Լ6 բտտուտււ օսօւաւտ^յ ^աոտւ^ւտո 6ք( տսւէօբտ
17, քՀսշ Լ)Ձաշտա6
Վեցամս . 800 փր - , Տար
է^01ւՕ«
,1,
ա
՚Հե
ս.
տ. տ7«.ւ
;յ
֊՝օ
- ք^^ատ (13)
1600, արտ– 2500 փր
161. 008. 15-70 Գին 7 Ֆր - €. €. Բ.ԲՅա 1678-63
Տ&աշճւ 27
ձյօՐՈճէ
1951 օարար^ 27 ՅՈԻ՚սՈԻԱՐ
Նա շաՍքկք
հէք
մը գտԱեւոՆ 1ւա\1քՈք
27րդ ՏԱՐԻ ֊ 27 ^ « ք<օ.6367–՚1ւոր շրջան թ ի ւ 1778
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ
ՓՐԿՈՒԹԵԱՆ
ՏԱՆՅԵՐ
աԶՄԵԼ
Ւնչո՞լ
կչւ թելագրենք
վերսւքննել
Հ
"՚յր
՚
Մ ի–
ոլթեանց
զործունէութեսւն
ե ղան ա կն ե լ։ ը Հ
Պարղապէս
անոլւ Համար
ռ ր , շաա րան փոխ ֊֊
ուած է
25 30
աարիէ ի վեր , աարագիր
բ"՚ղ -
մութեանց
կեանքին
մէք։
Փոխ
րնկե -
րային
պայմ անները , ա յլեւ
ըմբռնումները
:
Ւնչպէս
Հանրային
գործունէութեան
միւս աս~
պարէէիներռւն
մէք, այսաեղ ալ կարելի չէ
օրուան
պաՀա^,երր
ղոհացնել
հնոտի կամ կարկտան
մի -
քոցներով :
Նոր ոգի ել նոր մեթոտ,
նոր օրերու
հեա։
Ա—
՚ ելի Հեռուն
տեսնելով : Լա յն բանալով
թեւեբր
;
Եթէ
մեր երկրին
մէք րԱայինք,
Հայր.
Աիու–
թիւններբ ոչ մԼւայն աւելորգ
ԷԼ՛ն, այլեւ
կրնային
չարիք գաոնա
լ
Օտարութեան
մ էք անոնց
գո յութիւնր
կ՛՛ար -
գարանայ
իբրեւ
զօրալոր
աղգակ
մր
ինք1ւապաչտ—
պանութեան
:
Ատոր Համաբ ալ, որքան
արթուն,
աչխոյմ եւ
ումեգ
բլլան ,
ա
յնքան փրկարար գեր կրնան կա
տարել :
Հարկ է թօթափել
ծննգավայրի
,
տեղական
Հա յրենասԼւ րութ եան ո ւնա
կո լթ
Լ։ ւննե ր բ
,
Համ ա -
Լսմբուելով
ՆաՀանգային
Ա իութեանց
մէք, ինչ -
պէս կըյիչեցնենք
տարիներէ ի վեր :
Այս
կեգրոնացումն
ալ տարրական
պայման է ,
արգիւնաւոր
գո րծո
ւնէ ութե ան Համար :
Այգ
Հ ամ ա խմ բո
ւմ ով կբ պայծառանա
յ , կր
զօրանա
յ , նաեւ , ազգի եւ Հա յրենիքի
գազափարր
,
որ չատերուն
Համար
մչուչ է տակաւին :
Այսպէս
ամ փո վաւե լով
ել
ցուցակագրելով
նո
յն շրքանին
ցիրուցան
րեկո րներր , Հա յր
. Ա Լւոլ–
թ Լււննե րր
գիլրացուցած
էլ րլլան
մարգտՀ^ւմ
արի
մր
կազմութիւնն
ալ:
Գիտնանք,
վերքապէս
, թէ ի՛նչ
ունինք
Հայ -
րենիքէն գո լրս , ի բր ե լ իրական
Համ
րանք :
Այս
վերակազմոլթիւնր
չի կրնար
Լսանգարել
որ եւէ Հայր. Ա իութեան
ծ րագի ր—կանոնագի
ր
ր :
Ււրաքանչիւրը
իրրեւ
պարզ
ուղեցոյց
րնգու
նելով այգ ծրագիրր կամ ուրիչ
