է Ց ԱՌԱՋ
»
ՄՈքհՑՈԻԱԾ
էՋԵՐ
ՊՈԻՏ՝Մ
ԾԻԵԱԴ,
ԲԱՐԵԳՈՐԾՈՒԹԵԱՆ
ՎԱՐԶ՚ԲԸ–.–
քւյիէո կանանչներով
սչաաուաձ՜
բո ւնե րէն
Վեր
բարձ բացող
հ՜առե բուն
Հսկայ
ճէւղերր
կր տասւա–
նէէն
մ ութին մկ^ ե րե բուն ստուերներ
յ՚>բ1՚նելռվ
:
Հեռուէն
չռւնի մր ձայնը
կուղաբ ոբ
/սեղճուկ ,
Հիւանգ
Հաչիւնով
մր կոլլար :
յ՛անկարհ
երբ չանր
Հաջիւնը կը մարէր
յու -
սահատ
ճիչեբու մէ^՝ երգի
մը եգանակր
թրթռաց,
որ ՀետղՀետէ
կը մօտենար
։ Ջա յնր
Հիանալի էր :
Առանց
ճի՚ւի եգանակր կը Հոսէր,
դողդղալով,
ա–
նուչ ելեւէ^երով
: Աէկէն կը բարձրանար
, ղէ՛–՜
դիչ,
ումեղ եւ աՀա կ ի՛ջնէր
՛նոբէն կը մարէր
իբր
թէ ճնչուած՜
կուրծ՜ր մբ ելլէր։
՛Բիչ մր ետքբ
ձայ
նբ գագբե ցաւ ,եւ մ օտակա
յ մա րգե րուն
մ էջէնգան–
•գաղ իսչչրտուք մբ լսուեցալ
:
կ^ագաչեմ
ո՞ւր եմ :
Անմիջապէս
Հասկցայ,
կո յբն էբ։
Գեռատ
ի աղջիւկ
մ լն է բ սիրուն
, իսա րաեա չ ,
ոբ Հօբր Հետ ՛քինակ
1^
ապրէր մեր տս
/ն
բ
՚քէկ
սեն
եակբ։
կոյր էր, բայց ղոց աչքերբ պաաճառ
եղահ՜
չէին
աւբելու
գէմքին
ամբողջ
Հրապոյրբ
, ցաւոա
Հբապոյր
մ բ : Բովս նստալ
եղեամէն
թրջուահ՜ խո
տերուն
վյէայ Հ
Գո՛՛ւն էիբ եբէլողր, բսի կամաց
ձայնով
մը
ք
իբր թէ վախնա
յի խանգա
րել չուրջս
հ՜անրացող
լռ ութիւն
բ ;
Այո, րսաւ, եւ պաՀ մբ ետքբ
աւելցուց
խենթեցե՜ր
էի այս ղիչեբ,
յիշատակնե՜րէս
^ար -
չաբուահ՜
պաբտէգ
փաիսայ, եւ մոռնալով
ամէն
բան,
եբդեցի
,
Հիմա չեմ գիաեբ թէ ո՛՛ւբ եմ ,
խաբիստէիելով
Հասայ Հոս :
Միչտ
Հետտքբքիր
եգահ՜ էի գիտնա
լ խեղճ աղ–
ջկէսն անցեա
լբ , առիթբ
չոլղեցի
փաիսցնե
լ , եւ
Հարցուցի
՚,
Ե՚^նչ յիչատակներէ
յուղուահ
էիք ՜
ւ,ւ–
Վ.՚"ղը բսալ
հանր
հանր , եղբօրս
մաՀուձան
տարեգար
ձն է ։
Մարմէսրային
կապո յտին մէջ կր
մոլորէր
կո յ րն ինհի իր պատմութիւնբ
պատմեց
:
՚
Ա,յն >աւտեն իմացայ որ քանի մբ տարի
առա^.
