27րդ ՏԱՐԻ ֊ 27 ^ Ո 6 6 Ւ1օ.6–82–1>որ շրջան թ Ի ^
ԱեՐ ԽՕՍՔԸ
5։5^ւ«ւք։ււ ցսօւաւտքյ ճա«տատք< տք<
էաօդ
Րօոյշ 6ո 1925, 1^.Շ.8. 376.286
^ ^ ^ ^ ^ 5 ^ : ^ 0 0 ^ ^
3600, արա.
500
Փ Ր ֊
«՚օքշժւ 14 ^^V^^^^
1951 Չ ո ր հ ք ^ ; ^ ^ յ փ 1 լ 4 ՜ ^ ք է Ր ^
խկխ(ւ նէ ուքի 1ագեք
Անդլիոյ
վաբչասչեաը,
Պ– Լթչի
կարեւոր
յւարութիլննհր
բրաւ եբեաի–
<հոոոմՒն *11>
ւոա
1793
0
էՏմբագիբ՝
Ծ՛
ՄԻԱԱ՛ք-ԵԱՆ
Ր Ը 0 Ր Ի ն
ՃԱՐ
ՃԱՏ
ՈԻՄՆԵՐ
Առաքին
անղամ
չէ որ ներքին
խլրւոումներ
կ՝ա լեկռհ-են
Համայնավար
կռ ւսակցո ւթեան
չուր ՜
քերր
, ա յս կամ
ա յն երկրին
մէք ;
Նո
յն իսկ
րո լչեւիկեան
աղանգին
ե՜ննղ ավայ
-
ՐՐէ Խ • Միո՝ւթիւնր,
ե՚^րր աղաա
մնաց
աՀաւոր
ցնցումներէ;
Ի նչ կ՝ասլացռլցանեն
այն սլարրերա
կան
մաք
րագո
րհ-ո ւմնե րր , ղան գո ւած՜ա յին գնգակաՀարու
-
իմիւննե րն ու աքսորներր,
որոնք աննախլ^թաց
մո
լեգնութեան
մր Հասան
1936 -
Ճ1ին–.
Այղ
չրքանին
, կուսակցութեան
Հիմնագիրնե
-
րր
, տեսարաններն
ու վարիչներն
անգամ
փոչիա–.
ցան
իրրեւ գաւաճան
, իրրեւ
ՀՀլպրծուն
, վ աւա
––՜
,յրա
-
Արե
-
ԱՑԱ
ԱԼ ՈԻՐԻՇ
ՆՄՈՅՇ
« Թէքէեան
3)ոնտ»ի
յանձնախումբր
խելք
ր -
րած
է %բգ Հատորին
մէք զետեղել
ուրիչ խեղկա
֊
՛կութիւն
մր
Հանգուցեալ
բանաոաեղծր
սլաղզաւակ
սր՛
՚^աոլթեամբ
մր իրար խառնելով
Հայաստա
նի
ատո–
ձ^Հն ՀՀ
ո գատա
րո ւթիւն),
եւ ծանօթ
անասունր,
մանաա
(գոմէչ)
, կր զառանցէ
, արեւելաՀայ
բար
բառով
.
ԵՐԵ-Բ ՀՆՋԵԱԿ ՑԱ՚ԼԱԳԱ
ՄԱՆՏԱ8Ի
Անցեալ տարի այս ա տեն— Մանտան
գա
-
լի» էր , գալիս
Օրորալէն , լողալէն
Ծո -
վուն կսւպոյտ ի յալիս. • •
Ադլանդեանի միւս եգրէն,— Դէ պի Փարիս ու.
՚1|ոլիս
Դանդազօրէն , հեգօրէն . — Նա գալիս է ր ,
եա՛ գալիս - • .
կոտոշներով ոսկեգօծ , — Եւ ծիծ երո վ կաթ– -
նալից
Նա գալիս է ր ի մեր ծ ո ց • • •
Սակայն, աւա՜դ, մի նաւից
Նա վ ախեցած
կամ ա յ | բ ա ն ՛— Յետըս դ արծ եց մեր
մանտան
է
Ամէնէն
սրամ ի՜տ Հատուածր
օրինակեցի
, որ–
՚ զ է ս զի Համր ձեր բե՜րանր
մնայ
...
