<Ց ԱՌ
ԱՋ »
ՊՈՒՏ՝Մ
ԾԻԾԱղ
ՆԱԶ ՄԻ ԱՆԻ
...
Աիէ սա Եւրսսչացիները։
կակուղիկ,
անուշ/ւկ
,
քաղաքավար : Գլուխր
կարեչ
ոլղես՝
վէզ^րր
կշ
ծոեն
...
-
ՀԻթլԿրւլ––
Կ
՝Ոէ
֊դեմ , կ՝ուղեմ։
Բսլոր
ղեր ֊
մանախօս
երկիրներր : իրենց
լեղոլին
մէ9 դերմա -
ներկն
րառեր
ունե ցռղնե
ր ր ։ վերքապէս
Առւաէթ–
Առււոէթ,
Ալղ աս ֊~ Ա ալղաս
,
Բ"է" Ր Բ ի՚եձ՜ի կր
պաականի՜ն
• ՚ • պոոաց
կ"՚նչեց
, սպառնաց ;
Եւրոպայի
գիւանաղ
էաներր
«վախի
բռնուե -
ցան»։
Գողացին
, դողդղացին։
ԱմնԱ՜ն
Մր–
Զէյմ -
պրլ^ն
դուն
ղիաես , եկար սա
մարդուն
խօսք
Հասկցուր : կրթանք
միասին
ոաքր
իյնանք,
խնդ
րենք :
Հանդարտեցնենք՝
ըսին ել ճամբայ
ինկան Ա
իւ–
նիխ :
Այնքան կր վախնային
որ, Մր–
Զէյմպրլէն
Հովանոց
միայն առաւ
Հեաը։
Նոյնիսկ
,
կ՚ըսեն,
գր պան
ի
մ աաիա աա շե լիք
ղմ՛ ե լին թոո անը
ձղ եց
որպէսղի
ոեւէ
զէնքի
նշոյլ
չգտնուի
քովր։
Ներկայացան
: Ով քաքդ
Հիթէէբէ
(Լ՛՛ին ^ ինչ որ
կ՝ռււլես
կուտանք։
Խնայէ
մեզի ;
՚ րսաւ քա քապետր , ոչ , ես եմ ձեր
տէրն ու տիրականր : Ես մաքրարիլե
Յ^էէ
պաականիմ : ինչ որ ո րո
չե ց թ
որոչեցի
:
«
հքե՚՚ղճ»
դիւանադէտները
ետ ղարձան
ղ րլ–
ի՚իկոր եւ գացին
իրենց
սուրերուն
մանդերր
մաք~
րելու : «Պատրաստութիւն
չունէին » • • •
Ոա՜
մ , բիմ , րո՜
ւմ
. . . պատերաղմ
:
Եւ արդի՞ւնքր։
Բանի մր մեթր
չուան եւ կսյա
մ ր տ լրած ոսկորով
վ ա ր ձա տ ր ուե ց ան այս
5աց|ւ -
ներր • • •
Ժամ անակին
Թուրքե
րն ալ
փիՆսկիՆբտիւք
րսխն
անգլիական
րանակներուն
Համար։
Անոնց
գրաՀա–
լորներր,
նաւակներ
էին մեր է^էներուն
Համար
ել Տարտանէլի
նեղուցին
առքեւ. կր
Դ " զ ՚ * ՚ յ է ^
^ " ՚ ֊ ր ք յաղթապանհ՜
բանակէն
Հ
Տո յսերր կտրած
կծիկր
գրի՚ն դացին եւ
Պոլսոյ
Թուրքերը
տօնե ցին ա յ դ
<Հ
յաղթանակը»
ցնծապա–
տառ եւ մեծխօսիկ
. • •
Օր մ լ ^
սւՀ
՚իաշնակից
ղինռլորներր,
ձեռքերր
մէ
յ մէկ ճպոա , բե ր աննե ր ր
ծամ
ռց
երեւցան
Ա աամ պռ լո
յ սալա
յա տ ա կն ե ր ո ւն ՛Լրա
յ : Մ կան ծա–
կերր արմէք
ստացան : վեց - եօթր անկախ եր -
կիրներ
կաղմուած
էին մեծագօբ
Օսմ • կայսրու
—
թեան
Հողերուն
վրա
յ եւ Ա ոլլթաններոլ
մ ա յրա -
քագաքր
, Պոլսէն ետ դարձով
մր իքած էր Ասիա -
կան Անկորա
. . .
