Յ Ա Ռ Ա Ջ
թէւն
ֆրանս I.րէնի
թ.սբ
ղ մանած
է
Հայածէս
ձայնալ,,ր
պաաարագբ;
ՊատշաճօրՀն
Հա֊
կիրճ նԼբածո.
թԼամբ
, թաբդմանիչբ
կը
բացաաբէ
Հայկական
ծէսին
կրկնակի
ծա–
ղումբ
ճէ
սրսամու
թԼան
րնթացքին
կրած
թեթեւ.
վււււիոիւոլթ
իւննե
բը
,
աաճարին
րաժանումր
եւ մանաւանգ
բեմին
կարդա–
ւոբոլմր։
Յեաոյ
կուդայ
ձայնաւոր
պա -
աա բադին
անվ,ով,ոիւ
մասերուն
ամ րոդ ֊
^ական
թարղմանոլթիւնբ
եւ վերջապէս ,
էբրեւ
յաւելուած,
իւբաքանչիլր
աօնին
յաաուկ
ժամամուտներբ
, ճաշոլ
շաբա -
կաններբ ել ՀոդեՀանգիսաի
պաշտօնը :
Այո ոճով,
ներկայ
թաբդմանութիւնը
կ՛՛ՐԱայ
ցարդ
եբելցած
ամէնէ ն լիակա -
տար թարդ
մ անութ իւևր եւրոպական
լե -
ղուոէի Հայկական
պաաարաւլին
:
Յիշատակենք
նաեւ
9**
տպաղ ր ութ
իւնը
Հ • Աւետիք Վ. թ՚ալաթինեանի
Համաոօտ
Աղօթա գ իրքին :
Հ • Եփրեմ Տէր Ղ^ադարեան կազմած
է
առձեոն
բառարան
մր ֆրանսերէնէ
Հայե–՛
րէն։
Փոէսանակ
^ բառարաններու
սուիո —
րական
Հեդինակնեբուն
նման ,
գոՀանալոլ
աւելի կամ պակաս
խնամ ուած
ընդօրի -
նակութեամբ
մբ, Հ. Եփրեմ
Հին բաոա–
բաններուն
աւելցուցած
է
ֆրանսերէնի
արդի
բառերբ
, տալով
երբեմն
Հայերէն
նորաստեղծ
Համապատասխան
բառը , ե բ–
բեմն ալ լռկ բացատբոլթիլնբ
, այս վեր–
ջին պարաղ ա յին՝
ղ ովե
լի ճիդ ով մ ը աւե–
լռրգ
բաբղ
բաղադրութիւննեբէ
խուսա -
փե լով
։Նո յնքան
յանդուգն
որքան
անՀ րա–
ժեշտ
ձեռնաբկ
մ րն էր ասիկա եւ
"Ր՛՛Հ
չսէփով
ոաՀվիրայի
դործ։
Անկէ
աոա^
նման
փորձեր
եղած
են ^
անշուշա
, եւ
նոյնիսկ
աւելի
բնդարձակ
ծաւալով
• րայց
Նռրա լբի ժամանակ
^ աշխարՀաբարր
տա -
կալին
Հասուն չէբ • ի"կ Լուսինեան Հա -
քերէն չաա մբ նոր բառեր առաջարկած
է
որոնք
երբեք
չկիբարկուեցան
–.Ասկէ ղասէ ,
այս
վերտին
տարիներուն
լ^թացքին
քա–
դաքակբթութեան
աբադաքա
յլ յառաջղ
ի–
մութիւնբ
ծնունդ
տուած է
բազմաթիւ
նոբ
բաոերոլ
:
Հ.
