ա^11^7€Ւ1
ք օււ՚յ^
ւ925. ».€.Տ. 376.286
Օե-շշէշսք :
ՏՇ». &11ՏՏ^աՒ^
17. էՀսշ ՕՅտշտաշ ֊
Բ^1Տ
(13)
^6էա։
1 0 ա ^
Վեցամս. 1100
ֆր–,
Տար. 2200, Արա– 3000 ֆ ր -
161. 006.
15-70
ԳիՏ
10 ֆ ր ;
ՕՇ-Բ^
ք &ո»^1678–63
1951
Ու֊րրաթ 8 ՅՈՒՆԻՍ
27րդ ՏԱՐԻ -
27
Տօ.6477–՚նււբ շրջան թիւ.
1888
ՄԵՐ ԽՕԱ–քւ(^
2ԿՐ8Ան1< ՄԱ^ԲՐԵԼ ԱՕՕ
Ա^^ՏԸ
Տմբ
.^գԿ/
է.
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
Տակաւին
քանի՞ երեսուն աարիներ պէաք
է
անցնին, որպէսզի վարեն ասռ թօթավւել
թուրքերէ
նի փոչիներր
ազատ ափեր
-ոլ
փյրայ :
ԱՀաւասիկ
նորէն
թոլրք
թերթերն
են որ ցրն~
ծոլթեան
աղաղակներ
կ՝արձակեն
, անւլամ մր եւս
Հասաաաելով
թէ իրենց
լեղուն
կր
տիրապետէ
Աուրիա
- Լիրանանի
Հայերուն
մէք,
ծնողներէն՛
փոխանցոլելոփ
զաւակներուն
։ Հայրերէն՝
թոռնե
րուն
X
Շարաիժաթերթ
մր, Հ<Ենի Իղ՜», կ՝աւեաէ
չո -
ղիքներ թափելով
,
^
— « ՍոՆրիոյ եւ Լիրանանի Հ ա յ ե րը սրտանց
կապււլած են թ՛սւրքիոյ եւ թ ո ւ ր ք աց գին» :
... ՚Նայււկի|Ա հայրենակից Հ ա յ ե րը
կը խօսին
քաջ ա ր ա րերէն։ Բ՚ուրքերէք^՚ը չեն մո ռց ա ծ , նոյն
իսկ ցաւակները տուներու մէջ իրենց
ծնողներուն
քսօսակցութիւնւներէն թ ո ւ ր ք ե ր է ն կը սորվին» : (28
Մայիս ) :
Ուրիչ
թերթ
մր, ամրոխավար
« ճիւմ՚Հոլրի
֊
յէթ
Ֆր , իր մէկ աշխաաակից
ր ղրկած
Ը1Լ՛"
Լ
՛՛՛Լ
Աուրիա,
կր վկայէ
.
— « Սուրիաւ միակ երկիրն է որ օտար չի թը–
ւ իր Թուրքի մր : Ս " ւ րի ո յ
սահմաննեբաւն
տակ
թ ո ւ ր ք ե ր է նի ապրելուն մ է ջ Հ ա յ ե ր ը մ ե ծ դեր կսւ–
տարած ե ն : Մեր նախկին հ ա յ րենակից ներր մի ա յն
թուրքերէ/ււ՛ կը խօսին իրենց տուներուն մէջ
:
Ա–
պ ա ց ոյց ՝ այն որ Սուրիոյ մ է ջ ծնա ծ անոնց 15
—
20
տարեկան ղաւակներն ալ թ ո ւ ր ք ե ր է ն գիտեն
(31
Մայիս ) :
Կր չաւիաղանցե՞ն
; Երանի՜ թէ :
Ի^ա յց Հա յկական
վկա
յութ իւննե ր ալ պակաս
չեն, Հասաաաելոլ
Համ՚ար այս ողրերղութիւնր
:
ԱնՀրամեչա
չէ տուներր
մտնել։
Անցէք
Հալէ
պի,
Պ՜էյրութի
եւ
ուրիշ քաղաքներոլ
փողոցնԼրէն
ու սրճարաններէն
, եւ ձեր սիրտր պիտի
ճմլուի
:
Որքա՜ն
պաա
կեր ազարգ
պատմ ութի ւննե ր
