« Յ Ա Ռ Ա Ջ »
ՀԱՅԿԱԿԱՆ
ՅԱ ՚ԼԹԵ ՐԳււԻԹԻՍՆ
• ԱՓՐԻԿԷԻ Օ ՚ԷՋ
Օ՛՛՛Ա՛"–"՛"ւ
՛՛է"
կր "էրէ
""–"՚ե՚էո՚-թէ՚ն՚՚՚՚ե՛–
1
'Ը
.է
՛Ա՛" յ ՛յլ
՛եւ՛ււ
/ • * ֊
ելւեւակայոէ
^թԼան
Նր -
պա""էշ
Աւ՚րաՀար
է ք1էւ
/1ւս,Հէւս։"կ՚"Ն
ժա–
ո.է"՝ե,լու
–թեանէք ,
է ՚ ՚ ՚ չ ՚ դ է "
I"–
գի ւան
Ա
՛կան
վկայութԼա՚հւյ
:
կշ
յիչհ
՚յնկ
մեր
Խ"լ՚ենա–
ք.յին^։
/՛այց
Պլւ՚՚կ՚ւսչիոսն
Հ– , -—֊
յ՚՚յն
մա՚՚ւենա–
գիր,
հնաձ՝
Պաղեսաինի
մէչ,
մեհցած՝
Րիւգանգի,/եի
մէշ, մե ռահ՜՝՝
5624՜^
ե "՛րր >
"Ս
ՎԿ
՚"յ"՚–թէւն
կուաայ
Հայկւ"կան
յա՚լթեււգութեա՚ւ՚ց
. . . Ավ՚րիկէէ
՚^էէ–՛ ՚" ~
՚-ելի
՚իաւերական
քան Աալուսաիոսի
՚Լր–
կա
յ"ւթիլննեքր
:
Պէ "՛ք է
իւոԱաովւԱնիլ
, թէ
Աալլուս -
աի""
, իբլւեւ
խ՚լճամի՚ո
մաաենագիչ՛ ,
կ*աքձանագրէ
ինչ ոք Հեմպսալ
թաղաւո–
Ր1Լ
կուաա
յ՝ քաղելով
«վւ
ի ւն ի կե ան
՚էէրքե–
րէ Լլ ափրիկեան
ղ ի լանա
թ ու՚լթե ր է » ,
մեքյ
ելով որեւէ
ւղաաասիւանա
՚ոուութիւն
:
ԸնղՀակառակն
Պրռկ՚՚պ/""՛
քարաու՚լա՚ւի
սովորութիւն
ունի
եւ
ճաչակ՝
երր
պատ -
մութիւն կո ղրէ, կր
"1
'րԿ
աչխա՚ոիլ
ահ–
ղեկաւլիր
սրոա րա սաե
լու
ձեւով
: Կլ՛
ւ ղ ա ա –
մէ իրրեւ
վկայ,
յաճախ
իրրեւ ականա -
տես :
Արղարեւ
Պր՚՚կ՚՚պ/՛""
լ " " –
Կր
ճանչնայ
Ավւրիկէն
,
Հեաեւահ– է
ղինուորական
գործ
ո
ղո
ւթ ի ւնն ե ր ո
ւն
, որոնք կր
կս՚աար–
ուէին
ղսպե լու
Համար
Ավւրիկէի
պարբե
րական
ապս աա՛ք բո ւթիւննե
րլւ :
Հ)ձ^ -
535
թուականներուն
, Ավւրիկէ կր
փչբէ
րէւղանղ ական
լ
՚՚ւհ՜
ր \ Կայսրր Ափ ՜՜
րք՚կէ կր ՚Լրկէ
ք՚ելիսարր
, որու արչաւա -
խումրր
, ցամաք
ե լչե
լէ
ե՚ոք Կարքեղ
ոնէն
քանի մրՀարիւր ասպարէգ
Հե
՚յ
֊՚ււ
, կր
յառա չանա
յ մինչեւ Ա ի ւլի կաա ;
ԱյնուՀե
տեւ կր ղմաարանայ
յառաչխաղացութ^ւ–^
նր,
ուստի
Բելիոար
ոլա տե ր աղմ ա կան ձ^աա–
կուաա
յ իր րանակին • Առչե
ւէն
1լ
ե
ր թ
<՚ն
երկւււ յառաչապաՀ
գունգեր
,
•
աչ
կ՚՚ղ—
մէԿւ
Հայկական
ղսւնգ
մը, ղոր կը վարէ
Տո՚ւ՜ւս՚ն
Հայկո"^
, Հղօրապեա
մր , որ
Համ
րալ
,
Հա1ւ՚ած՜ է ր իր
ռաղմ ավա
րու -
թեամր եւ քաչութեամր»
կր ղրէ Պբոկո -
^^^յԺ^^^՛
՚ ՛ " ՛ / "
կ
՚ ՚ ՚ լ մ է ն ՝
Հոնական
ղանղ
մ
<ւ
.
