ՄՈՌՑՈՒԱԾ
ՀԵՐՈԱՆԵՐ
ԱՐՏԱՇեՍ Պ ս ա ս ս ն ե ս ն
Անհսւմար
է
է^Ի՚-ւլ
ուիւտեաըոլ.՝
որոնք
ի ֊
րենց
ամրողք
էութիէ֊նր
ր սւղաս
դրին
մեր
մողո–
վրդի
աղաւոադրա/չան
պայքարին
, մ ոռնալով
րն–
տանիք,
տուն
ու աեղ։
Արհամարհեցին
ամէն
վր–
տանդ : Օր մրն ալ զոհուեցան
պարտականութեան
արիւնոտ
ճամբուն
վրայ արիաբար
, յեղափոխա
-
կանի
վայել
մահով,
բայց
մնացին
անյայտ
:
Այդ
կ՚"րզէ՛
ուխտեալ
մրն էր Արտաշէս
՛կա -
լաոանեանր
, ղաւակր
վանի
ա րուա րձաննե
րէն
պատմական
Արտամետ
դիւղի
խոնարհ
րնտանի
-
քի մր ։
1903
1904
թուականներուն
Վաոպռլրականի
աբՀաւիրքով
լի դաւառներռւն
մէք ,
հակառակ
թուրք
դա
ղան
կ առա վար ութե ան խ իստ
հետասլն–
դռւմնե^ուն
, կր սկսէր
հասնիլ ղինապաչտ
, դա
-
ղափարական
եւ անձնաղոհ
սերունդ
մր
Հ,
3 ՛
1՚ա
շնա կցո ւթեան
մ աքուր
եւ անձնուէր
դորձ՜իչ
-
ներու
հրեղէն
շունչին
տակ
; (Գաւառներու
մէք
ուրիշ
կուսակցութիւն
դրեթէ
գոյութիւն
չունէր)
:
Արտաչէս
կր պատկանէր
ա յդ
սերունղ
ին :
Թէեւ
ամուսնացած
ու պատուական
հայր իր
զաւակնե
րռւն , համ եստ
ուսուց ի^ է ր ան
Հա
յոց
Աորի Ս՛ Վարդան
վ՚ոքրիկ
զի՚֊զի
է սկսեալ
1904
թուականէն
: իր րնտանիքր
կր պաՀէր
իր
հայրենի
Արաամ՚ետ
գիւղի
մէք ռր մօտալորապէս
մէկ
մամ
ուան
ճամ բա
յ է ր իբ
սլա չտօնավա
րած
գիւղէն
:
Վանէն
Հա
յոց
Ջոր ել անկէ Լեռնապար
յե -
ղափռ խական
նամ ակնե րու
փոխադրութեան
ամ ե–
նակարճ
ճամբան
Արտամետ
Ա • Վա րգան
հ)ոբ–
գոմ
զիծն
էր : Ա ակա
յն չատ վտանգաւո
ր գիծ
մ ր ։
Պէտք էր անցնիլ
թրքական
ծառազարդ
թաղի
ամ
բողք երկա յնքէն
ել յետո
յ
կ ատե
պան ց
կոչուած
ծ ովա խոր չէն
ռր սարսուռ
կ՝աղգէ
մ ինակռլկ
ճամ–
բոբդին
: կաաեպանց
կոչուած
վայրր
յայտնի
է իր
ամ ա յո լիմ եամ բ
հ ինալոլրց
օրերէ :
Ծ ով ախո
բչի
բլոլրներռւ
ստռրոտր
գտնուող
բարձրադիր
,
մութ
թո
ր քարա յրնե րր աւադակկւե
բու
թաքստոցնե
ր
