Ոսկիի
ձէապաքակ՚ը
է է
խ գաղտԱիքՍեդ
Ո"կիի
Հրապարակը
միչա
իէորՀրգաւորոլ
^
թեամր
մը չրԼապատոլահ՜
էէ
^^էչդ է "Ը
"՚յնաեղ
կան
րազմաթէլ
անծանօթ
աղգակներ
որոնք
իրենց
կարգին
շարմուն
եւ. փոփոխական
են
է
Բանի
մը չաբաթ առա^ ԼեՀաստանէն
15
թռ–
նօ ոոկի եկաւ, ապաՀովաբար
քիուսիայէն
ղրկուած
եւ. ասիկա
կարծել
աուալ.
թէ աբաակարգ
մ ատոլց^
ման
ճնչում
մը պիտի ծանրանար
Հրապարակին
վբայ : Արղէն
սակագրոլթիւններր
անմիքապէ^
կրեցին այս իրողութեան
աղգե ցո
լ թ
իԼե ը
է
Այս
15
թոնօն
Լոնաոնի
միջնորղնեբուն
միԼո -
ցաւ. ծախուեցալ.
Համ ա չվսա րՀա
յին
Հրապարակին
վրայ ուր անմիշապէս
մ րցակցութեան
մ աաւ.
ո լ -
բիչ աեղերէ եկած
մեէոաղին Հետ
է
Այս պատճառով
միշաղղային
Հրապարակին
վյրայ որ
Բ՜բա1ւէլ|ւթ/
Հրապարակ
կը յոբքորշոլի,
մէկ
օնս
(ունկի)
Ոս
կիին գինր երկու, տոլարի
անկում
մը կրեց
է
Բայց այս ձգտումը
տեւական
չեղաւ :
Այսօր
խնղրանքները,
ոբոնք
անշուշտ
չափաւոր ալ են,
ամբողջական
գոՀացում
չեն գտներ։
Աաաուցումր
առմամապէս
գաղբեցալ
: Ասոր
Հետեւանքը
եղաւ,
միշաղգային
գիներուն
ամբապնգումը,
օ ն ւ 1 ^ 42
տոլարի
շուբշ ;
–Տ
,–տ
Վաղը
կացութիւնը
կրնայ
փսխուիլ, նոբմ
ա–
տուցումնեբ
կրնան
ճնչել
ղիներուն
վբայ։
Շատ
մը մասնաղէտնեբոլ
կարծիքն է
այս֊
Բայց ատոր փոխաբէն
խնգրան^երը
կրնան ք^գ–
լայնիլ :
Ֆրանսական
Հրապարակի
մասին
անստոլ -
գութիւն
ր նուաղ չէ : Վերշերս
բարձրացմ
ան ե լ
անկումի
բաւական
շեչտոլած
չարմում
մր
երեւան
եկաւ , մ ասնաւո րաբար
ոսկեգրամ՚նե
րուն
վ յ ՚ ա յ
ո–
րոնք առաւե լապէս կր փնտռուին
X
Բաղղատմ
ամր
ձո յլ ոսկիին
30
առ Հարիւրի
յաւե լեա
լ արմէք
մ ը
ունին , Հաշուի
առնելով
իրենց պարունակած
ղուտ
ոսկիի քանակր :
Շատ
անղամ գիտուած
է որ
բարձբացման
ձգտումր,
ինչպէս
այն որ վերշերս
տեգի
ունեցաւ
,
չուտով
ղս պուած է յաճա
խո
րգեե բուե
գնե լու կա–
բօպութեան
ան-բւա՚ւա կանո ւթե ամ բ եւ միշնորգնե -
բուն գանձած չա Հ ա րամ ինն ե բ
ո
ւն
Հետեւանքով
:
Կբնայ. բլլալ որ ներկայիս ալ նոյնը պատաՀի
