է էՏ Ա Ռ Ա X >
Հ113ԿԱՆ1-ՑՇ ՄԱՌՔ
Ա–
ԻաԱա|սօսու.թիւն կասւարոսւսծ Դեկա՛
ւի երեկոյին Սալ Շօփէքփ մ է ջ –
Իլաւււււնքի
I, լ
ւս ր ղա ր ո ւթ
ե ան
խնղէչւ
մ՛շ
1լայ
Գսչւհ
ի չին եւ
Հա ս ա ր ա 1լս
ւթեան
միքեւ։
Գ ՚ ՚ չ ՚ ծ ի չ շ
իրաւունք
մ՛ք
սւնի
Հա -
սարս,կութեւս
՚1ւ
վքայ,
եւ երբ այղ ի յա -
ւո
լնքբ
ա անք՝
Արղ արու
թի
ւ ն մր
ղործած՜
կ՝ ըլլանք
:
էէ լ ա յոօր
, ՅէրանոաՀա
յ Գրսւչնե
ր՛ ւ ԸՆ
քթ, րութ
իւնո
ե ղրա
յ ր
կաղմա
քչե րսչսլ
-
թեանւյ
Հէ,ա այղ կ որ էչ յնէ :
իսէչ
էւԱ
,
էլր կ^ւա
քչ սչա րաք
մ ր
ու1ւիմ :
՚ ք յ ա ի ւ որ Հայէչանո
յշ Ա ա ո
ք
իմ
սերունղիս
էչան աղի ամ էնկ
ն արմկ
քաւս
ր
ւչ րոէչն է , եւ.
երէչրորւէ
որ
երէլար
աարիներու
րնկերա–
կան
էլասլ
մ լչ ղօղէ մեղ ;
Արղի
սերունղր
Ափիւռքի
մկք չ ի
ճանչ.
նար
ղա
յ ե , որովՀեաեւ
ւլէ ւղքե
ր՛ս ա
չհպէս
՛էր
թւչաէ,ւյին
ւլաւլութնէւրյւ
որ Հաղիւ
մաղի
թ
I^ լե ր ո վ կասլուահ՜
ենք իրարու
:
ի՛ա
յւլ
Պ ո լ ի ս է
ո քէ
մ ւո ա լ ,էր էսսչէս
ե ա
չ ի մ ն ա ր
միւս
գաղութներէն
լաւ ճանչնա
լով էչա
յ ն ,
աօնեղ
անէէր
յիէւնամեա
յ
ղո րհ՜ւէ ւնէ
ութ
ի ւ -
3»^,
փ ա ռ ա ւ ո ր եւ արղիւնաւոր
Հանղիսու–
թեաէՐր
մր, քանի
որ կրցաւ
Հրատարէսէլել
յոբեչե
աչէ՛ին
էլլխաւո
լւ
ւչո րծե
րուն
մ է քլ
Հւս–
ւաքածէէն
, է"ք՛"
^ " ՚ ր ի ՚ - ր
էքն"ղ
մեծաղիբ
Հ ա ա ո ր ո վ մո։ Աս՛էչէ
Հեաեւեղան
Ամերի
-
էչան
, Անէլլիէսն
ե ւ ուրիշ
կեւլ
րսններ
:
Կ,ոբ~
նէո՞ր
Փարիէլբ
՚լ՚"նւլ
լ ն ե լ
էլայն,
երբ, ո ՚
մ
անղ
կողմ
է Ա վ՛ իւռքի
մ էոալո
բաէլ՛ան
քլեգ–
րռնր
էլր Հաւք արուի
,
թ ե լ
՚ է
^ ւ ո
թ
իւր
իււ ա ֊
ցութեամ
ր
*
Հայէլանոլշ
Ա ա ռ ք ո
ճանչղայ
եբբ
քսան
աարիքներուն
մէք էինք,
եէ. , առանղ
՚ ՝ " վ ի
Հողմաղաղնե
ր ՛կբ ղաոնա
յ ի ն մեբ
ուղեղնե
րուն
մէք։
1ա)ի
"երոլնղր
ռօմանթիղմի
մշուշներէն
ելած
էլբ մտնէր
իբաէղաշտու^.