՚լ՚^Ր
^ յ ^ ^ ^ " / ՚ 4 / ՛
Աւլփարիս
•
՝1
,աւատորմը
կը
Հետեւի ա յս
յառաչապաՀ
գունգեր
ո ւ
ն
չարմւււմին;
կեղրոնէն
կր
յառաչանար
ք*ելիսար
, ստանձնելով
նաեւ
յետսապաՀ
ղօրամ
ասին
Հրամանատա
րութիւնր •
Աբ
չ՛"
ւա խ
ո ւ մ
ր ր Գրատէ կր Հասնի աո անց
՚դչա՚լէպի
: Աքանչելի քա ՛ւ՛ւ՛ք մը սլա լատ—
ներով,
կարկաչուն
տւլբիլրներով
եւ
ան–
֊.աանում
մ
լ
՛՛լ ՛ս
՛ւ
՛սանն ե
լ՛
ով ; Բանակը վր -
րան կր ՚լարնկ
մր՚լաստաննե
լւ՛՛ւն
մէչ
եւ
կր
՚ ւ է ՚ չ ե բ է
ծ աոերսւն
տուկ ,
պտու՚յներր
Հա՚ւեր
էին արւլէն ;
Յ՚՚՚չո՚լ
օր
՚լարձեալ
յաոտչխաղացո,. -
թիւն
՚էէպի
Գեկիմում
, միչտ
նոյն
ղ՛լու -
չաւոր
ձեւով
, ԱովՀան
Հ՚ոյկա՚լն
աո
չեւէւ
:
Բարրարոսներոլ
թա
՚լաւորը
,
Գելի՚քէր ,
կը
պատրաստէ
ս լ ա ա ե
աղմ
ական
ս
քանչե -
լի
էՒբ
՚սղիր
մր,
իր
եղբայրր,
Ամմա -
աա՛։ , ճակաաէն
ւղիտի
յարձ՚սկէ
լ։ Ա։ււէ> •
Հայկ՚ս՚լնի
՚Ա
"Ա
յ
, մինչ
իր ղ.որմիկր,
Գի–
րամունղ
, պի։ոի
ղարնէլ,
թիկունքէն
, ի՚.կ
ւ՛նք,
Գելիմէլ՛
, ւղիաի նետուէր
Րելիսո՚րի
կռնակր
1
Կէս
օր էր՝ երր Ամմա՚ո՚ս"
Հասաւ Գե -
կիմսւմ
: Բայց ԱովՀ. Հայկա։լԿ՚ի
ւլին։։ււ։ր–
նե րր ժամ անակ
չտուին
Հ "՚ն։լ
ստանալու
Հւ"յկ"՚կան
՚լոլնւլր
նեաուեցաւ
յառաչ ,
սլս՚էոե րաղմ ր սկսաւ եւ Հակառ։սկ
Ամմա–
աասի
Հե րւ։սական
ճիւլե լ՛՛՛՛ն՝
վերչաղաւ
Հ՚ոյկ՚սկ՚սն
ւլէնքերուն
յ ա ւլթ
։ոն ա կո վ ; Ամ–
ւք ա՛ոա՛ւ
սսլանն։՚ւե
ցաւ կ" իւէ
՛լ ա չա
ին
ւ/
լ՛–
լ՛այ, իսկ իր ՚լինուորներր
սկսան
նաՀան–
չել է ՏովՀ • Հ՛"յկ՚"՚ւն
թոյէ
չտուաւ
որ
Հանւլչին
կո՛ւլմ աէլե լ։ սլւ։ I ին , սոլր։սց ա -
նոնց ե՚ոեւէն
, չտրունակ
Հալահ՚եց
,
Հե՚ո
՚Ա–
ոլ^ւղեց,
«գաչտ՛։
լեցնելով
րարրարոս՚հե
—
լ՛ւ՛ւ
ւլ իա կ^ւե ր՛՛՛յ»
ԼՊ
լ՛ոկա՛լի""՝)
Ա ինչ
՛ո յ՛լ՝
Բելիսալ՛
ւլ՛լ "Լչոլթեամ
ր կր ՜՛
մօտենար
Գեկիմումի,
խրամներ կր ՛իո -
րէլ՛,
՚չես՚ինր
1լ՝ ուսէււմնա
ս ի րէ ր եւ ^էէԼ՝\
ւղաս՛րասաուէր
մեհ՜ ու վճռ՚սկան
ճտկա -
աամս՚լ՚՚ոի
մը ; Այգ պաՀուն
իլ՛ ձիսււոր -
նե րր
լուր
բերին թէ Գեկի՚ք
ւ։ւմ ի ւլոնե
րուն
՛ոո չե
լ
կո
իլ
է տե ՛լի ունե ցահ եւ
գաչաբ
հ՛ոհ կուահ է
՛լիա կնե րո՛է
Ա աբ
"՛Ա
՛իի
մ ՚ս՚սն՚՚ւե
ցա՚էւ րոլորբ՝
՚սնցահ
— ղարձ՚ս
—
հէն
անգիտ՚սկ
, որովՀետեւ
ՅովՀ
. Հ՛՛՛յ ՜՜
կաղ11՛ յառաչ էր սոլրացեբ
, միչտ
թ ^ ա -
ւքիին ետեւէն
, առանց
լուր
Հու" ցնե լու
՛լւ՜
խա
ւ
՛է
լ։ բաեա կին : 3 ան կ ։ս ր հ Գելիմ էբ եւս
^սւ՛ւ՛սւ
իր րանա կոփ եւ անմիչապէս
՚լէրք
՚լր՚սւեց
