ԷՋ ՄԸ ԵԻՍ
Կ Ի Լ Ի Կ Է Ա
՚ Ն
Ո՚ԼԲԵՐԳՈԻԹԵՆԷՆ
•
Գ– «ԻՆԹԵԼԻՃԸՆՍ»Ը
ԻՄԱՑԱԾ
կՐ
ԳԱ%ՏՆԻԲԸ
Տ՚՚ք՚ւ՚եեւՀինղ.
օր վք՚րԼք
Լիրանանի
վար–
չաէլան
քննիչ
՛լնգ.
ՆԼ՚էլէր
ինհի Հագոր
-
գեց
Պէքս՚ան
գրաւ֊ման
վա րեւ֊ո ր ո ՚ ֊ թ Լ՛ւ. -
նր։
Այ՛լ երկրամա՛՛^
միաէլ
արւլաւանգ
չրԼանն
էր Լիրանանի
է
,ւ.
Անգրլիրանանի
մԼվեւՀամայի
ե ր էլա թ ււ ւ.զին անէլէ
էլ՝անց–
նէր
է
.ւ.
չրխէնն
ունէր
մեհ
կարեւորութիւն
Հիւսիսի
բնաէլչութիւնն
ու
բանա էլնե
րր
կեբաէլրելու
Համաբ
է Անա/լնէլալԼւ
բեբե
-
լ՚՚՚Լ,
կարելի
էր գրաւել
առանւլ
ւլնգաէլ
մր
արձաէլելոլ
: էմԼւր Ֆէ յ՚՚ալբ
, որ Գաւէ աս
-
կոսի
մէշ կբ աիրէբ
եւ
յաւաէլնութիւննեբ
էլբ
սնոււյանէ ր ա յս նեգ
գա չաաւԼա
յբին
Համար
, անկասկահ
սլԼւտԼւ Լսոնար
՜էէբ
էլա—.
աաբուահ
ԼւբուլուԼժեան
առշեւ
:
Աաաւլայ
Տ՛որմ
ՓԼ՚քո
յի
Հ ա լան ո ւթ
ի
ւն
բ եւ աբչա
-
լան քին սլաա րասա ութեան
ձեո^՚ա ր էլե ց ի
սսլայաէլՀւյտիս
երեք
սսլանեբուն
Հեա,
ո —
րոնց
բացարձակ
գա գան աոլա
՛էութիւն
յանձնա րա բեց Լւ : Աբչաւանքի
նաԼսօբե ա —
կԼւն
, ՀէտռագԼւր մբ ԼնհԼւ տեգեկացուց
թէ
գօբ
. կուրօն
ոլԼ՚՚ոԼ՛ մամանէբ
յահ՚ոնաւուԼ
մր։
Շքագօբքի
սլէաք
ունէի անոբ արժա
-
նաւոբ
լնգունե
լութե ան ^ Համ աբ
:
Ջ
էի
կբնաբ առանց
գօբքԼ՛
* ^ ՚ / ^ Հ
Պէյրութբ
•
Աբչաւանքր
յեւոաձգեցի
:
Զ ա ն ա ղան
Հ ա նգ Լ։ ս ՛ւ ւթի
ւննե բ է
/յ.
ւ լն -
գոլնե
լութ իւննե րէ ՛Լե լ՛շ, Գ՚*Ր ՝
Կ՚՚՚֊Ր՚՚տէ
յա յանեց
ի աբչաւանքի
ձեոնաբէլս
եւ
գաւլան ասլաՀ
ութ եան բացարձաէլ
ան՝, րա —
յ՜եչաութիւնր
: ինհի
ՀրաՀանգեց
աւելի
պօբացնել
արչաւաւլօրքբ
՚. Աեէ^ումի
նա
-
Լսօրէ^աէլԼւն , առաուան
մ
ում ր \\)ին , ԳաՀի–
բէէ ն էւէլահ անւԼլիսւէլան
օղանաւ
ւէ՛ր Պէյ -
բութի
քո՚Լ
էլի^էր։
Աարեչալ
Ալէնսլի
,
Աիշին
Արեւելքի
բբիաւսնական
վերին
Հր–
բամանատար
ր
կր Հասնէր
;
Հինթիլիճբնս
"ՐրվԼ՚ս՜^Ր
լաւ֊ ղորհահ
էր :
Աաբէ.չալբ
սլա՝.անշեց
իսէլոյն
Հանգիսլիլ
ղօր՛
Կ՛՛ւ ՜՜
բոյԼէն,
եւ առանց
որեւէ նախաբանի
,
ր -
ոաւ անոր.