Հիմ ա , նո
յն ա յգ աղե ր սակռ
ւնե
րն են կրկին :
Եւրոպայի
դիւանագէտնե
ր ր ։ «Ով քաքդ
Մ աօ Ցէ
Թունկ , խնայէ
մեզի
եկուր
մի րներ,
մի Բէէար ,
գագրեցոլր
պատերաղմ
ր : Համմէ , մողովի : ՝Բեղի
աթոռ տանք : թուղթ
զրիէ տանք, դրէ
ւ
ստորա -
գրէ–
Ոչ։ կր պաՀանք
եմ : Կ՝ուղեմ : կր զարնեմ :
Կր փշրեմ
. . . Զորս
Հարիւր
մ իլիոն
ՉինացԼւ
ունԼ՚մ
,
մարդո՞ւ
պԼւտԼ։ Լսնայեմ : Ելկք ՛Բ՛ոբէայէն
դուրս։
Ասիան
իմս է , Լւմ ագարակս է
...
- Ա՜խ, անռւշԼւկ
ԶԼ՚նացի
, խնայէ
մեզի, րս–
պասէ քանի
մ բ տարի , մ ենք
տակաւԼւն
պատրաստ
չենք : Ծ րադիր - մ րադիր
պիտԼւ չԼւնենք
. . .
Գնա,
մանչուկ՚յ
Մ աօ Տէ Թունկ, գնա
ձեռք
ձեռքի տուէք
Զանկ Բայ Շէքի
Հետ։ Եթէ դործ կբ
վ՚նառէք
, չինական
տառերր
պարղացոլցէք
: Զեր
մողովուրգին
դիր
—
ԳԲ՚՚Յ
"՚՛ Բ՚Լ^Յ
"՛՜Յ է Ք ՚
Բրինձ
ցանեցէք,
աղգր
կերակրեցէք։
Շինեցէք,
չէնցու -
ցէք
ձեր երկիրր :
Ականք
մ ի կախեր
կնքաՀօրգ
փսփսուքին ,
վերքր
մէքտեղ
պիտԼւ մնաս
. . •
Եւրոպացիներր
չես ճանչնար
գուն : Անոնք ,
արծիւր
թռած
միքոցին
ձեռքով
կ՝ռրսան
, իսկ աղ–
ոլէսբ
Լւր ոաքովը
կուգայ կը մտնէ անոնց
ծուղա–
կին
մէք... -
Նազ ւքի անի ,
յարմարէ
. . . :
կ– ՊԵՏՈԻՇ
« ՀԱՅ ՅԵ՚ԼԱՓՈւցԱԿԱՆԻ
ՄԸ
ՅՈԻՇԵՐԸ
«Հայրենիք»էն
կ՛՝իմանանք թէ
ԲալԼւֆորնիոյ
րնկերներկն
Ար՛ի. Աեդրակեան,
Ալէք
ՓԼ՚լիպոս եւ
ՀէրրԼ՛ Բարեան
Հ րատա րակչական
յանձնախումբ
մր կտգմած
են , Հրատարակելու
Համար
Ռուբէնի
«Հայ
Յեղափոխականի
մբ
Յուչերր»։
ԱռաքԼւն Հաաո
ր ր մամուլի տակ է արդէն : Ամ
բողք
ւլործր
սլիտի բաղկանայ
տասր Հատորէ,
իւ
րաքան
չ իւրբ
Հ ինգ
տո
լար
(լաթակազմ)
: Բամնե -
գին տասը Հաաորի
Համար՝
40
աոլար
՝՝^Հ^ Նո
յն րնկերներր եւ ուրիչ
երեք րարեկամ -
ներ
կազմ ած են «Հա
յ կրթական
ՀԼ՚մնա րկո
ւթիւն»
մ բ. Լոս Անճրլէսի
մ էք , օգնելու
Հ ամ ար Մ - Նա
Հանգներու
բարեկամ
երկիրներու
Հա յկական
գպ–
րոցներուն
, առանց
կրօնական
կամ յարանուա
-
նական
խտրութեան
:
Մ անրամասնութիւններբ
յաքորգով
տ
Մեր
քերմ
չնոբՀաւորութիւնները
:
ՄԼէԻՐԱՏ
ՌԱՓԱՅԷԼԵԱՆԻ
ԱԾԱԿԵՐՏՆԵՐՈՒՆ
ՄԱՐՍԷՅԼ—
ԳպբոՅԼ՛
բնկերներ
...