էին : « Ջորս
սիւնե րոս
,
ւներկոլ
խցիկով
,
կռանավար
քարայրք
, տեղիս դարանի
ի վւոքր
վի–
մամէքս^,
ինչպէս
կր գրէ Գարեգին
եպիսկ՛
Արր -
ուանձտեանո
ա
ր այս վայրի
մասին
Ըստ թովմաս
Արծրունու
, ա յս քարա յրնե
բու
մ էք է որ Ա մ բատ
կրցաւ
պահել
մանուկ
Արաաչէ–
սր , ագատելկն
վերք Ա անա տ բուկի
տան
կոտորա
ծէն
, քյ բռւանդի
սուբէն
, մինչեւ
որ
յաքողե
ցաւ
հասցնել
զա
յե ԳարեՀի
արքունիքր
:
. Հք\
Մեր
օրե ր-ուն ճամ՛ բոր
զներ
թալլելր
,
խոլգաբ–
զելր ու երբեմն
ալ սպաննելր
սոլիորական
բաներ
է ին կատեպանցի
ճամ բու
վրա
յ ւ Այ"
պատճառով
Հայերր
հաբկագրուած
էին խմբով
ճամբորդել
:
Գիտէինք
որ
1915/՛
Ապրի լեան յաղթական
հե
րոսամ արտէն
վե րք նահանքե
լ չոլղող
իսում բ
մ ր
Թուրքեր
ա յս տեղեբր
պահուրտած
է ին , սակա
յն
գմուար
էբ գործ
ունենա լ անոնց
հետ առանց
մեծ
զոհեր տալու
;
Բաքասիրտ
Արտաչէս
երկու տարի
չարունակ
,
յաճաիս
մ իա յնակ , կատարե ց յեղավւո իսա կան
թրգ–
թերու
փոխաղրութիւնր
ալս ամ՛այի
ու վտանգա—
լոր
ճամբանեբուն
վրայ : Օր մր կր կե՚ցնեն
ու կր
խուզարկեն
, սակա
յն չեն կրնար
ղտնե
լ իր կօ չիկի՛
ներբանին
մէք պահուած
նտմակր; Արտաչէս կաս
կածի
ենթարկուած
էր : Այն օրէն
չարոլ^ւակեց
այս
նուիրական
գռբծր
լեռնային
ճամբաներով
:
Շանսատակ
Գաւռյի
դաւաճանութեան
ահա
-
լոր
օրեբուն
Արտաչէսն
ալ ուբիշներու
հետ
դրւ–
թիվայր
կր կախեն
ու կր գանակոծեն
, խոստովա–
նութվււն^ւեր
կորզելու
համար,
բ " ՚ յ ց
/ ՚
Ղ"՛ Ր ՚
Վբայ
հասաւ
Օսմ • ԱաՀմանադրութիւնբ
: Պահ
մր կարծուեցաւ
թէ Ազատութիւն
է այլեւս։
Յե -
ղափոխական
զաղտնի
գոբծունէութիւեր
կանգ
ա–
ռաւ : Ցնծութեան
ու խրախճանքի
խե լա
յեգ
չրբ -
քան
: Շոզչողուն
հեռանկարներ
: ք^այց
ափւ
աւիսոս ո։
երազ էր
՚ •
Եւ ահա
նորէն
հնչեց
յեղավւո
իսո ւթեան
չեփո–
ՐՐ : Անմ
ահն
Արամ
նոբէ ն երեւցաւ
գիւղերու
մէք
իւր Հրեղէն
սլատզամով.