« ԳԼւսւեմ ոբ
էլ ուղէք
ւլրաւէէլ
Պէք՚՚՚ս՚ն
: Անղլիան
Հաէլառաէլ
է» ;
կուբօն
սչաաաոԼսանեց
արիաբաբ
•
^^աա
՚՚ւչ
է •
ք՚անաէչր
մեկնահ
է արգէն»
: Կաաւլսւհ , Ա—
լէնոլԼւ Գւո՝էԼւրէ
վէէ րաւլա րձա
ւ եւ Լւր էլա —
ռավա բութ
իւն ր ոաքԼ։
Հանեց ;
ի րԼւէլուան
ժամր
չորսէն
•էԼնղ , ՛ք՝
լէւ
մ սւն ս ո յ
Լւ
շանԼԺա —
ՀարԼւչ
մէէլ Հեռա՚լիրր
վճռասլէս
էլաբւլի
-
լէր
Պէք՚ս՚՚՚յի
՚լբաւումբ։
էքԼ առիթր
էլոր–
սուեցաւ,
նոյնւղէս
Ֆբանսայի
ել
իր
մ արղսլան
ին
Հե ղինա
էլո ւթի ւննե բ ^
հան
-
րասլէս վնասուեցան,
որուԼՀեւոեւ
(^ինթէ —
լիճլնս
Ա րրվիսր»
ամ էն շանք թավւեց
որ–
սլէսղի
մեր սլարաութեան
աեղեակ
Րէէան
Արե ւէ,լքի
ժողովուբգներր
%
Զէ՚՚լի
Ա՛յս անցուգարձբ
ւղաւոմեցի
ճիչգ
այնոլէս
, էնչսլէս
որ անձամբ
ասլրէւցայ
,
ոբսլէ "՛լէ՛ ՚էուք
ալ
բմ բռնէք
ա յն
ղ ժուա
-
բուէժէււններբ
, որոնց
առշեւ
կբ
ղսնուէին
կուրօն
եւ իր ՀամՀաբղներբ,
այղսլէւսէ։
ա—
նարղանքէ
մ^ վերշ ՚
՛կե րե ցէք ոբ աւե
լի
է, րէլա
ր
էսօսէ, ցա
յ ,
քան
կր նաէսաաեսէիք
; Լ^այց , սիրա
ա
-
ռէք , սլիտի
չխօսիմ
Կէ՛լէ՛կէ՛ոյ
՚լինուոբա
-
կան
գորհողութեանց
մասին :
Կ՝ուղեմ
միտյն
ձե՛ւէ րսել
թէ
1919
Գեէլտեմբեր
2ին Աուտնա
֊>ասնելուէ
, իսէլոյն
^^նեցէ
րնղՀանուր
էլացութէււնր
եւ արդէն,
եբ
-•
էլու օր ՚Լերշ
, Գեէլսւէ.մբեր
չորսէն
Պէյ ֊՜ ՝-.
