Պպսպ ՀափքուԱ վիճակը
ԽՄԲ
— Վ հ բ յ ե բ ս Պազտատ հասած Տամրորդ
մը հհտհԱյալ տ եղե կ ո ւթիւննե րը
հաղորդ ա ծ է
^ Գոյամարտ
տ>ի, Բ ՚ ո ւ ր ք ի ո յ հայութեա1ւ մասին —
Պոլսահւս յութեան
թիւր
60.000/՛
կր հասնի ,
րուն
թիւր
Ոք
իտի
ճչղոլի
վերքին
մարդաՀամարէն
ետք։ Գաւառի
Հայութեան
թիւր կր Հասնի
40
հա
ղարի
։ Կ՚ապրին
ցրուած
։ Ամենախիտ
Հայ
բնակ–
չութ եամ
ր վա յրերն են Տ իդրանակԼ րա , կեսարի"՛
եւ իր մօտակայ
էվէքկկր,
Օրտու, Մալաթիա
, Ա–
մասիա եւ թոքատ
, Ար՚սբկիր
, Խարբերդ
, Ա վաղ ՝•
վանի
մէք Հայ չկայ,
նռ յնպէս
կրղրում
ի եւ Մ
՚ " – Ժ
մէք։
Հաթայ
ի մէք ալ կան ՀԱանճաք) : ՚քյաեւ
Ան
ղարա
սակաւաթիւ
, սակայն
լալ ղիրքի
աէր։
Գաւառի
մէք աեղ տեղ պղտիկ
ղասրնթաւյքներ
կան է Տիարպէքիր
անիմատուռ
մբ, կեսարիան
իր
նչանաւոր Ա . կարապետր,
է՚իէբէկր
իր եկեղեցին :
Երեք եկեղեցիներ կան Հաթայի
մէք, մէկ Աաման–
տաղ, մէկ Գրրղխան
, մէկր
իսկէնտէրուն
:
՛Օր ՜
տու,
Տիարպէքիր,
կեսարիա եւ էվէրէկ մէկ քա
Հանայ
ունին,
Հաթայի
երեք եկեղեցիներր
մէկ
քաՀանա
յ : Հաթայի
եկեղեցիներէն
երկուքը
1950–
ին քացուեցան
է
Պոլսոյ
մէք կան 22նա խակր թա րաննե
ր : Աչա–
կերտոէ թեան
թիւը մօտ
5
6000
է :
՚Նախակրր–
թարաններր
Հինգ դասարան
ունին։ Աւթմիքնա -
կարգ դպրոց , երեք դասարան
, նա խակր թա
րանէն
վերք երեք տարի։
Երկու
լիսէ,
կեղրոնականր
եւ
եւ
Միսիթս՚րեաններունր
: Հիամանակին
կար էսա–
եան աղքկանց
լիսէն
որ կր խորՀին
կրկին
բանալ :
Ր1"11"–ՂՒ ՚^^^ "՛Լ Դ"էՐ"3 Ր կր շինուի : Բռ -
լոր
գպրռցներն
ալ ենթկայ
են պետական
ծրա -
ղրին : ք՝ացի պետական
լեղուէն
, թուրքերէն
են
պատմ ութիւնր
,
ղ ի տութիւնր
եւ աշխարՀաղ
րու -
թ իւնր : Մնացեալ
ղասերր
Հա յերէնով
կ՝աւան -
դուին : Կր յուսացռւի
որ կրօնքի դասեբու
արտօ -
նութիւն
սաացուի : Հա յուլ պատմ
ու թ իւն
չաւան -
ւլուիրւ
Բոլոր
դասադիրքերր
Հայերէն թէ թուր—
քեր^ն պետական
վաւերացումէն
վերք կրնան գոր—
ձ ածուիլ
գպրոցներուն
մէք։
տակաւին՝
թո րամ անեան գիանականր
,
ճչմ ար -
տութեան ել արգա րութեան
անձնո
ւէ ր սպասա ր–
կոլ
, վերլուծական
բացառիկ
կարռղութեամբ
օմ
տուած
միտք եւ Հաղուագիւտ
