ՖէԱէԱսայի քւեքքիԱ ւեւգեդ
17, ք^սշ ՕՅատտատ -
Բօոճտ 6Ո 1925,11.Շ.Տ. 376.286
: ՏՇՈ. ատ տ տ *ւ«
Ր/յ<1Տ (13") ա է ա ։ 10Լ61^Շ
Վեցալքս. 1100 ֆր • , Տար– 2200, Արտ– 3000 ֆ բ
1 ^ Լ ^ 2 6 ^ յ | ; 7 0 գիՏ 10 ֆբ ֊ Շ.Շ.1՛. ԲՅՈ Տ 1678-63
յշ«511 28 ք61Ո1^ՈՑ52 Հլւնգշաբբ-ի 28 ՓԵՏՐՈԻԱՐ
.28րդ ՏԱՐԻ-28^ ^ ո ո « ք(օ 6699 Նպւ շ ր ջ " * թիւ֊ 2110
ՄԵՐ
ԽՕՍ-ՐԸ
Նա՚ԸյհՈՐԱՀ
ԿԸ ՓքՊՈՒԻ
Երբեք
III
յսքան
զգալէ
եզահ՜ չէր նոր
չուեչէ
կարօտը՝
Հայկական
ԱրտասաՀմանի
մէք։
Վերքէն տասը տարիներու
ընթացքին
,
ամրողք
գիրքեր
, ճակատներ
սլա ր պո ւե ւյ ան
սրլնթաց։ Ե՛–
դեռ կը պա րպո
լին :
Արղէն իսկ լա յն անքրպետ
մ ը բացուած՜ է ե^
բէկուան եւ ա յսօրուան
մ իքեւ : Ոչ մ իա յն
մ տքուԼ ,
"՚ յչ եւ մ արմն ուի ;
Աչք
մր նետեցէք
միայն
մեր գաղութին
վրա
յ
եւ ձեր աոքեւ պիտի պարգոլի
մռայլ պատկեր
մը։
՚իեո, չենք
իսօսիր ապագայի
մասին :
Կացոլթիւեը
աւե
լի
մ խիթարական
չէ մ իւռ
գաղութներուն
մէք :
Այս շուշտ
նսր
«բե րքե ր» կը Հասնին
, մ ասն
Ա՛Հ–
ւո
րա
ո.
Միքին
Արեւելքի մէի
^ " ՚ յ Ց ՛ւ "՚^՛Լ փ"Տ՝^եց վրճակաղրութիւն
մբ կապ^
լ , Հաստատելու
Համար
իմէ Հա ր իւր ին քան ի^ն .
ւնղաէէաո
ուին
Հան րանո ւէր ս^քխատս^քով
է
մե
Կււ
Ի ^
կ^աբմէ պրպտում
մբ կատարնլ,
ճշտելու
Հա—
մար թէ Հար իւրին
յւանի՛^ թե կնահռւնե
ր կբ Հաս
նին
՚ ւ է կ տսրիէն
միւսբ,
գիմաւորելու
Համար
օր
ուան
սչաՀաեքնե
րը : Ս կսե լով
ո ւս ո լց չո ւթենէն
:
Աքգպիսի
փորձ
մբ կրնաք։
լ՚՚՚֊րք
թորՀբւլահ-ու–
թեանց
առաքնորգել
ոչ միայն տա րէցներբ,
այլ ե\
՚նորերբ : Եւ նորերէն
անոնք որ փալերական
բն.– ՜;;
գո
ւն ա կո ւթի
ւնն ե յւ եւ ար։լար
յա ւա կնո ւթ իւննե ր .
ունին :
՝1ւ։։յն իսկ Ղ՛տ ^ւսւ կցո լթեան
անգաստանին
մէք
ղո րհ՜ե ր
կ՚ւն
որոնք եբիտասարգ
ձեռքե
բու
, գա–
լար
ւՐիտքե րոլ կբ կտ րօտ ին :
Կ բ բաւէ
մ իա յն Արեւմ տեան Եւրոպա
յի ւէա^
ղութներ
բ նկաաի
առնել
քւրենց ա յլազան
Հո՚մ^
բան քնե րոփ , էլ որհնւէէկան
ե 1Ա1 տ կ ա ց ո լթե ան ց յան
.դ.
