^8
ԱՌ
ԱԶ»
Պ Ս Ն Դ խ Տ ՈԻԹԻՒ Ն
Ա՛ե ց լ IIIԼ ղար
Լ րուն
ի/մրովին
ե ւ անվե՜
րաւլաչւձ
կչչ Հեռանա
յէն
Հայե
չ։չւ Հա յաս–
աա՚եկՆ ,
1ււ
,չւ
շչւջանէՆ
աՆ֊,։ււաաբար
եւ.
ժամանակաւոր
կերւղուԼ :
՛է՛է։ւղաԱԷ Հա–՛
մայնքէն
չ՚՚պ՚ջ
կչլ էւմրուէն
, կր
կաղմա~
կե րսչուէւ հ
մ շա1չ^ւե ր ր
;
Հ՛՛՛ԱԼ
չւա ւա ր ա ր
չէ , չնաանէքչչ
աակաւին
չւաղմանղաւէ
,
յաձաի
սլա ր աքի
աակ
, ե ր էւ ա ա
օ " /
ր ղ
ան~
դայ
ր կր մեկնի
քաղաք,
1՚ղմիր ,
Պ ՚ ՚ լ ի " է
չա ՝, ե լո լ եւ ւէա ս ա ա կր
է1ւ
աան իքի՛ս ՛Ա՛ կե է" ւ
Համար
•
Ա՚եկնելՀ
առաՀ
ել՚իաասարղլլ
կ՝ամուսնացնեն
«ոաքր
կր կասլեն»
եւ
ճամ բու
կր
՛լնեն
;
՚կս՚ն՚չ "ւ իւաէ՚ն
չ՛՛՛՜՛բ
կ՚երթայ
՚է1"–՚Լէ
չնաանիքչլ
թչուառու–
թեան
՛ղի ՛սի մաանոլի
եթէ, ՛ղան ՛լո ւէսսւին
Օ՚լնութէււնր
ՀԲԱ՛" յ • Ե ր կր "՛՛չ՛՛ րծ^ ՚" կան
"՛Լ–
թա ա
ա
՝1ւքն
ե չ՛ բ
կբ
կաաարսւին
կիներու
կողմէ , որոնւլ
ղաւա1լնեբն
ու ամ
ուսին–
ներբ
1լալիււս՚ոին
Պսէի" , 1'՚լմիր ,
/՚րրեւ
րեռնակիր
, որմնա՚լիր
, ււպասաւոր
;
Ֆր~
լւանսաւչէ
՚1ւե
չ՛բ Հա յերբ
կբ նկա աեն
«Աբե–
*–ելքի
Օ՚էեբնիացին»
Պոլսոյ
մ/,չ կբ էսմբուին
էսաներու
մէշ֊.
18(5/՛^՛
Պ "՛ալւ է՛ աբքա բան էւ կուլմէ կաաար–
ուաձ՜
՛էէւ Տա կաղ րութեան
ւ)՝բ
Հ ամ աձա
յն ,
Պոլսոյ
մէջ
30,000
սլան ղո ւէո ս՛՛ն Լ ր
կային։
Հաշուած
են "բ աաբին
5000
Հողի
կբ
՝./. -
ռանա
չ՛
ւլաւաոներէն
, երէ՚աասաբղ
թէ
աղաաանէէ ; Տ"՚"բ
աաբուան
մկք
;»0 «ՕքւՕ
անձ
կբ կորս ուէ ր գաւառէ։
Համար
: Աւել
ցնենք
նաեւ
ոբ աասբ աաբուան
բաղակա–
յո
ւթ
իւ
՚1ւ
ր
20 ,000
ե չ՛ա էս անե բու
հ՜ննգեան
կորուսա
մ լն էբ՛. Անթագրելով
աարեկան
\
Նաթս
անձ
՚լչուէս
5
""՛էի ,
րսս՚ն
աար–\
ուան
եր է՛ա ա սաչ՚գի
մ բ Հա մ՛՛ս ր հ աէսսուահ՜ \
ոլիաի
րլլայ
100
""կի,
50,000
անձի
Հա–\
մար
Օ
միչիոն
ոսկի :
5000
^»ՂԷԻ
բացակա
յոլթեաԺբ
5000
Հեքթոլիաբ
ւլոչւեն
անւէաճա՚ւ
կր մնար ; ;
ՀԼշէսա ա ՛ո ւո ր
բա ղո ւկն ե ր ո լ
բա ց ա կայռ
ւ–
թե ան
՝է ե ա ե լան
քո վ
եր կր ա ՛լո րծ՜ ո ւթ ի ւն բ
