^ ւ ^ ^ ւ շ ^ դսօէաաւվ ^ւււ՝,աւտ՚աք4 տքյ տսււօբտ
^
քօո(36 6Ո 1925, 1^.0.8. 376.286
ո
1
^Ա2
ՕՅաշտաշ - Ր^^ւՏ (էՅ)
^ ^ Ա ւ մ ս ^ ^ Օ
Փ
Ր–, Տար. 1600, արա– 500 ֆՐ ՚
^ ^ ^ 8 վ Տ – 7 0 Գին 7 Ֆր • €• €. Բ. Ր&ռտ 1678-63
27րդ ՏԱՐԻ - 27 ^111166 ք(օ. 6384–՚Նոր շրջան թիւ֊ 1795
16 ^6Vռ^^
^ ^ ^ ^
1951
Ուրրաթ 16 ՓԵ ՏՐ ֊
ՄԵՐ
ԽՕՍ՚ք^Ը
ւտմբագիր՝
5–
ՄԻՍԱ՚ԲԵԱՆ
ԹՈՒՂԹԻ
ՏԱԳՆԱՊԸ
ՈՋ ԻՍԿ ՄԷԿ ՏՈ% ԼՈԻՐ
Անցածն
այն օրերչ։
երբ սրաաոուչ
Կ՛՛քեր կ՝ե–
բեւսւյին
Հ(Աովես7՛ Հայէսսաան»
օրաթերթին
մէ^ ,
նեբգաղթի
աոթիւ
(1946 ֊ 47) :
Ա յժ՜մ ձեոք առէք
Երեւանի
սլա շտօնա թե րթ ր ,
եւ. ի ղո՚֊ր
սլիաի փնառէք
մէկ տող լու֊ր՝
աարաղիր
բաղմ ո ւթե անց , Հայկ • ԱբտասաՀմանի
մ աս ին :
Հաղուաղէպ
է նաեւ, թղթակցո
ւթ իւձնե բ , աե -
ղե կութիւններ
ղանել
ի) . Ա՛իութեան
անծայրածիր
՚՚ոարածութեանց
վյրայ փռուած
Հայկական
գա -
ղոլթներոլ
մասին։
Երբեմն
կ՝ եր ելան
մ իօրինակ
լուրեր՝
Թրէլէ–
սիէն
(Թիֆլիս)
, Բագո
ւէն , փոխագաբձ
այցելու -
թեանց,
ներկայացումներու
կամ
կուսակցական
ձեռնարկներու
մասին :
Ոայց , ղոնէ մենք
չենք աեսած
մասնաւոր ,
փաստացի
թղթակցո
ւթիւններ
, որոնք
պարբեբա–
բաբ
պարզէին
Վրաստանի
, Ագրբէշանի
,
Հէ՛֊"
՚
Կովկասի
, ԱելԱովոլ
ափերու,
եւրոսլական եւա–
սիական
Ո՚ուսիոյ
Հայկ.
