«ՅԱՌԱՋտ
ՈՐՊԷՍԶԻ
ՇԱՀԻՆ-Ի ՊԱՏԵՐԱԶՄԸ
Աղ՚չ էԱսլէսՀսչաՆման
մեչւ
սլայքս՚Լ՚էն
ՀՀէ
մեծ՜
Հ
՛քԼ ր
՛լ լ՛՛ո քլան ՛՛ւթ եան
, ա
յսէն,^
մե լ՛
՛լ լ՛ ա ՛էէ ան ե լ՛ է՛ւն
ղ ե լւչլ :
Հրասլա
լւա1լ։սւէլւու–թէւնլլ
մ ե լւ
աո֊օլւեւսյ
կեանքլ՛
1լւսո"ւշնւ՚րղէ
•
կլլ ւլա՚ոկ
,
կլԼ
քւ՚նաւլ աակ ե ւ. կլլ
՛ք
՚ ս ա ն ՚ ՚ ւ ն չկ ; Լուձ
նե ր
կլա ւինառէ
մ եր օրակարգի
Հ ր ա՛ո՛ս
ւ՛չ
Հ ՛ււր՛–
գերունւ
, ինչսլկ՛։
կ՝րսուի.
եւ,
սւոաՀարւլ–
ներ կր ներկ՚սյալյնկ
, երր/ւմն
ալ պարաա–
Ղ
ւ՛՛՛ւ՛՛՛ւ
գանււնր
;
Գր՚սկանոէ
թ
ի
՛նր աւե լվւ ա Լւ ււսԼլ ա ն կ իր
ն ՛՛լ ՛ս՛ո՛ս 1^1ե ր՛՛՛է
ո՛. ա՚լւլե
ւլ՛՛
լիք
Լ, ա
՛ք
ր : (Լն -
էքիՀաէլան
չկ՜ իր ա՚լգե
ւլուիԼ իւն՛ ր , անչսւչա
,
ր՛ո
ք՛ք
խորսւեկ
կ աւելի
,
մ ՛ս սն ա ւս ր
ա
բ ա ր
նսլւ՚"
՝,աս ե ր ի՛ս աս ՛սր ՛լ ւ՛ւ
իք
Լ, ՛՛՛ն
՛Լլ՛ա
յ ;
Հայ
Լլեանրկն
՛ ՛ լ
Հայս՛.
Հս՚լիէն
րիւաՆ
դր՚սկ՚սնսւթիւնր
, վկսլ
լ՚լլ՚սյ
թկ
վիպակ,
րերի՚քսւահ
թկ թս՚աերակաԿ՛
՚լորՆ
Լլսւմ
սա
Լ, ւլհ
ա
գորհ
ք1էնա։լաասւթիլն
, բնա Լլան
Լչոչումով
մր ս՚սՀմանոլ՚սհ
կ
վերԼ,լքի
աոանե
լու մեր
մ սւլով՚՚լբղին
ՀսւլԼ,Լլ՚սն
կեանքբ՛
հւ որու;յնե
լու
,
մչաԼլԼ^լոլ
՚Լ՚ոյ՚ե
եւ , միան՚լւսւքա
լն , սլաաԼլք.ր՚ս՚յնելու
իր
յաւե
րմ՚սԼլ
ս՛ ն
ւ՛ ւ լո ւս՛ո՛. ՚՛ լ՛
՛լ իհե
լ։ ո ւն ՛ք կք
5
*Լէ"Լ
՚^ 1Լ պա
ա
՛ք
՛ս Լլան
չլ՛քան մբ Լլբ բանա
յ
յաճախ
,
Ի^չպկ
ս Արո՚էե՚ոնի
«Վէրք
Հա ֊
յասաանի-^ն
. ուրիչ
վ է պ ե ր ՝
ինչսլկս
Րաֆ–
ֆիի
՛լ ո րհե
լ՛ լ՛
,
յԼւ՚ոոյ
ԱՀ
՛ս ր ոն ե ան
ին ր , ոչ
միայն
մո՚լովուբւլի
մր աո օրես՛
յ
ԼլԼ,՚սնքն
ու
չաբմումնեբբ
Լլուտան
, այլեւ
՛սսլա
—
.գան
Լ^՚՚է՚Լւ՛՛ւ՛՛՛լ
րա՚լձանքնԼ,րր
, նոր
թա՚ի
ու նոր " ՛ լ ի նե ր չ1։ չ1, լո՛է անոր
. նոր
ա
՚լգ
մ բ
ճարաարսւպեաելով
Ծեր
ր։ոնաս՚ոԼ,,լհնե
րկն
չ ՚ ւ ՚ ՚ ս ե բ ր ,
՚քյ։"լ
—
բանաեանէն
մինչեւ
Ալի
չան
, մինչեւ
Վա
րս ւմ 1"ն ու Աէւամանթօ
, էւրենց
Լլա ր՛լ է՛ն ,
ա՛ւ՛լ ՚սկե բ՚ոումէ՛
՛լ ո րհ ր աա րահ են
էւբԼւԿ՚ց
լրումին
,
^ ա բ ՛ւ "ւ՛ո ցնե լո վ
Հ՛ս լ
մո՚լո՚էսւբ—
գի
՝էո՛ւին , բ՛"բձբացնելուէ
անոր
֊էԱէւաա—
քբ
, լսւսաւոբԼ,
լ՛՛վ
անոր
՛ք ութ
Հոբիղոն
-
ներբ :
Ջենք
Լլրնար
բսել, թէ ան՚լորհօն
կ
Հայ՝,
ղբ՛ո կան
ութիւնբ մեբ օրերուն
. չԼլան
Լլամ •
^ունէ՛նք
՚ւր՚՚՚/նԼ՚բ՝
նոր ում՜ ու
՚1""/.՚1–"յՐ
նեբչԿւչո՚լ,
նոր Հոբիղոննեբ
ք՚-՚ոցող
ղ լ ՚ ո ղ – \
՛նեբ : կան ՚,
Կր չաչՀՈւնաԼչուէէ
ղԼւՈ. Հէէն
աւանէլութէէւ—
նր,
րարե բ ա է"էոէէւ բ ա ր , եւ ւււնինք
գ ե ռ
գէմքեբ
նււ լնիււկ
երիւոէււ՚՚աբղ
սե
բուն–
էէկն
որոնք
Հէսւաաա
լ՛է՚ւք
է՚լ՚Լւնց
մուլո
—
վո ւլ՛ ւլին , ինչպէս
նաեւ
իրենց