Հաւաքածոյին
մէք թիսած
են նաեւ
Վ.
՚թէքէ–
եանի
կաղանղչէքներր
, բաչխռւա^
ասոր
— անոր
(Փարիզի
մէք) :
Աւելորգ
կր սեպեմ
նմոյչ
մլձւ ալ այգ
գլու
-
թէն
քաղել
:
՚*
Ե թէ երանելի
մ ր բան
գո րծ
ընէ ր
Հ աւաքել
վերքին
յիսուն
տարիներու
րնիմացքին
թերթերու
մէք
թխուած
կաղանղչէքներր
, Պոլսէն
մ ի՛նչեւ
իմեր
»:
կեգրոնէն
մինչեւ
յետին
«ծ(
Երեէ
ղաւառր
: Ա՛ ոսկուա
յէն
մինչե
ւե լքէն
արեւմուտք
յ
Լեռնակուտակ
Հատորներ
Հբատաբակուած
են
աչխարՀի
բոլոբ
լեզուներով
, Հին թէ նոբ ողբեր
-
գոլթեանց
մասին–
րայց
գեռ
ամէն
բան
չէ
րս՛ ՛՛
ու ած
: Ոչ Է՛՛Կ լսուած
• • .
^րԿՐ"
ԸԳ
աչխաբՀամարտէն
վերք ,
Մոսկուան
յաքողեցաւ
էր լուծէն
տակ
առնել
Աէքէն
եւ Արե
ւելեան
Եւրոսլ
քԼ՚՚ք ,
ԼեՀասաան
կարէէ
Բ՛
ն,
Հռւնգարէւ
ոս/ալ/ւա
Ալսլանէւ
խ
Զեխ,
յւմ անիւ
յլովա
-
, Պուլ
-
իուկ
ւն ալ թակարգն
ինկան
չնորՀիւ
գաւա
-
՛ռ լո
րէ
գրական
ցանռե
մ բ, ոռ աստեճանաբայւ.
կո
գրաւէր
գի րքերր։
Նախ
մեղրածռրան
Հաւաստիքներ
րն -
էկ^լ^^աքր
եւ Ամերիկաներր,
կրնար
ղբաղարան
էցեալ ճակատ
խաղալով
զանազան
Հետ։
Ապա
ճնչելով,
սպառնալով
,
՚յ՚^լով,
մի
Հոսանքներու
սպաննելով
:
Մոսկուան
տիրաբաբ
կ՝իչխէ
այգ
երկիրներուն
մէք։ Մանաւանգ
ռր. ոչ մյ.այն
վաբսյեաօյւյէն
Տյս։^.^
քախած
է բոլոբ
րնգգիմագԼ՚ր
Հոսանքներր,
այլեւ
իր թաթին
աակ
առած
է ա ր բանեակ
սլեաութեանց
բանա1լեե ր ր է
Եթէ
միայն
ԼեՀաստանի
Համար
պաչտօնապէս
յայտարարուեցաւ
սպարապետի
մբ անուանռւմր
,
ա լգ չի նչանակեր
թէ միւս
ուղեկից
պետութիւն
-
ներր տէրն
են իրենց
ղինեալ
ումերուն
։
Հակառակ
Հաստատուած
աՀուսաբսափին
,
յգ եբկԼւրներուէւ
՚քէք ալ այլեւս
ամենօրեայ
գէպք.