Ա՚եսրոպ Վ. ճանաչեան
ճաշակով
յօրինած է մէկ
«Ծաղկաքաղ արդի հ ա յ
դրւսկանոԼթհան » ,
որուն առածին
Հատո–
րբ
լոյս տեսած է 1957ին : Իր
«*11ատւքոն–
՜թիւէւ ՜ար՜դի հ ա յ դրակաՕութեան»
գրքք^
մէջ արդէն 1" 1ց տուած
էր
դիտական
խիստ
մ եթոաին իր ճշդ րիա
բմ բռնում բ ;
Ն" քն առաւե լութ իւնբ կբ դտնուի
Հ
\քաղ -
կաքադ՝»ին մէջթէ նիւթեր
ուն
բնտրու -
թեան թէ ներկա քացնելու
ձեւին
տեսակէ
տով։
550
բաւական
մեծադիր
էջերով
մե
ղի
կ՝րնծայէ
1700^5՛
ի վեր դրական ղա -
նաղան
սեռերուն
մէջ փայլած
Հեղինակ
ներուն
դոբծերէն
ոչ թէ քանի մբ աողնոց
չոր ու ցամաք
փշրանքներ
այլ
բաւական
րնդաբձակ
Հ ատածներ
որոնցմ ով կարե
լի
էլբլլաք
մօտենալ
^Հեղինաէլնե
բու
մաքին,
արոլեսաին
ու ոճին՝» ; Այս մերձեցում բ կբ
դիլբացնեն
ոչ միայն
ծանօթ
ութ իւՕնե
ր բ ^
այլ նաեւ Համաոօտ
կենսադբութիւններ
ել մանաւանդ
ներկայացուած
կտորնե —
բուն վեբաբեբեալ
դիտողո
ւթ իւննե բ ո —
ճին եւ պարաղ աներ ուն
մասին եւ վեր -
( Օար - )
ՈԻԽՏԱԳաՑՈԻԹԻԻ՚Ն
Ո֊ԱՆԻԷԼ Վ Ա ՐՈԻԺԱ ՚եԻ
ՅԻօ Ա Տ Ա ԿԻ՚ ե
Պելժիոյ ՀայՈւս– Միռւթիւնր
, որ
ամիսներէ
ի վեր կ՚՚աշիւսւտէր
արաօնու -
սսւասա է ս,
լ պՐ"նղեայ
յ ո լ չ ւ
ւխւոակի
մբ վբայ
Ղ՚անիէլ
Վյսբուժանի
դիմաքան -
դակբ ղեաեալելու
Համար
կանի ֊ւ,ամալսա -
րանին մէջ, մեղի կր Հաղորդէ թէ արտօ–
նռլթիլնր
աբոլած
է արդէն
, եւ յա շա -
տաիստակին
ղետեղման
առթիլ
կաղմա —
կեբպուած
են պաշտօնական
եւ
բացաո
իկ
•^անդ
իսոլթ
իւննե ր
յ
կազմ ուած է Պաաուո
յ
Տանձնախում
բ
ղետեղումբ
պիաի կատարա
ի
մասնսււ որ
Հանդ իսու թեամ
ր մ ր , ոբ տԼ ւլի պիտի ու–
նենայ
Փետրաւոր
^ին ^ կիրակի
,
ժամը
^իշղ
երեքին
, կան քազաքի
Համալսարա
նին կեդբ. Մատենադարանին
մէջ,
9 րիւ
Ռօէ|իէ,
ի ներկայութեան
պատուոյ
յանձ–
նախոէմբի
անդ ամնե բուն
, որոնց
ցանկբ
տրա
եցաւ վեբբ , ինչպէ ս նաեւ
պելժ պե
տական
անձնաւոր
ու թեանց ,
Պելժիո
ք ,
Անդլիոյ ել Յէբանսայի
Հայ
ւլաղոլթին
ներկա
յա ցուց ի չնե բուն :
՚Հ,"յն
օրբ, եբեկոյեան
ժամը ^էշդ
8*30–
ին , Պ ր ի ւս է լի
Համ ա լսա բանական
Ո՚՚աա -
նին մէջ
(22 Ալ|ընիւ Փօւ
։
Է Ժ Է ) ,
տեղի
պիտի
ունենա
յ Հա
յ Ա չակո
յ թ ի
Փառատօն
մր , նոլիրուած
անմաՀ
՚)՚անիէ լ Վաբու -
ժանի ; Այս Հանդէսին
մէջ իսօսք
պիտի
մբ, նախադաՀութեամբ
Պ՛ Լէ^^"լ՚"րի
\
կրթական
նախարար
^ որու մաս կբ կազ
մեն Փբռֆ. ժան Տապէն
, նախադաՀ
պելժ
արքայական
գիտութեանց
ակադեմիա ^՝
յին,
կոմս ժաք Փիրէն
, փրոֆ
.
