Հ
8 Ա/հԱՋ
*
մ ե Կ Ա Ա Ի Ս
թ Ո Ի Ր Ք Ի Ո Ց
մ ե ձ
Ո՛վ եէ՚Բուէթ
էումախըք
Օէ. ՅափաԱ^Ա
4 ~
ՀԱՅԵՐՈՒ
ՎԻՃԱԿԸ
ԱԵԲԱԱՏՒՈՅ
ՄԼ՚Ջ
Երեք շաբաթ
մՆա/քէւ Աեէւասաէոյ
մէ^ եւ. այգ
Հրջանին
կրցայ
մ անր աւք աս՛ն եւ սսէՈ յգ
աեգեկու–
թիւննե
ր սա ան ա Լ Լք եբաստիո
յ եւ շրջաններու
մ
Հայութեան
մասին :
՚իէք-բա խաա
բա ր ցաբգ
ո է մէկ փիճ ակա ագրո
լ -
թիլն կատաբսւահ՜ է՝ ստուգելու
Համար
Հայոլ -
թեան
թք՚ւբ
Աերասաիոյ
եւ առՀասարակ
Անատօ -
Լ" ՛՜է
Հեռաւոր ել մ օտաւո բ գաւառներուն
մ
էջ ;
Պատբիարքաբանի
կոգմէ
երբեմն կարգ մբ գաւառ
ներ
ւլբկոլահ՜
Հոգեւորականներու
աուահ՜
թիլերն
ոլ ա եգե կութ իւննե ր բ շեն Համ ասլաաասթանե
բ ի–
րականութեան
: Թ՜ոլբքիո
յ նե բկա
յ
Հա
յութեան
թիլին
շուրջ եգահ՜
են թագբո
ւթիւննե
րն ալ ան . -
ճիշգ
են : Անա տօ լուի
բո լո բ անկիւնն եր ուն
մ էջ ,
Հեռաւոր թէ մօտաւոր,
Հագարաւոր
Հայեր մնա -
ցահ են , որոնք
բոլո
բուի
ին մեկուսեալ
կեանք մբ
ունին՝ անտեգեա՚կ Ա փիւռքի
Հա յութեան
կեանքին^
ու փիճակին : Գերմ աբգկա
յին սլա յքա բ մ գահ են
անոնք
աւելի քան
35
տարի, կոբսնցուցահ
են շատ
անգամ
իրենց
լեգուն եւ կբօնբ , սակա
յն
ասլբահ՜
են միշտ
յոյսաի ու Հալատքոէի% իմճամբոբգու -
թեանս
ընթացքին
Հանգիսլեցայ
այգոլիսինեբու
եւ
տեսայ թէ որքան
գօրաւոբ է անոնց Հաւատքբ լա
ւագո
յն եւ ել՜.ջանիկ
օրերու
գալուստին
:
իմ կարհիքով եւ Հիմնուելով
կա բգ մբ տբւ -
ետքերու
վբայ
այսօբ
Թուրքիոյ
Հայութեան
թի
ւր սլէտք է Հաշուել
200.000։
Երբ Հիմա
Հնարաւո -
րութիւններ
ստեգհուահ՝ են ա յցե լելու
Անա տօ
լուի
գաւառնեբբ
եւ կառա վա րո լթ իւն բ
տբամագբոլ -
թիւն
ցո յց կուտայ
Հարկ եգահ՜
գիւբո
լթիլններ
բ
լ^հայելու,
անՀրամեշտ է օր առաջ
լ^ւգՀ . մարգա–
Համար
մբ կատարել եւ սլատրաոտել
մանրա -
մասն տեգեկագիր
մբ
1
Ա եբաստիա
քագաքին
մ էջ այսօր
կ՚տսլբին
3000
Հա լեր : Գրեթէ
բոլորն ալ Հայւռխօս
են , րայց
Հա֊–
յեբէն
գրել կարգալ
չեն գիտեր : Ոչ եկեգեց ի
ունին
եւ ոչ ալ քաՀանա
յ : Երկար ատբ իներ քաՀանա
յի
երես տեսահ չեն ել ո՛չ ալ ա^յցելու
Հայբենա1լից -
ներ ունեցահ ենէ Ապրահ են տեսակ
մբ
կգւլիա՚ցահ
վիճաէլի մէջ, առանց Հագոբգակից
գառնալու աբ–
աասաՀմանի
իբենց ՜-ագգականնե ր ու եւ ագգակից
—,
նեբու