բութ
էլբ ղբէլէԼ՛ ւլէ,էլուցում
մր,
"է՚՚՚Ր՚լելով
այն
նոբ
Տանւլամանքր
՛լոր
կբ
սաանար
քաղաքաէլան
էլացութէււնր
Արեւելեան
երէլբամասեբուն
մէշ ՛կո յեմ բեր
28^1՛
է
վ ե ր ֊
« Թուրք
աղղա
յին
Լմ ի լլէւ) էլուսաէլցու
-
թիւնբ,
վայբկեան
մր չվւոթահ
այն արա–
գոլթենէն
, որով
գնգ
. Փիէփավւ
կբ վա
-
էսաբինէ
Անգլիացինեբբ
,
անմէւշասլէս
, նէլատելով
մեր
ղրաւման
բանաէլին
նօսբութիւնր,
կատարելու
Հա–
մ աբ
ա յն ղորհբ
ղոր նախտսլէս
մ եբ ՛էա
շ–
նաէլիցբ
յանձն առահ
է բ : Աէլն յայտն
էւ է որ
մեբ
ղրաւման
ուժերբ
Հէնգ - վեց
անղամ
աւելէւ
քէ՛չ
են քան
անգլէւական
բտնաէլ
-
ներր
» :
Աէւեւնոյն
ատեն
էլբ յտյտնէի
թէ •, ձեռն
Հաս
սսլաներու
ւղա էլա ս էն Հետեւանքով
,
այդ
երէլէւբներուն
վւսբչական
էլաղմա–
կեբոլութէտտն
յասլաղումր
մեղ ղրահ
էբ
չատ
դժուաբէւն
կացութեան
մր մէշ էւ էւբ—
բեւ
օրինակ
կբ յէ՚չէէ՛
<Տ
.Զէթէ»ներուն
չա
-
Հ աաա
էլ ութի ւննե րր
մ ասնա ւոբա բաբ
Ա ա–
բաշի
մէշ։
Կբ մաւոնանշէի
թէ
Այնթւոսլի
,
Պիբէճիէլի,
Ուրֆայի^
է՛նչպէս
նաեւ
Աա–
ԽՄՐ
« էշմիտհին
» ամսագլւի 1953
՚հււյեմււեր - Դհկտհմբերի լ>իւին մէջ Գ–
Սարգսեան ուսւււմնասիրութ֊իլ(ւ մը ևբա–
տաըակած է «Ցո՚ւշաըձանների պահպսւ -
Րւու–թ֊իւ–քւը եւ* վեըանորոգութ֊իւՕը Աովե -
աական
Հայասաանում » յսսրագրով:
Կ՚ամփոփենք եիմնական մասերը
Հայասաս՚ն
շատ
Հարուստ
է սլտտմա
—
կան
եւ ճտբտտբապետաէլան
յուշարձան
-
ներով,
ցբուահ
երէլբի
ամէն
էլո ւլմ X
Այ՛է I
յուշարձաննէւրոլ
"բոշ
մէէլ
մ ասր
ապրահ
եւ յետագային
Հայ ժողովուրդի
մէշ
ձուլ
ուահ
նախտբնիէլներոլ
մ շտէլո յթ էւ
մնա
-
ցորգներն
են , քարէ գարէն
սէլսեալ
; Ա եհ՛
մ ասր
կբ
վէէ րարե
րէն
Հա յ
ժողովուրդի
^
պատմաէլան
անցեա
լէն , իբ էլաւլմ ւս ւո րմ ան ՛Հ
շրշանէն
: Համեմատաբար
լտւ
սլաՀուահ
յուշարձաննեբու
մեհ մասր կր
սլատկանին
միշին
ղաբուն
, վեցէն
տասնրչոբս
:
Լ՝ոլորն
ալ մեհ արժէք
էլր
նեբէլայացնեն
Հա յաստանէւ
տնցեւսլխ
պատմութեան
, մր—
չակո
յթի
, արուեստի
եւ
արՀեստնեբու
,
դրացի
ել Հեռաւոր
ժալովուբղնեբու
Հետ
ունեցահ
կապի
եւ
փ ո էսաղդե
ցութեան
Հ ա բց երբ լուսաբանելու
Հ տմ աբ
;
ճոէս եւ առատ
նիւթ