եղբօր ր Հետ երջանիկ
կ՚ապրի։
եղեր , երբ հէ
կաիստի
Համ աճա բակ ի մ բ մ իջոցին՝
եղբա յրբ կը
վաբակոլ
ի : Զի՚^քբ
Հեռու կբ պաՀեն
եղբօրմէն
• եւ
Հէսքրր էքինակ կր Հսկէր
ղաւկին
վբայ։
Աա՚յրբ
մե
ռահ էր արդէն
\
յ՛րիկուն
մբ , չդիմանալռվ
Հակառակ
աբդեէ >«,
քին , կամ աց
կամ աց եգբօրբ
սենեա՛կբ
կ՚իջնէ , Հա^
՛լ՛որ վարանումներով
ու վախնալով
ոչ թէ իր սն–
ձին Համար, այլայն աՀռելի
անա՚էլնկա
լին
ղ՛՛Ր
պիտի
ունենար
սենեակի՛ն
անկիւն՛ը
եւչբայբբ պառ–
կահ
տեսնելով
:
,ււ
ւ«ւււ.^–– դ .*,
կբ յաջողի
եղբօր բ սենեակբ
"՚ղրգիլէ
մինչգեռ
Հայբբ
յուլնահ
, քնանալու
գացեբ էր :
Այ՛լ
գիչեբբ
, առէոռլան
ղ էմ , Հիւանգ/ն
վի -
ճակը կը գէշնայ,
Հոգեվարքբ
կբ սկսի, եւ ալ չեն
կբնաբ
ղինք անկէ
բամնել ;
Բոյր ու եգբայբ
, իրարու
Հեւո կբ խօսին
, գր–
լուխ
ղքխի , արցունքներով
ւ
Մեռնելու
մօտիկ
, եղբա յբբ կբ խնգբէ
քրոջ -
Այսօր , կրկին կբ տեղաւոբուիմ
իմ
նախկին
խորշս՝
«8առաջ»ի
մէջ ...
կարդացիք
, ււէ1, շոլշա , Հետե ւեալ
տեգե կու - ՚
թիւնր,
քաղուահ՝
թուրք
թերթէ
մբ
«հյ ում բե րոէի Թուրքեր
, վասն
քա՚լէէւթեան
մե–
ղաց ել վասն
շաՀելոյ
^ՃԷՏքւէյյ–
Լա րքա
յո լթ իլն՝)
Մէքքէ
ուխտի
երթալու
Համաբ
ճամրայ
կ՝ իյնան
եւ կր Հասնին
Պէյրութ : Հոն կր մատնուին
թըչ ՜
ուաոոլթեան։
Այս խեղճերռլն
վիճակր ցաւ կը
պաէոճառէ
տեղացի
Թուրքեբուն
: Այգ ցաւին
ա -
նէհքով մբ կբ մասնակցի
նաեւ
նորաձեւութեան
Հայ վաճառա
կսն մը Պ • ԱաՀակ;
Ասիկա շատ բնական է , քանի ՛էբմաբգբ նո -
րաձեւութեամբ
կբ ղբաղի :
Այս
ղմրախաներոլն
վիճակբ,
Պէյբութի
Հայ
վա՛ճառականի
մլ^ւ ալ սիրտբ կբ խռովէ
՛լութի
բղ–
գացում
ով եւ մ արղբ
երկու Հագար
ոսկիի
օման -
գակոլթիլն
մ ր կ՝րնէ , իր նաիսկին
Հա
յբենակից՝
տ յս թշուառ
թուրք
ո լիս աա\լւէբնե բուն ,
ոբոնք ,
ինչպէս
բսինք,
Մէքքէ
էլեբթան
եւլեր
հսւ6|ւ
դառ
նալու
Համաբ
;
Աեր ՀայՀայբենակցին
այս բա րեղո բհո
ւթեան
առջեւ
ի՞նչսլէս
չ յ ի չ ե լ Աւետարանին
պաաոլէրբ
.