գելոլ
Համար ;
Մեր
անմ իւք էէէ կտն
շրքտպաէոին
մէք, սաՀմ
էսնէն
անւլէ.՝է։ , ցիրուցան
բաղմ ութ իւնէնե ր կտն
որոնք
ՀետւլՀետկ կբ թմ լ՛ին :
Մ իամ տու թիւն է կա րհել թէ անոնք
ի րական
աբմէք
մ բ պիտի
ունենան
ապաւլ ա յին
, եթէ Հա^
ղոր
՛լ ութ
իւն
առնեն
աարին
քանի
մ ը անղւսէք :
Ի՞նչ կբ ՜Հետեւի ա/ս իսո րՀ րղ ահ ութ իււննե րէն ;
Փոբձել
կարելին ե, անկարելին
, նոր , ղոր–
հ՜օն , շարմ ուն
ու։/ եր սլատ րաստե
լ ամ էն տեղ : Ոչ
միա
յն բացեբբ
ղոցելու
, ա յլ ելքնացո ւլնե ր ը աբ–
թընցնելոլ
Համար :
Հթաթատեսուահ
նռր ումերբ
մասնաւոր
–չ•••
սերու չեն կա րօտ
իր , անմիքառլէս
ասպարէղ
նեա–
ուե լու Համար :
Ուսանող
բլլան թէ չրք անաւարտ",
անոնք ալ
աչք եւ ականք
ունին,
ամենօրեայ
կեանքի
ե
լե–
1
-էքներուն
Հետեւելոլ
եւ իրենց
ղո րհ՜ո լնէ
ութեան
ուղին
ղտնելսլ
Համար
յ
Անոնք շատ լալ ղիտեն թէ բացական
միչտ կը
տումէ , ինչ արմանիքներ
ալ ունենայ
:
Եւ ղիտեն
կամ պէտք է սորփէն
թէ կիս
կատար
ղիտելիքՍեբը,
միքակռւթիւնը
կամ«տի^
լէթանթիզմ»ը
իրական
չաբիքնեյւ են
մանաւանգ
մեր
մողոփ ուրդին
Հ ամ ար է
Ուրեմն
, Հետեւիլ,
սե բտե
լ , պատբաստո
լի՛ լէ
Օղ ւոոլիլ
բոլոր
էգատեՀութիւններէն
է
Լրացնել
,
կատա րե լաղորհե
լ
մ ասնաւո րասլէս
Հա յերէնի եւ
Հս։յաէլիտութեան
պաշարբ :
էքՈ րերու
առաքին
պարտա կանո ւթիւնր
պիտի
բլլ՛ս ք Ի՛րենց
սերունղ
բ փրկել
, բոլոր
կարելի
մի–
քոցներով:
Այդ ա շխատանքբ
ստիպոգական
է մ ասնաւո–
րաւէլէս
մեբ դազութին
մէք։ Տեսակ
մբ
զօրաշարմ՝
Համախմբելու
Համ աբ
բոլոբ գ տսալիքնեբբ
, մ ո–
լորահնեբը
, անճարները
X
Որո՚^ւ
Համ աբ ենա յլաղան գա ս բն թա ցքնեբ բ ,
եթէ
եբիտասարգներ
ր
իրենք
ս/իտի
չՀետաքր––
ՔՐ ուի՛ն :
ինչո^
լ Արեւելեան
Լեղունե
բու
էիա բմա բան ր
գոնէ
Հա բիւր
Հս՚յ աշակերտ
սլիտի
չունենար
,ա
յն
քան
՛ք ատչելի
պայմաններով։
Առաքին
Հարցումնեբբ
չեն ասոնք :
Տաբագիր
բազմ ո լթե անց ինքնապա
շապանու^
թետն
պայքարին
մէք, առաքին
ղիհերուն
փբայ
պիտի
ղտնոլին
ե բի տ ասա բդնե ր բ
իրենք։
Պա
յմ անալ որ էլա րենան
րսել , կաղմ եւպաա–
րսւստ ,
ներկա յ ։
Շ •
Խմբագիր–
5.
