ա,յ–Հյ–\յ–֊Հ^^*լք–\Տ–^ա–
ւ ւ – ւ ^
է։լյ;«հաե«.
ց ս օ ւ ւ ա ք ^
ճատատւ^
տյյ
տսււօբտ
ք օ ո յ շ շո 1925. Ս.Շ.8. 376.286
0ս–6էէ6ա––Բւօրոքէ&Ո6 : ՏՇՏ.1«1ՏՏ;Ա^Ա1Վ
յ ,
17,
ւ
^սշ ՕՅաշտաշ ֊ Ր^տ1Տ (13)
^^1^ ; ^^^ճձ, ^Փր–. Տար. 1600, ա ր ա ֊ 500 ֆՐ •
1 | ; ^ ^ € 0 | ^ 7 0 ^ Գ ի ն 7 Ֆր– €. €. ք. Ր
ՅՈՏ
1678-63
^ ^ ^ 3 ^ ^ ' « ^ ^ ^ V ^ ^ ^ ^ 1951
Կիրակի ւ լ Փ Օ Տ Ր ՈԻ Ա Ր
27րդ ՏԱՐԻ ֊ 27 յ^ոոշք Ւյօ.6՞80–Նոր շրջաքւ թ ի ւ 1791
ԱԵՐ ԽՕՍՔԸ
ՄԻ%աւ
ՄՐԲ ԱՑՍՊԷՕ...
Անսպառ
նիւթ՝
Երեւանի
մէք եղաձ Հրատա ֊
րւսէԼոլթեանց
թնդիրքէ
Հ
Տպագրական
մեքենան վր րանի
նոյն
ուղղ"^
թեամր։
Միչտ Պետական
Հրատարակչականն
է
որ
լոյս
կ՝րնծայէ
ինքնագիր
Հատորներ եւ
թարգման
նութիւններ
, Համաձայն
կանխորոչ
ծրագրի
մր :
Իրրեւ
րնկՀանոլր
երեւոյթ
, չատ մը դիրքե -
րւ լ անուններր
միայն
կ՝իմանանք։
րախաալոր
եթէ կարենաք տաս նէն
մէկը
ճարել,
գիմելով օ ֊
տար
գրավաճ.սռնե
րու ւ
կ՝ըսեն թէ պաաճառը
այն է որ գիրքերը ան -
մ իքապէս կր լպառին է
Որքան կրցած
ենք Հետեւիլ,
ամէնէն
կարեւոր
գիրքերոլ
(դրական)
միքին
տպագրութիւնն
է
2(00 - 4000 :
Հազուադէպ
են
8000 - 10-000
Օ -
րինակները
ԼրնզՀանրապէս
քարոզչական
- կու-
սակցական
, մանկական
եւայլն) :
Օրինակ, գ. Դեմիրճեանի
«վարգանանք-ծին
Ա– Հատորր տպա ած է
4000,
երկրորգը՝
6000
օ -
րինակ
յ
(իլրաքա՚ւ– Կւր զրքի
վրայ կր
նչանակուի
տպադրուած
օրինտկը
,—• իրենց րառով՝
աիրաԺ։։^
էււ&Տ^) :
Ս եղանի
վրա
յ ւ։լնինք երգարան
մը , ապուած
Երեւան,
\949ին,
20.000
օրինակ։
« Ա ովեաական
Գրականութ
յուն եւ Արվեստ
ֆ
ամսաղիրը
միակը
իբրեւ
աիրաԺ
ցոյց կու
տայ
երկու
Հաղար
օրինակ
Արգ
, չա՞ա են ա յս քանա կութ իւննե ր ը
երկրի
մր Համար
ուր Համ աիսմ րուած է աւելի քանմէկ
մ իլիոն
մոզովուրդ ;
Մանաւանգ
որ. Հայկական
ԱրաասաՀմանն
ալ
իրաւունք
ունի կա ր եւո ր բււմին
մը ստանալու
գոնէ
զ րական
Հրատա րակռ ւթիւննե
րէն
։ Ուղղակի
ա–
սլրսպրելով
եւ դնելով
։ Ոչ թէ օաար
մի^որդնե ֊
րու կամ սեւ չուկացիներու
դիմելով,
ինչւզէս տա
րիներէ ի վեր
է
Բարեմիտներ
պիտի փսփսան
թէ
թերեւս
թուղթ
չունին,
աւելի մեծ քանակութեամր
տպե -
լու
Համ ար
ւ
իրականութիւնն
ւՅյն է որ կրնան
թռնոներով
թուղթ
ճարել, երր Հարցր կր վերարերի
թխածոյ
եւ թարդմ անածոյ
Հրատարակո
ւթեանց
, ի փառս
կուսակցութեւյն
է
Հ/աՀեկան
պիտի րԱար քով քովի
չարել ազ–
զտյիս եւ միքաղղային
գրականութեան
ել ար -
ուեստի,
ընգՀանուր
մչակոյթի
վերարերեալ
գիր–"
քերր
կուսակցական
Հատորներուն Հետ ;
ԱպաՀովաբար
առաքինր
մ ան րան կա ր փ"ՔՐ
Մասիս
մը պիտի
կազմէր, իսկ միւսր
իր
չո՚֊ՔՐ.
