1)ս–€շէ6ա–Բքօբո6էւս–6 : ՏՇՏ. «ւՏ Տ^ԱՕ^
17, ք^սշ ՕՅաՔտաշ ֊ – Բձ111Տ (13)
Վեցամս. 800 ֆր • , Տար– 1600, արա– 2500 ֆր •
161. ն06. 15-70 ՜ Գ ի ն 7 ֆր– €.Շ.Բ.ՐՅՈՏ 1678-63
»16քՕ–6ճւ՜18՜յՅՈ7161^ 1950 Չորեքշաբթի՜ 18 Յ ՈԻ՚ Ն –
26բդ ՏԱՐԻ - 26–
Խոշշ
յյօ.6054–՚նոր շրջան թիլ 1465
Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
ՄԵՐ
ԽՕԱքՀ
Օ Ր Ը
0ՐԻ ն
ԻՆՋՈ՚հ
ՋԱՐԱՇՈԻ՚Բւ
ինչո՛՞ւ,
չարւււչոլք
նկատել
մաՀապաաիմի
վե -
բաՀառատաումբ
Խ • Միութեան
մէշ :
Նոյն գրութեան
չե՞ն
Հետեւիր
բոլոր
ագատ
պետոլթիլններր
: Օրինակ՝
մեր րնակահ՛
երկիրր,
ուր տակաւին չէ վերշացահ
պատերազմ
ի
Հաչուե–
յարգարբ :
Լարւյումներուէւ
պաաաոխանր
կրնաք
փնաոել
գտնել
, նորէն կարգալով^
տբուահ՜
որոչման բո-
վան գակ
ո ւթի
ւն ր
%
Իր Համառօտ
վիճակին մէջ անգամ,
գառն
(ււորՀրզ ահոլթեանգ
տեզի
կուաայ
Հեռագրական
լուբր ։
Այոպէս
, մ աՀա պատիմբ կր վեր աՀա սաա
տուի
«•Հայրենագաւնեբուն
, լրտեսներուն
եւ վնասա -
բարնեբուն
Համար»
ւ Իոկ «միւս չարագո
րհներր
պիտի չէսրու1ւակեն
օգաուիլ
1947/
Հ րամ անաքէբէն
,
որ կր ջ^՚ջէր մաՀապատիմր
» :
քւ՚֊րիչ
թօսքով
, քագաքական
յանգաւոր
մ ր
կրնայ
գ–նգ.ակաՀարոլիչ կամ կախուիլ
ասոր ֊~ ա–
նոր
մաանութեամբ
Բռնի խոստովանութեամբ
եւ
իւեզկաաակ գաատվ արո ւթեամ բ : իսկ
յունւլանքի
վրայ
բոնուահ
արիւնարբու
մ ա ր գա
ս պան
մ բ գա–
ւոապարտուիլ
մ իա քն քսան աարի
րանտարկոլ ֊
թեան կամ տամանակիր
աչխատանքի է
Անոնք որ ուչագրութեամ
բ Հետելահ
են վեր–
շին 30 տարիներու
անցուզարձին
, գիտեն թէ րոլ—
չելիկեան
իշիսանութիւնր
չաա աւելի
անոզոք
է
եւ բարբարոս
զագաւիարական
Հակառակո
րգին ,
քան
Հասարակ
ոճրա գորհին
Հանգէ պ
1
Ապագոյց
՝ ա քն Հարիւր
Հ ազա ր ա ւո ր բազմ ագ–
գի
Հ րէ շնե
ր ր
ո բ Զեկաներու
փառքբ
կազմեցին
Խ–
Մ իութեան
անհայրահիր
տարահութեանց
վրայ :
Եւ գեռ
մ իլիոնաւոր
քրէակա՛ն
տ ի ոլա
րնե
ր ր ոբ կր
վխտան
վերէն
վար։
կեդրոնէն
մինչեւ
օ՜ա քրւ՚ա •, •՝
)ւաո%երր : ինչպէս
«նորազատ՝»
, արրանեակ
եր -
կիրներուն
մ է շ ։
Այգ֊
նոյն «ոեվո
