Կապպ»
Իաչի Օդ Փաքիզի Վկ
Բարենիչ
մ քլ մեր Խ ա էո լ,Հ էնե
րուն
է
Կլ.րա1լի իրիւլուն,
«Սէրքղր
Միլչ՚թէթ>ի
թաաե^
րասրաՀին
մէք իրենց
կաղմ ավե րսլա հ՝
ցերեէլոյթր
քերմասլէս
էէեաՀաաելի
էր ,
մասնաւորարար
յայաաղրի
գեղարուեստական
րամինով :
Երկոլ
մամէն
աւելի
տեւեց
ցերեկոյթի
գեղարուեստա ֊
կան մասր ել այնուՀետեւ
սկսան արեւմտեան
սլա^
րերր , որոնք
ւիե րքացան կէս գիչերին
, խանգավառ
եւ ր)ւտանեկան
մթնոլորտի
մէք։
ՍրաՀր
ամրող ֊
քութեամր
լեցուած
էր , /"՛Կ ձեռնարկր,
մուտքով
եւ
պ ի ւ ֆ է /
սսլառումով,
ասլա Հ ո վե ց կո կիկ
Հ ա
սոյթ
մր, Հայ կասլոյտ
Խաչի
Փարիղի
մասնա.Տէ
ճիւղին :
I
Երեկո
յ թ ի ն
բացում
ր
կատարեց
,
յան*1էա։
կ. Խաչի
Շրք– վարչութեան
, Տիկին
Ա.
թադէոս
եան , որ գրաւ որ ճառով
մ ր սլարղեց
կաղմ ակեր՛՛՛
սլութեան
28
մ ասնաճիւղե
րուն
ղործունէութիւնր
Ֆրանսա յի
մէք։
Ասլա ՛նա րՀ ակա լութիւն
յա
յտնեց
րո լոր ա յն աղղ ակի
ցնե րուն ,
որոնք
րարո
յասլէս
եւ
նիւթա
սլէս ղօրավիգ
կր Հանգիսանան
մ իչտ
այս
մեծ կաղմ ակե րսլութեան
:
ԱյնուՀետեւ
, օրուան
խօսնակր
, Օր -
Մ արի
*իորգիկեան
յ
Հրաւիրեց
Պ • կարօ *իէորգեանր
, որ
կէս
մամի չափ խօսեցաւ
Հայ Օգնութեան
Մ իու -
թեան առաքագրութեանց
եւ անո ր
Համ աղդա
յին
նչանակոլթեան
մասին :
Հ<։Կ*րսեն թէ կարելի
չէ գիտնալ
մէկու մր
սիրտր
եւ քսակր : Զեղմէ
իւրաքանչիւրին
կր մր–
նայ Հաստատել
ա յս
ճչմ արտութ
իւնր
, ձեր ծանօ–
թութիւններով
ու փո րձառութեամր
: Այ"
խօսքր
ճիչգ չէ միայն
ՀՕՄ
ին Համար , որուն
սիրտն ալ
րաց
է , քսակն ալել ե րկուքն
ալ տրամ աղ րուած
են Հայ մողո վու րղի րարո յական եւ
նիւթական
կարիքներուն
: ՀՕՄ
ր մեծաՀարուստ
նուիրատու -
ներ
կամ կտակարարներ
չունի : ժողովուրդն է ա—
նոր
յենարանր
: ժողովուրդէն
կրստանա
լ եւ մո–*
ղովոլրգին
կր վե րագա րձնէ : Պիտի րաւէր
աչքէ
անց րՍե լ
միա
յն տարե կան
Հաչուե կչիոնե
րր , տես–
նելու
Համ՛ար , որ ամէն տարի գոյացած
տասնեակ
քողութեամր
յառաք կր տարուին։
Բոլորր
գործի
լծուած
են մեծ խանգա վա ռւթե ամ ր ;
« Ալմաստ »/ րեմ ագրո
ւթ իւն
ր մեծասլէս
ւղի
տի նւղաստէ
մեր երամչտական
մչակոյթի
տա -
րածման՝
օտար չրքանակներու
մէք։ Պէաք է
նլւ–
կաաի
առնել
այն սլարագան,
որ ռուսական
օփե
րայիւ ներկայացումներուն
ներկայ
1^րլչան
նաեւ
երամչտա
սէր
Ֆրանսացիներ
