HARATCH, du 3 janvier au 30 juin 1951 - page 139

<6 ԱՌ
ԱԶ
լ,ախտ
,
ես աէրաէր՝
չե՛՛մ կրնար
երթալ
:
է*.
ԱԱ՛Կ.
երէց
Վ^ՐՏ՚՚^ց
Գ^^%՚*՚նԱ,՝^բայց
կանո՛՛ւխ փախ՛՛՛*..
ԱրրաՀամ
%
Ալ1՚կ երէց գնաց գնաց եւ. Հանգիպեցաւ
Մ"վ–
սէա մարգարէին
%
•— Տէր Աչիկ, ո՛՛ւր այսպէս
:
Կ՚երթամ
գրախա :
— ^րէՏ ^ ^"֊եր է խելքգ,
ճժով
պ՚ք֊ով
Հալա -
Հլայով
ինաո՛^ր կՂրթաս
գրախա,
նախ կր մեռ -
1
յեաոյ
կՂրթան
գրախա։
Ա՜յ քեգի
չգիաութիւն
,
գուն
ո՞վ ես որ խրաա
կուա աս ինձ ւ
Ես Ծ ովսէս
մարգարէն
եմ ;
Ծօ՛ թոթովախօս
, գուն չա՛՛ա արգար
ես ,
աղւչգ խաբեցիր
, քառսուն
աա՛՛րի
անապաաներՈւն
մէք պտրացոլցիր
X
Եթէ արգար
Ը±լայիր,
լէէր
մեռներ
լերան
գլուխր,
առա նց աեսնելու
Աւեաեաց
երկիրր։
Գէն գնա,
եթէ ոչ կշ վերցնեմ
գաւա
-
ղանս , կր զարնեմ գանկիգ
, քուր եթէ
չբթայ
, "՚–
քիւն
կր րխայ
:
Աովսէս
վւախալ
եւ Ա լիկ երէց առաւ
քալեց։
Գէմր
ելաւ Գաւիթ
մարգարէն
:
Տէր
Ա լի՛կ , ո՞ւր
էլերթաս
։
Կ՚երթամ
գրախա
I
Տէրաէ՚ր
, Ասաուահ– քու աունգ
չաւերէ
,
կնիկով
ճմով
ինաո՞ր
կԴրթաս
գրախա՝
գե"–
չմեռան՜
:
— Ըսէ՛ , րսէ՛, գուն ո՛՛վ ես
է
Գաւիթ
մարգարէն
եմ , չե՛՛ս աեսներ ,
կո"յր
ես :
5 օ ՚
գո՜IX կուրնաս
, չուռ Գավօ ,
քառսուն
կնիկ առիր , ղՐւրիէն
սսլաննեցիր
, անոր
կնիկն ալ
իսլեցիր , ու գրախա
գացիր , ե՛՛ս պիտի
չերթամ
;
՚Բալէ՛ , կնիկ, Ա . կարապետին
մարմար
զերեղմանն
ալ րացուի
առքեւս
, նորէն պիտի երթամ գրախա
,
եւ քոչ ու բարխանով–
:
Գաց ին գացին , մ
ա ր գ
մ
ր
անկո ւեցաւ
է չուն՛ ^
առքեւ
.
^
Հօչա՜ , Հօչա՜ ՝. Գոլ
է՚՚՚եչ
մարգ
ես որ քոչ
ւ
ու բարխանով
կ՝երթաս
այսպէս՝
առանց
Հրաման .