լիւց իոն» քազա ^ականութիւ -
նբ չէ բ ոբՀովանաւորեց
Հայաշինշ
Աարսափնե -
րոէՖ Հեբոսներր,
զանոնք
բագմեցնելով
Բագուի
Հայաս պան
մոզովին
մէշ : Անոնց Հետ զորհակ -
ցոլթիւն եւ զինակցութիւն
Հասաատե
ւով
լման
25
տարե։
Անխնայ
տրորելով
, թեւատելով,
անզօ -
րութեան
մ ատնե լով
նո րակազմ
Հա /աստանբ :
Ջարգարարներուն
Հեաձեռք
ձեռքի՝
կրակի տա -
լով
ել յեաոյ
իբրեւ
փրկիչ
ներկայանալով
• • •
Ուրեմն
, ալս անգամ ալ Հրամանագբին
աոա
շին
զոՀերր
պիտի
բքլան քագաքական
յանցաւոբ -
• Վր՚".1 աա/ով նախ իրենց պատիւր
ձուլա–
հ-ո յ «մեզայա
կաննե բով» , յետո
ք իրենց
գլուխր :
Գե րադո
յն ԽորՀուրգին
որոչումր
չարագոլ
֊.
չակ է նաեւ
ուր/ւչ տեսակէտով
մ բ :
Բանաձեւբ
կ՚բսէ թէ որոչումր
աբոլահ է բնգ
առաշ երթալով՝
«խորՀ րգա
յին գանաւքան
Հանրա ֊
պետութեանց
, արՀեստակցական
Միութեանց ,
գիւգական եւ մ չակութա
լին կազմ
ակեբպութեանց
խնգրանքին » ;
Ըսել
կ՛ո
լզեն թէ յարգահ
են մոզովրգապե -
աութեան
սկզրունքբ
: ժոզովոլրգին
կամքր :
Այո
ամբոզշ
Հաաուահին
մէշ, ամէնէն
նչա -
նակաւիցր
առաշե՚քք տոզն է՛
«ԽորՀրգային
զա -
նազան
Հանրապետութեանց
»:
կր նշանակէ թէ կանխորՀրգա
քին Հանրապե -
տութիւններ
որոնք
ա՚էւՀրամեշտ
Համարահ՜ են
մաՀապատիմին
վերաՀաստատումր
է
թ՜երեւս այգ Հանրապետութեանց
անուններն
ալ Հրատարակուահ
են ամրոգշական
բանաձեւին
մէշ,
ուրիշ
մ ան րամասնութ
իւննե րով :
Առանց ա լգ լրացուցիչ
տեզե
կու թեան
ալ ,
գիլրին է եզր ակա
ցնե
լ թէ Հան բապե տութ իւննե
ր ,
երկիրներ կանուր կացութիւնր
պղտոր է : Եւ կամ
գէպքեր
, պարագան
եր կան որոնք անՀրամեչտ կբ
գարձնեն
գեբազ.ո
լն պատիմին
զ որհագբութիւնը
տ
Եւ կամ, խորՀրգային
իչխանութիւնբ
վստա ֊
Հութիւն
չունենալով
այս կամ այն
ճակատին
վբայ,
կ՛ուզէ իր գիր,բերր
ամ րասլնգե
լ աՀուսաբ -
սաւիի վերաՀաստտտումուի
: .
Օրէնքին
Հրատսւրակումր
քայն կբ բանայ
գուռ–
ներր՝
նոբ «մաքրազոբհում1ւեր»ու
Համար։ Մա -
նաւանգ. որ, ակա7տաւոր գէմք մբ , Մալենկով
, գեռ
վերշերս
անՀրամե՚ա
կբ գանէր
խստացնել
«ինք -
նաք1նագա
տու թիւնր » :
8^.