« Տղերք,
մի խարուիք,
Թուրքր
միեւնոյն
Թուրքն
է , սոլլթանական
լինի
թէ
իթթիհատա—
կան։
Զէնք առէք,
միայն
ղկնքր կր փրկէ
մեղ»;
«Պարոն
Արամ , պոռթկաց
Արտաչէս
դիւ -
ղական
մողովի
մր մէք. մենք աղքատ
եբիտա
-
սա րգնե
րս
ինչո՛՛՛վ
զէնք առնենք , մեր մէկ
քանի
ա յծերր
, կամ
մէկ հատիկ
կով
ր ծսւխե լո՛^ վ% :
Եւ
ղա
յրա
լից գառնա
լուի գիւղի
« աղաներուն
,
ի չխաննե
րո
ւն» , պոռաց
անոնց
երեսին •
«
Հ է յ
1
աղաներ , իշխաններ
, վաղր երբ
կո–
տորելոլ
ելլեն
մեղ Ատանայի
պէս,
ձեզ
պիտի
չզատեն
մեզմէ։
Զէնք
զործածել
չէ՞ք գիաեր , ա–
ոէք ու տուէք
ղործածել
ղիտցողին
\ Զէնք դոբ
-
ծածող երիտասարդ
զաւակներ
չունի՞ք
ձեր սեփա–
կան տուներու
մէք. ահա
ե ր իաաււա րգնե
ր որ
Հոգի
կռււռան
զէնքի
Համար։
ԶՀնք տուէք
մեր
ձեռքր,
որսլէսգե
թէ ձեր ել թէ մեր պատիւր պաչտպա
-
նենք : ի՞ն,* կ՝րսես , պարոն
Արամ»։
–~ « Անհոգ
եղէք, տղերք,
այգ
բոլորր
կշ
ՕՐՈՒԱՆ
ՇԱՐԺՈՒՄԻՆ
ձ,ԵՏ
ԻԱչևք կ՚ոէոճաԱ
կաէՎխճեդ
ԵՒՐՈՊԱՆ
ԿԱԶՄԱԼՈՒԾԵԼՈՒ
ՀԱՄԱՐ
« Ֆիկառօ
» ւոաենէ մր ի վեր
յայտնութիւն
-
ներ
կր Հրատարակէ
ֆրանսական
թէ
միքաղղային
Համայնավարութեան
գաղտնի
ղործունէ
ութեան
եւ
ներքին
անցուդարձի
մասին։
Այսպէս
, առքի
օր կր գրէբ
թէ վերքերս
չաա
դազտնի
Լսո րՀ րգակցութ
իւն
մր տեղի
ունեցած
է
կոմինֆորմի
եւ Ֆրանսայի
Համայնավար
կուսակ
ցութեան
ներկա յացուցիչ^եերռւն
միքեւ
եւ
այգ
առթԼււ,
Ֆրանսա
յԼւ Համայնավար
ղեկավարոլ
-
թեան
ներկա յացուած
է սթալիւնեան
նոր ռազմ
ա–
վարու
թ Լււնր՝ Եւրոպայի
մէք :
Համաձայն
կոմինֆորմի
ղեկոյցին,
Խ .
Միու–
իմԼււնր կր վաիսնա
յ Արեւմ տեան
Ե՚՚բոպա
յի
մ
էք
գէմ
առ
դէմ
գտնուԼւլ
երեք տեսակի
Հակառա
-
կո րգնե
բու
Հետ , \ ) ամերիկեան
ղԼւնոլորական
ա–
քակցոէ թեամ
բ
ւէե րակագմ ուած
գ ե րմ անական
բա
նակ մբ, որ վճռական
ու վտանգաւոր
կորիզ մր կր
նկա տուի ,
2 )
Ֆրանսա
յի , Իտա
լիո
յ , ՊելմԼա
յ
եւ
ՀոլանսւայԼ։
նմ՛ան մողռվրդավար
դրամատիբա—
կան ե րկիբնե
բու
ումերր
ել
3)
Եւ֊րոպա
յԼւ մէք իր–
րեւ
ամերիկեան
իւարիսխ
ծառայող
երկԼւրներռւ
Անղ
լիո
յ եւ Ա սլանիո
յ
ումե
ր ր : Ջո
ր րո րգ Հակա–
ռակորգ
մ լ ^ "՛Լ "1է՚"Ք
է նկատել