ուզելոլ
:
֊ ֊ Ես Տէր
Ալիկն եմ. Տէր
Աչի՜կը,
չիմացա՚՚ր
, \
առեր
եմ
ղիմ ճիմ
ու
պիմ
, կ՚երթամ
գրախտ
:
Գարձիր
, ետ
գարձիր
,
եթէ
ոչ՝
Հոգիգ
կ՝ առնեմ
ա յս վա յրկեանիս
, չաբ ուխ բճով ,
^Օ՚էԿ
ճմով
, էչ ու բարխանով
ինտո՛՛ր
կ՛՚երթաս գրախտ :
—• Գուն ո՛^վ ես որ կտոր կտոր
1լ րյյաս՝
վախ
տալու
Համար
ինծի
։
Ես՜ Հոգէառ
Գաբրիէլ
Հրեչտակապետն
եմ ,
չե ն տեսներ
երկու աչքեբգ
:
^օ՛ ,
չտեսնողր
գուն
ես ,
ք էօր
Գարօ , գուն
օրական
Հաղար Հազար մարգ կր սպաննես
արգար
կամ անարգար
, գուն
կ՝երթաս
գրախտ
, ես , Տէր
Աչիկ , կարգացոլոր
\,արեկի
ել
Աւետարանի
,
ե ս
չեմ
կրնար
երթալ %
Եւ Աէիկ Վեբցուց
գաւազանր,
իքեցուց
Հոգէառ
Հ բե չտակապետին
գլխուն,
մէկ Հատ
ալ մէքքին
,
եւ Գաբրիէլ
փախաւ
կաղն ի կաղ
Ու Աչիկ
երէց
չարունակեց
ճամբան :
Շատ
գացի՛ն,
ք ի չ
գացին,
ո՛՞վ ի՛նչ գիտէ
ւ Ե՛–
յանկարծ
Հեռուանց
տեսան սպիտակ
պալատ
մր,
չոյոերր վառ՝
մեծ
քաՀոլ
մր
պէս։
կնի
՛կ , րսաւ Աչիկ երէց , կայ չկայ
այգ
պալատր
Աստուծոյ
յօրինած
գրախտն
է ։ Արի
նրս–
տինք , փչուր
մր
Հաց ուտենք
, Հանգստանանք
, յե–
ԳՈՀԱՐՆԵՐ
ԻՐԱՆԻ
ՊԱՐՏԷԶԷՆ
ՊՈԻՏ՝Մ
նԻԾԱՂ.
Եթէ հս յանկ արծ այւանց պատճայլի,
Եղայ վշտահար, ղա ր ծ այ թա իյծ ա լի ,
է^։թ–է կ՚սկսին մարմինն իմ , ռսկերք
Մարմաջել, եիւ ծ ել սսւանց ցալ ո ւ վ է րք —
Չը տաս
խմե լ ո ւ , ինձ դ աոն դ եղե ր ,
Ես չ եմհանդռւրժում՜ ա յ դ աեսակ րաներ,
Դու– ինձ համար րեր ղինիով մի թա ս ,
Հետն էլ սրինգ եւ թմր ո ւ կ ո ւ սաղ:
Եթէ ա յ դ չ ՚ օ գ ն ե ց ինձ սսւողջանալ —
Րեր վ արդի նըման շրթունքներ ինձ վաո,
Եթէ այդ տ եղ էլ ցաւս չր սլրծաւ —
Յայա՚>1իր աշխալւհին, որ Հ ա ֆիղ մե ո ա ւ :
Թարգմ. ԱՐՍԷՆ
ԳՐԱՍԻԼՆԻԿԵԱՆ
ՀԱՖԸԶ
տոյ
կ՛՚երթանք
գրախտ
:
Նստան
, կերան
խմԼցին
, Հանգստացան
եւ նո­
րէն ւէամբայ
ինկան գէս/ի ղրախտ
: ^ալատին
ղրռ–
ներր Հասած
չէին տակաւին
, երբ մարգ
մր
ելաւ
Իրենց
առքել,
^"Վ էք
Գ՚՚՚-Ք*
<արցոլց :
Ես Աչիկ
երէցն
եմ , ի տանէ քաքաց
Հա
յ–
կաղանց , աղօթարար
ի մամ ու վանաց
Ա . կարա­
պետի, իսկ
սա՝
իմ
երէցկինն
է, ասոնք՝
իմ
ճմիկներս
են , այս ալ իմ իչուկս