պիտի ձդէր անոր վրայ,
իրրեւ Մեծ Մասիս
է
Գոնէ այս տպաւո րութիւնր կր ձգեն
իրենց
թերթերուն
մէք ծանուցուած
եւ
գրախօսուահ–
Հ րաա
արա
կութ իւններր :
«Աովետական
Հայաստան » օրաթերթի
1951
Տունուար
6ի թիւէն
կ՝իմանանք թէ լոյս տեսեր է
Հ Լենինի
երկերի ]^րդ Հատորի
Հայերէն
Հրատա–՛
րակութիւնր
> :
Նոյն
թերթր
յունուար
\ \ ի
թիլով
ալ կր ծա
նուցանէ թէ լոյս տեսած է Լենինի
երկերու
երե–
ՍՈ
ւնեւերեքերորգ
Հատորը որ կր
պարունակէ
Հանգոլցեալին
յօգռլածներր,
ճառերը եւ նամակ–
ներր՝
1921
Օգոստ. )6էն մինչեւ
1923
Մարտ
2 =
կը նչանակէ թէ տակաւին
15
Հատորներ կան
որ
Հայերէնի
պիտի
թարգմանուին
։ իսկ ռուսե ՜
րէն
րնագիրր դեռ չէ վերքացած :
Նոյն
ձեւով կր թարգմանուին
Աթալինի Եր
կեր ր , յօդուած, ճառ, զեկուցում
եւ ուրիչ
ինէ
որ
բխած է իր բերնէն կամ գրչէն
Եթէ
չենք սխալիր, այս երկերուն
Հայերէն
Հատորներուն
թիւն ալ արդէն
Հասած է տասնի
^
իսկ
չարքր դեռ չէ վերքացած :
Միայն
Լենինն ու Աթալինը
չեն որ
այսպէ"
լեռնակուտակ
Հատորներ կր դիզեն
բոլոր
մողո–
վուբգներու
լեզուներով ւ
Այգ
մո զովո ւրգնե բուն մեծ ու փոքր
«ռեւՈ -
լուցիռնէրՖներն
ալ իրենց
«երկերի
մոզովածու ֊
ներ
»ն
ունին,
որոնք
նոյնպէս կր թաբղմանուին
:
Տակաւին
չենք խօսիր
Հայերէն
թարզմանու ~
թեանց
լեզուի
մասին։
Աւելի լալ կրՀասկնաք, ե–
թէ անոնց ֆրանսերէնբ
կամ անգլերէնը
կարդաք •
Եւ ս՚քո՝
եբեսաւն աաբիէ ի վեբ ...
• - .-, ,
Ո՛
Խմբագիր՝
5.
ՄԻԱԱ^ԵԱ^
Օ Ր Ը
0
ՐԻ ն
Մ Ե ՜ՂՔ ԹՈՒՂԹԻ՛Ն • - •
Թերեւս
դիտէք
« թէքէեան
ֆոնտդի
յանձ
նախում՛բ
մը կազմուած է ԳաՀիրէի
մէք. Հրատա
րակելու
Համաբ
Հանգուցեալ
բանաստեղծին
«Ամ–
բոզչական
Երկերր
Տ– »
Արգէն իսկ լոյս տեսած
են վեց
Հատորներ ,
րնտիր տպագրոլթեամբ
: Տակաւին
կը ւ՛^ սն
երեք
՛՛՛ատո րնե ր
յ
Իւրաքանչիւբ
Հատորի
ծախքը՝
Հարիւր
ոսկի
կամ
աւելի, , սաանձնած
են բանաստեղծԼւն
բարե -
կամնե րը
I
Անչուչտ
զրադ,ստ
մը պիտի
զբաղի այս Հրա–
աա րակռ ւթիւննե
րով
է
Վեց
Հատորներուն
մէք, ուչադրութիւնս
գրա
ւեցին
ձախաւեր վէպ մը, որու
մասին կը խօսիմ
առանձին, եւ Տրղ գիրքր,
— « Հովաճար հ ռ գ ւ ո յ ,
արռակ եւ ոտանաւոր
երզԼւծանքֆ
:
Հազիւ
թւլթատած
,բառ մը թռաւ
բեբնէս
՚ –
Մե՜ղք
թուղթին
. . .