են գարձած
մաքրազռ
րծռւմնեբ
ր ։
Ո՛՛՛ր արբանեակ
ե րկի բ ր չունեցաւ
իր
Հ
^մռղռ
-
վրգային
գատավարռւ^միւններրֆ
, գնգակաՀարե
-
լու կամ
կախելռլ
Համար վաստակաւոր
կուսակ
-
ցականնե ր :
Աբբանեակնեբէն
մէկր
միայն,
Եուկոսլաւիա,
ռբ կեգրոնին
աչքԼ,
լո յսն
էր , րմ բռստացտլ
յան -
կարծ։
Եւ
մինչեւ
այսօր
ալ կր գիմանայ
րոլոր
փորձութեանց
եւ սպառնա
լ իքնե բուն
:
Այս
ճեղքը,
որ կր կոչուի
Հթիթոյականու
-
թիլն»
, կբ սպառնայ
դուռ
բանալ
ուրիչ բախտո
-
րո չ անակնկա
^երու
:
Եուկոս լալիան
աւ նո լնքան
Համ ա յնավար
է
որքան
միւսնե բ բ : ԹԼ՚թո
յԼ՛ Հաստատած
րնկերա
—
՚ յին ել տնտեսական
կարզ.ուսարքբ
տարբերութիւն
չունի
բոլչեւիկեան
ղ րութենէն
:
ինչո"՛
լ րամնուեցաւ
կոմ ինֆո
րմ էն •
Պարզա
պէս
պաՀելու
Համ ար իր խորՀելոլ
եւ
ղո
բծելու
աղատոլթիւնբ
% Իր ներքին
եւ արտաքին
անկա
-
խռլթիւնր
:
Գաղտնիք
չէ որ ինչպէս
բռ լչեւիկեան
կուսակ–
ցութեան
յետին
մ ասնաճ իւզ ր , նռ յնպէս
ա քզ վար
դապե տու թեան
յարած
երկիր
մր տառապէս
են -
թակա
լ է
Հ ամ ա լնակո
ւլ կեդրոնի
մ ր :
Միեւնոյն
թաթն
է ռր կր վարէ
բոլորր
մ աձա
յն օրուան
պաՀան քնեբուն
:
ք
ինչ
որ կոմինֆռբմ
կամ
կոմինտէրն
Կը
կոչեն,
արտաքԼւն
դիմակն
է
նոյն
ամենակալ
,
բռնակալ
տիրապետութեան
,
զեկավարու
թես՚մբ
Մ ոսկուա
յի
Արգ,
աՀաւասիկ
իտալիոյ
, Գերմանիոյ
եւ "՚––
րիչ
երկիբներու
Համայնավարներն
ալ գլուխ
Կր
վերցնեն
, առանց
Հրամաբելու
իբենց կոլսակց*"
՜~
կան գաւանանքէն
:
Ո՚բեմ^ւ
րմբոստաղում
, օտարին
միքամաու
-
թեան
եւ բռնութեան
ղէմ : Պայքար՝
անսխալ՛"
-
կանութեան
յալակնռւթեանց
դէմ , ինչպէս
քրէ"
~
տոնեայ
աչխարՀին
մէք :
Մէկ բառով՝
ինքնորոչոլմ
Մե՛նք
պԻ"*Ի
վաբենք
մեր ճակատագիրբ
^*
մր կաղմել
: Աւելի
ճոխ եւ այլազան
: Եւ չատ
աւելի
սրամ իտ դԼււտե բով %
ԱնՀրամե՞
չտ
էր բանաստեղծ
ԸԱալ, այդ կար–
Դ1՚ Ո չնչաբանութիւններն
ալ գրական
վաստակ
֊է-է.^^^
^
-
•1.11
ՇԱՀՆ
ՇԱՀԻՆ
ՀԱՐԱՆԻԲԸ
Հա -
Պաբսկաստանի
ՇաՀին
ամուսնութեան
առ
-
թԼ՚ւ
է
վւառաւոր