Հիւղաւաններոլ
ասլականոլթետն
մէք
՚ ՚ •
Նախքսնձտիսնգիր
երիտասարղներ
երկար
ա -
ւեն
տո ւէլա
նռ
եւ
՚֊լ՚ւ՚չ պատիմներ
սաՀմտնեցին
թրքախօսոլթեան
գէմ
։ Որքան գիտենք
, որոչ յա -
քոզոլթիւններ
ալ շաՀեցան
, արթնցնելով
քնացող,
ներն
ւււ
թերացողնւերը
;
Եւ սակայն
, կարելի չեղաւ արմատախիլ
ոչրն–
չացնել
չար իքր։ Արատը կը մնայ
իրրեւ
անքնքելի
մուր։
Ոչ միայն
Աիքին Արեւելքի
, այլեւ
ուրիշ
ղաղոլթներոլ
, նոյնիսկ
Ֆրանսայի
եւ Ամերիկա
-
յի ՚^էէ ••
Գեռ երէկ էր որ կր Հազորգէինք
թէ
Բորէայի
մէք
Հայ ղինուոր
մր. Պարգեւ
,
՛իրրեւ թարղման
կը ղործէ ամերիկեան
պաշտօնէութեան
ել
թուրք
ղին՛ուո րնե րու
միքեւ
:
ի՛՛նչն է վրգովիչը՝
տյս շատ սովորական
իրո
ղութեան
մէք.
— « Պարգեւ իր թ ո ւ ր ք ե ր է նը սորվ ած է ծքձ՝ող.
ք է ն » ։
Ուրեմն
թուրքերէնը
տակաւին
ի պատոլի
է
մեր ընտանեկան
յարկերան
մէք ալ։ Այն աստիճան
որ, ղաւակներր
ղայն սորվելով,
կրնան
թարգմա
նի պաշտօն կատարել պատերաղմի
գաշտին
վրա
յ . .
Հարցնէիք
այս Պարգեւին
եւ րոլոր Պարգեւ
-
ներուն
, այլ մ անաւանղ
անոնց
Հ այրի կներուն
եւ
մտյրիկներուն
, թէ մատը մատին
զարկա՛՛ծ
են ,
քէէ
՚"Լ
ԷՐ^՚՚՚Յ
մայրենի
լեզուն
սորվելու
, կար–
գալու
եւ ղրելու Համար
:
թուրքերէ՛՛ն
ոորվէլ
ել թարղման
ղաոնալ
օ -
տարներոլ
մէքեւ։
Բայց,
չոորվի/լ
այնքան
Հայե -
րէն,
որպէս ղէ թարգմանի
պէտք չունենան
, իրար
Հասկնալու
Համ ար
• • •
Գնչուն
անղս՚մ պիաի չՀանգուրմէր
այս այ ֊
լանղա կութեան
:
Գառնա լով
Աուրիոյ
եւ Լիրանանի
րաղմոլ
-
թեանց , ի՞նչ լեղու գործածենք
, որպէսղի սթավւին :
Երէկ ալ նոյն բաղաձայն
թուրքերէնը
չէ՛՛ր որ
կը իսոցոտէր
իրենց սիրտն
ու ականքներր,
երբ
խարաղանր
կր չաչէր
իրենց
ղլխուն
՚Լըտյ
, արեան
ճապաղիքներու
մէք :
Ամէն անղամ
որ րերան
կ՚առնեն
այղ
լեզուին
մանաւանգ
չուկայիկ
րառերն
ու Հա յՀո յանքնե ր ր,
կսկիծ մը չե՞ն զգար : Լեզուն չի" ցամքիր : Սիրտը
չի՛^ ճմլուիր
:
Գոնէ ղաւ ակներուն
եւ թոռներուն
խնայէին
ւ
Օրինա՜կ
առնէին
Հի՚^րրնկալ
Արարներէն,
ո.
րոնց նոր սերունգր
մէկ րառ թուրքերէն
չի գիտեր.
Հակառակ
լեղուական
խնամութեան
..
