնբ
• Աասնսււլկա
չեմ
արէչի
Հւս յ ւս ս տ ա՛ն ի իրական
ութ եսէն ,
ււ -
րովՀեաեւ
էլաւէլրիմ
ա յէլ.
Հա
յաստանէն
ւլուրս , անո ր ճակա աաւլ բին
սլ ւււ ա ւււ ։ւ խ ա
-
նաաուէււթ
իւննե ր ր բաժնե լու սրւէյւէ՛ւս՛նն ե -
րէն
Հեոու
:
ք՝ւէէ
յց մասնաւլէտ
եձ՛ Հս՛յկա
-
կան
ա րաւէէ էէւս Հմանի իբակէէէնէէւթեան
, լլբ -
լուիէէէ
էէ
րւէէ ք էուէէլւււ էսսւոէէճան
Հէէււաւոաց
-
եալ ձ՛բ
ւէէ
՚նէէր կւսէէէարե լիք աւէսէքե լու թեան ,
վասնէլի
կ՝ սէսլր իմ ա յղ. Հււէյւււթեան
հոցէւն
մ էչ , էւմ մ էոէսւէէրակսէն
կւււ ւրք էււէձէւլեովս
բաէսաէոկից
;
Ալ Հէէմա
թէէյլ տուէք
էլնձ րսել
էւբրեւ
մաէէնաղկա
թէ
կարելի
է
պահել պահպա–
(ւել ՛արտասահւքանի Հայութ-իւնը :
՚քյախ ճչղում
մ ր • ֊ - Իաէալ
մբ չէ
պաՀել
պաՀպանել
Հւս յութիւնբ
արտասաՀմանի
մէչ
յաւիէոեոէն
- Աենք
կ՛՝ուղենք սլաՀպա
-
նել ա
բտւէէ1է1էէՀմ
անի
Հ ա յ ո ւ թ ի լ
՚ 1 ւ ր
մէէնչեւ
այն օբբ
երբ սլէէտի ստեղհ
էէլին բսէխէոա
-
լոր սլա րք աններ , իր Հայբենի
Հողերուն
վրայ
աո էէէչնէէբւլելու
Համաբ
ղւէէյն , Հրր —
եանեբուն
ձեււււի : Աւրեմն
, էւչ մէկ
թ է ՚ ՚ ֊ բ ի ՜
մացոլթիւն
ձաիսէն կէէէմ աչէն : Այ՛ւ
ճչղու–
մէն
եւոք՝
կ^աւելցնեմ
-— Զե՜նք
կրնար
պաՀսէնչել
ւէէրեւմտեան
Հա յէէէ ս
էէէ
սւն ի վր —
րա
յ մ եր սլաամ ական
ի բ ա լո լե քն ե բ ր
երբ
ղո յութիւն
չունի արեւմտեան
Հայաստանի
Հայութիւնբ
:
Այս ՀէԱէէտաԱէումներբ
բեելէ
ետք
,
այձ՜մ
ղանք
Հւււրցին
թէ
ի՛ն չպէս
կարելի
է Հա յ
պաՀել
Հայութիւնբ
աբտասաՀմէսնի
մէչ :
Աիրելի
Հւո յրենակիցներ
, մէկ
ժամբ
բաւական
չէ իեձ՝ բացաարելէււ
Համսէբ
թէ
ի՛նչ
է
(Յաւքաւնակը։
Ժամանակր
այն
ուժն–
է ււբ կր էիոիէէ բառերուն
իմաստբ,
յաէճախ
կարմիր
ւլւլակ
քլանցբեէ
բէսռերէււն
ԴՐՐ՜
խուն՝
ինչսլէս
կ՝րսէր
Վիքթոբ
Հիւկօ
, կր
ղօրա
ւլն է կամ
կբ տկարացնէ