Պրիւսէլի
եւ
ժրնեւի
Համալսարաններուն
,
Զ°ր ՚
Թբ ոմ , Հրամանատար
պելժիական
բանա
—
կին՝
Գերմ անիոյ մէջ, փրոֆ.
Լամ -
պրիսթ,
վերատեսուչ
կանի
Համ ւս լսա —
րանին , փրոֆ • էչր՚էէն
, դասախօս
կանի
դեդաբոլեսաից
վարժարանին
,
Փրոֆ •
Մ ի շէ I
1
նախադաՀ
Հ
ԼԷ ղԱնֆան
ար լա
Փաթրի»
բնկերակցութեան
, Պ–
Մէրշէ՛՛,
քաղաքապետ
կանի , Պ •
Մխիթարեան
,
Ընդ^
. քւսրտուդար
եդիպտադիաութեան
թաղ
ուՀի էլիդապէթ
Հիմնաբկութեան
,
Պ– Եղոլարդ
էմիբդեան^
ներկայացուցիչ
Պրիւսէլի
Հայ
Երիտասաբգաց
Միու -
թեան :
Ղ՚անիէլ
Վարուժանի
յուչատաիսաակին
լուծումներ
ղաղափաբնեբուն
:
Գրական
ուսմանց
անՀ րաժե չա ել րաւաբաբ
առաջ–
՛ՐՂ =
ՖՐԵՏԵՐԻք–
ՖԷՅՏԻ
առնեն
Տիկին
Հուրի
Իփէքեան
,
Լի՚֊ք -
Անտրէ Մարսէ
լ, Շ– Նարգունի
ել կ. Փօ–
լատեան : Հանդէսը
ունի
նաեւ
դեղար -
ուեստական
ճոիս բաժին
մը ,
մասնակ -
ցոՆթեամբ
Օր. Իրիս Պ ի՚֊լպի՚-լեանի
(երդ) ,
Օր– Ժիւլֆ^՜թ
Աւեաիսեանի
(արաասա
—
նութիւն) : ^՝^,
Գիւրացնելոլ
Համյսւթ
Ֆբանոա֊^քի
, .ձս*^–.
դադութին
մասնակցութիՈւբ
"՛Տ՛*
Հանդի–
սոլթեանց
, մեղի կբ Հաղորդուին
Հետեւ
եալ կարդ աղ բութ իւննե բը
է
Ուիստաղնացոլթեան
Համար
պիտի
կաղմ ափն
երկու
խում բե բ
.
Ա– Խոնւքբ
Փեարուաբ
9ին , առ -
տուան
ժամբ
ութին կը մեկնի
Փարիղէն
(կա։ւ տիւ
Ն ՚ ՚ ՚ ւ ) ,
կէսօբին
կբ
Հասնի
Պ ր իւսէ
լ , ուր կբ արուի
իրենց
կէսօրուան
ճաչը , յետո
յ կբ մ ե1^ի կան , ուր ներկա
յ
էլ րլլա
յ պա շտօնական
Հ անդի
ս ութ եան ,
վեբաղարձ
Պրիւսէլ, ^աշ ե լ
վերադարձ
Փարիդ , ուր կր Հասնի
ղիշերոլան
ժամը
1\ին։
ՎԼքս խումրին
մասնակցողներբ
ծախքե —
բուն Համար
Լերկոլ ճաշ ե լ ճամրոբղոլ
—
թիլն
երթուդարձ)
կբ վճաբեն
7000
ֆր ՝ ՚–
• Խէւււքբ
Այռ խոլմբբ
դի շերը
կր
մ^ւայ
Պրիւսէլ,
ներկայ
դանուելու
Համար
ւյՐԳւ՚ԾԱԿԱՆ
ՀՈՂ ԵԻ ք^եՐԹՈՂ
Այսօր ինձ ասաց մի ձախորդ ք ե րթ ո ղ ՛
- « կարդացի ես քո դովքր «Մ ա յր հողին»–