Շ ֊
ԲոէռԱ ցոյց
մը Փաբիզի
Վկ
ՈՍՏԻԿԱՆՈՒ
ԹԻԻՆ Ը ԳՐԱՒԵՑ
ԱԷՆՏԻԲԱՆԵՐՈՒ
ԿԵԳՐՈՆԸ
Ընտրական
պայքարի
առթիլ
կռիւներր
սկսան
յաՌախագէպ
գառնալ Հակառակորգ
ումերու
մի–
քեւ
:
Երեքշաբթի
իրիկուն
, խում
ր
մ
ր
անծանօթներ
կր
մ տնեն Ա էնտիքանե
րոլ Գա Հնակց ութ ետ՛ն կեգ
-
րոնը
(Շ. 0. I.)
եւ կր յարձակին
երկու
Համայնա
վար պաշտօնեաներու
վրտյ։
Յաքորգ
Օրր,
Սէնտի
քանե րոլ վարչութեան
կողմէ
շէնքին ճակատր
կը
պարղուի
արձանագրութիւն
մը , Հետեւեալ
բովան
գակութեամբ .
« Այս գէչեր երկոկ րանոլորներ
Հիւանգա
-
նոց տարուեցան։
ԱՀա նացիական
Բ. ք./
(ղօր՛
տր
կոլի կաղմակերպռլթեան)
ղործը։
Աւելի
քտն
երբեք պէտք է լուծել
ղինեալ իսում՛բե րը։
Թոյլ
պէ
տէ չտանք ռր ֆա չականո ւթիւն
ը չարմի
» :
ի) ս տ իկանո ւթ իւն ը , նկատելով
որ ա յս յա յտա
րա րութ իւնր ուղղուած
է լ^տ րութեանց
մ ասնակ -
ց՛ող Հոսանքի մր ղէմ եւ Հետեւաբար պէտք է փակ
ցուի պաշտօնական
ց ո ւց ատա իստա կի
՚Լր՚"ձ^
Հրամայէ
Հիմնարկութեան
վարիչներուն
վար
առ
նել տբձանաղրութիւնր
: Այս վերքիննեբր
կ՝ր1՚գգի–
մանան
, արգիլելով
ոստիկաններուն
մանել
շէնքէն
ներս։
Այգ պաՀուն
տանիքէն
կղմինտրներ
կը թա
փին
ւսն-ոնց վբայ։ Ոստիկանական
տեսչութիւնը
կր
ղրկէ նոբ ումեր,
որոնք բռնի կր մտնեն
չէնքէն
ներս ել վար
քլ աոնեն
արձանագրութիւնւ
ր
: Յար -
ձակմ ան իբբեւ պատասխանատու
կր ձերբակալ
-
ուին
40
Համայնավաբներ
, որոնք կը տարուին ՛ոս–
ւոի կանա տուն
եւ յետ
Հարցաքննութեան
աղատ
կ արձակուին
, իսկ քանի մբ Հողի կր
յանձնուին
գտտակսքԱ
ի շիսանո ւթե անց :
Այս
գէպքին
վրայ, Աշխատանքի
Գա^ակց
։ոլ
-
թեան քարտուղարր
Հրամա
յեց
քւ էնտիքանե
բուն
աչիսատանքի
րն գՀ ա տ ո ւմն ե
ր
կատարել
ամբողք
Ֆրանստյի
մէք,
Չբողոքելու
Համաբ ֆաչական
ոճ–
րափորձերոլ
ղէմ»։
0,
՜\փն մաս չկաղմող
ուրիշ
սէնտիքանե
ր 1Լ
րնղղիմ անան այս ՀրաՀանգին
, որ ,
իրենց
1լարծիքոփ
, քագաքական
գո յն ունի : Հա -
մ ա յնավար
կուսակցութեան
կեղր . կոմ իտէն
ալ
ր՚՚ղոքագիր
մ
ր
ուղղեց
I
^^Հ^
կալանաւորներէն
մէկը
սէնտիքանե
բու
րնղՀ. քարտուղարն
էր , էօմէն
Հէնաֆ
, որ սրտր
Հիւանղութիւն
ունենալով,