Այսօր
ձեղի կբ յիչենք
, այսօր
ձեղԼւ կր խօսինք
ւքեր սԼ՚րաերուն
խորել՛էն
եւ ծովերէն
, ցա -
մաքներկն
, եբկԼւրներէն
ալ անգին :
Այսօր պարտինք
, ամէն
մէկս
ԲԼԼ՚՚՚^՚Ք
""2 ~
քատ
, թէ Հարուստ
Լւնչսլէս
երէկ ,
Լւնչսլէս
՚Լազր , Լւնչսլէս՝
միչտ
Լււաււսրէն
ԷՈյս,
գէպի՛
է"յ՛*
տանոզ
ճամ բուն
քաՀակԼւ րներբ
բլլալ :
ՀԼւմա կանզնած կող կ"գԼ՛ • զի կամքն այս է
Մ խիթար
Լւն
ուսուցիչ
եւ ա չակե րտ մեր զբԼ՛ -
էով , մ եր դրամ ով ,արիլնռւԼ թէ՛ պաՀսլանե լ ,թէ՛
փոխանցել
մեր լեղուն,
Մ չակո
յ թ ր Հայկական
մ ե–
րին
վաղոլան
ծիլերուն
. • • որսլէսզԼւ
ազզր տեւէ :
Մ– Ռափայէլե ան Աշակ • Ս՚իռՆթիւն
սատա^բ
ԱԼԻԲ, բացառիկ
թիւ Հ. 3– Գ–
եՕամեակին
առթիւ
(1890 - 1950) : 54
՛Ո ծագիր էք, 22
յօդ–
ուած, պատկերազարգ
(անկաիս՝
Համանուն օբա -
թերթէն)։
Գին 25 ռիալ։ Տպ– «Ալիք»,
ԹէՀբան :
ե– ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ
ԳՐԱԿԱՆՈԻԹԻՒՆ
ԱՂ
^տ
՚ն,
ՈՐԻ ՄԱԶԵ ՐԸ ՃԵՐՄԱԿԵԼ
Ե Ն– –
Այս աղջիկը հր է կ մ ա յ ի ՜ ս է ր , մ ի գարուն
ԵԼ
վիշտը չէ՛ր անց ո ւմ նրա աան դոնհրով–
Այս աղջիկը երէ կ եղնի՜կ է ր թրվււուն
Արեւից դ ողացա ծ ոսկեեեր մագերով :
իսկ այսօր մագերը ճերմակել են վշաից • • •
ԵԼ
ձիւնը մաղել է մազերին աղջկայ
Տանջանքի ու ցաւի ձմե ոը |սստասիրտ , —
Չ կ այ տուն.–– չ կ ա յ մ ա յ ր , չկան ք ո յ ր ո ւ ե ղր ա յր ;
լւառսյցը եւ ձիւնը հալում է գարունը,
Ր այց եկաւ գարունը ե ւ ժամն է ձիւնեալի —
ճ երմա կ են մագերը– • • Ա ս ա ց է ՚ք այս ձիւնը
Ի՞նչ գալւուն, ի^՜նչ մ ա յի ս կը հալի– - •
Այս
ձիւնը կը հալի մ ի ա յն րոցր ցասման,
Վ ր է ժի կրակը՝ մե ր միլիոն սրսւերի •
Այս
ձիւնը կը հալի արե ւը յ ա ղթ ո ւ թ ե ա ն ,
Որ մի նո՜ր գարուն կը րերի • - •
ԳՈՒՐԳԷՆ
ԲՈՐԵԱՆ
X
Հ Ա Յ
Ե Լ՛բ
Առաջին անգ ամ սիրա ծ աղջկայ
Շ ո ւ րթ ե րն համբ ո ւր ա ծ պատանոլ համար
Հաւքրոյրից բացի ուրիշ բան չկայ