գաղոլթներոլ
վիճակշ :
Երեւի
այղ
Հողր
ձղած
են զԱովետական
Հա–
յասաան–»
ամսաղրին եւ «էջմիածին»
Հանղէսին
։
Առաջինը
սլա շտօնա թերթն. է «
ԱբտասաՀմանի
Հետ
կուլտուրական
կապի
Հայկական
Ընկերոլ -
թեան»
. երկրորգը՝
Ամենայն
Հայոց
կաթողիկո -
սութեան
։
Երկուքն ալ սաՀմանուած
են «
լուսաւորելու»
Հայկական
ԱրաասաՀմանը,
նկարաղրելով
Հայ -
րեն իքին
մէջ կատարուած
յառաջղիմ
ութ իւննե -
• ՐՐ • Առաջինը
ղուտ
քարողչական
,
^րկր՚^ՐԳւԼ
քիչ
մր պատմական - բանասիրական
բովանգա -
կութեամբ :
Երկուքն ալ իրարմէ
տարբերութիւն
չունին,
երբ Հարցր կր վերաբերի
տտբագիր
՝• բաղմոլ ֊
թեանց։
Միշա
միեւնոյն
աղբիւրէէ
կլ^ ք-^ղհՆ
յ-էՀյօլ
կապէս
արտօնուած
լուրեր կամ տեսութիւններ
:
Պ՚ոբղապէս
պարտկելոլ
, կեղծելու
, խեղաթիլրե
-
լու
Համ ար իրականութիւնր
;
Այնպէս
որ , Հայաստանի
մողովուրգը
ոչ մէկ
տ ե ղե կո ւթ ի ւն կ^ուն ենա
յ բուն
անցուղտրձէն
։
Ֆրանսա
յի Աղգ • մողովի
Փետրուար
1
Յի
նիստին
մ էջ^ , երբ Համա յնավար
ներկա
յացոլցիչր
թստօրէն կր քնանաւլատէբ
կառավարութեան
քա -
ղաքական
ութ
իւնր , աղա տութեան
բռնաբար
ում
վերադրելով
, ներքին
նախարարր
յատկանշական
պարագայ
մր յի՚չեց,
իբ պատասխանին
մէջ •
— « Վ երջերս գանգւստեցան թ է արգիւուա ծ են
կարզ
լքր
օտար պարրերականներ : Խղճահարելով ,
առջի օր լրագրավաճաո-ի կրպակ մր հանղիպեցայ
հ Ն
կրցայ աււանց դժոնարու֊թեան ղնել
Փրավտաճ։
Գացէք «Ինմ ա նիթ է » փնտ ռ եցէք Ա ոս կ ու այի մէջ– - •
Խո րհր դ ային կ ա ռ ա վ արութիւնր կր թ ո յլ ա տ ր է մ ի –
այււ հարինր օրինակ, վ երապահուած ՛ ցրադա -
ր ա ն ն ե ր ո Ն » ։
Անչուչտ
սեղմ ում
ը չատ աւելի
խիստ է մ
իւս
Հանրա պետութեանց
եւ մ ասնաւո րապէ ս մեր Հա
յ–
րենիքին
մէջ։
Ակիղբէն ի վեր, դուռ - պատուՀան
ամուր
փակուած
են աբտասաՀմանի
մամուլին
ղէմ , ել
ամէնէն
^բարեյոյս՝»
Համարուած
թերթերն
ալ
մ ասնաւո բ
գրասենեակնե
րէ ,
գրաղարաններէ
,
Հ վստաՀելի
ձեռքերէ » անղին
չեն անցնիր ։
Այս
սլարաղանեբուն
մէջ , Հայրենիքի
մ-ողո–.
վուբգր
, բո լո բովին
կտրուած՝
արտասաՀմ
անի
անցուդարձէն
, ստիպուած է գոՀանալ
իրեն
Հրամ–
ցուած
աղցանով :
Ուրեմն
միեւնոյն
թիսածոյ
ել
թարգմանածոյ
կերը
տարուան
բոլոր
եղանա1լներո
էն :
Ակոելով
խմբադ բա կաննեբէն
որոնք
յաճախ
թաբւլմանսւ -
թիւններ
են ։
« Աովետական
Հայաստան
» օբաթերթի
1951
Յունուար
16^
թիլին
մէջ, իսմբագրականր
կր
յանձնարարէ
«.0րինակելիօրէն
կաղմակեբպեք
••ան~,
բային
Հօտի
ձմեռումր »:
Այս
առթիւ
մասնագիտական
խրատներ աա -
լով, կր պատուիրէ
.
— « Շոնտով ֆ ե րմանե րո ւմ (ագարակ) կը
սկսոՆի անասոննների ւքասսայական ծինր : Մեր
ին դ ի ր ն է ՝ չտալ ոչ մի մատղաշի կորուսա, ւ1ա––
1
^ին պահպանել եւ աճեցնել բուոր հո րթե րն ու,
գառներր • - • իւրաքանչիւր ֆ ե րմա պէ տք է ունե ֊
նայ իր օրինակհլի ծնարանն ու հորթանո ցը » եւն.:
Ր՚՚րքան
սրտառուչ
է կոչը.