թ ե ա ն
մ էք եւ էլբ Հան դի սլէ բ
իէոբ՚Հ
րգէս -
ւղ էէ/շաէ՛ ւթեան
թանձա
ր ո ւրնե
բուն : Պետա
կան
իէիսա
վարչաձեւի
մբ աակ
, իտէալ
-
^^Ր
^Ր
Բ՛ւ՛ւ՛"
յ
ւ՛ն
՚ ^ ե ր
՛ լ լ ո ւթին
մէք, ինչ -
պ է ս
մ ե
՚ լ ո ւ ն
փաէլ
էսնօթի
մ ր
թ՛՛րր
՚ Այն
ա տ ե ն
իբարւէւ
կր
մօ՚սենայինք
ւլաղէս՚իա
-
րաքլան
Համ
՛ս էլրան
քո
վ եւ աննախանձ
բն
կե
բ ա կանո
լ թ ե ամ բ , ինչ որ
այսօբ,
ա -
ւա*ղ
, ւլերեղմանին
ենք յէսնձնած
:
քշսայեան
վարժէս
րանի
լՐւթացաւարտ
ք ՝ ո լ ՚ ւ բ
ա
յւլ
յա/քկին
աակ
ասլր՚էղնե
րո
մ ք ՚
ա ւս լո բ ս։ էլան
ի
լաւաէլնութիւ
ններ ով
ղէււբս
էլեչլեն,
թէեւ,
ինչ՚ղէս
միշտ
է լ
էսմէն
աե՛լ
, բհտրեա
լ
^ ւ ե
ր բ էլբ քոկէէւին
հ ՚ ՚ է ^ Ա ~
եէս^երու
խռնում
ի ն
մէշէն
; Ա յ գ րնար
-
եալնեբէն
մէկր
եւլալ
Հա լէլանոյշ
,
որու
առաշին
արձաէլ
քերթուածւբ
,
, յանձնա
-
ր ա րուած
իր ղրա
ր ա ր ի
ուէւոլցիչ
Տ ա կ ո բ
Գոլրդէնի
կոէլմէ,
Հրատա րա կո լե ՛լալ
մեր՛
ՀՄ
աԿւղ՚ււէքէ%ին
մէք, ո ւշա
ւլր
ո ւ թ
ի ւ ն
՛լ
բա
ւելով
իբ լեւլուաէլսէն
ճո խութեան
եւ նեբ -
փչումի
նբբութեէսն
Համար
;
Այղ
միշոցին
՛լարձեալ
մեր
ՄաՐւ(ք11Լւքէ^
րնկել՚նեբէն
Վ ա Հ ա ն
թօշիկեան
որ
կբ
սի -
րէր
յածիլ
կս՚ս
յեանցիներու
քղանցքին
շուրքբ
, կ՛՚երթար
փ ն տ ռ ե
լ անոբ
գ բ ո ւ -
թիւններյ։
Ա-՚լ՚լ
՚ Հիւանղանոցի
որբանո
՚
ցէն,
ուր ուսուցչուՀի
էբ ա յ գ աղքիկբ
,
որու
շուաով
կէսսլուեցաւ
, ինչսլէս
կ*բսէ
Հա յկանո
յ շ ՝
Հհշանթի
Հարուածն
էր եբ -
էլուքիս
Համար
ալ » :
՚Լթշանուէսծ՝
այս էոարին
ի"կ սկսան
Հբ՝
բաաաբակե
լ
1905
Աեսլտեմ
բերին
«ծ՛ա -
ղիկՖր
իբր «կանանց
յատուկ
շ ա բ ա թ ա -
թերթ»։
Ա՚լքիէլբ՝
Ֆէմինիսմի
տեսութիւն,
նեբով
լ ի ուղեւլ
,
՚լլ՚ի
չ ի ում եւ ւլո րծե
լ ւ է ւ
Համարձակութիւն
, անմի
քասլէս
փաբ՛ե -
ցալ
՚լէէբծին,
մ՛անաւանէէ
ոքէ
նշանածբ
«
Լո
յ ս » ծսէ էլր ա
թե
ւ՛թին
վ ա ր չութեամ
ր
էիորձ
եւ ճարպիԼլ
, պիտի
ս տ ա ն ձնէր
թեր
թին
մ ա ա ա էլա րսէ բութի
ւնբ ; Գործօն
ելին՝
ւլո րծո
ւնե
ա
յ
ա
յ ր : Ամ ո ւսն
ո ւթ
ի ւ ն ն ալ կա.
պ ե ց
ղիրենք
«^քաղիկ»
ո բ
Հաղիւ
երկու
աաբ՛ուան
էկեանք
ունեցաւ,
չբքասլատուեցալ
երի -
աասարէէնեբու
խումբէ
մր , ղրական
Հա -
՚մաէլրանքոէի
քքւ որովՀեաեւ
իբ ինքնա
-
ա ի պ
, եթէ ոչ ինքնաՀալէսն
խմ
բաղրուՀին
•կ^ուղէ
ր որ էլիներ ու թերթ
մ ր
միա
յ ն
էլի -
նեբով
խմրա՚լբոլի
, եւ.. ոբովՀետեւ
" ՛ յ ն
ատենի
նռւիրագործեալ
մէկ
քանի
՛չ րւււչնե չ՛ որէէնց
էէլուխն
կ ր Ա ի՛՛էի է ,
անբա.
ւա
կէոն
էին ՛սյգ
ղործին,
մենք
բէէ
լորս
Արամ
Անաոնեան
, Մ եբուժան
Պ՚սրսամ
-
ետն,
Զ՚որեՀ
Նեմցկ
, Եր–
(<>՝"լ՚սյեան
, Վ.
