ՄԻՔԱՅեԼ ւՍԼԲԱՆԴեԱւՏԻ
ԲՍւՏԻ ՆԱմՍԿնեՐԸ
(ՄԱՀՈՒԱՆ
ռՕԱՄԵԱԿԻՆ
ԱՌԹՒՒ)
(Գ– ե ւ վերջին մ ա ս )
1858/՚5>
է
ււր կր
սկււի
Ն"ւ
լրա՛ն
ղե ա՛նցի
գրակա՛ն
աէՈրՆուձւկութէւեր
:
Այգ
թուականէ՛ն
կ որ
Աաե
-
փաննոս
Նաղարեանց
Աոսկուայի
մէք կր
Հիմնէ
իր
«Հիւս իսափա
յլ%
ամսագիրր
որ այնքան
րեգռւ%
արգիւնք
մր սլէւաի
ունենար
եւ լայն
ագւլեցութիւն
էԼաթսունական
թուականներու
մաաւորականու
—
թ
ԼIII ՛ե
վյւայ։
Նա լրանգեանց
կանոնաւոր
կե րսչով
կ՝ա չխա
-
աա կցէ՛
«Հիւսիս
ափա
յը>ի
իր րանավէճե
րով ,
իր
մամ անակագրո
ւթ իւնէւե րով,
իր
ուսո ւմ՛նաս
ի րա
-
կան
յօգուած՜նե
րով
եւ
թա
րգմ
անութիւննե
րով
:
Փ՚նառուած–
սաո րագրո
լթ րւննս ր էին
4 ս մ ս ԷԱԱա–
նսւէլ , Սիմոն լյ ա ս ի կ ե ա նցյ Ուստսւեանց՛
որոնք
Նալրանգեանցի
կե գհ
ան
ո ւնն ե րն էէն
, մ
անաւանղ
որ
առ Հասարակ
կր չօչափէր
մոգոփուրղր
չաՀա
-
գրգռող
Հարցեր
եւ իր
լեղուն
աւելէւ
ւէ աաչելի
էր
լայն
գանգո
ւահ՜նե
րո ւն Հ ինքն
է որ կ՝րսէ
—
«Գորհ
ունենալ
կենղանի
մողովրղի
Հ ետ , կենգա՛նի
րար–
րառի
միքոցով
կենգանի
էլա գա վւա ր՛նե ր տա րահե
-
լու
Համ ար՜» : Աիշաաակենք
որ
՝1յա լբանգեան
ցնե
ր ր
նախապէս
Աւսաաեանց
կր
կո չո ւէ ի ն
Ա իքա
յէէէ՛
մեհ
Հօր «ուսաա»
մ ակգիրր
արուե
լուն պատճա
-
ռաւ
:
«
Հիւսիսափայլ
»ի իր
աչխատակ
ցու թ
իւնր
սաէլա
յն իր Համրաւն
ու ագգեցութիւնր
տարահե–
էով
Հանգերձ,
պատճառ
եգաւ
որ իր
Հակառա
-
կռ րգնե րռ ւն
թէ՚՚֊ը
աճէ։ , ո րովՀԼաեւ
բնաւորու
-
թեամր
րուռն
ռւ անղուսպ,
է։ ր րա՚եա ։էէ ճե ր ո ւն մէք
չէր
վարաներ
նաեւ
անձնակա՛ն
յա րձակո
ւմնե
ր
գորհել,
տեց
է։ անտեղի
ՀրապարակԼլոփ
նաեւ
Հա—
կաճառողներուն
անձնական
կամ
լնտանեկան
էսէն—
ղիրներր։
Նչանաւոր
«կռուագան»
մր եգահ
է, ինչ
որ սակա
յն էւ վերքո
յ ա յնքան՜»
սուգէ։
պիտի
նստէր
իրեն
տ
1859/5ւ
Նալրանգեանց
մս/սամր
իր խանգար
—
ուահ
առողքութիւնր
ղարմանելու
եւ
նա/ւ՜լ գար—
ղացումն
առաք
տանելու
Համար
ճամ
բո
րղութիւն
մր
կր կատարէ
արաասաՀման
: Նաէս
էլա՚ևցնէւ
Պո–
լէւս
I
ապա
Վ^իէն՚Լա
ու վ>արէ։գ
;
Այս
առթի։
կր հա—
նօթանայ
եւրոպացի
յայտնի
գռ րհ է։ չ^ւե
