Լ ճ ատւ^ււտււ ^ Ս օ x I ^ ) I ա ճ ւ ւ ւ \ ւ ա ւ ա ա ա ւ ^ օ ք տ
Օ Ր Ա Թ Ե Ր Թ
ք՚օոժտ 6Ո 1925
՝ ՝՝ 1^. 0. Տ6ա6 376.286
ս
յ)հէշէէսւ
: տա. ատտ^տւճքվ.
ք1^&€էաո 6է ճժաաԼտէւճէւօո։32,Տ.Ա6 ժ շ X^6V^տ^,I*^^^տ-9•
՝"՝՚՚1€1.։ ՐՏՕ. 86–6օ
Ր^ՈՏ 1678-63
.•^ ՚ : .
>
՚։^–»..*՚՝*՚ւ«՚՚*՝ււււէ><ւտւ^«ււ;ււււ;ւււէ;ւււ;1ււ1ււււււււտււււււււ3111ւլուււււտւաւաւււււտ։ւււ)է1ււււսաւյտւււււ1)աւաւս
ԲԱԺԱՆՕՐԳԱԳՐքէՒԹԻհՆ
Տյբսյնսա հւ գաղսւթնհր տալւեկան ՅՕՕՕֆր֊, վեցամս– 1600
Ս.րտասսւհման՝ աարեկան 3500 ֆբ • ,
Հաար 12 ֆր– ,
ՇԱԲԱԹ,,
24
ԱՊՐԻԼ
24
^VI^IԼ
1964
ՅՕՐԴ ՏԱՐԻ - ԹԻԻ՝ 7353 ^ 30« Ճ^^^ՏԼ
Խմբագիր՝ ՇԱԻԱՐօ ԱԻՍԱ՚1^ԵԱ՚ն
•ՆՈՐ
ՇՐՋԱ ՛
Ն,
10ՐԴ
Տ Ա ՐԻ , Թ Ի Ի
2764
ՄԵՐ խՕՍՔԸ
Մ Ե Ն - Ի Պ Ի Տ Ի Յ Ա Ղ Թ Ե Ն ՝ Ի
• • • Տ՚՚՚րինԼրԱ
կյչ
թաւ
.ալէն եւ աՀաւոր
մ ղձաւանքյչ
էլր Հալած՜կ
մեղ
նո
յն
սասա–
կոլթ
-եամր
•
Գարաւոր
ժողոփուրգ
մ ր
Բ
՚ւէկ—ւ՚գէԿ
Թուրքէո
յ ա՛քր՚՚ղք
աարաՆութԱ
ան
՚էւ"՚ւ
յ :
է՛ր
Հա յրենէ
լԼ ռնԼ րէն
մ Էնչ1՛ ւ ա ր ա րա
1լան
Հրակէղ
անասչատնԼրր
;
Նաէս՝
ւլչյսաաում
ղե 1լաւէա ր ութե ան ,
ա շէւա րՀ ական թէ կղե րական ; Պոլսո
յ սւ–
մենարարձր
մտաւորականէն
մ էն շԼ ւ յե —
աոէն ւլէւղին աէրտէրչ, :
էյւ է՛՛նշ ղեանաքարշ
Վաաութեամր
,
երկու
ո սա է կան եւ կե ղհ՜ա ւոր
ժոլէա
մ ր ,
գէպէ
սլաՀականոց
, յետո
յ
սսլանղ
անոց
ասռաքնո րղե
լւււ Համար
ղոՀր :
Ա՛ ա յրաքաղաքէն
մէք՝
ձեռնակապովդ
,
գաւառէ
մէք շւչթայակապ :
Գո րձ-ողո ւթ է ւն ր կք կատարուէր
շե–
րանց , Համաձա
յն կանէարոշ
^րադրէ
մր՝.
Տուցակնե
րր պա տ ր ա ս տե ր
է էն
1915
Փետրուարէն,
մէշտ
ւէաղտաւլողէ
% Ա՛՛է.