ԾՈՒՌՆ ՈՒ
ՇԻՏԱԿԸ
Հ,ազար սրբագրէ
, խրաաէ , Հբապարակալ
բա
ցատրէ , երբեմն ալ սաստելով։
Անօգո՛ւտ։
Ոչ
մրայն
թղթակիցներ
, այլեւ
իսմբագիրնեբ
անգամ կբ յամառին
գրել՛–
—•
^Աէիլ
Հէէ՚^քմէք)
,
ծԱլլաչոք
Հհնրագիբ)
:
Հետաքր±լւր սարդ,
այո։
Բայց
հետաքրքիր
ներկա յացում
, աեսաբան
, երեւո
յթ
, գորհ
ՈՋ :
Գրէ՝
հետաքրքրական։
Աւհլփ կարճր՝
չաՀե -
կան
(աէշւշտտՅոէ) յ
Ոգեւորութիւն
շաււսւ^աշճեւ։
Ո՛չ՛՛ ճիչգը՝ յա–
ււաշ բերել
, ստեզհել
: «Աառաշացնել»
կը նշանա
կէ յառաշ
տանիլ։
Ջեմ
գիտեր
Մ խ ի թ ա րե աննե ր ը ինչո՞
ւ կը յա
մառին
գրել
իրենց
գիրքերուն
, թերթեբուն
, րո
լոբ
յօգոլահնեբուն
մէշ •
— էհրանսա աւնաջԱոնշ>իւն ունի նկաամամբ • • •
— Առթիւ մահուան տաբեդարձի
Լտարեգաբ–
ձին առթիւ) :
՝Բանի որ վանքին
մօտեցանք
, պիտի
խնղբէի
լուսաբանել
նաեւ Հետեւեալ
Հարցը :
Ոչ
մ իա յն անգիր
օրէնքը
, ա յլեւ
աարրական
տրամ ա բանութ իւնը կր սլա Հանշէ ազգե բու
անու
նը գրել գԱսաղիր
(Հայ,
Յոյն,
Ֆրանսացի
, Անգ
լիացի , եւն . Լգոյական) : իսկ երբ ահական
են ,
գրե
լ սովորական
բառե բուն պէո
( Հա յկական
,
<քքրանսական , յունական
եւն՛) :
Ս եր Հին մատենագրութեան
մէշ ալ
այսպէս
կ լնէին
, կարհեմ : Վ^կայ՝ Ասաոլահաշունչը
:
Զեմ
գիտեր
ինչո՞ւ
, Հիմ ա ճիչգ Հակաո ակն է
որ կը տեսնենք
: Ահտկանը
գչ/սագիր
,
գոյականը
մ անր
գիբ ,– Հա
յ ազգ
,
Հա
յ
մատենագրութիւն
Հայ
լեզոլ
եւայլն
է
Այս
«Հայ
— Հայ»ն ալ գգումի
Համ տալ սկբ–
սաւ։ Աւանդական
Հայ՛
ԼՀայաստանեայց)
Եկե —
ղեւ/ի^՛ էքւ՚՚յգամ գարձեբ է Հայ. եկեղեցի :
Տակաւին
ունինք
Հայ մչակոյթ
, Հայ քաղա -
քակրիէ/ութիւն
, Հայ
մ ամ ուլ
( վւո խան
Հայ -
կականի)
եւն՛ :
Ի՞նչպէս
կ՝ՐԼէաբ եթէ թերթերր
իրենք բա -
րեՀաճ էին բարի
օրինակ
Հանգիսանալ
,
զանազա
նելով
հուռն ու չիտակը
յ
ՎԱՀԷ
«ՀԱՅԵՐԷՆԸ
Ի ՊԱՏՈՒԻ»
—
Ֆիկաււօ ,
որ ներ–
կայացուցի
չ մը ունէր
ՖբանքեւՀա
յկական
Միու -
թեան
կիրակի
օրուան
Հանգէսին
մէշ , իր նկարա–
գրութեան
մէշ կը գրէ թէ Փարիզի
արեւե լեան
չե–