րո ւ Հետ
եւ
նաեւ
կ՛՚ուսումնասիրէ
էւր այցե
լահ
վայրերուն
Հա—
յոց
կացոլթէււնր
եւ այգ
ուգղոլթեամ
ր աեգեկա
-
գրութիւններ
կր ՛Ա՛կէ
« Հիւս
է։ս ա փա
յ լ» ի է
1860/4
էլր փերագառնայ
Ռուսաստան
եւ
քանէւ
մր
ամսուան
պա տ րա ս տո
ւ թե ամ ր
Փ ե թ ե ր ս ռլո լր էլի
Համալսարանին
մէք
յաքող
քննութիւննե
ր
աալսփ
Կէ
։ սաա
Սա։
ա,
ւեւե ւեան
ւե
ւ՛՛գ՛
ունԼոու
պս ա կա
ւո ր էւ
փկայագիր
:
ԱյնուՀետեւ
Նալրանղեանց
այլեւս
Համար —
ձակ
կր էիերագաււէւայ
Նոր - Նաէսիքեւան
, որոէէ -
Հետեւ
Ներսէս
կա
թ ո ւլէ։ կո ս փաէսճանահ
է ր աէւանց
կարենալ
զինքր
ձեււք ձգե լու
եւ
նո ր
կաթողիկոս
լնտրուահ
էր
Մ աաթէոս
եպիսկ • :
Այս
փե րաղա
րձր մասնաւոր
նպատակ
մր ու -
նէր։
Հնղկաստա՚Ս
գազթահ
Հայերէն
ոմանք,
զա–
նաղան կտակներ
թէյգահ
է ին ,
մ ասնաւո
րասլէս
ԺԸ
• գարու
վեր քերր , է; նւէլաստ իրենց
հննգաւիայ–
րերուն
եւ ասոնց կարգէն
նաեւ
Նոր Ն՚սխէ՚քեւանի
:
Ա ակա
յն ա յգ կաաէլներր
ան տ ե ս ո լահ
կր
մնա
յին
մ ռ ղո փո լ ր ւլփ։ն անտա
ր րե ր ո ւթ ե ան եւ ագգային
իչ—
խանէէւթեանց
ապիկարութեան
Հետեւանքոփ
:
Նա լրանգեանց
է։ նպատակն
է ր
փե րարհա
րհել
Նախիքեւանի
ի նպաստ
եզահ
կտաէ^երուն
խէն
-
գիրէ^ ել գլուխ
Հանել
անոնց
գո րհագրո
լ թ
իւնր։
Նաէս « Հիւսիսափայլ
»ի մէք յօղուահոփ
մր
լայն
օրէն
կր պարգէ
այս ,Հարցր
եւ ասլա իր
Հայրենա
կիցներ
ր կր
մ էլէ ա յգ ո ւղղո
լ թ եամբ
գո
րհնական
միքոցներ
ձեռք
առնելու
:
Նախէէքեւանց
ինե
րր րնգառաք
երթալով
Նալ —
րանղեանցի
մտագրութեան
, զինքն
իսկ էիազօր
կր
կարգեն
որպէսզի
երթայ
Հնգկաստան
,
տեզւոյն
վրա
յ Հետապնգելոլ
Համ ար կաաէլներր
: Այս
լնտ
րու թեան
գէմ
կր պա
յքա
րէն
էէր րաղմ աէՅիլ Հակա
ռակո րգնե ր ր , առարկելով
անոր
ապօրինի
Հան -
ւլտմանքր
:
ք>ա յց Նալրանգեանց
, որ աաենօք
ա յնքան
Հեռու
կր փախ չէ ր , էլ՛ե րթա
յ էքմ էւահին
եւ
Մ ատթէոս
կաթողիկոսէն
էիաւե րացնե լոփ իր լիազօր
էււ թիւն
ր ,
ճամբայ
կ՚ելլէ
գէպի
Հնգկաստան
:
Նախ
Պոլիս , ապա
Փարեղ
ու Լոնտոն
եւ ա -
մ իսներ վերք կր Հասնի
ուրեմն
կալկաթա
:
Հոն
բաւական
էուբք գմուարու
թէււննեբու
եւ ա րգե
