քօո<յ6 շո 1925, 11.€.Տ. 376.286
1 7, է^սշ ՕՁաշտաշ -
ր^ւտ
(13)
ա է ք օ ։
ւ օ ա ^ օ
Մոսկոէայի
պատաոխա&ը
ՕՐԱԹԵՐԹ
27րդ ՏԱՐԻ - 27 յԱո66 «օ.6475–՚Նոր շրջս^ն թ ի ւ 1886
ՄԵՐ 1սՕՍ–(էԸ
Վեցամս. 1100 ֆր • . Տար. շշ00 , Արտ– 3000 ֆ ր •
| 61^^ Տ Օ6^^ Տ –70^յփ0յ0 ֆ ր •
Շ . € յ ՚ ^ ք տա 1678-63
»16«ք6(1ւ 6 յսա 1951 Չ ռր ե քշ ա րթի 6 ՅՈԻ–՚եԻ11
ԱԶԱՏՈհԹԻհն,
ԻԱ՚ԼԱղՈԻԹԻհն
Ամէնէն
աւելի այս երկու բառերր կը լսո
լին
Ֆրանսայի
քնարական
սլայքաբին
առթիւ ալ։ Օր–
կ՚՚ւ
ն չանա խօսքե բ ,
ոբոԼք
նռրՀն վէոթորկած են
ամբողչ
մաբդկ,,ւթիւնը
X
Ազաաութիւն
եւ խաղաղութիւն
կը
խոսաանայ
"՛էը.՛–
Նոյն բաբիքները
կ՝ալեաէ
ձախբ։
Իսկ
ձ՚այ–
րաղոյն
ձախը մաբաակա՚հ
աղաղակներ
կ
՝արձակէ
,
ակնախաիղ
Հեոանկաբ
մը սլաբղելով •
֊ – « Մե&ք, մի ա յն մ ե ն ք ։ Մի ա յն մեր ծրաղիրր
կր համապատասիյանէ մողովոՆրդի
աենչերո.ւ.ն։
Մեզի տ ուէք ձեր քսսէները , ե թ է
ազատյււթի^ն՛ ,
իյաղաղոՆթիւն ե ւ ա ր դ ա ր ո ւթիւն կ ՚ ո ւ զ է ք :
Ա օաաւորասլկ
ս
ա՛յս է իմ ասար իրենց ւճառե–
րուն
,
աղղեբսւՍ
ել ամենօրեայ
յօգուածներուն :
Գեռ երէկ, իրենց սլաչաօնւաթերթր
կ՝աղղա–
րաբէբ
խոչււր խո
բադի
րնե րՈէԼ, թէ
^բացարձակ
սլարասլսէթիւն՝»
մր ա Լքի կր ղարնէ
մեծամասնու
թեան
կուսակցւււթիւննեբոլ
ծրաղբին
մէք :
Պայքարին
սասակութեան
մասին
ղաղափար
մը կաղմելոլ
Համաբ
, կր բաւէ կարղալ
սլասքեբու ,
աախտակնւե բու. փլ՛այ փակցուած
յա յաա րարո լ -
թիւնները :
իւբաքանւչիւբ
Հոսանք
իր թեկն ածուներ ր ներ
կայացնե լոփ այս կամ այն թաղին
մէք ,
միեւնոյն
աաեն կր սլարղէ իբ ղործունէութեան
ուղե ղիծը
X
կենղանի չարժանկար
մը, որ սլիաի աեւէ մինւ–
չեւ տ ունիս
17,
երբ աեղի
կ՝ ունեն ան
րնտբո
ւ -
թիւններր :
Ամ է ն տեղ ալ , տեսական
, ակագեմ ական բա -
նաձեւերուն
փրա
յ կը ա իրա սլե աեն
օրուան
Հողե -
րը , քաւչտքականէ
, անտեսական
, լձէկե բա յին :
Ամ էնւքն ալ բարիքներ կր խո ստանան
, փւա–
րաաե
լ եր րորգ ա չփսարՀամ արտին
մ
ղձալտնքը
Աժանցնել
ասլր
ուստը
X
թեթեւցնւե
լ
տուրքերը
/՚արւոքել
աչէսատաւոր
բաղմութեանց
Վէ՚^ակշ։
Ամրասլհղեէ
մ ո
ղո
փրղասլե տո ւթեան
Հիմերը
X
Գլփսաւոր
կո ւսակցութ