էլայ մւսսնտւոբտ
—
բաբ ճաբտարապետաէլան
յուչաբձաննե
—
բուն
մէշ։
Անցեալէն
իբբեւ
ժառանդութէււն
մնա —
ցահ
այդ
սւբժէքնեբբ
պաՀսլտնէւլու
Հա
-
մաբ կառավա
րութէււն
ր էլաղմ սւ էլե բսլտհ
է
եւ կր պ՚ոՀԷ
ճա րտա րտսլեաա
էլան յուշա ր —
ձաննեբու
էլոմիտէն
1923^՛՛
է ՛էեր։
Այգ
կոմէւոէէ
էլաւլմէն
մէշ
ւլ անու ահ եէ՛ աէլա—
նաւոբ
Հնագէտ
գէտնականներ
, արուես
—
ւոաղէտներ
, ճարտարտսլե՚ոներ
,
էւբբեւ
ղեկավաբներ
:
կառավարութէւնբ
ամէն
տարէ
մեհ
գումարնէւր
էլր տբամագրէ
վ
^1
։ասուահ
յու—
շարձաննէ,բու
ւէէէբտնորողուէժէ,ւսն
Հտմաբ :
Պաամտէլտն
էււ ճարտաբաոլէ,տաէլան
յու–
շաբձաննէ,րու
մասէն
լրիւ
տ է, ղ է, էլու թ է։ էն -
ներ
ունէէնա
լու
Համ աբ , կոմ իտէն
սլար բե
րա բաբ
ամ էն տարի
արշաւա էսումբե ր
կր
էլաղմ ա էլե ր պէ
ո ր ա էլե ա լ ա շէսատաէլիցնե
րէ
ոբոնք
կր
չրշէ՚ն
Հայասասնի
բոլոբ
ան
-
էլիւններր
եւ. էլբ նէլարաղբէ,ն
, էլր լւէւէ1էսնր–
էլաբեն,
երբեմն
ալ էլբ չաէիէսւլբեն
մեհ՝ ու
էիոքբ նշտնաւէէր
եւ աննշան
բոլոր
յ՛"– —
շարձաններբ՛
սնէլաէս
անոնց
էոեէւաէլէն
եւ
էլրութենէն
:
Այս
դիտաբշսււնեբու
ատեն
մէշտեղ
ե -
լահ
են բաղմ աթիւ
մեհ ու էէւոքր
էոյնպէէսի
յուշտբձէսնէէեր
, որոնց
մասէն
էլբէսէլանու–
թեան
՚քէշ^ որեւէ յիշատա
կութ
իւն
չկա
յ ,
էլամ եթէ
էլէէւյ սաէլա յն տե՜էլր ցււէբէլ
յա յա—
բաշխ Համաբ
ղօրքի պէաք
էլւսր եւ Հետե
-
ւաէլ գունէչ. մր կր պաՀանշէի
, ինչսլէս
նա
եւ
75/՛
եբկէէւ
Հրետանի
, Հոբէէնց
միակ
նեբկտ
յութիւնր
, չատ
աւէյլխ
էլո րհ
էլրնւէւր
տեսնել
, քան
թէ մա՛բգէլային
եւ
նիւթա–
էլան մեհ ղոՀողութիւննե
րով էլատա
րուահ
զին ո ւլւ ր ա էլան գո րհ ո ւլո ւթ էէ ւնն ե բ » ;
Ձ.իս մտիկ
չբբ
է՛ն : Հետեւանքր
Աւր
֊
ֆա
յի եւ Աաբաչի
ողբե րղութ
իւննեբ բ ;
Գեռ
Պուլկաբիայէն
իմ Հրետանիս
տեղ
՛է
աս
էէէ
ծ
չէր՛
Աաէլայն
անւքէէշասլէս
որ
75/՛
էսռաշին
մ արտկոցչյ
Հասաւ
, ղա յն իսէլո
յն
Այնթապէէ
վրա
յ ուզէլեցի
, ղիտէի
որ Հոն
ւսւղստամրութիւնբ
էլ^եռաբ , ատոր
Հա
-
մ աբ եբկբապաՀնեբ
ր
քազտքէն
գուբս
բլուրներ
էէւ
՛էբա յ բանաէլահ
էիե
:
Հրամ ա յեցի
Հրետանին
աեղաւոբել
բլուրներուն
գւսգաթ^
եւ ղանոնք
ուղղել