լք -
ներու
կր Հանղիպէ։
, բա քց կորուիի
Ու
յամ
առ
մարղ՝
էէ փեբքոյ
կբ յաքոզք։
երեւան
Հանել կտակ—
ներր եւ վւոխանցել
տալ
իբական
տէրերուն
:
Ասլա նո լն ճաւք բուէ կր վերաղ առնա
յ ել
1862/
Յուն իս են կր
Հ ասնի Ռուսաստան
, նա էէէ Փե թե
րս
-
պոլ
ր1լ՝ ուր ատեն
մր կր Հանգստանա
ք քւր նեզու
-
թեանց
եւ երկտրտէոեւ
ճաէքրորգու
թեան
/ո ւլն ու -
թե՚քւէն , բա ւց աւգ
Հանզ. ք՛սան եսկ
կ՝օցաացորհէ
Հա էսէստա՚՚-ե
ա ^խարՀազրաք^^ոն
քարտէսե
մր Հրա–
տարակոէ թեան
Համ ար նախապատրաստէսկան
ա
չ–
խտտանքներ
կատարելու։
Փե թե բսպոլրկէն
քլանց–
՝ ՝՝՝ ՝
՚ 3
Ա ՌԱ
Ջ >
նի
Մոակոլաա
ել ապա
կռլգայ
Նոբ Նախիքեւան
իր
առաքելութեան
զեկուցումբ
տալու
գիւնք էիաղօ
-
բռղնեբուն։
Բայց
Հագփլ
Նախիքեւան
Հասահ,
կր
ձերբակալուի
ոստիկանութեան
կողմէ
։
Արգարեւ
, իր ոխակալ
Հա կառակո
րղնե ր ր
Հ ր–
րամաբահ
չէին
ղինքն
Հալահելէ
եւ իր բացակա
-
յութեան
իսկ առաք տաբահ
էին իրենց
գաւագիր
աչխաաանքբ,
որուն
Հետեւանքոփ
Նալրանգեանց
Կւ
՚է-՚^յ^էէր
«խոոփարար
ու
փաանգաւոր
քաղաքա
ցիի
մբ» Համբալր,
մանաւանգ
որ կառա։էտրու
-
թիւնբ
գիտէր
թէ ղէպի
էլբոպա
կատարահ
իր
երկու
ճամբորղոլթիլններոլ
րնթացքին
Նալ
-
րանղեանց
քերմ
չփումնեբ
ունեցահ
է յայտնի
ոս
հանօթ
յեզափո խականնե
բու
եւ ռուս
աաբաղիբնե–
բու
Հետ :
Փաբիգ գանոլաֆ^
միքոցին
Նալրանղեանց
Հրատա
-
րակահ
էբ իր « Եբկրագորհութիւնր
ոբպէս
ուգիղ
ՃանապարՀ
» յեղափոխական
գորհր
եւ նաեւ
«Եր
կու
Տող
» փեբտառութեամր
տեարակ
մբ, ուղ -
էլուահ
Հայ Հողեւո րա կանո լթե ան գէմ,
ուր
կր
սլա րգէբ
անո բ բացասական
ղերր
աղղին
Հ իւքնա
-
կան չաՀե բուն Հանգէպ
: Այս գիրքերբ
գաղտնօբէն
պիտի
մ անէին Ռուսաստան
, բա յց
մատնութեան
մր փրայ ոսաիկանութիւնր
ճաւք բան
ձեռք
անցու
-
ցահ
էր հրարներբ
եւ այղ էր ՆալբանզԼանցի
ձեր–
բակա
լւււ թ իւն ր Հիմնաւորող
պատճառբ։
Բարե
-
բաիւտաբաբ
այս երկու
զո րհե
րէն
ալ տասնական
օ—
րինակ տարբե
բ ճամ բով
մտահ
են երկիր , փրբ
-
կո ւե լո փ ստո
յզ. եւ անգաոնալի
կռ բուստէ
ւք
բ :
Նա լրանգեա՛նց
կառաէԼա րական
ո բւէ չում ոփ
կ՜արգե լավւակուի
Ա
.