ւլա ւլա վւա բ -
ներուն
ուժբ , կբ սրէ
կամ
կբ
բթացնէ
միաքեբ ր : ժ՚սմւսնակբ
երբեմ՛ն
կբ
մա՛նէ
մարդււց
Հուլինեբուն
մէչ
՚լէէ՚էի
՛ւլէս գաղ
-
էո աւլողի
, ժէէէմ ացէէյց մբ կր ւլե աեւլէ ա
յ ն –
աեղ : կսւն ւէր սուր
լսողէււթիւն
մբ ունին
,
՛ա. Լ"ե՚ե ^Իք ՜ թաքբ
, կան
էէր իէէէւլ եե
Հո
գեպէս
եւ ոչէէնչ կբ լսեն ; Աս կբ լսեմ
թէք
թաքբ,
ե" կբ ւրլամ ժամանակին
նեբկա
—
յութիւնր
Հէէէլւոյս
մէչ։
Հուչեկէէէն
է՛՛ք մա
-
մացՈ լցո էնհէւ յաճախ
կբ
յԻչեԱնէ
թէ
Հէսյբենիքի
, Հույի ե րկր ա լէն էէէսՀւքէսննե բու
մասէւն սէսալ է մտահել
այսօր
ւս յնպէս
էնչպէս
կր մասէհէին
մեր Հայբերր
եբէկ՜։
Այժմ
ղոյութիէն
չունին
աղղեր,
սր
պատ
քաչահ
են իբենց
չուրչ
( ն ա ս ի ւ ւ ն լքիւյւէ) :
կարելի
չէ սլատ
քաչել
,
անանցանելի
սաՀէքա՛ններ
նչւոնակել
,
քււււլաքակրր
-
իութիւնբ
կ՝անցնէէ կբ թափանցէ
ամէն
ԱայէէԱ ՛ՀՏ ՝• ՚հաբաւոր
նաՀաաակ
Հա –\
յութեան
մեհ եբաւլի իրականացման
օբն\
է , անէէր նէււէւբական
յոյղեբու,
անոր
մաբ–\
աական կ"Բ"վէ՛ ) Հէասքանչ
բնգվղումնե
–\
բու
աբւլասէքն
է :
|
Բ-չնէսմէն
անասաուահ
,
աբիւնաբբուՏ^
րորենի
մր էլէէէրձւսհ՝
անխւլճօբկ՚ն
կբ բղկ՜^ \
ս՛էր իբ ւլսՀերբ
, սսլա՚ենելով
եւ ցեւլէ լա - ^
ւագոյն՚ներբ
առեւանգելով
% Աաով
աւելէ
բորբււքեց
կարօէոր
աղատւււթեէէէն
Հ " ՛ յ
վ""-
չէ
Հողէէն
մէչ,
եւ ղէէէրձուց
ւլայն
ֆե
-
՛սայէ
Յէ եաա
յէն
Հ բաժ ե չա տսւէսւ
ա չէւէո լ՛Հ է
րէ՛ լոր էէա յե լքներուն
, ուբացաէ. էր
կանաչ
էէէբեւբ,
թէէէլսւ՚լ
էր տունն
էււ. էոեւլբ,
էւր
լոլցյ^է
ոէ, ՛լ ւււթւէէնր , եւ
արէէլ։ է։
տե էէ
ւլբ կե լո վ
Հ բւէէցան , ն եւո ուեց էւււ աւլւսաւէւ
-
էմեան էէւէէթ" լ՚էկէն
մէչ : Ա ւււէձ
քա րա
յրր
րնտրեց
է՛բրեւ
Հանւլսա՚էէբ՚սն
, եւ անտառէ
խորերր
էւբրեւ
օթեւան
: Աէրով
ղէմւէէղբեց
աա րե րւո յէ՛ն
