խաՆձ,
ադաՀոլթէլն,
բղ1ախոՀ.ութիլն
, որկրամռ ֊
լութիւն,
բարկութիւն
ել ծուլութիւն
:
Ան պիաի բսէ այգ բոլորբ առանց գիր
եւ
դպ–
բոց ճանչցահ–
Ըլլալու՛,
իսկ
ամէն աչակեբա որ գիաէ բաոաբան
գո բ.
ծ^ահել, պիաի
աւելցնէ թէ , ի^, փոխաբերական
ա–
ռումնեբով,
մեղանչել
կբ Նչանակէ
նաեւ
սխալիլ
եւ
փնասել :
Հոս կանգ պիաի
չառնեմ եւ գ ե ռ պիաի չա -
բունակեմ
, առանց նկաաի
առնելու թէ
աբոլահ^ր
արգէն
լիոփի>ն կ՝արգարացնէ
որղեգրսւահ^
վեբնա–
գիրռ
՝•
Ոփ որ կեանքբ
ղ1նելու եւ փերլուհելոլ
մամա
նակ
ունի, ոփ որ կր ձգաի կարդալ ել
Հասկնալ
զայն, ոփ որ կբ սիրէ խոկալ
անոր
այլեւայլ
երե
ւոյթներուն,
փբայ, պէաք է
գ1
,աէ թէ , երբ մարգ
աբարահբ
կ՝ռ,նսասաէ
կարգի ել կանռնյի, կբ գոր
հէ կամ կբ ,իարուի կաա-ւբեալ
սան,ձարձակու -
թեամբ ու կբ յամառի
իր ա,լիաութեանբ
մէք,
փո.
իսանակ
սոբփելոլ
, անւառա բկե լիօ ր էն
մեւլանչահ
և
1՚Լ1
."^՚Ի որոփհեաեւ, իբ այգ արարքներռփր
,
նոյն
իսկ
միալնւ էքաահումոփ, կր փնասէ
րնաանիքին
,
Համայնւքին,
ացւլին ել
մաբգկութեան։
ՎսէոաՀարաբ
, Հասկնալի է ա յլեւս թէ
ինչու
« Լեգուական
Ա՝ ե ցան
չո ւմնե ր՝ծ կ՝րսեմ,
փոիսանակ,
ղոր
օրինակ
,
Հ
ԼԼ ւլո ւա կանւ՝ փբ իպո ւմնե ր՝^ո ւ :
Ե
Լ
Կայ,ելի է գ ե ռ ստւելցնւել, եթէ
երկբռբգբ
իրողութեան,
մ բ Հասաատոլմն
է սոսկ , առաքինր
,
բացի աակէ , կ՛ուղէ
սւոանձնւել
նւաեւ մեղաղ
բանքի
եւ գաւոապաբւոութեան
Հողն, ու հառա
լութ
իւն ր է
Վ^եբքացահ է գաղարբէ
Ուրեմն
անւցնինք
մեր
ւլ ոբհիւնէ •,
^
կաբելի է անւիարան
ինւղունւիլ թէ ,լրեթէ ոչ ոք
1լ
^անղրսւղաոն;այ
յ
)հշտ
|ւ
.(ւ (՚)
կէսրեւսրոլթեանւբ
,
ղբեթէ ոչ մէկ ւլրիչ կր գնաՀաաէ
ղա յնք բսա աբ -
. մւսնւռյնւ
, եւ Հետեւաբար
, գրեթէ ոչ մէկ գրագէտ
կսւմ
Հ րապարակաղ
իբ կ^օգտուե
այն րոլսր հաոա -
յոլթիւն,նւեբէնւ
, որոնց
մատռւցման
կոչումն,
ունի
առոգանէ ութե ան, ա յւյ.