։
՝ Բ՜տ յց կը Հաստատուի
որ տրամ ագրելի
ոս
կեղ ր ա մն ե ր ո ւն քանակը
ՀետղՀետէ կը պակսի
։
Բանի
մ ը տարի առաշ
մ եծագոլմ
աբ
ոսկեղբամ
Հալեցնոքթձեր
եղան : Ա՝իւս կողմէ շատեր
Հրապա^
բակէն մեծ քանակութեամբ
ոսկեղբամ
քաշեցին
մ^կ
կողմ գեելու
Համար : Այնպէս որ չատ անգամ
գմուար
կ՛՛Րէլայ գոՀացում
տալ խնղրանքին
է
Այս է որ կր բացատրէ
, կ^րսուի
, վերշերս
^ր՜
բապարակին
վրայ
3
ֆիօրիննոց
ալստրիտկան ոս–
կեգրամնեբուն
գալուստր
, որոնք
բացարձակապէս
ֆրանսական
20
ֆրանքնոց
ոս կեգրամնե
րուն
Հ՛Ա -
մ արմէք են ծանրոլթեամբ
ե լ յարգով
(է1է16 , ՚ " —
յ՛՛՛ր)
:
ԱյսուՀանգեբձ
այս գրամներր
Հաճոյ չե -
ղան ֆրանսացի
յաճա իսո րգնե րո ւն ոբոնք կր նաիւ–
լղարեն
նափոլէոններր
կամ զուիցերի՛ական
ոս1լե–
զրամնեբը
եւ կամ Հ(.լատին միութեան»
ոսկեղբԱէմ–
ԶԱե՝ՆԼ–Ր
ԳԱՒԱՌԷՆ
ՀԱՄԱՋԳԱՑԻՆ
ԱԳԱՏՕՆԸ
նե
իացայայտ
է
որ ե լմտական
գմուաբու
թիւննքի–
ԼԻՈՆ (յապաղած)
Գաղութին
միասնակա–
նութիւնր
պաՀելոլ
առաշագրո
լ
թ եամ բ ,
երեք ~՜
չորս տաբիէ ի ՛Լեր Աղգ.Միութիւնը
կը ստանձնէ
Մ եծ
Եղեռնի աա բ ե գա րձ ին աօնակատա
րո
լ թ
իւն ր ՝•
Կիրակի
, 22
Ապրիլ,
Ի
ներկայութեան
խուռն
բաղմութեան
ւ/՚^,6օԱքՏ6 <^Ա X^^.Vա1/'
սրաՀի՛ն
մէշ կատարուեցաւ
ուխտի եւ սուգի
տօնր։ Բա -
ցում ր աեղի
ունեցաւ
ֆրանսական
քա յլե րղով •
Օրուան նախագաՀր
, Պ ՚ Ա՛ Կիէ լպէն կեան
իր
րտցման
իսօսքին մէշշեշտեց
.•—-
վՏիեղերական
պատմ ութեան
մ էշ , կարելի չէ Հանդիպիլ
գէպքէ՛
մը որ Հաւասարի
մեր մեծ Աուգին։
թուրքը
ուղեց
մի անզամ լ^գ միշտ
շնշել
Հայու
անունը
աշխար–
՚՝/՛ երեսէն
, բա յց չյաշողե
ցաւ : Փաստ՝ ա
յսօրուան
Հա յաստան
ր եւ այն Հոծ
րազմ ութ իւննեբը
որ
ծաղկեցան
օտարութեան
մէշ»։
Յետոյ
պատմեց
թէ տարիներ
առաշ
Գասթէմունիի
մէշ թուրք
մր
ճանչցեր էր , որ շատ մօտի՚կ
յարա բե րութիւե
, կը
սլաՀԷ ե՛լեր
Հա յերու
Հ ետ , բա
յց սարսափի օրե -
բուն
200 300
Հա յ մ անոլկներ
իր ձեռքե րովր կր
թունաւո
ր է : ^Հաւատացէք
,
Հայրե նակիցնե ր ,