ՄԻԱԱ-ՐԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
«0 01.ՄԱ11Ը1, ՊՈԻ ՕԼՍՈԻ՚ե»
՛Րանի
մր օրէ ի փեբ սեւլանիս
փյ՚այ կը մնայ
բռւէւն էէանգատագիբ
մը դերասանական
խայտա–
ււակոլթեան
մը
առթիլ.
«Զաէիսւզանց
երկար
Համբերեցինք,
այն
փստաՀոլթեամբ թէ մամուլի մէք եւլահ
պա
բ–
բերական
քննգատոլթիւննեբը
խելքի կը
բերեն
այս
տնղւլամը,
բայց ի դուր։
Բաժակը
յոլ՚դահ
է այլեւս : Պէտք է Հրապաբակալ
խայտալւա -
կել,
ոբսլէս
,լի ան։լամ
մըն ալ
չՀամարձակի
սրրապէլհել
Հայկաէլան
բեմը»։
(Օ՛ Կ–)
Ս պասեցի ոբ փաստ
մըն ալ ներկա յացնեն
:
Եւ աՀա ւա սիկ
ձեււաւլի ր յա յտա րա րութիւն
մը,
Առնուվյ՚լ
- Ա արսէ լէն .
«Թ
ա տ ե ր ա էլան չքեղ
ներկա
յաց ում
Բսէրե–
կենդանի
աււթիւ։ կբ ներկայացուի
« Ս ՕԼՄԱՍԸՆ
ՊՈՒ ՕԼՍՈԻ՜Ն»
Հղաւե շա
3
արար) ; թրաէլօշէ թա^
տե րա խո Լէքբէն
կողմէ , լնկե բակց՚՚ւթեամ
ր
էնճէ
սաէլէ» եւ այլն, ել այլն։
(Տեղը,
մամը եւ
ուրէչ
մանրամասնութիւններ
) :
կարհեմ
լուսաբանուեցաք
: Այնպէս որ ան–
Հրամեշտ չէ նսյնոլթեամբ
աբաատպել
երէտա -
սա րէէ նա՚քակաէէրէն
մէւս
որակումները։
՚Հյաիսա ^
դասոլթէլն
մը միա յն •
«Եթէ
փ՛որ մը Հացի Համար է, թող
մու–
րացէլանռւ
թեա),
ւլիմէ , որ Հաբէւր
անւլամ
աւելի
պատուաւոր
ղո բ հ է»
։
Րա
յց
Հ ա ս,աբակո ւ թ ի ւնն ալ յււէնցանք
չունէ
է
Անոնք որ կբ քաքալերեն
ա յս ^1աբղի խա յտա–
ռաէլութիլնները,
աւլւլային
գիտակցութիւն
կամ
ա բմ անա սլատ ուո ւթեան
ղէէա ցում
չունի՞ն
;
Երեսուն
տարի
Փաբիղ ապրէ,–լէ վերք
, քի չ մ ը
ճա շա՞ կ ալ չունին
։
Այք էն պարաւլա
յի մէք Առնուփիլ -
Աաբսէլր
Անսւաօլու՛ չէ :
՚քյամակադիբը
ուրիշ բան մ լն ալ կըպաւոմ է •
«Այս
թրքարա
րո
յ Լսաղե բը եւ ներկա
յա -
ցումնեբր
քաքալերոէլները
անոնք
են՛ որ «Աէէփե–
տաէչան
Հա յաստան»
էլը Հոլուէեն
օյւն ի՛ բէ՚ւն , Հե–
տեւողութեամ
բ
դերասանին եւ Հա յ ր է,նա ս ի ր ո ւ^
թեան գասեբ կուտան : Անոնք խտրէււթիւն
չեն գր–
ներ
միքոցնեբու
մէք, կը բաւէ որ ղորհի
փր"՚յ ^–
րեւան եւ նիւիժաէւլէո
օ՚լտոլին
։ Մէչտ
՛ք ութին
մէք
կբ ղորհեն
, քաքռւթէւն
չունէն
Հրասլաբակ
իքնե–
չու» •
Մեզքր իբ ճիտը, եթէ անիրաւ
մեղաղբանքք–
նեբ կան , ա յս ամբա
ս տ անա
ղր էն
մ էք :
ՎԱՀԷ
ՊՐՈՖ՛ ՑԱԿՈՐ ՄԱՆԱՆԳԵԱՆ,
ոբ"ւ մաՀը հա֊
՛կան
Համա լսա՛րանէ
առաքին
փերատեսուչր եւ
Հայ պատմ աղիտոլթեան
ամ՛էնէն
փա
յլուն նեբ -
կայացուցիք
է ։ իբ
Ա
ա եղհադո
րհո ւթէւննե
րն են .