տրամաբանող :
՝^"՞՛ ք\ւ
Հ իմ ա , սա
մ արդուն
տեղր
մեր
մ չակո
յթի
ոլատմութեան
մէք
ւ
ք՝այց
րսինք արդէն՝ ռր եզա
կի է այնքան՝
որքան
եզակի
եղան Մեսրոպինն
ու
կոմիտասսինբ։
Ե՛– մենք պիտի
ուզէինք
նուիբակա–
նացնել բառ մր
Հոդ չէ թէ մեղի Համար
չատ
խորթ
,լեղուի
մր պատկանող
որեբբեմն
ծազբա–
կան կերպով
դործածուեցաւ
ցնցոտիներով
ծած -
կուած դիտական
մչակի
մր Հասցէին, բառ մբ սա
կա^՝
ոբ , ա^սօր եւ լ^գմիչտ
, սա մեծ
Հա
յուն
փառասլսակր
պիտի
կազմէ ,
ՀՄւստա՝» ;
թորոս
թռրամանեան
% Հտյ
ճարտարապետու
թեան
^Ուսաան»
, Վարպետբ։
Ու վարպետներէն
,
րնգՀանրապէս
, մեր մողովրղի
մ չակո
յ թ ի ն փա -
ռաւոր
սլատմ ութեան
:
Անոնցմ է սակա
յն՝
որոնց
անունին
՛իբա յ
չուք
չէ ինկած
տակաւին :
ՀՐԱՋ ՏԱԱՆԱՊԵՏԵԱՆ
՚էեբքբ :
Լ55
<8
Ա Ռ Ա Ջ
»
– ~ տ « ~ 5 « « –
կեդրոնականի
վկայականը
Համազօր է թԱՐ ՜
քական
լիսէներոլ
վկայականին
:
Համալսարան
՚^ տնե
լու
Համար
մ ասնաւոր
մրցում
մր Հաստատ
ուած է բոլոբ
գպրոցներու
չբքանաւաբաներուն
Համար ։
Հրատաբակչական
մասնաւոր
լ^կերութիւն
-
՛՛եբ չկան : Գիրքեր կր Հրատարակուին
անՀատա -
կան
նախաձեռնութեամբ։
վերքերս
ուսանողա -
կան
միութիւններ
սկսած
են փոքրիկ
ԴՐՔ՚՚յԿ^^բ
՝՝ Ր՚Ատաբակե
լ ;
կան
քանի
մբ թատերական
խումրեր
,
որոնք
–՚այերէն եւթուրքերէն
ներկայացումներ
կուտան։
Աակայն
Հայկ.
բեմը դմուաբ թէ կարենայ
մրցիլ
պետական
թատրոնին Հետ, ուր պէտք եղած
բոլոր
ԷԵ՚Յ՚՚^ՐՐ
կան: Ն"ր սլատրաստուած
չաբմանկա–
րին՝
«ՖաթիՀ
Սոլլիման
ԱէՀմէա»ին
մէք , որ
՛ղատ րաստռւե ցաւ
Պոլսոյ
ղրաւման
^^\)ամ
եակին
աււթիւ^ Այա Աօֆիայի
վանաՀօր
դերր
ստանձնած
է Եգ> Երէցեան
է
Մչակոլիմային
Միութիւններն
են
կեդր
՚ Աա–
նուցը , Մ խիթարեան
Աանոլցը
, էսա յեան
Աանու–
ցր, Գարակէօզեան
ռրբանոցի
Աանուցր,
որոնք
կրթական եւ գե դա
րռ
ւե ստական
ձեռնարկներ
կր
կատարեն
։ Ամէնէն
դործունեան
Մ խիթարեան
Ա ա–
նոլցն է որ ունի իր սեփական
չէնքը ,
250
Հոգինոց
սրաՀով
մր։ Շէնքին
կառռւց
ումր
տեղի
ունեցաւ
մ իւթ եան անգամն
երու
ուղղակի
մասնակցու -
թեամբ։
կեդրոնականի
Աանուց
միութիւնն
ալ
ծրագրած է, սեփական
չէնքի
մը կառուցումը