Հ ե րիք է, ե ղբ ա յր , հողին տալ ներբող ,
Հողե րը թ ո ղ է ք հողը հ ե ր կ ողին » :
Եւ ես ասացի ձախորդ ք ե րթողին ,—
«Արդեօք գրե՛՛լ ես դ ո ւ գ է թ երկու տող՝
Արժանի այս մեր սրբացաէւ հողին,
Ով դ ո ՜ ւ , հողի տակ անցնելիք ք ե ր թ ո ղ » ։
Վ. ՆՈՐԵՆՑ
փառաաօնին
, եւ յաջորդ
օբբ ,
երկուչար–
թի,
կէսօբին ճաչ, պտոյտ
քաղաքին
մէջ,
վե բադ արձ
դի շեր բ ժամ
ը ձ.1ին :
Այ"
խումբին
մասնակցողները
ծախքե
րուն Համար,
կիրակի
եւ
երկուշաբթի
օրուան
Ջա շե բուն , երթուդարձ
ճամ
բոր–
դոլթեան
ել պանդոկի
Համար , կը վճա
բեն աասբ Հաղաբ ֆրանք :
Աբձանադրուիլ
մինչեւ
Յռւնոլար
31
Պ՛
Նուպաբ
ՅռվՀաննէսեանի
մօա։
Շոդե -
կառքի
աոմսակներբ
դնելու
Համար , իւ–՜
րաքանչիլր
արձանադրուող
պարտաւոր
է
Հինգ Հաղաբ
ֆրանք
կանխավճար
մը
ղրկել ։
ա\\հոուտտԱո
ա ա
14,
8116
Ժս ՏօեՈ,
ՐՅՈՏ
20–
Շ.
7065-15
կամ չ է ք պանքերով :
Անոնք որ էլոլդեն
իբենց
միջռցներով
ճամբոբդել
Լկառքով կամ չոդեկառքով)
^
Պ բիլս է լի
մ էջ
ժամ ադրուե
լու
Համ
ար
յանձնարաբելի
է տեղեկութիւն
ուղել Պ •
Ղքոլպար 3ռվ^աննէսեանէ
; Այլ
երկիրնե
րէ մասնակցիլ
ուզողնեբը
կրնան տեղե —
կութիւն
ուղել
դբելով
ուղղակի
Պրի՚–"էԼ
1
Ուս • Ոստան , Պ • Ցակոբ
իսքէնտէբեա
-
նի ; Լիոնէն
մասնակցիլ
ոլզողնեբբ
կրնան
դիմել Պ՛ Գրիդ՚՚Ր
Թովմասեանի։
Մար -
սէյլէն
մասնակցիլ
ուզողնեբը՝
Պ– Կ՛ Փօ—
լատեանի :
ՖրանսաՀպատակները
կը
ճամբոբդեն
առանց
վիզայի
, ՚քյանսէնեաննե
ր ը վիղա -
յ"Վ ՚
\Ամէնէն
Հին ժամանակնեբէն
մինչեւ
մեբ
օրերր) պատմական
լ^թեբցումնե
-
բով
է
երեք աչխարՀադբական
քարտէսնե
րով ել
բաղամաթիւ
<ձ
Օր - թ՜1՚^"թ՜ ^
պատկերներով
: Գրեց
Հրանդ
Թորոսեան
,
Լդասախօս
Արեւելեան
լեղուներու
ւիա բ —
ժարանին,
Հ րասլա րակադի
ր եւ
անդամ
վւարիղեան
Լրադբոդնեբոլ
բնկերու
—
թեան) :
Յառաջաբան՝
Լուի
Մ
արէն
(^նախկին
նախարար)
, ապաբան
Ալեքսանար
, Փա -
բիզ
՚ Գին ^աղար
ֆրանք : Գիմել
Հեղի -
նակին
.
