I ^ ^ I Հ > \ X ^ ^
^օո<^6
1925,
«.Շ-Տ. 376.286
I 7 . է^ս6 Լ)3ա6տա6 - Բ>\ք11Տ (13)
Վեցամս. 1100
ֆր • , Տ^ր • 2200, Արա– 3000 ֆ բ •
ւտԼ 008.
15-70
Գին 10 ֆ բ • Շ.Շ.1*. ԲՅքւտ 1678-63
ԹաւմըՕ կապի
կը
Խաէխհ
Մէք
Աքթըդւ
27բգ ՏՍ.(՝Ի - 27 ձոոք*֊ «0.
Ս՛ԵՐ ԱՕԱ–|էԸ
1«6քՇ«(1ւ 11 յVVIսԼ
1951 Չ ո ր ե քշ ա բթի 11 ԱՊՐԻԼ
6429–Նււր շրջան թիւ֊ 1840
էէմթագիր՝
Շ–
ՄԻԱԱ՛ԲԵԱՆ
ԼԵէՈԻԱՄԱՐՏ
Վեցերռրգ
շաբաթ՛ն է ոբ ժոգուԼ
/լբ գէ
լյքա
—
բեն
Լո բս մեհ՜ սլեաութեանց
ա բաա
քին
նաթաբաբ–
նեբուն փո թանո րգնե բ բ,
առյսնց Դ" Ր
հնա կան
ելքի
՚ բ
յանգել
ւցնել
0 է գինեսեգաննե
բ բ
կրցան
սլա
յհ՜աոա
մ թնոլորաբ, ոչ ալ
վոակաՆ
եւ.
իյավեար^ :
Կէս մամ անգամ չի աեւեր մաերմական
զբ՚՚յՅ՜
նե րու. , ս ի րա լի ր
մ սլի ան եր
ո
ւ. ասլաւո
րււ ւթ ի ւն ր
ւ
Ան սլա չաօն ասուլիսնե
րէն եւ գլուխ
գլխի
խօ
սակց
ո
ւթ իւննե րէն
վերք
, երբ կանանչ
սեղանին
առքեւ
կ՚՚անցնին
, նոր ամ սլե ր կր կոլաակուին
խա–
բռէ սիկ չողեր՚ոլ
ւիերել :
- Կրոմիքօն
կարեւոբ
զիքումներ կաաարեց
ե–
րէկ :
Ոչ • կր սլնգէ իր աեսակէանեբուն
վր"՚յ
,
Ամէն
քոյս կռրսուահ
չէ աակաւին :- Կր կաբ~–
ծ՜ոլի
թէ նոր ՀրաՀանգներ
սլիաի ստանայ
՚ • ՚
Այսպէս
, անցեալ
չարթու
աւելի լաւատես էին
քան
ե րկուշարթի
օր , երբ կր սկսէր
վե ցե րո րգ
չաբաթր :
իր աղե կներ կր պաամ են թէ
մո ղո վր
տեւեց
չորս մամ ; Ոայց . «ոչ մէկ յառա քգիմ ո ւթ իւն : Ոչ
մէկ
նոր առաքարկ։Ոչ
ալ Համաձայնութիւն
նա
խորգ աււաքարկնեբոլ
վբայ » :
Նոյն
աղբիւրին
Համաձայն
, այգ նիստին
մէք
Պ– Կրոմիքօ
կրկին եւ կրկին պաՀանքահ՜ է սպա -
ոա ղին ութեանց
կրճատում
բ : Այո առթիւ
գիտել
տուեր է ռր եթէ րնգունին
միւս երեք
պատուի
-
րակներուն
րանաձեւր
, Արեւմ ուտքր աղատ
պիտի
րլլա յ չարունակե
լու զինարչաւր
, ինչպէս
եւ. *)–ե–ր–
մանիոյ
վերազինռւմր ;
Ամերիկեան
պատուիրակր
իր գառնո
ւթիւնր
յայտնահ
է, «ճարտասանական
մարղանք»
Համա
րելով Պ՛ Կրոմ իքո
յի արտա յայտութ
իւննե
րր%
էի րան սա կան պատուիրակր
բացէ ի րաց բՍՍէծ"
է թէ Աոսկուայի
ներկայացուցիչր
յաքողեցաւ
խո րացնե
լ ^եզքբ
՚,
իսկ
րր իտանական
պատուիրակր
րսեր ^ թէ