։
Պոլսոյ
մէք կան երկու
մարզական
միութիւն -
^եր , Շիշլիի եւ Թաքսիմի։
Առաքինր
ռւնի լաւ
որակ
մ ր , եւ կռվւամարտի
գեղեց
իկ
Հաւաքատեղփ
մր
:
Այս մարղականր
չաՀած է Հեծանիւի
Պոլսոյ
առաքնոլթիլնը
I
ՊոլսաՀայ
Համայնքը
կը պաՀԷ իր կենսունա -
կութիւնր եւ սերաօրէն
կապուած է աղղային
, կը–
րօնական եւ կրթական
Հաստատռ
ւթիւննե
բուն
: ւ
Ա • Փրկիչ
ազգային
Հիւանգանոցր
պատկա -
"–ելի Հաստատութիւն
մլ^ է : Ո՚նի մօտ
ՅՕՕ
ան -
կողին
,
իր առանձին
՝Ո • ճառադայթի
մասնաբա -
մինր , ինչպէս
վիրա բումա կան
յա րկա բամ
ինբ :
8իմ արանոցր կր ղտնուի
անքատ
չէնքի
մը
մ էք ,
ինչպէս
մ ատո
ւռր : ^անաղան
յա
ր կա բամ իննե ր կր
կրեն
նուի րատո
ւնե
րու
անուններր
: կե րակռ ւրներ
ը
կ՝եփեն
ամէնէն
արդիական
ձեւով,
չոգեկաթսա—
ներով։
Հիւանգանոցր
օմտուած է մեծ սառնարա–
նով մր, եւ ատաղձադո
րծա րանո վ : Նոյն Հաստա—
տութեան մէկ մ ասն է նաեւ
ծերանոցը
։
Հաստատռւթիւնր
կր վայելէ
պետական
օ -
մանդակոլթիլնր
։Ունի նաեւ
իւր կալուածները
,սա–
կսւ
քն Հասոյթի
բուն
ադբիւրը
մողովուրգն
է , ռր
երբեք
չի խնայեր
իր լռւման։
Օրինակ
վերքին պա–
րաՀանդէս
ին գո յացած է
48
Հաղար թրքական
ոս
կի : Այ"
ղո Հ ո ղո ւթ ե ան
շնո
րՀ իւ է որ ա զղա պատ -
կան ՀասաատութիւնԿւեբ
ը կը գիմ անան ։
ՂլԱ՚լաթիոյ
եկեղեցին
,
՚Ս՚րքին
երկու տար -
ուան
ր)ւ թացքին
ե րկու
նոբ չաՀա
բեր
կալուածներ
դնեց :
ՆԱՄԱԿ
աԲԱԳՐՈԻԹԵԱՆ
Լք^ԻԱԱԲԱՆՈՒԹԻԻՆ
ՄԸ
ԱՐԵԻՄՏԵԱՆ
երեք մեծ պետութիւններր
պի-
տի առաքարկեն
Խ • Մ իութեան
, փո խանո րղնե
բու
նա խապատ րաստական
մռղռվր
գումարել
փարիղի
մէք,
Մարտի
սկիզբ^ւերր։
Այս մասին
ծանուցադիր
մր պիտի
ղրկուի
Մ ոսկուայի
, մինչեւ
չաբթոլս
ՓԱՐԻԶ,
10
Փետրուար.–^ ի պատիւ Պ– Ժան
ՊալառիեւՊ.
Լիլ^
առէ
Մարսէլի
սարքուած
ճաշասեղանին
նկա րագրռ
ւթե ան մէք
(Յաոաջ , 8
Փետրուար)
, իմ ճառիս
ակնարկութիւն
մր կայ,
"Ր փ"Ք1։
^էԴ՚՚՚^մի
մը կբ կարօտի :
Մալաքքայի
Հայերէն
տապանագիրբ
կբ վե -
րաբերի
\774ին
(ել ռչ՝
1907^*՛)
մեռած
երիտա -
սարդի
մր :
ԱՀսռասիկ
բնադիրբ
տապանագբին
առաքփն
չորս
աողեբոլն,
որոնց
ֆրանսերէն
թարգմանու
-
թիւնր
կարդացի
.