կբ լքուկր,
արւսագրութէււնբ
կր նուաղէր
,
տան
իքբ
կբ քա յքա
յ ոլէ
լ՛ ,
Հ ա բէւ լբա
լոր
ա՚լջի1լներ
անամուսին
կբ մնային
,
Հաբիւ–
վ1<ա ւո չւ մանկամարգ
կիներ
ակամայ
այ–
•րինեբ,
մանուկներ՝
ւսոան՚լ
–էայրակաե
գուրգուրանքի
: Զ՚"՚–՚"կնել՛
կա
լէւն , որոնք
Հայրերնէ՚ն
չէ է՛ն ճանդալ՛
:
^ Պան՚լոլէսաէ՛ն
կենւյաւլբ
կլ՛
էէ՛ոէսուէ՛ :
նրկիին
մկջ րոէոո՚կաՆ
–ՆՆղ
^է
^^լթիլՆ
-Տա.^–
նի
,
ժ ւււժկալ
կ
,
քաղաքին
մէջ մսակեր
է ,
կբ
ղ աո
հու յ նաե ւ օղեմ ո լ եւ Հե շւոէոմ ո լ :
Գա՛լ թողր
կր յարմարի
միջավա
յր ին , եթէ
իւնայասէ
ր կ ՝
կ բ Հ-ա րս՚ոէսնա / , եթկ
շը~
ռայլ
կ , կբ
մ՚ւէսէ չա֊,ահր
, կբ
Հէ՚ւ^անգա–
նայ
եւ ՝էեո՚սւ ո ր լնաանիքբ
որ կբ էէճարկ
գլիւա–,ալւկր
,
ան էէե լ՛ ջ կբ սսլասէ
սլան–
գուխա
ւլ՛ա լակէ՛ն
՛էե սւսղաբձին
:
"Բաէլաքին
մկջ
կ բ
ւէւ ո էս կ ա չիւաա անք բ , կր փոէս ւււ ին
Հող ե կան յ՛ո ՛ո կան է՛շեր ր , կբ բսբմաբի
լ ^ –
կերս,յին
միջաէէայրին
։
^Ր/"է՛՛չ՛
Արծ բունէ՛ , բնգո լնելս էէ
միան–
գամ
այն
՝,ա լ ղ էււղացիին
անաե սակակւ
ան՜
նախանձելէւ
՛չ րութիւնբ,
նկաաի
առնելաէ
Հայասաանէէ
ւլատարկումբ
էղ ան ղ էս ա ո ւ–
թեամբ
, կբ Հրաւիրէր
՛լ էւ ւէլա ւլ է։ն
չլքել
^"՚չն
ու երկիրր՛
«Այն
// ուլուէոլբղբ
որ
^ւե րելէւ է
Համ ալ՛ ուէք փւաէս չ իլ իբ էքւս
լրենի
Հողից,
թողնել
իր Հայբենիքբ
, ոբ չբա
ժան է ի ,, Հ ա յ ր են ա կի ցն ե ր ի
Հեա
նրանց
բա րո քէսկան կամ անաեւոսկան
անն ա թան
-
ձե չէւ էլքւութիլնբ
, որ րնղ ունակ
չկ
որեւէ
է Լ Ո ՅԻՆ Ք Ս Ո Ղ Ս Ն Ը
(ի. հւ վերջին մւսս)
^
^ասլա
որբանոցի
կե րակուր
բաժն
ո՛լ \
մայբիկբ
**է%
Ամէն
օր էլօ՚ե
փէճ
ունկբ
անոր
Հետ :
<Տ.Ճ"՚նբմ մայչէէէկ,
սանկ
քիչ մբ
շերեփղ
էւո ր ո ւնկկն
ւլւսրկ ,
ւլոնկ
քա ն էէ մբ
Հ ա ա
Լ՚՚էՎ՚Կ
իյնայ
ամանիս
մէջ...»
կբ
կրկնկբ
էսմէն
բաժանումի
ժամանակ..
Ա՛այբիկբ
կր սաստէր
, կր բարկանաբ
,
բա
յց
շե բեփբ
կբ թաթ էսկ ր
կաթ սա քէ՛ն
իւորբ
եւ քիչ մբ յաւելեալ
Հատէէկներ
կբ
լեցնէր
էլ՛՛յէ՛ն
ամանին
մէջ •.