կ՝ուղէ անգիտանալ
Պ • Կրոմիքոյի
յայտաբարու -
թիւններբ
, վասն ղփ մեհ մասով «անօգուտ
քարո -
զութեւններ
են »է
Եւ նռրէն ու նորէն րացատրեբ է թէ՝ Արեւ -
մուտքր Հաբկագրուած է վերազինուիլ,
իբրեւ Հե
տեւանք
քց •
Մ իութեան
սպառազին ութե անց գե -
րաղէսնցութեան
\ «Արեւմուտքր
չի կրնար
Հալանիլ
ո բ սպառաղփն ութե անց կրճատում
բ գրուի
օրա -
կարղին
վոայ
, սպառազփնութեանց
րնգՀւոնոլբ
մակարղակէն
առաք »ւ
Եւ այսպէս
ամէն օր։ Մէկ նիստէն
միւսր։
Երկու
կողմերն
ալ չեն ուզեր ստանձնել
խրզ՜
ման պատաս խանատո
լութ
իւնր
յ
Ոայց
,
ո րքւսն
կրնայ տեւել այս վփճակր ւ
Գեռ ուրիչ Հարց մր,
եթէ ի վերքոյ
յաքողին
յփքին օրակարգ
մր պատրաստել
, չորս
նախա -
րարնե բուն Համար
, ո՞՛ րքան պիտի տեւէ այս վեբ–
քվւնն երուն
մոզովր• • •
Զմ ոռնանք որ , բուն իսկ ա յս մոգո վէն կա -
խում
ունի խաղաղութեան
ապաՀովումբ կամ
խախտում
ը Հ
Ամ բող^
մ արգկութիւնր
անձկութեամ
բ կը
սպասէ այգ մողովին
, ռր պիտի
փորձէ
լուծել
չարք մր Հիմնական
իսնգիրներ : Գոնէ
բարելաւել
Ջորս Աեծերռւն
յտ րա րե րռւթիւնե
ր բ , որոնք եր -
րեք
այսքան պղտորած
չէին;
Ապացո յց
չո րս փռ խանո րգնե րո ւն լեղուա -
մարտր, որ կր չարունակուի
նոյն
րնգվզեցուցիչ
մ իօր ինակոլթեամ
ր :
Ուրիչ պարագաներու
մէք , քսանեւչռրս
մատ–
մէն
կրնային
խղռւիլ խօսակցո
ւթ իւննե ր ր :
Ջորսն ալ կ՝ րմ բռնեն թէ կարելի չէ
անվե
րք
չարունակել
վիճա րանո ւթիւննե
ր ր :
Աբեւմ տեան
երեք
պետութեանց
Համ ար
գազտնիք
չէ որ Խ ՚ Մ իութիւնր
փոխանորղներու
մողովն
ալ կբ չաՀագո բծէ
, թէ մամանակ
չաՀե
լու եւ թէ քուրերր
աւելի պղտորելու
Համաբ :
Եւ սակայն
, չեն ուղեր վերքին
խօսքր արտա
սանել, կամ ծռւզակր
իյնալ :
Ո՛՛վ պիտի Համարձակէր
նախատեսե
լ անղառ–
նալի խզումի մր Հետեւանքներր ;
Ուրեմն
, կարելին
պիտի
փորձեն
,
որպէսզի
լեզու ամ արտր
ղուռ չբանա
յ աչխարՀ ասա
սան
ճա
կատամարտի
մր։ Ոչ թէ անպատճառ
ռազմ աղա ^ -
"է՚ե^
քաղաքական
գետնի
վբայ։
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ՀՐԱՆԱԱՏԵ՚ԼԾԸ»
ԵՒ
^ԳԻՒԱՆԱԳԷՏԸ»
Լողանի
իսորՀրղամողովին
առթիւ
իր
յուչերը
քրքրելով,
Պ՛
Հ ՛ 5*
Ն՛ կր պատմէ.