-
Ր Հ. ^ -...^
Ո
I
•
ո
.. Օ. /
. . /
Ր
* ^
ստա՛
է
—
՜յ
՜-֊ՅԼ
-Հ,"
•> • ՛՛Բ ստողօ^^ս՚գ-լ–^
•••֊ր՛ լ–^"""ր"
՚
«Տէգրան
Բ. ել Հռոմ»,
«Ֆէօդալէղմր
Հն
դա րեան Հայաստանէ
մէք» եւ այլն։
սս,––
ցահ է ԳիտութեաԿէ
էէաստակաւռր
գորհիչի կո -
չումր, իսկ \939ին դարձահ է Ա.Միութեան Ակա–
դեմիայի
իսկաէլան
անդամ։
\943ին երբ
հնունգ
առաւ
Հայաստանի
Գիտութիւններու
Ակադեմիա
ան, ան դարձաւ
անոր իսկական
անգամր։
Պար–
գեւատբռլահ
է Աշի ատա
նքի կարմիր
Գբօշի չքս^
նշանով
։
ՋԵՌԱԳԻՐՆԵՐՈԻ
ԱՄԵՆԱՄԵԾ
ԹԱՆԳԱՐԱՆԻ՝
Մատենադարանի
շինոլթիւնը
փերքացաւ
Երեւանի
մէի
Մատենադաբանբ
մեհ
նշանակութիւն
ունի
ոչ
միայն
Հայ
մ ռ,լո ՛Լուր ղին , "՛յլ
ՎՐ՚"ՅԻ^
"՚ՂԷՐԻ
ել
Մերձաւոր
Արեւելքի
աղ՚էութիւննեբուն
Հա -
մաբ։
հէնքբ
ունի
լնւլարձակ
բն թե րցա
ս րաՀնե ր ե
ձեռաէէիրներոլ
պաՀպանման
մասն՚սւոր
բամինն
^եր,
օմաուսէհ
մասնաւոր
սարքաւորումով։
ՏԱԿՈԲ ՑԱԿՈՐԵԱՆԻ
բանաստեէլհութեանց
եւ
արձակ
երէլերու
ռուսերէն
մողոփահուն
Հրատա^
բակուահ է Մոսկուայի
մէք։
Գբքին
յառաքաբանր
գրահ է Ասատոլր
Աբոփեան
, որ ցոյց
կուտայ
բանէսստեդհին
կրահ
ազգեցութէւնբ
ռուս
յեզա–
փոխականներէ
:
ԴԱՀԼԻՃԸ ՊԻՏԻ ՀՐԱԺԱՐԻ, ԵԹԷ • • •
Ագգ
՚ Վ՚ող"փր
անբնգՀատ
նիստ կբ
գումաբէ
քուէարկելու
Համար
1952/
նախաՀաշիւը։
Վիճաբանութիւնը
սկսաւ
երեքշաբթի
զիչեր եւ
շար ունակէ։ ւեցալ
27
մամ ;
Նս՛ խապէս
որո շո ւա՛հ՜
էբ նիստբ
շարունակել
մինչեւ
չորեքշաբթի
կէս
զիչեր,
սակայն
փերքին
պաՀուն
որոշուեց^աւ է^գ՜
մի քել
մինչեւ
եբէկ
առտու։
վււրչապետբ
փճռական
դէրք
մը բոնահ է այս
անդամ
, նկատէ առնե լոփ
ելմ տական
տագնապէն
հանրացումբ
։Երեքշաբթէ
օր նախարարական
խռր–
Հուրգբ
րէսցաււէկ
նիստ
գումարեց
, քննելու Հա–
մար ա յս Հրատապ
Հարցբ : վար
չա սլետ ը ա րտօն–
ռւահ է վս տաՀ
ութ եան
իսնղիր