էլո
յին
կերակուր
ուտելն
ալ էէբ յաա–
1լանչակսւն
կսէլմերն
ունէր ; Ա ինչ
"՚֊րիձ՜
Ներ
իրենց ստացած
բ մէկ ւէա յբկեանի
մ էջ
՝կբ լաւիկին,
կբ լմնցնէին,
էլօն,
կբ քաշ–
*էւէր
անկիւն
մբ , կբ
նսէոէր
յատակին
*ււ.
. . կամաց—կամաց
• Նախ
կբ էսմէբ
՝ա–
էգուբ էէն
ջուրր
, յեաո
յ
նե րս
կբ
նետէբ
Հաաիկներբ
(եթէ
լուբիայ
էբ) , ասլա
կբ–
՚լ՚՚Հաբեբութիւն
անելու,
այգ աեսակ
ժո–
էլոփուբէէ որ սլէս
սւ՚լ՚ւ
ւչւ՛յութիւն
շկ
կ՚որուլ
ունենէսլ։
Լալ
կ որ
այւլ
մար՚լիկր
իրենց
մայբենի
–^ողի
վյ"՚"յ
ասչբէին
ա՚լքաա
ե րկր աւլ ոբծութեամ
բ
եւ
ար֊է եստնե
րոփ
ւղա բա ւղէ է՛ն , քան
թկ
Հեռու
երկրում
ւլե–
աեէէուե լոփ Հաբստանային
այնաեւլ
կբա–
րել՚էէէ իրենց Հասարակական
կասլբ
իբանց։
էսւլղութեանց
Հեա»;
Լ«
Մշակ
», 1 էՏ70 ,
թ ի լ
87):
Աւրէ՚շնեբ
կբ
թ՚էւեն
էղան՚էուէսւոնեբու
անկւ՚ւմբ
քաւլաքնեբու
աւղականած
միջա—
՛Լ՛"յւ՚Ի^՛
՛՛էւէ
՚"– ՛ա
՚՝րաւէւբեն
Հայ ՛էէ՛––
ւլացին
նաէսբնաչ՚ել
՚էէ՚՚-՚էէ
բն՚ոանե
կան
կեանքի
աղքաաոլթիւնբ
քաղաքներոլ
շաա
աւելի
թ շուաււ
կեանքէն
. <ք.Հ՚"լբ մե ր
՚լիւ–
ւլացոց աւղա գայ –էաստատսւն, անկաէս
եւ
բաէսա՚սլոր
կեանքի
մ է՛՛ա կ մ իջոցն
է» • իսկ
ղ աղթ է՛ սլա աճառ
կբ
՛լ անէբ
անաե սական
թշոէ^ա՚լ
ղրութիւնբ
(ՀԱ եղու
Հայասաա
նի»
,
1882,
թ ի լ
48
եւ
85) :
«Ա աս էէս» կբ եե րկա յացնէ
բ
Հանբա
յէ՛ն
եւ բնաանե կան
բաբս յական է, ան կո լյ՛ ր ,
Պ ՚ ՚ լ " " յ եւ գաւառի
մէջ
"իֆ է՛
էի
՛էէ՛ ծ ալա–
լումբ
: ՚Լանէն
Շ ՚ " ՚ > կ ն
՛էբ
Հասաատէբ
՚ չ ի ւ –
՚լեբու
րարոյական
սւնկումբ
, որոնք
սլան -
էլոլէստնեբ
ունեցած
են ; Պանղուէստր
իր
Հեա
էլէսւառ
կբ բերէ
յ՚՚ռի
բարքեր
, բն
աանե կան
ան֊,ալւս
էո՚ս րմ ութիւն
, Հի լան -
գութ իւնե բ
(1881,
էջեր
350,
551,
671)։
Աբ՚լ՚սլ՛
ՅոփՀաննէս
եանի
թերթբ
աւել է։
աիւուր ւլաւլափաբ
մր կուաայ
ք՚ագոլ
քւո֊
՚է՚՚՚քէ՛
՜՛՛՛՛յ
՝՚" շի" ա՛ս ա
Լ "
րն ե
ր
ո լ մասին,
ո–
րոնք վչունենալոփ
ոչ մի կրօնական
, բա
բո յական
, սանձաՀարող
աաբր՝
բոլորո
•
՛էին անձնատուր
են էլաղանութեան»
(^«Աբ–
ձա.լս.ն.լ»,
1885,
թիւ
9) =
Յօւէուածաղիրբ
կբ նկաբագբէ
նաեւ
նււ–
ր աՀաս
սե րո ւն գէ՛ ա է՛ւ ուբ
կ եանքր
Հ
<մխբ–
ճոլած
ճաՀիճի
մէջ»;
Այս կեանքին
կ ոբ
ձգտած
է ա յս տարր ր ւլիլղական
Համ ե ս՛ո
կեանքէն
, գէւղի
փա յե լք եւ սսլառում
:
Ա՚-րիշ
մբ կբ յայտնէ
թէ
ՀՏս՚սբ
ամ–
սուան
բնթացքին
,
1884^^ , 57
՚էԻ՚՚ղերէ
2608
մարգ ւղանգէսաած–
են
ԼճՆ՚՚ր
7"՛"/՛».