իւննե րէն ղատ, Հրա -
լղարակ
իքած
են ղոյնղգոյն
խմբակցութիւ^եր
,
Համ աղում աբ՝
2 0 2 5
Հ ոսանք ;
Ընտրողները չաա աւելի ծանբ
գմուաբու -
թեանց առքեւ
կը ղտնուին
այսօր,
իրենց
քուէներր
կեղբոնացնելոլ
Համար
X
Աանաւանգ որ, բաւա -
կան տաք ու սլաղ անակնկալներ
տեսան
\^4()էն
ի ՚էեր
, երբ կր կատարուէ ր առաքին
ընտ բո լթ իլն։ ը ,
Հտմաձայն
նոր սաՀմանագբութեան
:
Այն ատեն երկիրր
նոբ աղատագրուած
էր , ել
չատ
ծանր կը կչռէբ կարգ մը Հոսանքներու
Հմայ
քը։ Տեսակ
մը մեղրալուսին
էր եւ
բաղմութիւենե–
րը իրենց քուէները կր ձգէին
Հայրենասիրական
խանգավառութեան
մթնոլորտի
մը մէք :
Շուտ սլղտոբեցան
քուրերր,
երկրին մէք թէ
գուրսը
X
թանձր
ամ սչե ր կուտակուած
են. Հո րիղո–
նին վբայx
ք՛ուն Ֆրանսան։ մատնուած է անւօրինակ
տագնասլի
մ ր xԱտի սլո ւած է աբ աակա րւլ ղոՀռ ղու
թիւննեբ
ստանձնել ոչ միայն
ներքին ասլաՀոփոլ -
թետն
, Հանրասլետական
կարղուսարքի
ղօրացման
,
այլեւ արտաքին
սլա չասլանո
ւթե ան
Համար։
Նոյն երկու
բառերուն
մէք կ^ամփոփոլին
այս
Հիմնակա՛ն– Հողերը,
Աղատութիւն. եւ խսւղաղու
-
թիւն : ինչսլէս
մի ւս արեւմ տեան
սլետոլթեանց
Համար:
ԱՀաւոր
անղունգ
մր բացուած է
Եւրուղայի
սրտին
վրայ : Ատորերկրեայ
խլրտումնեբ
կր սար–
սեն գա րաւո ր Հաստատութեանց
Հիմ քե րը ;
Հսկայական
ում մը, երէկ ղաչնակից
, արղէն
իբ թաթին տակ առած
արեւելեան. Եւրոպան
, կը
սպաոնա
յ
արրանեա1^ե
րոլ
փե րածե լ մնացեա
լր :
Եւ աՀաւասիկ
աննախլ^թաց
ղինարչալ
մր ա–
մէն ճակատի
ւէրայ։
^անլուն
ինքնասլաչւոպա՜՚.–ոլ -
թեան եւ մողովրգտպետութեան
X
Փրկելու
Համաբ
քաղաքացիներու
աղատութ
իւնը եւ աչխարՀի խա–
գտղոլթփւնը
I
Զարմանալի չէ որ ճչմարիտ
մողովրգապե -
տութեան
րոլ"ր բաբեկամներր
անձկութեամբ կր
սպասեն
Ֆրանսայի
երեսփ՛
վարութեանց
ար -
գիւնքին
X
Աեր
գաղութն ալ ունենալով
րաղմաթիւ քա -
ղաքացինեբ
, անչուչտ գիտակցօրէն
պիտի կատարէ
իր պարտականութիւնր։
Ամէն րանէ վեր գասելով
աղաաութեան
Հայրենիքիդ
Հիմնական
չաՀերը։ Ա–
նոր
յեղաւիո խական աւանղո
ւթ իւնն ե րը :
ԱնՀրամե՛՛չտ է արթնութեան
կոչ մր ուղղել
այս
առթիլ
ալ , որպէսղի
աեղի չտրուի
ղանազան
թիւ–
բիմացոլթեանց
ձ
Խմբագիբ