Թդթաաարի
ծախքով
1070
ֆր ՝
5, ոսը Րհյւոցօւտ ք ՚ ա ւ օ » , ւ>«ուտ 19՚
տ. 601. 57-41
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(103)
555
IX՛
V*՛ ՝ ՜ V
Լ–
Ք Ր Դ ՈԻՀԻ՚Ն ԵՒ ՀԱՅՈԻՀԻէւ
Հասօն
սկդրոլ մ չաա դժա արա ցաւ
մ եբ
ուխտ
ղնալոլ
մասին , ասելով
, թէ
տունը
բոլռբովի՚ււ
կր մնայ անտէր, թէ տունր ա–
ռանց
աղամարղի
Հսկողութեան
թուրել
չէ կարելի,
որովՀետեւ
ամէն
ղ է շե բ դո -
ղութիւններ
են սլատաՀ ում
. թէ նա , Լ^ա–
սօն , պէ ար է ստի պ ո ւ ա ծ
լինի
թ ո ՛լնել
ղաշէոր եւ ւլնալ տանբ պառկելոէ • "՚,/^
ժամանակ
նբա ցանքերր կը մն ա ն ա ո ա ն ց
Հսկողութեան
։ Նա աւելացբուց
, թէ ա -
նիծած
՚ք՚րդերն
իստակ
բարրարոս^ւեր
են ,
որքան
կ։սրողանում
են ՚իեր առնել
ղո -
ղանում
են , իսկ մնացածը
վ։չացնում
են
ե
լ
ա քնոլէ ս Հ եռան ում : Եւ նա ա քս պատ–
ճաո ով ամ ր՛՛դ ջ
՚1 /՛շերը չէ քնոլ մ ,
Հէ նց
Հ բացանբ
ղ ոդ ին ղ րած , նսաոլ մ է եւ րաց
աչքերով
Հսկում է . աչքդ
խփեցիր
, բո
լորր կր տանեն \ Ե
Լ
՚1երջացրուց
, թէ իր
Հա քբր
ծերունի
ոբսորղբ
կամ Մ բ–
Հէն եթէ Հեռացան
^ նրանք
յոյս
ունէին
իմ
՚ւբայ , Հիմա որ ես էլ դնամ , դ ի շե բ -
ներբ տանբ ո՛^վ պէտք է նայէ
եւն. :
Ես պատասխանեցի
, թէ մեբ ղնալ
եւ
Ղ՚ոլր կր տեւէ ոչ աւելի քան թէ մի չա -
բաթ , եւ այս միջոցում
դժուաբ չէր էինի
մի
մ արդ
վարձե
լ եւ դնել տանը
որպէս
պա^ասլան :
Այնու՚աետել
Հասօն շատ
խուլ
կերպով
ակնարկեց
, թէ Հասարակութեան
կար -
ծիքր
՚էաա
բացատրութիւն
կբ տար մի
1-1
յս պիսի նոր , եւ իր անց ե րկրում դեռ օ–
բինակը
չտեսնուած
, եբեւո
յ թ ի
մ ասին ,
երբ մի չափաՀաս
աղջիկ
մի քանի
օրով
ուիսւո է ղնում
, իր մօա ազղականբ
չե —
ղոդ , օտար
տղամաբղի
Հետ ;
Հասո
յի ա 1լնա ր կութ իւն ր թէեւ
բոլոբո–
վին
ճիշղ էր , րայց ես կամեցայ
Հերքել^
ասե լուի՝ թէ
Մ
աբօն իՆձ Համա ր նոյն
նշւս—
նակռւթիլն
ունի , որպէս
իրան , Հասո
քի
Համար , նա մեր եբ1լուսիս
քոյրն է
էՄ
ենք
ամ էնքս
ե րե իսա յոլթիւնից
մ եծացել
ենք
միասին
, որպէս
մի ել նոյն
դեբդաստա–
նի դաւակնեբ
է
Գրուսա է քո ասածը
, ՖաբՀատ ,
պատասխանեց
նա։– Ոայ^ դու
աեսե՛^լ
ես^, որ մեր ե րկրում
մ ի քոյր իր եդբոր
Հեա
Հեռ ու ՚ոեղ ուխա
ւլ նա
յ
յ
Ջեմ
աեսել ։
- էլ ի՞նչ ես իսօսոլմ : Կովը կովի մօտ
են կապում
, Հորթբ
Հորթի մօտ , եղը
եղան
մօտ։
Այսպէս էլ են
մարդիկր
:
Հասօն