1885
թ ի լ
189) :
Զաւաբեան
սչանգէստութե
ան
սչաաճա/լ
կր ՚լանկր
Հայ ունէ փաչկաաուն
բնալորւ՚ւ–
թէ՛ւնբ,
՝է1ւղէւն •ան բա լսւ կան
ՐԱա
լբ , Հար–
՛Լ՛"յի՝՛՛ ^՚՚Ղ գրութիւնբ
; Հոգամշակբ
՚ոէր
Րէէ՛" է" լ է մ շա կութե ան արգիւնքին
, Հար–
կե չ՛ բ բաժնուելու
են
կա ր ո ւլո ւթ ե սւն
Հա–
մաձայն
, այԼաւգէս
երկիր
մնալու
էսոր–
՝էուրւլբ
կբ
մնայ
ձա յն բարբառս
յ յա1ւա–
ւղաաի
Հ^Մշակ»
, թիւ
124)։
Ա արկոս Աղաբէկեան
, որ էղաՀ ՛քր ՚Լանէէ
էէէոէս կուսակալ
նշանա կո ւեցա ւ , կր
՚էրէր
^ Ր՛ււ՛՛՛՛՛՛ն
քաՀանային
, սլա տ ր ի՛ւս
ր
քա
կւս
՚1ւ
փոխանորղին
, թէ սլանղէսաութեան
սլէս՚ո–
ճաո բ անտեսական
չէ միա յն : Գէւ լ՛լ աց
էէն
կր մեկնի
որոփՀետեւ
քտղաքներէէլ
կեաե–
քբ
֊,'աճելի
է , աւելի
Հրաէգուբիչ
ել Նուա–
ւլա՚լ ո քն ճիւլո՚է
աւելէ՛ շաՀ
1լ ա սչա Հ ո էէէ :
Ալ. Բաչանղաբ
Ա՛եէլ բ կո վկա
ս է՛ ,
Պ՚սրս–
կաստանէւ
, Տաճկաստանի
ւգանգխաու
-
թեան
սլւէււոճաո
կ ք
ւլ տ ն է ա ն ա ե
է՛ական
աղ՚լակր
,միայ^
թէ Անղրկովկասի
մկջ Հե
տեւանք
է տնտեսական
ղարէլացման
,
Տ " ՚ ճ կ ա՛ւ՛ո անի եւ Պ՛՛՛ր" կ՚՚՚սաանէ՛
ւքկջ ւոն–
աե սական
յետամնաց
ութեան
:
(«Մ
" Լ ր ճ
,
1890.
թ է ՚ ւ
11,
էջ
1536) :
Եւրէէսլէս քէւ մ էջ ալ
ւլ էէ լ՛լա ց է՛ն քաղաք
կ բ
՚ւ1"^ կ ) ո րսվՀեաե
է. րանուորբ
աւե
լէէ
կ ր
վա բձա տրուի
եւ քաղաքի
մ էջ աւելի վէս՛–
յ՚՚/ք
՚է՚"յ
ք"՚ն
՚էի՚^՚ւի
մէջ֊.
ս
Ն
1834/՚յ՛
ձիոլ կառք
մբ տնղլիացի
վար–
չաւղեա՝
Լորա
Պր՚՚ւկ^կմբ
գէ՚գի
Միջեր–
կրականի
ափերբ
կբ րերէբ
; Լոբաբ
5(ւ
տ՝աբե կանին
կբ Հրաժարէ
ր իր սչա շտօն
էն
ել կր քա չուէ չւ Հանբա
յին
կե անքէ՛։՛ :
Սա
կայն
երբ
՚Լառբ
էղէէաի անցնէր
Աարտե–
նիացի
ղին ո ւո րն ե րբ
ստիսլե ցին որ
կանւչ
առ նէ Նիսի
առջեւ։
Լ որտբ
բողոքեց
եւ
ցոյց
աոլալ
իր
՛լի լան ա ՛լի տա կան
ա՚եւյա–
՚էիրր , Ր՛"յ^
օ՚լուտ
չունեցաւ
՚ – –
«կասկած
կայ
որ
էէուն քոլերիայէ։
մանրկներ
կբ
կրես։
Եէժէ
(լուէլես
/• աալիա
երթալ
,
սլէտք
է որ քառասուն
օր
Հսկողս
ւթե
ան
տակ
մ՛նաս
սաՀմ անաղլոլէսին
վրայ»։
Լորտբ
ղայրացած.