թօշվ՚կեան
եւ ես
կանացի
ծածկանուն
՜
ներով
սկսանք
էլէ.անք
եւ Հեւոաքբքր
,էւ
-
թիւն
բնծ էսյէ, լ
՛էէ
ո ր ա ՛ոե ս ա էլ
այ՛լ
շաչւա
-
թ ա թ
երթին
:
«Հ^ա՚էիկ»
թեւ ա ո ւ ա ւ
նւսեւ
խումբ
էքբ
էտբի՚ոասարղ՚ււՀինեբու
որոնց
մէշ յիչա
-
աաէլելի
էէ՛
այն որ
՚Սինի
Աէսո
բա՛լ
բու
-
թեամբ
սրամիտ
ու խայթիչ
քրոնիԼ^եբ
էլր
՚էրկր
1
"Ր՛՛ւ
Հե՛ո
եէ՚բեմն
ա ր ո ւ ե ս ա ա -
կան
վկ՚ճեբ
էլր վէսրկինք
եէէ՝
Ա ր ա ք ս ի
Իքար՚ո1,աշե՚սն
ծածկանունով
• ՛Այ՛է
Օր–
Նինին,
իսկսւՀի
Զիթճեւոն,
ապ,ո
՛Տիէլին
Գարմէն
, ա
լ ՚ ՚ օ ր
է,ո
ապէս
էււէալոր
,
^անձն
ա ռ ա ւ իբ վա՚լեմի
քւնէլերոլՀիին
՝ նուիբ
.
ո ւ ա ծ
" ՛ յ ս երե էլո յ ի ն իբ
մ ասնակ
ցութիւնբ
բերել
:
« հա՛լիքէ»
իր Հրաաաբաէլւ՚ւթեամբ
րնէէ՛
Հաէոեց
ոբոէէՀետեւ
թօշիէլեան
Ւ ՚ լ մ ի բ փ ո -
է՛լա՛լ րուե ցաւ իբբ խմրա՛լի
բ
՝Բէ շ ի
շեանի
Հիմնած
Արձագանգ
թերթին,
որւււ
լէսւգ.
բեէէն
էլտք
՚սնց՚սւ
Մամռւբես՚ն
Մրգէէ՛
«
Աէ՚շ՚ոլոյո^է՚ն
։ Հոն տեղւոյն
րնտբԽնիէն
շ ր ք ա պ ա ա ո ւ ա ծ ՝
Հ՛ս յկանո
յշ
շա բ ո ւնակե
՛լ
իբ
սիբած
ա շխէստանքր՝
էլան անց
բէսւէ՜են -
նել՛
՚ոէսլով
այ՛է
թերթերուն
մէք
Պ-ո
լսո
յ
էէէսբօէոէւ
յաղթեց
սաէչա
յ ն Եէլ ֊
միբես՚ն
քեբմութեան
եւ
1909/'Տ/
ղտրձւսն
Պ ՚ ՚ չ է ՚ ո , "՛յրո
է՛բ խմբաէէէէական
գործէ։
-
էէ
՛՛ւն
, ի"էլ էլինբ
նո
ւ ի րուե
լոէէ
ամբ
՛է
՛լ
քո -
վէն
էչանսւցէւ
էչր թ ա կ ա ն - ր ա բ ե ս
ի
բէսէլան
կա
՛լէք
՛ս կեր պ ո ւ թ ե անց , Աղէչանուէլւ
, Գ բ ՚ ղ -
բոցէսսէբ
եւ՛ս
լլն •
Մեծ
սլ՚ոտերաղմլւ
՚սւարէոելէն
յ ե է ո ւ ւ յ ,
1919^^
1
երբ քաւլաքական
էլա ց
՛է
ւթ
ի
լն
ր
ՔԻէ
՚^ք. թոյլատու
կ՝ երեւէր,
Հա յկանո
յշ
Մ ա ռ ք
սլաէոեՀ
ղ տ ա ւ
կր՛կին
յարձակելու
իբ
իտէա
լին՝
կանանց
մէսմուլ
մ ո ունե -
նալու
իր
անշէք
ցանէլէէլթեան
վ ր ա
յ եւ
14
տա
բ ի է ի ՛էե ր էսղուած
էլասէբ
Հանգոլցելով
«\քաղիկ»էւն
Հետ,
սէլսաւ
«
Հ՛ո
յ Կին » էլի -
՛ ՛ ա մ ե ա
յ
Հանղէս
բ
եւ
֊յա9ողեցաւ
Այժմ
աւելի
փորձ,
աւելի
Հասուն
, մ ի -
քավա
յ ր ի ն
ք ա ք ա ծ ա ն օ թ
,
մ իշա
շրքապաա–
ուած
Հաւք
"՚էլրութեամ
բ ու բ ա րեկամ
ու -
թ ե ա մ բ էւ
I՛
էք եծաւլիր
է ։ ւ էսնամ
ք
,ս։
Է
թերթր
շաբունաէլեց
13
տաբինեբ
,
լէս՚ււեա
լո ՛է
պ ո լսէսՀէս
լ իմս՚ցաքլէսն
կեէսնքին
պատէլէւբր
ել
՚էրւսւելով
Հայ լբաէլբաէլան
պաէոմւււ
-
թեան
՛քէք
՚սննաէսրնթաց
տե
՛լ
մո : Աեա -
՛յլա ւոե բ ա ՛չմ ե ան սեր՚ունւգէ՛
աէ Հոնի լա
յտ
կուղար
, որոնցմէ
յիշենք
%շան ՊէՀիկ՝
-
թաշլեանբ
, Վ ա Հ ր ա մ
Թաթսւլբ
, Եղ–
Ա(՚մ~
քէշեան
ելայ^։
ի լ , վարիչ
ողէ՛ն՝
՚ ք ի շ ւ ո
յ ա ռ ա ք ա գ է մ էր , իբ էսմբաղրուՀին
օբլ. օ–
րէ՚ն կ ր Հ ե տ ե ւէ
լ, Ե ւ ր ո պ ա
յ ի
մ
տալոբաէչան
ել
,ք,7՛
էէեբա
յէ՛ն
էլեանքին
եւ
նոր
Հրատս՛
֊
բաէլո
ւթի
ւ ն ն եբո լ ա րձս՚ղտնգբ
կբ բերէ
բ
իր
թերթին
մէք :
« Հայ կին Ֆի մէք
Հէո
յկանո
յշ
Աառք
տ ո ւ ա ւ ոչ միայն
դրա՛կան
կտռբներ,
այլ
էսմրագբականնեբու
չաբքեր
, ա ռ սլգ ,
էլարճ
, ինքնս՚տիսլ
ղրիչով
ու
նիւթով
՝.