Հ "է բո ւահնե լ՛ ւ՛ւն ,
ձմ
եռնուան
բուք
ւււ րորււէնէն
ու ամառուան
աաք
ու
տօթէն
, յաճախ
հարաւ
, եւ մի չւո էէէնօթի ,
ու ենթակա
յ վւս ւոե ր ս ւ մ աէոնութեան
:
Ան՝ Կ"ԿԻ^Բ սրաին , ականէէէէոես
եղաւ
հայ
ժուլովուրղի
ան պաամ ե լի ա ւս ււ՛ս պան–
քէէն, ու անոր
էլաբսււոլ՛
Հ ա
րսէո՚ււթեան
ւիէէէսցմ ան
: ԱՀէււ ա լս
աէլա ւլւէէ կուլ
ա -
արղելք
:
Արղ,
եււ Ժէ՛ւլ Վէռն
չեմ,
բայց
առանց
ուղե լու
մ ա բւլա րէա՛ն ալ
ձեղի
կ՝ բսեմ
թ է
էէլէաէ էլա յ օբր , ուչ չէ , երբ ճե լւ սենեա
-
կին մէչ ելեկտրական
կոճակբ պէւտէ գար–
ձբնէք
ու պէստէե
վրայ պէաէ աեսնէք
Ե -
լ՚եւանէ
Համալսարա՛նէ
վ՚բոֆէսէօբր
որ
պէտէ էսօսէ եւ ւլուք ալ մաէկ
սլէւաէ
րնէք,
կէսմ Աբեւանէւ
եբ՚լչուՀէն,
որ պէաէ
երղէ
եւ
ւլ.ւ։ւք ալ մաէկ պէաէ
բէ՛էք։
Այգ
ձե՜ւէէվ
Հա յաստ՚սնբ
սլէաէւ փս էէ էէէ ւլր ո ւէւ ձեր սեն —
եակէն
մէչ էր ամ բո
՛ւսական
կեա՛նքով
ել
նեբկա յէէ ւթե ՛էէմր , եթէ
ղուք
ղ անո ւէւ ք Ա -
թէնք
կամ ... Հոնսլոլլու
:
1քԱ երէլա՜ր
էէբեր ու էսօսել՛ ե՚ք այն ա բ–
ղէաէրէէ՚ն
մ էչոցներո՚նէ
լքաէէէ՛ն , որււեյ, "լէ՛–՛
տէ
ւսբւլիլեն
ձուլէււմբ֊
Ջեմ ուղեր
1լր1լնել,
առանձին
ղա սա խօս
Ո
ւթեան
նիւթ
է ներ —
կայացնել
րոլոբ
այգ
կարելիութ
իւննե բ բ ,
էլր էլր1լնեւք , վաղբ սլէաք պիտի
չու՛նենաք
Հայերէնէ
ուսուցիչ
փնառե լու , ո՛ ր
ուսու
ցի չբ որ "՚՜գԿր՝
պիւռի
էլբնայ
Հաստոէտել
իր ներկա
յութիւն
բ ձե լ՛ սենեաէլին
մ էչ ,
չնորՀիւ
ղիտութե՚սն
վերչին
նուաճումնե֊
բուն յ
Կ՛՛
էււսլրէնք
Հրաչքներ
ու դարէն
մ էչ , նոր
Հբաչքներու
, որոնք
քա ղա քւււ էլրթո
ւթեան
ուղ էէն պիաի
բնղլ՚ս
յնեե , տա բահեն
եւ
եր
կարեն,
ւլաբմսւց՚ևելՈէէւսմէնէն
անտւէէրբե
-
րբ , ա՚եՀսէւատբ
եւ յոռեաեսբ
:
Այ՛ն ատեն
պիաի
Հարցնէք
.
5՛"
-
ա՚^ւմ,
ի՞նչ
բան
է այղ
խարաւխանջոլռղքը :
&.