մօտակայ
բլուրի
մր վրայ։
Բելի
—
սար
չարժմ ան
մ էչ գրաւ
իր
Հ եհելաղօ -
քՐ , րա քց
ի
ղո՜ւր է Պարտուեցալ
եւ նա -՝
Հանչեց
, իր ն՚սՀ՚սնչին
մէչ ղէպէ ե՛ո քչե–
լո վ նա ել Ո ւլիա
լ՛ խ՛ր՝ որ օղ նո
ւթե
՛սն կր
փութար
;
Բ՚ոյց
Գելիմէլ։
մեհ
՚ւի՚ս՚լ
մբ
ւլորհեց
տնչարմ
մնա լւ՛՛է " րոչ
ժ""ք
՚սնակ
՛ք ր , ՚" -
ռաչւ՚ն
յաւլթ՚սնակէն
ես՚ք
,
փոխանակ
ՅոփՀ • Հայկաէ^էէ
նման՝
Հեաապնգելու
նաՀանչւ՚՚լնե
բ ր : Կրնար , նաէս
,
Հալս՚հել
նաՀանչողներբ
եւ անղարմ՚սնելէւ
ա՚լէ՚ոհ
մ բ
ւք ա՛ոնե
լ բ է՛ .՛լ՛ոն ղա կ՚ւ՚ն րանակր
, եւ
երկբսրգ
Հալահել
նաեւ
Յ՚՚վՀ •
Հ ա յ կ ՚ ՚ ՚ ղ ՜
նր , ոբ գլվսաւոր
բանակէն
կտրուահ
յ՛ս -
ոա^ կբ սուրար
չ՚սբունակ ;
ԸնգՀակա -
ռակն , Գե լէմ է լ՛ ղանգա՚լօրէն
՛էար
է՛չ -
նելո՛ւ
րլո։.րէն , ւլնաւլ ւէւնաոել էր եւլրօր
՚լէ՚ոկր եւ վբան
լ՛՛՛լ
,
կ"–է" է՛ ՛է"՛ չա էն
մեչ
Հ
Օղաուելով
այգ Հանգի"տէն,
Բե լի՛՛ա՛՛
կարւլ
ի ՚էրալ
է՛բ րանակր
, քեաո յ տեղեկա–
ն՚սլաէ որ Յ՚՚՚ԷՀ • Հայկաղն
՚ է չ լ ՚ ա հ էէ՛ բ՛"–
նակ
էն մէկ թեւբ եւ սպանն՚սհ
Ամմս՚տա–
սբ , ողեւո բ ուեցաւ
եւ
Հւ
ման\ ՛ս՛ււ՛սւ
Հ՛ս
կա յարձակմ
ան : 3 անկա րհա կէ է եկաւ Գե–
ւվ՚՚քէբ , "Բ չէր կա
րհե ր թէ
պարտոլահ
բանէսկ
՛քբ կրնար ա յղքան
չուտ
ղանել
իր
՚լէո՚-խր եւ անցեիլ Հակա յարձակմ
ան :
ԵԼ
Գելէ՚մէբ
սլարտուեցաւ
չար՚սչար ,
նաՀանչեց
ղէպի
՚ԼյԱւմ իղիո
յ խոբեբ ր :
ք՚րէկունբ,
երբ խաբոյկներր
սկսեր
էին
վառել
, ՅուէՀան Հտ լկսււլն
ւէեագարձ,
՛ւ
է՛ր յաղթական
արչաւէն եւ ղէչերեց Գե -
կէ՚Րումէ մէչ :
& -
ՆԱՐԳՈԻՆԻ
(ՄԹաքքհալը յւԱջորդով)
ԽՄԲ~
Վա1ւան Տէլւհա1ւի ծ (ւն.դեա(ւ 70
հէ– ւ1՚ահւււաԱ 35աւքհա1փ(ւ աււթիւ, էլւՒւա–
էւի «Գ՚րակաՐւ Թե|1|)»լւ ալքրւպջ էջ լքը
(ւուիըած է (1) Փետըուաը) ;
Ստոըհւ* (յլյսաւոը յօդուածը, ոլավ բա^
Աաստեղծ Գեղալք 11արեան կը պարգէ Վա
հան Տէրեանի ստեղծագործւււթեան էու
թիւնր
ՎաՀան
Տէլ՚եանէ
յուղաթաթաւ
երւլերր
վա՛լս
ւց է ՛էե լ՛ թաւէանցե
լ ե ն րնթե
լ՛ ցուլ -
ներէ ՚ւրտերէ
մէչ,
ւլւսրձել
են նբանց
Հո -
ւլէներէ
ւլբուցակէցր
, նրանց
Հուլեկան աչ–
խս՚րՀԷ մէ մէսսբ։ Ավ մէւ անղամ*էսմել
ե
Վ ՚" Հ ՚" ն Տ է ր ե ա ն է։ րա նա ս տ ե ՛էհ ական րա -
՚ես՚կէց
, նա երբեք ու երբեք չէ
մոսանայ
նբա
եբւլեբէ
մեղմութէւնր
, նբա յուղաչ -
էււսրՀԷ
չել՚մոլ
թէւնր , նրա րանաս՚ոեղ
-
հ ութէւննեբ
է։
Հ մ՛ս
յ է չ
նուաւլ՛" կցութ
էւնր :
ՎաՀան
Տէրեան
էբբեւ
րանաստե՚լհ
Հանղէս
եկւոէ.