ինծի
ծանօթ
չեն թէքէեան
Ֆոնտի
Ցանձնա -
խումբին
անգամները :
Կ՝ուղեմ
Հաւատալ թէ անոնք ոչ միայն
դրամ
ճարելու
յատկութիւն
ունին,
այլեւ
քիձ ՜ չաւո
գրական ճաչակ :
Արգ,
ինչո՛՛ւ տպեր են այս Հատորր
(8^^) »
Բանաստեղծը
մեծարելո՛՛ւ
թէ Լսայտառակե -
լու Համար :
Ո ել է դրող,
ամէնէն
Հանճարեղէն
մինչեւ
բանքարեզբ
միչտ ալ գրչի
է""՚Գ^Ր
կ
ունենայ,
պարապոյ
մամերուն։
Երբեմն
գզրոցին
մէք կը
պաՀ է ղանոնք
, երբեմն ալ առօրեա
յ մ ամ ուլին կը
յանձնէ
ւ
ՎաՀան
թէքէեան ալ գէզ մբ ձեռագիր
մրռ -
աեր կամ տպեր է , տարԼւնեբու
լՈւթացքին : Զանա
զան
առԼւթներով։
Ոտքի
վյւայ։
Աուրճ
մր
խմւմծ
կամ նարա խաղացած
ատեն։ կամօրիորգի
մը ալ–
^ – յ ՝ / , է
մէք։
ի նք է կտակեր որ այգ զրաբանութԼււններն
աչ
Հատորի
մը մաս կազմ են , իբբեւ
մնա յուն
յիչա -
տակա րան
I
ՕրԼւնակներով
խօսիմ, կարճ
կասլելոլ
Համաբ
ասէ - կօսէները :
ՎԱՀԷ
I,
ՖՐԱՆԱԱՑԻ
ՀԻՒՐԵՐԸ
Հ 8ԱՌԱՋ
^Ի ԽՄԲԱԳՐԱՏԱՆ
ՄԷԶ
Երէկ պատիւ
ունեցանք
մեր
խմբագրատան
՚^էէ
րնգունելու
ՇՅհւ61Տ ճս Տսճ/՛
Հբատարակիչր, Պ՝
յշ&Ո 6
Ձ
11
Յ
Ր(1
ել իր աչխաաակիցր
,
երիտասարգ
բանաստեղծ
Լսշ ^ոճքՇ 1V13^^^1 ,
երկուքն ալ այլ
եւս Հանրածանօթ
ոչ միայն
Մարսէյլի եւ Փարիզի
,
այլեւ
ուրիչ
գաղութնե
բու
մէք :
Մ տե րմ ական խօսակցութեան
մր րնթացքին ^
մեր
բարեկամներր
անդամ
մ ր եւս
Հ ա ւա ս տե ց ին
թէ կարելին
պիտի
փորձեն,
լաւագոյն
Հատորբ
ն,, լի րելու
Համ ար
Հա յոց պատմ ութեան ել մ չա -
կո յթին : Ան չուչտ
^ո րՀակա լութեամ
բ կ^լնգո
ւն ին
զանազան
թ ե լագրո
լթ իւննե ր եւ նիւթե ր ,
բա
յց
չեն
ուզեր
նա խա սլա չա րռ ւի լ գոց եղած
անուննե -
րոէԼ , գիտակցօ
րէն եւխո բու թեամ բ ,
արգիական
ուղղութեամբ
ռ ւսո ւմնաս Լ;րե լո լ եւ մ չակե լու Հա–
մ աբ
Հա յկական
դրականութեան
եւ արուեստի
իւ–՛
րաքան
չԼււր
ճիւղ :
Իրենց տպաւո
րու
թ իւննե ր բ
արձանագրելով
մեր
այցելուներու
տոմարին
մէք, երկուքն ա/ նո -
րէն ել նորէն
իրենց
Հ իացում
ր կբ յա յտնեն
Նարե
կի եւ ուրիչ
Հայկական
գոՀարներու
մասին :
Լսշ ճոճքՇ ւ^ՅէՇՇւ
կը գրէ •
— « Արդէն իսկ կարդ լքը ֆրանսացի րանաս–
տեղծներ չեն կրնար հաւատալ թ է
^
–էն ԺԸ • դար,
հայ գրողներ այնքան |Նիղայս , գ ո ւնա ց եղ ե ւ նոր
լեղու մը կը ղո ր ծ ա ծ էին որ կարծես
կը մր ց է ին
քսաներորդ դ արու րանաստեղ ծնե լաւն հե տ :
Ա յլ ե ւ ս լքեղի կր մնայ հ ա յ մ ե ծ րանաստեղծ–
ներուն ւ|երադարձնել ա յն փաոքը որուն արժանի