Լլոչումին,
Լլբ
էէէոեէլհաւլո
րհեն
Հաւաէսքո՚է
ու
֊էէս յււ
ւ
Հէո լ՚՚ոէլաա
ալի էէ՛է
՚Բէսնի՛^
Հոէլ էէ սաԼլա
յն , թիւր ա յ ս
֊.աւսէ–
ւոա Լէէ բնե բուն
, որոնք
էլ րի ու
արուԼ՛
էւէսի
ճէսմ բւէվ
ղ ո լ էէ ւթ
Լ, ան մեր ոլսւ յ ք ՚ ս բ է ՚ ն էլբ
րԼւբեն
իրենց
նէւլասաբ։
ԱլեԼլււհութե"՚ն
մկք է Հայոց
պէււամ՚էւթէէւնբ
եւ,
արման
է,
էո՚1ւ~ա րամԼա չէո է որ բո
լււ ր բ
ւք
ասն՚ոէլցի՚ւ՛
վւբԼլութե՚սն
ղ էէք՚հին :
Հալ
ւլբողնԼւ
բւէւ
էլէսնղ ւէւսէհբ
ոաԼլայն ,
էք
Լա բ օրերուն
, մէէէսձոլլ
ղօրութեամբ
չէ՛
նէւ ր էլէէէ լէոնալ՛ : Իր
Հ ո ՚ լ ի ի ն մկջ ,իշ ր
"Լէ1էհ ,
Լլբնանք
բսել
պառակաուահ
ոլաակե րով
էլբ
նլ, բկա
յէսնէ"
յ ան : Կան չաաԼ, բ՝
էէ
րէէնք ,
յ ա ն
էէ էնէ
աբուԼէսաի
, չեն
Հ ե
էո
ւււ քբ
քբ
էւ լ ի
բ
"՛՛Լ՛Լ՛"
յ է ն 1
առօրԼւէսյ
Լլսէւք
աեւակէսն
Լլեանքէէվ
էէւ
էէէնգիրնեբով;
Կբ վաէ՚էնան որ
կբ նեէ^այ
իրենց
նեբչԿյչումէէ
ւլա չաբ՝
ո։ ւլ–
՛ւ՛" յ է ն
էո էէէ
ր ր
Լ,
բ
էէ
՛է
ս՚ոՀմ
ան
էէէ էի էս
կո ւե լ՛՛ վ :
Կր
նէոիէրնէոբԼւն « Հ՚սմէէէէքարղԼլէսլին
՝»ր,
ոյոէէէնց
ւււնղրաղէսոնէոլէււ
, էւր իրենք աբ -
՛՛՜կք
կրնէէէն
էլէսււնէսլ
ւււ
էլ
էլա յ ի ն
ւլեանին
վր–
րէսյ
միայն,
իրենց
ցեւլային
չունչովն
ու
աբիլնովբ
՝(,աէս՝
ոբէէվՀեաեւ
ինչ որ ալ
լ^էԼէն , չեն էլբնէսր
էսուսէսվէիլ
Հագգււէ
յէ՛ն»
էսառնուահքէն
, իրենց
հնունւլովն
իսկ
սւարաէսգիր
. երկբող՝
ոբովՀետեւ
Համա -
մարէլկային
կոչուահ
ովԼլէանոսին
մէք
՚լաթիլ
մբ իսԼլ չեն Լլրնւսբ
ւլէոռնալ։
Զմոռ–
նանք
, որ Աէսբոյեէսն
մբ, Հէոմա չխա
բՀէս–
յէւն
սէնունէէվ,
՚լԼւբաւլանց
Հ ս ւ յ մբն է եւ
չ ս
՚ ՚ ո
րւսն կբ սլայ՚աի
իր էս ՛սոն ուահ
քէ՛ն ,
ցեւլա
յ ի ն իր հաղումին
ու Ըւ
ո
ր Հնե բ
ո
ւն :
կան
ուրէէչնեբ
, էէրէէնք օէոար
Հււէէեբու
ուն
էլն ղիր
, ա բձաւլ
անւլ են
մ
իէէէ
լն մեր
կԼքէէէնքէն
ւլուրէէ
բմբոնումնե
բ ու եւ
մեղի
օտաբ ա պա
է.ո
ր
ո
ւթ
ի ւնն ե բ
ո լ
: Ա ին է Հա -
յոց
էւլատմ
էէ
ւթի՛ւն
1էւ էէււղբահ՜
Լլեանքբ ,
Հայ
մողովուբգի
սիրտն ու Հոգին
բ ա ւ ա —
Լլան
սլիտի
Րէէային,
ստեէլհաւլոբհ՚էւթեան
,
վւառքէէ ու մեհութեան
տանելով
ւսմկնէն
խստապաՀանջ
աբուեստա՚լէան
ի " ՚ Լ ՚–
Այ" տես
է"
կէ տէն , ուր
ի չկ՛եր
ու
Լլաբ ՛լին ,
մասնաւորարէսր
, Փարիղի
մէջ
մչաէլուահ
Հայ
ւլբականոլթիէնր,
ւլիբքերու
Լլամ
ՀաԿ՚ղկէէնեբոլ
մէջ, մեհ
թիլով
էջեր
ունի,
՚սնէէէղւլ
եցէԼլ
ւէւ
անօւլ ուտ ,
բաց՚ւ՚բձաԼլա
-
պէս
։
հքօ"քբ
չեԿւք
լ ^ ՚ ե բ
" ՛ յ ն ւլ.բաէլ՛՛էնութե
՚սկէ
,
"լ՛
Լլե՚լհ
Հ
ա
յԼլա կաԿ՚ո ւթեամ
բ մբ կբ տբ -
ուի
ր1էթերղուլ1ւերուն
, էէբրեւ
"՛՛՛՜՛լ
ո
յԿ՛
էէԼ
Հեէոեւակ
աբձէսղ
անղ.