թ"
յլ
,**""՛/
"Ր
՚քէկ
Հորթ եւ գառնուկ
անգամ
կորսուի
:
կ^ա^մէ անգբադառնաչ
։
էտեղական
մամուլը
խոբ մտաՀոդութե՚ոն
մատ
նուած է թուղթի
տագնապին
Հետեւանքով
, որ
^եաղէ^եէոէ անտանելի
Համ եմ ատութ
իւննե ր կր
"տանայ
յ
Իբրեւ ճաբաՀատ
միջոց , դիմում
կատարուած
է Աղդ. ժողովին
, որպէսղի
նպաստ
մը յատկացնէ
,
՚^եթէ
կ՝ոլղեն որ Ֆրանսացին
կարդալէ
չղրկուի՛^ ՜՛
Ծանօթ
շաբաթաթերթ
մր,
ՇտքքշքօԱք ,
այս
չաբթու
25էն
30
ֆրանքի
բտբձրացոլց
Հատավա -
.ճառին
ղինր։
Այս առթիւ
գիտել
կուտայ թէ էրա–
՚զբական
թւէլղթին
գինր կրկնա սլաա կուած է մէկ
՚ոարիէ իվեր , իսկ
27
անղամ
աւելի սղած՝
բաղ
դատելով
1939/
գիներուն
Հետ։
Այժմ
25
առ Հա -
բիւ֊բի նոր յաւելում
մր կը նախատեսուի : Այդ պա–
րագա
յին բաժնե չափով
տրուած
թուղթը
, որ
\Կ^արժէ
քիլօն
54
ֆրանք,
պիտի
բարձրանայ
80/
ել թերեւս
աւելի,
իսկ սեւ շուկային
մէջ.՛–
Գուք
Հաշուեցէք
I\10Ո^36
կր ղրէ թէ
50X35
ծաւալով
թեբթի
մր
170.000
օրինակին
Համար
օրական
ծախքը
360
Հաղար ֆրանք էր
1950
Ցունուարին
, իսկ
այժմ
կ՝արժէ
600-000
ֆրանք։
Մասնագէտ
մը
65
առ
հարիւր կբ Հաշուէ
1950^5՛
իվեր եղած
յաւելում–
եե րր : Ա յս առթիւ կր բաց աարէ նաեւ
տադնապին
սլատճաոնե ր ր , որոնց պիաի անգրադառնանք
ա -
ռանձին
յ
՚Լերջին
ամ իսնե բու բնթացքին
ալ կարպ.
մ ը
թեր
թեր
գադրեցան
. կամ ձուլուեցան
, ^ք^մ անա–
լով
յարաճուն
տադնապին
, որ մասամբ^-գՅւպ
ունի
Բորէ ա յի պատե ր աղմ ին , Եւրոպա
յի
վե րաղինմ
ան
ել նա իս անի։ լ թե բու
ղինե րուն ՚ բարձրացմ
ան Հետ
^
ԵՒՐՈՊԱԿԱՆ
ԲԱՆԱԿԻ
ԽՆԳԻՐԸ
Երէկ , Փ՚սբիղի
մէջ բացուեցալ
եւրոպական
I ա՚՚ւակի
կազմ ութեան
իւոբՀ րգաժ ողովր ; Գո րծ -
.֊,։լէ։ւ կր ^քէ»ք։^էքւկցին Ֆբսւնււտ
, Իւրալիա
Արեւ -
մրտեան
Գերմանիա
, Պելժիա ել Լիւքսէմպուբկ
յ
իսկ Ատլանտեանի
դաշինքին
անդամ
միւս երկիր -
ներր
իսլանտայի
բացաւէութեամբ
,
դիտողներ
ւակած
են :
հՏորՀրդաժոդովը
պիտի
^ւնէ ֆրանսական
ծը–
րաղիբ
մ ը , որուն
Համ աձա
լն , եւրոպական
բանա–
կր
՚՚լիտի
ունենայ
ցամաքային
եւ
օգանաւային
ուժեր
, բա յց ոչ նաւատորմ