3 ի չենք
«ո՞ւր
կ՝եբթայ»ներու
եւ
«Կին»
կ ո չ ա կ ա ն ո վ
շա րքե
բ բ որոնք
կր կաղմեն
ի–
րեն
« թ ո ւ ՚ լ թ
Հաւատոյ»ներբ
•
Ա՞ ւր
քլե րթա
յ էսօս ա քլց ւ, լթ
ի ւ ն բ ,
ւււր
Լլե
րթա
յ ե լ՛ ի տա
ս ա ր՛լ՛է
ւթ
է՛ւն բ , ւլաս
ա ի ա -
րաէլութիւնբ
, սէրր
,
լ ե ղ ւ ւ ւ ն , էլրականոլ
-
թ է ՚ ՚ - ն ր , Հ ա ւ ա ա ք բ
,
մ ան
շր
,
ա՚լքէւկո
եւն .;
« Կին » եէոիղ.
նայկ , էլար՚լացիր
կին ,
Հ պ ա ր տ
ե՛էէ՛է՛
, մէ՛ ս տ ե ր , սէր ՛ք ի
մ ուրար
,
մէէ բ ա մ բ ա ս ե ր , մէւ ս ՛ո ր էչանա
բ , ՚սշխատկ
,
էսօսէ
, իտկէՍէ
ունեցիր
,
էէեր
նւսյկ
...
վ ե ր ք ա պ կ ս
«գուն
ի ն ք ՚ լ
եղիր
էլին
»:
« Հայ Կին»ի
,էւշաղրէսլ
յաշւէ
ւլո ւթ
է ՚ ւ ն ն
ու
ծաւալում
բ
նո
յ ն ի ս է լ
ղ՛ս,լո
լթնե
բ,ւլ
՚ ^ ^ ^ ւ
ւ՛է՛ է"մրա,չրէ,ն
անէչէսէս
, անշե՚լ,
ղբ -
նացքն
կչ, եէ. էւր Հմտւէւթիէնո
էլանացի
•Հաբցեր,,,.
էքէք։
Ան
յաբ,ստէ։ւեց
երէչար
աարէէներ
եւ ղեո կրնար
եթկ
մաՀացու
րէսրէ,յաէչան
Հարուած
ւքր շ ս տ ա ն ա ր ; Ար .
ղկն
, այ՛լ
չ՚ոփն
ալ աննախ,րկւթաց
էբ մեր
լրաւլր՚սէլան
պա՚ուք
ութե ան մէք, ե լ
՚ " յ ՚ է
իսէլ
էլբ էլաւլմէ
իր ա ն թ ա ռ ա մ պ ս ա կ բ ;
Հ ա ւ ա տ ք ո վ ,
սիրով
եւ բսլորանսլէբ
ի -
ա է ա լ ո վ
լնթացող
,ս յ ս
ւլո
բծ ո
ղ ա ւ ա ճ ա ն
մ՚սէոոէէ մր քան,լոէ.եցէսլ
եւ «Հալ
^1
էէն »
է՛ւ
էէ՛՛էէ
անո
լ
ե ց ա ւ
վե բ քապէէէ
, ցալէողին
խր՜
" ՛ ՛ վ ք
մլ՛ ցանելով
ււչ
միալն
էսմ
բաղ րու -
Հիին,
" ՛ յ լ
Հ՚՚՚սէսրակութեան
մկք ալ :
Ի ր
ինքնակենսէսւլրութեան
՚քկք
սաէէէկս
էլ՝ ան գ ր ա
գա՛ւն ա յ .