կոչունք
մը սարքուած
էբ , աւելի
քան
1600
ՀրաւիրեալԿւեբով
: Ամուսնութեան
արա–
րողութեան
ատեն , կրօնապետը
Հարցուց,
Գուբա–
նբ ձեոքբ՛
՚ \
« Աարռյա
, ղուստր
իյւսլիլի , ինծի
փոխա–
նորղոլթԼււն
կբ
չնո բՀ ե՞ս , ա յս
ամ ո ւսնո
լթ
իւնը
կատարելռւ
Համար»
։
Այ" •
Աարռյա
, դուստր
Խաէիլվ՛ , իբրեւ
ամուսին
կ՝լ^գոլնի՛^ս
ՄոՀամմէտ
քիղան , որգԼւ
Ռղայի : =^
Այո
։
ԱՀա
կ՚ամուսնացնեմ
իմ փոխանորգեալս
,
Ա արո
յան ,
դուստր
Խ "՛լԼ՛ լի , Մ ոՀամ մէտ
Լիղա
յի
Հետ,
որդի
Լհզայի։
Աոպարէք պատ
(՛ՕրՀնեալ
ը լ –
ւ՚"յ)
՚–
Հարսր
եւ վկաներբ
ստո բագրեցին
ամ ռւսնու
-
թեան
թոլղթերր։
Ապա
նոյն
Հարցումներր
ուղ —
ւլուեցան
ՇաՀ ին , նո լն սլատաս խաննե րով
վեր
քԼւն ստո բաղ բու
թ
իէնւբ գրաւ
ՀարսԼւն
Հայրը,
էՕա -
լիլ
ի սֆանտ Լւա ր Լւ Պ ա խ
թ
իա ր ի
Արա
րո ղո ւթ
ենէն
՛Լերք , ՇաՀ ր բացաւ
ՀարսԼւն երեսբ ,
Համբուրեց
ոսկի
մ ատնի
մ ր ան ցուց մատնեմ ատին : Աետո
յ
թադաւ
որն ու թաղ ուՀԼւն
աո աքնորզ ուեցան
Հա
յելիներու
ղ աՀլԼւճր ;
^Լ՛
րերէն
թանկագին
նուէր
մր ստացաւ
։
Հեռագիրր
կ՛՛բսէ թէ
Հարսին
ղարգարռլած
Հաղար
ագամանգներով
ծանր
էր ռր , թագուՀ
Լւն ղմուարաւ
կր
բաբճր
նար
35
աստԼւճան
ստնգուղէն,
պալատի
մուտքէն
Գ՚սՀ լԼ՛ ^
Ը
երթալու
Համ ար
, Հակառակ
չ"Ր՚՛
Հարսնքռ
յրերու
աքյսկցոլթեան
ԶԻԻՆԱԿՈ6ՏԵՐԸ
երկու
գիւղեր
եւս քանդե
-
ցին
Չ,"ւիցերիոյ
մէք։
Զ"՝՝երու
թիւր՝
15։
Աւըս
-
ալ՛ի"լ
եւ իտալԼւոլ
մէք ալ ծանր աբկածնե՜ր
պա
-
տաՀւսծ
են :
34
ԻԱԼԱՄ ԱԶԳԵՐԷ բաղկացած
Համագումա
րր բանաձեւ
մը քուէարկեց
որով
կը պաՀանքէ
ետ
քաչել բբիտանական
զօրքր
ել Եգիպաոսի
միացնել
Մուտ ան
I
յ՚"յ–
րԵսվ,
,
մռղովԼն
առքեւ
,
.
/ Ր
;
սխկին արտա օին նա/սաոար
եւ
րնղ՚լի՚ւադեր
Պ
հ
\ I ,
*՛
է
է
I
Պ– Ի ՝,
՚ ՚ " Ժ Ի կարգմր
Հարցումներուն։
•
աըն Հարցուցած
էր
^կառավարութիւ
նը
Հ դ ՚ ֊ ՚ ^ շ - ՚ ր ի մ կր մնա՞յ՝
անցեալ
Նոյեմբերին
^ ;
7 ՛ ՛ ՛ " ՛ ^ ՛ " *
քՀ-Ք՚^կանութեսԼ
եւ
Ատ
լանտեանի
հյորՀոլբ,^ի
միաձայն
ռրռ,ման
, Արել–
.