ՆԱՐԳՈԻՆԻ
նաբլլարութէւններր
խսրաաէլեցէն
՛սնոբ
ամբուլչ
կ
ութէւնբ
եւ աղ՚լեցէն
անոր քա
-
նիցս վէրաւորսւ՚սհ
սրտէն
= Ան
պաբղեց
թեւերր,
լաբեց
Հրացէսնր
եւ մ՚ո՚սւ
մարտի
գաչտր,
Հայ ժսէլսվուրղի
աէլատութեան
սրբաղան
սեւլւււնէն
անլլբսէնէէլ
՚լոհբ
գառ
-
ն սւլ ՛՛լ :
Գա չ՛՛՛բ՝
էէէրէւնուէէ ւււ ճււէ
էլսւ
ւո
ա
՛է
էէ՛ր ւոր
կսկհալէ՛
եւ էլռէլր
անՀաւ՚սս
՚էէր
, մկէլբ
յէ՛—
սոլ՚եէ
՛ լ կ մ ։
Բայց
ան ունկր
՚էրկմ
էր
էսյ–
քահ
սբս՚է՚ն
՚ ք կ չ
եւ
էլւոլ՚օ՚ոէ՛
Աէնէլատար
փափաքներ
էր բոցավառ
աչքե րւււն մէչ :
Ան ունէր
մէէլ նչանաբան
,
«Թո՚լ
մեռնէ
Հայ , որ էսպբէ
Հայ» :
Ու պւէէ էոէքէէ ւթէէ ւնբ
էլ
՝լէէէէ
.
«Ան
այւլ
քււէչութ է՛ ւ՛նր ուր է
շ կ ն
վ՚ոխ
չառ՚ւււ,
էնքր
շ
՚էէա չւէէէոերուն
էէ՛էէէ՛է աբ
-
ւաւ»
:
Աւ
, Հու լութեան
՛լ
եբե ւլմ ան ւիո -
րող
է
թէէէ րէէէնէւլմ եբաւլուլ
Վէհէ՚՚՚լ
եւ հ1 "՚–
լէ՛լ ւէ՛՛էէ չ՛էէն I, րբ Հ՛՛էյ քւո
չեր
ւււ ւէէնւլուէլ ու էլան
էլբոՀներոլ
մէչ տեսան
Հայսէ.թեւ"ն
յսէ -
բ ութէւ լէ՛ր : Խ "՛՛՛ո "վանեց
ա ՛ե Ար էէէլ՛ "է
ւո
ե ա ն
էէէ ււէէ ւհն ե ր ո է. Հ էէր ոս ո՚.թէւլն ր , եւ. ճ սւն չ ւլ ան
Հա յաս ա՛սն է՛
Հ
՛էէն
ր՛էէ պետ
ութ է՛ ւնր
1918
Աայէս
շՏԷ՚ն : ԱչէոսւրՀէւ
մ ե հ
ու
որլտէկ
պե տ էէլ թ է ւ
՛են
ե ր էն առաչ
, թուրք
1լառէսվա–
րութէւնն
է ր որ
Հա յասաան
ճ
՛էէն
չցաւ
էէբբեւ
էէէն էրէէ
խ պետ
ութ էււն եւ
Պ՛" թում է
՛քէչ
քւնքէ՚ց
անո ր Հետ
էէէ ուս չէն
ւլէսշնւէէւլէ–
ԲՐ՛– Աայէս
28
Հայութեան
ղ՛ս րե լ՛էէւ
ա–
բէէ լէ՛ էէ ւո էգ՚ստմ ութեան
մ չուչէ՛
մ էչէն
ցո
-
լացուլ
լուսէէէտոլ
ասաէլ1ւ է;
Հայ՚՚ւթեան
երկունքէ
Հրաչավէառ
էէոբՀրւլանէչբ
, մեր
աղատութեան
էւն չպէս
եւ մ եբ նսէՀաաակ~
ներու
երաւլԿւերուն
պսաէլոէ-մր
;
Փառք
Աայէ՛ս
2ք
^էն , եւ յարղանք
անոբ
շուքէն
՚ոէէէէլ է լնող անՀէէէէքէէէր ՚լոՀերուն
:
Վիէն
ՄԱՐԳԱՐ
ԲԱՐհէնԱՆ
ԶԱՆԱԶԱՆ
ԼՈԻՐԵՐ
ՀԱՆՐԱՊԵՏՈԻԹԵԱՆ
նախաէլաՀբ,
Պ.