նշանր;
^եչտբ
անւգիւն բարիք
մրն է մեբ լեղուին
յա
տուկ
, եւ սակա
յնւ , նկատ
ելի է
"ք՛,
գրեթէ
ամէն
տպարան ու իսմ րաղ
բու
թիւնւ կր Հակակրին
անոր
եւ կր խուսսւփւին, անկէ;
Այսօր,
ի Հարկէ,
սլիտի
չդբս՚ղինք
չեչտին
այն
ղ որհահութիւններոփբ
, ղորս
արղէն
կանոնւաղրահ
են •Բերակտնոլթիւնւերբ
: Այլ ակնարկ մբ
սլիտի
նւեւոենք մասնւաւոր
պաբաղայի
մբ փրայ, որ ու -
շագրութիւնս
ղրաւահ
է քսանւմեակէ մրի
փեբ։
Ջենք ղիտեր
ինչո՛ւ, մեր աշիսարՀարաբր
իւ -
րացռւցւո
օ՜
եւ նուիրաղորհահ
է օտաբահին
կարգ
մբ
ասւոցու ահքնեբ
, մեղկ ու անարիւնւ
, հանբ եւ
անկորոփ
,որոնց
դո րհահո
լ
թիւնւբ , ւյ մ բաիոտաբւս ր,
ՀետղՀեաէ
աւելի
կ՚բնդՀանրանւայ
՚. Ա ինչգեռ, եթէ
ռչ միչտ,
ղոնէ յաճաիս,
դիւբաւ
սլիաի կարենա ֊
յինք
ղանոնք
փոիսարինել
Հայկական,
յօրինուտհք -
ներոփ , սեղմ եւ ումեղ, արուգ ու աշխոյմ,
շնորՀիւ
տոՀմիկ
մեր շեշտին,
որուն ներկա
յո ւթիւնր
պէտք
է արմեցնել,
անչուչտ,
ուղիդ եւ Հարտղաւո առո -
գան
ու թեամբ մր՛,
ԱՀաւասիկ
մէկ քանի
Նմռյչներ այգ ասաց -
ռւահքնեբէն
,ղորս ամէն ոք կբ գորհահէ
սոփորա–
բաբ
.
- « Հ;ատոն.ց էր որ կ՝ոլղէի
1 րե լ »:
Աբգ,
ինչո՞ւ,
չրսել
պարղտպէս.
ՏԲՄ9ԿՐ
ԲէսԱէսստԽւծը
«Ա՛Լ ՉԵՄ ԿՐ՚եԱՐ ԳՐԵԼ »
Լոնտոնի
«Արնտէյ
թայմգ^ին
մէք կր կաբգամ
տեսակցութիւն
մր , ղոր շաբաթաթերթին
աչխա
տակիցր
ունեցահ է Աայքբլ
Արլրնի
, այլ
անրւամբ
Տիղրան
*իու յում ճեանի
, ՀետՀ
Մեր
մողոփուրգր
կր ճանբայ
զինքբ,
թէեւ
ի՛նք մասնաւոր ճիգ մր բրահ չէ Հայ
մողոփուբդր
ճանչնալու։
^աւո , չատ
իմ ացահ է ոբ
քրիստոնեայ
ենք,
ունինք
մեր եկեղեց
ին ու մեր լեղուն,
ինչպէս
նաեւ
մեր նեոքին^– փէճերբ եւ քանի
մր աարին ան -
գամ
մբ կր քարգուինք։
ք՝այց , այդքա՞նն
ալ լսահ
չբլլա
ք, , երբ Հա
լ են ե՛ ւ իր Հա յրբ եւ իր մայրր. • •
Աայքբր
Արլբն
գրելու
չնորՀք
ունի : իր անդ–
լեբէնր՝
անքփ իճե լի , իր սճբ , չատ գեոեցիկ
, իր
սրամ տհլթիւննյ ու ս ր ա տե ս ,, ւթի
ւն։բ
ղ րեթէ
անւմբ–
ցելի , մանաւանգ
,երբ կբ քաշքշէ
Անգլիոյ
լոր -
տեբն ու լորտուՀինեբր
, ղուքսեբն
ու գքսուՀինե ֊
ՐՇ՛
՝Բսանակ,,,նւ թուականներուն,
, մարգիկ շատ կր
Ա6 կը բաբձրաԹօււյ արհւ֊ի՚ն հհա վէբ,
ՐոցԱ իր երկնաձիր անոր պէս վ աւեր • • - :
Թըռչունին նըման կ ՚ի ջ ն է երկի(^ք էն,
Երղ1ն իր սրաաբււՆ|ս շրթ-ներէն անքէն,
Կ՝ռՆզէ ցրայյլ ՚Յերս ՛ամէն ե ր դ իք էն,
Շունչն ա. ճուՆնչն առաէծ՜ անհունէն թ ե ւ ե ր • • • :
Ր՚նութիւ՚նն րրած իր հոգՆէւյն րադին ,
կր պատարագէ՛ այդ սոՆ-րբ կրբակին
Սիրտն աւ իղձերն հիր , բոյրովր |սււՆնկին • • •
Աչքեբն առ յաւէտ ղեղեցկիՍ սեւեռ– • • :
ԶԱՐԵՀ
ԳԱԶԱԶԵԱՆ
խօսէին։
իր մասին։
^ ա՛տ
հափաՀ
սւ բ,, ւեց.