Փ ե թե
բ ս սլո լբ կէ։
Պօղոս
-
Պետրոս
րեյ՚՚էբ
ուր էլր մնայ երեք տտբէւէն
էսւելի :
Ւէէ
էիազէմէւ Հաէլառաէլռրղներր
յազթանակահ
էին :
Բանաա
յէն փատառոզք
պայմաններր,
ոստի
-
կանական
բրտո
ւթ էււննե ր բ , րաբոյա՜գան
եւ ֆէ՚գի
՜
քական
տառապանքներ
ր բոլոբոփին
կր
քայքայեն
իր արգէն
իսկ խախուտ
աււ ոզքութէ։ւնր
եւ
թո -
քաէստբ
բոյն
կբ գնէ
իր մէք, օրէ Օբ
Հալեցնելոփ
՛էէնքր : կառավսէրա
թէ։ւնր
տեսնելէոի
որ
բանտին
լ՛յ՜ ի չկր
Նա լբանղե անց ի օրերբ
Համ րոլահ
կբ նր–
կաա
է , էլ՝ արձա
էլէ
զա
յն բերղէն
\
865/
վե է՛քերր
եւ
կ^արաօնէ Ռուսաստանի
Հէււսիսայէւն
անկիւն
մր
՛էե բքացնե
լ ա յղ
Հաւք րուահ
օրե բբ :
Նալրանգեանց
կ՚ապաստանի
Ա արաթով
նաՀանգէ։
կամ
ի չփն
քա
-
ղաքր : Այգ քաղաքէն
է ոբ կր ղրէ •
« Աւքսէ
/յս 1էն մտայ
կամիչին
աւելի
մեռահ
քան թէ կենգսէնէւ , ճանա պա
րՀ ին քա չահներս
ան -
տանե լի է ին իմ վփ՚ճաէլում , բա յց ղարձեալ
վե ր -
քէւն ումերս
եւ ոգինե
րս
էլորհ գնելուէ
ղիմ ացա
յ :
ինձանից
չաա
նամաէլ
մի պաՀան
քէք , ոչ ում
կայ,
ոչ
գօրէւլթիւն։
Այո տողերր
գրում
եմ ,
րայց
կուրհքս
եւ թիէլոէնքս
ցաւից
էսե ղղում
են \ Այս -
տեգ
ամէնա
լալ
րմէ։ չկր
ինձ պա րւլա պէս ասաց
որ
օրէ օր մօաենում
եմ գերեզմ
անին , քերմ ր ամ ե -
նայն օր Հոգիս է Հանում
, քրտինքր
, ձաղր եւ
թու–
քր թիլ չունին
, աւելցուր
սրա
վրայ
իմ
անօղնա–
էլան
մ իա յնութիւնր
• բմէ՚չկր
ինձ սլատւիրում
է
սաստ
իէլ էսաւլազութիւն
, բա յց թողո՛" ւմ են խա
-
՚էէող , ամ ե՛նա յն քա յլա՚է՚ո խիգ
բաբո յական
անա
-
խէւ
ր մ ո ւթ է։
էն
ք ա յս տե
զի ոստ իկաԿէի կոզմից
:
Ւնչ
օգէէւտ , գրել
չեմ կարող,
խոՀեմութիւն
Հասկա
-
ցիր
» է
Նալրանղեանց
իր մի քանի կարեւոր
աչխա
-
տութ էււննե րր պաՀ
գրահ
էր րարեկամնե
բու
մօտ։
Այս
վերքիններր.