՛ք ենք ուչ կամ կանուխ
պիտի տիրանանք
մեր աբ —՚
գար
իրաւունյ^ւերուն
» :
Շ՚՚՚իէնի՛
մաՀերգէն
վերշ , որ
ունկնղրուեցաւ
յոտնկայս
, Հայ–
Եկեղեցւոյ
կողմէ
ուղերձ մը
կտրզաց
թո րղ ոմ քաՀանա
յ ։ Հայ կաթողիկէ
Հտ -
մ ա յնքի՛ն
կոզմէ
նո յնպէս
գրաւոր
ուղե րձ մր կա
բ–
՚չաց Ա ոմճեան
վտրզասլետ
: ՀձՄ ե ր անՀամար
զո–
^երր
մ եղիէ սրրաղան կտակ
մ ր ձղեց ին ,
Հա յրե–՛
նիք եւ աղատութիւն
ւ Աշիաաինք վառ պաՀել
մեբ
Արտերուն
մէշ անոնց սրրաղան
յիշատակր,
եւ փո—
իսանցենք
յաշոբգ
սերունգին»
: Բողոքական
Հա ֊
մայնքին
կողմէ պատուելի՛ Ա աՀա կեան
րսաւ •
«Մեր
Հա յրերր
մ եղի
երեք կարեւո ր
աւանւինեբ
կ՛քեցին,
Հայրեն՛իք
, ազ՚ստութիււն
եւ
մանաւանգ
Հայ րնտանեկան
սրբութիւն
: Աշիսատին՛ք
՚իառ պա–
Հել մերնաՀասլետական
ս
Ո
վո ր ո
ւթ
իւ^՚նե ր ը : Եր —
գեց
Տիկին Ա– Վարղանեան
«իմ սիրելի
գաւա -
կունքս» : Բոլոր
Հոսանքներու
նե րկա
յա ցուցի ^ ե -
րր , օրուան պատ շաճ
ուղե րձնե ր կարղացին
է
Հ՛
3
• Գ • կոմ իտէ
իւն կողմ է ուղե րձ
մ ր կարգաց
Ա՛ .
Մ իբգէ • Լեւոն
Ալէմ եան շատ ղգա քուն
կերպով
արտասանեց
ՀՀ,Զարխի
ֆէլէք»
ՀՀ՚Օճաիսր» ,
Տիկի՛ն
Վարմապետեան
երղեց
<^կռունկ»ր
կոմիտասէն
եւ
«Մ ի լար , մ ի լար»ր ;
*-
Յանուն
Աղգ՛
Միութեան
Պ՛ Ց՛
Վաբմապետ–
ես/ն շատ գեղեցկօբէն
պարղեց
թուրքին
Հոգեբա
նութիւնր։
Հակառակ
իրենց
բուռն
փափաքին
,
չկրցան
քարտէսէն
ս ր բե լ Հայ անունր։
ԸնգՀակա
ռակն , Աարսափի
թուականէն
Հազիւ
չորս
տաբի
րը որոնք երկար ատենէ ի ՛վեր նախ ատե սե լի
էին
բայց
ներկայիս կը յա յտնո
լին
որոչ
ումւլնոլ -
թեամ բ , ղարձեալ
լուբշ
մ տաՀուլու
թիւննե
ր կը
պատճառեն
ղրամ ին ամրութեան
մասին։
Այնսլէս
որ , չատ գիւրոլթեամբ
կրնայ
բացատրուիլ
ղնու–
մի չարմում
ը որ սկսած է ծայր տալ
մանաւանգ
ոսկեգրա՚քներուն
ու նաեւ
ձո յլ ոսկի՛ին
վրտ
յ :
Հ– Մ՛
ՀԱՄԲԱՐՋՈԻՄԵԱՆ
անցած,
կրկին ծագեցաւ
Հայոց
անկախութեան
արեւր
Ա՚այիսի
ղեղեցիկ
առաւօտ
մը, եւ
այսօր
Արարատի
սաորոտր
ունինք
Հայաստան
մը որ օրէ.