1905
Ր
ուականէ՛
ռեւոլէւ -
ցէ՛"
յէ
"լ ա ր տ ս
լ թ
է
լ՝։,
ր ւլ ՚սնմ է չ՛ս սլէս
յե -
՛Ա
՛՛յ, երբ մոլեւլնում էր
ստոլէպէնեան
։Է
՚ոժ՚սն
ո է ակց էան : Մ է
Կ
"՚Ր^
1՚3
էրակա -
նութեան
մւլձաւանչա
քէն
։լ.րութէւնբ ,
մէւ՚ւ
կո՚լմէւլ
է։բ անձնակսւն
ան՚սռո՚լչ
՛էէ–"
ճակբ , բան ա
՛լ
՛ո ե ղհ է։
մ էչ
լքքբել էէն
մ է
«անանց աէսր ութ է՛ւն» եւ ա յ՛լ անանց ախ–
րութէւնն
էր , որ ն՛ս
արս"ոյ՛սյաեց
էբ
«Մթնշաղէ
։սնսւբչնել։»
, «Գէչեր եւ Ց"՛՛–
չեբ »
տէԿւերէ
, է ^ չ ՚ ՚ / է " նաեւ
բաղմաթէւ
՚" յլ րանա ստեղհ
ութ
էւններ է՛ ՚քէ^ :
՚ԼաՀան
Տէբե՚սնբ
սէրոյ
եր՚լէչ է։ Նբա
սէրբ վեՀ է
" Լ
մ։սքոէ.ր , րայց
տառա՚ղ՚ս -
ւէց ու վչաոա ; Աէ՚բ"յ
՚ " յ գ ա՚սռապանք
-
ներն են նր՛"
Հ՛՛՛լուն տուե
լ ան՚սնց
թաէ՚էհ
ու
տլ՚տմ
ու
թ էւն : Աւ բան՛ս ս՚ոեւլհբ
ս ՛ոե՛լ–
հեէ է էր այ՛է Հողեվէճակէն
Համապա -
աաս
էւան էբ ։գ
։ւէաա1լ
՚ոն
թախծ՜աչ՚էւնչ
,
բա
յ՛լ ՚էե՚էեցէկ
աչփ՚՚՚սլ՚Հբ։
Ընթերցալբ
նբա
առաչին
է՛՛կ
բ՛՛՛նա ՛ւ՛ոե ՛էհ
ութ
էււ ններէ
մէ չ
է՛րեն
ղղում է Հէասք։սնչ
երեկոներէ։ ,
լուսնեակ
գէչել՚նեբէ
, ՚ոբտմօլ՚էն
էւօո՚՚՚լ
։ս րհա թա չուէ չբերէ
ո՚չխարՀո՚-մ
,
աեսնում
է ա չնանա
յէն
աե րեւա թաւիե րէ, ՛լեղէն
ս՛ե–
րեւնեբով
հ՚սհկուահ
հա՛ւո ւ՛լէնե րր , մէ -
՛լր , անձրեւբ եւ մչուչր • • •
Այո
բոլո
լ՛ լ՛ ձուլսւահ
բանա ստեւլհ է
Հ ւ՛
՛լսւ Հեա, նբա սիրային
անուրչների
եւ
՚ոենչեբէ Հեա, նրա Հսէլեկան
աշէսաբՀԷ ,
աաո
՚աղանքնւ՛ ր է ու ս՛լ՛ա՛ք ա՛լ լ՚ութէւննե
—
րէ Հե՛ո , կաւլմ
ում են ՎաՀան
Տէրեանի
՚լեղեԱէԿր–. •
Ես սիրուլք եմ մթնշաղր նրրակերտ ,
Երր ամէն ին ; երագում է հոգու հեա • . .