« Հսս գբէւչս
սլէւտի
կեցնեմ
, չուղեէով
սլա
րւլե
Է
ո ւ լ բ ե լ ՚ ղ ւ "
թի*–՜
նյւ
՚էոր
բոլւէբ
I,
ւլիաեն
, եէ. որուն
ցսււր
կբ
մէսս՛
յ ու. կբ մխէսյ
սրաիս
մէք, է,լ,էլար ,ս -
՚ ս է ւ ն ղիս Հեռոլ
պաՀելով
ա յնքան
սիբած
ղրական
էլեանքէ"
: «Հայ
Կէէն»ի
շիքումր
եղաւ
ինծ
է. Համ
ալ,
,ս յ ն ՝
է՛նչ որ ե՛լաւ
Հէ՛է
Տօրինի
մաՀբ՝
Տիկին
Տէ՚ւսաբի
Համար
(Տէ՛էլէ՛ն
Տէ՚ւսաբ
եէէ, իբ սէւրասուն
աղշկան
մաՀուան
՚ Լ բ ա յ
՚էրիձբ
՚ է ՚ շ լ ՚ ա ծ է ր) :
Հա յկանո
յ չ
Մ ա ո ք
, սւնէլտւակ
մ ՛ոյլ՛
1
սասլէս
էէէսբւոա
լա յաէ , իր տ էէէ ռ էէւ ՛ղ ՛սնք
բ ՚
֊ « Ան իմ աւլքիկս
է ր : Ամէն
տարեմու–
աէէ էք ա տն ե լ՛ ո ւս
՛էրա
յ կք Համ
րկէ
անոր
՚ոէէւբիքէլ։
Ա՚լքիկ"
է ։ ւ լ ս ՚ ւ
մէէլ ասէ լ,,է լ , եր
էլու
էոարու.
,երեք
տ ա ր ո ւ
, տ ա ս ն ե ր ե ք աա–
րւււ
. . • Աւա՜ղ
: Գրիչ
չեմ
կբնար
սէռնել
ձեոքս
: Ո՛՛ւբ
է այն ելորովի
կէ՛նր։
Ե ս ես
չեմ : Գրիչի
կինր
մեռաւ
: Չորս
տ ա ր ի
չկրցայ
գրիչ
բոնել
ձեռքս
»:
Պ է ա ք է Հոս Հէսաուցանել
նաեւ
ա ր ղ ա -
րութեան
" ՛՛րիշ
՜՛ա
րէչ մբ : ինչպէս
«՛Ծա–
՚ լ է ՚ է թ ի
է
« Հայ Կէէն»ի
ալ արաւլ
յաշողու
-
թեան
մէշ իր էաէչան
բաժինն
ունի
իբ ա–
մուսինո
՛Լ՛ Թօշէէէչեան
էէր անսսչառ
կո -
բովւէվ
ե լ էսնգուլ
ա շխա տութ
եամ
բ տ ա -
բալ
թեբթին
վ՚՚՚րշակս՚նբ,
այնսլէս
որ
էսմ
բ ա դ ի րբ
անմ
աաՀող
էէ՛ ովին
էէւա
ր ե ց ա ւ
ղորհ
էէն : Մ ՛ոմ
՛ ՛ ւ լ ի
շ ր շ ՚ ՚ ՚ ն է ս կ ն ե բբ
՚չիէոեն
թէ
ա ռ ա ն ց
՛էա բ չս՛ էլան է,
ԷՍ
՛ ւա ՛չ՛, յն
թերթր
ղ ա է ո տ պ ա ր ա ո ւ ա ծ
է մաՀուան
% Այր եւ
կին
էսյսէղէս
՚ լ ի ր ՚ ո ր կբ չրացնէին
, Հայ -
քլան,,յշ
էէէւււլափաբն
է Ր •, Վ ա Հ ա ն
էէոբծրւ
^
Հ " ՚ յ Կին»ի
Հարուածէն
չորս
տ ա ր ի
վերքր
եւ Մ ա ռ ք
կրէլին
ղրիչր
ձեոք
աոէսւ
«Նոր
Լուբ»ին
մէք եւ
1944^5՛
«ժամանա.
կ՝»ի
մ էք Հ րատա
ր ա կ ե ց
յ օ ղ ո ւ ա ծ ա շա
բք
մբ
«Նամաէլներ
Բ ա ր ե կ ա մ ի ս »
,
րնէլեբական
ու
բնտանեկան
Հո՚րցեր
վեբլուհելով
Հո -
գեբանօրէն
եւ ՚իոբձաոարար
:
ՅԱԿՈԻ^
ՏԷՐ - Յ Ա Կ Ո Ր Ե Ա Ն
ԼԱՅԱԳԻՏԱԿԱՆ ՄԻ(\ՒԹԵ\1Ն
(Գ. եւ վերջին մաս)
- Հարվբրւոի
էքէք Հիմ՛նուելիք
Ամսլիէէնբ
սլիաի շաբէէւնէսկէ
էչ,
,լ,, յութիւնր
այնքան
ատեն
էէլ,
նո
յն է՛նքն
Համ ալսա բանբ
՛ղիս՛ի
տեւէ, եւ պիտի
՛հասցնէ
ուսուցիչեեբ
•
պատմաւէէտներ
, բւսնասէրնեբ
, թւսր՚ք ՛է ա,
նի^եր, եւ ղրողներ
Հայկաբանական
ե ւ
յա բակից
ուսմ անց
մ էք :
ԱբտասաՀման
է՛ մէք
մ է՛ակն
էԼԼԼ՛"Լ՛"՜
սաՀմ անուած
Հա յա
ւլի տ ո լթ ե ան ա յս Հա -
մաշխաբՀա
յին
՚էլեղբւէնբ,
իր մէք
ունենա–
լթք
Հալքբաւաւսր
ա րե ւե լա ւլէ տն ե ո
Ո
վ ,
Հաբփրբտ
Համալսէսբանին
Հեա շաբունա -
հ^լէք
ւ՛լ՛ եբԼէէսր կեանքով,
ոնղաբձաէլուէէ–
լիք
Համբաւաւոր
ա ր ե ւե լա՛լէ անե լ՛ով ,
եւ Հրատարաքլելի
բաւլմաթիւ
մեծ ու էիո
քր ր Հէստորներոէէ,
սլիէոի ,լեբաղանղէ ու -
րիշ
որէ։ւկ
Հ ում ա լսա րան է, ւււնեցած
"՛՛ոյ -
քլական
,լ ՛Աս րն թ ա ցքնե ր ւ էլամ Հա յէլաբւս.