օբ կր յառաշղիմէ»
:
Ազատօնր
վեբշացաւ
<ճԾազկիր ազատ»ով
:
Նոյն առտուն
ՀոգեՀանգիստ
մը տեղի
ունե -
ցաւ
Հայոց
մատուռին
մէշ, ի յիշատակ
ԱրՀալիր–
քի ղոՀերուն
:
կսւբապետ ՑովակիմեաՕ
ԿԱՊՈՅՏ
ԽԱԶԻ
ԶԵՌՆԱՐԿՆԵՐԸ
ԱՌՆՈՒՎԻԼ
Մենք ալ տօնեցինք
Ֆբ • Կ ՚
Խաչի Օրր անսովոր
բաղմութեամր։
Այո
մողովը–
ղական
աօներով եւ Հանղէսներով
մենք կը
փ ա ֊
՚^^աբանենք
մեր յաղթանակներն
ու
նուաճումները,
կ
Ոգեկո
չենք մեր նաիսնինե րր , իրենց
գոբծե
րով
" ՛ ֊ յիչատակներով,
մեր Հերոսներն ու նաՀատակ -
ները
յ
մանաւանգ
անՀամ ար
ղոՀերը :
Ա իեւնո
յն ատեն կը կաղմ ակե րպենք
մ եր ու–՛
՚^երը, վառ պաՀելու
Համար
աղղային
զիտակցու
—
թիւնր
ե լ
Հայրենիքի
սէրը է
. Առնուվիլի
Հանգէսին
բացում
ը կատարեց Տի–
Կէն Արսինէ
Պ ա ռա ւե ան , պաբ՚լե լով կապո յտ Խա
չի գերը : Յետո
յ կոչ ուզ՚լեց
Հ անգիսա կաննե րո ւն ,
"րպէսզի՛
միշտ զոբավիգ
Հան՚լիսանան
այգ կազ -
մակերպութեան
, զոբծնապէս
մասնակցելով
անոր
ազգօգուտ
աշիսատանքն
եբուն
:
Խօսեցան
նաեւ
Շբշ ՚ վարչութեան
ներկայա -
Յ՛՛՛՜Յ է էէ1
Տիկի՛ն Ա-թաղէոսեանը
եւ տեղփս քաղա––
քապեա՝
Մտզիլբիէ
:
Ա աբսէլի
թատերասէրներու
կողմ է
բեմ ագ -
բուեցալ
« ի)լշ լինի,
նուշ լինի՛»
օվ՚եբէթը։
Յետոյ
սկսալ
խնշոյքր,
կեր ու խում, երգ
ե լ
արտա -
սանոլթիլն
: Փոքրիկն
Պերճ Պառաւեան
գեղեցիկ
կերպով արտասանեց
Յո՛վՀ • թումանեանի
«Հէն
ՕրՀնութ
իւն» ը :
Հայը
խնշոյքներ
չի սարքեր
գինարբուքի
Հա
մա ր : Ան կբն այ բամակ
մը թէյով տլ ղինուինալ ,
եթէ նպատակը վեՀ է : Հայը
սեղանի
չուրշ
կրնայ
արտայայտել
իր վի՚շտը,
ո ւրաիսութ
իւն ր ։ Աեա -
կնկալ կերպով,
զուարթ– ծիծաղէ
մը վերշ
կրնայ
արտասուել,
կամ լ^ղՀակառակն
:
Այղ
յաա կոլ թիւնը
մ եղի Հասած է
Հեռաւոր
զարերէ
, մնա լով
մ՛իշտ անբաման
:
Նուաղա
խում
բր սթավւեցոլց
ամէնքր
։ Բաղա–
քապետր
անձամ բ բացաւ
եւրոպական
պարերու
բամինր։
Եւ այսպէս
մինչեւ կէս ղիշեր,
գինին ու
երգր տիրապետեց
ի՛ն , բե բե լուէ ամ էնուն
մպիտ եւ
զուարթութիւն
:
գ.