մր, ամէն
բանէ
առաք պիաի մտածէ թէ ի՚նչպէս
կրնայ
լ
^գլայ -
նել , ա
շխռւմացնե
լ իր գռ րծո
ւնէ
ութ
իւնր :
Միամտոլթիւն
է կարծել թէ ազգի եւ
Հայրե
նիքի գաղափարնեբբ
վառ
կը
մնան , ոզո
րմ
ութիւն
բաշխելով
կարօտ
Հա յ րենակիցնե
րո
լ կամ իսնքռ
յ ք
ներ
սարքելով :
Ներկայ
պարագաներուն
մէք, Լւրենց
Համար
ալ
մանաւանգ
իրենց
Համար
Հիմնական
մ տաՀոգռւթիւն
մը կը կազմէ
սերունգի
փրկու. -
թեան
խնգիրր
յ
Այս
գեբագո
յն Հոգին
առքել պէտք է
Հալին
բոլոր
նա խասի րութ իւններր կամ նախապաշա -
րումներր :
Ոչ թէ
« ի մ
գաւառիս
, գիւղիս
, թագիս
տղա
քբ»
, այլ
մե ր
տզաքր։
Ո՛ւր որ ալ ծնած
րլլան
ի–
րենց
Հայրն ումայրր կամ իրենք
իսկ։
Ա՚էկ խօսքով,
միչտ
աչքի առքել
ունենալ ամ–
բողք նաՀանգ
մ բ, իբ «փրկուելիքներով»
: Յետո
յ
ձեռք
ձեռքի տալ ուրիչ
նաՀանգներու
Հետ ,
նոյն
մտաՀոզութեամբ
,
փրկութեան
ցանցեր
կազ -^
մելով :
Կբ կարծենք թէ նիւթական
միքոցներն ալ ա—
ւելի գիւրաւ կր ճարուին, երբ նռր
սերունգին
փրկութեան
աչխատանքր
կազմակերպուի
ա՛յս
ուղղութեամբ
:
Լ^ռլոր
Մ իռւթիւննե
րն ալ
ինչպէս եւ Լ^արե–
գՈրծականր
պարտաւոր են իրար
լրացնել
այս
ճակատին
վրայ եւռչթէ
խաչաձեւել,
անտեսել
կամ
վարկարեկել։
Ներելի չէ որ ունեւոր
Հա յրենա կցական
մ
ր
սաՀմ անափակուի
մ իա յն իր ծննգավա
յրին ա շա -
կե րտներով, եթէ իր գրացին
անճար
է ։ (կրնա -
յինք բազմաթիւ
օրինակներ
յիչել
Առւբիա - Լի -
բանանէն
) յ
Երբեմնի
Միացեալն
ու
Ազգանոլէրր
եթէ այսօր
չկան , գոնէ
իրենց
աւանգո
ւթիւննե
րով
կրնան
շատ
մբ րաներ
սորվեցնել
Հայր.
Մ իութեանց :
Հայր.
Մ իութիւններ
չկային
, երբայգ
երկու
ընկերութիւնները
լոյս կբ ցանէին
աչքէ
Հեռու,
սրտէ
Հեռու
ԱՀա
նոր
անգաստան
ամէնուգ
աչքին
առքեւ։
Պարտականութիւն
մր
որուն
Հանգէպ
անճրկիլ կր
նչանակէ
գասալքութիւն
:
Հյ •
Խմբագիր՝ Շ– ՄԻԱԱ՝ԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
0
Ր Ի ն
ՀՆԳԿԱԱՏԱՆ,
ԱՆԳԼԻԱ ԵՒ ԱՐԱԲԱԿԱՆ
ԵՐԿԻՐ -
ՆԵՐԸ ԿԸ ՅՈՒԱԱՆ
ՅԱՋՈ՚ԼԻԼ
ՄԱԿի քաղաքական
յանձնամողովին
առքեւ
ք առաւ
Հնգիկ
սլատուիրակր,
Արր
Պէնէկրլ
՛լ եւ պաչտպանեց
արաբ եւ ասիական
12
եր -
կիրներոլ
մ իացեալ
առաքարկր
, եօթր
պետու -
թեանց
մասնակցութեամ
բ մռզռվի
մբ
գումարման
մասին։
Այս աոթիւ
րսաւ .