Հրաման
բբաւ
կւս–
ււ՚սսլանին
ո ,ւ կառքբ
քշէ
Հւ^՜ե ուր
1815^^
Նափոլէոն
նաւէն
իջած
էր % Աւ
ղե՚լեցիկ
արեւոտ
օր մբ ղնաց
"Բանի
ծոցբ ,
ուր
սոսսնակ
մբ ձկնորսներ
ձուկ
1լոբսային
ամայի
ւսւաղներուն
փրայ։
«իտալիայէն
աւեչի
լալ է Հոս , մաա
ծ՛եց : Հոս
սլիաի
ապրիմ»
; Եւ
երկու
օր
եաք
շինել տուաւ
Բ՛անի
առաջին
ամ ա–
րոցբ,
էլէո^որի
ղղեակբ։
Այղ
միջոցին
էբ որ Լոնտոնի
իբ բարե կամնե բուն
կր
գրէբ՛–.^ « Ջկնորսներու
ւլէէււլ
մբ
ուր
բնութիւն
բ կր յ"Րդի
ճոթո ւթեամ բ յ"՚–~
նական
՛ոստ ուածնե
ր՛՛ւ յատուկ
կլիէքա
յի
մ ր տակ» :
Լոնտոնի
իր բաբե կամներ ր
ոգեւորուե–
էով
իրենց
կար
՛լէւն
,Հէւ7ւ
փաղեցին
եւ
գե–
՚է՚^ՏԻ՚ւ
շէնքեր
շինել
տուին;
Այսսլէս
շին
ուեցաւ
աշիսարՀի
ամէնէն
շքեղ
քաղաքնե–
րէն
մէկբ;
1894^1»
էր որ Աթեֆտն
Լէյժառ
մկրտեց
ձրջ՚՚՚նբ
«Բօթ
ւո՝աէլիւռ»
ա՛ե ո ւն ո վ ; Հեա–
ղՀետէ
ուրիշ
աղղեր
ալ Հոն գացին
՚ քհու–
սեբբ
նախրնտրեցին
Նիսբ , Ի"՚1
Գեբման-
ներ ր
Մ ոնաքօն
: Բա
յց
Անգ լէւ՚ոց էւնե բու
նախասէւրութիւնբ
գնաց
Բանին ;
Անղլէւա կան
ճա չաբ
անն եր ու
նաթկէւն
սպասարկու
մր, Հենրի
Ոուլ,
ուղեց
առի–
թկն
օէէտուիլ
եւ
Հիմնե՚յ
«Աիացեալ
մեծ
Պան՚լոկներու
Ընկե ր ութ
իւն բ» եւ
1900/՚5՛
Բարլթոն
չ ք ե ՚ լ
սլս՚ն՚լոկբ
շինել տսւաւ :
«Բռուաղէթ»բ
ծ՚աւլկեցուց
գեղին
ծխա–
էսոտբ,
սունկի
պկս
բս՚՚լմացան
տուներբ,
բուրումնաւէտ
բլսւրնեչ՚ուն
՚էր՚՚՚յ
:
ճա՚ք–
բանե չ՛
ձԼ՚նե
ցին
, էլբօսա րաննե ր չւա ցին
^
ծա՚լիւ^եբ
մշակեցին
եւ սւնւլչերէն
էսօսիլ
սոբվեցան
; Գեղեցիկ
եղանակբ
կբ
սկսկր
Հոկտ
. մ՚էկէւն եւ կբ վել՚ջանար
երբ
միմո–
ղանեբբ
կբ թառամէին
Աւղրէ՚լէ՚ն
;
Ամբողջ
ամառբ,
Բանէւ
տուներուն
վ՚եղկերբ
՛է՛ակ
\էին,
եւ միայն
քանի
մբ պաՀապաններ
կբ
<»կէին;
^.\)՚ձօին Հետեւակաւլօբքի
սոլայ
մր՝ (իան
Ֆիչի՚ոլ
կ՝"Բ"չէլ՛
"ր
Բանբ
ամաււնայէւն
արձակռլբղէ՛
վա
յր մբ ղաոնա
յ –^ աբե
ւէէ
լո՚լանքի
, պ՚լ^ւձաղո
յն
՛ք որթէ՛, բացօթեա
յ
կեանքի,
եւայլն֊
է՝. աշյսարՀամարտէն
ետք,
Անղլէ՚ացէէ–
ներբ սաՀմ անափակելոփ
իրենց
գբամ
ա–
գլուէէէ էէն արտածում
բ , պաա
ճառ
գարձ
ա՛ե
Ո ր
էէրենց Հարուստ
յաճաէսոր
՛չն երբ ա յլե ս
Հոն
շե բթան
I
Մ եծաՀ ար ուստնե բ բ ՚գակսեցան
: Բանի
մբ օբոփ միա
յն
օ՚լանս՚ւոփ