իր
<Հ
կսնանձ չ Գլխտրկր՝» : Տետ,յ
յ , յ ս ն կարհ , մ ոռցան
ՂԻ^ՔԸ. ՚
— « Շատո՜նց կ*ուցէի ղրել»:
Եթէ
գրէի–
<ձ Ա եղի է որ կբ իսօսի » :
Պիտի
չնւա խլնտ ր է ի՞ ք Հետեւեալ
կտրուկ
ձեւր՛
— « Մեզի՛ կր խօսի» :
ինչո՞ւ
րոել
՚
—- « Ես եմոր կ*առաքն՛ո րգե
մ՜ւ^ :
Երբ ա յնւքա՜ն։
ղօբեզ է սա
իսօսքր՛
— « Ե՛ս կ՚առւաջ՚նորդեմ»:
Ո՞ փ կամ ին–" չ բան։
կ ր պարտագոէ
գրել •
. - , ՀՀ
Հոդ է որ պիտի
փոխազբռւին%
:
Միթէ
կարելի չէ՞ բսել .
—• « Հո՛դ պիաի փո|սադրոՆինտ>:
իյմբտգրապեւո
մ բ ղրեց
ամ իսնւեր առաք .
« Գրոզներր
իբե՛նւք է
ռ / / . . . » ։
ի Հարկէ պիտի
Հա՚բցէւ՚էք թէ՝ ինչո՞
ւ շե շտա -
ւո ո է
1ւրտք
դեր անունր,
քանւի որ ան բե ււ^ւ՚ւո կ ի րն
է արգէնւ
է ոբ
րաո երուն
, եւ քան/ուն ո՞ բ քերակա
նական կամ տրամաբանական՛
կանոնին,
բայբ
գոբ–
հահոլ ահ է եզակի :
Ուոաիէ
պիտի
ուղղէք
ասացուահքր՛
« Գրողնէեբր
իրենք ենոր • • .» :
Րայց
ի՞նչ առարկութեան
պիւոի բա՛խէինք
, ե–
թէ
Ր"ԷԻ^Ք
պարղասլէս
՚
֊ « Գրողնեբբ իրե՛նք . . .» :
Ուրեմն,
աւքէնւ պւււրսւղւսյիւ
մէք, եր
կաոհեմ
թէ պէտք է ղո բհահե լ ՚
«
Գ՚՚ւն ես որ , մենւՀր ենք որ , ես չեմռր ,
եւայլն » :
Ե
Լ
ոչ թէ ՚
« Գուն է որ, մենք է որ, ես չէ որ,
եւն՛՛»։
իսկ , ոչ մ էկ տարակո
լս որ , պիտի
ղեբա՚դա–
սեն^Ր շեշտաւոբ ել կբճատեալ
ձեւր , բստ կարել -
լոյն :
ՎստաՀաբար
, եսաւղաշտա՚կւսՆնւերր
այսուՀե -
տեւ
պիտի
որգեղրեն՛
շե րտաւոբ
«Ե՚Ա՜^Ր
•
ԱՐՇԱԻԻՐ
ԽԱՆԷՏԱՆԵԱՆ
Ունւի ութ , տասբ Հատոբնւեր
, որոնք , բնակա–
նաբտլ, , բան մր կ՝ ա ւ ե լց
I
են անղ լի ական գբակա -
նութեան
փրա
յ , բա
յց կարե
լի։ չէ սթգել թէ մն։ա -
յ ո ւ ն արմէք
ներկւսյսւցն..ող
աշիս՚Ատոլթիլններ
են :
Տար
ինե բէ ի
լի
եբ , ,լա րս։կլ։
նւե տահ է իբ գ
բի
չր ,ոբոփՀետեւ
տալիւքր տուահ եւ լ՚ոելիքր
րսահ էէ
«թւոլմղ»ի
թղթակիցր
կբ Հտրցնւէ
իրին.