են անվինելիօրէն » :
I
ՌՈԻԱԵԻԳԵՐՄԱՆ
բանակցութիլննեբ
կը կա–
տարուին
Պերլինի
ամերիկեան
չրքանէն
ք,սնի մբ
քի/ոմ
եթր
անդԼն
, Գերմ անիո
յ մ իացմ ան
մ ասին ,
ինչոլէս կր Հաղորդեն
իրազեկ
աղրիւր է ։
կ՝բսուի
թէ
հյ • Մ Լ՛ութեան
նե րկա յացուց
ի ^ է Մ ալենքով
,
որ տիրական
գիրք
մբ կր վայելէ
Աթալինէն
եւ
^ռլսթովէն
վերք ։
^7աևսափ հէ Իտպիպ
Սիչհէ
Վարչապետ Պ • Փլեվէն ել արտաքին
նախա -
րար
յ . Շուման, այս իրիկուն կրմեկնին
Փարի -
զէն երթտլոլ
Համար իտալական
Ռիվիէրայի
Աան–
թա
Մաբկրիթի
փոքրիկ
քաղաքր
(Ռափալլռյի
մօաեբր)
,
Հանդիպում
մը պիտի
ունենան
Ի–
տալիոյ վարչապետ Պ • տէ կասփէրիի
եւ արտա -
քին նախարար
կոմս Աֆորցայի Հետ :
Պատերազմէն
ասգին
առաքին
անգամն է որ
երկու կառավարութեանց
պետերը
իտալիոյ մէք
պիտի տեսնուին եւ կարծիքներու
փոխանակու -
թիւններ
պիտի
ունենան
ուղղակի
Ֆբանսան
եւ
իաալիան
չաՀագրգռռղ
Հարցերոլ
չուրք։
իաալեւ–
ֆրանսական
մերձեցման
նպատակով,
առաքփն
անզամ,
\94%ին,
թորինոյի
մէքխո րՀ
բգակցեցան
Պ • Պիաօն ել կոմս Աֆորցան : Տետոյ
\949ին
աեղի
ունեցաւ
երկրորդ
Հանդիպում
մը Պ– Շոււքանի եւ
կոմս Աֆորցայի
մասնակցութեամբ
։
Մաքսային
միացման
Համաձայնագիրր
կնքուեցաւ
\94ճի մո
ղո ։Լին : Այս
միեւնոյն
Հարցր կբ գտնուի
նաեւ
այս
անղամուան
օրակարդին
վբայ, նկատի
ունենալով
որ Հարթուելիք
գմո ւա րո ւթ իւննե ր կան տակաւին
:
Նախարաբներր
պիտի
քննեն
նաեւ
Շումանի
ծրագրին
(եւրոպական
պողպատի ու
Հանքածուխի
արգիւնա
բե րութեան
մ իացմ ան) Հեա
կապուած
զանազան
խնգիրներ եւ նկատի
պիտի
առնուի, թէ
իտալական
ճա րտա
րա րո ւեստ ը որքանով
կրնա
յ
օգտուիլ
ալմերիական
Հանքա
յին ա րտադրռ
լթ
իւն–
ներէն։
Պիտի
քննուի
նաեւ իտալացի ա շխ ա սւա լո ր–
ներուն
Ֆրանսայի
մէք օգտագործման
Հարցը
է
Այս
Հարցերոլ
չարքին
^ւնութեան
ւզիտի առ
նու ի նաեւ
մ իքաղղա
յին
կացութիւնր։
իտալիա
չի
մասնակց
իր Ազդամողովին
եւ Հետեւաբաբ
չի կրր–
նար իր տ ե ս ա կէ տնե ր բ պաչտպանել
իր
ո լզած
ին
պէս ել արտայայտուիլ
նաեւ
Գերմանիոյ
վերա -
ղինման ու Եւրոպայի
պաչտպանութեան
մէք
անոր
մասնակցութեան
մասին։
իտալիա
, առքի մէկ Օ -*
րէն
Համաձայն
գտնուած է
գեբմանական
այս
մասնակցութեան
եւ Ֆրանսայի
,
Հոլանտայի ,
Պելմիո
յ , Լիլքսէմ
պուրկի
, Աբեւմ տեան
Գերմա -
նիոյ եւ իր մասնակցութեամ
բ կազմուելիք
պաչա–
պանողական
չրքանակի մբմասին է
Երկու պետութեանց