Հիւանգանոց
փ՚ո
իսաղրուեցալ
: Ա ինչեւ
երէկ
ոստիկանութիւնը
ղրաւած
կը պաՀէր Աէնտիքաներոլ
կեղրոնր
:
ԸնգՀ արո ւմներո
լ
միքոցին
500
ցուցարաբներ
Հաւաքուեցան
, սաստկացնելով
իրարանցումր
:
Թերթերր
կը ղրեն թէ
ղի շե րա յին ^ յարձակում
ը
կատարած
էին
40
Հոգի, քաբղուփչուր
լձւելով ա -
մէն բան։ Աշվսատանքի
Գա ^ա կց ո լթ իւն ը ք^ըսէ թէ
նո
ր
յարձակում
մ ը պիտի կատարուի
եւ կը պա
-
Հանքէ Հաբմանի գտսը տալ ֆաչական
աւաղա1ինե
-
բուն » :
Զհ^ոէՈՈսկէսԱ ձևռԱաէկԱԵէ
ՑՈՒՆԱՍՏԱՆԻ
ԵԻ ԹՈՒՐԲԻՈՑ
ՄԻՋԵՒ
Ջորեքչաբթի
օր Աթէնքէն
մեկնեցաւ
այն ղիւն–
ուորական
պատուիրակութիւնը
որ բանա կց՛ո ւթիւն
ներ
կը կատարէր
մէկ չաբաթէ
ի վեր։
ի րաղեկներու
տեղեկութեանց
Համ աձա
յն , եր
կու
կողմ ե րն ալ .որեւէ յանձնառութիւն
չեն ստանձ
նած փոխաղարձ
օգնութեան
Համար
, եթէ
յար -
ձակում կաաարուի
Պալքաններու
մ էք :
Հյաա՝
քԻէ
գործ կատարուած
է , եւ երկոլ
կողմերն
ալ
ղոՀա–
ցած
են տե ղե կո լթ ի ւննե բ վւո իսան ա կե լո վ ղի՛ն ուո
-
բական կացութեան
մասին եւ աւելի սերտ կապեր
Հաստատելով
երկոլ սպա
յա կո յտնե րո ւն միքեւ
:
Թուրքերէն
վեց ամիս առաք, յունական պատ
ուիրակութիւն
մը գացած
էր Անղարա
,
առանց
^գործնական
ելքի մը
յանգելու։
իրազեկներ
կը կարծեն
թէ Հաւանական
չէ որ
աւելի սերտ
ղինակցութիւն
Հաստատուի
Յոյնե
-
րուն եւ Թուրքերուն
միքեւ,
մինչեւ
որ երկու
եր–
կիբները
չընղունոլին
Ատլանտեանի
կազմ իւն
կամ
շրքանային
գտշփնքի
մը
մէք։
Մասնաւորապէս
Թ՛ուրքերը
կր գմկամ ակին փո իսագա րձ
օգնութեան
ման րամ ասնութ եանց մէք մտնել,
մինչեւ
որ պաշ
տօնական
ե բաշխ իքնե ր ստանան
ել
ընդՀանուբ
պաշտպանութեան
ծրտդրին
մէք րնգունոլին
:
Մ ասնագէաներ
դիտել կուտան
թէ
տշխաբՀա–
Ն%%է ծաԱուցագխ
Մոսկուայի
Կ՝ՈՒԶԵՆ ՓՐԿԵԼ ՋՈՐԱԵՐՈՒ
ԺՈՀՈՎԸ
Արեւմտեան
պետութիւննեբր
նոր ծանուցա
-
գիլ՛ ՛էր կը մշակեն, արտաքին
նա Լսա բա րնե բու մո
ղովին Համար
, որպէսղփ կարելի
րԱայ
գումարել
գայն յսւռաքիկայ
Յ^ուլԼ՚ս
ՀՅին , Մոսկուայի
մէք :
Այս
ծանուցագիրր
, որ Պ՛ Կրոմիքոյի
պիտի
յանձնուի
48
մամէն
, պատճառաբանեալ
պատաս
խանն է իյ , Ա իութեան
վերքին