Հ ա յա ս տաԿ՚1ւ
"էն
՛լբ ՜՜
բ ա կանո
ւթեան
, Լիբ՚սնանէն
մինչեւ
Ֆր -
բէէէնսա • • •
յ՝ամանաԼլակից
Հա
յ գրաէլէա
ր ,սլէաք է
էք
՚սսնակցի
աղգա պաՀ պանմ
ան մեր պա
յ -
քարէէԿէ , Հայ
1լեանքբ
տէււլով
Հալէւ
՚տքէէէէ ու
Հէէէ
ր էէէւլա
էոո
ւթե ամ բ Հ Այսինքն՝
էււնԼլնգիր
Հայոց
պաէոմռւթեան
խոլէունԼլ
արոփուէք–
նեբուԿէ եւ Հտյ մէէէլոէէոլրղին
։ս ւլւլա
յ ի ն
Հաբաղաա
բ ա ւլձան^ւե
ր
ո
ւհ ; Աղւլամ
ոլոլ -
թիւն
թ ո ՚ յ
չՀամաբուի
այս
բաւլձանքբ
,
ա
յլ
Հ բաւէ բ
մ բ
մ իա
ԷԿէ
մ ասնաԼլց
ո
ւթեէոԿւ
՚ " ՛ք
՛է՛ մ ր ՛է Ր ՛լե լո
լ
գէ՛ ւց ա ։լնա
Լլ ա ն պայքա
-
րին : Աբ՚էաբեւ
, կա՞յ
աւելէւ
գիւցաէլնէ"
-
ԼլւսԿէ ՛լ ոբհ
չարմում
, քաԿ՛
մուլովուբէլէ՛
մ բ փրԼլուէմիւնԿ՛
է՝
իրմ
է
էէեր
ու
ղինք
լավէէէէլ
ումե բու
ալիքնեբէԿ՛
։ Մեր ֆէտա
-
յիներլ՛
իրենց
արիւնէր
, Լլեանքբ
ւոուին ,
Հայ
՚լր՚՚՚լր
՚ւրն՚՚՚՞յ
""ւ1լարԼլե–լ իր
՚քէւտքն
՛ււ
Հ ո՚լիԿ՛ :
Գմբէս
էս
աէէ
ւթիւն
է որ , մեր
ւլրէսԼլէ"նու–
թիլկէբ
ւլեռ չէ էսաոնուահ
Հայ Լլեանքին
•
էլ
աԿէգէէ ւէսհն ե ր
էէ
ւն Համ
սւբ
էէԿէոէնէւլ. չէ ան
ւլԼ.ռ , ւ՛չ էոլ՚չունչ,
ոչ
էէւ
լ ւէլռօբեայ
^աց
էէլ
լ ՛ ՛ յ " : Պիտէւ
ւլ իան էէէն ք
Հացի
ու
լոյսի
էքԼյ
բէէէհել
ղայԿ՛ , Հոէլեպէս
կապելով
՛լլ
՛ա -
էլ
աԿւ էէ լթ էէ լկէ
բ
էք
եր
մողովուբ
էլի
ԼլեաԿւքին
ու
արիւԿէէէն
,
էոԿ
՚որ
էսռօրեույէ՛ն
էսառնելէ
աոէոջ։
Պէ
՚ոի
կ ր ն ո ՚ ՚ ՚ ն ք
յ ո ՚ ջ ո ՚ լ ի լ ։
Ի ՞ ն չ
մի–
ՄՇԱԿՈՅԹԻ
Ա–
գ. Ալան (ՀայրէԱիք, 1954
թ՛
12-839)
ե ւ
Արամ ՍահակեաԹ (Յսւո.ա,ջ,
թ.