Ողջոյն ընդ քեզ դամբարանիս աաււն ընթ ե ր ց ող :
Տսւ-ր ինձ լուրն ա ղ ա տ ո Նթ ե ա ն աղղին ի մ ո յ որ իմ
տենջօղ ;
Ե թէ յարեալ ի մ է ն յ ոմն իրր ղփրկիչ ե ւ կաոա -
վարող :
Ընդ ո ր ա շի ա րհի յ ա ւ է տ է ի յ ո յ ժ (7) ցանկացօղ :
0արզ.ալից
զգացումներով
ՀԱ6Կ
ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ
103
ՏԱՐԵԿԱՆ
ՀԱՏՈԻՀԻ
ՄԸ՝ Տիկ՛
Արթինօֆի
կեանքր նկարադրելռվ,
^ժուռնալ
տ՝էմիփթ»
կ՝ր–
սէ թէ Տիկինր
ծնած է )847ին եւ ամուսնացած
14
տարեկանին։
(Նախկին Օր֊ Կիւլպէնկեան)
: Միչա
բնակած է Եգիպտոս
, ունեցած
է կօթր
զաւակ -
ներ եւ այսօր
ռւձւի թոռան
թոռներ : կ՝ապբի
Հին
յի չատակնե բով։ կր կարդայ
միայն
Աւետարան -
ներր։ կբ մերմէ արդիական
կեանքի
չուրք
Հիւս -
ուած
վէպերու
լ^թերցումր
։ Աեաարբեր է նոր
գիւտերու
Հանդէպ։
կեանքին
մէք մէկ անգամ
մի
այն
Հեռաձա
յնած է : կարելի
եղածին չափ կբ խու
սափի
ձայնասփիլռի
եւ ինքնաչարմի
գործածոլ
-
թ ենէն : Հեթանոս կր յ " րքո րքէ ա րգիական
սովո–
րութիւններր
: Նախասիրած
ղբաղումն է պար -
տիզպանոլթիլնր։
Այցելուներու
կբ
յայտարարէ
Այս
աթոռը
որուն
վրայ կբ նստիմ
Հա -
բիւր տարեկան է
սակայն
չինուած է չբքանի
մբ
ուր
նախանիւթերր
խարդախուած
չէ ին
է
Տոկուն
փայտէ է , վախ չկայ որ փտտի կամ կոտրի
՚ • •
ԼՐԱՏՈՒ
ԱՐՈԻԵԱՏԻ
Նկարչուհի Տիկին Վավա Աարղիս ցԱսցա -
Հանդէս
մը սարքած է ԳաՀիրէի
մէքէԲացման
ներ
կայ
եզած
են Հայ թէ օտար անձնաւո
րութ իւննե
ր ,
Ե՚էիպտոսի
առաքնռրդը
, Աղգ ՚ վար չութեան ան -
գամներ
եւն ՚
է
ՆկարաՀանգէսի
մասին մեծ գովեստով
կը
խօսին
եղիսլտական եւ Հայկական
թերթերբ։
Բա–
նաստեզծ
Արսէն Երկաթ
նկա րագրե
լով
ցոլցաՀան–
դէսր կր գրէ թէ ՀԵրաղային
, քնքոյչ , բուրում -
նաւէտ
Հոգիի
մբ թր թռա ցումնե րն են գռ յներր, ե–
րանգներր
ռ րոնցմ ով ան
մ անկական
քաղց
բու -
թեամր
լեցուն
իր աչխարՀր
կ^արտայայտէ
: Եթէ
վախանակ
ե րան զա պնակին
^ւարն
լ^տբած
Ր1էաբ
տն , մենք պիտի
լսէինք կախարդական
ել անմո -
ւււանա լի Հէքեաթ
մը : Արեւելեան
փարթամ
մ թնո–
լորտը կր տիրապետէ
Հռս ալ , ինչպէս
Ա արդիս