վիճակին : Եթէ չեմսիւալիբ , վեբջիւն
35
աաբուան
բնթացքին
ւքիայն եբեք անգամ
Հոգեւոբ
Հովիւներ ա յցե լահ՝ են ա յս շրջաններբ
, մխիթա
Հ
.րելով մեր Հաւատացեալ
եգբայրներբ
: Ա՛ինչեւ
Հի–
մ ա բագմ աթիւ գեռատի կամ եր իտա սա րգ Հա
յբե–
ն ա կի ցն ե ր չենմ կ բաո լահ՜ :
Պատե րազմ էն առաջ Ա եբաստիա քազա քբ
ունէր
80000
բնակչութիւն,
40000^
Հ " ՚ յ ե բ եւ
40
Հտզաբբ
0՜ոլբքեր,
գրեթէ կէս ա՛ռ կէս։
Հիմա
բնգՀ • բնակ–,
չութեան
թիւբ
Հագիււ
50 52
Հազար կբ Հաշ ՚\
ուեն : Ա՚էկ մասբ գագթական
Թուրքեր
են ։
Ա եբաստիո
յ Հա յերբ
մ եհ մասով ա րՀեսաաւո
բ
եւ գո րհա ւո բնե ր են ։ կան առեւտ րա կամներ ալ
է
Ա եբաստիան
բո լո բ ոՎին կբ տարբերի
կեսար իաս
յէն, ուբ Հայեբբ
աւելի
հանր
ճնշումի
ենթակայ
եզահ
են : Ա եր Հա յ րենա կ^ցն ե բ բ կբ
խոստովանին
թէ երկաբ աաենէ ի վեր Գդալի
Հակակրանքի
եւ
գմուա բութեան
չեն ենթարկուահ՜։
Վերջեբս
, մաս
նտւոր
որոշումովդ
վե րագա րճո ւցահ են իբենց պա
պենական
տուէւերն ու պարաէպնեբբ
,
Որոնք
զրաւ–^
ուահ
էին կառավաբւթեան
կոզմէ ՝. Այմմ
գաբձահ՜
են ս ե ւիա կան ա տէրբ
իրենց
Հին կալուահն
երուն
է
Շբջակայ
գիւգերու
մէջ եւս սկսահ ենիբենց
կալ–
ուահներուն
տէր գաոնալ մեր
Հայրենակիցներբ։
Բացառութեւն
կբ կազմ են ազգա պա՛տկան
Կ՛"է ՜
ուահնեբբ
, որոնք կբ մնան գբաւուահ
: Եզահ գի~
–մումնեբու
պատասխանելով
,
պատասխանատու
անձնաւոբութիւննեբ
կ^բսեն թէ « գեռ
մամանակբ
չէ եկահ աղգա պա տ կան
կա լո ւահնե րբ
ւիե
րագա բ -
•ձնելու
» 1
Աեբաստիոյ
վեց եեղեցինեբէն
Հինգբ
քան -
գուահ՝
ել
աւե բակ գա րձահ են : Անցահ
տարի ,
ինչսլէս
օրին արձագանգ
եգան Հայ թեր թե ր բ ,
մ ա յբ եկեգեց
ին ռում բով պա յթեցուցին
, առա
ր -
կելով թէ խոշոր
ճեզքուահքներ
բացուահ
ենպա
տեբուն
վրա
յ ել վտանգալո
բ կրնան գառնալ
յան;–
կա բհական
փլուզումով։
ԻՀաբկէ
իրական
ոլթեւսԵ
Համապատասիսան
չէր ա յգ առա՛րկութիւն
բ ։կառա–
վաբութիւնբ
Թուրքի
մբ հախահ է եկեղեցապատ -
կան
Հոգեբբ,
որոնց
վրտյ
սկսահ են
կառուցանել
մեհ
շէնք
մբ։
Ախվթտր
մնացահ է Ա եբաստիո
յ Ա . Նշան եկե
ղեցին
,որ վերահուահ
է մթերանո՛ցի
, իսկ Արամ
եան վարմա բանբ յատկացուահ
է թրքական
վար–
մ արանի
մ
բ
։ ին չպէ ս բսինք
մ իւս
5
եկեզե
ցիներն
ու վա րմա րաննե բ բ , ագգա