« ԱԻրեցէք
ղթչնամին
ձեր : Բարի արաբէք ա -
աեեալ
ձեբոց » ;
Բա
յց դիտէ՛՛ք
,ս՚ յս Հեբկու
Հաղար
ոսկիով »
րարեգորհութիւն
բնող
Հայուն
՚լլխռւն
ինչ եկեր :
Տեղացիներբ
լարձա-կելով
անոր վբայ,
փառաւոր
ափոցով մր վարձատրահ՜
են ղայն,
ինչպէս
կը
պատմէ
թուրք
թերթբ։
Այս դէպքբ,
թ՚ե^Ի
յիչեղո՚-Յ^
Թք՚֊րքի
մբ ե -
բաի՚տադիտութեան
պատւէ ութիւնբ
:
Բաղաքի մբ մէջ կար բարի եւ Հիւբասէբ
Հայ
մբւ Այս Հայր
ունէր
թուրք
բարեկամ
մը՝
Հարե
ւան քաղաքի
մը մէջ։ Այս բա՚բեկամբ
քանի մր օր
Հիւբ
՚քնալու
կուգայ իր Հայ բսւբեկամին
տունբ :
Հոն,
կ՚ուտէ,
կբ խմէ, ել կբ գիշեբէ՝
իրեն
յատկացուահ
՛սենեակի
մր մէջ^ ;
Եբրոբգ
օբբ , այս «բաբի–»
Հիւրր , կբ կանչէ
իբ
Հայ բարեկամր
ել կ՝բսէ
«Շատ դոՀ մնացի
ձեր
Հիւ րաս իրութենէնւ
, տյսօր
1լ
ու՛լե մ մեկնի
լ
:
Հա
ճեցէք
իմ ՚ատամւ. ավա բձքս
վճա բե լ • . •» :
Տան տէրբ զաբմացահ՝
կբ Հարցնէ
Ի
նչ
կբ նչանակէ
«ատամնւ՚ավարձք»
։
(Այս բաււը սսւաջին գործ՜ածալը
ես եմ, կր
կարհեմ։
Ով որ
Ո7ւզէ, ւագատօբէՕ կբ&այ գործւսւ -
ծել ) :
Թուրք
Հիլրբ
1լ աւե լցնէ ՚
Երեք
Օբ
կերայ
ձեր
կե քւակուբ՜ւե րր , ո րուԼ
լ ողն եցան եւ մաշեցսն
ակ -
ոանեբս։
Ուրեմն պէտք է գումար մբ վճաբէք
-••
X
Այս երկու
բա բեզ որհնեբէն
վերջինբ
, գոնէ
գր՜՜
րամական
«տուգանքով»
միայն աղատահ է
օձիքբ։
իսկ առաջինբ՝
թէ գրտմակէսն
եւ թէ տվէոցով
մ
1*1՛
ալ , կրկնակ
վարձատրութեան
արմանացահ
է • • •
կ. ՊԵՏՈԻՇ
ԼՐԱՏՈԻ
ԱՐՈԻԵԱՏԻ
1 ՜
**^**՚****>*՚**^՚*՚**|»*.«#|*>Օ».<.|>>>»^
մէն ոբ երգէ
։ Ագջէկր
՝ագոլոբ
ձայն
ունէր
։
Արցունւքներէն
խե գգուահ
, իսեղճր իբ եզա -
նակնւերունւ
էն՛ անւուշբ, էն տխուբբ
կ՝եբդէ ։
Գեռ
երղբ չաԼաբտտհ
, եղբայրը կր մեռնի
է
Հետեւեա լ Օրը ինքն ալ Հիւանղ էբ : էքտզ -
կախտն
իրեն ՀաէՐար աւելի
անզոլթ եգաւ,
կեանքը
չառաւ,
րայց
աչքին,
լոյսբ
յաւէտ
ցամքեցոլց
:
Երբ ա յս սլատմ ութիւնն
աւա բտեց , ղլուխբ ու
սիս վբայ
ղ բ ս ՚ ւ թեթեւօբէն
ել սկւէա
՚լ
Հեհկլտւսլ
•
ան ինչ ախուր են առանց
արցունքի
Հեհկլւոսնք
-
ներր
՚ • .
Տեւոո
յ չտ կուե ցաւ ու նւո րէն սկսաւ
երդե
լ իր
եբգր,
այն երդր ՛որ առջի
գիչեբ
"՛լ երզահ էբ :
Հիմա
երդը
աւելի
ախուր կուգար
ինհի ,
աւելի
ցաւոտ
:
Ու եբգին
եղսնակբ
այնքան
լուզիչ էբ ոբ խօ -
սուն՛
ց ՚ " ւ մ բ , նեբգա^ակուահ
Հա՛ռաչ մբ կբ թբ–*
լէր
ինհի :
ԶԱՊԷԼ
ԵԱԱՑԵԱՎ
ՀԱՑ ՆԿԱՐԻՋ ՄԸԻՐ
ԳՈՐԾԵՐՈՎ
ԶաբեՀ
Աութաֆեան
վերջեբս
նկարաՀանգէ"
մբ սաբքեց
Աիլանոյի
մէջ, ցուցտգբելով
45
՛նր -
կարնւե բ : Այս առ
թ ի լ
Iէ81օ-ՏV1շշ;^^Ց
թերթբ կբ գրէ.
