HARATCH, du 1er janvier au 31 mai 1950 - page 117

Ո. 0. Տ. 370.^86
3.6րդ ՏԱՐԻ - 26– * ա ւ « 1Վօ.6070–՚Նոր շրջան թ-իւ 1481
ՄԵՐ
հւՕՍ՝/էՀ
Վեցււ^ս . 800 Փ Ր • , Տար
• 1600 , ^արտ^^2^>^^
ա
ՇՕՏ. 15-7Ո
ԳԻՏ 7 ՓՐ– Շ.Շ.Բ։^^ւ1ւյ678յ|
Խմբագիր՝
&. ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
0 Ր Ի ն
Տ.էտժաէհցա,Ա
Պ– ՊԻՏՕ ԿԸ 6ՈՒա$
ՎԵՐԱԿԱՋՄԵԼ
ԳԱՀԼԻՃԸ
Հինգ
ընկերվսւրակս՚ն
նա իւարարներքԼ
չաբաթ
թաւկրու Հրամարեցան
խմբովյին\
իբրեւ–
Հեաեէ-ս՚նք
բացառիկ
սլարգեւի
մասին
ծ֊ագքսծ
անՀամաձայ
-
նութեան։
Վարչապեաը
յայտարարեց
թէ կառա֊
վարութիւնր
չէ հրամարած–
, եւ կը յուսայ
վերա–
կազմել
գահլիճը։
Հինգ նախարաբնեբու
Հրամա րում
էն
անմ
ի -
Հանրապեաութեան
նա —
ւարարՍՍր
էապէս
վեր1ը, Պ– Պիաօ
րապ
ՃՐԱԳԸ ՀԱՌ՝ ԱՄԷՆ ԳՆՈՎ,
Ոչ
Հայրենակցական
, ոչ ալ
միաբանական
Հաօնակաաարութիւն
մլն է որ աեզի
կ՝ունենայ
այսօր, Փարիգվ, մէք. Մխիթար
Աբբայի
մաՀուան
շՕՕամեակին
առթիլ •.
Եթէ
Սե րաս տաց
իներ են որ ստանձներ են
Հանգէսին
նախաձեռնութիւնր
, ա յգ
չի
նչանակեր
թէ տեգական
Հայրենասիրութեամր
կը չարմին \
Այգ
նո
յն ե րիտասա րգնե
ր ը վա
յե լոլչ տօն մ
ը
ոարքեց
ին նաեւ
Մ ուրատի
յիչատակին :
Ե րկու պարագաներուն
մ էք ալ
, անոնք
Ա՛՛ե է
Կ՝ուզեն
,
Սերաստացի
են տգատագրութեան
Հե­
րոսն ու մչակոյթի
վաստակաւորը,
եւ
անչուչտ
Հպարտութեամբ
կը Համակեն
մ ե զ ։
Բայգ , անոնք չեն սաՀմանափակուիր
ձննգա–
վայրի
մը նեզ սաՀմտններուն
մէք։
Ազգային փառ­
քեր
են երկուքն
ալ
, եւ մենք պարզապէս
տարրա­
կան պարտականութիւն
մը կը կատարենք,
յար -
գանքի
ցոյց մր կաղմակե րպե
լով :
Մ խիթարեաններն
ալ չէին
կրնար
տարբեր
ւկկա
ունենալ
, երբ տօնա կա աա
ր ո ւթ
ի ւնն ե ր
մէկ
. *.
թ.
