Աշխատա&քը կը գԱաԽաոփ
ԶԱՕՆԵՐ
ԳԱՒԱՌԷՆ
« Մանոլկներոլ.
Օր»
ոլ.աՆ աօ
՚նա վա
ւո
ա ր ո I–թ ե ան
հյաչի
կողմէ՝
կչ, բաւէ,
որ կրընոպլի
մեձագոյն
սրահր
լեցուի
հոհ– րազմութեամր
մ ր ։
Գաղութշ
ներկայ
էր , շաա
քիչ րացառոլթեամբ
:
Հանգէսր
կր սկսի
^ բարձրագոյն
գասարանի
աշակերաներուն
կողմէ ներկայացուած֊
ղաւեշաով
մր
այնքան
յաԼող,
այնքան
բնական,
որ մեհա
-
պէս
կր խանգավ
առէ
Հանղիսաաեսներր
:
Տեաոյ
ամբողջ
երկու, ժամ,
խմբերգ,
արա
-
մախօսոլթիլն
, խմբական
պար,
երգ
ու արտա
֊-
սանոլթիլ^ւ
իրարու
կր յաԼորղեն
բարձրախօսին
առջեւ։
Փոքրիկ
գե րակաաա
րնե ր ր
եօթանասունէ
աւելի
, իրարու
հեա
մրցումի
ելած֊
են ։ Զէ"
որ
բեմին
շաա
մօաիկ,
սեղանի
մր
^"՚–/՛^ յ
ներկանե
~
րէն ք^արուաՆ
մ ասնաւո
ր յանձնախում
բ մր
ԼՏի–
կին Փիլաֆճեան,
պ. քկ. Ա . Աանուկեան
ԼԱ • է -
թիէն)
Արսէնեան
, Աառանճեան)
զիրենք
կր զի ֊
աէ , եւ որոնց աուած֊
որոշումէն
է կախուահ
ի ֊
րենց մրցանակ
սաանալու
հարցր . • • :
Շաաեր
,
տարիներէ
ի վեր մասնակցած
են մանկական
հան–
գէսնե
բու
գե ղա ր ո ւե ս աա կան
բաժնին
, եւ
հայերէնի
մէջ
ըրահ
են մեծ– յառաջգիմութիւն
եւ
գրեթէ
չունին
բեմ
ի կաշկանդում
ը :
Կ՝արսւա։։անեն
, կ՝երդեն՝
մ է կր միւսէն
յաջող,
խանգավառելով
, յուզելով
ներկաները
,
որոնք
իրենց
գոհանակոլթիւնր
կ՝արաայայաեն
ջերմ
ծ֊ափե բով
է
Շուարած֊
է մրցանակաբաշխութեան
յանձնա
իսում րր : Գժուար
է չնարոլ
թիւնր
: ի՞նչսլէս
խօսք
հասկցնել,
մանաւանղ
6
8
աարեկան
չարաճճի
~
ներուն,
որոնք
բեմին
չուրջ հաւաքուած֊
ինքնա
• ֊
վստահ
, կրակոտ
աչքերով
կր սպասեն
իրենց <<.շա~
Հահ» • • • մրցանակին
: Եւ վախանակ
վեցի,
ինչ -
պէս
որոչուած֊
էր^ կուտանք
նուէրներ
տասնեւ
-
հինդ
հոգիի։
Անո՞ւն
կ՝ուզէք
, բայց
ո՞ր
մէկր
է
Արգար
րլլալու
համար պէաք
է շարել
բոլոր
ա -
նոլննեբն
անխտիր
: քէյեղճ
«Յւսռա^»
• • • ;
Շաա
յաջող
էր
բո լո բովին
փոքրերու՚հ
բաժ ի–
նր,
որուն
համար ջանք չէբ խնայած֊
մեր երիտա
-
սարդ
րնկերուՀին
, Տիկին
Կիւմիւշեան
:
կաղանդ
պապայի
գալու
ժամն
է ։ Երկու
վաք֊՛
րիկ
պատգամաւորներ
կ^ր գիմաւորեն
ղինքր ։քէ/ա–՛
ղով
ու պարով
կ՝առաջնո
րգեն
գէպի
բեմ՝
որ կր
յորդի
երեխաներով
: քւյեղճ ծ՜երունի
, չաա
յոգնած՜
է՝ ԿԸ պատմէ
թէ Հայաստանէն
կոլդայ
0՝ուրքիոյ
ճամ բով
, թէ Թուրքերր
առած՜ յափ չաակած՜
են իր^
բոլոր
ունեցած՜ր,
խլահ՜ են նոյնիսկ
իր ձեռքի
դա՛
ւաղանը՛
՚ ՚ ել ինք, ախուբ
ու տրտում
կոտրած՜
աւելի
մր կռթնելով,
չարունակած՜
է իր ճամ բան :
Բարեբախտաբար
կրրնոպլ
հասնելուն
, Հանգիպած՜
է կապոյտ
քՍաչի Տիկէննեբուն՝
որոնք
իրեն
տշ -
լած՜ են չատ
մր նուէրներ
, բաժնելու
համար
իրենց
պէս
հայ դպրոցր
սիրող
խելօք
ու
աշխատասէր
պզտ ի1լնե րուն
;
Բառոբգ
ժամ դադար
: Ներկաներու
ներողա
-
միտ, խանդակաթ
նայուածքին
աակ
կր ձգեն , որ
հարիլր
երեսունէ
աւելի
մանչեր
եւ աղջիկներ
ա–
զատօրէն
ճռուողեն
, իրարու
Հաղորդեն
իրենց
մանկական
տպաւո րոլթիւննե
ր ր, երթան
ցոյց
տան
իրենց
ծնողքներուն
, իրենց ստացած՜
նուէրնեբր
%
Տիկին
ժամկոչեանի
կողմէ
նուիրուած՜
ափսէ
ՎԱԼՊԱՐԷԼԻ
ԾԱէԿՈԾԸ
ՄԱՐՍԷՑԼ,
21
Յունուար
Այսօբ,
Մաբսէյ–
լի արուարձաններէն
Վալպարէլի
^Փաթրոնաժ»ի
սրահին
մէջ տեղի
ունեցաւ
հայկական
ծաղկոցին
՝՝անգէսշ
: Բացումր
կատարուեցաւ
«(/՝աբսէյեէ
՜
զ»ով
եւ « Ծաղկիբ աղատ »ով,
որոնք
ունկնդրուե
ցան յոտնկայս
Հ Ապա
օրուան նախագահր,
Պ • Ե ՜
՚ԼԻՀԷ Կէտիկեան
կարդաց
դրաււէր
ճառ
մր,
որ
մէ
տեղեկացանք
թէ ծաղկոցը
կր տեւէ
7
տարիէ
ի
վեր : ^Նոբրնտիր
Հոդաբարձութիւնը
սրտագին
վւարած֊
է իր Նաղկոցին
եւ անՀրաժեշտ
է որ
ամէն
թ ՚ " ղ ^ ց ի զօբավիդ
Հանդիսանա
յ : Այս
միացեալ
թաղամասերբ
կը Հաշուեն
մօտաւոբապէս
85
րն–
տանիք,
որոնց մէջ ունինք առեւտրականներ
, ար–
Հեստաւորներ
ու բանուորներ
, ինչպէո
նաեւ
Հոյգ
խաչեր
(կապոյտ
եւ կարմիր)
։
Ուսուցիչը
Պ– Տ– Փիրանեան
, որուն գնաՀա
-
աելի աչխատանքը
պէաք
չէ ՚էբիպի
մեր աչքերէն
,
թէ ժողովներու
ել թէ Հանդէսներու
ատեն,
կը
գանգատի
աշակերտներու
նուաղման
մասին։
Աբ
-
դար գանգատ
:
՚Բանի
մը երդե՜րէ
ել
աբտասանութիւններէ
վԿրջ. Պ– Տ– Փիրանեան
ամփոփ ճառով
մը գան
-
ղաաեցալ
թէ դպրոցր
ղուբկ
է կանոնաւոր
ղբասե–
ղան
- նստարաններէ
ել թելադրեց
լրացնել
նաեւ
այգ պակասը։
Աշակերտները
նորէն
իրենց
եբգե~
Ր"Վ^
եա. արաաաանութիւններով
խանգավառէցին
^•"՛ոդիսականներր
: Բոլոըն
ալ լաւ սորված֊
էին ի ֊
րենց արտասանութիւնները
է
Յանոլն
Հոգաբարձութեան
խօսեցաւ
Պ • Աս
-
"՛քկ
Աչճեան,
չեչտելով
մայրենի
լեզուի
ուսուց
-
ման
անՀրաժեշտոլթիլնր,
թուեց
եկող -
դացոդ
^"Ղ՚սրարձոլթեանց
ղո հո ղո ւթ իւննե ր ր եւ վսաա
-
հացոպ
թկ գր^^եղան-նստարաններու
խնդիրն
ալ
պիաի կարգադրուի
, շնորհիւ
թաղեցիներու
ա ո ա ֊
աաձեռնոլթեան
:
Այս
առթիւ
յայտնեց
նաեւ
թէ տեղացիներն
ալ
կր զնահատեն
մեր ծաղկոցը
:
Աճուրդէ
մր ղոյացաւ
Ճ1.010
ֆրանք։
Ուսու
֊
տ1՚ւԸ Իբրեւ
նոլէբ ստացաւ
ծրար
մը, որուն
պա
-
րունակոլթիլնբ
չկրցայ
ստուգել
:
Հանդէսի
վերըն
բաժնին
իրենց մասնակցու
-
թիւֆր
բերին
ղպրոցին
աշակերտուհի
Արենոլշներ
,
ուրիշ քանի մր ընկերուՀիներու
Հետ
,
Հայկական
պարեր պարելով։
Բոլորն
ալ յաջող
էին,
շնոբՀիւ
իմբապետուՀի
Օր՛ Մարի
Աչճեանի
:
« Անուշ »^ մէկ տեսարանը
ներկայացուեցաւ
խմբապետոլՀի
Օր. Ալ/,ս 8 ա բութ իւնեան
ի
առաջ֊
նորղոլթեամբ
: Անուշի
ղերը կաաարեց
Ալիս
Շա–
միբե^ն։
Փոքրիկներ՝
Մասիս
Շամիրեան
եւ
Ժիլ–^^
աա
Փիրանեանր
պաբեցին
երկու կովկասեան
պա
րեր , որոնք
կր՜կնուեցան
Հանդիսականներու
խնդ
րանքով
յ
Հոգաբարձութեան
կողմէ
պտուղ
եւ գբենա
-
կան
պիտոյք
բաժնուեցաւ
մանուկներուն
I
Հանդիսականները
ցրուեցան
գոՀ տրամա
-
գրութեամբ
:
^
Ա11յորդ
մը թերթանոլշ
աճոլբգի
կը գրուի
։ Պ • Վ՛
Ապէնթ–
ճեան Հագար
ֆրանքովդ
կը բանայ
աճոլրդր։
Անոր
կը Հետեւին
Պ՛
Միշէլ,
Տիկիններ
ժամկոչեան
եւ
Անանեան
^ՕՕական
ֆրանք
: Մրցակցութիւն
կը
ստեղծուի
Պ՛ Պ– Մարթէնի
, Աարգիս
Աիւսլեանի
,
Փ– հյարիպեանի
, Օնպաշեանի
, ճերմակեանի
եւ
ուրիշներու
միջեւ։
Այս տարի
եւս կր
շաՀի
Պ՛
Աարգիս
Աիւսլեան
եւ կր նոլիրէ
Հագար