«Մ ութաֆեան
իր ուսում բ
կատարելազոր՛
հահ է
6ք61Ձ
(Միլանոյի
գեզարոէեստից
վարմա -
բանբ) , լրջօրէն՛ ու ինքէ։անուիրումով
ուսումնասի–
րահ է մեբ մեհվաբւզետնւերբ,
ու յեաոյ–,
անոնց
նման աբտազբահ
է կորովի
գոբհեբ : Ապացո
յց
իր ցուցագբահ
45
նկաբներուն
աոկուն։
կաոուցու–
մբ :
ՆկարաՀանդէսէն
Հաղիւ
նւերււ մտահ , մաբգ
ինքգին՛քբ կր ՛լ ան է ա յնսլիս ի ումեղ
։լ ո յնե՜ բու առ
ջեւ որ պաՀ մր չփոթէսհ
կբմն.այ։Այդ
զո յներբ ան–
կասկահ
սլիտի
մն՛ային խւսկ, եթէ արու
եսաազէտբ
զրահ
չրլլա ր ան՛ոն՛ց միջանկեա
լ
մ ասե բունւ մէջ
զ՚լա
յ՛։ ւն։ կի։՚ագ.ո յներ , որոնք .ա լգ լանգ
ո ւ
զն ն՛եբ -
դաշն ա կո
լ թ
ի ւն՛ն ե ր ո ւն կուաան
երանգ ա յին, Հ
ալա ^
սա րակշլւո
ւթիւն
։ Այցե լուին աչքբ կբ Հտնդչի
, ճշ^
մարիա
աբուեսէոով
ն.կա բու՛ահ
՛այ՛՛ դե՚լեցիկ
կր ՜՛
աաւնեբռւն
՛իբա
լ ՚,
՚
Մութաֆեան։
սչ մէկ ս՚։լգեցոլթիւն
կբահ է ,
ոչ Շակալէն,
ոչ Փիքասսոյէն,
ոչ Աաթիսէն։
իբ
չաա
անձն ս՛ա իպ արուեստին
իւրա լաաուկ
կա -
"1
"յ՚ոնեբուն
մէջ ֆրան՛սացի
քննաւլատնեբ
գտա՛հ
են՛ իր կրահ մանկական
գգտ
յնա լ թ իւնե րունւ ս։1 գ -
բաղաբձումր
Աեւ \քովու
կա՚՚լոյտէն
, ոբուն՛ սեւե–
ռահ
աչքերբ
Հաւատարիմ
մնացին
մինչեւ
էւլատա–
նեկութիւն
: Ատկէ՝
իր գոբհերոլն՛
արեւելեան
խոր–
Հոլրդբ
որ նկարն՚եբուն
կուտա
յ
մասնա
լաաուկ
ի
5.
քն ւս ւո պո
լ թ ի ւն։ եւ Հմայք
;
Մ
Ոէ
թաֆեանի
ն՛կաբներուն՛
դիէէաց , սովոբա -
կան ա յցե լուին տե ս
՛է
գո
ւ թ
իլն բ կբ կոբւնցնւէ
ինք -
՚ւվյնքբ
։ Բու՛ն՝
բայց կչռոա
՛լո լնեբր կբ վերաց -
ուին արեւելեան
մոգութեան–.