վարիչները
աչքի
առաք
ունին նաեւ
այն Հանզամանքը
թէ իբենց
երկիբնե^
բուն
մէք ումեղ է Համւսյնավաբռւթիւնբ,
ինչ որ
կրնայ
որոչ դերմր կատարել
, այս տարուան
բն -
թացքին
կա յանա
լիք
Լ,տա լական եւ ֆրանսական ;
ե րեսփո ի՚ւանական
րնտ րութեանց
մէք։
Ֆրանսա եւ
իտալԼ՚ա
պիտի
մ տածեն
նաեւ
գո
րծռւնէութեան
միաաեսակ դիծ մը մ չակե լ , Համ ա յնավա
րութեան
կողս՚է պատաՀական
ամէն
դմոլարութիւնւ
գիմա–
գրաւելոլ
Համար
։
Ֆրանսական
մամուլը
խանգավառութեամբ
կ՝ողքունէ
երկու
քոյր
մողովուրգներռւ
վաբի^ե–
բուն այս նոր Հանգիպումր
եւ բարենչան կր նկա
տէ անոնց գործակցութեան
բաբգաւաճմաՆ
Համար :
(1ուրեոու շաոու նա1
|ւււ71
^իւ նո կաոդաւ Դ • է^)
Հւսէգաևաև(փ ^ՏՕՕաԱեակը
ՊԷՏՐՈԻԹԻ
ՄԷԶ
ՊԷՑՐՈՒԹ^
(6առաջ).—
Փեարուար
4ին , աո^
տուան
մամը
10^5՛,
աեղի
ունեցաւ
Վարգանանց
պատերազմ
ի \ 500ամեակի
տօնակատարութիւնը
սինեմա
Ռիվոլիի
չքեղ
սրաՀին
մէք որ ծայրէ
ծայր
լեցուած էր խուռներամ
բազմութեամբ
։ Հանգի -
սութիւնր
կազմակերպուած
էր
Համ ազգա
յինի
Պ է յ ր ո ՚ ֊ Բ Ի վարչութեան
կողմէ
I
Բացում ր կատարուեցաւ
լիբանանեան
քայ -
լերդով,
զոր նուագեց
նուագախում
բբ , ղեկավա
րութեամբ Պ– Օննիկ
Աիւրմէլեանի ,
Օրուան
նախագաՀն էրրնկեր
Գասպար ի-
փէկեան
, ոբ Հրաւիրեց
Հասարակութիւնը
յոտըն–
կյս յարգել
յիչատակր
\
036
սուրբերուն
: Տետո
յ
էեչաեց թէ Հայ մուլովուրգի
պատմութիւնր
ծը -
նունգ առաւ գիւցաղնական
առասպելով
, երբ Հայկ
ՆաՀապետ
իր նետով գծեց ազատութեան
ճամ-
բան։
Նուագախումբր
նուազեց
Պէթ^ովէնի
«էկ-
մունգ»ր։
Վարգանի
ճառին
րնթե րցում
էն
վերք,ա–
ռաքին բանախօս
ր բնկեր
Մ •
Իչխան ,
խօսեցաւ
Վարդանանց
պատերազմի
նախօրեակին
Հայ
մողո–
վուրգի
մչակութային
վերե լքին
չուրք : Գադարէ
մր ՛Լերք, նուագախումբր
Հնչեցուց
կոմ իտասի
ՀՀաբրբան^ր
ել «կաբապի
երդը^ ու Ապենզիար -
եանի
«Վայթարմաֆն։
Երկրորդ
բանաիսօսն էր րնկեբ Գ՛ Գիւզալեան
,
որ պատմական
փաստերով
պարղեց
Վարդանանք
պաաերազմի
արմէքր։
Փակման
խօսքր կատարեց
նախագաՀր
, վրս–
աաՀութիւն
յայտնելով
Հայոց
ապագայի
մասին։
է^^^^աաա^^^^^^^ա^^^^^^^^^^^^^^^^^^
ՏԽՐՈԻՆԻ — Հա յ մողովուրգի
վազեմ
ի բա -
րեկամներէն
Պ–
յստէւո ՇօճՅքէ,
նախկին
նախարար
եւ ծերակուտական
, գմբախտո
ւթիւնն
ունեցած է
կոր»նցնելոլ
իր կինր, որ նոյնպէս աչխատած է
հս,յ տարագիրներու
բաբաբութեան
Հտմար։ թեր
ցաւակքալթիաձնեթԱ
։
Fonds A.R.A.M