՝Բոթէ ստացաւ
«Ամերէւկեան
Լեւլէոնէ
»
ո "էլեէէէյ
չքւոն չւսն
բ :
ՀՆԳԿԱԱՏԱՆԻ
արաաքէ՛ն
նւէէէրարարբ
,
էր Փեքէէն
այցէն
ետք, պէաէ
երթայ
Անղ
լէ՛ա եւ Ա՚քերէւ/չսէ , Զէ՛նաստանէ
վ՚սբչապե–
աէ՛ն Հեւո է բ ՛ոե սա կցո ւթե անց
արղէւնքր
Հաղորղելւււ
: Ի՛նչսլէս
ղէւոէ^
, Հնգէլաս
-
տան
կբ ճէլնէ
յաչո՚լցնել
Զէնաստան
-
Ամ /էրէէր"
Հանղէպում
մբ,
3
)ւ
՚րմ ողա
յի
մ ասին
;
ԱՐԵԻՄՏ.
ԳԵՐՄԱՆԵՈՅ
պէէէչէոօնա էլան
չրչանաէլներր
էլբ յայանեն
թէ Եուկոսլա
-
ւիա
ոբքէէէն իր չէղոքութեան
, նո յնքան
ալ
Գեբմսւնէւոյ
չէղլլքութեան
ւլէմ է :
Խ՛ ՄԻՈԻԹԵԱՆ
փոխ
- վարչապեանե
-
րէն Բաէրէէնովիչ
, նչանակուեցսէւ
նախա
-
րա բ՛՛էց էս ՛ւր Հ ուր ւլին «Պ
ե
տ ւււ էրէէԿւ Յա՛նձնա–
ժ
Ա
՛լ" վէ՛» նա խաղաՀ
; Այս
յանձնւսժ
ուլո -
վբ,
որ ստեղհուեցաւ
Գերաղոյն
Խ ո
րՀոլր^
գէ
աււչէէ օլւոււոն
որոչումով
,
ււլէէէէէ
բղ -
բագէ «աչէսաէոանքէ,
եւ թո չէէէ էլնե բու խբն -
ղէբնեբով»
: Յայանէ
չէ թէ
Բականովէչ
լքէչա
սլէւոէ սլաՀԷ^ փոխ
- ւէա ր չւս սլե ա ո լ -
ճ է ^ է ւ ւ ^...^...–..^
ՆԻԻԹԵՐ
ՊԱՏՄՈԻԹԵԱՆ
ՀԱՄԱՐ
ԸՆԴձԱՐՈԻՄՆԵՐԸ
(ՏՕԱՄէԱԿԻ ԱՌԹԻՒ)
•
« ճէչէէ է ոբ Նաւթա րղէւնաէէե
րութեան
մ եքենա
ցձ ան
՚լէս լ՛
էէ"։
ց
լք
ւոն չաա
է նսլաս
-
աե՜լ չուէտացէ
՚Հ,ոբելբ
, սւէէկայն
ււչ
մի
Նոբէլ
չէբ ՛չար Բա։լոլ
եւ Բաղոլէ
նաւթա–
յէւն
՚լորհերով
էլբաէլսլ.էլ
եթէ
Հայ Աէբ
-
զայեաններր
, ատուրեաննե
րր , Արամ
-
եաննեբբ,
եգր.
Բուղւոէէեւււններբ,
Ամ է ր -
էաններր
, Մէէէնթաչեաններր
, Տկր
Աէլո
-
բո՚էներբ
... եւ
Արարատ, Մասիս, Արշա
լոյս , Մշակ , Արամաղդ, Սիւնիք
ե ւ
մեհ
Ոէ.