աւ
նո
մէք
ՄԽԻԹԱՐԵԱՆՑ
ՀԱՅԵՐԷՆԸ
ԵՐԷԿ
Անոնք
" ր ա յսօր , կի
ըա
կի , պիտի
խօս
ին
Մ
խի^
ԱբբաՀօր
շԳՕամեակի
տօնակատարութեան
ւթիւ,
անչուչտ
ամէնէն առաք պիտի պարղեն ա–
բ գեբբ
արգի
աչխարՀաբաբի
կազմ
ոլթեւ
կը
թելագրէին
ի սվւիւււս
աչխարՀի
,
լման
տարի
Եթէ
ուրիչ ոբ եւ է արմանիք
չունենար
, մ ի–
ա
յն
լեղո լական
պրպտումնեբր
, բա ռա
ր աննե
րն
ու
քերականութիւնը
բաւական
էին իր
յիչատակը
յաւերմացնելոլ
:
Ի՞նչպէս
կը գրէին
Ախիթաբեաննեբը
,
Հիմնա­
գբին
մաՀէն
տարիներ
վեբքր
է
Նմ
ո յչ* մբ «Գիտակ Բի ւզան գե ան»
էն , որ կը
Հրաաարակոլէբ
Վենետիկի
մէք
(1813
յունուար)
Ո՜վ ազդասէրք,
Ինչո՞ւ կեցեր մէկ դինիս մէկալ գինիս ասանկ
անբանի պէս կը նայինք: ինչո՞ւ չենք ուղեր ար­
թ՜ննալ՝ ելլել տեսնալ ի՞նչ են րրեր
հին ացդերը,
ի՞նչ կ՚ընեն կոր հիմակվան ացցերը, ի՞նչ գռրծ–
քեր,
ի՞նչ հրաշալի բյյւներ, որ միշտ հետցհետէ
անպակաս մեց կը ցցնեն : Ելլենք արթննանք տես­
նենք եւ իմանանք՝ ո՞ր գիտութիւնները եւ ար­
հեստները հիները ծաղկեցուցին եւ որո՞նց
մէջը
խագաՀին
ներկա յացաւ
, խորՀրգակցելու
Համ
աբ :
իրազեկներ
կը կարծեն թէ գմուար
պիտի
ՐԱայ
Հաստատուն
գաՀլխճ
մը կազմել,
քանի որմեծա -
մ ասնութեան
երեք
թեւերէն
մէկը
կը բամնուի :
Թեբթերը
Հետեւեալ
ձեւով
կը բացատր
են բն­
կերվարական
նախարա
րներո
ւն
Հրամարում
ը -
կառավարութիլնր
կ՝ուզէր
3000
ֆրանքի
բացառիկ
պարգեւը տալ
բո
լո
ր ա յն ա չխատաւո
րնե
բո
ւն ո -
րոնք ամսական
14։ ՛ՕՕՕ
ֆրանքէն
պակաս
կը չա -
Հ ին
, իսկ աւելի
փոքր
գում տրներ՝
անոնց որ
14
հաղար - 18
Հազար
կը չաՀին։
Ընկերվարական
նախարարները
Համ
աձա
յն էին
ա
յւ
ւգրին
բայց
իրենց վարիչ
մ արմ ինը, ոբ կը բազկանա
յ
46
անգամնեբէ
, վերքնապէս
մերմեց։
կուսակցութիւ­
նը կը պաՀանքէ
3000
ֆրանքի
րացաո
իկ
պարգեւը
վճարել
բոլոր
անոնց ոբ ամսական
18
Հագար
ֆը–
բանքէն պակաս կբ վասակին :
Հինգ Հրամարեալ
նախարարներն
են •
ժի՚֊լ
Մոք
(ներքին) , Աեմել
(աչխատանքի)
,
Ո՚ոպէո
Լաքոստ
Լ ճարտա րագո
րծո
ւթեան եւ առեւաուրի
) ,
•Բ– Փինօ
(Հանրօ դոլտ
չխնոլթետնց)
, էօմէն թո -
մա
(թզթատարական)
:
1947
Մայիսէն ի վեր, երբ
Համայնավարներր
Մեզ
չեն Հեաաքրքրեբ
կրօնական - գաւանա–
^նորերր գերազանց եղան
կան
խնգիրներր։
Ե^
պիտի
ուզէ
ինք
որ
Մ իաբա ֊
«
Մեր ացցին մէջն ալ հին ատենը, քանի
նութեանղ,
մենաստաններու
չորս պատերուն
մէք
որ միաբանութիւնր, հայրենասիրութիւնը պա–
ստՀմանափակոլէին
անոնք, առաքելական
րծա -
կաՍ չէր նէ
, մեծամեծ գործքեր աեսան : ք^այ
ց ի
նչ
խնռոոլթիւններէ
բխած
ր,,ան թէ Հռոմէական
:
• շահ
, որ քիչ պակսելով՝ ինչվան աս օրս անսւն ալ
Ինչձս
ոլրի^պարԼգաներու
մէք, այս ան
-.