ԾիծէՈ-Թսէկ
ԼՐԱՏՈԻ
ԱՐՈՒԵՍՏԻ
ՆԿԱՐԱՀԱՆԳկԱ
ՄԻԼԱՆՕ
Օր– Մայտա
Անա
իկե ան , Նիւ
Եորքի՛ ի՛ր նկարաՀ անգէ սնե րէն
վերշ , երկրորգ
մր
կը ցոլցագրէ
ՀՕւտ\\էՈՃ Օս%\\շ\ա1»ի
մէշ,
քառասուն
կտորնել՚ո՚ի։
Բնութեան
տեսարաններ,
ղի՛մա —
նկաբներ եւ ^մեռեալ
րնութիւնր
»
խորՀրղանչուլ
պատկերներ
նիւթր կր կաւլմեն իբ վրձինի՛ն : 1*ր
արուեստին
խո րքր կր կաղմէ
երաղր ,
բանաստեղ
ծական
ղղացումով
մր կենզանի եւ
բաբաիսուն է
Այս տեսակէտէն
, նչանակելի
են «Լիքքոյի
լիճն »
ու «Վերշալո
յս լճակին
վբա
յ» , թարմ
, նուրբ
եւ
անմիշաէլան
շունչով մր էիարակիչ :
Յիչատակելի
են նոյնսլէս
^Բուրմայորի՛
պառաւր»
, ^Աեր Բա -
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(42)
կ. ՊՈԼՍՈ6 ԳՐՍ1հՈհ1քԸ
- ւտ>––լ
Ամէնէն
առաշ
փորձեցին
կրակի
աա
լ ա յս
գուռներն
ու պաանէշներր,
զորս
պաշարեալներր
գե րաննե բով,
վւայտի
կտորներով
, ամէնքն
ալ
գիւրավառ
նիւթեր
, աճապարանօք
բարձրացու
-
ցած
էին թնդանօթին
բացած
իսբամատին
ետին :
Թուրքերը
մեծ յոյս
ունէին որ այս ՀրդեՀը
մեծ
խռովութիւն
ու տաւլնապ
պիտի
ձգէբ
պաշարեալ–
ներուն
մէշ. բայց
իրենց
յոյսը ի դերեւ
ելաւ , ո–
ր՚՚վՀետե
լ
պաշտպանները
, այս ըսա բախտի
շյին–
ուած պատին
ետին
դա րանակա
լ քաշաբաբ
դէմ
ղրին,
խիղախօրէն
մարելով
բոցերը
քանի
կբ
րո-՚եկէին :
Յտրձտկողնեբր
այն ատեն
ուրիշ
միշոցի
մր
Դէմեցին : Հքայրր կեռ անցուած
երկար
նիղակնե -
րոլ
օղնութեամբ
ճզնեցան
՛Լար ձղել
Հողո՚ի
լեցուն
այն տակառներբ
ղորս պաշարեա^երր
պարիսպին
վրայ շարած
էի՛ն, որպէսզի
իրրեւ որմածակ
ծա -
ռա
յեն իրենց ու սլաշտւղտնեն
իրենց ետեւէն կրռ -
ուող պատե րաղմ իկնե րբ : Այս կերպով այս վեր -
շիններր
բացր կր մնային,
աոանց ապաստանի
, ու
ենթակայ
պա չա րութ՛ե րո ւն աղեղնաձիգ
, պարսա -
լոր կամ գեղարգաւոր
, արձակած
նետերուն եւ ու–
զէնքերուն է
Ուրիչ
Թուրքեր
ալ երկար
սանգուղներ
կր
տնկէին
պատերուն
ու կր շանա յին վեր
մ
ագլցիլ
մ ինչ
ռ՚ք բաձիգնեբը
վա յրկեան
մ բ չէին
գագբեր
քարերու
սարսափելի տարավավ
մը ողողելէ
քբիս–
աոնեայ
սլատե րազմ ի
՚1լնհր
ը , ինչ որ աՀազփն
վնաս
կբ պատճառէր
անոնց։
Հիամը
երեքի՛ն
ամէն
բան
լմնտցալ
, դի շե ր ո լան
լռու թիւնր
յաշո րղեց
ա յս
ղմխոքին ու երբ արշալոյսէն
առաշ,
կայսրբ
կռի
ւին զանազան
կէտերր
այցելեց
, տեսալ որ
շա սւ
տեղեր
սլատերաղմիկնել՚ն
ու սլաՀնորդները
յոգ -
նոլթենէ
րեկճուած
, խոր քունի
մէշ թաղուեր
էին։
ճիուսթինիանի
եւ իբ ք՚տալացիները
,