նաէլան
ւււսմանց
ծրաւչէւբ
Շե շտո ւեցա
լ , ,, ր. նո լնինքն
Հար էէբ լ՛ա
Համալսէսբանբ
պիտի
բերէ
իր
գբ՚ոքլան
մասնակցութէլւնբ
այււ ծրա՚էէէբ,,
իր՚սէլա -
՛՛նե
լ ՛ ՛ ւ
–էաւ՛ ա
ր : : Ի,
էնաք,
՛լք/՛
ւթիւնբ
պիէոէէ
լ-չլա
ք ՛՛շ մ ի ս ՚ յ ն
րաչ,,,յ,սէչան
ւչետնր
վր՚սյ,
այլ ք,է. նիւթաէչս՚ն
,
մօաաւորս՚էղէս
•II
լնքան
, որքան
Հ • Հ • Մ իութիւն՛բ
ծ լ ՚ ՚ ս -
գբ՚սծ
է էէոյացնել
:
ճ ա
շ ի
բնթաց
քին
ղլվսալո
ր
է՛ւօս ալո
ե ֊
էլալ
Տ ք թ ՛ Տկր
Ներսէսեան,
որ աւելի
ր ն ֊
գ ա ր ձ ա կ
ր ա ց՚ստ
բլ, լթ իւննե
ր տ ո ւ ա ւ
Հայ
աբսւե ստի
մասին
իր րսէսծնե
բուն
վէ""
յ :
Ըսաւ
թէ ւսոէսւել
ղ. էէ էո ո ւթ
է, է.ն Հայ ար -
ոլեսսէէ,
եւ ֊,է՛է յ կա էլ՚ո^է
մշաէլւէյթի
արմէք
-
ներու
մասին
, պ ի ա ի
է ք ե ծ ա պ է ս ծառա
յ ե ն
մ
շան
քեն
աւււ
լ, ե լո լ
Հալէլաէլան
ժաոէսն
ղ՛է ւթ
էւ ւ ն ն ե բ ր նեբկա
յ ս է, բ ւււն,էին
մ էք :
Հարվբրա
Համ
ա
ԷՍ
աբանին
կողմ
է
խ օ
ս ե ց ա ւ
Ուիէեոմ
Պէնտիք
Ամիթ
,
նախաւլա
Հ ի ն
օ՚լնականբ
, որ Համալսւսրանին
բ ա ֊
բեմ
աղթ
ութ
էէ ւննե
էէբ բե րելով
, ա ն գ ա մ
մ բ
եւս
շեշաեց
Հարվէբսւէ՛
վսւ՚լ1,մէ։
էետա
՝
քրքրէէւթիւնբ
Հայկաէլան
ուսմանց
էքա -
սին
: հէօսեցան
նաեւ
Վեբ. Ա. Ա,
Պեէսիէլ–
եան
եւ երկու
ամեբէ՚էլացէ,
՚լասախօսնէ.լ,
: \
Աեւլէսնապեաութիւնր
էլր վ ա ր է ր Տ ք թ • Ա ր ա •.
Ալաւչէ–,ան
, որ նաեւ
աւքփոփ
քլերպով
նել՛ -
Լլա յացուց
ներէլէս
յ
քլա
ց ո ւթ
ի ւ նբ եւ աէլն -
Վլալութիւննեբբ
Հ– Հ.Մ-ի եւ
Հարվրբաի
ամ
"էիոնի
ն էւ ւթ
ա կան
ծբագրին
ի բ ի կո
ւ ն լ՛
՛չ եղա
լ՛ու ե ստա
էլան
բաժ
ի ն բ
նե րէէա
յաց
ուց
Պ"սթ.ւ՚նէւ
^ս՛ յէլական
աէչւէա–
յ ի ն
երղչախումրբ
:
,
Վ ե կ ա վ տ ր ն ե ր ո լ
յանձնաէսում բի ՛լե -
էլո
լցում
էն
յա
յ ւ ո ն ո է.ե՛յ՛ս լ ո բ
Մ
իութեան
ք՛՛՛նքէ, բով
Հարվրրտ
Հէսմ
ա լս ՛ս րան
ի մա -
աենտէէարանին
Հա
յ էլ ւս
էլ ան
Հաւաք՚սծ"
յ ի ն
վ ր ա
ք էուելցած
են
1-500^
աւելի
Հաէոոր
-
ներ : Ալս ղբքե
բ բ եէլած
են Հետեւեալ
աղ
ւլ ա յէւննե բու
Հա լաքս՚ծ
էէնե ր էն •
Տ ք թ ՛
ՅովՀաննէս
\ք ովիկեան
, Տիրա՚ոուր
Ա
.