յին
Հիւա՚նգանոցի
եւ
ո րբանոցի
չէնքեր բ քան գու՛ահ են
ել
տեղերն իսկ
գտնել
ղմուար է , ոբովՀետեւ
կաո ավա բութ
իւնբ
ւսճուրգով
հախահ է ա յգ կա լուտհ^նեբբ
ել
գնոգ -
նեբր կառուցահ
են նոր չէնքեր
անոնց տեզ :
յյ
եբաստիո
յ Հայեբբ
ամ փո՚փուահ են
ղլխտւո–
րաբար
մէկ թագի
մէջ եւ իրարու Հետ սեբտ
շփում
ունին։
Աքանչելի
Հայեր
են : կբ ջանան
իրենց
զա–
Գերման
բնկերվաբական
կուսակցութեան
ա -
ռաջնորգբ, որմեռաւ
Օղոսաոս
20ին ,աբեան
չբր–
ջանի խանդա
րմ ան Հետեւանքով
, կբ
Համ
արուի
մաման-յւկակից
գերման
քազաքական
ամէնէն
մեհ
դէմքերէն
մէկը :
Ա՛ռաջին
աշխ՚արՀամաբտին
, երբ տակաւին
20
տարեկան էբ , կոբսնցուց
իր մէկ թեւբ։
Առուլջու–
թիւնբ
աւելի եւս խանգարուեցաւ
նացիական ա ր–
դելափակման
կայաններուն
մէջ
1933֊1943,
անկէ
վերջ
զտբձեալ
1944/5՛,
երբ ձաիսոգեցաւ
ՀիթլէրԻ
գէմ
սաբքոլահ
մաՀափոբձբ :
1948^5՛
կոբսնցուց մէկ ոտքն ալ :
Հակառակ ա յս դմ բտ խտո
ւթե անց
Շում ախ բբ
բ. աշիարՀամարտէն
վերջ կրցաւ
գլուխն
անցնիլ
իր կո ւսա կ ց ո՚լթե ան : \
95 1
ին մ իա յն աբեան
շբր ՜
ջանի • նոր բա րգութեան
ց Հ ետ ե լան քո վ , մամ՚անա -
կաւո ո անգորհ՛ո՛ւթեան
գատապարտուեցալ
,
թէեւ
Հիւանդի իբ սենեակէն
մ ո լեռանդ
Հաւատքով կբ
վարէ ր 1լո ւսա կցո
լ թեան
մ եքենան :
Պօն ի գ ա ^ակցա
յին գա րաստան
ին մ
էջ
շատ յա
ճախ
կ՝եբեւէր
վերջին
ատեննեբբ
, կռթն՚ահ
իր
քսւ բտո ւզա րին (աղջիկ
) ուսին ։ ԱՀա ա յս էբ իրմէ
մնտցսւհ
վերջին
պւստկերբ : Գադրեցուցահ
է բ
Հ անքա
յին ջերմուկներուն
գարմտնումբ
,
պաւո -
յււսոուե լու Հ՛ա՛մ աբ իր ճառ - հրազիրբ
իր կուսակ
ցական
Համ՛ա գո ւմ ա րին առթիւ որ տեզի պիտի ու—
նենար Ա եպտեմ բերին :
Շոլմախրրի
հագումը կբ բացտտրէ
իրՀեզի ՚
նակալոր
խառնուահքբ
: Փ րո ւս ի՛ա ց ի էր :
Ակսահ
էբ իրաւաբ՛անութիւն
ուսանե
լ Լա յփցիկի եւ Պեբ
լինի մէջ, երբ գինուոբ
կանչուեցալ
Ա. ԱշխարՀա–
մ արտին :
մտաւ քաղաքական
ասպաբէղբ։
Կբ պաչ–
տօնավարէ
բ Աշիսա տանքի Նախա բարութեան
մ
էջ
ել
մ իեւնո
յն ա՛տեն
վարիչն էր Հա չմ անղամնե
բու
կազմակերսլութեան
։Ականաւոր
դարձաւ
«Շուէսլի–
շէ Թակոլախթ»
բնկեբվաբական
թերթին
մէջ իր
դրահ
յօգո ւահնե բով ; Վիւրթէմ
ոլէ րկի խո րՀ բդա–
րանի ատենա՛պետն
եգաւ ել \ ԳՅՕինւ Րա՚իսսթակ