Շ– ՄԻԱԱԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
Ի՜՚եՉՊԷՍ Կ ՚ԸԼԷԱՅ ՈՐ–––
Երբ՝ ամ ենօրեա
յ թղթարերէն
կը
զատենք
<1.բացառիկ» թիւերր
մեբ թե րթե րոլն ել պարրերա–
էմերթերուն,
արղար
Հպա րտո
ւթ ե ամ բ մր կը լեց
ուէ։ մեր սիրտր :
Գարձեալ Գաչնակցական
մամոլլնյ է ուրեմն
որ
էւր որակով եւ քս^ակով կր ա իրա պետէ գաւլթա
չ–
խարՀի
մէք։
Ամէն .սոթիւ, Աղատօն թէ
Մշակոյթի
Օր, Մայիս
28
թէ Գաշնակցութեան
60ամեակ
,
Նոր Աերունգվւ տաբեղարձ կամ Հ. 0– Մ ՛ի քառաս–
I ամ եակ
, կը ղարգարեն
գբաղա րանգ
ղ եղե ցիկ
Հա
տո րնե բուէ , պարբե րաթե րթե բով
,
նկա ր տէլաբգ
^բացառիկ՝»ն։ե
րո վ , ճոխ ու րո վանդա կա լից , ո -
րոնք կր թեթեւցն։են
մռայլ
Հոգիդ եւ կր
չտկեն
ւլո։ ւլթ ա կս/ն
էւ կորաքամակ
մէքքգ :
Զէղոք
յանւձնաէսո"՛ ւմ բ մր կաղմ ենք
, ոբպէ
սղի
գուղ ակչիռր կատա րէ
^մ րրկաւ
ղա տուած՝»
երկու–,
կողմեբու
ղրական եւ Հանրա յին վաստակին
, րսե– \
լու Համար էւր արդար էսօսքր :
|
0 րն ի բուն էսո րթ
ձա յնե ր կր Հ ասն։ էւն մեբ ա– \
կանւքներուն
,
Գաշնւակցոլթիէ^ւը ոչ միայն
այլեւս ՝.
Հ(.անելվւք չունի»
, կամ Հմէւնտկ է» մնացած գաղ -
թաշխարՀի
մէք , այլ եւ Հայ մողավուրղի
սրտին .
մէք էքատ մր տեղ տլ
չունի։
Շատ
բաբի,
ւ։լէ։տի րսէր մեր
պարզամիտ
Հաբցսէսէբր։
Հասլա
էւ՞նյչպէս
կ՝Ր1լայ
որ այս մար
գիկր
լաւաւլ։ւյն։
մամ՛ուլր
ունւէ։նէ թէ ։։բակուէ թէ
քան, ակով :
ի՞ն չււլէս
րլլա յ որ իրե\ն։ց ղրական վաստա -
կը , դիրքե բով ու պարբերաթերթերով
շատ աւելի
ծւււն։բ կր
կշէէէ
այսօր
՛ալ։
ի՚^ն չպէս է ւ։ր իբեն։ց Հանղիսաս բաՀնե րբ մ իչտ
լիքն են ել ունին լալադայն
բանտէսօսնեբր :
Աքս րոլորր
Հերքել պարկեչտ
մաբղու
ւլո րծ չէ
անչուչտ
՚,
իսկ եթէ րնդոլնւիս
, ՀայՀոյօէծ
կ՝րլլաս
, Հայ–՛
րք^իքէ։դ
, աղւլիդ , կրօնւքիգ
, է։բբեւ
^դաւաճան »
կամ առ նուաւ^ . . . Հակաէքմէւածնակտն
:
ԱՕԱԻ
Պ՛ ՆՈՒՊԱՐ ԿԻԻԼՊԷՆԿԵԱՆ
ՊԱՇՏՕՆԱՆԿ
Պարսկաստանի
վարչապետ Տ"քթ • Մոսատեգի
յա
յ ա ա րա րո ւթե
ան։
Հո։մ աձա
յն։ , վերք տրուած է
Պ • Նու։։լար
կէււլսլէնւկեանէէ
պաչաօնէւն
,
էւբրեւ
պատ ուա կալ առե ւտբա կտն
կց" ր՛է Լոնտոն
է։ սլաբս–
կակտն գեսպանատան
, անւէճար պաչտօն