գուներու
վարյ արանին
Հա յերէնի
գաս
լ^։
թացքր
Հաստատուեցաւ
Նավւո լէ/ւն Ա ՛ի կողմ է ,
1798/5՛ :
Յետոյ
խօսելով
նոր ղասախօսին՝ Ֆ՛ Ֆէյաիի
մա
սին
, կ՝ըսէ թէ ականաւոր
արեւելագէտը
«արգէն
Հրատարակահ; է կարգ մը կարեւոր
գոբհեր
, այս
սլէս նպաստելով
աւելի լաւ ճանչցնելու
լեզուն
,
մ շակո
յթբ
՝ել քազաքակր
թո
ւթիւն
ը այս ղմ րախա
մոզովուբգին
որ կրշանայ վառ պաՀել
իր լաւա—
գոյն
աաւնգութիւնները
աարագբսւթեան
մէշ»։
ՊՈԼՍՈՅ
թերթերբ
կը գրեն թէ
յառսվիկայ
մարտէն
սկսեալ
կրթ՛
գո րհավա
րո ւթ իւն
ը (նա—
իւա բարութ
իւն)
սլիտի վճարէ
Հա յկական
,
յու^ւա–
կան , Հրէական
գպրոցնե
բու
թուրք
ուսուցի^ե—
բուն
թո շակնե
ր ը :
ժամ ական
150
՚ԼՐ"՚–չ
աոնող
ուսուցիչեերյԼ
սլիտի ստանան
1օՕ , 250
առնողԿւերն
ալ
500
՚լըուչ։
(Մինչեւ
Հիմա
փոքրամասնութեանց
աղէէ՛ սնտուկներէն
փճարել կուտա
յին այս թո —
չակնեըը )է
ԵՐԿՈՒ
ՀԱԶԱՐ ՆՈՐ ՌՈՒՄԲԵՐ
(շրահինով
չինուահ)
բաւական
են աչիսարՀբ
կոբհ՜անելոլ
Հա—
մար
, Համ աձա
յն
ամ երիկեան
զ ի անա կաննե
բու
յա յաարա րութեանց
:
իւրաքանչիւր
շ բահին
ռում
բ կրնա
յ ոչնչացնել
500
քառ . քիլոմ ե թր տա–
բահոլ
թիւն
, եօթր
մ իլիսն աստիճան
շերմ ութիւն
աբձա կե լո վ : կ՚րսուի թէ
Հիւլէական
ռումբի
յանձնախումբին
նախաղաՀբ, որ վերշերս Հրա -
մարեցաւ
, կ՝ ըսէ
ր թէ բուն իսկ
մ
արգկութիւնր
պիտի կո րհանի ա քս ռում բին
չինո ւթե ամ ր :
ԱԶԳԱԺՈՀՈ՚ԼԻՆ
երեք
յանձնաիսումբերէն
ա–
՚ւին քալեցին Խ՛ Միութեան
ներկայացուցիչները
,
բողոքելով
ազզ ւս յնական
Զինաստանի
պատուի
-•
րակներուն
ներկայութեան
գէմ : Արբանեակ եր-
կիրներու
ներկայացուցիչներն
ալ Հետեւեցան
այս
Տ-յցին ։
յ
Ֆրանսա վ, արաասքին
նախարարը, Պ– էԻ" ՜
պէռ
Շուման, որ արեւմաեան
Գերմանիա եւյե -
աոյ
Պեբլին
այցե
լահ էր, Փարիզ
վերաղարձաւ
առշի Օր
յ
Տեղական
թեբթերը
կը գրեն թէ
այցելու -
թեան
Հետեւանքով,
բացորո չապէս
պաբզուեցան
երկու
խնգիրներ
, Ա արի
Հարուստ
շրշանին ա՜
պագան ել փոխազաբձ
ապաՀովութեան
Հարցը
երկու