ֆրանք
I
Պ • Փիլաֆճեան
որ լայնօրէն
մասնակցած՜
էր ա
-
ճուբգի
, կր Հրաւիրուի
Պ • Մարթէնի
Հետ
Հաշ -
ուելոլ
գոյացած
գումարը
որուն
վրայ
կ՚աւելցնէ
500
ֆրանք
նուէր
մը՝ ընդՀ ՚ գումարը
Հասցնելով
21.600
ֆրանքի
:
Ա անկական
բաժինը
վերջացած
է ։ Կը
մեԼ^ին
բո լորովին
վաքբեբը
, ել կը սկսին
բուն
խնջո
յ ն ^ ւ
ու պարաՀանդէսը
։
Կրրնոպլի
կապոյտ
քՏաչր^ բհ՜լոբովին
ինքնա
-
յատուկ
ձեւով
կր տօնէ ՀՄանոլկներու
Օրը * որ
զուարճութեան
իր զանազան
բաժիններով
կը
գո–
Հացնէ
մեծ ու պզտիկ
;
Ոչինչ
բախտին
կը ձգուի
: Ամիսներ առաջ
կը
սկսի
Հանդէսի
գեղարուեստական
բաժնի
պատ
-•
բաստութիւնր։
Օրերով,
չաբաթներով
տղաքը
,
վարձերէն
վերադարձին՝
իրենց
ոդեւոբութեան
,
խանգավառութեան
հաղորղակից
կ՚րնեն
նաեւ
ծնողքներ
ր , իրենց
հանգէսբ
դարձնելով
իրապէս
Ժողովրդական
: Անոնք
իրենց
մ անկական
Հոգիով
,
պաՀ
մը միացման,
ե՜ղբայրացման
կապը
կը Հան -
գիսանան
... ։Ու տարին
մէկ անդամկրլ^ոպլի
Հա–
յութիւնը՝
Լշատ
քիչ բացառութեամբ)
, մոռէւա
-
լով
զանազան
վէճեր
, մէկ
սբաՀի
մէջ,
ի մի կու
գան
Հայկական
անուշ
մթնոլորտի
մը մէջ՝
Հայ -
կական
կաղանղր
տօնելու
: Նախ
իբրեւ
Հանդիսա
տես , յետոյ
կամաց կամաց
վարակուելաէ
մա
-
եու1^երոլ
խանդավառութիւնէն՝
մոոնալով
պան–
դուխտ
կեանքի
ամենօրեայ
Հոգն
ու վփչաը,
պաՀ
մը իրենք ալ մանկացած՝
կ՚երդեն
,
կը պա
-
րեն,
կը զուարճանան
, մոռնալով
նոյնիսկ
մեկնոլ–
մ ի ժամը
:
Ապասարկող
ըկերոլՀիները
յոգնած
են ,
բայց
գէմքերը
կր ճառագայթեն
է
Զէ՞ որ մեր աննման
,
սքանչելի
ժողովուրդր
անգամ
մը եւս,
վեՀանձ
-
նօրէն
ցոյց տուաւ
իր զնաՀատանքր
Հայ
^^"ք
կատարած
Հանրա
յին աշիատանքին։
կարելի
չէ
ուրիշ կերպով բացատրել,
պարղ մանկական
Հան
դէսի
մը առթիւ,
առանց
մուտքի
տոմսի
գոյացած
մօ
^է
•գւթսունր
մէկ ՜Հազարի՜ Հասոյթը։
Երբ
մա
-
նաւանգ նկատի
ունենանք,
որ այդ
գումարին
մէջ
չկայ
մէկ՝
սանթիմը
տիտղոսաւոր
Հարուստի
:
ԱՐՇԱԼՈՅՍ
ՍԻԱԼԵԱՆ
ԱՆԿԱԽ
ԱՐԿԱԵՆԵՐ
Ա՛—
՚Լսեցի
որ աներգ
Հիւանգ
է ;
/ յ . - .