մուտքի
սլալտպանոլթեան
մէ9 գերմանական
ղօ– ՚
րամասերոլ
մասնակցութեան
մասին : կր թուի
թէ
Արեւմտեան
Գերմանիա
այգ
մասնակցութիւնր
պի–
:
տի րերէ Պ՛
Ջրրչիլի
սաՀմանած
ե լ ֆրանսական
՚
ծրագրին
նախատեսած
եւրոպական
բանակի
. մր
չրքագծին
մէք միայն։
Բբիտանական
ումերն
ալ
՚զէաք
է ներկայացուին
այգ
բանակին
մէք եւ
կա
ռավարութիւնր
խելացի
գործ
մր ըրած պիտի
րլ
լար,
եթէ գումա րուե լիք խո բՀ րդամողռվին
ղրկէր
ոչ թէ դիտող
մը, այլ
չփնարար
առաքարկներ
ներկայացնելիք
պատ
Ո ւի րա կո
լթ
իլն մը» :
Պ՛
էթլի խօսեցաւ
երկար
ճառ
մը։ Նախ
մեր
՛մեց այն մեղադրանքր
, թէ
կառավարութիւնը
^պ՚"Գ
է"՚–Ր^ թափած
է ֆրանսական
առաքաբկնե
֊
րուն
վբայ։
« Աենք Հակառակեցանք
ֆրանսական
Ց
րագրին
կցուած քագա քական
պա
յմ աններուն
:
Հիմա,
Փարիղի
խորՀրդամողովր
պիտի ճչգէ,
թէ
կարելի՛^ է այդ եւրոպական
բանակին
կազմոլ
-
թիւնր
» :
ԱյնուՀետեւ
յայտարարեց
, թէ անփոփոխ
կը
մնայ բբիտանական
քաղաքականու
թիւնր
Զինաս
-
տանի
ել իյ . Միութեան
Հանգէպ։
Աաիկա,
1945–
ին , Պ • Ջրրչիլի
քաղաքականութիւնն
էր եւ
կը
ձգտէր պաՀպանել
ՄԱԿի
սկզբունքներր։
իմա
-
րութիւն
պիտի
ըլլար
ըսել,
թէ Ջինաստան
նա
-
խայարձակ
չեղաւ
Բորէայի
մէք
I
Նոյնքան
տբխ
֊
մար
ու անպատիւ
բան
մբ պիտի
րքէ՛" Ր
Ը"^Լ^
թէ
Անգլիա
իր սեփական
քաղաքականութիւնը
չունի :
Մենք Արեւելքի
դործեբուն
փռ րձառութ
իւն բ ու -
նինք եւ գիտենք
թէ ինչ կր նչանակէ
ասիական
ազգայնականռւթիւնր
»
1
Պ՛
էթլի
ցաւ
յայտնեց
որ Զէնասաան
,
մինչեւ
Հիմա
մերմեց
Ազգամողովի
Հաչտարար
ճիգերը,
բայց
Հիմտ,
ոբ Բորէայի
կացութիւնր
բանակցու
թեանց
Համար
լաւագոյն
Հեռանկարնեբր
կը պար
զէ,
կը յուսայ
որ Փեքին պիտի րմբռնէ
զայն
եւ
րնգունի
Բորէայի
՚Լէճին
խազազ
լուծում
րւ
Այգ
պարագային
պիտի
ճանչցուի
իր
կառավարութիւ
նր
. տեգ
պիտի
ունենայ
ՄԱԿին
մէք եւ
մասնակցի
է •՛՛յր–
Ա^ք"
ւ՛՛՛ւ– ^աոսեոու
ևաոսալ^րութեան
ւ
.^աՀրվ պատերազմական
գո րծողութեանց
,՛ Պ ՚
էթլի
կր կարծէ
թէ պէտք
չէ երկբռրգ
անգամ
մրն
ալ անցնիլ
ՅՏրգ ղուդաՀեռականբ
։
Այս
մասին
ՄԱԿր եւ յատկապէս
Բորէայի
մ էք կռռւռգ
պե
-
տո ւթիւննե
բը պէտք
է իրենց տեսակէտները
պար–
զեն
I
Անգրագառնալով
Զո րսերու
մողովի
ծրագբին
,
Պ՛ էթէի ^չգեց , թէ անիմաստ
է մոզովր
գոլմաբեք
մ իա յն Գերմ անիո
յ ապազինմ
ան օրակարգռվ
:
ժո
զովը պէէոք է Համապատասխանէ
իրականութեան
:
Պ՛ Իտլ^ առաքարկած
էր մողովի
օրակարդին
մէք
ամէն
բւքնէ առաք մտցնել
Լհռւսիոյ
արբանեակ
եր
կիրներու
բանակներուն
կրճատման
Հաբցր
։ Առա
քարկած
է ր նաեւ
Հան
դի սա լոր ապէս
աղդա բարե լ
անոնց թէ պիտի
չՀանդուրմենք
յարձակումի
մը
Եուկոսլաւիոյ
վրայ։
Ու վերքապէս
պաՀան քած
էր
յւառեակ
յանձնաիսումբ
մր կազմել
,
ստուռեւո։
ււգէքլւ
։եց եւ
ՅեաՈյ
Հա.