Տիքէ՚ճէ։ան
, Ա՛ Նաղաբ
,
Գս՚բրիէյ^
Ա
.^
ՈՍԿԻ ԱՊՐՋԱՆ
(ՎկՊ
ԳՈՐԾԱԻՈՐԻ
Կ Ե Ա Ն Բ Է )
(*) Գրականութեան մէջ մանոզ
ւայս
նորանունը ,
հե տաք րք րութիւն արթրն -
ցուց՝ ւՐանաւանդ մականունին համար :
Հայկւանսյշ՝ Թօփուգեան էր ազգանունով,
բայց նորանաշայկ •սերունդ , իր հօրյւ աւ -
նԱւնը եւրոպականացնելով ւբնտրած էր
Մ ա ռ ք
ձեւը :
Եւ
՛ ՛ չ ՛սլ օ՚էտուի
լ
ոււլեց
մաՀմ
էաա
կան
օրէնքէն
, որ
արուի
մ տ սնա կց ո ւթ
ի
ւնր
պ ա ր տալ,, րիչ
բ ր ա ծ
է ժ ա ռ ա ն գ ս ւթե էսն
բաժանումի
մէք; « Փ ա ռ ք Ա ս տ ծ ո ւ ,
իր
ճ աէլա
էէն
քր տին
քովբ
պատառ
մ ք Հաց կբ
ճարէր
, ինչո՞՛ւ
եէթիմին հւաւ|ս^
պիտի
ու–
ա է ր : Ան
գավալլւըւ էօքսիւգն
ալ իբ
ւլալա.
կրն
էր»։
Եղբօրր.
թողած
պ ա ր տ ք ե բ բ
մաքրելէ
յե.
տ,էյ
, Հարիւր
,,սկի գումարին
մնացորգբ
Օսմ անեան
«քոնսո
լիւոէ
ի»
պառկե
ցուց
:
Տ՚ամանակ
մր վերքռ
ղանոնք
ալ Տ՜աէսեց
եւ
տեղբ
Րում
է էիի
ե ր կա
թո
ւղինե
ր ո ւ աաս -
ուեբկւէլ
արժ-էթուղթ
,էնեց
- թերեւս
որ -
բին
բ ա խ ա
բ բանե լով
, երկամ
ս ե ա
յ
մինչեւ
վ ե ց
Հարիւր
Հաղար
ֆբս՚նքէէ
պա
ր գ ե
ւնե -
րէն
բան մրն ալ անոէւ կբ
ղարնէր
Աէ
անկէ
ե տ ք ր
ամ
էն
երկու
ամիս.բ ան–
ղամ մբ, անձքլութեամբ
կբ ս պ ա ս է ր վի —
ճ աէլա
Հանս
լթե
ան
ք ա շուեշուն
օրուան
;
Ե լ ա ծ
չորս
Հարիւր
թիւերբ
անմէւքասլէս
ծանուցանող
ցուցաէլներուն
ա ն վ ս տ ա Հ ,
Համրերութեամբ
մինչեւ
միւս
^Րր
հ^էԼ
ս պ ա ս է ր ,
Պանք Օթոման^Տ/
Հ ր ա ա ա ր ա կ ո ւ –
թ ե ա ն
երեւմանո
: Առտուն
էլանուխ
, կա -
մուրքին
վբայ,
« իր »
լ ր ա գ ր ա վ ա ճ տ ռ ի ն
քսան
փարա
եբէլնցնեչով
,
Մաբաիբոս
^պապական
մ բ» կբ Հրամայէր
.
Ան ալ , ա
յ ս
շուկա
յախօս
«սբամ
տո ւ -
թ ե ա ն »
աարիներէ
ի վել,
է՚նտելացահ
,
ղեէթ՚աթոյր
թոլւլթէն
Հ ա տ մ.բ կր
Հանկբ
կ ո ւ տ ա բ
;
Հ(,Պապական
»յ,
Պանք Օթոման^5ք
պաշտօնաէլան
Հ րատա
բ ա կ,, ւթէ՛
ւ ն ն
է բ ,
անս
խ ա
լ բ , անս
ի՛ա
լաէլան
ր ;
Վ^բան
ա ռ ա ն ց
ակնարէլ
մ՛ր
նեաե
լու ,
ք ա ռ ա ծ ա լ կր կոտրէբ
ու բաճկոնակին
էէե–
բի
գ բ պ ա ն բ էէո խոթէր
Ա
՛յ՛է
թուղթին
էլր -
տորր
, որ էլբնաբ
իբենց
կեանքր
յեղաշբ֊
ք ե լ ։
ԻբԻհ՛"՜^Ր
^աշէս՝
ե տ ք բ , մենծ
սնտ՚ււկին
բանալին
կնոքմէն
առնելով
,
պոշ1յնա1«է
-
էւռւն
աակո
«սրէսբ
սբխբ»
պ ա Հ ո ւ ա ծ
ծ բ ա –
Րր
ղուրս
էչր Հտնէր
, Հանգսյցներր
եբէչէււ–
ղածօրէն
կո քակէր
՛ ւ ւ
12