է, միասին
առած
եմ ուտելիքս
֊ խմելիքս,
եկեր
եմ որ
մտնենք
գր ախտ
1
Երէ՛ց, կ՝րսէ անծանօթր,
ինտո՛՛բ
տէրտէր
Կ էԼԼԼ""՛ 1 մանաւանգ
կարգացուոր
, գիրի
զ°Ր"՛– ՜
թեան ծանօթ,
ել չես գիտեր տակաւին
թէ գրաիստ
երթալու
Համաբ՝
նախ պէտք
է անղիի
աչխարՀք
երթալ
։
Ախր , քանի
ռր մինչեւ
Հոս եկանք,
^գէ
մտնենք
ներս, զրախտին
եբեսԸ տեսնենք
:
֊ – Անկարելի՜
է ։
֊ Ո՛՛վ ես գուն
որ կ^արգիլես
, անունգ
Ր՛՛է
տեսնեմ :
Ես ՝Բրիստոսն
եմ :
Ա՜ յ Աստուած
քու տունր
չաւերէ
,
եթէ
դուն լալ մարղ
րչչայիր՝
քեզ չէին
բռներ
եւ չաբ–
չարեր։
կնիկ,
ղաբձի՚ր,
ետ
երթանք,
Աստուած
աւերէ քարուքանգ
րնէ ա յգ գրախտր
, որ
այսքան
անա րղա ր գատաւոր
ու սլաՀապան
ռւնի
ւ
Տէր Աչիկ առաւ իր կնիկն ու ճմերր,
եւ
էչու–
կին Հետ՝ գարձաւ
ետ , ղզքումր
սբտումր
I
ԲՈԻՌՆ
ՓՈԹՈՐԻԿՆԵՐԸ
չատ
ծանբ
վնասներ
սլատճառեցին
Եւրոպայի
զանազան
մասերուն
մէք է
Հեգեղանմ
ան անձրեւներ
կր տեղան
իտալիո
յ
Հիւ­
սիսային
- արեւելեան
մասին
մէք։
Ագրիականի
մէք խարսխած
նաւերր
չեն կրնար
ճամբայ
ելլել։
Աւստրիո
յ ւքէք ալ Հեղեղները
եւ ձիւնակո յտերր
ա–
Հ ագին վնասներ պատճառած
են ։ Զուից երիո
յ մէք
նոբ ձիւնակոյտեր
սաՀեցան
, 7եի Հասցնելով
ղոՀե–
բուն
թիլը
յ
ՊՈԻԷՆՈԱ
ԱՑՐԷԱԻ
մէք մեռած
է Բըուփի
թիլ
1
մրցակիցր.
Ֆրիզ
Թիսէն
(75
տարեկան),
որ
Հիթլէրական
չարմում
ր ղրամով
քաքալերած
էր
մամանակին
: Տետաղային
սակայն
կասկածելի
նկատուելով,
Նացիները
քնքած են անոր գեբմա
-
նական
Հպատակութիւնը
ել նոյնիսկ
,
1939/՛^՛,
երբ
արտասաՀմ
ան կր գտնուէ ր , իբրեւ
զեղծարար
,
ձերբակալման
Հրամանագիր
Հանած
են անոր գէմ :
ՄԻՇՏ
ԹԱՐՄ
ԱնՀասանելի
անիմանալի
Հրաչք ։
Հբամ
"՛Կ
է ՆԱ–
Օծութիւն
Հայրապետէն՝
ինչպէս
Ապրիլեան
սգատօնը,
տօնել
նաեւ Վար
-
գանանց
)^րզ
գարագարձր։
կար մամանակ
մը, ուր այս նուիրական
տօ -
ներու
վիղէն կախուած
էր
շովինիստական -
ֆա–
նատիկական - նացիոնալիստական
մեղազրագիրը
:
Ներկայիս
^ տյս տօնին պիտի
մասնակցինք
անխտիր
բո լռ բ Հայերս
: Ջիք խտիր
^Հրեայի
եւ
հեթանոսի»
, ՀՀառաքգիմական»ի
եւ ^.յետագիմա
-
կանի»
միքեւ .