իւօս
իհաոլ
ել
ւք օտ կը տիրէ
այգ
կասկլ^
ԳՈՒՐԳԷՆ
ԱԼԷՄՇԱՀ
Երրորգ
տարի
մ լ ^ ալ փակե ց ինք
իր
անողոք
ճակատ աղբովը
կնքուած
գամբար
ան Լւն առքեւ :
ՀովեՀանգիստ
մբ Ա աբսէյլԼ՛ մեծ եկեղեցի -
ներէն
մ՛էկուն
մէք, անչուչտ կր թար՚քացնէ
Լւր կո–
բուստին
ցաւբ։
Ոայց
մեր անզօր վրգովումբ
բա—
լական
պիտի
չրլլար
Լւր արմէքր
յաւերմացնելու
,
եթէ մեր ամէն մէկ Հաւաքոյթ
Լւն ներկայ
չԸ,Ա՚"Ր
ան
Լւր թարմազե՚լ
երգերով։
ճիչգ է որ կանուխ
րամնուեցաւ
Լւնք , ՛քեր
աշ
ԼսարՀ էն , ա յն կեանքէ
ն որ Համ
աղրո ւթիւնբ
րլլա
լով
լաւին ու վատին
, տառապանքին
ու
երքանկու–
թեան , վւառքին ու զրկանքին
, Գոլրգէնին
պԼւաի
սաՀմանէր, վստա՝, ենք, լալազոյն
բամինր :
Ան պԼւտի կրնար
ունենալ այգ բոլորր
Լ՛ր ե —
րամշտաղէտի
տաղանգով,
ա րո
ւե ստազէ տ Լ՛ ճա —
շակով , Լւր լՐւկերտկան
բնալո րութեամ բ եւ Հա -
^ե՚լի
Հաղո
րղա
կանո ւթեամ
բ , մ արգկային
ՂՂ՛" ~
ցումներով։
Լաւր վատէն
աւելի,
յարաբերական
եր
քան
կութ
իւն
բ՝ տառապանքէն
աւելԼ։ ,
փառքր
՚լրկանքէն
աւե
լԼւ եւ ապրե
լու
անսաՀմ ան գոՀու -
նակո ւթիւնբ ա յն
մ արգկա յին
րնկե բութ եան
մ էք
,
ղռր կր սիրէր
ինք :
Գոլրզէն
Ալէմ չաՀր
կ՚ողբանք ոչ մ իա յն
անոր
Համար որ կւէրսնցուցԼ։նք
երԼ։տասարգ
տարԼւքին ,
ոչ
մ իա յն որովՀետեւ
կր սպասէ
ինք
նո
ր վկա
յ ո ւ –
թիւններ
Լւր ե լ՛ամ չտ • աազանւէէն
, այլ եւ որւ։վ -
Հետեւ
աբզէն իսկ արմէք
է ր ան՝ մեր Հա
յկական
«.մողովր ղական
ե րղ ին»
Համ
ար
. արմէք
մ ր
որուն
՚է"՚1ՔԼ՛
կը. ^իւ-ոեն
՚եաղերռվ
եւ
իմ Երգով
մեր բո
լոր
երգի^ւերբ,
ամէն
օր
յ
վաղր
, Մարսէ
յլի
մ էք կատարս
ւելԼւք Հոգե -
ՀանգԼւստր
ծիսացռղ
պտղունց
մր խունկ է անու -
չաբոյր,
բոլորին
սբ՚ոէն
բարձրացոզ,
որ
պԼւտի
տարածուԼ։
ՄԼ՚քերկրականԼւ
ս։։իերէն
մԼ։նչեւԱ •Ղ,ա–
՚լաբ , Ալիչաններոլ,
ԲագրատռւնԼւներու
գամբա —
րաննե
րէն
մ ինչեւ
իբ թարմ
Հողակո
յտը :
ԱՕԱԻ
« ճիչգ է որ, ոմանցմէ
կասկածամտութիլնր,
բայց
գ
կասկածներբ
կարելի է էիս,
րաա
ել ոչ թէ թղթակցութեանց
մի -
քոցո։Լ կատարուած
իսօսակցութիւննե
բով , ա յլ
մո–
զո՚ԼներաԼ,
որոնց պէտք է մասնակցի
նաեւ
մողո
վր գական
Ջինաստանի
կառավարութիւնր
: ՄԱԿը
"ւէաք է օզտոլի՝
՚Բորէայի
մէք ներկայիւ։
տիրող
Հանղարաութենէն
,
ուղղակի
բանակցութեանց
ձեոնտրկելու
Համար : Այս ՀանգարտռւթԼււնբ
ա -
սլաՀովաբար
անիմաստ չէ» :
ԱյնուՀետեւ
Հնգիկ պատուիրակը
պաՀանքեց
յանձնախում
րէն
նախապատուութիւն
տաք
12
ւթեան.