երկիրներուն
որոնք երեք անգամ պաաե -
րազմահ
են վերշին
80
տարիներու
րնթացքին
:
Այսպէս , անգամ
մբ եւս Հաստատուեցաւ
թէ
արեւմտեան
Գերմանիոյ
Հանրապե տո
ւթիւնր
կ ր)՚գգիմանայ
ֆրանսական
պաՀանշնե
բուն՝ Աա–
րի
չրշանի
մասին։ Վարչապետր,
Տոքթ–
Ատրն -
աուբբ,
յայտարարահ
է բացորոշասլէս
«Մենք
պիտի
լնզգիմանանք
Աարի
շրշանին
անշատման
նոյն վճոականութեամբ
ինչպէս
՚Օտէր - Նայսէ
սաՀմ անագհին
ք
ա րեւե լեան
սաՀմ անագ լո լխ) :
Մ իեւնո
յն ատեն
, արեւմ տեան
Գերմ անիո
յ Խոբ -
Հբգաբանը
կ՛ուղէ ասլտՀովութեան
իսոստում րս —
III "՛՛ե II,I գոնէ Ֆրանսա
յէն , եւ եթէ կարելի է՝ ա–
բեւմ տեան
բոլոր
գա շնակիցնե
րէն
Հրատաբակուահ
տեգեկոլթեանց
Համաձայն
,
Պ • Շուման
րսահ է գերման
վաբչապեաին
թէ
Սարի
չբշանին
ահխաՀանքերը
պէտք է պաշաօնա–
սլէս վարձու
տրոլին
Ֆրանսայի
,
ք>0
աարուան
Հա–
մ ար : Այմմ այդ ահխաՀւսնքերր
կր
շաՀազոր–
հոլին
կազմակերպութեան
մբ կոզմէ որ
ենթակայ
է ֆրանսական
իշխանութեան
: Ֆրանսա
ինքնա -
վար
ութ իւն
շնորՀեց ա յ դ շրշանին
երկու
աարի
առաշ
, տնտեսապէս
կապելով
իրեն :
Երկուշաբթի
օր Տոքթ • Ատբնաոլբր
յա քտարարեց
լրագրական
ասուլիսի
մը մէշ թէ կարելի չէ
ահխաՀանքերբ
վարձու տալ, մինչեւ որ Ֆրանսա եւ Աարի չրր -
շանին
կառավարութիւնբ
խորՀ րգակցին
արեւ -
մ տեան
Գերմ անիո
ք Հետ , որ օրինաւոր
ւոէրն է
ալդ
Հանքերուն
է
Գերմ ան
վ ա բ չա պետ
ը իր սլաՀանշ
ր կբ Հ իմնէ
արեւմ տեւեն
Գերմ անիո
յ նոբ սաՀմ
անագրութեան
վրայ
, որուն
Համաձայն
նախկին
գերման
պետու–
թեան^ բոլոր
ստացուահքներբ
կր պաականին
Հան–
րապետոլթեան
:
Ա արի
չբշանբ
Գերմ անիո
յ կցուեցաւ
1935/^ ,
մոգով րդա
քին
քո ւէա րկո ւթեամ
բ , Աղդերու Գաչ —
նակցութեան
Հուի ան ա ւո րո ւթենէն
վերշ :
Պ՛ Շուման
վճռապէս կր մերմէ
նոր Հանրա -
քմւէ մբ կաաարել,
ճչգելոլ
Համար Աարի ճակա—
տէսգիրբ : Հակաււակ այս
աարակաբհութեանց
Ֆրանսայի
արտաքին
նախարարբ
լաւատես
քայ -
տարարոլթիւններ
րրաւ
Պերլինի
մէշ , ուր կ^այ -
ք/ելէր առաշին