ԵԼ
սիրահար է աշխարհը հ ա մ ա յն :
Թ ւ ո ւ մ է նրան թ է աշխաբհն արար
ԵԼ
մարդիկ րոլոր, ուրախ թ է տրսաւմ ,
Հ ա մբ ո ւ ր ե լ ո ւ են գ նո ւմ ի բ նման
կամ համբուրել են ո ւ դ ա ոնո ւմ են տուն :
Աււ.աջին գիրքս թ ե ւ ի ս տակ դրա ծ
Ա յ դ սլատանու պէս շրջում ե մ մ ա յ թ ո ւ մ
Եւ թ ւ ո ւ մ է թ է աշ1սարհը արար
էւստել է հիմա գիրքս է կ ա ր գ ո ւմ :
ԳԷՈՐԳ
ԷՄԻՆ
ՏԱՀԱՆԳԱՒՈՐ
ՀԱՅ ԱՀՋՆԱԿ ՄԸ
Յունուար
]9ին Պէյբութ,
Աինեմա
Աեթբո -
փոլի
՚ ^ է ք ի պատի՛ւ լրադրոզնեբու
տրուեցաւ
շաբ–
մ անկարի
ներկա յացում
մ ր, որու
ՀեբոսուՀին
Ե -
դիպտաՀայ
՛Լեց տարեկան
Հայ աղքնակ
մբն է :
ա րմ ան կա
ր բ , որուն
անունն է «Եասմ
ին > ,
կբ
նե րկա յացնէ
եղերական
կեանքբ
աղքնակի
մը ,
իր
ծնունդէն
մԼւնչեւ վեց տարեկանր
. • • ;
Յ՚՚՚-՚լ՚՚ւմի
գեղեցիկ
պաՀեր
կուգան
արցունք -
ներ
խլելռւ
ՀանդԼւսականնե
բու
աչքերէն։
Մ ասնագէտներ
կ՚ըսեն թէ բացառիկ
տ՚սղանդի
տէր այս աղ^ակբ,
երկրորդ
^ բր լի Թէմփըլ
մըն է
չարմանկաբի
աշխարՀին
մէք, Մարկարէթ
0՝Պբա–
յլ^ներռւ
կարզԼւն , որոնք
բնածին
ձիրքերով
օմ —
տուած , զարմանալի
թափով
մբ կը Հասնին ար -
ուեստագէտի
բարձունքին
, Հակառակ
իրենց
մատղաշ
տարիքԼւն
։
Հայ
մանկատի
գե րասանուՀ
ին օմաուած է իբ
արուեստին
յատուկ
բո
լո ր
ա րման
ի^ւե
բով , –
ինչսլէս
գեղեցիկ
ձա
յն , ճկուն պարա խազս
ւթիւն՝
եւրո
ւղա կան ել աբեւե լեան %
Ամէնէն
ուչագրտւր
եզերական
խաղարկու
-
թեան
իր ձիրքն է՝ ոբ խորապէս կըյռւզէ
1
(Ազդակ)
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(56)
ԼՐՏԵՍ ԿԻԿԵՐՈն
Ա1ԳՍ1ՐԱՑԻ
մ ե ձ
(Գրեց՛ գերման դեսպանատան կցորդ Մ Ո ՅԶԻՇ )
ՀԵՏԱՊՆԳՈԻՄ
ԳԻՇԵՐՈԻԱՆ
ՄԷՋ
Յամառ
մարդուն
ձեռքէն
խո րամ անկու թեամ բ
աղատե
լու այս ե րկրո րգ փո րձէն
ւիե րք
, տեսայ որ
կորսնցուցած
էի խո՚զր : Եթէ ցերեկ ԲԱար
,
թե -
րեւս
սլիտի
ւիո րձէ
ի
զ ե րմ անական