որ սեւ ցանկր
մտնէր , կր կա րհէ
ր թէ ՛Լէն–
ուռրաղրութեան
թնւլէ ր է
Անղէն , ղաւառներու
,
մասնաւորա -
պէո
^արեւելեան
նաՀտնղներուն»
՚ ^ է ք ՚
շատոնց
սկսահ էրաՀուսարսափր ;
Ամրողք
ղ է ՚ ֊ ղ ե ր արէւն
— արցունք
կու—
լա յէն պատե րաղմ է առաքէն
ամ է սնե րէն
էսկ
, երր Թուրքէան
կրակր
ՀԷ
ր
նետուահ
աակաւէն ; Երր ղարՀուրելվէ տա նքանքնե -
րոլ
քլենթարկէէն
մողռվռւրղր,
կր 1լեղե - ^
քէէն եւ կր կռտորէէն
, ղէնքեր
Հաւաքե - ՝•
չու
Համար
յ
1
Այղ
րա րրա րոս ութե անց տե
ղեկագէրնե^^
Րր
Հաղէւ Պատրէարքարան
Հասահ
, կր
սկսէր
րուն
ԱրՀալէրքր,
1915
Ապրիլ
11/24/՛
ղանղուտհ^ա
յէն
ձե ր րակա լութ
էւն
նե րուէ :
Երր
Պոլսոյ
առաքէն
աքս որականնե
ր ր
Զանկրրր եւ Այաշ կր Հասնէէն
,
արղէն
րմ բռնահ
էէ՛ն հրաղ րուահ
նտէսճէրէն
ամ
բողք
թորութէւնր
: քյւ , էրենց
ա յղ
եղե
րական
վփճակէն
մէք
իսկ,
մէքոցներ
կ՛՛ռ -
րոճայէն,
մնացեալր
փրկելու
Համար
յ
Ամէնքն ալ ղէտէթ որ,մէնչ
թչնամէն
Հաբէ՚ւն կր լակէր , քաղաքակէրթ
եւ աղատ
• կոչուահ
աշէսարՀր
օրօր կր կարղա
ր ;
Ժողովուբղ
մր կր մ որ թուէ
ր
ԱլլաՀէւն
սրահ ղանակներով,
է՛սկ մեր «Տէր
Աղոր–
մեա»ն ոչ է՛՛կ ավւ մր Հող կր ճարէր
մե -
ռելներ՚ււն
• • •
Այսպէս
, ա՚քայ՚սցւսն
արեւմտեան
Հա —
յաստան ր եւ կէ լփկէտն
, էնչպէս եւ ա
յն
բոլոր
վա յրերր
ուր
Հա յկական
Համրասք
՚^Ը
Կր
ԺէէԲ ՝•
Արէէւնահաբս՚ւ
թշնամ
էւն
սանձարձակ
ա ս՛ղար է ղ տուահ
է ր
^՚՛ ր
՛չ ""լանա
յէ՛ն
րնաղղ ներունւ
, Հա
յուն
մուէսր
մ արելուէ.
Հսէմար
:
3
Կ՝ոլղէր
լուհել
ղարաւոր
Հանղ ո յցր ,\
օգտուելով^
թանկաղէն
ոլատեՀութենէ
մր%\
Բայց , անգամ
մր եւս էւ ղերեւ
ելան էբ\
Հաշէ՚ւներր
է
|
Թէեւ արմատաէսէլ եւ ցէրուցան,
մենք^
ղեռ
րաւական
ում ունէւնք
, պաՀելու
Հա—
մաչւ մեր տեղր Աստհու
արեւուն տակ :
Ունէնք
Հա յրենէք
մ չւ վ ե րահնե ալ , ուր
տոկուն եւ ստե՚լհաղորհ
ժողովուրղ
՛ք Ր
առտու - իրիկուն կր թաչաէ^քէ
, ի տես
վեՀասլանհ
Արարաաէւն :
Ուն՛է՛նք
Հայրենասէր
եւ կորովէւ
ւլան —
ղուահ
մր է սվէէւռս
աչէսարՀԷ , որ աՀա
երեսուն՛ տարէէ է վեր ժա յռեր կր ճեղքէ
բոլււր
ցամաքներու^ւ
վրայ,
էւր ր^ւղունա—
կոլթետմբ
, աչէսատտնքով
եւ ստեւլհա -
ղորհ ութե ամր :
Եչ՚էկ
՚էէ՚սւյե
մէտք եւսէւրտ ունէէնք
՚.