Բայց
գեռ ապաՀով
մէկ տարի
կեանք
ունի :
Ա.— Վստա՚՚Հ
ես :
Բ
Շատ
վստաՀ
։ Ջորս
թ՚^իչկ
կանէեցինք,
եւ ամէն
մէկը
ըսաւ
որ գ ե ռ երեք
ամիս
կրնայ
ապրիլ
...
Հ6ԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(64)
ԼՐՏէՍ ԿԻԿէՐՈն
ԱնԳէ1ՐԱ8Ի
Սէձ
(Գթեց՝ գել«է»ւ& գէսպանատան կց^ՐԴ Մ Ո ՅԶԻօ ,
ԵՐԲ ԵՐԵՒԱՆ
ԿՈՒԳԱ6
ԳՈՐՆԷԼԻՆ
Արդեօք ատկէ՞
կոլդա
յին
Գորնելիի
թո
յլ ու
զդայազիրկ
վիճակները։
10նդիրը Հաղորդեցի
ղէն–
ՔԸ խնամող
բժիշկին
ւ
Երկրորգ
անգամ
ըլլալով
իր կամքին
Հակա ֊՝
ո-ակ վարուեցայ
եւ ստիպեցի
որ ձդէ պանդոկը
եւ
բարեկամի
մը տունը
մնայ։
Աբգարեւ,
այգ
Հի -
ւանգ վիճակով
չէր կրնար պանդոկը
մնալ
ան -
խնամ
Տան աղջկան
պէս վարուեցան
Գոբնելիին
հեա ,
բայց
ան գժկամ
ու նոյնիսկ
երբեմն
անկիրթ
եղաւ։
Կր տառապի
, խորհեցայ
իւրովի
եւ.
արգարացուցի
զփնքը տան տ ի ր ո լՀ ի ին մօտ
;
Տասր
օր վերջ
, առողջացաւ
ել առաջին
ան -
դամ
րլլալով
զրասենեակ
եկաւ : Անգլիւական
եւ
ֆրանսական
մամոլլէն
.կտորներ աուի
որ թարդ
՜
մանէ։
Բայց,
բացի
քանի
մը գիւտերէ
, մեծ
խելք
մը ցոյց չտուաւ
ան իր աչխատոլթեան
մէջ՛ մակե
րեսա
յին եւ սխալներով
լեցուն
էբ իր բրած
դոր–
ծբ. եւ սակա/ն
լեզուական
մեծ
Հմտութիւն
մը ու–
Վբ
:
ՀեաղՀեաէ
աւելի
որոշ գաղափար
մը կապմեցք
իր
մասին։
Ոչ
միայն
Գորնէլին
չէր օգներ
ինծի,
այլ
նոյն իսկ բեռ
մլմւ էբ՛ Բան մր չը"ի սակայն
:
Ես ուղած
էի , արտօնութիւնը
առած
էի
որպէսղի
գայ . Հետեւաբար
իրաւունք
չունէի
գանդաաելու
:
Շեղելով
իմ սովորական
ճամբէս
, ծանր
սխալ
մ ը գո բծեցի
ել չխորՀեցա
յ
Հաստատումներուս
տրամաբանական
Հետեւանքներուն
:
Արգարել
,
կատարե լապէս
անգրադաբձայ
թէ
նուազագոյն
ճիգ մը չէր լ^եր ան երբեք
ինծի օգտակար
րլլա
լու Համար,
եւ սակայն
շաբունակեցի
վստահիլ
ի–
րեն , իր քնախտէն
ղա յն գուբս
քաշելու
յո յսով
է
Տակալ
ծանօթացուցի
իրեն մեր
ղո րծ ին
ծածուկ
երեսակները։
Ի վերջոյ
, մի միայն
Կիկեբոնի
խրն–
գիրն
էր որ պաՀեցի
Գոբնէլիէն
:
Շարաթէ
մր ի վեր արդէն
Գորնէլին
1լ^աշիա–
տէր դրասենեակս
եւ մազերը
միշտ
նոյնքան
աղ -
աոտ
էին, ու ինքն
ալ նոյնքան