2856)
էուեաեց
ին Աւրֆա
յէւ
ՀՏ ՚ ՚ ւ չ ա ոլա տում
Ֆիկ,
էքօ՚ոս՚լուտ
Հբաէոաբւսէլւէւմբ
: Արքան
Կւէւլթ
՛Լ"՛ յ «^Ո՚–ոՀա–Եգե"էէա–Ուրֆա։^ի
մ
ասին
՚լրուտհ
չատ
ՀէւԿւէն ի վեր։ Մեր Հնա
՛ լ ո յ ն
էէլսէամ
իչբ
Լլբ ՚էբէ թէ • (էլԱւռՀւս
քաւլաք
չինեալ
է նտխնեաց
մերոց՝»
(Բուղանգ^
Բ՛
ԼԲ •) : Ո՞վ կրնայ
լաւաԼլնիլ
մէկտեղ
Հա–
ւաքելէէվ
բոլոր
աղբիւբներր
էոալ
ամբէէւլ^
պատմ՚ււթիւնբ
այղ քաւլաքէկւ :
ԱԿւչէէւչտ
էլոՀ
ՐԱալէէւ
ենք , եթէ «Տ ո ւ չա սլա
ւո է1 ւմ
»ը
լ՚՚յս
ՀանոէլԿէերբ
աակ՛
մե՚լէ։
«Հււէյ ^ Ուր —
ֆան՛»
ամ բէւղջասլէս
: Առ
ւս յգ
սիրով
մ եր
՛Ր"յղն
նսլասէոր
կբ բերենք
մեր
Հաւաքահ
նիւթեր
ր տրամ էսգրելով
:
1–
•ԲՐԻԱՏՈԱԵԱՆ
ԸՆԿԵՐՈՒԹԻՒՆ
(1885)
Ե՞րբ
Հիմնուահ
է «Ե՚լեսիա
-
Ուրֆայի^
Հնտւլո
լԿ՛ ԿբթաէլաԿ՛
Ընէլեր"ւ
֊
թիւնբ
; Զունինք
աեւլեէլոլթիւն
:
1898//5՛
«.Ա էլսնէէւէլ ԲէսԿւասէ
բ՝ձ
Ե՛լե սէ՚ա - Ուրֆ՛"
յի
Հն՚մւլ
ո յն
ե լ՛է՛ք
բնԼլե բ ո լթ
ի ւնն եր
յիչ՛"^
Կ
1^85օէն : Ատոնց
ամէնէԿւ
Հէ՚նբ կբ Համա -
րէնք
(ձ՚Բ լ՛ է ո՛ո
է1 էէ ե էէէն Ըն Լլե ր ո լթ էէ լն՛^ բ , ո–
րէէւն Կէսլւստա
Լլե էբ՝
հաւքանւււ(ւ վարժարսւ–
(1ի(ւ
Կ՚էւթ՚սպէս
Կէսլաստե
լ
(Արեւելք ,
կ.Պ՛
1898
թ՛
3854) :
ԸկէկԼէ բութ
էէ ւնէէ եւ իր ՚էէսրմարէսնբ
էլբ
յի
չո
լ ի ն արգէն
18օ
( ին
«՝Բ ր
իսաոսեան՝^
էէաբմարաԿւի
ուսուցիչ
Գ՚րիզոր Դ>ապպա&–
•նեանի
էլողմէ,
որ էլբ պատմէ
թէ
նոյն
վէէա բմա բանի
մ էջ
1857/՛
"՚Լէ՚էՐՐ
բ"1ց ո ւ ՚ ո հ
է նաեւ
գիչեր՚ոյին
ւլէսէէ բն թ ա ց ք մ,բ
մեհե—
<».–էււյ–ւ«
ջոցներով
ՍէսԼլայն
, երբ ամէնէն
անպաչա–
ոլւսն
կա լուահբ
գաբձահ– է
Հսւ
յ ւլրակա
-
նութիւնբ
: Երբ ՛՛չ վեբաՀբատէսբոէԼլու
-
թիէննեբ
էլան, ոչ ալ ՝• բէստւէէ բ ա կութ
իւն
—
նեբ : Մեր Հին ու էէէբմէքաւոր
ւլբււէլնեբու
էլորհեբբ
անէլէոէէէնելէէ
եԿւ , մոռցուահ՜
ղրե
թէ
.
բացէք աթիւ
Հեղէէնւէէէլևե
բու
,
ոբոԿւց
էլէսր՚լիկ՛՝
Տէմիբճիպաչեանկն
մինչեւ
0 -
չէսկանի
ղոբհեբբ
լ՚՚յսի
Լլբ սսլասեն
, կամ
՛ոա ր Է
՛Կէ
եր
էէ լ
բնթացքէ՛ն
լ՛՛ք" կբ տեսնեն
,
րեկո
բնե բով
, երբ Վա ր ո ւման
ի
՛լո
րհե
րբ
էէե րՀ ր
էէէ էո էս
բ ա Լլո ւելւէ
լ
Համար
աղւլա
չուն
չ
մեԼլԼքնասի մբ կբ սպասեն
, ՚ է ե լ ՚ ջ
տալով
լոմէն
կարղէւ
չսէ րաչւէւՀ
ութ
իւննե
ր ու • • ՚
երբ մեբ ե բ է։ տ ա
էէ
ա ր ղո ւթ
էէ
ւԿէն
էէւ
պաաէս -
Կւոլթիլեր
ւլուբԼլ
եԿւ իրենւլ
սբտէւն
, տարէ՛–
քին ու էքաքէ
՚Կէ
յւէւաուԼլ
՛լլ՛ աէլան ութ ենէ :
կ բցէս՞նք
լրաւյնել
ու յ ս սլաէլասներբ
ւքեր
ԼւեանքէէԿւ
Հ Ղ՚բաւլէտԿէ
ու
էլրւէէԼլաԿւ
ութ
իւնբ
գէսրձնել
հայԼլեաԿւքէէ
լո
ւսսէ
ր
է"
րն ե ր էն ,
յ ա ռ ա ջ ա պ ա Հ
մ ա րաԿւ չուլԿ՚եբէԿէ
, ա յն
ատեն
Լլբ
չաՀինք
ա ղէլա սլա
Հ պան ո ւմ
ի մեր "լա
յ –
քարբ :
Կ Ր. չ՚"^Է^Ք
՛ք ե՜ր աղւլէսյէն
սլատեբաղմբ
է
Առնոլսւղն՝
չենք
Լլոբսնցներ
:
(Խմբագրական ՀԱՅՐԵՆԻ՛ՔԻ)
բու
Հէսմար
, ուր ՛չբ յաճաէսեն
35
՚ ՝ " ՛ / / ՛
(Մասիս,
կ. Պ՛
1857
թ՛
269)։
1858/քՏ՛
րնԼլեբութեէոնս
Լլբ միանան
ՀճԱ՚է–
ւլէեան»
եւ «Թաղէոսեան»
բնԼլերոլթիլն
-
ներբ՝
կաղմել՚՚վ
նոր բնկեբութիլն
մր
•ք^Րիսասսեան աղգային մ՚իաբանեալ նոր
ըն կ ե ր ո ւթի ւն —
որ
իսկակ
՚սնին
մէջ
Հ՜Բբ–
բէէսէոոսեան^
բԿւէլեբոլթիլԿէն
է Կ՛որ տիա -
՚լոսնեբով։
Ասէ՚՚լա
էլբ աեսԿւուի
Կւաեւ ան–
՛էէ "Բ
1Տ58
ՕղոստսսիԿւ
կր
ւլբուի
թէ .