Այ՚ւօր
ունէնք
նաեւ բտ լլուկ ,
քլւսպէւնղ
եւ Հատու ,
ղէւնուռչներ
ամէն
ճակատէւ
վչ՚ոՀյ , սկոեչով
Հա
չրենէւքէն
Անոնք որ վաբակուահ՝
են
«մեռանք -
կոբանք-^է
նաՀանքսլկսւնոլթեամբ
,թող
չմոոնան թէ ղողղոքուն
մամէւեչնեբ
էէն որ
՛է՛ (՚ կե ց էն էրենց
արեւր,
էւրրեւ
ղէնք ու -
նենա լով
մ էւա յն ե րկու րառ աղօթք ;
Մենք սլէւտէ՛ յաւլթենք
ուչ ֊ կանուէս ,
Հաւատքով,
յարաաեւռլթեամբ
եւվճռա -
կանութեամբ
:
Ջէ՞ք
լսեր
քաբգուփչուր
ո սկո րնե
րուն
մրմ ունքր .
-
Մենք
մե ռանք
, ոբպէս
ղէ դուք տոլ–
111111
Օ Ր Ը Օ Ր Ի Ն
տ ։ » »
ՋԿԱՆ ԱՅԼԵԻԱ •--
^
Մօա քասասսւն աարի արդէն : Եւ֊ կար–^|
ծես բսլոր իս համար դեււ երէկ էր՝ երբ
կը սսլասէիԱք գարնան աոաջին օրերուն ,
արենին ու ծիծեսնակին, գէսփ դաշաերր
վագելու, շնչելու հողին ջերմ շունչը, աշ–
լսատանքի երղր մեր շրթներսւն :
՚1՝եռ երէկ էր կարծես, եբբ կը սսլա -
սէինք խնդսւթեամբ Վարդավասին , դէպի
Ս • կարապեա բարձրանալու , զլիյաբաց
եւ բոպիկ ; Երբ՝ Վարագի
բաըճունքէն
վեհափաո. արեւածագը դիաելսւ համար ,
մեծով, պղաիկով
գիշեըանց
ճամբայ
կ՚իյնայինք ու կը մնայինք հոն մինչեւ որ
արեւը նոյնքան վեհափաոուշ>եամբ՝ հա
կէր յամրօրէն դէպի Րղնունեանց ծովը ու
սուղուէր ջբանոյշներու գիրկը :
Տարօն աշլսաըհը ծաղկասաան է բ աբ ֊
դէն իր բուրումնաւէտ դաշտով: «Հօրօ՜»–
լօ՜»ին ունկնդիր երիտասարդուհիներ ու
մանուկներ փունջեր կը կապէին ծաղիկնե–
րով , այնպիսի պէսպիսութ-եամբ որ հաղիւ
թէ աշ|սարհի որեւէ անկիւն իր
նմանը
ունենար:
Ծաղկանց լեոներէն՝ Եփրատը նոր սա
հանքներ կը ստանար ձիւնհալքէն եւ նոբ
աշյսոյմով կր վա(լէբ դէպի աղատ տարա
ծութիւնը կապոյտին, Հայոց
աշլսարհը
կտրելով, մերթ վւոթորկոտ, մերթ խա -
ղաղ :
Կեանքն էր որ կը խլրտէր
բնութեան
րնդերքէն եւ իր հաղաբումէկ բարիքներով
կլ լեցնէր մարդուն, հա՛յ մարդուն հողին,
երջանիկ ու խաղաղ ;
Ու իյսււ խաւարը այս բոլորին
վրայ :
Սեւ ամպ
մը ծածկեց Վարագի գագաթը։
Մշուշի մէջ թաղուեցան Աղշյ-ամարն ու
Կտուցը եւ բարձունքէն վար սահեցաւ Ա -
կարապետի հսլարտ գմբէթը : Ու Եփրատը
ւիսխեց իր գոյնը կարմիրի։ Տարօնի ծա -
ղիկները ոչ իսկ գերեղմանները