Ե ո ւկո
ս լալիան
,
որ մասնայատուկ
գիրք մր կր գրաւէ :
հյորՀ րգա
յԼւն Հաւանական
ռաղմ ավա
բու
թիւնր
տ յս ղանազան Հակառակո
րգնե
րո
լ Հանգէպ
նկատի
ունի անոնց զինուորական
ու քազաքական
Հնարա
ւո բու թեանց
տարրերու
թիլններր
: Ուրեմն
գոլգ
ա–
Հեոարւոր
, ա քս գանագան
ե րկԼւ րնե բու
Հտմ ա լնա -
՛Լար կուսակցռւթեանց
գիրքն
ալ պիտի առա^որ
-
գւււի տ յդ նկատո ւմ^ւե րէն
:
ԶԼւնուռրական
ղետնի
վրայ,
իյ . Ա՝ իութիւնր
,
ամ էնէն առաք , Հ Լւմնական
կարեւորութիւն
ներ -
կա յացնոզ
ռազմ ագ Լւտական նպատակներ
կբ տես
նէ Ա եծն
Լ*րիտանԼէՈ յ ել Ա պանքւո յ մ էք : Արզ.արեւ
,
ասոնք
այնպիսԼւ
Լս ա ր Լ։սԼսնե ր են , գռ րս
ԱմեբԼէկա–
ցիներր
ոչ
մ էկ պարագա
յի տակ
սլԼւտԼւ լքեն եւ ո–
րոնք
աւելԼ։ վստաՀելի
են իրենց
Համար
թէ ոաղ—
մ ագ իտական
սլատճաոնւե բով
Հ Փա
ար Բալէ , Պ Լ՛–
րէնեան
լեոնեբ՜)
եւ թէ քազաքական
նկատումնե
-
բով
(Համայնավար
կռւսակցու
թեանց
տկարու
—
թԼււնր այդ երկԼւրնեբու
մէք) ;
.|
Այս
պայմաններու
տակ,
Աովետներու
թիւ
1 ՝.
նսլա աակա կէտր , սլատե րաղմ ի
մ բ
պարազ ա յիւն , ՚.
սլիտի
բլլա
յ ամ ենա կարճ
մամ տնակի
մբ
մ էք
մ եծ~\
ռլմզնոԼթեամբ
Հարուածել
թ^ամԼ՛ին
ա յս ղլխա—՜գ
ւռր
ու ւսնխորտւսկելի
խարիսԼսներր։
Այս
բանր\
կ՚որելի
է արզ եակտն
պա
յմ աննե բու
տակ
,
օդա
նա լայ
Լւն ել ՀԼւ–^ լէակտն
չան թա
Հ ա ր ի չ
յարձակու
մով,
Եւրոպայի՛
ՀԼււսիսային
գա չտադետ
Լւննե
րէն
մ ինչեւ
Փա տր
՝Լ՝ւ։ւլէ Լ՛ եզե րքնե ր ր ցամ ա^րէս Աւն նե––
տ անմ ան յտրձակո
ւմով
եւ ցամ աքա Հանում
ուԼ մր
Ան՚ւլի՚՚յ
ւԼրայ, որ ւ՚.՚րղէն
իսկ քանղուած
եւ
ղրսււ–
ուած
սլԼւաի
րյ/ա
յ վա
յրա
չու
ումերու
կողմ է :
Ասիկա
պիաի
ՐԱ-լ՛՝
^940ԲՀիթլէրի
ծ
ծ յարձակման
մէկ աարբերակր։
հայց
Հիթ ^
...... Թուականին
Հիւլէական
միքոցներ
չո^
գրած
չէր,
"՛յգ
թ–"–՚"՚ւ՚"՚^է՚\
նէ՝
Միւս
Կ - ՚ լ հ .
– ^ " / ՚ « – 7 - 7 – ՛ / ՞ ^ " ^ ^
^ Է Լ
« է ֊
սէ՚կէտԼրու
միսվ^Լ՛՛–^
չկ"՚ր–^էօրրԿԿ"՚լմնակի^
էո\աոունակելու
յառաքխաղացումր
ճիպբալթա^
բի եւԱփբիկէէ
Վէ՚՚՚յ––^
Զօրավարներբ
կ^ոլղէի–,
պաՀել
իրենց
ումերր
Արեւելքի
վրայ
յարձակելու
Համար։
Հիթլէր.