Առսաւ մը ի ս մ է թ փաշա իր մօտ
կանչելով
ղիս, ըսաւ, ի
ն ե բ կ ա յ ո Ն թ
ե ա ն , Րիզա ՚Սռւրի եւ Ա–
թ ը ֆ ՝14էմալի։
—Խօսք կուտամ իրականացնել ձեր
բ օ լ ո բ ի դ
Բ ՚ ո ւրքի ա վերադարձր, հետեւեալ պայմաններով.
1
Ջեր երկու պատուիրակու թ ի ւ ն նեբը —•
թ է ե ւ մենք ցիբ ենք պաշտօնապէս չենք ՜նանչնաբ
֊ – .
թ ո ղ գրաւոր յ ա յ տ ն ե ն մեղի թ է ե թ է Հ ա յ ո ց Թ ո ւ ր
քիա վերադարճը արտօնեւ՚ք, ա յլ ե ւ ս Հ ա յ ե րը հ ո
ղ ա յին կամ աղգ ային ո ր ե ւ է պահանջ պիտի չ ո ւ ն ե
նան մ ե ղմ է :
2 —
Հ ա յ ե րը ե թ է Թուրքիա վ եբադսանան ,
պիտի հաստատուին հոն
ուր
կ ա ռ ա վ ա րութիւնը
յա րմա ր կը նկատէ եւ իրենց գ րաւուա ծ կ ալուա ծ
ներուն փոյսարժէքի մասին յ ե տ ո յ աէաք
եղա ծը
պիտի տնօրինուի : (Ինապրնա պաղըլաճաք) :
Ոօղուածագիրը
յաքորղ
օրր Պ • Գ •
Նորա -
տունկե անի ներկա յանա լով
, կր Հաղորղէ
թուրք
պատուիրակին
յայտարարութիւնը
։
Պ՛ Նորատունկեան
«իսորՀրգալոբ
լռութիւն
մբ»
սլաՀելէ վերք, կր Հարցնէ.
— Պ • Ահա.րոնեանը տեսա՞ր : -
Ոչ տակաւին :
— Անանկ է նէ, մ է յ մր ղնա ան տեսիր,
պատմէ անոր ի ս մ է թ փաշային յ ա յ տ ա ր ա բ ո ւթի ւ -
նը, նայինք Ահարոնեան ի՞նչ կ ՚ ը ս է կոր, անկ է
վերջը եկուր ին ծ ի :
Պ՛ Հ՛ Տ–
Ն–
կ՚երթայ
բնկեր ԱՀարռնեանի
ալ
կր պատմէ ամէն բան :
— « հյօսքս հաղիւ աւարտած է ի , Ահարոնեան
ր ո ո ւնց քը ղարկաւ սեղանին, թ է յ ի ղա ւ աթնե րը ի –
րար անցուց եւ պոռաց.
— « Ես այդ պիսի յ ա նձն ա ռ ո ւթի ւ ն չ ե մ առներ–
այդափսի պատասիւանատուոլթիւն չ ե մ ստանձներ
1
պ ա տմութե ան ա ռջեւ •
՚
Յետո
յ կբ վե րագառնա
յ Պ •
Նո բատունկեանի
՝
մ օտ եւ կր Հաղո րգէ լ^կեր ԱՀարռնեանի
յա յաա - •,
րարռւթիւնր
ւ
« Գ՛ ՛Սոր, քիչ մը լ ո ւ ռ մնաց, յ ե տ ո յ ըսաւ–
—– Այո , դժո ւ ա ր է, նուրբ |սնդիր է, պէ տք է
իյոբհիլ, պէտք է տեսնել, պէտք է ձեւ մը գ տնել:
Պէտք չ է ա յ ո կամ
ոչ րսել անմիջ ա պ է ս։
Ն ա յինք
պասաւիրա կութե ան միւս անղամնե բր ի ՞ն^ կար
ծ ի ք է ե ն ։ ՛հայինք մեր հայա ս է ր եւրոպ ացի բարե
կամները ինչ կ՚ըսեն... Տեսնենք...