13ա չա տո
ւրե ան ի ստեղծազ
ո րծո ւթեանց
մ էք , բա
յց
կարծես
աւելի
մ եղմ ութեամ
բ , աւելի
եթեբա
յին
թախիծով։
վավա
Աարգիս
կ^ապբեցնէ
ծաղիկ -
ները»:
«8ԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(71
ԼՐՏեՍ ԿԻԿեՐՈն ԱնԳԱՐԱՅԻ մեձ
(Գրեց՛ ղերման դեսպանատան կցորդ ՄՈ ՑԶԻՇ )
ՒՆՋՈՒ ԱՑԳԲԱՆ
ԱՐՑՈՒՆԲ
՚— Գացէք
^ ըսի է ատեն է որքնանաք,
Հոդ չէ
եթէ չէք աւարտած
գործր : Այգ
լ^դօրինակռւմր
վաղը
մինչեւ
կէսօր պիտի տեւէ, եթէ չարունա -
Կէք
••
— կբ նախրնտրեմ
գիչերր
աչխատիլ
րսաւ ,
բնաւ
յոգնած
չեմ :
Պնդեց
ի որ վերք տայ իրաչխատանքին
: Զու՜
՛չելով
ոտքի
ելաւ : Արկղին
բանալին
կղպանքին
վրայ էր տակաւին։
Բոլոբ
թուզթերր
մէքր
լեցու
ցի , կղպեցի ելառի բանալին : Գո րնէ
լին
խոչոր
բացած ա չքե րով
ինծի կր նայէր :
Բանալին ե^տ կ՚առնէք։
Բայց
միւս քաբ -
աուզարոլՀիին
մօտ կր թողուք
զայն՝։ Կր ն ՛տնակէ
թէ վստաՀութիւն
չունիք վրաս %
^ՐԻ"ՐԳ
^**Ր^էւ1՛ է ^եբ վրայ ալ
այնքան
վստաՀութիւն
ունիմ,
որքան
անոր
վրայ։
Այլա ՜՜
պէս,
պիտի չտայի
ձեղի բանալին : Բայց ետ կ^ա՚ւ––
նեմ
զայն,
որովՀետեւ
պարղապէս
կո՝ւզեմ
Հան -
դիստ
քնանալ ;
Գարձեալ
խնգրոյ
առարկայ
ըրաւ վստաՀու
՚*
ւթեան
Հարցբ,
բայց Հասաատ
մնա^ի
որո
չու միս
մէք։
Տեսայ
յանկարծ
, որ արցունքի
երկու
խոչոր
կաթիչներ կբ սաՀէին
իր այտերն իվար , պւսզա
-•
աս՛գին կր նայէր
ինծի : կարծես թէ բանալիի
մբ
վրայ չէրՀարցը , այլ պատառ
մը Հացը կր մեր -
մոլէր
խեղճ
անօթի
կնոք մր :
վարանեցա
յ , յետո
յ վճռեց
ի կրկին : Ոչ էր
սլաաասխանս
, Գո րնէ
լի րնկերացաւ
ինծի
մին -
չեւ֊ ինքնա չա րմ առանց բառ մ ր ա րտասանե
լու :
Առաքարկեցի
որ իբ տունբձգեմ
ղինքբ
, բայց
մեր––
մեց վճռա բաբ ;
8աքորգ
օրերը խագաղօրէն
անցան եւ դանզա–
տելու ոչ մէկ պատճառ
ունեցայ
։
Աչխատութեան
փոքրիկ
լ^գՀատումի
մբ լ ^ —
թ՚"ցքին
, Գորնէլի
ներս մտաւ,
երկու
նամակներ
բռնած
ձեռքր։
Ըսաւ թէ եղբայրր կր դրէր
իրեն
ոաղմ աճակատէն
, խիստ կապուած էբ ա յս
եղյւօ—
ՐՐ ել անՀամ
բեր կր սպասէր
միչտ
իր լուրե րուե ։
Հարցուց թէ կ՝ ո ւղե՛՞ մ կարդալ ա յգ