Նա լրանգեանց
էէ
ձերրակալուահ
ատեն,
որսլէս
մեէլսակից
չեն թա ր էլո ւե լո ւ
Համաբ
ոստիկանական
Հետա պնգո ւմնե րո
ւ , այրե լււվ կ՛՝ ո–
չրնչացնեն
այգ
ձեռէսւլիրներբ
: Բերդէն
արձակ
-
ուելէ վերք Նալրանգեանց
կ՝ուգէ տիրանալ
անոնց
,
բա յց տեղէ^կանա
լով
անոնց
փճացոլմ
ին
դառնու–
թեամբ
կբ գրէ
՝
« Ափսո՛՛ս,
մինչեւ
այմմ
իմ բոէոր գրահ
-
ներր
ոչինչ
էէ՛ն Համեմատաբար
այգ տետրաէլնե
-
բէէ, ոբոնց մէք գրահ
էի եւրոսլական
ներկայ
գա
ղափա բների
երկար
քննութիւնր
,
Համ
եմ ատահ
Հայոց
ներկայ
վիճակէն
»:
կամ
ի չինի մէք ալ քանի
մր
ամիս
նոյնքան
գաոն
եւ յուսաՀատ
օրեր ապրելէ
՛էերք ,
Միքայէէ
Նալրանգեանց
13
Մ արտ
1866/4
էլր կնքէ
այնքան
էսռովայոյզ
եւ փոթորկալից
կեա՛նք մբ։
Եւ
սա
-
կա
յն իբ անունր
պիտի
մնա
յ երկար ,
որովՀետեւ
Հայութեան
իրապէս
քանքարաւոր
ու
նուիրուահ
ղալաէլներէն
մին եգահ
է :
Լիովին
գիտակցելով
է։ր մօտալուտ
վախճա
-
նին,
ուգահ
է թաղուիլ
իբ Հայրենի
եւ սիրելի
քա
ղաքր
: Մարմ էւնբ էլբ փոխադրուի
Նոր Նախիքե
-
ւան՝ ուր սգակիր
Հսկայ
րազմ ութեան
մբ
նեբէլա–
յութեամբ
էլամփոփուի
քաղաքին
մօտ
Ա.
/Աաչ
փանքը
յ
Բսանեւվեց
տարի
՛էերք իր քով
պիտի
թաղուէ
բ նաեւ
մ էււս աաղանգաւո
ր Նա
խ
իքե
ւան
-
ցին, Բամառ
Բաթիպա
:
Նալրանդեան^ի
բանտի
նամակներոլ
արտա
-
գրութեան
մէք, Հա րաղաաութե
ան
մ տաՀոգո
լ -
թեամ
բ անփոփոխ
պաՀ ե ցինք
Հնամ էնէ։ ձեւերր
, ո–
րոնց
մ էք աչքի
կր զարնէ
մ ասնաւորապէս
էլ րաւո–
րաէլան
րայերբ
«Վ»ուի
գրելու
սոփորութիւնր
:
Նալբանգեանցի
կետադրութիւնն
ալ
տարակուսելի
է։
Լայնօրէն
կր գորհահէ
միքակէտր,
դրեթէ
ան–
տեսելոէէ փերքակէտը
ւ
ԲԱԲԳԷՆ
ԳԱՎԷԶ
Մօտ
երեսուն
տաբի առաք, քաղաքական
* ,
նողորմ
կացութեան
մբ Հաբկագրանքոփ
^ Հ
ղովուրգի
ստուարաթիւ
րաղմռւթ
՛ւննե ր , ճակա .