մբ–
1111111
,
երբ
34
տա րե կան էբ :
Այս թուականին
կբ սկսի վե րակազմ
ել
րնկեր–
վա բո՛ւթ իւն բ երկու
երիա՛ասա բ գ դագաւիա
րակից
լձւկեբներոլ
Հաուսլախի
ել Աիբէնւոոբֆի
Հետ :
ի բենց կո ւս ա կց ո ւթե ան կո՛ւտան եբկաթեա
յ ճակա՛–
աի խորՀրդանիշբ,
եբեք սռւբ նետեր դէպի վեր,
նշանակ մբ ոբ լծւգուԼուեցաւ
եւրոպական
րնկեբ–
վա րական
ուբի շ կո ւս ա՛կցո լթե անց կոգմէ :
Հիթլէր
իչիանութեան
գլուխ
1լ՝անցնի։ Այդ թբ–
ւականին է ոբ Շում ախ բբ Րայխսթակի
մէջ կբպո–
ո֊այ
« Նացի կուսա կցո ւթ իւն բ մաբգբ
խոզի աեղ
գրահ
ԷՖ ել իսկո-յն արգելտփակման
ճամբան կբ
Ր"նէ :
1943/5՛
մ տ ահ ելով որ պատ իմը
բաւարաբ
չափով
կրեց, ազատ
արձակեցին : Այսպէս է որ
վերապբեցտլ
իր երկու
բնկեբներուն
մաՀէն
վեբջ
եւ տեսաւ
Հիթլէրի
ան
կումբ
1945/5՛
երբ Գաշնակիցնեբբ
Գերմանիա կը մտ
նեն,
ղորհի կբ ձեռնարկէ
թէեւ
հիւբահ ել Հի -
լանդկախ
, սակայն
միշտ
գօա ւո ր ։Ակնա րկով իսկ
կբ պաբւոադրէր
ինքզինք։
Զա յնր
մեբթ խանդա
—
վառ
, մերթ
Հեգնական
, սլաքներ
կ^աբձակէբ ա֊
մէնուն
վբայ , Ատբնաուբրի
^ Գա էակիցներուն
,
քիուսեբուն
՚.
Շումախբբ
յաբդուահ
դէմք
մբն է՛ իբբեւ
վկայ
անցեա
լ բանուո բ դասակարգին
պա յքա րն ե ր ո ւն եւ
երաշխիք
ասլաղայ
յաղթանակի
:
Ան կր մեգագրէբ
Գաշնակիցնեբբ
իբենց ՛ան -
միաբանութեան
Համաբ , եւ անոնց
անկաբոգոլ
-
թիւն բ իրականացնելու
Համ ա,ր
մողովրդա՚պետու–
թեան
իբենց խոստում
բ եւ նա ց իական ութեան
քան
դում
բ ։ Կբ պաՀանջէ
ռաղմագերինեբբ
:
Գաշնակիցն
երբ ,
մ անաւանգ
Ամերի -
կաց ինեբբ , իր զհահ
ուգգո ւթեան
Հետեւե -
ցան
1948^
գբամ ական
բա՛բենո բոգո ւմէն վերջ :
ԱՀյ^լի քան քաոյքւ՚սսւն
աաբույսն
յեաագաբձ^լմկ–
նաբկ մբ սաիպռւահ– եմնետել
անցեալին
վբայ ^
վերակոչելու
Համար
առաջին
Հանդիպումս
իր^ն
Հեա։
\9\\ին էր, Հազիւ
եօթբ տարեկան,
՛աշա -
կեբա
մբն էի Աամաթիոյ
«ԱաՀակեան»
վարմաբա.
նին
մէջ։
Գեղեցիկ
օր մբ, Յակոբ
Խաչմանեան
զիս
հագկոցէն
կ՚՚առարորդէր
նախակրթարանի
առա.
ջին կարդբ :
Աղդային
Վերահնոլնգի
նախօրեակին
է բ % կ՝ե^
րեւակւսյէք
Հայ մողովուբգին
իստնդավաո.ոլթիլ%^
իսաբուսիկ
ազատութեան
այդ շրջանին :
Գարեգին
Իյամակ
տնօրէն
Աամաթիոյ
վարմաբանին
, ի^ւ^ն
Հետ՝ Գէորգ
Մեսբոպբ եւ քաջ ֆրանսագէա
կիլ .