՛է՛՛՛քր "՛յԼ բնէլել՚՚՚ւթէ՚ւններ
, էւնչպէս
եւ\
բաղ՚ք ՛սթ էէ. ձեռներէց
Հա յեր
տասնեէ՚՚էլ
յ
տաբէնԼէլ։
առէսչ
ձեոնարէրսհ
չէէ՚նէէ՚ն
այդ
կարեւոր
ղոբհէէն
;
« իսէլ է՛նչ վերաբել՚է՚ւմ
կ՜ մեքէէնայւէէց
—
ման,
այգ
ղորհբ
՛էե Լ՛չ է ՛էե բչո
յ
պի՚ոի
դարւլանէսբ
, ոբււվՀետեւ
՛սբ գէն
Հբա էէլա -
բո՛կ
էէ՛ն եկել
բւսղմ՚էէթիւ
էլբթուէսհ
եւ
պէէէ էէէր ՛էէ ՛է ՛էէ ո ւահ
երէ՚՚ոասւսրէէ
Հա յ ձ ասնա–
դէաներ
, որոնք
էլալով Բագու
,
եռանգով
փ՛ո րեցոէն
նաւթէս
յէ՛ն ււէրէլէ ւնսէ բե ր ութ ե՛սն
եւ չարունոէէլեցէէն
էւրենց Հայրերէ՛
գորհբ։
« ՇնոբՀէււ
սէյ՛է աչէսէստսէնքնել՚էէ
էբ , որ
էգեասէկան
ղանձւէէրանբ
ամ էն տարէ
մա
նում
էր Հաբէւբաւոբ
միլիոննել՛
, եւ կուէ–
քրէւսէ, Ռ" ւսա ս աա՛ե
էէ
, մանաւանւէ
Վոլգայէ
ս՚վ՚երէ
սէչխատսււորութէւնր,
էնչպէս
եւ
էոասնեաէլ
Հազարաւոր
պաբսէկ
՚էէ՚-՚Լա
յյ է՛ -
՚եերր էէուրս եկան
իրե՛նց թչուառ
ւ՛ւ քա՛լ -
ցւսհ վիճակից
:
« Գժբախտարար
, Հայեբի
ցուցա՚էրահ
ա յդ
ձեւէ
ա չէս ա տ սւ՛եքն էէբ բ ,
ւիո էւսէնակ
դոՀ ունա էլո ւթե ան
եւ ք՛ս չա լե բա՛նքէ , ու -
նեցան
եւ էբենց
րէսցասսէկան
արդէէնքբ.
•
« Ռուս էլառավա լաւ թէ ւնր , ււ ր ձ՛իչտ
է լ
մնաց
մ իա սլէէ աւէէ էլան - ֆ է օղս՛ լսէ էլ՛էւն էլար -
ղերէ
պա չասլան
, իւեթ էսչքով
էր
նայում
էսյս նէէրահէւլ առեւարա
— ււ։լ՛՛լ
իւնս։րէէբւէղ–
՚ներին , ոբսնք
աէլամսէյից
մ բ ց ո ւ թ ե ՚ ՚ ՚ ն
էին
ելահ
արւլէն
քա յք՛" յ " ւ ո ւ լ եւ մ եռ՚եուլ
"՛ւլ–
նուէոէլանէւլթեան
Հեա ,
իսեթ աչքով
ել
՛նախանձով
էին նայում
եւ Հւսյերի
Հարե–
ւ՛սն ժոէլովուբղներր։
Հւււ յեբի
այս բացա
ռիկ
առաւելութիէնների
ւէրէէտճառով
, եւ
պետական
այն սեւլմ ում՛նե ր բ , որոնք
ղոր–
հաէէրւում
էին Հայեբի
ղէւք , յ՚սճախ
քւս–
չալերանք
էէն
ղտնում
եւ կովէլաոէ
միւ."
ժողովուրդներէ
էլողմէց
,
մասամբ
աբ^
ղիւնք
Հայերէ
այսքան
Հ ե ւոե ւո ւլա էլան
եւ յամէսռ աչխատանքներէ
առեււորլո
-
էս
բ ղէւնա բե րա կէէէն ասպաբէղէ
մէչ .