Ուրախութիւն
մեծ։
Մամիկոնէից
քաքազռւն–
;
ներն ալ՝
ինչպէս
Աասունցի
Գաւիթը,
անցեալ
պաաերաղմի
չբքանին
, իրաւունք
ստացան
իբրեւ
ազգային
Հերոսներ
, Հայրենեաց
երախտիքին
աբ–
մանանալոլ
եւ փառաւորուելու
է
Կ՝երեւակայեմ
: Հայաստան,
Երեւանի
մէք ,
Մայր
Եկեղեցւոյ
ել միւս
եկեղեցիներու
զւսնգեբը
կր զօղանքեն
։ կր թնգացնեն
անոնց գարաւռր
կա–
մարները։
կոմիտասէն
դաչնաւորուած
Հայաչունչ
չսւրականներր
կ՝օրՀներգեն
օրուան
տօնը
• —-
« Նորահրաշ պսակաւոր հս զօրագլուի) աււա -
քինեաց . ..
Վարդան ք ա յ նահատակ որ վանեցեր գթշնա^-
մին է Վ արդ ա գ ոյն արե ամբ գ քո պսակեցեր գեկե–
ղեցի ..»
ԵԼ Վասակունեաց
մգլոտած
եւ
Հայրենագաւ
Հոգիները,
կր կսկծան
այսօբ,
անղենականի
խա
-
ւարչտին
խոր չին
մէք..՛
.ԽոբՀբգաւոբ
, սա Փետրուար
ամիսբ է
վասակէն
Հաղար
Հինգ
Հարիւր
տարի
ետքը
մեր պաամութիւնբ
կրկնուեցաւ
նոյն
կաղապարով,
\920ին ։
Նոբ վասակ
մըն ալ բուսաւ
Հայաստանի
գբլ–
խուն , Աւիսը
։ Ան ալ եկաւ Հայաստան՝
իբ կաբ–
միր ՛քուրմերով։
Ջարգուփչուր
ըրաւ իր
արենակից
աբմէքաւոր
գէմքեր
։
Աակայն,
Հայ մողովուբգբ
կրկին,
ինչպէօ
Վարգանանց
չրքանին
, ըմբոստացաւ։
Ոիրերով
,
զէնքերով
յարձակեցաւ
այս նոր - Վասակին
ալ
վյբան
է
Ոարեբաիստաբաբ
, Լենին Հեռատես
եղաւ,
եա
քաչեց
ա յգ գրռւմանր
Հա յաստանէն
, ինչպէս
Ա ՜՛
րած էր Ցազկերտ
Վասակին
I
Այս երկրորգ
Վասակն
(Ալիս)
ալ ,
կոբաւ
թ *ո՝.սւռական
ել ան յի չատակ
%
՝
՚՜
Վարգանանք
կան ու պիտի
մնան Հայ երկՆա -.