ղես պանա
տուն
մ տնե
լ աւելԼ՛ արագ ա ցնե
լով : Բա
յց կարելի
ՀԷԲ
այդ
մամուն,
որովՀետեւ
զԼ՚չեբր կբ ՚լոցէԼւն եր -
կաթեայ մեծ գուռր եւ եթէ նոյնիսկ
Հրաչքով բաց
մնացած
բԱար , պիտի անդրագառնա
յ ին
կիկերոնի
մ ուտ
քին : Ապացո
յց ը տուած
պիտի
րլլա յԼւն ք մ եդ
Հետապնգողնե
բուն թէ կ իկե րոն
դե րմ ան
լրտես
մբն է է Ուրիչ
մ իքոց գտնելու էի :
Հայելիին
մէքէն
նայեցայ
կիկերոնին
: Աեռ–
եալԼ՛ մբ պէս տմգոյն
նստած էր ան իր անկիւնը :
Աչքերր
խռ չորցած
կին սարսափէն : ԳԼւտէր թէ ինչ
կ՛՚անցնէր կր դառնար եւ իր կեանքն էր խնգրոյ ա–
ռարկան : Բրտինքի
կայլակներ
կը փայլէին
ճայ–
կատ
Լւն վրա
յ :
Զեռքերռվ
կառչած էբ իմ յենարանիս
, ետեւս
նստող
մաբդր
այլեւս
միայն
ղարչելի գաճաճ
մր\ւ
էր , որ խուճապաՀար
սարսափէն
կր
մեռնէր
:
Մարգկային
՛՛չինչ
մ1ւացած էբ իր դէմ
քին
վրայ :
վախի
ծս՚էէածռութիւէւ
մ/^ւ էբ միայն այդ
դկմքբ
Հիմա :
Զէ՚^ք կրնար
աւելի
շուտ երթալ,
ըսաւ
ող
բագին
, Այ" ^ Կ՚"րելԼ՛ էբ > Բ՚"յՅ
Ր՚-ծում
մր չէր
այդ։
Հրաչք
մ ր
մ իա
յն պիտի
կարենար
գիպռլածաւ
փբկել
մեզ :
կրնայի
րոնե
լ Անգարայի
կսլրապատ
ճամբան,
որ դաչտ կր տանէր։
Այնտեգ
պԼւտԼւ կարենայԼւ ա–
պաՀովաբար
Լսո
յս տալ սեւ Լւն^^սւ չա րմէն : Բա
յց
վանեցի այս մտածում
ր ։ Եթէ այս ճամ բան
բոնէԼւ,
կորսուած
ԷԼ՛։ ՈրովՀետեւ
մԼւակ ճամբայ
մր կար
այգ
ուղղութեամբ
եւ եթէ առնէի
ղայն,
քաղա–
քկն
Հեռանալու
Համար, ստիպուած
ԷԼ՛ նոյն
ճամ–
բո՚Լ
վերադառնալ։
Եւ անպայման
պԼւտի
իյնայի
զիս
Հալածռղ^ւե
բուն
ձեռքր , եթէ
Անգլիաց
ինե
ր
է Լւն : Անօգուտ
պԼւտի բլլար
ուրանա
լ Լւնքնաչար -
մԼւս պարունա
կութ իւնր :
Երբեք
զէնք չէի առեր վրաս , որովՀետեւ
խոր
Հած էի թէ պիտի չկարենա
յԼւ նաԼսայ՚սրձակ
րլ -
լալ,
Լ՛ոկ վ՛ո Լսադա րձե
լո լ Համար չատ ուչ
պիտի
բլլար
արդէն : Մ տածած եմ մ իչտ թէ Լւնքնին վր–
տանզաւոր է զէնք մր կքել իր վրայ,