Վ^ալիին րնաէլարտնին
վրայ,
այս
բւորձբ
պէո շւո օե տ տ էսր ին
Հ ա ւլէէբ գէւ լո վ որ եթէ
ա—
էէլսատմբէէւթիէն
հւսէլէր,
թնգանօթի
ա —
ռաշին
Հարուահներբ
իր վրայ պիտի
իյ—
նէսյին։
Արդարեւ,
որքան աաեն
ոբ թբ՛՛՛ —
ղանօթնեբր
Հ էէն էէ՛ն, կսէ էուո րէ, էսլ էսաէլա—
ղութիւն
տիբեց
Այնթաւղի
մէշ։
Երբ Արե
ւելքի
ե րէլրոբգ
ղօբա բաժնին
Հ րամ անա
-
աա ր բ է
1920
Փեէորուտրին
, Ա տրա
շի դէպ
քէն
վերշ
, ՛լնգ . Ան՛որէ՛"
յէն
Հ բ՛ս՛ք տ
յեց
Այն թա պէն
Բէ՛ էէ"
երթալ
Հ րետանիով
մէէաէէէն , Հազիւ
չսբ"
քէլոմէէթր
Հեռա
-
ցահ
է էէն , ապստամբութէէնբ
սլա
յթեցաւ
քազտքէն
մէշ։ Անարէա
ստէէսլուեցաւ
ա -
ճասլարսւնօք
ետ
դառնալ,
չաբժում
ր ղս—
պելոլ
Համէոր : Ամէնքր
զէէտեն
թէ
Արե
-
ւե լքէ
ղէնուո բական
սլատմ ութեան
մ ԷԼ
որն
է Այնթապէ
տեղր, քանէ ոբ մեբ
Հա
էլտ ռա էլոր դներ
չ, ղտ յն անուանեց
էն
Հթր
-
քական
Վէբտէօնբ»
•
(Մնացեալը յաջորդով)
նէէ չէր։
Այսպէս
^^^արէնեբ
տեւռւլ
ման
-
բակր կէտ
էո շվսա տանքէ
եաք
, էլր կազմ
ուէ
յուշա բձտննե
բու
ղրեթէ
լլ՛է՛– Ա՚"––քյակբ
,
էւր պէտէ լրանա
յ դէտա
- Հետաղօտ
ական
ա չխաէոէոնքնե
բով
;
Վ,երշելէս
կոմ էտէն
մասնաւոր
ուչագրութէւն
կր էլաբձնէ
յու—
շարձաններոլ
չափաէլր ո ւթե
ան , նէլարէս —
Հէսնումէ
եւ լուււանկարչւսէլան
աչխա
-
տ ան՚քն ե ր ո ւն
:
Ա էեւնո
յն ատեն
կււմ էտէն
էլր էլաղմ ա
-
կերպէ
յուչա բձտննե բու
պաՀ պան ութե ան
գոբհբ
: Իր աեսուշներու
եւ էէէւոաչխա
-
տուլներու
մէշ"ց"վ
1
ա՛ք էն տէսրէ պտ բ բե
րա բաբ
ա յգ
էէա յրեբ
ուն
մ էշ կբ
ստուգէ
յուչտրձաններու
գբութէւնր
,
ժոգովրգին
մ էշ անոնց
էգտ
Հ է/լան ութ եան
եւ էլա բեւո
-
բութեան
մասին բացատրաէլան
աչէսա
-
տանք էլր տանէ եւ պէտք
եղահ
Յ՛՛՛՜Յ՛^ուն–
Քբ կ"՚–աայ։
Հոն ուր յուչա բձաննե բ ր
չատ
են , կր նչանաէլէ
չբշտնայէն
տեսու^եբ
էսէլ տասնեակ
մ ր կաբեւոր
յուչտրձաննե–
բու
Համաբ պաՀա
էլ - Հսէլէչներ
:
Ապ՚իչ
վայրերու
մէշ սլտՀպանութեան
սլարաա
-
կանութէէնբ
էլր արուէ
չբշ՛
կոմէւոէնեբու
եւ Գիւղական
Աովետնեբու
նախագաՀնե
-
բու
Վ րա
յ :
Գաբերու
լնթացքէն
էսնամ քի
եւ Հսկո
-
գութեան
բացակայութեան
սլաաճառով
յոլչարձաննեբր