ԵԼ
է։սկս"ւլէս
, բանաստեւլհէ՛
բոլոր
մր—
աորումներբ
, Հոգեկան
Բ"Լոբ
եբ՚սղնեբր
,
սէրա
յէն
կարօտներն
սւ չչուկներր,
մեր -
ժումներբ
,
ղւլ չումնե
է՛ն ու յուսաՀաասւ
-
թի՚.ննեբբ
, րոէորւ։
մէաՀէււսոլահ
են
մթ^ւ–
չ՚ողայէ՛
ՍէաՀերէն
, րոլորբ
աե՚լէ են
" Լ -
նենում
կասլո լա
մ ութէ
աչխարՀու
մ ,
լ՚–.լսնէ
չողերով
ողողու՚սհ՜
երաղոլն ու -
ոէւներէէ
չ՛՛՛՜քէ
տակ
. , .
Բանասաեղհր
ւլղում է
ԷԷ
։ Հոգու նեբգա^ակութէւնբ
"՛յ՛է
բոլորէ
Հե՛ո, նա տ^տն թախհոա
գոյնե–
րի
հւ էրէ՚կնայէն
էւ՚սղաղ
պաՀերէ
՛քէչ է
ղղում
րնութե՚սն
՚թՀութէւնբ,
նբա Հէք ֊
էաթ՚սյէն
՚լե՚լե ցկութ էւնր, անկաէս այն
ր՚ոնէ՚յ՝
" է ր ՚ " յ է ն
" ւ ՚ ս Հ ՚ ՞ բ է ա՚ղրամ
նա
այ՛լ
մէից
էն, թէ" "՚նչաամ՚սն
՚ոէսուր
րււչ,
.սնցահ
սէր"յ վե ր՚ս՚ղբումնե՞
է,ն
են
մորմոքում
նբ՛ս Հողէն,
թէ՞
սէր՚՚՚հ
էակէն
Հանղէսլելու
հար՛ս՛ն է տսչորում
նրա
անյոյս
սէր՚ոբ։
՚Լ՚"Հ"՚ն
Տէրեանէ
«Աս՛րէ
յե՚ոեւում
չ"՚լերր
մես՚սն»,
«Լ՚չէղէ՛"»,
« Աչնան երգ » , «Աչն՚սն
Աւ՛՛լե՛լէ » , «ինձ
թ՚"՚լէք»,
«Աանաէմեն՚ո՚սլ
եր՛լ» եւ ր.ող ֊
մ՚սթէւ
՚սյլ
ր՚սն։սսաե՚լհ
ութ է՛ններ վկա -
յում են այն մ՚սսէն, որ նա էր բանաս -
՚ոե՚լհէ
Հո՛լով
է՚՚Բ"Վհ է Հ՚սսկս՚նում
բնոլ–
թե՚սն
չչունչներէ
է՚որՀուր՚լն
ու֊ էմաս -
աբ
, մբմնչացող
աոուներէ ս՛ ա
սւացո։լ
Հովերէ
լե՚լուն : Տէրե՚սն էր Հողեկ՚սն
,սչ–
խարՀաէ
այնքան
սեր՚ո է կա՚ղսւահ
՛Այգ
բնութեան
Հեա, որ կ՚սրհես
նբ՛ս
՚սնչ,սւո
մէ մասնէկր
լէնէ : Այղ ՚սես՚սկէ՚սէց
չ՛ո -
վ։աղանց
բնորոչ է Տէբե՚՚՚նէ
Հետեւեա
բւսնաս՚ոեղհութէււնբ
•
1)ահուն ք ա յ լ ե ր ո վ , ա նն շմ ա ր .որպէս ք ն –
ք ո ւ շ մ ո ւ թ ի թ ե ւ .
Մի ս տ ո ւ ե ր ա ն ց ա ւ ծ ա գ ի կ ոս կ անա չ մ ե ց –
միւ
շ ւ ւ յ ե լ ո վ
Ի ր ի կ ն ա ժ ա մ ի ն , թ փ ե ր ն օ ր ո ր ո ղ հու1ի պ է ս
թ եշ>եւ
Մի
ո ւ ր ո ւ ա ն ց ա ւ , մ ի (ւուՕաա ա ղ ջ ի կ ն ե ր –
մակ շ ո ր ե ր ո վ
.. .