կամարին
վրայ
ինչպէս
փայլուն
ասաղէ
ծ ւ
^ենք
պիտի
երգենք
մ իչա •
իմ հայրենե ա ց հո գ ի Վ արդաճ
. Հո գ իս հ ո գ ւ ո յ դ եղնի ղոլրր ա ճ
.• Որ Տղմո ւ տ ի ափերի մօ տ
Վ աթս ո ւն հագար կտրիճներով
Զա ր կիր գարկուար, ինկար ք ա յ
ք ա յ • • • :
(1ր հայրենեաց շողայ արեւ
Շաւարշանայ դաշտին վ երեւ :
ՀազարՀինգՀաբիւր
տարի*։
Օչինչ
:
Միչ"*
թարմ,
միչտ
խրախուսիչ
պիտի
մնան Վարգա
-
նանք
մեզի
Համար։
Կ՛
Պ^ՏՕԻՇ^
€6ԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(68)
ԼՐՏէՍ ԿԻԿեՐՈն ՍնԳււՐՍՑԻ մեձ
(Գրեց՛ գերման գեսպանաաան կցորդ Մք13ԶԻէ1)
ԻՆԶՈՒ ԱՑԳԲԱՆ
ԱՐՑՈՒՆԲ
Կ՝ըմբոչխնէի
Պ ՚ ՚ ՚ ֊ ր ս ա յ ի քազցբ
օգն ու
գեղեց՜
կութիւնր
, Հեչտանքով
կատարեցի
առաքին
լՈ ՜
զանքներն
ու քնացայ
, ինչպէս
կր պատաՀէր
երՐ
բնկճուած
չէի այսքան
մեծ բեռան
մը տակ %
Հազիւ
սակայն
սկսեր
էի վայելել
այս
խազաղ
կեանքբ,
որ անիրական
կր թուէր,
երբ
Անղարա–
յէն
Հեռաձայն
մը խանգարեց
ղուարթ
տրամա
՜
գրու թիւնս
I
ինծի
կբ Հաղորզէին
թէ գերմանական
գես ՜
պանա տան
պաշտօնեանե
րէն
մէկր
գաս ալիք
եղած
էբ իսթանպուլի
մէք ,ապաՀովաբար
Անզ լիա
ցինե­
րու
կողմ ր անցնելու
Համ ար :
կ՝ոլղէ ին
Հ ասկնա/
թէ խնղիրը
կապ
ունէ՞ր
ինծի
Հետ,
որռվՀեաեւ
ծանօթ
էի գասալիք
անձին եւ իր պետր
բարեկամ–
ներէս
մէկն էբ։ Այնքան մտաՀոգ
էի որ երեք
վերք Հապճեպով
պատբաստեցի
պայուսակներս
եւ
առանց
Հանգչած
ԸԱալու
վերագաբձայ
Անզարա։
Ցնցող գէպք
մրն էր այս գասա լքում ր,
առաքինր
երկար
չարքի
մբ :
Մէկր որ գեռ երիաասարգ
էբ , անցեր
էթչնա–
միին
կ-զմբ, ապաՀովաբար
իր կնոք
աղգեցու
-
թեան
տակ
։ իր մեծ իմացականութեան
պատճա
-
ռաւ , կարեւոր
պաչտօն
մ ը տրուած
էր իրեն գես­
պանաաան
մէք, ել ան կր մեկնէր
իր Հետ
տանելով
թանկագին
տեղեկութիւններ
, զոր պիտի
յանձնէբ
Անգլիո
յ , Գերմ անիո
յ մ իակ
թշնամ
իին , ռր
կբ
գտնուէր
թրքական
Հողի
վբայ
:
իր պետը , որ գ ե ռ պաշտօնի
գլուխ
էր , սար -
սափաՀար
եղած
էբ : Հակառակ
իբ
Համբաւաւոր
յստակատեսռւթեան
, չէր կրցած
գռւչակել
իբ
ստորագասին
մտաղրռ
ւթ իւննե ր ը : Պատասխանա
-
տու կը նկատռւէր
անոր փախուստին
եւ երկար
ա–
տեն մաղէ մը միայն
կախում
ունեցաւ
իր
կեանքր։
՛Բանի մր օր վերք , երկրո րգ
գասալքութիւն
մ լ ^ ալ տեղի
ունեցաւ
: Անոր յաքո րգեց
ե ր րռ րգ
մը։ Արգարել
չէին պակսեր
Փանիւրմի
ոչփւաբ
-
ներբ
:
Գորնէ լի ո րո չապէս
գիրք
բռնեց
այս պարագա
-
յին
մէք։
Զէր կրնար
Հասկնալ
թէ ինչ բան կրր -
նար գերման
մը թչնամ
իին գիըկբ
նեաել,
մաՀու
ել կենաց այս պայքարի
լ^ւթացքին
է
Բարտոլղա–
բոլՀիս
բառ չէր գտներ պախարակելու
Համար
այս՝
րնթացքը
յ
Ուչագրռւթեամ
բ մտիկ
կ՝րնէի
իր յա յտարա–
րութիւններր։
Պէաք է րսեմ , թէ քիչ մը կր զար -
մտցնէին
անոնք
զիս։
Ամէն
պարազայի
մէք
ինք­
զինքս Հանդիստ
զգացի։
Ոչ թէ, որովՀետեւ
կը
կասկածէի
իր ալ
մ տագրութ
իւննե րո ւն մասին
,
*"յչ
Գոբնէլին
միչտ
անՀասկնալի
էր մնացած
ին­
ծի : իր վերասլաՀոլթիւնր
սլատո լա ր մր կը
ղնէբ
իր եւ չուրքի
անձերուն
միքեւ
եւ իրեն կուտար
ա–
ոեղծռւածային
նկաբագիբ
մը, Ոք
խոբՀբգածելու
կը ՚քղկր զիս ՚.