լցոլահ
էին Հալով ,
հառ
ու մացառով,
րո
յսե
րու արմատներր
մտ
-
նելաէ քարերու
մէշ, կր էոաէստէին
իրենց
տեղէն,
իսէլ էլուտաէլուահ
Հողբ,
խոնա
-
լութեամ
բ էլբ էլաղւք ա լուհէ բ թէ
քարեր ր
եւ թէ ւլանոնք մէւացնււղ
ղանդուտհր
: Կո
միտէն
էլբ մաքրէ
յուչա բձաննե ր ր
երեւան
Հանելով
մ իա յնդամ ա յն աբժէքաւոր
աբ
-
ձանէո ւլր ութ
իւննեբ
,ա ռւս
ս էո ւս էլի
հազէլենր–
էլաբ սալեր , սլտւոկեբաքանգաէ^եր
եւն • :
Բէէմ իակտն
րաղագրութեամ
բ էլր
մ աք
-
բէէւէէն պատեբու
վրա
յ
՚Լերշէ՚ն
գարե
-
րուն կատարուահ
մակաւլրուէժիւենեբր
I
Աստիճանա
րտբ
յուչա բձաննե
բու
պա
-
տերու
՚էբայ
էլր վւէոէլցուին
յոլչարձանի
ա–
նունբ , չինութեան
թուաէլանր
եւ
չինոգին
անունբ
էլբէւղ ցուցաաաէստսէէլներ
:
կոմիէոէէէն
աշէսատէսնքներոլ
մէշ ամէ
-
նէն
դժոււսբբ
եւ բազմահաէսսր
ճարաա
-
, րտսլեաա
էլան յուշարձաններու
ւէե բան որո–
էլութիւնն
է ։ Գարերու
րԿւթէսցքին
մեհ
ու
փոքր
եբէլրաշարժներու
Հետեւանքէէէէ
քէսյ՛^
քայուահ
, ւիլահ
եւ ճե՚լքուահներ
յառաշ
էքէլահ էին։ Պատմական
եւ ճարտարապե
—
տէէէկան մեհ էսրժէք
ունեցոէլ կարգ մր
յու
շարձաններ
ա յևոլիոի
վիճակի
մէշ են
որ
եթէ
անմ էէշւս էլան
մ իշոցներ
ձեռք
չառ
-
նուին,
թեթեւ
էյնցումէ
մր կրնան
փլիլ
•
կաբղ
մր յէէւչաբձան1ւեբ
աստիճանա
բա ր
քայքայման
մէշ են
յ
Լ)ւբԼւշներ
բոլորոփին
քանգուահ
են , ատէէնք
նոյնիսէլ
իբենց
ա–
ւեբաէլ փիճա էլին մէշ Հիանա
լի են եւ
մեհ
նշանա էլութ իլն
ունին ճաբտ
ւէւ րապե տու
-
թեան
եկ շինարար ուե սւոի
պւստմ
ութեան
Համաբ
ինչսլէս
օրինակ
էշմիահնի
Ա՛շա
-
նին
մէշ,
Զ ՚ ՚ ՚ ֊ ա ր թ ն ո ց ի
երբեմնի
եռա
-
յարկ տաճարր,
Թալ՚գմանչաց
փանքր
ԼԱյ—
գեչատ
՚էէ"–՚ւէ
մօ՚ո)
եւ կււտայքէ՛
չրք^՚՚՚նէ
Աբամ
ուս
՚լէւղէ
եկեղեց
էն : Ասոնք
ո ^
-
չացուսէ
փրկելու
Համար
կոմէտէն
կազ —
էքտէլեբպահ
է մասնագէտ
ճա րտա բապետ
—
ներէ եւ
շփնաբար
ճարտարագէտներէ
՛ք ասնաւոբ
ւէերանոլ՚ուլչւսկան
բաժտն
—
մ ունք
:
Վերտն ոբո՚լչական
աշխատանքբ
շատ
՛աւելէւ բարգ
է քան սոփորաէլտն
շէնարա
-
բութ էէւնբ,
էւնչպէս
եւ գարեր առաշ
չէն -
ուահ
չէնքէ՛
ոճէ
եւ
մ ասնա
յաաէլէէւթեանց
բմբռնու՚քբ.