կրցան
ղար դարել :
Մշակին «Ձիգ դու քաշի– • –ն» հայ աշ -
խ՚աըհի ոչ մէկ անկիւնը կը լսուի այլեւս։
Ծիծեսնակին երգին յաջորդած է՛ բուին
վայիւնը , Հայոց աշխարհին ցաւը լալով :
Ե
Լ եղան մարդիկ որ այս բոլորր դիտե
ցին չարախինդ ծիծաղով :
Այսօր
ալ հրտշալի
խաղաղութիւնը
կը փնտոեն, մահացու «գորշ
մոխիբ»ը
ցանելով մարդկութեան գլխուն։
ԱՕՍԻ
է՛էք*
ո։ II ա
տ
ւնվւ
ՈԳԵԿՈՋՈհՄ 1915Ի ԵՈԼԵՌՆԻՆ
Ա եր ֆրանսացէ
բաբեկամուՀէն
,
Տէ՛կէն
Օաէթ
Մ էքա
յէ լեան ա յս տարէ ալ սբաա–
ռուչ
ւչ բութ էււն
մ ր
Հ րատա բա կահ է «Լր
Տ՚՚ֆէնէ
Լէսչէռէէ » մէք,
ողեկոչելով
1915//
Ե՚լեռնր։
Այո աոթէւ կր ղրէ թէ
թէեւ
3 9
աաբէ անցահ է " ՛ յ ս
թուականէն
ի վեր, սակայն
Հա
յե ր ր մէչտ կր
՚Լերյէ–
շեն "՛յգ ղառն
օբերր
երբ Թալէաթ
փաչա
գերման կառավ ա րութեան Հետ
Համա -
թորՀուրդ
կր հրաղրէբ
բնտ
քնքել ամ բողք
"՛Գ՛է Ր -
Մ տաւո բականութեան
Հետ
Հա
յե Րր կո լ՛ սն ց ո ւց էւն մէկ մ է։ լէոն
ժողո -
վուրղ։
Շ՚"ա եբ1լար պէտէ րչլաբ աալ թէ
ւր այն
Բ"
էո ր ղ-չ՚աղէտնեբւ՚ւն
, արուեստա–
ղէտնեչ՛ուն
, որոնք
1 9 1 4 - 18/՛
պատեբաղ–
մէ՛ նաթօրեակէն
թոէչք
տուէն
Հա
յ
մչա–
կոչթէւն, ոբ /լր ղւսբղանաբ
մէկ ղարէ ի
՛Լեր։ Որքան
եղերական է անոնց
մաՀր,
նո յնքան եւ ղառն է ղիանւս
լ թէ
անոնք
մ եռան նաթ
ք ՚ ս ն է։ բա կանա ց ո ւմ ր իրենց ե–
Ր՛՛՛՛էէ՛ն : «Նոր
ս/, բուն ղէւն սլարտականու -
թէււնն է ձեռք առնել կէս մնացահ
գ ՚ ՚ բ ^ ր »
ոբսլէսղէ
երկ
րւ՛ բ՛է անղամ
չմ եռհւէն ա -
եոնք I Այն ատեն
ւո յս
մ սւրտէւրոսներռւն
ղոՀողոլթէլն
ր ապա
ր ղէւն անցահ
պէտէւ
էւ՚Լ/Լ"յ
> որռ՚ԷՀ/՚սւեւ
մասնաւռբ
շնորՀ մր
չէ որ կր էսնղրէ Հայ ժողովուբղր,
այէ էբ
էէրաւունքր
, որ նուէ րաղ
որհ ուահ է աբ
եան
Հեղեւլնեբւէվ
, է սէր աղատութեան»
:
ԱՑԱ
ԷՐ ՊԱԿԱԱ • - -
Նէսէ
եէլեղեցւոյ
վարշութեան
մէէլ նա -
ժ "՛էլէ ն ցաւով
էլ՝էւմ անանք թէ
նաէսորգ
Հալ արաբձութեան
ատենասլէ^տր՝ Պ • Ասէ^
վօ Ավաճեան, Պ՛ Պ– Հրաչեայ Տէր
Նեբ
սէսեան
, Աուբէն
Գաբաէսանեան
,
Աննէկ
• • • • ( • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • « • ^ • • • • • ^
( Շար ը կարդալ Դ՛.
է^ )
:
Fonds A.R.A.M