աււաքարկի՚ն
որով
կը պաՀան քէր Ատլանտեանի
գաշինքի
եւ ամերիկ
եան խարիսխներու
խնգի բնե րն ալ օրակարգ
ան -
ցրնել
:
Հրատարակուած
տեղեկութեանց
Համ աձա
յն ,
արեւմտեան
պետութիւննեբր
պատրաստ
են րնգու–
նե լու այս առաքարկր,
եթէ
իք • Աիութի՚ւնր
Հա -
մ աձա
յնի
նո յնքան սրտաբաց
քննութեան
ենթար
կել
իր ՛լի՛ն ուո րական կարգագբո
ւթիւնները՝
ար -
բանեակ պետութեանց
Հետ
:
Հքանուցադբին
վե րքնական
խմ րաւլ րութե ան
Համաբ
լա
յն իսո րՀ բգակցո
լթ
իւնն եբ կաաա բուե ցան
Վ>արի,լի , Լոնտոնի եւ Ուոչինկթրնի
միքեւ։
ինչ որ
ալ
ըլլայ վեբքնական
ձեւակերպումր
,
արեւմ՛տեան
պետութիւննեբր
բաց գուռ մը սլիտի
ձւլե
՚ե
, որպէս
ղի շա բ ո ւնա կո
լի
փո խանո րգնե ր ո
լ
մողով ր Փարէ
ղէ
մէք։
Երեքն ալ ընղունելո՚Լ
Հանդերձ
ոբ այն -
քան երկար
մամ անակ վատնուեցաւ
փոխանոբղնե–
րոլ
վւոխասացոլթիլնւնւեբով
, կ՝ոլգեն
ամէն
միքոց
փորձել,
ելք մր դտնւելու եւ չորս արտաքին
նա -
խար տրն եբ՛ուն մողո ՛Լր յաքողցնելոլ
Համ ար :
Այմմ ամէն բան կախում
ունի
ի) . Միութեան
պատասխանէն՛
;
Ան՚էլԼ՚ոյ
երեսվւ . մոգուիփ՚ն Գչ– օր՛ուան նիս–
՚ոին մէք , արտաքի՜հ նաիսարարր
, Պ •
Մորիսրն
,
զ՚լուչալոբ
սլաաասիսաններ
տուաւ
Ջորսերու
մ,ո -
՛լո
՛էի
մ՛ասին՛ : Ըսաւ թէ 1տ • Ա իութեան
պատաս -
իսանր կը քննուի
: Երբ կը պաՀանքէին
ետ
կանչել
փոխան՛որդներու
մո ՛լո փին բրիտանա կան՛ պատուի
րակր
, Մ ոբիսըն պատասիսանեց
ճՆերկայ
պա
-
րագաներուն
մէք խոՀեմութիւն
չէ որեւէ
յայտա
րարութիւն
լ^ել այս մասին» :
Նոք դաւԽ ԻբաԱխ
Ակ
ԱԶԳԱՅՆԱՑՄԱՆ
ՕՐԷՆԲԻՆ
ԳՈՐԾԱԳՐՈԻԹԻՒՆԸ
Ր՛ԷՀ րանէն
կը Հեռագրեն
թէ Ֆետա յանը իս -
լամ
ի վար իչնե բէն Նավաբ
Ա ավաֆի
ծրտղրած
էր
սպաննել
տալ վարչապետը
, Տ՛՛քթ • Ա"սատեզ
,
վւ՛ոխ - վարչապետը
ել
՚՚ւրիչ
ականաւոր
անձեր
:
Իչյ .վրա յ գտնուած
են գաւ ագրոլթեան
մ անրա -
մասնոլթիլննւեբր։
Նամակներ
ուղղուած
են տեղա
կան
թ ե բթ ե բս ւն , իբրեւ
անւլլիական
դործակալ
ամբաստանւելով
փոխ
- վարչապետը,
Ֆաթեմի,
1. Հրեայ
մը ոը քբիստոնեա
յ , յետոյ
իսլամ ղաբ -
ձած է»։ Նամակներէն
մէկուն
մէք կ՛՚ըսուի
՚
Հ Ա ենք Ո՚ագմարան
Լնախորգ վարչապե