մը գոր
կը վարէր
2 3
տարիէ ի վեր :
Ան ։լ լի ական թերթերր
Հ ա ։լո րղե լով ա յս
լու
րր
գրեն, թէ Պ՛ Նուպար
կ իլլ։։լէնկեան
,
55
տարե
կան,
ւլալակն է նաւթէ։ թաղաւոբ
Պ–
Գալուստ
Կէււլսլէնկեանին եւ աչէսաբՀի
ամէնէն
Հարուստ
մաբղր
։։լէ։տի բլլա յ երբ օր մր մաււանդէ
իր
Հօրը
աւե լի քան մէկ մ ի լիառ
տո լար Հաբստութիւնր :
Մ (՛քին Արեւե լքի նաւթային– գործերու
մասնագէտ
մլ^ է եւ կրնայ խորՀոլրդներ տլ
աոեւտրական
ամէն դործի
մասին։։
ինքն ալ կր ՚էքաղի
առեւտոլ–
Ր"՚է՚– Կր բնակէ։ Ռէ՚ց
է
Ամուսնացած է
Լերկրոբգ
տնււլամ) Ֆրան։սուՀիի
մը Հետ։
ԸՆԿԵ ՐՀԱՐ ՈՒ ԹԵԱՆ
կարկառուն
գէմքերէն՛
Լուէ։ ար Պ բուքէ բ մ եոաւ
Պ բէ՛ ւս է լի
մ էք :
81
տա -
րեկան։
էր : Շատ մողովրգական
ղէմք
մլ^ էբ ոչ
մ իա յն։ Պելմիո
յ մէք, այլ եւ աչխարՀի
ամ էն։ կող–
մ ը : \ք աղում ով Ֆլաման
, տր Պ բուքէ բ , էւր կեան
քը նուիրեց ա չխաաաւո րական գատին
, եղաւ խրմ–
բաւլէւբ , քաւլաքական
՚Լո րծ ի չ , ուսուցիչ
, քա րողի չ
եւ տեէ։աբան
: Կ՚անդամակցէր
սլելմ
լեզուադէւտա–
կան կաճառէ։ն
: Ըն կեր վարա կան Ր • Ա Լ՚քաղղ ա յէ։ -
նի նախագաՀն էբ \940էնւ առաք։
Պելմփոյ գրաւ -
ման
օրե բուն ապաստանեցաւ
Լոնտոն : Աերմած է
մ է՛չա ե րեսփոխան
ընտբո
լիլ , որպէսղի աղատ ըլ
լայ
պարղելոլ
իր
անձնական
տեսակէտները
X
Ջե բմ բարեկամ
Հայ մողովուրգին–,
բազմ Լ՛ցո օդ -
նած է մեր դատին :
իյ • ՄԻՈՒԹԵԱՆ
օգանաւային
ուժր
ՀետզՀետէ
կր ղօրանայ։
Անգլիական
պաչտօնական։
տղբէււրի
մր Համաձայն
, Աովետնեբր
այմմ
ունին
19.0(X)
օ–
գանաւ։
Այս
թի՚֊Ր
»
մէկ տարիէն
պիտի
բարձրա
նայ
2 9.0 0 0 / ։
ՕդտԼալերէն ^ Հաղարր
ռմբակոծող
ներ
են ,
9500/^
յարձակոզնեբ
ել կռուու^եր
եւ
2500Հ»
էէէոէսագրտկան
օղտնաւեր :
Կ՝ԸՍԷ,
ԱՆԸՆԳՈԻՆԵԼԻ
ՊԱՅՄԱՆՆԵՐ
ԱՌԱՋԱՐԿԵԼՈՎ
Ջորս փո խանո րղնե բու Րչ՛ օրուան
նիստին
մէք, Պ– Կրոմիքօ
Հա ւլո րդեց իր կտ ռա վա ր ո լթ ե ան
պատասէսանր, որժխտական կր Համարուի :
Խ - Մ իութիւնը
ընդունե լով
Հանգերձ
Լ"Ր՚*
արտաքին
նախաբարնեբը
մողովփ
Հրաւիրել
Աուլիս
2 3
/ 1 ,
Ուոշփնկթրնի
մէք, կարգ մր պայմաններ
կը
Գ^է որոնք արդէն
մերմուած
եւն արեւմտեան պե -
տոլթեան։ց
կողմէ :
Փոէսանորդներոլ