1չե րթյս՚ե
էսր -
րա էսճէսնքի
մ բ ՛եե չ՛կ՛" յ բԱսւ լու
եւ փե րս–
տին օգանաւոփ
կբ վե չւ ա գա
ռն ան ;
1900–2օ/՚1>
մ եծաՀ
՛ս ր ո ւս
էո
յաճաէս որ ՛լ նե–
րոլ
թիւբ
մօա
300
չ^՚աանիք
կ բ , եւ
ամ–
Բ՚՚ՂՏ. ^ովավէբ
1չ ասլրէէցնէին
մա^Հաբաճա—
նեբ , կալ
՚է
ւածա տէ բեր , ռուս
եւ
ղերման
էյշէսաններ
եւ՛ս յլն ; Այսօբ որեւէ
մկ կբ Հոն
կե րթա
յ եւ իր աասնբՀ ինւէօրեա
յ
ալւձ՚ս–
կուր
՚Լր
կ՝անցբնէ
: է^աղաւո
րնե
րո
ւ ել ի* •
խաննե
բու
սեն եակնե չւբ կբ
ւլրաւո
լին
ա–
ռեւտրականներու
, Ամ ե բէւ կուցէ՛ն եր ու
եւ
այլնէէ կողմկ
, որոնք
ք՛ո
է ւ ա
ս ո ւն ե ւո
ւ թ
ժ՚՚՚մ
կամ
մէկ
շաբ՚ոթ
կր ւքնան
"է.
կբ
մեկնին։
՛Բան որակով
կորսնցուց
, բայց
շաՀե—
ց՛ու քանակով
՚
Զբօսարանր
Լքաղինօ)
ր՚սց
է
ձմեռր :
Ամէն աարի
անօրէնբ
, Պ • Ֆոանսուա
Ան–
տոկ,
մեծ
էլ՚էւմարնեբ
կբ ծաէսսէ , պաՀե–
լու Համար
վա
յե լչաղե ՛լութ ե ան
եւ
ճո
խութեան
անունբ
:
հ1ր՛ս էս ճան քի
Հանւլկ ս -
ի ն չ
որ ալ
րէէ՛՛՛ն պատճաոնե
ր բ ,
մեղ
Հե տաքր քր ւււէբ Հայասաանի
՜՛՛ս յ
բնակչու–
թե–ա
՚1ւ
՚եուաէլումն
է , օաար
տա ր րե բու
աճում ր ; «Ա ե՚լու»
ճ շէլբաօրկն
կբ
նեբ–
կայացնէր
կացութիւնբ՝
երբ
կբ
՚լրէբ •
«Հայ ե.րբ ցրուում
են աւե
լի երբ
Տ՚՚՚ճկա–
Հա յաստանի
կաղմ ութեան
վր՛"
յ են
է ս Օ –
Աէէլմ;
Հայր
իր ւքաաւոր
եւ
ֆիղիքակա՚ե
ուժերր
նուիրում
է < տա
րին , Հա յբ
ծա
ռա
յ ո ւ մ
է օտար
չեւլուի՚ե
, Հայր
օտարու
թեան
կ էլիմ ում , Հա յրենիքից
Հեոոլ
է
սպառւում
, իսկ օտարնեււր,
Բիպւտեր
ու
Զերքէղներ
լցւում
են Հա յաստան
; Ա՝ ին -
չեւ
այժմ
Հայեբբ
պաՀասլանում
էէ՛ն
մի
աղ՚լութիւն
առանց
Հայրենիքի
, այք/մ
կա–
մ ենում
են Հիմնե
լ մի Հայլ՚են
իք ,
առանց
աւլ՚լութեան»
;
Պալքաններոլ
մէջ թ՛ուրքերբ
ՀեաղՀետկ
եոլագեցան
եւ. ՚էււքրամասնոլթէււն
գալւ–
ձան
սերպ , սլուլկ՚սբ
, ռում
էն
տարբեբոլ
մօտ : Արեւելքի
մ էջ պաՀեցէւն
մեծ ամաււ–
նոլթիւնբ
- Աբեւեչեան
բոլոր
քաւլաքներբ
,
ու. ՛ւ միա
յն Հա յեք
կբ բնակէին
ժամ անա–
կէ
ե , օտար տարրեր
ալ ունեցան
Պա
՚ո–
ր էէ
ա ր ք ա
բ ա ն
էէ
վիճ
ակա
ղրո
ւթե
անց
Համ
ա–
ձա յն ,
6
՛ԼԻ էա յէ թնեբու
Հա յ
բն ա կչո
ւ–
թ ե է ո ն
թիւն
էր ա2ին
1,630,000, 1912/՚յ՛
1,153,000,
ույ՚եմն
պակսած