Հէն էԼւսբոլետնեբւււ
ո՚էԼ՚Լ՛
եւ
ճա չաէլէ էւրացում
ր եւ պաՀ պան
ում բ
փե–
ր ան էէր ո էլո ւթե
ան ատեն ; Պէաք չէ ոբ էէե -
բ էո նորո
։լ ւււահ
չէ նքբ
էլորսն ցնէ էէր
ոճր
,
էսրտաքէն
տեսքէւ աւք բուլԼա էլան ութ
է՛ւն ր եւ
ոլէէոք
է ապտՀոփոլէ
տեւէոէլանութէւն
բ ;
Փոքր
մէէլ անէլէլոլչութէւէւ
կր
փտանգէ
չէնքբ,
որոփ կոմէտէն
էլր էլււււբք տ էլե ր պէ
մ ասնաւլէ անե բ : Ա է՛նչեւ
անւլամ
պէտ
ք
է
չէնաքարէ
Հանքէսէէայրր
էլտնել :
Յաճախ
մեհ
գժէէԼէէւբութեամբ
Եբեւէոնէն
էլր ւէււէ -
էսագբեն
անՀրաժեչտ
չաղտէս
, էլէ ր , չէ -
նափէայտ
եւ նոյնէսկ
աւաղ : Երբեմն
էլբ
փեբանոբոգոլէ՛
յուչաբձանէ
ամբողԼ
յար–
էլր :
Նախկէն
Վայոց
ձորէ Նորափանքէ
՛ո -
մէնէն
փեբշինբ
Օբբելեան
–Բոլբթէլ
էչէսանէ
շէնահ
նաէսկէն
եռայարէլ
յ ո ւ -
շաբձանն
է ։ Ոչ մէայն
սաէլաւաթէլ
եռա
-
յ՛ս րէլ եէլեգեցէնեբէն
ամէնէն
էլեւլեցէէլն
ուՀռչա1լաւորր,
այլեւ
Հայէլաէլան
ճար
-
տաբապետութեան
լտւագո
յն
յուչարձան–
ներէն
մէէլբ,
ւլլուխ
գորհոց
մր։
Վարէ
թաղապտտ
յ՛ս րկր հառա
յահ
է
էւբբեւ
գամ բաբան
, որու
փբայ
եբկբորգ
յ ՚ " ր կ բ
ներսէն
եւ դուրսէն
չինուահ
է էսէոչաձել
,
վ՚ոքբ
չավէեբով
, նբբաքտնէչակ
- Աէւնա
-
•
ՎԻԷՆ -
ԱԼ՚բք՚լԼ՛ «8առաշ»
, չեմ
զէ–
տեբ
էնչ բաոերով
յայանեմ
ձեզ երախ
-
տտէլէտութէւն"
, քանէ
որ ,"մէն
աոէթոփ
քաշտլերաէլան
էսօսքեր
էլբ
Հի՚–"էք
մեր
Վվ՚էնի
Հայէլաէլէսն
նորաէլւոէլմ
եբղչէս
-
էսում բին
Հանէլէէգ։
Ող± եւ յարատեւ
մր -
նաք
:
Անէյետլ տարի
30
Հողինոց
իւմբոէէ
մը
խորուն
միայն
9
եբիտասէոբ,լներ
էլրցահ
էի էլտպել)