իւրաքան
չիւրր
չր քազդես
աբ
•՚յնքս
ւձրա
-
Համար
զինուորական
կացութիւնը
Արեւելեան
եւ
Արեւմտեան
Գերմանիոյ
մէք ։
վարչապետը
չպատասխանեց
վե րքին
երկու
Հալւցումնե
բուն , այլ չեչտեց
, թէ գլխաւո
ր
Հարցր
ոչ թէ Գերմ անԼա յ վերաղինումն
է, այլ աբբան
-
եաէ^երու֊
ապազինումբ։
ՀԵթէ
ե՛
Մ ի ՚ ՚ ւ թ ի ՚ ն ր
րնգունի տրամ աբանական
լուծում
մը, գերմ անա–
կա%
Հ աբցր
մ եծապէս
պԼւտի կորսնցնէ
իր կարե
-
՚-Ոքոլթիւնր։
իսկ եթէ անՀաչտ
մնայ,
մենք,
զին–
"ւելէ
եւ Արեւմուտքն
ու նաեւ Արեւմտեան
Գեր
-
մանիան պաչտպանելէ
ղատ
ուրիչ
ընելիք
Լ"*– ՜
նինք » :
ֆքսւԱքհՆիտպակաԱ
րաԱակցոէթիւԱԱեդ
Երկո՚-ւ՚^ԲթԻ^
կէսօրէ
վերք
մամը
^ՅՕին,
ի–
՛լալական
Ովւ՚Լիէբայի
Աանթա
Մաբկբիթ
քաղա
-
քին մէք րացուեցալ
իտա
լե լֆրանսական
խռ րՀ
ըր–
•ւամողովր^
Պ– Պ– Փլեվէնի,
Տէ կասփէրիի,
Շու^
մանի եւ Կ՛՛մ ս Աֆորցայի
մ ասնակցութեամ
բ % Ու–՜
Բի^ ռ* մէկ խորՀրդական
ներկայ
եղաւ
այս
դռըն–
փակ
մողովին
, որ տեւեց
3
մամ
20
վայրկեան
:
Պաչաօնական
զեկոյց
չՀ րատարակո
ւեցաւ
,
բայց իրազեկներու
տեղեկութեանց
Համաձայն
,
մողովր
քննած
է երկու
եբկիրներր
չաՀագբգռյւղ
. ՄԻ Լէ ՄՈՒԼԻՆՈՑԻ
կամուրքէն
բեռնակառք
ն1,ր^ի^ եւ ՚սրաաքին
բազմատեսակ
խնգիրներ
,
մը ինկաւ գետը։
Կարելի
չեղաւ
Հեաքը
գտնել
: Կը մաքսային
է՛ս րա բե րո
լթ
իւննե ր ը , իտալացի
աչ
^
կարծուի
թէ
3
4
ուղեւորներ
կր գտնուէին
կառ–
^
քին մէք:
(Լաւ^եր*՛–
Կ՚«Ո»Գ«1
էք)
Fonds A.R.A.M