էր
560,000։
Ն՚՚ւ՚ող՚՚ւմէւն
Հե՛ո կբ աես՚եուէ, բաբո
յա
կան
անկումբ
սչան ՛ԷՈ ւէս տն ե րկԿէ շատե րու՛ե
մօա։
Կբ մոոնան
լնաանիք,
կբ
մոււնան
Հայբենի
ղաւառ
, կբ
էս՚լեն
իրենց
կասլբ
•անցեալին
Հետ,
ոչ մկկ –էեռանկար
ունին
ապաէլ
՚"յէ՛ : Այ՛՛ կբ յայտնոլի
լքուած
կէ՜
ներու
ա՚լե կէ՚լ
՛Լ" էէ ն «ո՛ շ լչհտանիք
ո՛ չ
ղաւյսկ,
ո՛չ աբաասուք
մտաբել՚եցին,
օ–
տաբա ցան
Հ" ՛լիով
,
է"՚1
մ ենք
5– ՚ 0–1;>
աարէէներկ
ի վեբ
կբ սսլասենք
է՛րեն
յ
վե–
րա՚լարձին
: կատարելապկ
ս
Համ
էէլուած
ենք
որ ա՛սոնք
ոշ վե լ՛ ա ՛չա ՛ւնա լէւ ք անէւ՚ե ,
ոչ ի՛՛կ բնտէոնէւքեեբու
եւ թշուաո
ղաւակ–
նե րու
կա րօտութ
եան բ
վրայ
կբ կարեկ
ցին։
Աւէ՚՚աել
միասին
կրել կեանքի
ամկն
գ.սւ ռ՚ե ութ իւենե ր բ եւ օր մ բ բաժնուի
ք ղր՜
ժելով
ուէստին^ ;
(«Բիւէլան՚լէ՚ոն»
, էժէււ֊
1891):
Լքուած
կին բնտանիքնեբբ,
կիներ
ու
եբաէսաներ
, լքուած
էբ
Հողն ու արօբ՚ւ
եւ֊
՚ոլելի
վատ
չքուած
էին ալաղա կնե ր ուն ,
ոբովՀեաե
լ
Հ աբսա՚սՀաբու
(ժէ։ ւննե ր լ։
Հ " ն
տեղի
կունւենային
առ՛աւելապէս
, ո։.ր
՚ " յ –
Ր՛՛ւ՛ր
քԻձ՚-՚՚Ր
էին կամ ծերէոցած
:
Արեւել–
քբ
լք՚ււած
էր ճակաաաւլքւին
:
ԽԱՐԷՆ
ԳԱԲԻԿԵԱՆ
էոոր
մր սեւ
Հացբ;
էլօն շատ
կբ մ՚տածէր
, կբ խոբՀէբ
քաչւ–
ւլանբ
փոխել
ու մեծցնելու
, բա յց
Հնար
չունէր
: Ո՛՞ւրկէ
ճ՛արէր , ինչպէ՛^ս
ճարէր
1
Օր
մ ր սակա
յն , գացեր
գտե
ր է ր
բրուա
Ա ար՚լէսբ
ա՚լբարբ
•
--
Մ արգաբ
աղբար , ինծի
սանկ
քաբ–
ղան
մբ, որ քիչ մբ բան առնէ մէջր՛ * •» ,
^– Մեծ
քսւրւլա^ն
մբ, լաւ;
Բեւլի
եօթբ
բաժէ՛ն
ապուր
առնե լիք
քսլր՚լան
մբ կու–
տամ
, պա
յմ անաւ
ոբ
գոլն
ալ եօթ «առ–
նէ՚ւմ»
ջուր
բերես
ինծի ;
Վարպետին
պայմանբ
լ^գունուած
էչ՛ :
էլօն
իբիկու^էբ
որբանոց
եկաւ
էսոչոր
,
պարտապանաց
^ողէ
ամա^
մր
ղլիւուն
վբայ
. . . •
Որբանոցի
անց քեն
մ էջ
բո լորս
ոտքի
ե լան ք
մ ե չ՛ Հա յեացքր
էլո
յին
մեծ
քար
-
ղանէէն ոււլղած
% Մեբ իրարանցումէն
մ ա
յ–
բէէկ—յբո յրի՚ւ
^ եռաքրքիր
պատուՀ
անն եր էն
վար
կ՚սխուեցան
, ոմ ան ք ժ-պտելէն
,
ո
մսնք էլարմացաէան
Հ ա յե ացքներ.դ վ ,
յ՚բէ՚կունբ,
ապուրի
բաժանումին
֊»-
աեն , էլօն
էւր նււր ամանբ
պաչաօնապէս
նեոկտյացուց
աս^ւ.ւբ բաժն
ւ՛ւ մայբէւկէ՚ն
:
-
Այս
ի՛՛նչ է, տօ"...