Ա րձ ա կ դ ա շ տ ե ր ի ա մ ա յ ո ւ թ ե ա ն
մ է յ ն ա
ժ ՚ ե ղ մ շ շն ջ ա ց ^
կ ա ր ծ ե ս թ է ս ի ր ո յ ք ն ք ո ւ շ խ օ ս ք ա ս ա ց
ն ի ր հ ո ղ դ ա շ տ ե ր ի ն ,
Ծ ա զ ի կ ն ե ր ի մ է ջ ա յ դ ա ն ո ւ ր ջ կ ո յ ս ի շ ր շ ս ւ –
կ ը ւքնաց
ԵԼ ծ ա ղ ի կ ն ե ր ը ա յ դ ս ո ւ ր ր շ շ ո ւ կ ո վ ի մ
^ ի ր ՚ ^ ը արիք» • • • -
Իր ստեղհագո
րհէսկան
կեանքէ՛
առաչէֆն
չբ չանո
ււք
, ե ր՚էել՚՚վ
իր Հալսւ
ան յ ուս ու -
թէ՚-նբ,
իր
"է՚բ՚՚յ
տրամութէւններն
ու
աառապէսնքներբ
, էբ «Հբաժեչտէ
կա -
՚լկլբ՝^ , ՛էրանով էսկ տէ՛տայայաեէով
էբ
պ՚ոսսէվ
՛լժ գոՀ
ութ է ւնը
տէլ՚ո՚լ
կ՛ո լ։։լ ե բ ի
նկատմամբ, նա չմոլորուեց
եւ
չէսճճսւեց
ա յղ.
մ ՚էձաւանչա
յէն
ան յ ուս
՛՛է.
թեան
մէչ֊
էբ ստեղհաղոբհական
աչխատ՚սնքէ,
յետա–
՚է՚"յ
տ՚սրէներէն
րանասաե՚լհր
տեսաւ
« մէ նոբ աշէւարՀ»
էնչպէս
ասամ է նա
ռուս
բան՚սսաեղՆ
Տէւաչեւէ
էւօոքեբով
:
Այ^յէ՚՚չթարՀբ
«քաղցր
առաւօ՚ոէ՚նե
ր է» ու
«Ն՛՛ր
ել՚ա։լնեբէ»
աչխարՀն էր, երբ րա -
նաստե՚լհբ
մոռնալով
է,բ անյոյս
տր՛ոմ
ու
թէ
ւնն
եբն ու անոնց թաէսէհբ
,
ցանկանու՚ք
է «նոբ կեանքով
ապբել
, ողչոլնել
սէրով
անց ու ՚էարձսղէն
, օբՀներղել
կե՚սնքբ ,
՚սչէսարՀէն
ժպտալ»։
Այղ նոր
աչէւ՚սրՀր
այն
աչխաբՀն էր , ոբէ վրայ
՚ ղ է ՚ ո ք է .սրել
հ՚ողէր,
էնչսլէս
ղրե
լ է նա էբ
յ՚սյ՚սնէ
« Արեւահաղ
» րանաստեղհութեան
մէ9 :
Ս ա կ ա յն շ ո ւ ՚ , ւ ո վ կ ա տ ա ր ն ե ր ի ց հ ե ո ա ն ի ս տ
Ա յ ւ ե ւ ն աւ^.աեղ հ ո ւ ր կ ը թ օւ փ է հ ւ ա ւ կ ի .
ԵԼ ԿՐ
։յք
։ծան դաշւ;./քրը I"՛
՛ււ հանց|.՛. օւ.
Ե ր կ ի ր ն ս, ՛լուն կ ա րօ տ կ ե ա ն ք ի ո ւ խ օ ս ք ի ։
է ո ո ւ թ ի ւ ն է, մ ո ւ թ է ա յ ն տ ե ղ
. սակոսյն ի մ
Ս ը տ ռ ւ մ ա ր դ է ն ա ր շ ա լ ո յ ս է , յ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ,
Ո ղ ջ ո յ ն ձ ե ղ ւ Ո ւ ւթ ո ւ ղ 1 ւ ն ե ր ո ւ մ ե ր կ ր ա յ ի ն ,
Ի մ ե ղ ր ա յ ր ն ե ր , հ ե ո ո ւ ն ե ր ա մ
ե.