միւշեանբ,
որուն
Հանգէ՜պ մասնտւոր
տկարութիւն
մբ ունէր նաՀաաակ
ագգային
գորհիչբ։
Այս սիլ^
նտկներոԼն
մէջ,
ուրիշ առթիւ պատմահ եմթէ Գ.
իյամակ
ինչպէս
աբտայտյաահ
է իբ
բացառիկ
յարդանքր
ա յ դ վաստակաւոր
ուսուցիչին
Հան ֊
դէպ
••
իր մաՀուան
"Հետեւանքով
^ թավաւբ կբ մնար
ֆրանսերէն
գաս աւո ուի պա շտօնր : Օրին
մ էկբ Գ՛
իլամակ
գասաբսւն
կլւ մտնէր
օրիոբդի մբ Հետ եւ
մեղի կբ ներկայացնէր
իբբեւ
ֆրանսերէնի
մեր
,,ւ -
•ս ուց չո ւՀ ին :
Գեռ ա չքիս առջեւ է իր պատկե ր բ : ՆիՀ ա՛ր ա՛
կա զմ , ջզուտ , վերէն վար սեւեր
Հադահ
, քիչ մը
կ բյիչեցնէր
մեհաաուններու
կառավա
քիչի խստա.
բարոյ
տիպարբ։
Եբեսունբ
անցահ
կ՚երեւէր : Ազ
զային
երկունքի այգ շրջանին
, Ֆրան՛՛սայի մէջ ու
սում բ կատաբելադո
րհելէ ետք ,
ո ւս ո լց չա կսւն–
պաշտօններ վա ր՚ահ էբ Պոլսո
յ զանազան
թազե -
բուն
մէջ։
Ինք1ւ ալ,ի վերջոյ
նեաուահ էր գաւառ,
զացահ էր մինչեւ Վան :
Ի^նչսլէս
կարելի էբ օտար
լեզու
մբ
սորւէեցնեԼ
այգ տաբիքի
րգէւ^երուն
, եբբ Հայերէնի
ուսու -
ցումն
սւնգամ
Հեչտ
սլիտի
չբլլար։ Օր՛ Յուլիտ -
՛նէն իր «եգանակՖբ
ունէր : Ա եղանին
վբա
յ կբ շա
րէր դրենական
պիտոյքներ
, քանակ
, զմելի
եւն •
ել մէկ առ մէկ ձեռքբ
բռահ՝
Հարց կուտար մա -
նուկներուն –
«Ի՛՛նչ է այս, ի՛՛նչ է այն»։ Կըպա–
տտՀէր որ տղոց միտքէն
ելլէր։
Նորէն կը
կրկնէր,
տա՛սներորդ
անղամ ԸԱալով,
մինչեւ որ տեղաւո
րէր անոնց ուդեդին
մէջ։ Անառակներու
0իւբ շատ
էր : Պճլտուն
աչքերբ
լայն բացահ,
յաճախ
կբ
ստիպուէր
սաստել, «իկարդ
Հրաւիրելու»
Համաբ
յնոն
Ք՛–
1945/՚5յ
արդէն
Շումախբբ
բնդգիմացաւ
իք. Մի–
ութեան
ւիո բձե բուն՝
մ իա ցնե լու արեւմ տեան
Գե ր–
մանիս
յ երկու
մարքսական
կո ւս ակց ո ւթիւննե
ր բ ,
ինչ որիբակտնացահ
էր արեւելեան
շրջանին
մէջ։
Այս
ձուլումով
Համայնավար
կուսակցութիւնը
պիտի
կրնար իր աղդեցութիլնբ
բանեցնել
երեք
շբջաննեբու1ւ
մէջ ալ։
Շումաիսբռ
Հակառակ էր Շումանի
հ՜բաղրին ,
ոբովՀետեւ
Հոն կլւ տեսնէր
ղբտմատիրսւկան
եւ
յեղա շրջական
վ՚ոքբիկ
Եւբոպա
յի մբ պատկերբ
է
Մերմեց
նաեւ
արեւմտեան
Գերմանիոյ
մասնակ ֊
ցութիւնբ
ե ւբ ո պա կան ւզա շտպանո ւթեան
դա շին -
քիէ^> : Իր քա՚բոզչութիւնր
վերսպինման
գէմ՝
մեհ
յաջո գութ
իւն ասլւսՀովեց
1950/
եւ
1951/՛
լ^տբու–
թեանց մէջ ։
Բուրթ
Շումախբբ
թշնամի էր ամէն
տես՛ա՛կ
բռնութեան։
Առաջինն
է ր ոբ բմ բռնեց
ռուսական
վտանգբ
, եւ կ՛ուզէ բ ոբ Գեբմ անիո
յ գքաւում
բ ա–
ւ֊ելի ամբողջական
րլլայ,
կարենալ
Հեռացնելու
Համար ալդ վտանղբ :
Շո՚՚ւմախբբի
մաՀուան
առթիւ
ցաւակցական
Հեռադիր
մը ուզզեց
Հ. 3–
Գա էակցութիւնը
:
Յուղաբկաւո
բութեան
ներկա յացոլցիչնեբ
գրկահ՜
էին աշխարՀի
րոլոբ բնկերվաբական
կուսակցու -
թիւններբ
է
.