"է
գ ի ՚ - Յ ՚ ^ ՚ - ^ է "է -/
^ / ՚ ^ " ՛ –
մեցնել
իր տեսակէտր,
֊
ամէն
ինչ րնել
բնաքրն^
քելռլ
Անզլիան,
զոր ամերիկեան
եւ
արեւմտեան
պաչապանութեան
միքնաբերդի
բանալին
կբ նկա–
^ Ասոր
ճիչղ Հակառակր,
տեսակէտներու
մ իոլ–
թիւն
կր տիրէ խորՀրգային
սպայակոյտին
մէք
Աւելի
վերքյլ,
Ր"՚յՅ
առանց յապաղման, Ապա–
նիան
ալ նչանակէա
պիտի
դառնտյ
զինուորական
արշաւանքի
մր։ Այ" Հխէնական
Լ՛՛ա ր իս Լսնե
րռլ
քանգումռվ
է որ 1ւ1 • Մ իութիւնր
պիաի
կրնայ
կան–
իսել ամերիկեան
գիմադրութիւն
մր ել այգ
խա
-
րիսխներէն
Հետագայ
յարձակումներու
պատրաս^
տռւթիւնր
:
Այս
սկզբնական
Հաբուածր
յաքողցնելու
Հա
մար , սլէաք է ամէն գնով
չէզոքացնել
գերման
ցամաքա
յին
թումբի
մբ սպառնա
լիքբ,
իսկ
միւս
կողմէ
կազմալուծել
դիմադրութիւնր
ուրիչ
արեւ
մտեան
երկիրներու,
մանաւանգ
Ֆրանսայի
ել ի–
տալիոյ,
որոնք
նուտզ վստաՀելի
են
Ամերիկացի^
ներոէն
իբրեւ
դաշնակիցներ
: Այս սլատճառով
ոլ
նաեւ
ամերիկեան
սպայակոյտին
Համար
նուաղ
նպաոտաւո
ր իրենց աչխարՀագրական
գիրքին
բե
րումով,
այս երկիրներր,
ամերիկեան
գլխաւոր
իւարիսխներ
չեն։ Պէաք է ուրեմն
մասնաւորապէս
մէքտեղէն
վերցնել
այս երկրորդական
Հակառա
-
կռբդներր,
որպէսղի
կարելի
րԱայ
աւելի
լալ
ել
առանց
սպասելու
Հարուածել
նաիս գլխալո
ր Հա -
կւսռակո բգնեբբ
է
Այս
պայմաններու
տակ;
արեւմտեան
Համայ
նավար
կռւսակցութեանց
^իգր կր թուի
բլլալ
Հե–
տեւեալր
•
Ա՛ւ էն ինչ շարմման
ղնել Արեւմտեան
Գե րմա–
նիո
յ վերաւլինմ ան գէմ
եւ, ա յդ
րանին
մ էք յա -
ք՚՚՚լե
լու
Համ ար , կԼ՚բաբկե
լ րո լոր
մ իքոցնե
րբ
,
ի
Հարկին
IIիմելուի Հակագերման
աղղայնական
որեւէ
աս՛ բրի
Հետ
մամ անակա
ւռ ր
զինակցութեան
եւ
օւլտաղործելով
անոբ
մոլեռանգութիւնր
:
Անգ
ւիո
յ եւ Ա պանիոյ
մէք զարգսւցնել
զինոլո—
րակա1։ ել ռազմ ագի տական
տեղեկութիւններ
Հա–
ւաքելոլ
աչխատանքր,
առանց
Հրամարելռլ
զո
բ–
ծունէութեան
ուրիչ
ձեւերէ
•
Ֆրանսայի
եւ իտալիոյ
մէք քանալ կազմա
լու–