: Ծ րազիբը
անՀրա -
ժեշա կը գտնէ
չձգձգել
Հիւս •
Ատլանտեանի
պաշտպանութիւնը,
անոր մասնակից
դարձնելով
նաեւ
Արեւմ տեան
Գերմանիան
։
Պ՛" շտպանութեան
կաղմ ա կե ր պո
լ թ ի ւն ր
պիտի
բոլորէ
երկու
շրջաններ : Առաջինր
պիտի տեւէ
|8
սւմիս եւ այս Ժամանակի
րնթացքին
պիտի ստեղ —
հ III ի բանակի
ղեկավար
խո րՀոլրղր
, նշանակե
լով
յտսւուկ
լիազօր
մր, որ յետագային
.Եւրո՚ղայի
պտշապանութեան
նաիսարարր
սլիտի
ԸԱայ : ԱյԳ
լիազօրին
դլիսաւոր
գործր
պիտի
ըլլայ
դեբմանա–
կան Հետեւակ
ել զրաՀապատ
զօրամասերու
կաղ-
մոէ թիւնը,
իւրաքանչիւրը
4
5000
ղինոլոբնե -
րով
, որոնք պիտի
մ՚սրղուին
աւելի
բազմանզամ
զ աչնակիւց
միւս
ղօբամտսերուն
Հետ ։
Ե րկր"ՐԳ
շրջանին
, որուն
Համ աբ ժամ անակ
չի
սաՀմ անո լիր , աղղա
յին
մ արտա կան
ղօբամ ասերր^
սլիտի
ձուլուին ու վե ր ած ո լին ղօրա բաժ իննե բու
,
ե ւրոպական
բանակի
սպարապետի
Հ բամ անատա
րութեան տակ :
Ֆրանսա
կը յուսայ
, որ առաջ ին շրջանին
,այս
բ՛՛՛նակին
պիտի
մասնակցին
140.000
Գերմանացի -
ներ,
իսկ երկրորդիւն՝
այս
թիւր
պիտի բարձրա -
Ասյ
2 5 0—3 0 0
Հտղարի
:
^ ՜
^
ԶԵԽՈԱԼՈՎԱԲԻՈ8
մէջ արտաքին
առեւտուրի)
նախարարութեան
պաշտօնատարներէն
մաքլ՚ա
— .
՚ւործուս՚ծ
են
120
Հողի։
իսկ արտաքին
նաիսաբա–
•
ւ՚ոլթենէն
Հեռացուած
է պաշտօն՚ստարներոլ
100–
ին
85Հ
1 :
Միայն
1 9 5 0 /
Մարտին
, աքսորուած
են
60.000
Հողի։ իսկ ^ժողովրդական
ղատաւորնե -
րոլ ՝>՝>/ թի՚-ը բտրձրացած
է
4 0
Հազաբի :
ԱՀաբեկու–
մը զաբՀոլրելի
չափերոլ
Հասած է ամբողջ
Ջեխո
սլովաքիո
յ մէջ,
ինչպէս կր Հաղորդեն
տեղական
թերթերր :
ԲՈՐԷԱ6Ի
կե/լբ . ճակաաամասր
կր շարունա
կէ
մնալ
ռաղմ՚տկ՚սն
ղործողութեանց
դլխաւոր
թ՚ստերաբեմր
X
ՀետզՀետէ կր սաստկանայ
կար -
միրներու
յարձակողականր
Վոնժուի
շրջանին
մէջ։
Շիփեոնկր
պաշտպ՚սնող
ամերիկեան եւ ֆրանսա -
կան
ղօբամ՚ասեբր
երեք
օրէ ի վեր ետ կր
մղեն
Ր՚՚լոր
յարձակոէ
մներր
Պատեաւզվ կէԱա) ծագխ
\ ԵոՆկոպաէիպ
վրա)
Մ՛ ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒՆ
ՆՈՐ
ԱԶԳԱՐԱՐՈՒԹԻՒՆԸ
Մ– ՚եաՀանդնեբոլ
արտաքին