(Այոօր,
29
Մարտ) ։
հյ ո րՀ րգածութ
իւններ
ր ձեզփ կբ ձգեմ :
ՎԱՀԷ
ԳԱՐԵԳԻՆ ՊԱՏՐԻԱՐԲ
ԱՆԳԱՐԱՅԻ
ՄԷՋ
Պոլսոյ
վերքին
թզթաբերէն
կդմանանք թէ
Գարե ղին պատրիարք Անգարա գտցած է
ապրիլ
4՚ին , րնկերակցութեամբ
վարչութեան
ատենապետ
Պ– Գ՛ Գավաֆեանի
ել անգամներէն
Պ– 3– Պ իւ -
քիւճեանի
: Պիտի ա յցե
լէ ր Հանրապետութեան
նա
խագաՀին
ել կառավա րութեան
անգամներուն :
ԱՄԵՆԱՅՆ
ՀԱՅՈՑ ԿԱԹՈՀԻԿՈԱԸ Զատկի
առ–
ի՚յիւ Հետեւեալ
Հեռագիրր
ուղղած է
Արտաւաղգ
արք.ի
«Շնո բ ե ա ւ ո ր ո ւմ ենք Փր կ իչի Յարու -
թե ա ն մ ե ծ տ օնը։ Աս տ ուա ծ ային օ րհն ո ւթի ւ ն ենք
հայ ցում ձեբ եւ մեր սիրեցեալ հօտի վ ե բ ա յ » ;
ԳԷՈՐԳ
Զ •
ՒյԱՀԱ՚ԼՈՒԹԵԱՆ
կուսակիցներու
խորՀուր -
զ ին լուհման
առթիւ
, բողոքի
ցո յցեր կբ ծանու -
ցա՛նեն Համա յնավար
թե
ր թե
ր ը : Այս կիրակի
մո
գով մը պիտի գում արեն Փարիղի
մ էք
, «նկատե լով
որ միքաղգային
կացութիւնր
ծանրացած
է, Ամե
րիկան
զին՛ ղործունէութիւն
կր ցուցնէ,
իսկ Ֆբ–
րանսական
կառավաբութիւնբ
կբ խափանէ խաղա–
գասիրական
չարմում
ր » :
ԱՐԵՒՄՏԵԱՆ
ԳԵՐՄԱՆԻՈՅ
վարչապետը
,
Տոքթ. Ատրնաուրր
, Հինգչաբթի
իրիկուն
Փարիղ
կուղա
յ , ստո րաղրե լու
Արեւմ տեան
Ե ւր" պա
յի
պողպատի
ել Հանքածուխի
ճա րտա րա րո ւեստնե -
րուն
մ իաղմ ան վե բաւական
Համ աձա յնաղ իբբ : Ֆբ՜
րանսական
մամուլի
լ^կերակցոլթիլնր
Հացկե -
րոյթ մբ պիտի տայ ի սլատիւ Տոքթ. Ատընաուբ
-
րին
, ուրբաթ
կէսօբին
, «Բավաւսին–»
ճաշարանին
մէք ։
ՆՈՐ
ՄՏԱՀՈԳՈՒՒՒՒՆՆԵՐ
ԾԱՅՐ՛ ԱՐԵՒԵԼ-ԲԻ
ՄԱԱԻՆ
Մ . ՆաՀանգներու
պատերազմական
նախարա
րր, Պ՛ Ֆրէնք
Փէյս, որ թոքիօ մեկնեցաւ
,
յանուն
նսւիսաղաՀ
թ՛րում լ^ւի եւ անոր
յանձնա բարո
լ -
թեամր
բերանացի
յանգիմ՛ անութ
իւն մբ
ուղղեց
զօր– Մէք Արթըրին,
«կարգի
Հրաւիրելով»
զայն
եւ պաՀանքելով,
որ այսուՀետեւ ետ կենայ
քաղա–
քական
յայտարարոլթիւններ
րնելէ Բորէայի
կա
ցութեան
մասին։
Կբ կարծուի
թէ նախագաՀբ,
զօր՛ Մէք Ա^ -
ւ՚^ԸԲՐ
պաչտօնէն
արձակելու
սպառնալիքը