մողովին
մէք,
բրիտանական
պատոլէէրակր
յայտարարեց թէ սլատասխանր
ՀՀա–
մաղօր է մերմումի» : Աբգարեւ
, քց . Աիոլթիւնը
կը
պաՀանքէ օրակարւլ. անցրնել Ատլանտեանւի դաշփ^Ի–
քին ել ամերիկեան։
խարիսխնեբու
խնգիբնւերը
,ո– -
րոնքմէւշա
մերմուած
են փո էսանո րգնե րո ւն
կողմէ։
Ն անուցաւլիր ր
մ իեւնո
յն ատեն կր թե լաղրէ շա -
րունւակել
վ։ո խանււ։ րղնե բու
ժողովր։
Արդէն
իսկ
65
նիստեր
էլ ում աբուած
ե
՚Լ
առանէց ելքի
մ ր յանգե -
լոլ . որուէ Ա ոսկուա
յէւ ա յս թե լագրութ
իւն ր փո
րձ
մ ր կր Համ արուի
արեւմ տեան պետութեանց
վյ՚ա
յ
ձգելււլ
ձաէսողման
սլատասանաաոլոլթիլէ։ը
;
քՀնչպէս գիտել կուտան տեւլական
թերթերր
,
Պ ՚ կրոմէ՚քօ
իր կառավարութեան
ծանոլցաղէւրը
յանձն։ե լէ վե րք վճռապէս
մ ե րմ եց պատասէսանե
լ
Հարցում
ին թէ ծանուցագիրր
էէե րքնագր ի Հանւգա–
մա նք ունէ։ : Այսէւնւքն Հակառա՛^կ են
արտաքին
նախարարներու
ժւ։։լոէէին
, եթէ օրակարգէն
դուրս
մնան Աէոլանտեանէ։
ւլ աչինքը եւ ամ երիկեան խա -
րիսէսնեբոլ
խնգէւրր
X
Արեւմ տեան էւլատ ո լէւ բ ա կնէ երր աւելի քան։ մէկ
մամ ւէսէէոնեցին , ոբպէսղփ Պ • Կրոմիքօ
լուսաբանէ
ծանէւլցաւլրիէե. բէււն էւմաստր : Այն աստէւճան։ որ ,
Ֆրանսա
յի նեբկա յացուց
էւչր
էլ անգատեցալ թէ Պ • •
Կրոմ էւքօ ^սլարղա սլէս
մ թազնեց
ինչ որ
սլա յծառ
կ երեւար»
: է)որՀբղայէւն
պատուէւբակր
Հեդնու -
թեամբ պատասէէէանեց թէ Հէ։ն։ք ւիորձեց սլայծա -
ռացնել
ամէն բան,
ոբսլէսղէ։ Պ՛ Փառոտի
կարենայ
Հասկնալ
՚էիչերր թէ ցեբեկր»
: /• վերքոյ
մողովը
յետաձէլ ուեցաւ
չորեքչսհբթի
օրուան
Լայսօբ) ,
զննելու
Համար
Մ ոսկուա
յէւ պատասխանը :
ինչոլէ ս կր յէ՛ չուի
, արեւմ տեան
պեէոութիւն–
նեբը իք՛ Միութեան
ձգած
էին րնտրել
երեք օրա. ^
կաբդներէն
մէկր,
Տուլիս
2,3ի մողովին
Համար :
(Ե րեքէւն։ էքէք ալ չկէսն Ատլա՛ն, տեանէւ գաչինքին
ել
ամ երիկեան։– խաբիսէսներոլ
խնւլ իրներր^ ;
^
՝)ՀԼ քտ
-
Մէ՚ութէււնր
<աանՀբտմեշտ ել օգտակար»
ձտնելոէէ ա րտաքին
նա էսա բա բնե բուն
մողով բ ,
խէսգաւլւ։ ւթիւնը
ամ րասրւգե
լու
Համ աբ
, հ,անպա -
տեՀ» կր ն կատէ րնդՀատել
ւիո խանո րղնե
բու
էսոր–
Հրդամուլւէ։էր
: Աւ կը շարունակէ
՚
(^ԽորՀրգային