^ե՜Լ՝գիմագրական
ումերր,
չաՀադործելով
Հակա
-
գերմտնականո
ւթիւնբ,
Հա կամ ե ր իկանո
ւթ
իւն
ր ,
՚ իսագազութեան
քարոզութեան
բոլոր
ձելերբ
եւ
Հրապուրելով
չէղոքոլթեան
կողմնակփցնե
բ ր , փո–
իսանակ վէճի
բռնուելոլ
անոնց Հետ
:
Մասնաւոր
աչիսատանքներ
վերապահոլած
են
Եուկոսչալիոյ
մէք վերակազմուած
Համայնավար
խումբերուն
: Անոնք կոչուած
են
պատրաստելու,
այգ. երկրի «աղատադրոլմբ»
, պտլքանեան
երկիր–
կարգագրենք
չուտով
, պատասխանեց
Արամ
, հան–
ղսաացնելով
Արտաչէսն
ու իրեն
ձայնւսկց ռգ^ւե ր ր ։
Ու կարճ մամանակէն
, անաչառ
Արտաչէսնե–
րու արդար
ցռւցմոլ^քնեբով
,
յեւլավ"՛խութիւնւր
ղկկ.քեր գնել տուաւ
«ագ՚սնեբուն
ել
իչիաննե
-
րուն»,
ել այսպիսով
զիՂւեց զ^նք ղնելու
անկարոգ
երԼ՚տասուրդութիւնր
: Արտաչէսն
ալ ունեցաւ
իր
՚ պւրշտահ
տասնոց ատրճանակր
:
Ան վերսկսած
էր իր նուիրական
գործր
աւելի
եռանդով
եւ անձնուիրու
թեամ
բ , յեղավւո
Լսական
նա՚է՚աղներոլ
ու զրականւէւ թեան
Հետ
վւոխաղբելով
նաեւ
՚լէնք
եւ ռումբ,
գի։եբ
թէ ցորեկ,
ամբողք
Հ ին՛է տարի
եւս :
1 91
4ի ՛Լե րքերր
Ա
՚րիւ1։
կր Հոտէր Վասպուրա
-
կան աշիսարՀր : ԳաՀիճ
լ^էւԼտէթի
որսկան
շունեբր
կր Հսկէին դարանակալ
րոլոր
ճա՚քբաներու
վրայ :
Այս
ւ՛եւ օրերուն Արտաշէ
ս րնկերոք
մ բ Հետ նա -
մակ
մր կր Հարցնէ
Լ՝երղ.ակ գիլզր
: Վերադաբ
-
ձԼ։ն Լ^երդակէն
նամակ
մբ կր յանձնուի
իրենց
,
Լեռնապար
զրկուելու
Համ ար :
Ծ ՚ ՚ ւ ր ՚ ՚ ՚ ո ա ն
ղիւ՚լի
մօտերր
«միլլԼ՚»ներու
կբ
Հանղ Լալին , որոնք
կր Հրամ ա յեն
անձնատուր
րլ–
լալ : Արտաշէս
ակնթարթի
մր մէք կր քաշէ ատբբ–
ճանակր , կր վԼւրաւոլ՚է
« մ ի ԱԼ՛ Ֆներէն
մէկր
ու
կր ակե
լով
կբ նետուի
կռնկոլ
Վանքի
բլուրն
ի
՚իեր։ Շուտով
կր Հագնին
մօտ
50
՝Ր՝իւրտեր , Թուր–
քեր
ել ոստիկաններ
, ձիաւոր
թէ Հետի՛ոտն
ռւ կր
սլա շարեն Արտա
չէս
ր , ղա
յն ողք
ձեռք
բե րե
լու
մտագրութեամբ
:
Արտաչէս
^լչասսլառ
կբ կռուի
վիրաւորելով
քանի մր Հոգի
եւս ու վերքին
փամփու
^տր
իբ
ճակտին