«Երբ ո-ուս կառավարութեան
ել Հա լե–
րի միչեւ
դժղոՀութիւն՚եեբր
ղաբդացան
հայ եկեղեցաէլան
կաքու՚սհներր
բռնի
ղր -
րաւման
ժամանաէլ
, Գանձէսէլի
նաՀս,նղէ
թաթոէր
րե՛լէ բէց մէ
սլաաւլաձ՚աւորսլթէւն
եե
ր էլա յա եւս լււվ կովէլասէ
էիէէիէարքայ
Գո՜ —
էի^ինէ՚ն
, է՛ր
էէլա ա բա սաա
էլամ ութ էէ ւնր
յայտնեց
ամէն կերպ այակցելու կաոավա–
րութ-եան «ապստամր» Հայերին
–ննշելՈՆ
համար:
« Գանձաէլէւ փոէս - նաՀանւլապետ
Անդ
-
ր է էէւբ ՝> րաւէ՛բե լով
մ է՛ չ՛որք թաթար
րե -
ղէ>ր , ԷսոբՀ ր՛է՛ս էլց ւււմ է թէ
էնչ՚էլէս
ցէնքի
ուժով
կ՚սրելէ
էլբ լփ՛նէ ^նչել
Հայերէն
» է
Ռո ւս ա ս տ "էն է։ յե ղա՛էէ ւէէլա էլա՚ե չէււրժ ւււ -
ւք
Բ
, որ
1904
թ ՚ ՛լուս ճափոնաէրսն
սլատե–
բա՚չմ էէ՛ն , ռէէւս բանա էլէւ էլրահ հա՛նբ
էղաբ–
տութեան
Հետեււսնքւէվ
, ոէւէէԱւ վտսւնւլ ա
-
լոր չաւէերէ
Հասալ
, ցւէէրէսէլսւն էլառաէէա–
բութէւնր
եւ հա յր՛՛է յեւլ ձ՛է ււէ սլէէ ւոա էրւէննե -
րբ, բսէնէ Ռէ՚ւոաստ՚էէնէ
Հբէաչւսէո
ւէէ
չաբք
քսւ ւլւո քն էէւ՛՛ււմ , Ո՛էւ ւ՛ւ
Հ ո՛լե ւո լ՛ա էլոէննե րէլ
՛է ՛ս ՛էնա էլցէէ ւթէէ "է մ ր թււլվւօրնէէ բ էր" ՛լմ ւււ էլէէր–
՛ղե ց ի՛ն , է՛՛՛սչ ՛՛լ էսւս չո ւ՛ս ււով, "րոեց
մէչ
էէոբհօն
՚լէէր էրէէ ւո ւււ րե^ է՛ն ււու"
էէսւոիէլա
-
նաէլան
էւրււ չւո օն էէ էէէն էէբ ր
քէէէ ւլէէէքւէւ ցիաէլան
ւո՚էւբւսէր՚էէ
եւ
ռուս
էսսւմաեբ
,
որոնք
յարձա կ՛՛ւե ցին
Հրէ էէէներէւ ՚էրայ
եւ
կ
"՚Ո
"րեցին
ու. թ՚սրէէնեցէւն
: իբէէնց
այս
քոամնե
լի քէսյլր
ւււրղւո բ՛էւ ցնե լո ւ Համաբ
,
ոու^ս չաբղաբարներր
իբէէնց մամուլի
մի -
չոցով
յայտարարեցին
, որ իրբ՚թկ
Հրէա–
՚՚^յ՚էԼ
իրենց
թս՚էիօրնեբի
էէրայ յարձակ
-
ուելու
էւլէէէտճսէէւով է որ
՚ւբղռոլահ
"
" Լ "