եւ առՀասարակ
փա
րիղա բնակ
Եւրո
սլա ցիներ
յ
՚հիւրութիւն
տալու
Համաբ
Հայ Հասարակու -
թեան, «Ալմաստ^ի
րո վանդակո
ւթի
ւեր
ւղիտի Հր–
րատարակուի
առանձին
յայտաղրեբով
(Հայերէն)
Ու
նաեւ
Հայ թերթերու
մէք։
իսկ
ներկայացման
օրր
առանձին
խօսնակ
մր րարձրախօսին
առքեւ
սլիտի րացատրէ
իւրաքանչիւր
գործոգոլթիւն
:
Անչուչտ
Փարիղի
Հայութիւնր
ս/իտի
փութայ
օգտուիլ
այս բացառիկ
առիթէն
, ճաչակելու
Հա
մար մեր աղգային
ե բամ չտո
ւթ իւն
բ ,
մ իեւնո
յն
ատեն խրախուսելով
Հայ մչակոյթի
տարածում
ր
օտաբ չրքանակներու
մէքա :
Թ՛
հաղարաւոր
տոլարներէն չատ րան չաւելնար տար
՛՛՛փան վերշր, որովՀետեւ
րռլոր
Հասոյթներր
կէԼ
յատկացուին
նախ ասա Հմանուած
նսլատա1լներու
:
Կաղմ՛ակե րսլութեան
կենսո ւնակռւթ
իւնր վառ
Կռ
՚դաՀեն
ի սփիւռս
աչխարՀի
ՀայոլՀիներր,
իոկ
" ՚ ՜
նոնց աքակիցնեբն
են մեքենաներռւ
մխորին մէք
քրտինք թափող
բանուորներր,
խանձած
գէմքերով
՚՜ Կ՚՚չկ՚՚ռ
կասլած
ձեռքե բով
Հողագռր
ծներր,
մր–
•»աւորականներր
, ա րՀեստաւո
րներ բ , մանր
առեւ՛՜
"՛րականներր,
մէկ իսօսքով
մողովրղական
խաւե–
է՚Ը– Ամէն տեղ են մեր իյաչռլՀինեբբ,
ղպրոցնե
րու
մէք, բոլմաբաննեբր,
Հ իւանղանո
ցնե
ր ր , կաւլ–
Դ՚՚ւրման
կայաններր,
րանտաբկեա
լնե բու
եւ ծե -
րերու
մօտ ու կր յողնին
օրինակելի
անձնուիրու -
թեամբ։
ՖրանսաՀայ
դաղութթն
մէք չկայ
ուրիչ–,
կազմակերպութիւն
մր, ռր
28
մ ասնաճ իւղե բու
այսքան
լայն ցանց
մր ունենայ։
ՀՕՄի
սիբար կբ
ղտնուի
Ամերիկա
, իսկ բովանդակ
դաղթաչխար -
Հի մէք տարածուած
են անոր զարկե րակնե րր , իբ
Շրքանային
վա
բ չութ իւննե բով
եւ բազմաթիւ
մաս–
նաճիլզերռվ
: Աւ որովՀետեւ
առողք է
սիրտբ,
առողք են նաեւ ղաբկե րակնե րր : Պատիւ
մ՛եր քոյ -
րերուն , որ դիտեն
կենսունակ
սլաՀել
իրենց
մ եծ
կաղմակե րպութիւնր »:
Այս
ճառէն
՛իե րք
ղո րծ ագրուե ցաւ
զե րաղան -
ցասլկս
ճոիս ղե ւլա բուե ստա կան յայտագիր
մր ,
՛ք ասնակցութեամ՛
ր խումր
մր եբդչռւՀ
իներու , եր–
զիչներոլ
եւ նոլագոգ
ներու։ Պ– Մ– Խրիմեան
իր
Հաճել/,
ձայնով
երգեց
Աայեաթ
՚Լռվալի <ք.Անղաք
արա,
մի խօսք
ունիմ՚»ր։
Պ–
Թոռնիկ
Գաս–
սլաբեան
, Պ - է • Գավէղեանի
դաշնամուրի եւ Պ •
Բենո յի տավւի
րնկերակցութեամ
բ , թառի
՚էր"՚յ
նուաէլ%ց
Հայկ
. պարեր
եւ ուրիչ
եղանակներ
, ու
չազրալ
յաքողութեամբ
: ԱմերիկաՀայ
երգչու -