Ուշագիր
քՀէնւութիւն
մ բ ցո յց կուտա
յ անոնց
իմ աստուն
կէս րգաւո րո ւմբ^
դհագբոլթեան
եւ
ՇՕաբՕՏ1էաո/
բարձ բ ա բ՛։ ւես տինւ
մէջ։
Շատ
ճէսմբս՚յ
կտրահ է այս մեհ արուեսաա -
ղէտբ
,ոբուն՛ առաջին
նկ՛ա րաՀանզ
էս ր էոեսս՚հ է -
ինք տաբիներ
աոաջ,
Ա իլանոյի
մէջ։
Այսօ,։
կրնւա
լ
իբաւամ
բ ր։։ել, թէ յաջոգահ
է իւբ ա բո ւե ստո էիմ եզի՛՛
տալ
գեղա
զի աական։ խոր յո ւգո ւմնե ր ։
Իզի Թրէձծի
€ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
9 ֊ –
ՊՈՒՊՐԻԿՆԵՐՈՎ
ՏԻԿԻՆԸ
« կարհէք
ամէն ոք գոՀ մնաց գասախօսու
-
թենէս
, բայց ես միայն մեր Հիւանգ
տղուն
մասին
կրնամ
մ տահել ա յս օրերուս
:
«Գրահ էիք ինհի, որ նամա՛կ մբ ղրկահ էք Պ՛
Շոյին եւ ան փճացոլցահ
էր ձեր նամակբ.
գիաէք
որ Հիւանգ էբ ան : իր կառքբ վնասուահ
էբ , բայց
Հիմա նոբոգուահ
է ։ Բանի մբ Հոգի տեսայ
իր բն
տանիքէն : Բոլորն ալ կ՚ըսեն
, թէ Պ • Շօ
չուտով
պիտի վերս
կէւ
ի աշխա^տիլ \
« Կբ յուսամ , ո բ նամ ակս շատ տխուբ չէ ։
Շատ
բանեբ
չկս/ն , որ կարենամ
գրել
ձեզի այս օ–
բեբուս :
« Գոբհով ել մայբիկիս
Համար
ըրի այս կարճ
պտոյտը, նախ քան անոբ եկամուտի
տուրքի
յ ա յ -
աարաբութիւնբ
լեցնելս. աՀա թէ ԻՆՋՈՒ
սկսահ
եմ մեքենագրել
սորվիլ։
Ամէն մաբգ կբ թուի
րղ–
բազահ
րլլա
լ ա յս օրերուս
, փ՛ւ ղո ցնե ր բլ լեց՛ուն են՛,
մ արղ՛" ցմ ով Հ
«Բաբեւնեբս
Հաղոբղեցէք
ձեր լնաանիքին • կբ
ցաւիմ որ ՛այսքան
երկաբ
մամանակ
չկրղայ
գրել
ձեղի»։
֊ – Անկեզհօրէն
ՄԷՐԻ
ՈՒՈԼԼԸԱ
« Տ–
Գ՛
Մայրիկբ
կ^ուզէբ
Լուվիլ
երթալ,
բեւյց մեբ մ աաա անջո ւթեան պաաճառով
,
Լուվիլի
հրա՚լիբբ
Հանեցինք
այմմ
մեր մտքէն
»:
Օր. Ուոլլըս
ապոլշ կտբահ էր,
ոբո՚իՀեաեւ
վրդովի
չ կէաեր
կային այս նէ՚ամակին
մէջ։
ճիչԳ
էբ որ իր քեռո բգին
ո ւզե գա յին
լուրջ
Հիւանգո
ւ -
թիէն մբ ունէր։
ճիշգ էր նաեւ, ոբ ինք գասախօ
—
լ–ու թիւե մբ ըբահ էբ Ափբինկֆիլաի
մէկ ակում -
բին մէջ իբ արուեստի
Հաւաքահո
յին մասին
։Բայց
ի Ր լանաա՚կան
պուպրիկներ
չունէր :
ՎստաՀօբէն
չէր գտնուեր
Նիւ Եոբքի մէջ, եբր նամակբ Աբ -
մանթին
զրկուահ
էբ։ Վերջապէս,
գրամեքենայ
բնաւ չէր գորհահեբ
, այլ իր բոլոր նամակներբ կը՝
գրէր
ձեռքով Հ
Եզբակացուց
, որ մէկբ գէչ կաաա^կ մբ կ՛՛բ -
նէր իրեն,
քաշքշելով
պուպրիկներ
Հաւաքելու
իր
ՍՈէիո րութիւնբ։