բաէստա
-
կիր
ճերմ
ա կ
թուէլթերբ
առքեւբ
գ ր ա ծ ,
անոնց
թուանշաններբ
մէկիկ
մէէչիկ
ան -
սխէսլականին
ա ր ձանա
՛լ ր ութե ա ն ՚ յ Հետ
էլր–
էէին
կրկին
կբ բ ա ղ ղ ա ա է ր -
Այս
՛լո րծողութեան
ամբողք
տեւումէ՛ն
,
Վ ա ր դ ե ն ի
տու֊աուն
, է բկան
,։ գ է մք նբս -
տած
, ա չքերբ
անո ր երեսբ
, ձաէււ արմ ու
կբ
ււե ՛լան
էէն
էէրայ,
ա ք ձեռքբ
սեւլան
էէն
աակ,
Համրէ՚չր
րռնած,
կամացուկ
կամա
ցուկ
«Տէր
Ո՚լորմեա»
կբ քաշէր
: Ա ս ս ւ ա ծ
պ է լ քիմ
կ՝ուլոլ՚մէբ
ու բան մբ կր ղարնէր
:
Եբր
մէսբդբ
թուղթերբ
, ծէւծէսդով
մր, նո
րէն
պՈղնայ/^^
մէք կբ տեղաւորէր
,
կնիէլս
ալ
էլռարռլկ
մ.ր կր Հարցնէր
,
Նորէ՛՛ն
բան մբ չկայ
•
ինշալլահ
՛լալ
ա ն դ ա մ , կբ
պաաաս–
էւէսւնկր
էրէ՚էլր–
եւ ծ լ ՚ է ո լ ՚ ր
կնէչտնր
կ ո ւ տ ա ր
որ աանէ,
տե՚լշ
ղնէ • էւլ ինք
«սիկառէթ»բ
ձէ՚նեէով,
սւ,ւբ՚Լ\ին
էլբ սէղասկբ
:
Ընաանեէլան
այս ա ր ա ո ո էլութ
եանց
Ար -
մէէէլն ալ մասնաէլից
բր
է՛ն
,
երբ քէ՛չ
մբ
մեծցաւ։
Պաէորանք
կրելու
թ՛՛՛է
կ՛՛՛նու
-
խէն
էէարժուկբ
\ Վուկէսս
աղան
թոլղթերբ
ամ էւո
՛լքո
վ ի
՚ 1 է
ււչ ՛ո տ է՛ էչ է՛ն
թաթէէէչբ
էլուտաբ
Ոէ.
մկյմէկ
մկյմէքէ
" ՚ ն է լ կ
քլ՝ա՚էնկր
Բ՛՛՛Գ ~
ղս՚էուքան
I,
Հաւքար
: «Ա,չ,,չալւ
,չառն,,ւէչ
էբ ,
Պէլքիմ
ո ւղս ւ ր
կուղէսր»
Պ՚լաիկր
սկսաւ
գւգբււց
ե րթ,ս
Է
, բեթ ե լ, էլան
ութ
եան
մ
էք
յառաքս՚էէէմ
, սակա
յ ն
թէ՛ւ
քլա բղա
լ
"՛՛Ր՛էէ՛ ր • Հօբ
է, ՛լբ՛"
յ բ ր
Հանւլ իսա լորա
պ է ս
յա
յ՚ոէս
րարեց
որ «թու
էս
բանո,
թ էէւն
Լ՛՛՛՛Ր ՜
ՎԻ" նկ , քեէչի
շրմէնտէրֆէր
՚ ղ ի է ո ի
չ ՚ լ ՚ ո բ – ^
նէ»
•
չօնույսիկէ»
ս՛է հ ա վ է ս ա է
թու՚սրա
- ^
նոլթեէ՚ւն
եէսէ,ւկ
ինկաւ
• ու երբ ամիս
- ;
նեէէ
եէոքր,
ճերմակ
թ ո ւ ՚ լ թ ո
ձեռքր
ա –\
ռած–,
վ բ ՚ ՚ ւ յ ի
էսոշոր
սեւ թսւեբր
քւ՚՚նաց
Հեղել
, մաքին
ուժ էոս՚էուէ
,
լ ե ՚ լ ո ւ ն բեր -
նին մէք գարձնելով,
շրքելով,
շրքշրքել՚՚Վ
«էէ • • .նր» ու քանի
մր վայրկեո՚ն
յ ո ՚ լ ն ո ւ -
թիւն
առնելէ
յետո
յ «ու • • .թր»
կ"՚ԲԴ աց ,
Վուէչւսս
ա,լ,սն
էսնղ,սլէն
էլո մարէր,
եւ
«ա՚աֆէրիմ
տղքիէլս
, սէսլրիս
աղշիկ"
, քեզ
նա
յ ի մ
Հա»
ք ա շ ա
լե րանքնե
բ ո վ
պղտիկին
շանքերբ
կր ղիւրս՚ցնէր
, ինչէւլկս
ոաքի
ե–
է ա ծ
ա ա ե ն
ձեռքէն
բռնած
,
տ ՚ ՚ ՚ ՜ ՚ ո ի ս
, ՚ " " ՚ ՜
տիս՝^
րսելով
ք ա լեցուցած
էբ :
Ա Ր Փ Ի Ա Ր
Ա Ր Փ Ի Ա Ր Ե Ա Ն
(9)
՚
(Շար՛)
,
Fonds A.R.A.M