՚ չի մնաց, ինչ րԱալնիս չիյաենք, միաքերնիս ալ
գամ ալ,– ամէն բանէ փեբ՝ Հայկական
Ա չակո
յ– ^ չ^ճք
^^ճ^է^^ճն II ,
ասանկ եկեր, ասաՕկ կ ՚ երթանք » ։
թր : Ամէն աչխատանք
ու
ք՛ պատիւ
անոր :
ԵԼ
թոզ
իւրաքանչիւբ
գաոնայ
ոլխաի
օր մը, վաէ
մչակոյթը
: ^
^
Վառ
պա
Հ ել ՝ ամ էն
գնո վ ։
Եթէ
Հայրենիքը
լայն
պատեՀութիւններ
կը
վայելէ
մանաւանգ
միքավայր եւնիւթական ա–
պաՀո վոլթ
իւն
զտրկ
թին,
Հայկական
ԱրտասաՀմանն
ալ միչտ
Հբաչք–
ներ
կրնայ
գոբծել.
Հաւաքական
աչխատանքովւ
Ապաղո
յց՝
գարտւոր
երկունքն ու վաստակը
օտարութեան
մ էք : Անսպառ
գանձ
մ ը
,
որուն
չնորՀներր կր վայելենք
մինչեւ
այսօր ։
Պոլիս
, Զմիւռնիա
, Մ ոսկուա , Թիֆլիս , Վե՜
նետիկ,
Վիէննա,
Եր ուսազէմ
,
լուսապայծառ
ոլզենիչներ
են ասոնք
, Հայկական
ստեզծագոր -
ծութեանց
ճամբուն
վբայ : Փարոսներ եւ ակօս -
ներ
, որոնց անփոխարինելի
արմէքր գեռ նոր պի՜
տի ըմրռնենք
յ
Ո՛^ վ փորձեց
ուսումնասիրել
,
մ անաւանգ ,
Պոլսո
յ եւ Իղմ
իրի կատարած
գերր
,
մ չակո
յթի
ճիգը
Հակառակ
այնքան
տամանելի
խոչընգոա -
ներոլ ;
Անչուչտ
Հիմնոփին
վւոխուած
են պայմաննե -
րր
, 1915^*՛
Ի
փեր։
Այս
օրուան
Հա յկական
անգաստանր
այն չէ
ինչ որ էբ երէկ,
Թուբքիոյ թէ Աուսիոյ
մէք
I
Երէկ
աուն - տեզ էինք
Հաստատուն ^"
ՂԷ
՚Լր՚^յ
Հ ՞ *
բազմութիւն՝
մեր կռնակր:
Ա յ ՚ " * ր
վտարանգի
ել ցիրուղտն , րաղի
արեւելեան Հա­
յաստանէն
ել
կովկասէն
լք՝
անոր Համար
I
Այ" ալ՝ պատերազմ
ի նկարագրութիւն
(Նա -
փոլէոնի
աբչաւանքր
գէպի
Մոսկուա)
՚
տօնակատարութիւն
— « ճամբաները բովանդակ սաւէ կարեցաւ–
պաՀելու
Համար
՚ճիալոր ցօրքերուն ձիերը , թօփ քաշօղ ձիերը , տա–
հսւ ուրիշ բանակի մէջ եղած ձիերը ամէն ղիշեր կը
.