չէ բ -
րած
, րայց ազգարարած
է, ոբ Համայնավար
Զի–
նաստանի
գէմ
աւելիւ ծաւալուն
պատերաղմ մր
մղելու
իր յայտարարութեանց
Հետեւանքով,
կա–
ցութիւնր
վտանգաւոր
փուլի
մբ մէք մտած է։
ՆախագաՀր,
րսած է Պ՛ Փէյս
զօր՛ Մէք Արթը. ՜
րին,
պիտի չկրնա
յ այսուՀետեւ
ղօրավիգ
Հանգի -
սանալ
իրեն, եթէ ներկայ
գմուարին
կացութեան
՚^էք
է ան,
մ իքաղղա
յին միքագէպերու
նոր առիթ -
ներ
րնծայէ։
Առաքին անղամր չէ ռր Պ՛
Թրումրն
այսպիսի
յանձնա րարո ւթիւններ
րրած է ղօբավա–
բին
, թելագրե
լով
անոր
Հեռու
մնալ
քաղաքական
արաայայտոլթիլններէ
, րայց ղօրավարր
շարու -
նկած է չանսալ նաիսաղաՀ
ի թ ելագբութ
իւննե բռ ւն ։
Պ՛ Փէյսի
մի քոցով, Պ՛ Թրումրն չեչտած է ,
^է այլեւս չի կրնար աչք գոցել
եղածներուն
վը -
րայ,
մանաւանգ
որ Բորէայի
պատերազմին
մ
ի–
քաղղ ա յին Հանգամ անքր
անՀ րամեչտ
կր
գարձնէ
ՄԱԿի
Համաձայնոլթիւնբ
ստանալ
ամէն անգամ,
որ քաղաքական
կարեւոր
յա յտա րա րո ւթ իւննե
բ
պիտի կատարուին
: Եւ վերքասլէս
րսած է թէ Մէք
Արթրրի
անձնական
ն ա խ աձ ե ռնո
լթ ի ւննե ր ր գբմ -
ուա րացուց ած են յարաբերու
թիւններն
ու Հասկա
ցո ղութիւնր
Մ . ՆաՀանգներու
գաշ^ւա կիցնե՜ բուն
եւ յատկապէս
Աեծն
Բրիտանիոյ
Հետ :
ԱՆԳԼԻԱՑԻՆԵՐԸ
ԳՈՀ
ՄՆԱՑԻՆ
Լոնտոնի քազաքական
շրքանակներուն
եւ Հան -
րա յին կարծիքին
վրա
յ շատ լալ
տպաւորութիւն
ղործած է նախագաՀ
Թրումրնի
աղղա րա րռ ւթ
իւ
նր ղօր– Մէք Արթ րրին : Այս շրքանակները,
որոնց
Համաձա
լն Ա եծն Բրիտանիա
չուղե ր խաոնուիլ Ա •
ՆաՀ անգնե բու
նե րքին գո րծե բուն , կ՛ րսեն թէ
գաշնակից
բանակնե
բու սպարապետը առ նուաղն
արմանի
էր ա յսպիսի խիստ ազգա րա րո ւթեան
մրէ
Ու
կ՚աւելցնեն
, թէ ա յս ազգարարութենէն
վերք ,
զօր • Մէք Արթրր պիտի ստիպռւի
Հեոանալ իբ
պաշտօնէն
, եթէ երբեք անգամ մբն ալ ուղէ
խաո^
նուիլ քաղաքական
գո րծե բու ։
«ԿԱՑՈՒԹԻՒՆԸ
ԱՒԵԼԻ ԼԱՐՈՒԱԾ
է»
Պաշտպանութեան
նախարար
Պ • Մարշբլ
յա^
տա րարեց
ամ երիկեան
թերթի
մը .