պատոլոլթիլն
լ
12
պե–\
քարկին ելքննելզայն
ամերիկեան
առաքարկէն
առաք, որ կը պաՀանքէ
նախայաբ -
ձակ
Հռչակել
Փեքինի
կառավարութիւնր։
Առա -
քարկր
չի խօսիր «զինագագարի»
մր մասԼւն,
բայց
^նգԼւկ պատուիրակր
Հաւաստեց
, թէ
զինագագա–
րի
թնգԼւրր,
ղումարուելիք
եօթներու
մողովի օ-
րակարղին
առաքԼ։ն
Հարցր պիտի
րլլա յ , քանի որ
չինացի
Համ ա յնավա
րնե
ր բ ա յգ
մ ասին
վճռական
Հաւաստիքներ
տուած
են :
Յանձնաիսումբին
առքել
իսօսեցաւ
նաեւ
բրի -
աանական
սլատուիրակր
, Ա րր
Կ լոավին ճէպ , որ
րսաւ թէ րնղ Հանուր
ղիծեբու
մէք Համաձայն է Հք ՚
Ն՚սՀանղներոէ. Հետ գատապա
րտե
լու
Համ
ար Հա
մա յնավար
ԶԼ՚նաստանր
Լւբրեւ նախայարձակ
վէ» -
րէա
յԼւ
մ էք , բա
յց ծանրակչիռ
տարակո
յսներ
ունի
սլատմամիքոցնե բու
կԼւրարկմ ան
մ ասին ;
Հարց
տուաւ
միւս
բոլոբ պատուիրակռւթեանց
, թէ Հա–
մողուա՚°ծ
են որ բանակցութեանց
բոլոր կարելիու–
^
թիլններր
ս։զառած
են : ինք Համոզուած
է թէ ի~՝.