Գոբնէլի՛ն
կբ զայրանար
դաւաճաններուն
գէմ ՚
բացառաբար
մոռցաւ
իր վերապաՀոլթիւնբ
ել շա­
տախօս
դա րձաւ
։ իմ ացայ
ռ ր երկու
եղբա
յրներ
ունէր , երկուքն
ալ սպա
յ , կը կռուէին
ռազմ աճա­
կատին
վրայ
ել գուցէ
պիտի
մեռնէին
դաւաճան
-
ներու պատճառաւ
;
Այս խօսքերբ
առողք
Հայրենասիրութիւն
կը
մատնէին
: Անոնք որ ճակատ
չեն ղբկռւած
,
Է^Ր՚՚էր
Գո րնէ լի , պա րտաւռ բ են բաբձր
պաՀել
զինուոր
-
ներու բարոյական
կռրովբ,
որպէսզի
այգ
կերպով
դոնէ օդնած
րլլան
Գերմ անիո
յ վերքնական
յաղ -
թանա կին : Եւ արՀամարՀելի
էր, այն որ թըչ -
նամիին
կ՝անցնէր
Հանգիստ
կեանք մր
ապաՀովեէալ
Համ ար : Գո րնէ լի ի իւրաքանչիւր
բառը
կը յա յտ -
նէր թէ Կէ՚^պէլոի
արմանաւո
ր մէկ ա չակե բտն էբ
։
Ուրախ
էի ռր Գոբնէլին
ցոյց տար
վերքապէս
,
թէ մարգկային
արարած
մրն էբ, ել
վերքապէս
կ՝արտա յայտէր
իր մտածում
ր ։
Ուրախ
էի որ կեանք
կ՛՚առնէր
այգ էակը,
օր
երբեմն
այն տպաւո րո լթ իլն ր կր թողուր
վրաս
թէ
չի պատկան
իր մ արղոց
գա ս ա կա ր դին , ել
մ եղի
պէս միսով
ու ոսկորով
չինուած
չէ :
Գոբնէլին
Հրաւէրներ
կ՝րնգունէբ
այմմ
ւ Ն"յն
իսկ կր պատաՀէր
ռբ կատակէ
ել կր փայլէին
իր
աչքերը,
որոնք բնգՀանրապէս
այնքան
անկենդան
էին ։
կ երեւակայէի
թէ իբ արգիւնքր
աւո լած
էբ
վլյրքւսպէս
ներողամիտ
ու վսաաՀող
վերաբեբոլ
-
մրս •֊
Գոբնէլին
մեր տոլնբ կուգար,
ոչ թէ
իթք/՚է֊
պաչ0*^^՚*յ
է "յէ ^Ի*^ թաբեկամնեբո^
%մօ։՝հ ։
Fonds A.R.A.M
1...,129,130,131,132,133,134,135,136,137,138 140,141,142,143,144,145,146,147,148,149,...598
Powered by FlippingBook