կաոավ։։ւրէււթեանր
կարծիքով
, սրտաբաց
քննու -
թիւն
մ ր ամ ե րի կե ան խար իսխնե բու
եւ
Ատլան -
տեանէւ էչա շինքի
մ ասին
որ ւլլխալէ։ բ պատճառն է
յաբաբե րութիւննե
բու ծանրացման
ընգմէք
քց • Մի
ութեան։ եւ երեք պետութեանց
, մեծապէս
ււլէէտի
բարւէւքէ լաբուած
էքթնէւլորտը Եւրոսլայի
մէք
եւ
պիաէէ դէ։ւրացնէ
արտաքին
նախարարներուն աչ -
խատանքր
: Հետեւաբար
, խոբՀրւլային
կառաէէա -
բութիլնը պատրաստ է ան յապաւլ
ո ւղա ր կե լո լ իբ
նե րկա
յաց
ուց
իչր ա րտաքին, նախարարներու
խոր -
Հուրդէւնէ , անմ իքապէս որ փո խան։ո րղնե րո ւ Փարի
ղի մոէլովը գրականօրէն
վճռէ Ատլանտեանի գա -
շփնքին
եւ
ամերիկեան
ղինուորական
խարիսխնե -
ոու ա րձանա։լ
րո ։ թ իւ.ն. ր օրակարւլին
մէք»։
ԱԱգւեէխաԱեաԱ
վհճը
ԹէՀրանէն կր Հեււագբե՚ն։ թէ
կառավարութիւ
նը վճոած է գո րծաղրե
լ քարիււլի
աղդայնացմսւն
օրէնքր
, առանց
ս սլա է։ ե լու Անդլեւիբանեան
բնւկե -
բութեան
նե րկա
յաց ո ւց ի ^ե րո լն , ինչպէս
յա յտա -
րարեւլ
էիո խ.վա րչա պետր :
Պարսկաստան
Հինղ Օր պայմանամամ
տուած
է ընկերութեան
, իր առաքարկները
ներկայացնե -
լու
Համ ւէէր , Համ աձււ։ յն աղւլա յնացմ ան
օրէնքին
:
Ընկե ր II է թիւն։ր պա տւէ։ ս խանե ց թէ կարելի չէ Հ ինգ
օրէնէ աո աքա րէլնե ր բէււն ա ձեւե
լ ա յսքան բարգ Հաբ–
ցէւ մր մա։։ին։
Միւս կււղմէ , Հաւանական չէ որ իբ
ներկա յացուցիչներր
թէՀրան
ղտնուին
4 5
օրէն
:
Լուբի
մր Հտմաձայն
, իրէսնէ։
վարչապետը
մերմած է խօսէւլ լ^ւկերութեան
կանխավճարնւերու
մասին
, Հակառակ
ե լմ տական
տսէւլն։ապին
՚ վասնւլի
եթէ
Հաւանէ։
բանւակցիլ,
րնէէունուած
կ՝րլլայ
ր1–
կե ր ո ւթե
սէն
ղո յութ իւնը :
Փոիս - վարչապետր
Հերքեց այն լուրերր թէ
խռոէէոլթիլն
՚Լեբ
ծաւլտծ են Ասլատանի
մէք, կամ
եկեղեց
ի մր աւարի տ րուած է :
X
^^ԳԺ"յ
երեսփ՛
մողոէէէւն Բչ՛ օրուան
նիս
տին մէք, այւտաքին նախարարր, Պ՛
Աոբիսրն
,
յա յտա րարե ց թէ կաո ավ ա բութ էււն ր իրեն կր վե -
րապաՀԷ իբանէէ մէք մ իքամ տե լու իրաւունքը
ել կը
մեբմէ
րնէդունիլ
Բ՝ԷՀբանի ա յն տեսակէտր թէ
քարէււղի
ի՚նղիրր
միայն պարսկական։ կաոավա -
(Լոնրերռլ շա րո ւնա կ ո ւթիւնը կ արդ այ Դ" է շ )
Fonds A.R.A.M