յա րո ւցանե լու , իբ
օր ինագհին
Հ իմնա կան մասե բուն
Համար։ Աաս -
նա ւո րապէս
նա խապա տո լութ
իւն կբ պաՀանքէ իր
հ րագբի
33
կէտերուն
Համ ար
(բա րենո բոգո ւմ եր–
կաթուղիներոլ
վարչութեան
, Ընկերա
յին Ապա\^
Հովութեան
,
իսնայռղոլթիլններ
,
15^^
յաւելում
տուրքերու,
30^40^
յաւելում
լնկերոլթեանց
տուրքերու
, յաւելում
դբոչմաթուղթի
,
միքռցնեբ
առանց
Հաշուեցո
յցէ վաճառումներու
գէմ են.) ;
Այգ
նիստէն
վերք,
զրոյց կբ չլ՚քէր թէ վար
չա պետբ պիտի պաՀանքէ
ելմտացո
յցբ քուէ՛ա բկե լ
մ ինչեւ
ուրբաթ
,
29
փետրուար
, ա յ՚լասլէս
պիտի
Հրամայէի
։
Մասն՚ա՚էէտնեբ
դիտել
էլուտան այս աււթիւ
,
ելեւմ ուտքբ
մինչեւ
ուրբաթ
քուէարկուի
թէ ոչ,
կառափա
րութիւնբ
Հտրկագրուահ
է նռր
ւիա ր կեր
սլա Հան քե լ Պանք տբ Ֆյ""նսէն
:
1952/
ելմտացոյցբ
կբ ներկայացնէ
3.650.000
մ իլիոն
ֆրանքի
Հսկա յական
ւլում ար մբ, որուն
1 ,205,000
մ իլիոնբ
սաՀմ անուահ է ,աղւէ . պա շտպա–
նոլթեան։
Մ– ՆաՀանգներր
195,000
միլիոնի
նսր
օգնութիւն
մբ խոստացահ
են , բայց ՛աքս
դռւմ՚արր
չ ի գոցե ր րաց բ, քանի որ Ֆրանսա
նոր
հաիսքեր
յանէ՚ն
առաւ
Լիղպոնա
յի
մո՛ղոփէն
փերք :
կ.ւէ. ցռւթէձան
հանբութիւնբ
Հաստատելու Հա^
մար, կր բաւէ
բսել թէ Աղղ,
ժողո՚իին
ելմտ՛ական
յանձնա խո է.մբբ , որ նաիւասլէս
՚քեբմահ էր տուր
քերու
10%
յաւելումբ
, ա յս ան՛ւ ՛ւ ՛է նո յն էսկ չո
ւ ՚ •
զեց նէլատէ
սէռնե լ
էլա ռ ա փա ր ո ւթե
էէէն նոր առա–
քարկբ
15%
յաւելում
:
վիճա բան ութ է ւննե րը բացուահ
ատեն
ելմ
տա֊
էլե՚ն
լանձնամողոփ
իւն տե ւլե էրա բե լ՛լ՛ բացատրեց թէ
՛անօդուտ է աւե
լցն ե լ տուր քերբ : «Շատ
մ բ Ֆրան
սացիներ
էլը խուսափին
յառաքատուական
տուր–,
քէն I ԱնՀ ր ամեշտ է Հարկա
յ ին անձնա
ղի բ մ բ Հաս–
տա-ւ^եԼ ։ կ.արելի չէ աւելցնել
անուղղակի
տուբքե–.