ր ա ն տ ո ւ մ ։
Այս
սքանչելէ
մաբգարէական
րանաս -
<։8ԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(13)
« ԱԶԱ8ՈԻԹԻԻՆՆ
Ա-ԻՍՈՐԱԿԱՆ»
(ՀԱՏՈԻԱԾ՚ՆԵՐ ՎԷՊԻ ԵՐԿՐՈՐԴ
ԳՐ
՚ւ
^ԻՑ)
ՏԱԳՆԱՊԱԼԻՑ
ԼՈԻՐԵՐ
ԼԵՌՆԵՐԻՑ
Վռվւանոսբ
պատմեց
Հետեւեա
ԱԼ •
Բեթմանլէ
թէւբքակ՚սն
՚լէէ՚լում
ներքէն
երկ՚՚լ՚՚՚ռակոլթէւն
է յաո աչ՚սնում
. է՛՛ա -
ղ ա ՚ լ ՚ ՚ ւ թ է ւ ն բ
վել՚աՀասաա՚ոե
ԷՈԼ
նպ՚սա՚ս -
կ՛՛վ մէչամտում
են Հալ՚եւո՚ն
Պեչենցէնե -
րբ
նոյնպէս
Թէւբքեբ։
Բայց
բնգՀա -
կաո ակն է ՛՛աս՛ ցւում
,
կոսւողներն
ու
Հաչ՚ոեցնողներն
րնգՀարւամ
են ,
մ՚սբ՚էէկ
են սսէանլում
, որոնց
թւում
երկու
Պեչէն–
ցի։՝^՚սնր
կացութեան
մէչ բնկահ եւ մ ՛՛՛
նա ւանղ
էբենց
Հւս րե ւանի
ան^ոլ՚Հակալ
վերս՚րերմ
"ւնքէցվրգովուահ
Պեչէնցէ՚նեբր
օւլնութեան
են կանչում
էրենց
Հա
րեւան
- Հայ՚որնակ
Աէափաչէց
. Տասբ
ձէաւոբ ա -
լ ՚ ս ՚ է ՚ ա չ ց ի , սբանց
թւում
՚Լռփւանոսր ,
գարձեալ
Հաչտեցնելու
բ՛ոբի
ց՚սնկու -
թե՚սմր
.լալիս են ՝Բեթմանլի
, Բայց
Բեթ–
մ
՛սն
լից
ինե Րր ոչ միայն
չեն
րնգունում
Հաչաութեան
առաչարկլ։
, այլեւ
տեղն ու
աե՚լբ
սպանում են երկու
Հ՛՛՛էի : Արա վր–
ր ՛ " յ
Ավ՚՚՚՚է՚սչցէք
՚ո՚սքանոլմ
են եւ Հատու–
ցու՛։
..լաՀանչում : Գալփս են օղնական
ու–
ժեր։
Ակ սւում է
մ ա
Է՛՛Ս
բ
յ
կռէւն
աւսւր -
աում է
Բեթման
էէց էւնե բ ի
կաաարեալ
սլա րտութեամ
ր
Հ
Այո էր ճչմաբտսլթէւլնբ
:
Բայց
" ՛ յ "
.ճչմ
՛ո բ
՛լ՛
ս
է
.թ է ւն բ Ն՛" էր՛սն ղեան
էն չէր մր -
խէթարում : Նա ՚ոէսսւր էբ
յ
ինքգ քո ձեռքով
քանէսէ^ն ես սպա–
նեէ, • • Հարցրեց
Ն՛" լբ՚սնգեան
բ
1լալ
։ճ
լռութէնէց
յետոյ
, "է՛է բնթացք՚էւմ
լսւում
էբ
Ղ
^ռէէ
՚անոսէ
հ՜անբ
շնչառութէււն
՛ւ
կբ^քէ
՛ք էչ
կարհե՚ւ
է՛նչ որ բան է լւ ե -
ռում ;
—
Տ՚սսբ • • • Հ ՚ " ր է ՚ – ր ր կր
քն2.էէ • • •
մ էամէա
պարհենկո
տութեամ
բ
ւղա՚ոաս -
էսանեց
լեռնցէն
X
Հէ՛մա
էնձ Հասկանալվ՛ է , թէ՝
ինչօւ
Ան՚էլի "I ց ինե
բն
չաա
՛՛լե լ են երկու
ժողո -
վ ո ՚ ֊ Բ ՚ լ ^ ՚ ե բ ի ա յ՛է
մ ս՚սնաւս
բ
բն՚էՀա
է՚ումբ
ուոցնեէ, —թախէհւ
՚էէ
՛էյլ""յ
բերեց
Ն"՛լ ՜
բանգեանր :
իսկ էբտես
մէսէոներներն
անւլօր
չանքե բ կ
ս
ղո լ՚հս՚ւլրեն
լեոնա^ակ
Հ՛ս
յե
րուն բոնութեամր
կ՚՚՚թ՚՚քէկ
գաբձնելու՛
••
Կ*եբեւէ՛ թէ Ալ՚՚՚՚է՚՚՚չ^էք
չեն
արգ՚սբա -
ցրել
աէէու
՚ց
յոյսեբբ...
.ն.,ն
Մ էքա
յէլր
ղյթ՚է
չ՚սրժսւմ
ով
Հաստատեց
Ավաճեանէ
ենթագբոլթէւնէւ
•
Նոբութէւն
չէ Բ , որ մէսէոներներէ
Հեաապնգահ
գա–
ւ.անափոէսութեան
նպատակն էր
Հայերէն
Հեռացնել
Ռու"՚""՚ո՚սնէ
ա։էղե ց ութ
էւն
ի
ց :
-
ի՛՛նձ
կայ ղաբմանալսւ
, եթէ Հայ
կաթոլէկութէւնն
ապրում
է
Հռոմէ պապէ
Հռթոնու
ներքոյ
եւ մէ Այւէաղոփսկէ
չէ
խսրչում
կրկնակէ
ւէ՚սւանա՚իո
խո
լ թ
իւն է ց ,
-
Հեղնեց
Նալրանգեանբ,
ապա
գիմԼց
\ռվ՚անսսին
•
Երէաասար՚լ
,
այսօր -
ուանէց
է՚քացէբ
, "ր ստրուկն ու
էւե՚լճր
ամենա
լն
աղգի
մէչ
նոյնն
են , ինչպէս եւ
ն"
յնն
են
ր" լոր
Հա
Է
՛ ոլստնե
է՛ն ու իչխան -
ներր : կււիւբ սբանց
գէ
՚ք
է ...