գործերու փոխ -
նախարարը^ պ, Փըր^ինս
, երկար խորՀրդակցու
-
թիւններ
ունեցաւ
մարաջախտ
Թիթոյի եւ արտա
քին նախարար Պ– Բաբտէլի Հետ, Պելկրատի
մէշ։
Մեկնելէն
առաջ, Պ– Փըըքինս
յայտարարեց
, թէ
Եւրոպայի
մէջ իր ճամ բո րդութեան
՜ընթացքին
այն
ա՚ղալո բութ իւնը կրս,է^ է թէ ^ յ ^
դ^նան
պատերազմ ^կի ,^ի^ի
չոլնենայ
,
որովՀետեւ
Եւրոպայի
որեւէ մէկ կէտին
վրայ^
յլվ^ֆակման
վաանղ
չփ տեսներ–
ՀՀքս . Միութեան՚^էս
բ՚բանեակնե–
րր պատրաստոլթիլններ
կը տեսնեն,
բայց
այգ
պատրասաոլթիւններր,
մօտիկ
ապագային
բան
մր
պայթելու չտփ առաջ
չեն գացած»
:
Պ– Փըըքինս
աւելցուց թէ Եուկոսլաւիոյ
մէջ
երկու
օրուան
իբ
խօսակցութեանց
րնթացքին
քննած է ասլաՀովոլթեան
Հարցր,
րայց այս մա -
սին չէ ոլզած
աւելի
մ անրամ ասնո ւթ իւննե բ տալ ։
Ըսաւ
է
՚ակայն
, թէ Եուկոսլաւիոյ
ղէնք եւ ղինա -
միմերք տբամագբելու
խնդիբը
քննութեան
չառ -
նւււեցաւ։
Հ<Եոլկոսլաւներր
, ապաՀովաբար
մեծ
գժաարոլթետնց
պիտի
բախին
իրենց
խնգիրները
լուծել՚ք^Համար
, եթէ յաւելոլածական
օգնութիւն
չստանան։
Պէտք է ե-րկար մտածենք
եուկոսլաւ–
եան
Հարցին
չուրջ»։
Պ– Փըրքինս
օդանաւով
մեկնեցաւ
Հռոմ,
ուր
սլիաի
՚քնայ
երկու
օր;
X
Մամուլի
Հեբթական
ասուլիսի
րնթացքին
,Մ •
՚Հ^Հանգեերոլ
արտաքին
նախարարր, Պ– Տին է–
էԻ"Ը^
յ՛ս յաարարեց
, թէ Եուկոսլաւիոյ
ղէմ
ուղ
ղուած
Համայնավար
յարձակում
մր
ծանրապէս
պիտի վտանգէ
աշիսարՀի
խաղաղութիւնը
։
ճշդեց
թէ ամերիկեան
քաղաքականութիւնը
կը
մնայ
այն , ինչ որ էբ
19
Յունիս
1950/՚5> ,
Բոբէայի պա -
տեբազմի
պայթումէն
վերջ,
երբ
նախաղաՀ
Թրում
լ ^ իւր պատղամ
ազիրր
ուղղեց
խորՀ րղա
րա
նին
է
իր ա յս պատղ ամ ագր ով
, Պ - Թրում
լ ^ կ՝աղ–
դա բաբէ ր թէ յա րձա կո ղա կան
որեւէ
նո ր
քայլ
ծանրօրէն
պիտի վտանդէ
աշիարՀի
խաղաղու -
թիւն^
X
Պ • էէիսւ^
աւելցուց թէ առ ա յժմ
չի
կրնար
աւելի
պարզօրէն
ճշդել Ա ՚ ՆաՀանգնեբու
քաղա
քականութիւնը
, եթէ յառաջիւկայ
գարնան
,
քտ •
Մ իութեան
արբանեակներէն
մ էկր կամ
չատերը
յարձ,Հւկում
գործեն
Եուկոսլաւիոյ
վյէտյ %
Ամէն
պաբպ^այի աակ
,շե շտեց