թափթփած
:
Օր մը երբ առաձին
էբ միւս քարտոլղարու
-
^ Իին Հետ , պաշտօն
տյււի
իրեն , խո րամ ան կու
-
թեամբ
Գորնէլին
տանիլ
վարսայարդարի
մը։
Գորնէլին
Հասկցաւ
անկասկած
, թէ այդ
ծուզա
-
կին
թելերր
ես քաշած
էի։ Գնաց վարսայարդա
-
րին : Երբ վեբաղա
բձալ
, ուրիշ
կին մը եղած
էր ՚
Աոաջին անդամ
րլլալով
անդբագաբձայ
որ
սիրուն
էր
՚ Այդ
օրէն սկսեալ
շատ
աւելի
կաեւորութիւն
տուաւ
իր արդոլղարգին
:
Բ ՚ " յ Ց "Ի՛ Կ՚"պեց
ինծի,
զէ՛նքը
քննադատեւ
Համարձակած
ըլլալուս
Համար
եւ եբկաբ
ատեն
քէն
բրաւ
ինծի
Հեա
:
Անկէ վերջ,
ուբիչ տեսակ
ծանր սխալներ
գո ր–
ծեցի, պարտաւոր
էի Հետաքբքբռլիլ
Գոբնէ/իի
բաբեկամոլթիլններով
:
Գիտէի
թէ յարաբերութիւն
Հաստատած
էբ
երկու
Օդանաւորդներու
Հետ , բա յց ա յ դ
Հաբցը
լուծեցի
միանդամլ^դմիչտ
րսելով
ես ինծի
թէ
ոչ
մէկ
իրաւունք
ունէի
իր անՀատական
կեանքին
վրայ
:
Այս տեսակէտը
ներելի
է պարզ
վաճառականի
մը Համար,
բայց
ոչ այն անձին , որ
Կիկեբոնի
գաղտնիքը
ունի
իր դրամարկղին
մէջ։
Կը խոս
-
աովանիմ
, թէ գեռ
նոր անգրադաբձայ
տ յգ տար
բերութեան
:
6եաո
յ Գորնէլին
ձգեց բարեկամ
իս տունը
եւ
յարկաբաժին
մը վարձեց
քաղաքին
մէջ,
ինչպէս
սովո րութիւն
է ւ^ել Անգարա
յի մէջ :
Այնաեղ
, ուչագրութիւն
չգարձոլցի
թէ անգ
լիական ղեսպանատան
պա շտօնե անե րէն
մէկն
ալ
նոյն տունր
կը բնակէր ։Շատ
խելացի
գո րծ
չէր իմ
կողմէս
յ
կ՝ըգունիմ
: Ծանր պատասխանատուու
-
թեամբ
գործ
մը յանձնելէ
վերջ
մէկուն
, պէտք
է
նախ ապահով
ըլլալ
թէ արժանի
է այդ
գործին
:
Աւելի վերջ, շատ
տանջեցի
միտքս,
յսաակօ
-
րէն
տեսնելու
Համար
թէ ինչով
յանցալոբ
էի :
Վերջին
սխալ
մրն ալ գտայ
շատ
խորՀելէ
վերջ
:
Գորնէլին
մէկ
սրունքը
միւսին
վրայ
կը
նետէր
միձ"՛ Գրասենեակր
աշխատած
պաՀուն։
Օր
մր
իր փսքբիկ
փէշը
ելաւ
մինչեւ
ծունկը
եւ ցոյց
տը–
լսււ իր դեղեցիկ
սրունքները
, քիչ մը աւելի
վերէն
,
քան ինչ որ կը պաՀանջէր
պարկեշտութիւնը
ու նո–
Ր"յթբ
՚ Կ՚երեւի
թէ նեղեց
զիս այգ
դիրքը
՚
Ոտ–
քի ելայ,
անցայ
իր առջեւէն
եւվարքաչեցի
փէշ/ք
քանի մը սանթիմեթր
պաաչաճ
երկաբութեամբ
մը :
Fonds A.R.A.M