նամ ակներր
։
ինչու
կարդալ
նամակնե
րր , որոնք
ինծի
չէ
խն
պատկանիր : Առի սակա
յն , Հաճո
յք
պատճառելու
Համար
իրեն : Հակառակ
պարաղային
կրնար
նո -
րէն
փղձկիլ :
Հազոլադիպօրէն
Հանդիպած
եմ ա յդքան
ս
րր՜
՚ոառոլչ
նամակներու
ղոր զինուոր
մր
ճակատէն
Գրած
րլլայ
իր քրոք։
Անկեզծ
Հաւատք
մր եւ Հայ
րենիքի սէր էլաբտայայտէին
անոնք։ Այգ
ղինուո–
լ՛ին Համար , պատերազմ
ր ա րկածտ խնգրո
ւթ
իւե
մ ր չէր , այլ
Հ րամ ա յական
պա րտականո
ւթ
իւե
մ ր :
Արոչ
կ՛՝երեւէր թէ այդ տզան չատ կր մտաՀոգ -
" ՚ ֊ է ր իր մօտաւոր
աղգականներով։
Արտակարգ
^ԷԿՐ ԸԱ՚^լ"՛– էր "՛յգ Է"՚ԿԸ • "Ր կարող էր
այգքան
մարդկային
չե չտ մր ՛թ՛ել իր նամակին
մէք, աչ -
խաբՀի
ամենէն
տմարդի
պաաերազմին
բնթաց -
քին :
Բայց անՀանգիստ
կ՝ընէր ՛Ա"՛ Գ" ընէ էին
^ որ
գիմացս նստած,
աչքր չէր Հեռացներ
վրայէս,
մինչ
կը Կ՚"Րգայի
նամակներր։
կարծես թէ կ՝ու -
ղէր
թափանցել
մտածումներուս
՛իսկ ես պիաի
ու
ղէի
՛լիանալ թէ ինչ բան մղած էբ ղինքբ կարդա
ցնելու
ինծի իր եգբօրբ
նամակներբ :
Երր
Վ^Րէ.՚"9"՚~ՅԻ
•
վեբադաբձուցի
իրեն նա -
մակնեբը,
նայուածքով
չնորՀակալռւթիւն
յայտ -
նելով։
Բանի
մր վայրկեան
վերք,
Գոբնէլին
դառ–
նօրէն
կուլար
իր ղրամեքենային
առքեւ
նստած։
Լացի
այս նոպաներբ
վերսկսան
յաքոբգ
օրերու
րնթացքին։
կային
պաՀեր ալ, երբ Գորնէլի
ցոյց
կուտար
՚ոբտասռվոր
ուրախռւթ
իւն
մ ր ,
աոանց
պատճաո-ի :
Ատեն
մր քննեցի
քարտուղաբոլՀիիս
աարօ -
րինակ
վի՚^ակներր,
յետռյ
գացի
գեսպանին
մօտ։
Պարոն գեսպան
, պէտք է ոբ
օգնութեան
Հասնիք
ինծի։ Շատ
՚լ-էշ է քարտոլղաբուՀիիս
կա–
ց ս ՚ ֊ թ ի ՚ ^ Ը – Ջղագար
մ րն է ռ բ ի վերքոյ
ղիս ալ
պիտի
խենգեցնէ : կարծես թէ յիմարանոցին
մէք
Հողեբոյմի
գեր կր կատարեմ
։ Անկարելի է օգ -
օոագործել
զայն
որեւէ
գործի
մէք եւ ասկէ ղաա ,
փր վիճակր շատ կր մտաՀոգէ
ղիս :
Մանրամասնօրէն
պատմեցի
պաամութիւնբ
:
•Ֆօն Փափէն նախ վերապաՀ
գտնուեցաւ
։
— Ի վերքոյ,
դուք
էիք որ ղտաք այդ Գոբնէ
լին եւ այմմ կր տեսնէք թէ սխալեր
էք :
Հետեւան
քը դուք պէտք է կրէք,
սիրելի»
։
Fonds A.R.A.M