« Եղեսիոյ
էէիճէսԼլիկ,
առաջնոբղ
արմ,. Տ՛
Ի Արայէ
լ Ծ՛ ՛Լ– Ե՚լեսիոյ
ւլէւլրատուենե
ր բ
բ՛ս րեԼլէսր՚լելով՝
աԿ՚ոԿ՚ց
ԼլաԿէոնէսւո
բ չա -
ր ունա
Լլո ւթեսէԿւբ
Համար
փրիստոսեան րն–
կ ե ր ո ւթիւնը նոր կանոններով վերահաս -
աաաեց» (Մասիս, 1858 թ – 341)։
2– ԱԴԴԷԵԱՆ ԸՆԵԵՐՈԻԹԻՒՆ (1855).
—
Ուրֆ՛"յի
Հաւքանուն
ւէաբմարէսԿւի
նբ -
պաստմ
էՍէոո յ՛լ
բեԼլե լ՛ութե աԿ՛
էէ
ՀԷ՚ւքԿէէէւմբ
կբ
գրուի
նոյնսլէս
1855/՛^
(Արեւելք ,
տԿէգ, թ.
3854)։
Գա՚ղսլ՚սնճեան
1857
Փե
տրուար
՝2\ին
՛լ րահ թգթէսէլէյութԼէէոն
մ էք
(Մասիս, 1857
թ՛
269)
՛չ իմացնէ թէ Ե–
՚լեոիո
յ «ԱգգէԼյաԿէ^
վ աբմա
լ՛ անր
«՝Բլ՚է՚ս–
ԱէՈսեէէէԿւ^ վաբմէոբաԿւէ,
մկջ բսւցո՚-՚ոհ
՚լէ։ -
չե րա յէ՛Կէ
՚լ՚՚ւէէբնթէէէէլքէէ
յաքո
՛լ ո ւթԷ՛ւԿ՛ ր
՚ոեսնելոէէ^
1857
Ցոլնուաբ
10/՛^
Է^Ք^ "՛Լ
Լւբ բանա
լ
ղէ
չ՛՛ բ ա յիԿւ
ղաււբնթ՚ււցք
մ բ ;
է՝^ւԼլԼւբութԼէսԿւս
առէ"ջին
յիչաէոաԼլոլ
-
թիւԿէր
1858/՛ 5՛
՛Լ՝ԲԱ՛"
յ–, ՛՛ԲԲ
աբւլկԿւ
կբ
էէէէլլուի
"ւրիչ
եբԼլու
լնէլէ, բ ութիէննե
բէէԼ
ՀԼ
,տ , ինչէէլէս
սլէ՛տի
էոեսնԼ,Կւք ;
3– Ս– ԹԱ՚հէՈՍԵԱՆ ԸՆԿ Ե ՐՈԻԹԻՒՆ
(1856 - 7)•
«ՍէլսԿէէէէկ բաԿէասէբ
^էէ
Հլււ -
մաձայն
(տես
Արե ւ ելք, թ. 3854)
Ուրֆէո–
յէէ
երր քւր ւլ ԿրթաէլաԿւ
Ըն Լլե րո
լ թ
իլԿւն ալ
Ս –Թադէոսեան ֊ – 1855/՛*՛
Հ
էսստէս
տուած՜
է։ Կբ թուի թէ
«Ակսնէէւկ
Բանասէբ
^ի
Կ"՚Ր^իքբ
"է
յս
րնէլ
Լ, րէէ ւթե
էէէԿէ
Հ
էէմնում
ի
շ>ՈԼականի
մասին
ճշղումի
Լլարօտ է :
185ւ
Ա"1Րիլի
"ԿԷ՚ւԲՐ
Ե՚լԼ՚սիայէն
՛լբր–
է
՚ւէէէհ
ՀաԿէբէէէւլէւր մբ Լլ՝ իմացԿւէ թէ տեւլ -
լ ո յ ն առաՀնորւլ
Զ . ՚ " ք ՚ ո ր ի ՚ ս
Ն ՚ Վ՛
ա ր դ էն
գոյոլթիւՐւ ունեցող
գ՚ղբո,յնեբբ
բարե -
կ արգ եր
եւ իբ Լլոգմէ
ւսլ նոբ
բԿւկերութիլն
մբ
Ա ՚ ԹաղկոսեւււԿէ
Հիմներ
ե լ
նոյ
նանուն
գ պ ր ո ց մրկէ էոլ բացեր
է; Այո բա–
ցաէոբութիւնր
էլբ ցուցնէ
նւսէս
թէ « Ա.