կ՝ ո լղզէ , ՛լ երի
չԼւ յնա
լու
Համ տր
:
Այս տադնապալԼւ
պաՀուն
աննման
Արտաչէսի
գքխաւռբ
մաաՀոդութիւնր
եղած
էր
անՀետացնել
իրեն վստաՀոլած
սրբազան
թուղթի
կտորր,
որ
երբեք չգտնուեցաւ
, Հակառակ
Թուրքերու կատա
րած
մ անրակրկիտ
խո ւզա րկո ւթեանց
;
Թուր քերր վա յրագօրէն
խռ չտանգեց
ին
նաՀա–
ւոակին
անշունչ
մարմ ինր։ Ոաքերէն
չուան
մր ան–
ցուցած
, քաբքարուտ
ճամբանեբէն
քաշկբտելով
,
քտրգուած
, աբիւնաթաթաիս
, բղիկ
բղէե
վիճակի
մ ւ^ք սլաՀականոց
բ բերին
, Հա
յոց
Հասցէ
ին տե
-
գալոէԼ
անլուր , սպառնալից
ՀայՀոյանքնեբ
է
Փոխ
- վբէմէ
վաԼսն ա լո վ
անմ իքապէս
դրաւ–
ուեցան
Հւոյոց
զպր՚՚ցր
եւ կարւլ մբ ուրիշ
տուներ
ւ՛ւ դԼ՚րքեր
, որոնք
լեցուեցան
«միԱի»ներռվ
ու
լման երեք շաբաթ
Հսկողութեան
ենթարկուեցաւ
ամբոգք
գիւղը,
որսլէսէլի
Հայերր
չկարենան
չար՛՜
յ ում ի
մ ր ձեռնա րկե
լ ;
Տարաբախա
Արտաչէսի
թաղում
ր
կատարուե
ցաւ Լսոբ սուղի
մէք ու ՚Լրէմի
ուԼստռվ։
Աբգարեւ
,
իր րնկերները
ծրագրեցին
լուծել
՚Լրէմր կարդ
մբ
աՀարեկումներով
: Արամի
խոՀեմութեան
յոբղոր–
•
ներր
միայն
կրցան
առաքքն
առնել կատաբեալ
ա–\
՛էէ "՛Լ՛ ^Ր •
•Բանի
մբ ամիս վերք,
1915
Ապրիլ
7ին, այն
՞ՐՐ. ^ՐԲ Գաղտն
ճէ՚Լտէթի
թն՚չանօթները
սկսան
որոտալ
Այդեստանի
ու Բաղաքամէքի
՚Լրայ,
400
կատազի
Բիլրտեր
երկու
թնգանօԼժով
եւ
տեղացի
Թուրքերու
օ՚լնոլթեամբ
յ՚սրձտկեցան
նաՀաաակ
Արտաշէսի
Հայրենի
գիւզի"՝
Արտամետի
վբայ
է
Աակայն
իր խումբի
13
րնկերներր,
գբաՀաւոբ–
ոլտծ
իր քտքոլթեան
ել անձնուիրութեան
օրինա–
կո՚Լր,
միլ մինակ
ել
Հե րո սա բա ր
դիմագրաւեցին
այս
աՀոելի
գրոՀր
ել չորս մամուան
մէք
ամօթա–
Հաբ փախուստի
մտանեցին
թչնամին,
բնէսքնքումէ
փրկելով
գիւդի
բնակչոլթիւնբ
յ
Անտարակոյս
Արտաչէսի
Հոգին խայտաց
այն
օր : իր եբկաբ
տարիներ
ոլ աչԼսատան^^ւ
ու
զոՀած
երիտասարդ
կեանքր տուած
էին իր սպասած
ար–
ղԼււ1<քր է
Բիւր
յարգանք
ու փառք
բոլոր Արտաչէսնե
-
բու
անմոռաց
յիշատակին
:
X։
ՆԵՐԿԱՐթԵԱկ
Fonds A.R.A.M