բբ , ե թէ կառափա
բութ
իւն ը չ ի փորձե ր
սանձել
էէիներբ ՛էլամ իքեցնել
ղան
էէն ք» :
Տ "՛ն ձնա
մ ո ղ ո վին
նա իւտդս
Հ ը , նաէէէլին վար–,
չապե՚ո Փոլ Մէնօ , ցաւ յա յտնեց որ կառափաբոլ՛–
թիւնբ
իր քաղաքականութեան
էական
մ " ՚ " բ կբ նր–
կատէ շարմական
սակացո
յցբ ։«Պէտք է ւիոխել քա֊
ղաքա կանո ւթիւն բ եւ չգո րհե
լ
՛ո յնսլէս
իբրեւ թէ
Ֆր՚ս-նս՚սն
՛աշխաբՀէն
կտրուահ
կղգի՛ մը ըլլար ։
Ե բէլո լ մ ի՛ք" ց ունէինք
մ էւքենէո բւէէ
ր
աղ՚լե
լու
Համար
գիներուն
փրայ,
աւելցնել
ա ր տաղ
րութ իւն բ եւ
• պակսեցնե
լ առանձնա
շնո րՀեա
լ
նիւթե
րու սպա -
ռում բ
։
Ելմտացոյցի
նաիէէորաբն ալ իբ կարէէին բա–
ցատբեց թէ զինուորական
հ-աէ՚քեբբ
\
070
միլիառ
ֆրանքի
պիտի
Հասնին
, ա յսինքն
467
մ իլիառ ա–
ւելի , բաղդատելոփ
անցե՛ա
լ տարուան Հետ ;
ՇԱՐԺԱԵԱ՚ե ՍԱԵԱՑՈ8ՑԸ ք-ՈԻԷԱՐԿՈԻԵՑԱԻ
Ա՛լդ՛
Տ՚՚՚ւլոփր
երեքշաբթի
ա՚ւտռւան գէմ քուէ
արկեց
շա րմ ա կան
սակացո
յցի՛
Օր ինա գիհբ
,
246/
դէմ
355
ձա յնռվ
։ Տ՛ո ւլո ւիլէդա էլան , լնկե
րփարական
եւ
Համ ա յնավաբ
եր ե ս փ ո իս աննե լ՛ը
միացահ
է էն
ա յս անգամ
, մէկ մամ ո լան Համար , արմ ատա -
կաննե բուն ելմիւս
Հոսանքներուն
գէմ ;
0 ր ինագհին
քո ւէա րկո ւթենէն
անմ իքապէս
ետք
, էիս. ր չապե տ ը յայտարարեց
թէ շատ
կարեւոր
պակասներ կան ել սլէտք է լբացնել» :
՝Րոլէաբ^
կուահ
օր ինագիհ
ը չի Համ ապատասխաներ
յսռա–
քին
աԼւլամ
եղահ
առաքարկին • Հետեւաբար կս^–
ռափաբութիլնր
ամբողքոփին
դոՀ չէ : կրնայի։
փս
տաՀոլթեան
խնգիր
յարէէլցանե/
էական
կէտերոլ
մ ասին • բա յց
նկատեցի ռբ ստիպողական
է ել
մտական
հբէսգիրներբ
քննել կէս օրէն
ետք»։
Օրինագիհր
կը տբամագրէ
,
1.
Մ ասնաւո բ յանձնա
մո ւչո փ ի մը քնն ութ եամ բ ^
եթէ ապրուստ
ի սղռւթիւնբ
5%^
չանցնիր
,
նոլա–
ղադոյն
օրապաՀիկը
չաւեթւար ւ Եթէ
գինեբռւ.
բաբձբացումբ
10%/ւ
էլանցնի
, յաւելումբ
մեքե -
նտբաբ
տեղի
կ՛՝ ունենա
յ
։
Մինչեւ
այստեղ
յստս կ ենօրէնքին
տրամսր–
գբութիւննեբր
: Անո բո շ կբ մնա
յ Հետեւեալ
պա–
րաղան
,
/ նչ պիտի
էէ/ատաՀհ
, եթէ գիներոլ.
յաւելումբ
տարուբերի
5%/
եւ \0%ե միքեւ։ Ու–
բի՛չ
մ։՝.ւթ
էլէտեր
ա յ
կ
.՚յ
ն , եւ կը սպասուի ռր
Հանրասլետոլթէտան
ԽոբՀուրդբ
լուսաբանէ
, մ ին
չու
մաուո
15։
ԱրՀեստակ^;ա^լան
Մի"ւթիւններն
ալ չատ
գոհ,
(Վ«ԱքւեբււՆ 2օւրոՆՏակա.թիւնը կարդալ դ. է յ )
Fonds A.R.A.M