Թէսւլէոսեան
բԿէ Լլե բութ
իւե
» Հ ՚
«Բբիստոս–
եաԿւ^ եւ <^Ագղէես՚կք»
րնկերութիլննեբէն
\
յ ե տ ո յ
Հի՚քնուէէէհ
է, երԼլրոբւլ՝
այս վեր -
ջէն
թղթա
էլց ութի
ւնբ
էլ
ա
էւլա ց ո ւց ան է թէ
« Ա՛ Թ ա գ է ո ս ե տ ն
բԿւէլերոլթիւն–»բ
1857/՛
Ա ՚ ՚ լ բ ի լ ի ն
ք՝1Որ րան
մրն էբ : ԱւելցԿէենք
Կւա
եւ թէ Գրի՚լոբ
Գս՚էղ
լլլ անճետն
է՛ր
1857
Փեէոբուէսբ
21/,
թղթ՚ոԼլցութ
եէէէն
մէ9
«֊Բր–
րիսաոսեէէէկ,֊^
ե լ
^Ագւլէեակք»
էէարմէսրաԿ՛
-
Կ
՚երոլ
յիշատէոկոլթեան
աոթիլ
ԶԻ ՏԻ -
ՇԵՐ
«Ա ՚
Թտէլէոսեէսնր՝»
:
Հեսէեւարար
Հ
էէէԼէէէնւոկ
էէէն կբ մնալ
բնւլոէնիլ
թէ «// .
Թէս՚լէ
էէ էէ
է, ՛էէն րկ՛ էլԼւբ ո լթ էւլկէ բ՛^
Հ իմԿէուահ
է
1856
–Ղին։
ԱՀա ՛ոլ" մ՚սսիԿէ
<ձք՚"սի"՝»ի
մէջ
էլբուսէ–
.
«Ե՚լեսիէոյի
Հ ՛ ո յ մողոէէոլրղբ
բաւլ -
մէոթիլ
էէէոոբաէլ
բէււթեէէէմբ
Կւաւքէսէլ
մբ
"՚-՚լ՚լելո՚է
ԱմեԿւաւգաէոիլ
Ա .
Պէոտբիաբք
ԶՕձՐԱՊԻ ԵԻ Վ ԱՐԳԳԷՍԻ
( ԹէԹԱԾՐԱՐ
ԱՐԱՄ
ԱՆՏՈՆԵԱՆԻ
)
՝ԲաԿւէէ
էսյւլ
էքթն էէլււ ր ա բ կբ
չ՛՛ չէ ր , աի -
րս՚ԼլաԿէ , նէէյԿէ ի " ՚ Լ Հելէէէսակէոն
Լլերպա
-
ր՚էէԿէք էէ բ Լլբ էւտանա
ր , եւ կբԿէէււբ
աաբւէւիլ
աէէ էնէկւ
սաՀմռԼլեցուցիչ
յանէէւլնու
-
թԼաէոնց : Բայց
անւլսւմ
՛քբ ոբ այ՛լ
մթԿէո -
լ՛է րար
"լէէէէլսէբ
, էլ իյնէէւր
ում աթէոէէւ էւլ
"էէքահ,
էէր իսէլ հաԿւօթ
բէսցէ1էէորէւլ
-
թ ե էոմ բ
Հքէւլէէէրսլէէւահ
օ՚լա
սլ՛ո ր էէ էլ էւ մբ
էղկս»
. . .
ւ^Լ. "՚"
յ՝
չւ" ւէ՛ա ՛ւ՛սնց Լլր ՛էէ՛րկ բ
ԼլԼ, աԿւքր ,
որ իրԼւԿէ Հ "՛էք էէէբ
հ է՛է էլվէ Լլկէ է,–լէէւ՛. , ւէւնէէ է.չէս Հ էէ–
ւոէէլթ եանց
, Լէ ւ՛՛լի , Կէէ՚ւոէ ՛լահ ութեան
, մ բ–
ոլիէոի
, էէեբջասլկ
՛ւ էոմկն
աԼ՚էէԱէԼլ
էլէ.ւլեց -
՚լ՚՚ւթեանց
յաճ՚սէս
բոլորովիկէ
ի՚ել."յեղիչ^
էէւ էէ էմ էէբ էէ Լլ էքբԿէ էր : ֊ —
Ժ ՚ Կ ՚ չ ՚ ՚ լ կ ՛ ^ "
էէլիտէէ ^
ր էէէ մն" լինք ա յ "
էսմ էնէն՝^
,
Լլ բէէէ բ
մ բ– ՝,
՛ոէ, րմ էւ՚ԼլէսԿ։ սլաՀ ե բու
մ էք , երբ էսԿէէսոբ -
Հ ո ւ ր ՚ լ
էսօսքի մբ վրայ,
որ երբեք
իրմէ
չէր
բէ՚՚եբ
, մէսՀուան
յէսճաէւէսւԿւքր
Լլ էէւնԼ,–
Կէէոր : ԵԼ չուէոէէէէ
ուրէէչ
էսօսք
Լլբ րաԿւս՚ր ,
էքւլձաւանջբ
վ՚սնելու
Հէէէմաբ։
Պկտք է եբեւաէլւսյել
էէր էլոբովիԿ։
փլու–
ղրէէքբ,
Լ՛լ՛բ
յս՚նԼլ՚ւէլ՚հ
" ՛ յ ղ
" ՚ ՚ ք է ն կ ն
էսլէէւԼւ–
ց՛՛էէ.