֊
ինչո\
չկ. ղրեր ...
Ե
Լ
Արլըն եր սլ
։ոտաս1սա1
–է •
ՈրոփՀե։ոել
ես ձանձրացա
լ իմ
զբահնւերէս
եւ, էսնւշուշտ,
բն։ թ ե րցո ղնե րս ալ ձանձրացահ
Հ՛//՛"՜
լու
են։ : Ամէն
ղրոււ,
քիչ մբ սնափւառ
^ՐԱուլ։ Եթէ
ապաՀ
աի
րլլա
յի թէ լաւ բան։
։ք ր սլիտի
ւլրէի , ի
Հարկէ կր գրէի
, բայց չեմ կրնւար
. ՚ •
Զէ՞ք կբն.տր, կր ղարմանւույ
թզքմակիցբ
.
Ոչ,
ոչ՛՛՛ Գեռ ն՛ոբ կարդացի
Ալարս
Հաքս–
ւԻԻ
՚Լ՚՚րքԻ՛^
դոբհբ :
Աներեսութիւն
ւզիտի
րլլար, եթէ ես
ի
։ն։քւլինքս
,լր։սւլէւ,,ի տեղ դնէի,
երբ. մի։ռքս կբ բերեւք
Հսւքս–
լիի
ոճր ,
իր
Հմ տութիւնր
, պատմ ելու
իբ շնո րՀ
յէր
ել
լիի
լիսոփյա
լե լու
իր տաղ անգբ է Ես
բաիստաւոր՛
եղալ։
^ոնչցո
ւե ցւս ք ել մող ոփ րղ ականւ ո լ թ իւն շա–՜
Հեցւււլ՝
շնորՀիւ
Հսււքեստ
ասւււսլն։ ւլ ի մր. • Հիմ։։։ ,
ամուսնացահ
եւէ , ալ չեմղրեր. • •
ի ր
ի։
կւ։ ւննե բս
կ՛՛ս,ն,լ բնէեմ րնտան։
ի։
յէք։ ս Հետ, քիչ
մ լ, կբ կ։ււրզամ
,
յեւռո
լ , • հտակ , սնկողին
. .
Ջեէք կրնար եբեւակա
քել ոս մեր մո ւլո ,ի,,ւրղ.ին
կիս կատար
զ բա
ղէ տն։ ե ր էն ու բան՛աս տեզհն։
Լ րէն ո
ել է ։է էկր , ա քս ։,էստ իճան
խոն. ,ս րՀամ իտ
լ։ լ լ՛որ ՛՛ւ
յայտ։,։րաբէբ
.
|
քէսելիքս
ր։ււոհ
եմ , ն։իւ թս ււսլառահ է , նո.
– յ
րութիւն։
չունիմ
. • • Զ՚սնձրացա
լ եւ,
կոահեմ. ^,
ձանձրացուցի
մեր բնթեբցասէր
Հա՛ստրակութիւ
~
նր : Ան՛ ցե ա լնե րր , նորէն
թղթտտեցի
Վտր։։ւմս։ննւ
ու
Մ եհա րենցր : Երկ՚՚ւքին
ալ ոճր, լեղուն։ , նւիւ -
թբ , ւքշակռլմր
սքանչելի,
Հ
ր
՚սշա
լ ի։ • • • Ե՞ս "փ եմ
եղբալք։՛.. Ջէ , չէ "՛լ իրաւունք
չունիռք
ղոելու
-.,
քքս ալ նւոյն՛ Համ ողմ անւ լւսնւ՚ղեցաք,
րւորե -
կաւէ : Ոշ։,,կանի։ն
ն
,որ
հանօթացա
լ : Րաֆֆքն,
կա ր–
ղտցահ
չէի՝
Մ ինչեւ
Հիմա
քուո
հեհեր
եմ
,
ւ՛՛ւր
չւււնւէի՛. Ես , չատ , շատ քաՀւււնււսլ
եք^նամ
րլլալ Հ
Որռշեւլի
, ալ ՚իէ՚ղ պիտի
չգրեմ
• ՚ •
Ե՞րբ
ցանկողին–»
պիտի
երթ։սն մեբ «կիոհա -
տարիներբ
...