րւսկանոլթիւնր
այգպէս
–չէ , Հետեւաբաբ
պէտք է
աւելի խոբ քննութեան
ենթարկել
Ջինաստանի
պատւսսխաննեբր
, որքան ալ անոնք
երկգիմի
եղած
րլլան : Ալս պաաճառով
Աեծն
Բրիտանիա
պիտի
րնգռւնի
այն բոլոր առաքարկնեբր
, որոնք կը
ձրգ–
տին
լա յնօրէն
լուսաբանել
կացութիւնր
:
Մէկ խօսքով,
բբիտանական
պատուիրակն ալ
կ ր պաՀանքէ
նախապատուութիւն
տալ \
2
պետոԼքա
թեանց
առաքարկի
ուսումնասիրութեան
% Տբուե -
լԼւք որռչումներր
այնքան
ծանրակչիռ
են , որ
կ՝արմէ
քննել
ղանոնք մեծ ուչագրռւթեամբ
է «Ոո
ւմ մը րնելէ առա ք ՄԱԿբ պէաք է առքեւբ
Նայի
ւ
Բողոքի
ցՈյցիԱ
&ետհՆաՕք(ադ
^Ր^""./ ռԱ^՚ւ "Ը Փեքինի պատասխանր
յուսախա -
Ոստիկանական
վերատես
չռւթե։սն
տեղեկա -
գրԼւն
Համ
աձա
յն , չռրեքչաբԼմի
օրուան
Համ
ար
սարքուած
Ր՚՚զ՚՚քի
3" ձ^Լ՛՛^ առթ
իլ
ձերբակալուած
կբ մնան
54
^ոգԼ։ , որոնց
48^^
օտա րականնե
ր են :
կալանաւորներու
բեգՀ • թԼււն էր
3267 ,
ռրռնք ար–
ձակուեցան
, բաց
Լ։ վերո յԼ՚չեալ
54
ամ բաստանեա
լ –
ներէն : Ասոնք պիտի գատուին
զէնք պաՀած , ոս
տիկաններ
ր նախա տած կամ անա
ր գած
Րէէալով
Տ
Այս
առթԼււ աեզւոկան
թերթերր
ան՚լաւք մբ եւս
սբսրզելուԼ
ցո
յց
Լ՛ն
ձախող՚ււմ
ր
, գիտել
կուտան թէ
ոչ մէկ Համ ա յնավս։
ր առաքնորգ
երեւցած էր Հ բ–
րապարակին վրա լ : Ցոյցին նպատակն էր, կ^րսեն,
ապա ցուց անե
լ թէ Ֆրանսա
յի մողովուրգին
մե -
ծամ ասնութ
Լււնր Համա յնավա
րնե
բուն Հետ է , ռր–
պէսզի
ղօր . ԱյղրնՀաուրր
անոր
Հաւք եմ ատ խրմ -
բազրէ
իր տեղեկագԼ։րր
:
՝^Հ,
Ցոյցին
առթիլ
քանի
մը լրաբերներ
ալ
ոստիկանական
կառքերր
նետուեր եւ խոչտան -
գուեր
են , Համ աձայն Հրատարակուած
տեզեկոլ -
թեանց : Այս առթԼ։ւ
բուլոքագիրներ
ուզղռւեցան
:
Ներքին
նաԼսարարութիւնր
լուծեց
Համ
աչ
խա
րՀա
յին ԱբՀեստակցական
Գա չնակցո
ւթե
ան
(ք. Տ. 1\՚1.
) ,
եր իտա սարգական
Համ ա չխարՀա
յին
գաչնակցութեան
, կիներու
միքաղգային
Գաչնակ -
ցութեան
Ֆէ՚անսայԼւ
մասնաճիւգերը
, որոնց կեգ–
րռններր կր գանոլվն
Փարիզի
մէք։
Լուծ՛ք ան Հրա—
մ անա՚լվւ
ր ր
Հ ր ա տ ա ր ա կո ւե ց ա ւ
պա շտօն ա թ ե բ թ
ի
Յունուար
2եի թիլին
մէք :
՝/Հ. Մզգ • ՚^"զ"՚Լն
ալ վճռական
մ Լւ քոցներ
ձեռք
առած է , սաՀմ անափակե
լու
Համ
ար
Համ ա յնա -
վարնե
բու
ազգե ց ռ ւթ
ի ւն ր : Այսպէս
,
պա
շտօնէ
գագրեցուց
Լսո
րՀ րգա բանական
յանձնամ
ողովնե -
բու
երեք Համայնավար
տեղեկաբերներ
:
Յետոյ,
չվերլ^տրեց
ա րտաքին
գո րծե
բու
յանձնամողովին
անգամներէն
ԼուԼւ Մառէնր
, որ
80
տարեկան է :
ԳԼւտել կր տրուի թէ Պ՛ Մառէն
թունգ
ազգայնա
կան
Ըէէալով
Հանգերձ
, Համայնավարներուն
Հետ
կը քուէարկէ
, ամէն անգամ որ
կառավարութիւնը
զիքումներ կատա
ր է արտա
քԼ՚ն
քաղ
աքա կան
ու -
թեան
մասին : Հայասէր
երեսփոխանր
արտաքին
ղո րծե
րու
յանձնամողովին
անգամ է
45
տարիէ
իվեր :
՝^ Ուրբաթ օր )2րգ պատմական
ատեանին
առքեւ
Հ անո
լեց ան
25
ամ բ։սստանեալներ
որոնք^
թււուցիկներ
ցրուած
էին
բու
թիւն պատճառեց
, բտյց
յետազային,
Հնգիկ
կաոավաբութեան
մԼ։քոցով
տրուած
լուսաբանոլ -
թիւննե
րր գուռ
բացին
նոր մեկնութեանց
առքել :
Պ • ճէսլի
կարծի քով ,երեք յատկանչական
կէ
տե ր կան չինական
նոր առա
քարկներուն
մէք. —.