• " ՚
ւ> ւսսւէլէին. - -
՚ ՜
•.. Յետսյ սաչավւ իմացանք որ առջի խումբը
սահաթը 5ին ճամբայ ելեր էր, 1 սահաթէն Քամ–
ւլու Համաբ
մչակոյ -
բան մոլորեր է, թշնամւոյն ցօրքր Ֆրանսցի ցօրք
1լաբծելով, անոնց կրակին մէջ ընկեր է, եւ այս­
սլէս պաշարուելով՛
հաըկաւոբապէս կորսված
կ՚ըլլայ :
- Պէռէցինայի ծեծին՛ Ռէննիօյին Տուգան
թիւֆէնք ի զուոշունով վէրք մը առաւ կուշտին»,
եւայլն :
Գուք չափեցէք այգ օրերէն ի փեր
կտրուած
գուբս
ձգուեցան
, Ֆրանսա
յի ճակատագիբր
կբ
աէարէ լնկե րվաբական
,
արմ ատական եւ մոգովր -
գական
կուսակցութիւննե
րէն
կազմ ուած
մեծա -
մասնոլթիւն
մբ։ (Երրորգ
ում) : Հակառակ
այս
մ իացեալ
ճակատին
, յաճախագէպ
եննախարա -
րական տագնապները
: Բացի
քաղաքական
եւ
անաեսական
Հողերէ , երկու
ղօրաւոր
Հոսանք1ւեր
,
ձախէն՝
Համայնավարները,
աքէն՝
զ՚^ր • աբ Կոլի
կուսակիցները
մ ի չտ
նեղութիւն
կբ պա աճառեն :
Հիմա որ լնկե րվա րականնե
բ ր քտչուած
են ,
ա րմատականնե
ր բ եւ մողովրղականնե
ր ր փոքրա —
մ ասնութիւն
կը գաոնան
, ծտնրացնե
լով
Պիաո
յի
գիբքբ • Լաւատեսներ
կը կարծեն թէ բնկերվա -
րականներր
գաՀլիճէն
քաչուելով
Հանգերձ
, պիտի
չարունակեն
ում տալ կառավարութեան
:
, ի պատասխան
Հարցումի
մը, Պ– Պիաօ բ–
սաւ – «կառավարութեան
կազմը
փռխկլսւ
Հար–՝՛
կագբանքի
մը առքել կը գտնուինք
։ Մենք
էէ
ինք
ուզեր որ այսպէս
ըլլար , բայց
անԼսուսափւելի է» :
Երեքչաբթի
օր լնդՀանուլկ
վիճաբանու
-
թԼււն մը պիտի կատարուի
Ազգ • մողովին
մ էք
,
քագաքական
կացութեան
մասին ; Հաւանական
է ^
վարչ. էպ1
ա
ւս աւ ւմ
ւՀութեւ
ճամ
I
ՎԱՀԷ
ՊՈԼՍԷՆ կր Հեռագրեն թէ չատ մր
մաբգիկ
սառած
ել մեռած
են , իբբեւ
Հետեւանք
արտակարգ
ցուրտերու
գիւղերը։ կ
Անօթի
գայլեր
իքած են
Անատոլուի
մէք
ձիւներու
.րգ սը
մ ո
նաՀանգնե
գսռրւ
տակ
թաղուած
են Հեռա գրա կտն
ձոզերր ; Գիւղա­
կան
ղսլրոցները
փակոլած
են ել Հագորղակցոլ
-
թիւնները
խզուած է
ԱՀՌԵԼԻ
ՓՈԹՈՐԻԿ
մը աւերներ կը
գործէ
Մ անչի եւ Ատ լանտեան
ի մէք , խանգաբե
լով նա -
լային
Հազս րւլակցութիւննե
րբ : Փ"թո րիկին
զու–
գլձւթաց՝
Հեզեզներ
, ֆրանսական թէ
խնգիր
յարուցանէ
I
Լէոն
Պլում երէկուան
խմբագրականին
մէք
պարզե
լով
լն կերվարական
կուսակցութեան
տե -
սակէտներր
, չատ բնական կբ գտնէ ոբ վարչա -
պետր պարզապէս
նոր նախարաբներ
նչանակէ
Հր–
րամարեալներուն
տեզ։ « Ներկայ
պարագաներուն
մ էք
, ոչ մ իա յն իր սաՀմ
ան ագբա կան
իրաւու1։քն է
ա
յգ
, ա յլեւ Հանբապետական
պարտականութիւ
-
նը։
Օրուան
այս
մամ
ուն կառավարական
տագնապ
մ բ ա յնպիսի
վտանգնե
ր կը ներկա յացնէ
զո
րս
ւգէտք է խնայել
երկրին : Ընկերվարական
նաԼսա–
րարներուն
Հ րամա րում
ը սլէտք չէ ոչ խզէ , ոչ ալ
փոփախո ւթեանղ
ենթարկէ
մ եծամ
ասն
ութ իւնր » :
Աքակողմեան
մամուլր
խստօրէն կբ քննագա -
աէ
լնկերփարաԱան
ճիչգ
1յն սլ
ա աղաՍ
կուսակղութեան
րնթտղքբ
,
աճւՈէն
երբ, ա քնքան
ծ ա ն ր ա ց ա ծ է մի–
ափերուն
վբայ :
եռան : Աա/անաձա.