Բաբէլան
կ , ի՛՞ն* է , մայբէ՚կ
:
Ամէն
օրոլանղ
ո՚^ւր է :
- Անէէկա
1լսարեւլսււ • • ՚
կոաբեցա՞լ
• .
.
չյբսե^ս , Հարիւր
Հո
՛լի ի րս՚ժէէնբ
, այս ապուրէ՛ն
կէսր
քեղէ՛
պէաք
կ աամ
, քա բւլանգ
լե ցնե
լու
Հա -
մաբ • • • :
Կէ"Ր
^եմ ուղեբ,
մայբէ՚կ,
յաաակբ
ծածկուէէ
կբ բաւէ :
Հա" • ՚ ՚ նա՛ , ա՛ռ
բաժինւլ. , գնա ;
Է1ւ
շԼ բեւէ՛
ւքր ապուր
լեցուց
մե ծ ամա–
նին
մէջ;
էբ*ն
նայեցաւ
աման էէ յաաա
-
կին
ու սարսափեցաւ
:
0 չի՛նչ
ո չէ՛ն չ
կար
կարծե ս անո ր մկջ
, ՝» աղէււ յաաակր
թրբ~
ջոլած
էբ ։
Մ՚ոյրիկ
, «Հյրան»
նայէ ,
հէչ
բան
չկայ
մէջբ։
կոբսուէ
, ամբոփջ
կաթսայէ՛ն
ոչ՚ս–
բո ւնա կութ է՛ ւնբ
չեմ կրնար
տալ
քեղի :
էլօն
սլեղեց
^ մ՚սյբիկբ
սպաոնաց
; ք՚բա–
րանցում
եւ Հրմշտուք։
էքօն թաթէսեց
՛քեծ
ամանբ
կութսայէ՛ն
մէջ , լեցուց
ու
՚/ար
ւէաղեց աս տ էէ ճ աննե րէն , կէսբ
ղեաին
թա
փելով
։ Մ "՚յրիկր
Հասաւ
ետե ւկն ու
ձեո–
քէն
էոլեց
ամանբ;
էլօն ոբբանոցէէ
ղ ասէէորանկն
անցաւ ;
Յետոյ
ղէւնքբ
՛չլ՛կեցին
պատժաբան
; Պ՛"–
էսէւժբ
Աէ
ան ալէն ետքբ , էլօն
փոէս անակ
մեր
կո՚լմր
ղրկե
քՈԼ
,
էէւաոնեցին
մեծե
-
բուն , որպէսղէէ կրկնակէէ
բաժէ՛ն ստանա
յ
նոբ
քաբ՚լանէ՛
ւք ր պատմ ութէււնբ
չսաեւչ–
ծե,
Համ
լ
՛Ր՛՛
էլօն
Հիմա
Ա էէէսցեէ" լ Ն՚ո^՚ոնղնե
բու
մկք
«Բաէոէէյաք»ուէ
կր շրջաւք ա էէ իսկ է,ր
ոլ.
նեցած
նոր քա րղաննե բուն
թէււբ
ղժուաբ
կ Հաշուել,
ան ալ արծաթկ՜
՚ ՚ .
կ՝րսենէ
Հեաաքրքիր
եմ ղիտնաչ
թէ կբ յիշէ՞
"ո–
րանոցի
իր
քւ" ր ՚լանն ե րչւ ել
էէւախցուցած–
ապուբին
սչատմութիւնր
՚ . .
ՄԻԱԱԲ
ՄԻՐԶԷ
Fonds A.R.A.M