ՀԿ ա ց ո ւթ
իւ
նը ոչ միայն բարեփոխում
չէ կրած, այլեւ իրա -
կանին մէք, աւելի լարուած
չէ : Հակառակ
այն
իրողութեան
, թէ Ո՛ուս իո յ եւ իր արրանեակնե -
բուն պատերազմ ական ^իգեբր
ՀետզՀետէ
կ՚աւել
նան
, ցաւով պէտք է Հաստատել
, թէ
ամերիկացի
մողռվուրղր
թուլացման
մր նչաններր
կբ պարղէ է
Մենք կր սպասենք ռր այս լարուած վփճակր չա -
րունակուի
տասր տարի
, մ ինչգեռ
ա յստեղ թու -
լացում
յառաք եկաւ վեց չարաթէն»
։
աՀԱՐԿՈՒ
ՎՏԱՆԳԻ
ՄԸ ԱՌՋԵԻՆ
ԵՆԲ»
Մ ՚ ՆաՀանգներու
խորՀրգարանի
ղեմ ոկրատ
անղամնեբր
գում արեցին
իրենց Հերթական
մողո–
վր նախագաՀ
Թրում
չ^ի
մ ասնակցութեամ
բ : Մ
ի՜
ացեալ սպա յակո յտնե րռ
ւ պետբ, զօր՛ Պբէալի
տե–
ղեկոլթիլ՚ններ
տուաւ ղփնռւորական
կացութեան
մասին : Եղա՛ն կարծիքի
փո խանակո ւթիւննե բ ;
կողովէն
վերքր, երեսփ՛
մոզովին ատենապետը
,
Պ • Րէյպրբն
, որ անցեալ չարթու
Հազորղած
էր թէ
ոչ չինական
զօրամասեր
կր Համախմբուին
ման -
չուրիական
սաՀմ անին անղիի
կողմ ը , յա յտարա -
րեց
թէ «կբ գանուինք
աՀարկու
վտանգի
մ բ
առ
քեւ»
, որովՀետեւ
Խ • Միութիւնր
ումեր կը Հա -
մախմբէ
բազմաթիւ
կէտերռւ
վրայ ; «ի՚^նչ
ում կբ
ներկա յացնեն
ա յս զօրամ ասերր ել ո՞ւր են Համ ա–
խմբուած
, ա յգ քիչ մ ը գռւրս կր մնա
յ իմ ծանլ^
թ ութիւննե բուս
սաՀմաններէն։
Գիտեմ
սակայն^
որ այս
Համ ա խմ բռ ւմնե ր ր կր կատարուին
»։
ՖՐԱՆԱԱ ԶՈՒԶԵՐ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ
ԾԱՒԱԼՈՒՄԸ
Պատասխանատու
չրքանակներու
Համ աձա
յն ,
ֆրանսական կառավա
ր ո լթ ի ւն բ
րո լո րովփն Հակա
ռակ է Բորէա
յի պա տ եբ աղմ
ին ծալալմ
ան
, Մ ան–^
չուրիո
յ ռմբակոծռւմ
ռվ կամ Ֆորմ ռղա
յի չին ազ–
ղա յնական
ումե բու
ռազմ ագա չտ
առաքում ով ։
կառավարութիւնր
, բե րանացի
րաղմ աթ իւ
գի -
մ ումներ կատարած է աւս մւոքով
Ուոշինկթընի
կառավարութեան
եւ ՄԱԿի իշխանութեանց
մօտ ։
Առանց ստո րազնաՀատե լու ռազմագիտական
այն
գմռլարութիլննեբր
, որոնք յառաք
կուգան
կար -
միր օգանաւե
բու
անձեոնմ խե լիոլթենէն
, երբ կը
գտնուին
Եալու գետին
միւս
կողմր,
ֆրանսական
կառավարութիւնը
այնուամենայնիւ
կը գտնէ, ոբ
^ա^քԽ^
7ււք
«1
.6ո«|«^«փլ&ք կարդալ Գ– էշ)
Fonds A.R.A.M