Մէրի ՈւՈԱըս,
ուրիշ
ոչ մէկ
պա՛ստառ գտաւ
յանձնե
լու նամակբ
ւ։ ս աիւ կա՛նո ւ -
թեան
,այլ ղայրոյթէ
մղոլա-հ
, յանձնեց
զայն
թղ–
թատաբական
իչխանութեանց
, ոբպէսզի
երեւան
Հանուի, թէ ով կեցահ էր այս անմիտ
կատակին
ետեւբ
:
Ափբինկֆիլաի
թզթա
աա՛րտ կսն
անօ բ էն բ
ն ա -
մակր
յղեց
Հետախուզութեան
Գաշնակցա
յին
Գր–^
բա սենեա կին :
Ուսշինկթբնի
մէջ ուշի
ուշով
.ուսումնասիբե
-
ցին
զաի։
Անւմեգ բԱալու
Համար՝ շատ
տարօրի
նակ էբ , կաաւսկ
նկաաուելոլ
Համաբ՝ շատ անի -
մաստ։
Պ ա րո ւնւա կո ւթիւնր
կասկէսհ չէր
արթնցոլ–
ցահ
նամ ակնե բոլ գ բա յղիչին՛
մօտ , որ
կրնար
մտահահ
րլլալ, թէ պարզապէս
, •անգրագէտի
մը
չփոթ
1
նամակն է ։Նամակր
ինք1
։ին
կրնար
անՎը–
%աս
Համ աբո
լի լ , բտ
յց յարակից
պա բագանե ր ր ^
էիեբադաբձուելու
կեղհ
Հասցէն,
անվնասէն
աւելի
բան մբ կբ նւշանակէին : Ու֊ոշինկթբնի
մէկ ղո բհա–
կա՚լբ որոշ տեսակէտ
մբ ու^-էր
։ Բոէորբ
սիսալ կր
նա յին
եզահ
բլլա
լ , բա յց կ աբմէր
Հետ աիսո ւզե լ % •
^ րկր"
ՐԳ
գո րհակա լի մ ր տեսակէտբ
ա ին էբ ,
թէ «Նոբ Պուպրիկներբ»
հահկաւլիէբ
բաոեբ էին
վերջեբս
յՏա գա՛գա կանի
մ
էջ
գո բհոգ
մ ա րտանաւե -
բու Համաբ
։ «իբլանտացի
ձկն որսբ» , կ՝բսէբ
ան
կասլ
մ բ զսնե լով , կբ
ն շան՛ակէ ր
օգանաւակիբ
մարտանա՛ւ
, ոբովՀետեւ
այս մաբտանէսւբ
հահ -
կոլահ
է
ապաՀովութեան
ցանցով : կռնակբ
փայտ
•ուն եցող
կինբ կրնար
բլլալ
՛իբա յի
մ աս բ փա
յսւով
շինուահ
մաբտէսնաւ
մբ, ի"կ
՚Ի
՚՚ՔՐ
աղան՛
կրնար
նշանակել նոր թորփիլաՀալահ
մր ։
Պ՛ Շօն , որ փճացոլցահ
էր նամակբ, կբ մեկ–,
նուէր
իբբեւ
ամեբիկեանձ
մարտանէսլ
Շօ^՛, որ Դրե
թէ փճացուցահ
էր Փբբլ
Հա՚րպրրի
յարձակման
բնթացքին
: Այս մաբտանաւր
վե բանո րոգուտհ
էբ
՛այդ օրերուն
, նոբյառաջամասով
մբ,
Հոնոլոլլոլի՛
մէջ։
Այմմ կբ բանէր
Հաւա յեան
կղզիներու
եւԱան
Յէրանչիսկոյի
միջել :
Գալով «Տետ
Գրութեան»
, զռրհակալր
բբաւ
այնւ կոպիտ
կռաՀումբ,
թէ ակնաբկբ
կ՚երթար
ա -
մերիկեէս^ւ
«Լուիզէիփլ
»մա բտանաւին
, թե՜ թ եւա -
շաբմ մարտանաւ
մր ,
,է
ր երկւսր ատե՜նէ ի վեր կը
բանէր
, բայց
որուն ուր գանուիլր
իսստօբէն գագտ
նի պաՀուահ
էր ։ « Տետ
Գրութեան
»ր կր թա էր
բսել , թէ կարելի չէ աալ ուզուահ
՚ոե՜գեկութիլ
.
՚ ^ Ր : ՝
՜
Թարզմ. կ. գ..
^–
ԶԻՆԿԸՐ
Fonds A.R.A.M