1րաէլբականօրէն
կը թո՚լէէ՚ն
իրենց
պապենական
հննգավայրերր,
նոր արՀաւիրքի
մը մատփախո,^
^^՚"\940ի
Ֆրանսայի
"եւ օրերուն,
մենք
ականա^
տես
եղանք տեէլացի
մողոփուբղին
Հոգեկան
նապին , երբ թչնամիին
արչաւանքին
առքելիսոլճ^^
պաՀար , կր էքԿ՛
՚ ՞ ՞ ՛ – ^ ՚
աչխատանք, ապաստա
,
նելով
տւելի
Հեոուն
, աարրեր
գիւղերու
քլամ
ղաքնեբու
մէք։
Բայց ֆրանսացի
՚լաղթականր
,
որքան
ալ գառնո ւթեամբ
բամնո
ւէր
իր
Հնաւոլրց
բնակավայրէն,
նոր բոյնին
մէք, դարձեալ
կր
.^5,–
չէր
իր Հարազատ
Հայրենիքի
երէլնքին
տակ
..
Նոյնր
չէր պարագան
Հայուն
Համար
Գազ ^
թականի
ցուպը
ձեռքին
պիտի
ցբուէր
աչի,արՀի
^
մասերուն
էէբայ, գէպի
բոլորռէին
անհանօթ
,
անՀարաղատ
տփեր,
հով, ովկիանոս,
լեռ
ոլ
ց^–
մաք
ճեղքելէ
փերք։
Արեւմտեան
ափերու
վր^^
մանալանղ
բոլորովին
տաբրեր
Հուլե բանութեամբ
եւ րարքեբով
միքավայրի
մր պիաի էսառնռլէբ
ան :
կեանքի
լնթացքբ,
ապրելու
եղանակներր
վեր
է
փայր պիաի
չր1էին
••
Ե
էկ անձի աչչսատանքով
ամ֊
բողք րնտանիքի
մր նեցուկ
գառնալու
Արեւելքի
Հնարաւոբութիւնր
գոյութիւն
չունէր
այս
վայրեր
բուն
մէք։
Ծնողք
ու ոբդիք,
րոլորն
ալ պարաա
-
ւոբ
էին նետուիլ
Հացի պայքարին
մէք, ոբ կր
մ ր զ ֊
ուէր
գո րհա րանա յին աչփսատանքով
; /» րնէ չար ™
քաչ
եւ աչիատասէբ
եկուոր
Հայր,
գիւբութեամր
պիտի վարմոլէր
այգ
նէւր կենցազէէն
: է՛բ ճաբաա֊.
րութեամբ
եւ աչէ՚էումութեամբ
, ան չռւտոէէ
պի
աէէ արմանանաբ
գո րհա բանատ
ի
րոք ւլնտՀատան
-
քէ՛ն : Բրանաիժււ բ վաստակի
տաբինե
բու
խնա
յո -
ւլութեամր
, Հայ ա չփսատաւո
բնե ր ր , չատ
անգամ
էւրե՛նց իսկ ձեռքոէէ,
կբ չէնէին
սեվւաէլան
տնաէլներ
էւրենց Համաէսմ րուահ
ոստաններուն
մէք ,
Մ է՛ -
քեր/լբականի
եւլեբքնեբէն
մինչեւ
Ռօնի
ու
Աէնի
ավւեբուն
փռոլահ
տասնեաէչ
գիւզեր
կամ
գիւղա–
քաղաքնեբ
, չէն ու կենղ անէ։ Հայկաւաննեբու
։իե–
րահե լով : Տարէնեբր
կր սաՀէին
ա բադլնթաց
:
Մ եհ
թ իւո
էի
երիտասարղ
ա չիատաւո
րնե
ր , աւելփ
ն ւգա ս տաւոր
ասպարէզի
մր լհուե
լու ակնկալու
-
թեամբ
, աչխատե
լով
Հանգերձ
գո րհա րաննե
րռւ
՛՛՛էլ՝
իրենց
էլիչերային
Հանւէիստի
մամերր
կր
գո–
՚^էին,
յարատեւ
ճիւլով
ու եռանդով
սորվելու
Հա
մար
էնթացիէլ