,
բ՛է լււ րէէ էէ իԿ։
ոէԿէսււլէէէսԼ։ լի
սլաՀու
մր
մէջ,
ԼլբսեԿ՛
թէ
ձերբէսկալութեԿէէԿ՛
քիչ աոաջ
Թ՚ոլէս՚թ
փ՚՚՚չ՚՚՚յի
Հետ թեւ
թեւի
մեկնահ
էին
՚Բլիւսլէն,
եւ
ձէլուե–
ցե՚ւ ա յն ան լւէ յ " ճամ րաԿէե բուն
վր՛"
յ է " ՜
բ ՚ ՚ ն ց
էա րէլա յնքր
ս՛ յ լ ե ւ "
իրեն
էէլէ՛ տ է՛ պաէլ–
սէ է՛ն ա յկ՛
րոլէէ ր
բ՚էւնեբբ
ոբոնցմ
է իր
ո յ մ բ էլբ սաէէէնար :
ԸԿէ
՚էՀա կառա
էլն , ամ
էն
մէկ
քու
յլին
,
ւքէէւբգոց
վարմունքն
ու իրերու
երեւոյթբ,
քի չ
մ ր աւելի
բ րւս օր է՛լ, իրեԿէ պիտ
ի ՛լ՛լա -
՛քնէ Է՛Կ՛ "1 յԿէ ե՛լէ; բսէէլակւ
վա էսճւսնր
որուն կբ
էո՚ււրոլէբ
, եւ ոբ՚էւն
մ ե բձաւո
ր ութիւն
ր կբ
՛լ՛լ էոր
՚ լ ի ն ք ր յա՚ոէլէսԿ՛
չո՚լ իրատե
սութե
աէք ր
էէ լ էէէ" րա թէԱէէէէէէԿւց ութ եամ
բ ;
Զարմանալէէ
չէ որ ամբւէէլջ ա յ՛է
1/""–է
ճէէէմ րաԿէ էլտ լ՛եց աո էսԿ՚՚յ
մ էոէսհմ
ւսն , ա -
ււանց
Լլամ քէէ , աււոէԿւց
կորո՚էէ՛
,
մաՀուան
՛լ րո.չմբ
աչուբնեբուն
խոբբ :
իսԼլ Վաբղղէս՝
բոլոբովյւն
էբ Հակոտ
-
ԿէԼ^ան Լ,/I : ԿեուԿւքկԿւ՝
աէւէուԼւլւէէսլկ
էւ ԿէԼէ —
՛լո
՚..թ է՛՛ն՛կ՛ Լ^բ բ , վտտնէլնեբն
ու
ւիորձաԿէք~
ներբ
ղի՚ոէր : Շ ՚ ս ՚ ո
ճիչղ էր իբեն
Հոէմ՚որ
Բ՛՛լ՛լ թէ էէէւելէէ էքաՀր
Լլբ ճանչնար
ք ՚ " ն
Լլեանքր : Ե՛՛ մաՀուան
Հետ խաղալով
էւ՛ա—
՛լ՛" լ՛՛՛է
այլեւս
՛էէս րմուէոհ
է ր էսնէէբ
լաճէւէ–
էս՚էէնքիԿւ
, չէր էսբաչեբ
աԿէէլէ :
ԱոլէսՀովա–
բէէէբ առաջ
էէն
էսնէլւէւմլ՛ չէր որ իր
էքէէրթր
վտէէէԿւգի
էքէջ
Լլր ղւլար ; հքնդէէբ է
ԿւոյԿւ
իէէԼլ թէ իրօք այղ վտանղէէԿւ
էլբ
Հաւա -
՛Ոա՞ ր : Կբ փոբձէէւէւէք
էսո րՀ ել էււ թէ ոչ :
Բէսյց եթէ նէէ յԿէ, իէէկ Հաւէսաար
ալ,
Լլլ՚կին
լաւաաԼւէէ
ււլ իտէւ
մնար
, ինչ սլ էս
մԿւ ւս ց է, -
րենց
սէէքբողջ
՛ւ ող՚լ ո թ ա յէւԿէ
Լ, լ՛ էլ՛ս յնքբ :
Ա յ՛լ. լաւատեսութեան
պիտ
էէ ւլո Հ ուէբ ,
է՛ր
Լւն Հետ քա չքչԼ՛ լո՛է նաեւ
Զ"Հ լ՚ասլբ
: ՜
ԱրովՀետեւ,
ք՚Կւչպէս
պիաի
տեսնենք,
ել՛—
Լլւււ^ ալ կբԿէւււյէ՛Կ՛
՚սղատէ՚լ
, է։թէ Վարէլ. -
՛լէս քիչ մբ էսւելչէ սեւ
էոԼւսԿ
՚էր
ի ր - ՚ ՚ ր բ •
ՄէԼլն ու էքէւլսբ մեր յ ո յ ս ն
էէէն Զանէլբ -
րէ՛է՛ աքէէո լէէ1էվէ1էյ լ ՛ ի ն
մ էջ , ուր
արթրն
-
ցելէ
էինյէ առտու
մբ,
1915
"""Ա՚էլէ
"՛նա -
կնկէսլ
ձերբա
Լլա լութեանց
յ ՚ ո ք ո
ր գ ՚ ՚ ՚ լ
՚էրր–
՛ւ ՚"Լ.Է Լ
^ " ՚ մ րո րգոլթեԿէէ
մ բ եաք
յ
ԶօՀ բա–
պէ
ա՚լէէե ցոլթ
էւնբ
՚քեհ՜ կ ր պե սւա էլէէէն չր–
ջւսԿէէսԼլեերէէւ
էքօա , իսկ Վ"՚ՐԳԴ–Է"
1
իբրեւ
՛ւ՛ա
չկ՛ա էլւլա ԼլւււԿէ , էէէսԼլայկլ
էլբ
պաէոէլանէր
էլուէէա կցէէւթԼւէէւն
էս յԿւ