որովՀե տեւ ,
երբ
մարդ ատ րճանակ
մ ր ունԼւ , ասլաՀով
բէէալու
քաղց
ր պատրանքով
1լ օրօրուի ել կբ
մ ոռնա
յ
գո րծածե
լ
իմ ացականու
թեան
զէնքեբր
,
որոնք
չատ
աւելի ՝,ատու են :
Նոյն
ոազմավարութիւնր
վ՚որձեցի
անգամ
մր
եւս։՜
Ծայր՚ոյեզ
զանգագոլ
թեամբ
անցայ
Հրասլա–
բակէ մր։ Միւս կառքն ալ րրաւ
Լւնծի պէս։ Յե -
տո
ք , Հօ՚ի , ղ արձա յ ու գարձայ
կրկին : 3 սաա
կօ
րէն կր զզայի թէ ինքէա։շարմս
ալ միայն
երկու
սւնիւԼ՛ վբայ կր յառաքանաբ
\ Ո ս ՚ ՚ ՚ ո ւ մ մբ /^րի եւ
ինքզինքս
գտայ տան մը պատէն
երկու մատ ան -
գին
...:
Վերքապէս
, տիրապետեցի
նորէն
մեքենայիս
ել
մ ի շտ
նո
յն
^ բթիո-Լ՛ ա րադո ւթեամ
ր
մ խրճուե
-.
ցայ
երկու
մութ ու նեղ փողոցներու
մէք։
Հասեբ
էի Աթաթիւբքի
պոզոտան
։ժամական90,
100, 110/՛
Հասած էր արա գութ Լււնր : Վերքապէս
նետուեցա
յ
ասֆալթ
ճամբուն
՛Լրա
յ ոբ
ուդղաՀա
յեաց
կր
րա րձ բանա ր , մէկ ակնարկով
տեսայ ռր
այլեւս
մարդ շկար մեր ետԼ՚ն ;
Շարունակեց
ի արագացնել :
Բարեբախտաբար
առատ
կ Լւն քառռւզինեբր։
Գեսպանատան
առքեւէն
անցաք վւողաՀարելով։
իմացայ որ մէկր կ՝Բ"էր ե–
տեւէս .
Ա^՚զ լԼ՚ական
Հիւպատոսարան
տարէք
զիս :
Յօմարեցայ
: Նոր թափով
մբ սկսայ
բարձրա–
նա
լ զառիվեր
էն : Տարօրինակ
ոստիկան
մր ճամ -
բայ
տուաւ
մ եղի
ոստում
մ ր
լ^ե
լով : Վե րքապէս
Հասայ
վերքԼւն
անկիւնադարձին
ւ Անգլիական
գես–
պանատունէն
100
մեթր
ասդԼ՚ն ,
կիկերոն
վար
ցատկեց
Լւնքնաշարմէն
որ դանգազօրէն
կ՝բնթա -
նար : Անմ իքապէս
անՀետացաւ
խալարին
մ էք : ՈԼ
ոքի
Հանգիպեցայ
այլեւս, ոչ մէկ կառքի,
մանա
ւանգ ոչ մէկ սեւ ինքնաչարմի
:
Գրասենեակ
Հասնե
լէ վերք
միայն
անգրագար–
ձայ-թէ կր գողայի։
Շապիկս
քրտինքով
թրքած
էր եւ թաց մաղերս կբ փակչէին
ճակատիս :
«Ֆիլ՚ք »երր
անմ իքապէս
անՀետացան
արկղին
մէք։ Կր մնար փոքրիկ
ծրարը,
որուն պարունա -
կութեան
անտեղեակ
էի :
(Շ–ք.>
Fonds A.R.A.M