Հի տիկին
Ա. Օս՚ասլաչեան
,
^այկ •
տարաղով
Հ աղո ւած , երգեց
«Աիրուն
մանիչակ»ր,
«՚ք^էէէ
քէլէ»ն
, ամերիկեան
երդ մբ եւ ծափերու
՚իրայ
«Բուն
ե ՛լիր րալաս»ր
, ոբ լաւաղո
յնն էբ իր
մ
իւս
ե րղե բուն մէք եւ խանղավառ
ծափերու
արմանա - ՝,
ցան։
Օր– վ֊ ճինճեան
, գաչնամռւբի
՛իբա յ ճար–
սւաբօրկն
նուազեց
Ապենդիարեանէն
,
Խս՚չատուբ–
եանէն,
Շոփէնէն
եւ Լիսթէն
Հինգ
կտորներ
I
Ջեբմասլէս
ծափաՀա
րուեցան
Օր– Աէէ" Գավէղեա
նի Հայակական
երեք մենապարերր
,
Հայկական
տարազով
: Գաչնակով
կ՛ րնկերանաբ
իր եղբա
յրր)
իսկ տավւով՝
Պ– Բենօ, ոբ սրինգի
վրայ
Հնչեցուց
նաեւ « Հայոց
աղքիկնեբ»ր։
Տայտագիրր
կր յորղէր
«.թի՛երով»
,
այնսլէս
որ կարճ գադարէ
մր ՛էեբք Հանգիսականներբ
Հա
ճոյքը
ունեցան
անգամ
մր եւս ունկնդրելու
մեր
սիրուած
երգչոլՀիներէն
Օր– Աառի
կառվարենցբ,
որ
ինչսլէս
միչտ,
այս անգամ
ալ, իր մ չակո ւահ՛
եւ
ումեղ
ձայնով
վերացոլց
բոլռրբ,
յաքորարաբ
երզելով
կոմիտաս
՚Լբդ-ի
«Անտունի»ն
եւ Գ •Ալէմ
չա՛Հի
« է «
սիրեցի»ն,
«իմ երգր»
ել ծափերու
վբայ
«\լազեբ»ր :
Շատ
Հաճելի
էր օրիորգներ
էլիզ
Պասմաճեա–
նի եւ Նատիա թապաքեանի
բեմագրած
ղաւեչտբ
,
ֆրանսերէն
լեղուով։
Ներկաներր
կուչտ
ու
կուռ
ծիծ աղե ղան :
ԱմերիկաՀայ
երզչուՀի
Տիկին
Ջ *
էլմասեա -
նի բեմ
՛լ՛՛՛լր,,
ւ՚նչոլէ"
նաեւ էւր երղեբուն
անգե -
րազանցե
լի յաքողո
լ թ
էււն ր , ողքունուեցան
խան -
ղավառ
ծափերով
: Տիկինր
, թոր
զղա յնութեամ բ
երզեց
«վայրի
ծաղիկ»ր
եւ «Աար նազանի»ն,
իսկ
Հանդիսականներու
փափաքին
վբայ՝՛
Փրօֆ–
Գալ
ֆայեանի
յոլղիչ
ու րմրոստ
«Նոր
Օրօր»ր,
ամե ֊
րիկեան երգ մր ել Ա. Աեւ անեանի
«Ա
իրուՀուս»ր
եւ
«Աղէւղ եար»ր ;
Օայաաղրի
գեղարուեստական
բամնի
՚էեբքին
մասն էր ասիկա,
բայց ատկէ վերքն
ալ,
արեւ -
մրտեան
պարերու
ընթացքին,
երղեցին
Օր– Անա
Հիտ
Գավէղեան
եւՊ–
Պ– Խախամեան
ու Ժամ -
կոչեան
եւ խանղավառ
ծափեր
խլեցին
ներկանե -
րէն :
Խրաէսճանքր
ղոՀ ձդեց
րոլոր
Հանդիսականնե
րր եւ կաղմակեբպիչներր
արմանացան
րո լո ր ի շր–
նոր֊-ակալոլթեան
ու –.նոբՀաւռրութեանց
:
ՇՐՋՈՒՆ
ԹէԹԱԿԻՑ
ճԱեՂհՐ
ԳԱՒԱՌԷՆ
ՖՐ. կ. ԽԱՋՒ ՕՐ ՌՈՄԱՆԻ
ՄԷՋ
Ր՚ՈՄԱՆ , 25 Ապրիլ
Կիբակի,
22
Ապրիլ
կէսօրէն
վերք, Հ. Տ– Գ– «Արամ Աանուկեան» ա–
կումբին
մէք, աեղի
ունեցաւ
Ֆբ - Կ՛ Խաչի Ռո-
մանի մասնաճիւղի
Հանդէսր
կ. Խաչի
Օրուան առ–
թիլ–.