՝
ԵԻՐՈՊԱՑԻ,
«ՏԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(69)
թ
ՄԱԹԱ
ՀԱՐԻԻ
ԱՀՋԻԿԸ
Ուոչինկթբն
երեւան
Հանահ էր Պանտայի
ամ
բողք
՚լռրհունէոլթիւնր
Ամերիկայի
մէք։ Հետա -
խոլւլական,
սպա
ս ա բկո ւթիւնր
գիտէր, թէ
ինչեր
բ յ ՚ ա հ էբ եւ նոյնիսկ
դիտէին
իր հնւռլական
գա,լա–
նիքր :
Ու այսպէս
, Մ աթա
Հարիի
ազքիկբ
ճամբայ ե–
լալ
իր փեբքի՛ն արկահաիսն. ,լրոլթեան
Հտմտր : Ա՛բ ^
աահ՝
Մ • ՆաՀանղներու
հառայութեան
մէք, գբ^
կռւեցաւ
Ջինաստան
: Հոն,
՛ս շխատելոփ
չինացի
Համայնւափարնեբուն
Հեա, ձեռք
ձդեց
արմէքաււբ
տեղե կութ իւննեբ :
Տեզեկացուց
Ամերիկայի,
թէ յսյո չկար, որ
Զանկ
՝Րայ Շէք կարենար
չաՀ իք ել իր երկրին
մէք
մնալ։
Տ եղե կո ւ թիւննե ր Հտզորգեց
Համայնավար
Զինւսստանին։
եզահ
խոբՀրգային
Հայթայթումնե
-
բու
մասինւ : Մնաց գիկտաաոր
Աաօ Ցէ
Թոլնկի
բանակատեղին,
մինչեւ. ոբ ՀրաՀանգ ստացաւ
՛անց,
նելու –Րորէա :
Ասիկա կր սլատաՀէր
1950/
Մարտին : Հաղոր
գեց
։սյն ատեն, որ Հիւսիսային
՚Րոբէացինեբր
,
խոբՀրղային
եւ չինական
օգհոլթեամբ,
պիաի
յարձակէ
ին Հարաւ
. Բոբէա
յի
Հանրապետութեան
փրայ։
Տեզեկութիւններր
կբ թոլէին
ճիչգ
րլլալ,
բայց կր պակսէր
անռն՛ց Հաւատալու
կամքր։ « Պի
տի չՀամարձակին»
, կ՝րսէին
քազաքադէտնե
ր ր ՚,
Այնպէս որ Հաշուի
չառնուեցաւ
Պանտայի
աղդա–
րարոլթիլնր։
Բանի
մր ամիս փեբքր^
պաաեբազմր
սկսալ
Բոբէայի
մէք ՝.
Եւ, ատկէ չատ
՚էեբքր չէբ, որ Աաթա
Հարիի
աղքիկր
բռնուեցաւ
գիպռւահոփ : ճակատագրի
եր
կաբ
թեւր Հասաւ անոր ՚.
Բորէա
լի մէ9 նշանակուահ
բազմաթիւ
Համայ
նափար
կոմիսարներէն
մէկնւ ալ ուրիշ
մէկբ չէբ,
բա
յց եթէ– Ա սւթօն , Պաթալիոյ
Հ ո լան տա ց ի կառա–
փարչի։ պաչտօնւեան
, ո ր մամանակին
Պանաա
յէն
փճարում կբ ստանար : Ան էբ , որ
կառափարչի
սլա շտօնէսւ աունր հառա յելոփ , օզնահ էր Ինգմնեզ -
եան աղատա ղբա կան
շա րմո
ւմնե բուն : Երբ ճակա–
տամաբտր
շաՀուահ
էր ինղոեեղիոյ
մէք եւ կար -
միբնէերբ
Հասկցահ
էին , ոբ ոչ թէ բոլչեւիկ
, ա յլ
աղ։լ։սյին
յե զա փո խո ւթ ի ւնն էբ յաղթականր
, Ա ա–
թօ
Հ րամ ան ստացաւ
փ երազ ա ռնա
լու
իր ե րկիրր ,
Բորէա : Նաիսկին
լրտեսր
կոմիսար
գարձաւ
կար
միր
զօրամասերու
մէք։ Եւ ^իչդ այս Աաթօն էբ,
որ ճանչցաւ
Պանաան
Բոբէայի
մէք եւ փճռեց ա -
նոբ
մաՀբ ՚.