որոնք
բաղմ աթիլ
Յո յներու Հետ մ ի՛ասին իսրամ ատր
կր
պաշտպանէ
ին , ամէնքն ալ ցանցակերպ
ղրաՀ
Հա—
՛լած
էին, եւ ասոր Համար է որ եւէ վնաս
էէէ՝^
կրեր
թուրքերու
արձակած
անՀամաբ
նետերէն
է
Ն այրա քեղ քաշո ւթեամ բ եւ յետին կորովով
մը կր
կռուէին,
ամ՛էն րանի գարմ ան կր դ՛ոնէ ին ու այս
պէ ս ի՛ դերեւ կր Հանէին պաշարող
բանակին
բ"Լոր
ճիգերը ։
Վերշապէս
, չորս մամ տեւող
անգադրում
կը—
Ո֊իլէ
ել գերմ արգկա
յին շանքե րէ վե բշ , ա յս քա -
շասիրտ
Հերոսնեբր
իրենց
ճիգեբուն
յաշողու -
թեամ բ պսակոլի
լր տեսան
դի շե րուան
մամ ր վե -
ցին ատեններր : Ետ
մղուեցան
թուրքերը
վեբ^,ա–
պէս,
բաղմաթիլ
մեռեալ ու վիրաւոբ
ձդելով ։
Պարպարօ
երկու
Հարիւր կր Հաշուէ ասոնց
թիւր ,
մինչ, կ՝րսէ , պաչարեալնեբոլ
կողմէ ոչ ՚քէկր
մե
ռաւ
, նոյնիսկ
չվիրաւորուեցաւ
։
Այս առաշին
մասնակի
յարձակումին
մէշ
տ՚որ–
ուած
յաշողոլթիւնր
մեծ յոյս ու կորով
նեբշնչեց
9"
յներուն
ու իրենց դաշնակից
իտալացիներուն։
Ամ էնքն ալ ամ ենամ եծ եռանդով
սկսան
նորոդել
արտաքին
պատի՛ն խրամատները։
Այդ
օրուլ^է
սկսեալ,
կ^բսէ Կրիտոփուլոս
, ւսմէն օր նոր յար —
ձակումներ
տեղի
ունեցան
, բա յց ամ էնքն ալ պա–
րիսպի տկար կէտերուն
վրայ : Աակայն
ամէն ան
ղամ ոլն ալ պա շա րեա
լնե ր ը իրենց
քաշութեամբ
կրցան ետ
մղել
Թուրքերը
:»
Այս տեղական
կռիւներուն
գլխաւո
բ
կեգրոնը
միշտ
Լիկոսի
Հովիտն էր, որ պա շտ պան ո ղա
կան
դծին
ամէնէն
իսոցելի կէտն էբ :
« կայսբր
պատրիարքին
ու բոլոր
կղերին Հետ
Այա Սօֆիա
գնաց այս մեծ յաղթութեան
Համար
շնորՀակալութիւն
մ ատուցանե
լու
Աստուծո
յ :
թուրքերր
իրենց
մեռելներր
վերցուցին
ու թաղե
ցին : Հետեւեալ
Օրր կայսբր
քաՀտնաներուն
ու
ստրկաւաղնեբուն
Հրամայեց
մեռելներր
մող՚էել
թաղել ել վի րաւո րեա
լնե րն ալ յանձնե
լ բմիշկնե -
բու
իսնամ քին : Ա ուլթանբ
ուղած էր Հոտելու
վյւայ
եղող
թուրք
ղիակներբ
քաղաքին
մէշ նետել,
բայց
յետոյ եա կեցեր էր ա լգ ղաղավւարէն,
նկաաի առ
նելով Որ քաղաքը
այնչաւի
րնդարձակ
էր ոբ այս
աբարքր
ոեւէ վնաս պիաի չպատճառէբ
անոր :
(Ալա՚իօնական
(ք՚ամաԿւակաղրութիւե)
:
Կրիտովաւլոս
այս օրերուն կր դնէ
Պալթաօդ–
լուի
թուրք
նաւատորմին
առաշին
յարձակումը
Շղթան
կոտրել ու Ոսկեղշիւրէն
ներս
մանելու
վարձ
մր ընելու
Համար :
«Պալթաօղլու
, կ՝րսէ որ Բրինքիբոյէն
Տիփ–
լօքիօնիօնի
իր խարսխատեղին
դարձած էր, Աուլ–
թանէն
Հրաման ստացաւ
ամէն
դնով
փորձել այս
ղո րծողո
ւթիւնր :
Fonds A.R.A.M