Ոացույքը
տեզէւ ունեցաւ
կ. ^ ա չի
քայլերղով։
վարչութեան
քա րտուղա
րուՀ ին՝
Տէ՛կէն
Նուրիցա
ղ ր ՚ ո ՚ Ո ր ճառով
մր պարղեց
կապոյտ
իյաչէւ
քանի
մբ աասնեակ
տարիներոլ
ղործունէութիւնր
,
մարդասիրական
ղետնի
վյւայ
ել անոբ
կարեւոր
Գ^ՐՐ ՀայապաՀպանման
ղործին
մէք։ Եւ եղբակա–
ցուց.
«Կր տօնենք
կ. Խաչի
օրր, ի մի
Հաւաք
ուելու
, քննելու
Համ ար մեր կաաարած
ա չիւա
տանքնե
րր , կրկնելու
Համ աբ մեր ուխտր
ու
խռ–
բին Հաւատքով
վւարելու
մեր գռրծին»
:
Ապա
Օր - Ջաթրեան
արաասանեց
գեղեց
իկ
րանաստեզծ
ութիւն
մ բ ։ Խօսեցաւ
նաեւ
Պ– Համ -
բարձոլմեան
, քերմապէս
ղնաՀատե
լով
կապո
յտ
Խաչի
ղործունէութիւնր։
Եւ թելադրեց
ոբ՝
ամէն
կէ՛ն լծուի
այդ աչխատանքին
։
Խնքո յքի
լ^թացքին
, Օր– Ա՛ Ջաթրեան
եր -
դեց «Աղթամարբ^,
Օր– Բեբոբեան
նոր երգ մբ,
րնկեր բ. Պալեան
«Ջաիսոբգ
օրերր»,
իսկ Պ– Բէ֊
փէն է կեան՝
«Ա ա յեաթ
Ն՚՚՚էա
յ՜^էն
կտո
բ
մ ր :
Ներկայ
էին խումր
մր երիտասարդներ,
որոնք
սկիզըէն
մինչեւ
՛էեբք
մ ասնակցեցան
Հանգէս
էւն եւ
էսն քո յքէ՛ն : Ի բենց պատեՀ
ութ
իւն տրուեցաւ
նաեւ
պարե լու ։
ւ– ,
՜ . ՚
՜. ՜, ՚
ՇնորՀ աւո րելի ՛են Ռոմանի
մեր
երիտասարղ.–
ներր եւ Կ ՚ Խաչր : Այս առթիւ
տեղի
ունեցան
նա
եւ
նոլիրատոլութիւններ
:
Հա11դիս–այկա(1՛
ԱՐԵՄ ՏԵԱՆ
Գերմանիոյ
վարչապետբ,
Տոքթ.