Պանտա
ձերբակալուեցաւ
: Եւ գնգակաՀարուե
-
ցաւ առանց գւստավաբոլթեան
։Տ՝ամբ
առաւօտեան
5.45նւ էբ,
՚^Իշղ
այն մամր, երբ իր
մայրր ,
Մ աթա
Հարի, էէնւգակա Հարո
ւահ էբ . . .
Ժ—
ՊՐԱքցԱ - ԻԱՐԱ8ԷԼԻ
ՀԵՐՈԱՈԻՀԻՆ
Փոցտամէն
վերքն։ էր։ Ֆա չական։
ութ
իւնր
քւոյ–
քալռւահ
էբ^ Բ՚՚՚ձՅ
գիկտատորներլ։
կր մեային :
Արե
լմ ուտքբ
չաՀահ
է ր սլատե բաւլվ
լ՛ :
Արեւե
լքր
յտքողցուցահ
էբ Բ"լչե
ւի՛ կ «խազալլ։։
ւթիւե%
մ ր \
ԱշխաբՀ ր չփոթի
մ էք է ր , քաոսի մէք եւ
անռ ր
ւլիկտաէոո րնե ր բ դինոփցահ
էին իրենւց ումոփ; Ու
մր,
միչտ,
Մետուզայի
ղլխուն
սլէս է; Մարգ երբ
նայի, անո բ գէմքին՛
, յալիտենապէ
ս կր մնա
յ անւո բ
գիւթսնքին
տակ : Բազաքագէ՚սբ
, որ անդամ
մ բ
փա
յե լահ է ՝ իր քա,լաքաց
ինե բուն
փ բա
յ
Ի
չի՚ելու
թունաւորում
բ, ոչ մէկ ատեն
կրնայ
մ ի անք գամ
րնւդմիչտ
Հրամարիլ
այգ փայելքէն։
Ակն։արկ
մբ
նետեցէք
Համ ա շխա բՀա
յին պտտմ ո լթեան
արիւ -
նալի
է քերունէ փրա ք , ումէն
զեմ
ոկրատիկ
ող իոփ
մ բ եւ կամ աւոր կե ր պո փ
Հ րամա րե լու
օբ
իւնա1լն
։ե բ
ղտնելու
Համար : իզուր պիտի փնտռէք :
Գազ թային
պետո
ւթ իւննե րն ալ ,
ան։ փո փ
ո
խ
կերպոփ
ի չարս գոբհահահ
են։ իրենց
զօրութիւնբ։
Ալս գաղթա
քին պետութեանց
մէք,
Աեհն։
ԲրԼտա
նիա,
աոաքին։ ակնարկոփ
, պիտի
թուի
րլլալ
ումէն
կամ
աւո
ր կեբպոփ
Հբա մարողի
օրին ակր : Եւ սա - ՚
կայն, քաղաքական
մ ե քեն։ա
յոլ
թ իւննւե բ ր ,
իշխելու
քազաքականոլթիլնր
եւ բոլշե, իկ
յարձ։ոհումբ
,
այսօր,
տանւք անք մր եղահ ենՄիացեալ
Թաղաւո -
րութեան. Համար : Թէեւ
, զուարթ
զէմքով
մր եւ
Հե շտաւլ րզ իռ
անա ա րրե ր ո ւ թ եա։Բ բ մբ ,
Բրետանհա
կլ՛ թուի
խաղալ Ա ինսինէտթո
լի ղսւդափա բապա
շա
՛քերր
արօրին։
փեր-ււււ տռնււսքո։ի , բա ւր
ոԿտէ
ն՚աէ
.ւ ,
թէ
ինչ կր նւշանւակէ
զ աւլ թ ա վ ռ, յ ոե ր կո • ոնօնե՛" :
Թ"*րգմ. կ . գ ,
ՅՏ՝ՆԿԸՐ
Fonds A.R.A.M