նգլի
թ ի լ ծառեր
արմ ատա
ԵԼ
սակայն,
ավւսոսանքը չէ որվառ պիտի պա–
կարելի
գարձ աւ ոա.
Հէ ճրագր,
այլ
աչխատանքը։
Պիտի գործենք ոչ միա
յն Հաւատքով
,
այլեւ
խանգա վառո ւթեամ
բ ու յա
ր ատե
ւո ւթեամ
բ :
Մ
եր
ա յսօրուան
կացութիւնր
աւելի
գաման
չէ քան այն իրական
գմոխքր
ուր կբ տքնէին
երէկ­
ուան
«ղրիչ»ներբ
յ
— « Ո չ մարւէնոյս կարողութիւ ն կայր, ա–
չաց լ ո յ ս ։
Մին աչք ս կու ցաւէր, նա իյփեցի
մին աչովս գրեցի»:
Այս
չարչարանքր՝
օրինակելու
Համար
ձեռա–
գիբ
մը, որպէսզի
չկորսոլի
, այլ փոխանցուի "ե–
բունգէ
սերունգ :
Նոյն պարտականութիւնն
ունինք տ լսօր •
Ո՚՚֊ր
ոբ ալ գտնուինք։
ինչ
գաւանտնք ալ ու
նենանք :
ԵԼ
ստեղծտգո
րծ
տ չխատանքբ
պիտի կատա -
րենք
միշտ
այն Համողամով
թէ կլլ
ծառայենք
յաւիաենական
արմէքներու
,
Հա քկական
Մ շա–
կոյթեն։ Հոգ չէ թէ հեռու
րլրսնք
Հայրենիքէն
Տեաին
ճիզր չաՀ մրն է րնգՀան
րո ւթեան
Հա­
մար,
ինչպէս
գեղնտծ
թաղթ
մբ որ ձեոքէ
ձեռք,
^արէ գար փոխանցուած
է , իբրեւ
ձեռագիր •
. ճ.
. - ^ -
- ....^է֊. -
Բազմ
նի նաւերուն
մէք մւ
քի
վրայ
մնալ
ւ կ
• րբ
այսքաս
օ-ասրաց
քազգային
կացութիւնր,
եւ
երկիրբ
ճնչուած
՛էական
ներքին թէ տրատքին
Հողերու տակ :
խիլ
,մե
բով
Հ կարայա
. ԼէտեսակաԱ գած մը ԱԱգփպ Վկ
է–
ներ ել բեոներ
ասգին
անգին կընետոլէին
։
Մ
եծ
քանակութեամ
բ ամ աններ
քարգոլփչուր
եղան
ճաչաբաննեբուն
մէք։
Ամերիկեան
«Ուոչինկթրն
»
չոզենաւր
Հազիւ
կրցաւ
անղ
լ • նալաՀանգիստ
մ
ը
Հասնիլ։ Ծակ մը բացուած
էր կողին վրայ :
«՚ԲուԼւն
Մէրի»ն
Դ Գ մա
ււարութեանց
մտտնուեցալ
;
ԵԳԻՊՏՈՍ
որոչեց
վերաբանալ
Պէնկազիի
սաՀմանագլուխբ
, որփակուած էր անցեալ
Յու -
լիոին:
ՊԵՐԼԻՆԻ
խորՀրգային
իշխանութիւնը
փակեց
կառախումբերու
երթեւեկը
, առարկելով
թէ գե–
էինր չափազանց
սառած
•լսլՀալով, վտանգաւոր
է
I ա ւ ւ
ա
Ո
I
Լ
յ ւք II ո
= <տական ՀետաոօտուԹեանս
այխաաանոսին
երթեւեկր
է Աետու
,,՚–ձուկէս մամ վերքո
ւան
- ւ, , . , ՚ ՚ ՚ ՛ " , , ,7^
/՚^^.