անգամ
, պատերաղմ
ի
դադարումէն
/ վեր : Ըսաւ թէ /^Ֆրանսայի
բարեկամոլթիլնը
Գե բմ անիո
յ Հանդէպ
միա
յն խօսք չէ , այլ գորհք :
ԱնՀրամեչտ
է միասնաբաբ
քննել մեր
խնգիրներբ
ել գմուա
րո ւթ իւննե
ր ր ել աչխաաիլ
մեր Հաւա —
քական
նպատակին
Համար,
կառուցում նոր
Եւրոպայի : Ֆրանսա եւ Գերմանիա
նո յն ապա -
զան
ունին
միւս
գաչնակիցներուն
Հետ»։
Արեւյք տեան
Գերմ անիո
յ վարչապետր
Հետեւ
եալ
լա յաարա
բութ
իւնն
բրահ է ա պա
Հ ո վո ւթե ան
մասին՛
«Եթէ
Մ • ՆաՀանգներր
եւ Անգլիա
մե
զի րնհա յեն ա յն ապաՀովութիւնր
զոբ
Ֆրանսա
տուաւ Պ - Շում
անի
մ իշոցաւ
, առաւելութիւն
մր
պիտի ունենանք
: Աեղի Համաբ
կարեւոր է
գիտնալ
թէ
այն պետութիւններ
ր որոնք զինաթափ ՐրԻ^
մեզ , սլիաիւ եբաչիսաւոբեն
մեր ապաՀովութիւնր
:
Պ՛ Շուման
կատարելապէս
Համաձայն է այս մա
սին » :
Պ • Շուման
Հակառակ
ՐԱալով
Հանդերձ ա -
բեւմ տեան
Գերմանիռ
յ վերագինմ
ան , րսահ էր թէ
Գաշնակիցներր
պաբաաւոր
են եբաշխալորել
անոր
ապաՀովութիւնր
:
ԲVյ^եԱո^ս^ամք^ն^
Եդիպտււ^ոի
Վ կ
ՊԻՏԻ ՊԱՀԱՆՋԵՆ
ՊԱՐՊԵԼ
ԱՈՒԷՋԸ ԵՒ
ՍՈՒՏԱՆԸ
Եգիպտոսի
նոր վարչասլեար,
Մուսթաֆա
ՆաՀաս վւաշա , որ
74
աարեկան է, Բշ– օր կարդաց
Ֆաբոլք
թագաւորին
գաՀաճառը
,
խոբՀրդարանին
առշեւ •
Նոբ
կառավարութեան
հրագիբր կր տրամ ա–
գրէ
"՚նդլ.
ղօրքր
Հեռացնել
Աուէդի
շբշանէն եւ
Աուաանէն
, Եգիսւաոսի
կցելով
այս երկիրբ։ Յե -
" ՛ ՛ ՛ յ կը խոստանայ
շարք մր րնկերա
յին եւ կր
թա
կան բարենորոդումնեբ
:
Գրաքննութիւնը
, ոբ
Հաստատոլահ
էր Պաղեստինի
պա տ ե բ ադմ
ինՀետե–
ւանքով
, թէեւ
թեթեւցահ
, բայց
բոլորովին
շխն–
շուահ
չէ , նկատի
առնելով
իսլամ
Եղբայրութեան
եւ Համայնավարներու
ղոբհունէութիւնը։
Ներքին
գրաքննոլ
թիւնր
(մամ
ուլ)
վերշացահ^ է ,
րայց
տակաւին
կլլ շարունակուի
նամակ1ւերու եւ օտար
թզթակցոլթլ–,^՚1,^
դրաքննութիւնր
:
Յունուար
\Գէն սկսեալ
ուսում
ը ձրի է նախա–
կբթսւրաններու
, եբկրորղական
եւ արՀեստագի -
(Լութերու շարունակութիւնը կարդալ գ. էշ^
Fonds A.R.A.M