սովորութիւն
ունէր
իր
խօսակցու–
թեան մէջ ամ էն
օրինա1լնեբը
վե բառնե
լ
անասուններից
: ԳասալորեԼ
տեսակբ տե—
սւսկի
~է
ե տ
ղա նբա Համար
օրէնք էր %
Ես կբ ղնամ մենակ
, առանց
Մ
աբո–
յին
իմ Հեա տանելու :
Ն՚՚ւ
ոչինչ չպաաաոխանեց
, մտած ու —
թեան մէջ բնկաւ :
Ե" դո՚֊ցէ
կրկւ՚ն չեմ վերաղ առնայ
,
աւելացրի
ես \
Հասօն նկատեց
, թէ որպիսի
էիիրաւո -
րական
յանղ
ուի յա լտնեցի իմ փեբջին ել
ւթճռական
խօսքբ, որ դրեց
նբան
խի-ւ՚ո
ղժոլաբ
դրութեան
մէջ՛. Նա դիտէր, որ
իբ
^ " ՚ յ ր ր
ցան1լա՚1ւում
էր ինձ իր մօտ
սլաՀել • այժմ
Հօր րացակա
լոլթեան
ժա–
մւոնակ
առիթ տալ ինձ Հեռանալու^
դ
։Ա
դդում էր Հասոյին
պատասխանատռլռլ
-
թեան
ներքոյ :
Հասօն
անկեղծ էր՛ նա չունէր
իւոբտ -
մանկ
մսւբդոլ
ձեւերբ ; Ն՛" յ՚՚՚յ՚՚՚^եց , թէ
կարօն
ի1ւձ յանձնել էր նբա Հօբր , իսկ
Հայրբ
ղնալու
ժամանակ
ոլաաուիբեց
Հ՛"—
սոքին , որ վարուէր
իմՀետ եղբայրա
—
բաբ,
ոբպէս դի որսորդ ի
աունբ ինձ
ձանձբւսլի
^քի՚^՚էր
, ել աւելացբուց
, մե
վւոքբ
Հ անաքի
ձել ւո՛"լով իբ խօսքերին
.
Գոլ
ե բե խա քա թ ի ւն ի՛ք
իրասածի
Լյամառ)
աղայ էիր, Ֆ՚սբՀատ : Ե" ՛քի -
ւոեմ , եթէ քեղ կարողան՚սմ
Հանղստացր—
նել
,
Մ
աբո
քին ամենեւին
չեմ կարող , նա
աւ ելի կասլր կտրած է ՝. Գնացէք , ինչպէս
րլղում էք , այնպէս
աբեցէք
, ես էս ղոր -
ծիցր
ձեռքերս
լուանում եմ
ղում է , ոբ քո
Մ աբօն
ռւղում
կամ
քովն
լինի :
Ուրեմն , թող իյաթունին
էլիր Հետ
վեր առն է
է
Գարձեա՛"լ
«կովբ
կովի Հետ ... » ;
Հասօն
ծիծաղեց : իծաղբ նբա բարի ե–
բեսի
վրայ
փոխուեցաւ
ժպիտի
, ել նա
ասաց •
՚ ^ ո յ ր ս քեղ չատ է սիրում
, ՖաբՀաա :
—
ք՚՞^Ղ Ղ1""ես :
Նա
ինքն ասաց ինձ :
Թ՚՚՚լ
սիրէ , աւելի լաւ
յ
ր
ռ
—
՚ ՝ " ՚ յ Յ Ղ" ՛֊ ՝•
—
Ե՞"––։
Մենք
սիրում
էինք մէկ մէ–
կու , եբր ղ եռ երեխայ
էինք ։
— Այն սէրն
ուրիշ էր ։
^^(՚ք՛
միչա սէր է– նա չէ փոիււում :
Գոլ
կարդացողի
դլուխ
ունես ^ Ֆար–
Հաւո , քեղ Հեա ղժ-ուար է խօսելը , ասաց
Հասօն , ել րաբձրացրուց
իր խարադանր
,
սկսեց
քշել արօրին
լծած
եւ^եբբ
-.
Ե"
Հ եռացայ
յ
Զ՚սրմանալին
այն էր , որ մի քանի
չսւ–
բականներ
սովորած
լինելո՚ի,
այն
ժամա
նակ ես ուսումնական
էի
Համ
արւոււ
Ի Հարկէ
Հասո
քի աչքում
ամէն
աիբացուն
կշիռ
ունէր
. թէեւ ես ինքս ա յժմ
ծիծա–
ղա մ եմ իմ ա յն
ժամ անա կուա
յ դիաու -
թ ե ան ւիրա յ •
Ր Ա ՖՖԻ
( է ս – – )