1 )
Փեքին
չ ի
մերմեր
զինագագարի
մը գաղափա–
րր
իբրեւ
առաքԼւն
միքոց.
2)
Զինական
ումերն ալ
՛Բո րէա
յէն
պիտի
քաչոլԼւն
մ իւս
օտար
ումերու
Հետ մԼւամամանակ.
3)
՛Բորէայի
ապագան
պիտի
ռրոշոլի ոչ թէ ՛Բ ո ր է ա ց
ինե
րո
լ կողմէ,
այլ
մ իքազ–
գայԼ։ն
բանակցռլթիւննե
րով %
Գալով ՄԱ^ի մէք չինական
ներկա յացուց
չու
թեան
Հարցին
, ա՚ոիկա պէտք է քննուի ոչ թէ
տեսական
նկատումնե
բու
կամ
ա
րմանապաԱէՈ
ւու -
թեան,
այլ իրողու թեանց
Հիման
վրայ։
«.Ա
ենք
պէտք է
քննենք,
թէ արգեօք
Փեքինի Հետ Հաս ֊
կացոզոլթեան
մ բ գալու
կա րե լիութիւն
ր
կա յ :
Եթէ
զո բծենք
նորէն ասկէ առաք
զո բծուած
սխա
լր , Հետեւանքներր
ՄԱԿ
ի
Համ
ար աղիտալի
պիոի
բլւան » :
Եզրակացնելով,
Պ՝ ճէպ պաՀանքեց
աթոռ
մը
տալ
անմ
Լւ քապէս
Փեքինի
կառավարութեան
ՄԱԿի
մէք ելյայտարարեց
•
ա) Պէաք է ամուբ
կենալ
Բորէայի
մէք, բ)
չրնղունիլ
ոչ
մէկ կարգագրութիւն
, որ
պիաի
վնասէր
ՄԱԿի
սկզբունքներուն
ե լ
գ) ամէն
բանէ
առաք
քննել
խազազ
կա րղագրութեան
մր կարե -
էիութիէնր : ՋԼ՚նաստանին
աթոռ
մբ տալր պէտք չէ
լ^գոէնիլ
իբրեւ
ողոքումի կամ ակարութեան
նր -
չտն
մ բ ՝»
I
ԻքորՀրգային
պատուիրակն
ալ պաՀանքեց
բն–
գոէնիլ
12
պետութեանց
առաքաբկը :
ԿԱՑՈՒԹԻՒՆԸ
ՌԱԶՄԱՃԱԿԱՏԻՆ
ՎՐԱՅ
Յարաբերական
անգորրռլթիւն
մը կբ աիրէ
քորէական
ռազմւսճակաաին
վրայ :
ԶրաՀապատ
չրքուն
պաՀակաԼսոէմբ
մր,որՅՏրգ
զուգահեռակա
նէն
ղէպի
Հիւսիս
50
քԻէմ՚ի
չափ
յառաքացաւ
Հոէնկսոնկի
շբքանԼ՚ն
մէք, ոչ մէկ
Համայնավար
րնգգիմ
ութեան
Հանգիպեցաւ
: Արձակաղէննե
բու
ղանազան
խում բեր
պաչարուած
են ՄԱԿի
ումե -
բուն
կողմէ։
Մարտանաւեր
սաստկօրէն
ռմբակո -
(Լտւրւ^ւււ շ ա րո ւ Տ ա կ օւթիւնը կարդա| գ.
է յ )
Fonds A.R.A.M