էւ ա էլ՛՛ւ ււււ թէււ
Հսւտ -
ուահ՜է՚ն
որ էլոնէ
առերեւոյթ
՚սնէլԼւ՚լհու
—
թեամ
բ Լլբ էլորհաէլցկր
ԻթթէէՀէոտիԿւ
,
եւ
լսէւաէլ
ո յն
յ՛էէ րէսրԼ՛ լ՚ոէ-թ
է՚ւնԿ/ե
լ։
Լլբ
պաՀէբ
էոԿէոր Հետ :
Տարիներ
էէե րջ,
1019^5.,
ԻթթիՀատի
րն՚լՀ՚էսնէէլր
քա բ էէէ ո ււլ՛" բ Ա՝ ի՚ոՀասէ
Շ է՛՛՛ք ~
րի պէյ, Պոլսոյ
մէջ ձերբէսէլէսլէէւէսհ
Իթ -
թ էւՀէէէէոէսէլաԿւկւերուԿւ
ղէ՚ւտ՚ոէէ
ւս
բութեան
Մ՚սյիս
17/՛
Կ՚իս՚ոին
՚քկջ
սլիտի
յ՚ոյաաբէս–
բէր
•
«
Երբ լսեցէէ
էւր սէւրԼ,ւի
րարէյ -
էլամս
, Վոէրէլէլէէէբ
, ճ ա՛ք ր ւսկ, էէ1էլւէւնԿէԼ. բ են ,
յուղումէո
լացի,
ներքիկ,
՚լորհոց
Կէէոխա -
բաբին
(Թէսլէաթի)
՛լացի եւ էսԿէղրեցի որ
անո ր ոճ բս՚էլո
րհ
լ՛
՛սն
սլ՚ւէ՚ո ճ՛ոռ
ղ էոԿէեԿւ ,
բնէՈէէէԿւիքէն ալ ղրէոմ
ղրկեցի
եւ խոր -
Հուբղ
տուի որ
Զուէւցեբիււէ
Լ,րթան–» :
(«Նո/՛
կեանք»,
17
Մայիս
1919)։
Հրաչ
(ՀայԼլ
ԹէւբեաքեաԿւ)
՛՛Լ՛Բ տակւս -
լ ի ն
Զ՚ոԿ՚՚լբ
ր ր է ր էքե էլէ Հեէո , Լլբ մեղա -
ղբէբ
Վո՛
լ՛՛է՛ք է " Ր 1 բսելով
որ
՚սԿէ
ոլաաճաւէ
եէլալ
ւ՛
րէէլէէէ՚լի
իրեԿէք
անւլւլոյչ
մնան Ւթ -
թիՀքստի
նԼլաէոմ
ւււմ բ , ա յլասլէս
,
էլ ր յա–
Րէր–<
՚ "
յ " թ ՚ " Լ լ ՚ " բ ղ ի ն մկջ չէէ՚Կ՚ք
իյնար
:
ԵրԼլ՚՚ւքն
ալ,
Ջ " ՜ ՝ / " " " / ՝
ինչ՚՚ւէ"
Վ՚"ր՚է
-
՛լէ"
, ԼլրԿ"" լէէԿյ օւլէէէա էլա ր "ալ կ ս
մէւջամտել
էլէէէռ
՚էէէէւէէ
ր
էււ
թ էւ
է
"կ,
՛ք
օէո , րոլոբէէս
ւսլ Հա -
՛քա ր : Եւ
" ՛ յ "
յ ո յ"Բ
մ
էս
սնա ւր րաբար
ւլօ -
րաւոր կր
՛իէէէ
չԿւաէլէլաԼլաԿւնԼ,ր
ււլկւ
ւքօտ , ո -
րոնք
էոէէէ
էլւսւէւԿւ
էլբ ՝>էսւէսէոէս լէէԿ՛ թէ
սէսալ
ՀասԼլաէյո
էլէէ ւթե աԿւ
մբ
ւլէւՀ
՚լէսւլահ
են ,
եւ թէ Թէոլկէէէթ
էո
քսո
րէէ Լէ՛
լլկէ էէ րէէ
լ
ց՚՚ւԿւէլբ
էէ
է ո ա 1 է ո է
լո
ւկւ
՛՛ւէ"
՚սԿ՚սլա՚ոճաո
էլէււլ՛՛լա -
ղ րէէւթ էէւԿէ
էք
բ էլ^բնէ
իրեԿ՚ց
։ք
աս ԷւԿւ : Այ"
էէլ ՛էէ
րւլ
"էէք էէ էո •է
՚ուաէոքբ
չուէս
էոէւսԿ՚Լւլ
՚էւ
չէ
՛՛ԲԲ էոմկԿէկԿէ
էո
ԼլոէԿէէէէ
Լէէ
ր
սլԼաէոէ՚րԿէ
է " ՚ լ
ւ
էնչպէս
ԱԼլԿէէէլնէ
Լ լ
իքամէոկ
, էրենց
ձեր–
բ
.ւէէ
էլէէէլէէւթԼ
՚էէէԿէ
ոլէսՀւէւկլ
չէին
ոււլէււհ
Հետե–
լ
էէլ
էէ
ո
էէէ
ի Լլէ
՚էԿ՛ էէ ւթԼէ "էԿ՛
էւլէս չոէօԿւ Լ։
էււԿւ
Լ, բուն ,
ա ռ էսԿէւլ Կ՛ ս՛ էէէէոէւլկէւ
Հեռաձէսյնոէէ
էոեղեէլո
լ –
թիւն՛
էէէէէէլ՚էէ.
Թ ՚ ՚ ՚ լ է ս ՚ թ
՛ի՛՛՛շ՛"յի
ւ
"ր Ա՛Ա -
էլ ա յկ՛ չ է ր
՛՛լ
ոէէւ""
՛ւ
էսանսէհ
Այս
յ՚՚յ՚՚Ր
"՚մկԿ՚էն
աւելէւ
մէսբէքէէԿէ
էսռաւ
առաջիկ, օբբ էււբ
մեղէ,
թ ս յ
լէէ
։արեց
ին
՛լուրս
ելլել
Ջ՚՚՚ն՚լրրէ
՚էէ
էլօբաԿէէէցկԿէ եւ քա–
ւլ՚սք մէոԿէԼղ :
(4)
(Շ՛որ •)
Fonds A.R.A.M