արՀեստներ,
եւ անոնք
այմմ,
տե
ղաէլան աչէսատանոցներոլ
, կամ անՀաաներու
կոզ
մէ
էինտռուահ
վարպեաներն
են
գար
՜
ձահ
1
Աւրիչ չատեր,
վոբհնական
րնղունակու
-
թեաւքբ
, եղան վաճառս րգներ
կամ
առեւտրական–
նե
Տնտեսաէլան
ղետնի
վրայ,
բազուկի
ումով
կէէէմ ճարպիկւււթեամբ
ձեռք
բերՈւահ
նուաճու
-
մէն
ղոււլլնթաց
, Հաւաքական
էլո բհ աէլցութեամ
ր
լնգՀանուր
եռուզեռի
մէք , Հայկական
կեանքի
կէնւլանութիւն
մր կր ստեղհուէր
:
Յաքորգարար
կբ
հ լէէ՛ն Հայրենակցական
, լնկերայէւն
եւ
մ չա -
ք^կութային
կագմ ակե րպութ
իւններ
կամ
մէ։ութիւն–
նեբ,
յաճա էս ակի
Հանգիսու
թիւննեբաԼ
իսանգա
-
վառութեամբ
էլ՝ ո ւլե կո չո լէ է/ն ցեւլէն
պաամական
Հեբոսապաւոսւմ
գրուագներր,
կռուէ։,
մտքի
ու
՛էւ՛էէ
ոաՀփիրանեբու
յիչատակին
նոլէւրուահ
տա–
րեգարձներբ։
Այս բոլորբ
Հոգեկան
Հայրենիքի
մը
Հե չտու թիւնր
կկնհայէին
տարագիր
բագմութեանց
Հայբենահարալ
սրաերունմէք։
Հեռու
հննգափայ՜–
բի
ներչնչման
տզբիւրներէն
,
Հե ռու. Լք սա իսէն
ու
Արաքսէն
, վտարանգի
Հայ գրաէլան
հաղկտստանն
"՛Լ է՛ր կարւլէն
կ՝ուռճանար
արւչասաբեր
վարու
-
ցանով։
Մեսբոսլեէէէն տառերբ
չարմման
մէք
էէ՛^
չողեււլինգ
. Հայ ապազրական
մեքենան
անդուլ
կր
բա՛նի. թերթեր,
Հանգէսներ
ու ւլիրքեր
Հատոբնե–
րուէ եկան
լոյս աչխարՀ
ամէն օր եւ
պարբերարար
հայեցի
մաաւո
ր սնունդն
ու
րնթերցանութեան
սփոէիանքր
աալոփ
ուսումնատենք
պանգոլխտ
րե"
կորնե րուն
:
Այ"
խր՚ոխուսիչ
իրականութեան
կոգքին,
գէթ
այոօբ,
պիտի
չուգէինք
արձանւսղբել
միւս
մռայլ
պատէլեբը,
նոր սերունդի
այլասերման
սպաոնա
-
լիքՐ^ որ բոլորոէէին
ոլրիլ
էքմրն
է։
Հարկ
է
է
արգար եբաէստադիաու
թեան
խօսքր
յայանել
գազ–՛
թէսկան
Հաւաքականութեան
, որ
խորթ
ափերոԼ
՚հ
՚"՚յ ՝
ձ " " "
անգամ
նիւթական
կամ
բարոյական
Հազարոլմէկ
փորձոլթեանց
ու
գառնութեանց
մէք,
անխախտ
պաՀեց
իր ագգային
գիա,սկցու
՜
թիւնր,
սէրն ու զղացումներր,
եւ այսօր,
քառորգ
դարէ
աւելի
իբ ոաքեբր
կտրուահ
Հայրենի
Հ" -
ղերէն,
աւելի
քան
երբեք
1լառչահ
կր
մնայ
անոր
^
իր գորհունէոլթեամր,
^Հաւատքոփ,
յո յղերոփ
եւ
յոյսերոփ
:
ԳԵ\ԱՄ
ՏԷՐ
ԱՆԳՐԷԱԱԵԱՆ
ԿԱՐԳԱՑԷԲ
ԵՒ
ՏԱՐԱԵԵՑԷԲ
^ՏԱՌԱՋ»Ը
Fonds A.R.A.M