« -
.
.Ւյ ֊ Գ ^ ^ յ .
.Եռկու
ճ > ռ ս ե ա
մեռառոանօնեո
եան եոեն.
կարծ՜
բացաւ
ԻՍՐԱՅԷԼ
բագի
րնե
րո
ճամ
որոչեց
միայն
150-000
Հրեւ
նեւ –յայէէ^
գնոլ
՚րի>\
յնռեւ
Iյ տա–
աաւ
250-000
էր թիւր)
:
Ոեւէ
Հրեայ որ իսրայէլ
կը
Հասնի,
սիրով պիաի
լ^գունոլի.
բայց
անճաբնև–
րուն
օգնութիւնր
Սլիաի
րլլայ
՚Համաձա
յն
նիւթա­
կան
միքոցներոլ։
Այս տարուան
ներգազթին
Հտ -
մար
անՀբամեչա է
31
միլիոն տոլար, ոբ մեծ մա^
սով պիտի ճարուի
Ամերիկայի
մէք :
ԳԻՏՆԱԿԱՆ
ՄԸ Կ՝ԱՄԲԱՍՏԱՆՈԻԻ
Թէ
ՀԻՒԼԷԱԿԱՆ
ԳԱ%ՏՆԻ՝ԲՆԵՐ
ՀԱ%ՈՐԳԱԾ է ՕՏԱՐ
ՊԵՏՈՒԹԵԱՆ
ՄԸ
Լրտեսական
գործ
մ ր կր զբտզեցնէ
Անգլիոյ
կառավարական
չրքանակները
: Գատի
քտչուած է
զինամ թերքի
պա չտօնա տան գիտական
Հետաղօ -
տութեանց
մասնագէտներէն
՚^էկր
,
յ^լաուղ
Ֆուքս
, այն ամբաստանութեամբ
թէ երկու ան-
ղամ
օտար պետութեան
մր Հաղորգած
է չատ կա­
րեւո
բ գաղտնիքներ,
Հիւլէական
եւ կաղային :
Ամբաստանեալը
կ՝աչխատէբ
Հ բուէլի գի
–^4^
՜
^
՜ - ՜
՚ ^ է ^
Երկու
չգրիա
եղ ղրա ք ր
կ իրեն
գէմ ։
•Առաքին՝
՚Բլառւգ
Ֆուքս
1945
Փեարուարի
օր մբ ,
երբ
Մ • ՆաՀանգներր
կը գտնուէր
,
աեղեկութիւն­
նե
ր Հազորղած
է
Հ իւլէական
Հետազօաո
ւթեանց ՚
մ ասին
, տե
զե կո ւթ
ի ւնն ե ր որոնք
կրնա
յին օգաա -
կար
բլլալ^ օտաբ պետութեան
մ ը
, ուզղակի կամ
անուղղակի ;
• .Երկրորգ,
տմ բաստ անե
ալը
1947^՛՛
"՚^ՐԷԼ
ան–
(Լուրերու ջարճւնակութիւնը կարդալ Դ է ջ )
Fonds A.R.A.M
1...,107,108,109,110,111,112,113,114,115,116 118,119,120,121,122,123,124,125,126,127,...500
Powered by FlippingBook