լակներուն
նեբչնչել
մ աքուր գգա ցումնեբ եւ կբ
փոխանցեն
անոնց
Հա յբենի
–աւանգո լ թ ի
ւնն
ե ր եւ
առաքինո
ւթ իւննե ր : Խառն
ամ ուսնութիւններ
ղՐ՜
րե թէ չկան : Ազջիկներ եւ երիաասա
բդներ կ ան ու
ի/էն կ՝ամուսնանան
եւ լձւտանիք կբ կազմեն : Ա -
լանգապաՀ
, Հա յրենասէ
ր
եւ Հաւաաալո
բ
Հայեր
են : իրենց
միակ երափ է ունենալ
եկեղէցի է ւ դԱլ֊
րռց :
Իրենց
միջոցներբ
բաւարաբ
չեն՝ իրականա -
ցնելսւ
Համար այդ փափաքը,
ստկտյն կը
յոլսս/ե
ււր
աբտասաՀմանի
, մանաւանգ
Հիւսիսային
Ամե
րիկա
յի իբենց
Հայրենակիցները
օգնութեան
պիտի
փութան եւ պիտի
վերաշինեն
իրենց քանդուահ
ե—
կեղեցին ու դպր"ղր :
Աեբաստիոյ
վեբապբոգ
3000
Հ ա յրենակի
ցն եբս
սրրագան պտ ր տա կանո ւթի ւն դրին
վյւտս՝ վերա -
ռա բձիս
Ամերիկալի
մէջ Աեբ աստացի
Հտյրենա -
կ իցներու
մ Օտ թաբգմ
ան
Հ անդիսանա
լ իրենց փա–
վ^-աքներուն եւ կոչ ուգգել
անոնց՝
անմիջական
օգ.–
նութեան
վալթալու։
ՎստաՀ
եմ , Ամերիկա
յի Աե
բաստիոյ ել շբջականւեբու՛
Հայր . Մ իո
լթիլններ/^
մէկզի
սլիտի
թոգունւ
ամէն տա րա կա րհսւթ
իւն եւ
նկատում եւ կարեւոր
գում ար մբ պիտի տրամ ագ–
րեն՝ անՀեա կո րուստ է աղատե լդւ Համ՛ար
իրենց
տաբա րաիսա
Հա յբենտկիցնեբբ
;
ՊաՀանջբ
չավւազանց
Հրամայական
է եւ ան -
յետաձդե
լի : Ո եբաստացի
Հա յ բենակի
ցնւե ր բ
գոնէ
այս
Հաբցին մէջ պէտք է միասին
զորհեն : Ամե
րիկա
վերագո՚բձիս
այս ուզզոլթեամբ
սլէտք ե–
ւլսւհ^ ա շխատան քէ,ե բ ր պիւոի թավւեմ \
Աեբաստիոյ
մէջ ալ Հայ մուրացկանի
չՀանգի–
պեցայ:
Մեքէ մասր մեր Հայբենակիցնեբուն
Հազի՛–
ինւքնապաՀ
ենւ, սակայն
ապրահ են սլաՀելով ի ՜
բենց արմանապատուութիւլնր
:
Ապրուստր
Աեբաստիոյ
մէջ կարհոլահէն
"՚ ՜
ւելի սուգ է ։ Բիր մբ Հացբ կ՝արմէ
40
դաՀեկան »
շաքարին
քիլօն
200,
միսր
200
եւն–։
Հադոէ–՚""Ը.
անւՀամեմատ
աւելի
սուգ է ;
ՊԵՏՐՈԱ
ԳՇԻԿԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