Վա
՜Հ
, ~ ղարմացալ
՚Լռփանոսր
;
Այո
, Ղ,ով՚անսս
, ի չխաննե բ ի ՛լէմ • • •
կարհեմ
նրանց
ձեռքին
է
Զէյթունի
Հողե––
լ
՛է։
մեհ
մասր եւ քսան Հինգ
Հաղալւ
մա րգ
ձեբ
իչէսաննեբի
ձեո քին
է
նա յում •
~
Մէք՛"յէչ,
քեղէ պէ՚ոէ
յայտնէ
րլլ՚սյ
,
սբ
Զէ
յթ
՚՚՚-^՚է
բ՛՛է՛՛ր
չ՚սբժոէ
մներանաււաՉ–
նորղներբ
էչխաննեբն
եղահ
են , . ասաց
Ավա ճեան
էւ ;
Նլ՚ո՚նք
էրենց
ունեցուահ-քր
չէլոբցնե–
Է Ո Լ
մասին են մաահե
լ եւ ոչ
թէ
Ժողո -
վրգէ )
պատասէսանեց
Նալբ՚սնղեանբ՝
։էղ.ալով ,
թէ
որքան
անՀրաժեչտ
է
վերա -
ցնել
Զ է յ թ ՚ ՚ ՚ ^ է
է՚չխաններէ
ժողովրգա
-
սէրութեան
պատբանքբ
Հ \,Ա
,
Հասկանում
էբ
, որլհռնաՀայերէ
էնքնասլաշտպանոլ
-
թեան
աոէթներն
այնքան
անմէչական
է -
(Շար. )
ին , ոբ ներքին
Հակ
ասոլթիլններր
Համ ա ր -
եայ
չէին
սրւում
է յ՚ողովրւլին
թւում էր,
որ առանց
ի չխաննե
ր
է
։սն/չարէ.
լէ է ՛էէ ՜
մ ագրե
լ թէւրքաէլան
ո տնձ՚լ՚ււթ իւննե
բէն
:
Ն՚սլրանգեանբ
քանի բացաարում
, ՛ս
յնքան
Ավ՚սճե անն
ս էլս ում
է
բ
լ՛՛ք
բռնէ.
լ
է բեր է
գբութէւնբ։
իսէլ ^Լռփանոսր
սլ՚՚ոնե՚լ՚ււմ
էր • էնքր օր ու ՚լէչեր
սլս՚ցել է լեռնե
րում
մոլեղնսղ րքէ
" Լ
ս՚սռնամանէքէ
՚քէչվ՚՚ք
ւ
եկել է , ոբ Աղղա
յէն
՚եո՚լոփր եւ ՚ղա
՚Ո -
բէարքարանը
բողոքեն
, էսկ ա յստեւլ
ւ1՚է
՛է արգ ոտնաՀ՚սլ՚՚ււմ
է է։չէս։ոննե րէ՛
ւղ
՚սս
՚է
՚ն
ու էբաւունքբ
•
Նորէն
արէւն է թափուելու
, ղ.՚սղ
՚ս1՚–
\
նեբէն ու ան։լղ^ւերէն
աոա
՚ո
կեր • • • Զ է յ ՜
թունբ
ս՛։
ւլթ աննե լ՛ւ։
լ.
Հաւքար
ւլ՚ոլ՚ձ՚սհ
է
ակռայէ ցաւ,
ա՛՛ա՛լ
Գոփս
՚նոՍբ
Ն՚սլբան՚լ
ե անր սբաարա։լ
հ էհ
ա
՛լ եց , մի
քան
ի անւլ աւէ կրկնելով
՛Լս վ։ան""է
սր՚ււ •՝
է՚օօոլթէլնյ։
,
որէ1
երեւի քսեէ էր մեհեբք՚ց :
Զի
հնուահ ու չէ հն
ո լ
ի ւիա
չ
ա
մ
բ •
Ոէ՛
մեէ՛
Զէ
յ թ՛՛՛ն
ր
՛լ ե րի
ւլ առնա
լ անոր ՚
պաբհեցաւ
՚Լռփանոսր,
Հաւատացահ
«
։ս՚քէն
ինչ Հերոսաբաբ
պա չտպանուե
լ ֊՛ ւ ՛լ
էր կախուահ :
Աենակ թէ աչխս՚րՀք է՜
մանա
յ որ մենք արղար
էւնք
. . .
ԱչխարՀ
ր
1լ՝էմ։ոնայ
. . .
Ա–
ԱՐԱԲԱՄԱՆԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