ամբոխր
ՀակաղբոՀի
է ղիմել
:
Ան ՛ԷՐ էլովէլաս ում էլ «բաժանեա
"բ աի
-
բեսցե"»է
ստոբ քաւլաքա
էրսն
ո ւ թ
եամ ր
ա–
ո ա չ՛ն
ո
ր ղո ւե լո վ , ցաբաէլան
էլառավարէււ
-
թէւն ր Հայ է. ւ
թ ա թէէէ
ր
րնաէլչուէձ
է,էւէմր
ղլէ
՚է
՚էէւ"ր
վա
յրէէրում
, ւէսաէէլանական
էլա
րե ւււ լ՛ սրէէչաօնեանե
բէ՛ց
չս՚՚ոե րբ
յանձնեց
Հայաաեաց
եւ էրսրէ՚էւրէստ
՚էր"՚սէ՛
եւ թա
-
թաբ
ա ՛լնո
Լէէէ
էլաննե բ է % Ար՚՚էնց
արտօնոլ
-
թեամբ Շէ՛" Թաթ՛" րներբ
թէ
աւրսէոօլ՚էն
ւլէ՛ն ՛՛ւէ, ՛լէ՛ն եւ թէ
օբ
ցե րեէլւէ՚է
յաբձս՚էլ
-
է՛
ւել
էէ
՛է է՛ր
էէ
նց դբաց էւ էււա ւլաւլ Հայ բն
ւէէ
էլ -
չութեա՛ն
վրւս I , էլոասրեցէ
՚ն
,
թարսնեցէ՚ե
ել չկնքէ.րր
ՀբղեՀեցէն
:
Աււ՚սչին
անւլամ
Բաւլուէ
ձ՝էչԹ"՛
թ՛"
բնե
բբ
լւս բաճկ ուե ՛լին Հ՚սքերէ,
էէրսէյ,
1905
թ՛
Փե տբուար
վեցէ՛ն,
(բէէլոբ
թ սւաէլ՚սն՚նէ. ր ր
Հին աոմաբսվ
էէն, Բ •) , որ ւոեւեց
չ՛՛ք՛"
օր , Հայերր
էոսւէն
205
սպ՚սնէէւահ
, Թ՛"
-
թէէէրնեբր
111 :
Բաբ երա է՛էւո"՛
բէէէ
ր
Նէ՚կոէ
Գսւ՚էանր
Բաղււլ
՚լտնուելով,
մարաական
էսոէ՚ք
րէ,բ էրսւլմէէէքլքէր էէլէէլով եւ Հէէէէլււէյւս ր -
ձւսէրքա՚ն
ւլ էմելս՚է
, թաթար
լլ ե էլ՛ով "ւ լ՛նե ր ր
սւոէէէէրււէւէհ էէղսէն Հաչտութէ,ան
ղէմէ,լու
I
Ա՛սէրէէյն
հայ - թ
՛ ՛ ՛ թ
՛ււրէսէլսէ՚ն
էլոէւ՚եէ.րր\
՛ոա ր ւսհ ուե ցէւն
ւլ լէէւււլո րլւէբւււ լ՛ Գանձ ՛սէլ է էւ |
Ե բէէ՛.
՛էէն
է
ն ա
Հէէէն ւլն ե ր սւմ եւ մէւ չ՚՚՚րք
՚է՚"յ՜՜՝՝՛
բե ր
՛ւէ
մ "րէէէսէ, լ
՛է՛է
ւրէսւ էրէէն ՛լ որհ
ո
՛ւ ւււթ էււն -
ներր
էոեւեցէն
մէնչեւ.
1000
թ՛
՚սշունր,
երբ ւլոէ
լ
՛ւււ
էրսն
էրէէՈ ու
վ
ա
ր
ւէ
ւթ ե "է՛ե էէրւէՀան -
չով վերչ
էսրէէւեց
Հս՛յ - թաթարաէրսն
էլբ–
ռիւներէն
I
ԲԵՆՕ
(3)
(Շար,Լ
Fonds A.R.A.M