փո խ-նա խա րա րնե
րէն Պ ՚
Փըրքիեսի
այցելութեան
կարելոր;;ւթիւ.հը
, " ՚^ ՜՚յ -•-
ԼՈ
յն վբա
յ ուսումնասիրելու
Համ աբ
Եուկո սլա -
լիոյ
կացութիւնր
ել խորՀ րդա կցելու
Պելկրատի
վարիչներուն
Հետ
I
Արտաքին
նախարարր
Հերքեց
Փարիզէն
բխած
այն
տեղեկութիւնը,
թէ արեւմտեան
պետութիւն–
ները կը մտածեն Խ • Մ իութեան
առաջարկել
Գեր–
մտնիան
չչէզոքացնելու»
ծրագիբ
մը։ Այդ տեղե
կութիւնը ոչ մէկ իրողութեան
՚իյ՚այ կր Հիմնուի :
Ամերիկեան
քաղաքա կանո ւթ իւնր չէ
փսխուած
Գերմանիոյ
վերաղինման
մասին։
Մ •
ՆաՀանգնեբը
կ՚սւղեն աղատ ^գել Աբեւմւդեան
Գերմանիան
, որ–
պէսղի
ինք ոբոչէ
իր վերազինումր։
կառավարոլ
-
թիւնր
կ՚ուսումնասիրէ
նաեւ
Գերմանիոյ Հետ պա
աե րազմ ական վիճակր
վերցնե
լու
ձեւը ։
Անղբադառնալով
իտալիոյ
Համայնավար
կու
սակցութեան
պառակտումին,
Պ
էձիսըն
ըսաւ,
որ
տրուած
Հրաժաբականներր
կրնան
օրինակ
ծառա
յել
՛Այն բոլոբ
Համայնավարներուն
, որոնք
կը սի–
րեն
իրենց
Հայրենիքն ու անոր
չաՀերը :
ֆքաԱքհՆխաւակաԱ
ԽՎաձայԱոդխԱը
Պ՛ Պ– Փլեվէն եւ Շուման
իտալխայէն
վերա
դարձան
Փարիղ եւ այս առթիւ,
անդամ
մ լ ^ ալ
յայտնեց
ին իրենց
դոՀունակոլթիւնր
իտալեւֆը–
բանսական
բանա կցո ւթեանց
մ ասին :
Հ,բատաբակուած
պաչտօնական
զեկոյցը ան ֊
Հրամեչտ
կը ղտնէ, որ մ իջաղգային
ներկայ կա
ցութեան
մ էջ , արեւմ տեան պետո ւթիւննե
ր ը եւ
մանաւանգ
Ատլ՚սնտեանի
Գա շինքին
անդամ
ակցող
երկիրները
մտերմօրէն
ձեռք
ձեռքի տան
,ձախողե–
ցնելոլ
Համար
արեւմտեան
միասնականութիւնը
պառակտելու
ամէն
փորձ : Այս է
խաղաղութիւնը
պաՀպանելոլ
ճանապարՀը եւ այս ճամբուն
՚Լրայ
,
Ֆրանսա
ել իտալիա
, միչտ
Համեբաշիօբէն
պէտք
է լուծեն
իրենց
խնղիրներր
, նպաստելով
Հասարա
կաց ապաՀովութեան
եւմեծ թափով
չարունակե–
լով
իրենց
սպառազինումը։
Եւրոպայի
միութիւ
նը, Գերմանիոյ
մասնակցութեամ
բ , երկու
երկիր -
ներու
Հիմնական
նպատակներէն
մէկր պիտի
լլլ -
լայ ։
Զեկոյցը
կ*անղբաղառնայ
նաեւ
տնտեսական
/սնգիրներուն
եւ կը շեշտէ , թէ երկու
երկիրները,
(Լուրերու շարաւՏակա֊թիսՏը կաբգալ Դ ֊ է յ )
Fonds A.R.A.M