-
տր) , չս պան՛՛ն ե ցին ք որպէսղի բրիտանական
լրտես
ներ նստին
այմմ Աոսատեզի
ուսերուն
՛Լյ՛այ։
Աենք
պիտի չարո ւնա կենք մեբ պա յքարը
, խափանե
լու
Համար օաար գործակալներու
գոբծունէութիւնը»
:
Ջորեքչաբթի
օր
500
մօրուսալսր
իսլամ աշա
կերտներ
եւ քօ՚լարկետլ
կիներ ցոյց մր կատարե -
ցին ԹէՀրանի կեդրոնական
պա
Հ ա կանւ ոցին՛ առքեւ,
Աաֆավիի
արձակումը
պաՀանքելւ՚վ։
կալանաւորը
,
"Ր
27
տարեկան
է , կը բողոքէ
իր
ձե լ՛բ՛ո կա լո
լ -
թեան
գէմ՛ , յա յատ բա րե լով
թէ իր
աՀաբեկչական
սլայքտրը օգտակաբ
է եբկբին
Համար
:
՝^Հ^ իրանի
քարիւղի
աղղ . լձւկե բւ՛ ւթիւնր
, որ
սլիտի վարէ Ապատանի
նաւթտՀո րե րր
,
ՇաՀ
ին
ներկա յացուց
իր տնօրէն
թո ր^ուրգր
՝• Իք անդամ-
ներր Ասլատան պիտի երթան անմիքապէս
: Անդլ -
եւիրանեան
ընկերոլթԼան
պատուիրակութիւնն
ալ
կիրակի
օր ճամ բա յ պիտի
ելլէ Լոնտոնէնւ :
Այս
առթիլ
իրանի փոԼս - վարչապետը
յա
յտաբարեց
թէ անոբ մամանում՛ը
ոչի՛նչ կրնայ վախել կառա
-
վար՛ո ւթե ան
Որոշումներէն
: է՝ա յց
իբաւլե1լներ
կը
Հաւաստեն
թէ թելադրուած
է իրանեան
յանձնա
-
իսում բին խոՀեմ ութեամ բ վարուիլ
ել թոյլ
չտալ
որ վնասուին
քաբիւգփ
Հաստատութիւննեբր։
՜^ՀԼ Բարձրաստիճան
՚լինռ լոր ականի՛ մ՛ը տեղե -
կութեանց
Համաձա
յն , /իռւսերը
(^աննախընթաց
ղօրա խ՚ք բո ւմ՛ներ կը կատարեն
իրանւի սաՀմ՚անա
-
դլուիսինւ վրայ»։
ք^էՀբանի
թեբթերն
ալ տեղեկու
թիւններ
կը Հաղորդեն
այս մասին,
աւելցնելով
թէ արտակաբդ
ռաղմաւխո բձեր
կը
կատարուին
թնւլանօթնե
րով
, Հըասա յլե բոփ եւ օդանաւերով
:
(Լուրերու շա րո ւնա կ ո ւթիւնը կարդա) Դ> • է յ )
30
՚։=։>օ–<^^օ<։^^Ձ<^<
ղ րական
տե սակէ տով
մեծ գմ ուա ր՛ո ւթի ւննե ր
կը
ներկայա
՛յնէ
թ ուրքեւ յունական
միացեալ
ղործո -
ղոլիմեանւց թնգիրր
: Օբէ՛նակ
, թ է ե ւ երկու
եբկիր
ներր սաՀմ՚անակի՚ց
են արեւե լեանւ Թրակիո
յ մէք ,
բա յց իր ցամ աքա
յին կա՚գր
ղիւրաւ
կբնւա յ կտըր -
ուիլ պուլկարական
կամ
ս ովե տա կան
արշաւանքով
մր Հարաւէն՝
Թրակիայէն
Ե՚լէական
ծով
;
Ասկէ զատ
, խնդիբ է թէ որքան կարելի է թրր–
քական բանակը
ղոբծածել
Թուրքիայէն
դուրս
:
Fonds A.R.A.M