Ատլ^ւաուրր
Ա թ բազպռւրկ
մ ե կնե ցաւ ,
մ աս -
նակցելու
Համ ար
Եւր՚՚պա
յէւ ^ցռրՀուբգի
նաէսա -
րարական
յանձնախումբէւ
նիստեբուն
։
Առաքին
անգամն է ոբ Գե րմ անիա իրաւասու
ձա յնռվ^ կբ
մասնակցի
այս
մ արմնի
ա չվսատանքնե
րուձւ :
Հ Ց Ա Ռ Ա Ջ ^ Ը
ԿԱՐԳԱՏԷԲ ԵՒ ՏԱՐԱԾԵՑԷԲ
,
Հ
8ԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(44)
կ. ՊՈԼՍՈ6 ՏՐՏհՈհմԸ
7–.
Այս պատուական
դէրքէն
, գեղարգներոլ,
քա–
րերու,
նէւղակներու,
տէգերու
ու
ամէն
տեսակ
նետերու
անղադրում
տաբաւիին տակ
կր
ճնչէին
յարձակոլ^երր
յ
Խելասարին
մէք կամ– կայմերոլ
ծայրր թա -
Ոած
կռուռղնեբր
մանաւանգ
մեծ նաիսճիրներ
ւէոր–
ծեցին
Հակառակոբղներուն
մէք, սպաննելով
կամ
Վ/՚րաւորելռվ
զանոնք։
Նոյնիսկ,
Հաստ չռւաննե -
րէն կրակը
մարելու
Համար
քուրով
լեցուն
աման
ներ կախած
էին եւ նաեւ
աՀաղին
իւոչոր
քարեր,
զորս վերէն
կր ձգէին
գբեթէ
իրենց
կողերուն փա–
Կ՚ոծ
թչնամի
նաւերուն
՚էրայ , աՀռելի
վնաս պատ
կառելով
անոնց ։
Պատերաղմ՚իկներու
եռանգր
ծայրայեղ աս -
"՚իճանի կ, Հասած
, կարծես
մրցումի
ելած է
Բէ
երկուքէն
որ կողմր պիտի տանէր
յաղթանա -
Կր՛ Թուրքերբ
կ՝ռւզէին
իսորտա
կել
Ոոկեզքիւրի
մուտքր ,քրիստռնեաներր.
Յոյն
ու
Իաալացի,
քաքարար
կր գիմադրէին
: վերքասլէս
, կարճ
սա
կայն
նոյնչափ
ալ բուռն
կռիւէ մր ետք,
քրիսաոն
եայ
նաւերր
իրենց դիւցափական
Հաստատամտու–
թեան
չնորՀիւ,ստիպեցին
Աուլթանին
նաւաաորմբ
"Ր ետ քաչոլփ։
թուրք
նաւերդ,
այս
անգամուան
Համ ար , Շղթան
կոտրելու
ամ էն
յո յս Լքելով
նա
Հան
քեց
ին իրենց
նախկին
էսարսէսատեղին
, քրէ"՛ ~
տոնեա
յ նաւաւ^ւե րուն
յաղթութեան
աղաղակ^ւե -
ր ո լ
տարափէ
Հալածական
%
« Աուլթանր, կբ չարունակէ
Կբիտոփու -
լոս,
իր յարձակմ՛ան
անյաքողոլթէււնր
տեսնելով ,
նորատեսակ
մեքենա յ մ բ Հնարել
ուզեց
թչնամ է՛է՛ն
գիմադրութիւնր
քախքաէսելու
Համար ; կանչել
ար–
ւաւ
ռմ՛բաձիգ
չէ՚նողնեբր եւՀարցուց թէ կարելի
չէ՞ր
թնդանօթներու
Հա րոլածնե
րով
րնկղմ ե լ
նա–
ւաՀանգէւստէւն
րերանր
չտրուած
քբէւստոնեայ
նա—
ւե րր : Պատ
աս իսանե ցին
թէ անկարե
լի էր
ատիկա
կալաթայի
սլարիսս^երու
պատճառաւ
, որոնք ա —
՛քէն կողմէ
արղելք
կ՝ բլլա յէւն այդ
րան
էւն» : Հեաա—
քրքրական
պատասխան
մբ որ կր ցուցնէ
թէ
նո
յն–
է՛սկ էսսանկ
սլաՀոլ
մր, Ա ուլթանր
, որ
աստիճան
չէր
ուղեր
աւրս
լի
լ շ^ենովաց
ինե
բո
ւն Հետ ։
« Այն ատեն, կբչարունակէ
մեր
մամանակա–
Դէ՚ՐԸ , Ա է Հմ I, տ անոնց առաքարկեց
տեսակ
մ ր
թնղ անօթ
չէ՛ն ել , բոլորուէէւն
նոր ան չան
բան
մ ր
այնպէս
որ անոր
ձեւր
քէ՛չ մր վւսվւոէսելով
օղին
մէք
մեծ րարձրոլթեամբ
ա րձակուած
ռումբր
չէ՚փ
չիտակ
պիտի
ի յնաբ
թ ^ամ
ի նաւռւն
կամ
րքակէւն
վրայ
ու ակնթարթէւ
մր մ՛էք պիտի
րնկղմէր
զայն՛» :
Ու
անոնց բացատրեց թէ էւնչսլէս ,
ե լ
տեսակ
մը
նմ անութ
էււնԿւե
րոլ
վբայ
Հ էւմնոլած
ու
Հաչ -
Ոլոլած
է՛՛՛նչ
մեծ ութեամ
բ չինե լռ ւ էբ ւս յս
՛լո լ՛ ՜
^ւ՚ՔԸ, որպէսղի
կարենար
քաիսքախել
թչնամի
նա–
՛երր ։
« Երկրաչափներբ,
որոնց այս ձե
լով
խո
րՀուրգ
կր Հարցուիլ։
, րսին թէ անկարելի
բան մր չէր ա–
սիկա
, եւ անմ
իք ապէս
Ա ուլթանին
իբենց
Հագո բ–
ղած նախագծէւն
Համեմատ
նոր թնդանօթ
մբ
չինե–
ց էւն : Յետոյ
ուչադրութեամ բ
քննեցին
թէ ուր
պէաք էր Հաստատել
զայն,
եւ կալաթայի
Հրուտն—
ւլանին քիչ մր վարր
ղետեւլեցին.
Հոն ուր ծովե—
ղերքր քիչ մր կր բարձբանա
յ , ճիչգ
քր իստոնեա
յ
նաւատորմին
գրաւած
տեզէւն
դիմ աց ր ։
ԱնՀրամեչտ
Հա չի՛նե
բ ր րնելէ վերք րերանր
օգին անկեցին եւ
կրակ
տոլին :
«Ռոլմբր
, մ եծ բարձ րութեամ
բ օգին
մ էք ե լ –
լելէ ՛էեբք ինկաւ
ծ ՚ ՚ վ ր ։
Այն ատեն
ն չանառո
ւթ իւն
ր
ճշդեցին
եւ նոր ռումբ
մր անՀուն
բարձրութեամր
օգին մէք վերելլելէ ետք, այնքան
ումգնոլթեամր
էւնկաւ քբէւստոնեայ
նաւերէն
մէկուն
՚Լրայ ռբ ,
ակնթարթի
մր մէք քախքախեց
ու լ^կզմեց
զայն,
սպաննելով
ու էսեղգե
լով
բո
լո ր
նաւասա
իներբ
,
բացի
մէկ քանիէն
որոնք
լողալով
վւախան
ու ա -
սլասաանեցան
դրացի
նաւերուն
մէք»։
Այ"
գէ՚ՂՔԸ. աՀռելի
անձկութեամ ր մբ Համա -
կեց
սլա շա րեա լաւերու, ս է՛բար
։ Բա
յց զրեթէ
անմ
ի -
քապէս , կ՚աւելցնէ
կբիտոփոլլոս
, նաւերուն
դիբ՜
ՔՐ քէչ մր փոփոխելով,
յաքողեցան
ռումբերուն
նուաղ
ենթակայ
տեղ
մր դնել
զանոնք : Ալ
ոեւէ
նմանօբէւնակ
աղէտ
տեղի
չունեցաւ
, եւայս
կամ
այն պատճառով,
Աուլթանին
յատակաղիծնեբռւն
վբայ
շինուած
թնգանօթր
չկրցաւ
նռր վնաս պատ
ճառել
քրիստոնեայ
նաւատո
րմ էւն եւ ան
չարունա
կեց պաշապանել
նալաՀանդստ
էւն
մ ուտքր
։
(Շար.)
Fonds A.R.A.M