փորձ
մր կատարեցէնք,
Հայ -
էլտէլէսն բաղմաձէոյն
եբէլերու
նեբդտնտ
-
քլութէւնր
ճաչաէլել
տալու
մեր նոր սե
-
րունէէէն
եւ անոնց
հնուլներուն
:
Եւ
ք՚ոնէ
խումբբ
սլատբէսսա
էր
ու՚լե
-
ցինք ոբ այգ
մ չաէլո յթէ
աշէստէոանքէն
օգ–
տուէէն
նաեւ
ուբէշ
գաւլութնեբ
,
ւոսոբ
Համաբ
գւսցէնք
եր՚լելու
ԿրլՐւոսլլբ,
Վ՛ո ^-
լանս էււ
Տէսէ
՚ն
:
Այս
կողմերբ
Հայէլաէլան
Հտմեբւլէ՛
էքէս -
"է
՛ն
քէչեր
ղտղաէէէաբ
ունէէն,
էսէլ
շատեր
ալ թեբաՀաււոէո
էէն - Ոբ
"՚է
Հ""
Հրաւէբե––
՛յինք
Օր ՚ Մ • Կառփալ՚ենցբ
,
սէ
՛րուահ
ու
հանօթ
եր՚ւչուՀին
, թէ մեր գորհին
չու֊բշ
աւելէէ ուչադբութիւն
Հբտւիրելու
թէ
ալ
մ եբ եր ղեբր
լ՛՛է՛ւ էոալու
Հէււմ ար
մ տսնւո
-
դէտէէ
մ ր բերնէն
։Այս բոլորոէէ
Հանւլերձոչ
մի տեէլ տլ
Հււհ բաւլմ
ութէ
՛ւն
չունեցանք
I
Աէսէլ՚էէյն այն աղղայիննեբր
որ մեղ
ուն–
էլլնւլբեցին
առ
Հէսսաբաէլ
մեհ ղոՀունւա
-
էլութե՚սմբ
մեէլհեցան
: Հւէս էլարժէ
յէ՛չել
Կբւ^՚ս՚ղլի
ղաղութ
ը որ չէսէո
էէէ
ա փ էլան էլա ա
՚լանուեցաւ
մեզի
Հանգէսլ
: Անոնք
էւրենց
գնաՀատանքր
ցոյց
տոլէ
՛ն
ւլեգեցիկ
հաւլ
-
էլե սլէէ
էս
էլո փ,
12
Հաղտբ
ֆրանքէ,
ղումէորի
նուէ բոփ
եւ ղէսէէէոէլան
չւսբա
ւլր ութէ,
էս
մբ
՚լ"յ՚է
ճառեբոփ
;
Վերջ՛ապէս
մչաէլելէ
փերշ
մեր
նոբ
յայտէՈէլիրբ
, "լիւոի
սէլսինք
կրլնոսլլէն
,
"՛յ՛*
հ1՚Ր՚"ևէ
Ա՝՚որա : Արդէն
բաբե/լէոմ
-
ներ
սէլսահ
էւն ցրուել
մեր տոմսերր
, ժո–
ղոփրդաէլան
ղինեբոփ
: Լիւսյոյս
ենք՝
ոբ
ւոյս էոտբէ ամէն
աեղ պէտէ
երգենք
լե -
ցուն
ԵբաՀնէւբու
մէ՛շ ;
Ա՛եբ եբգաՀէոնգէսէն
Բ. էոաբուան
աչ
-
խատտնքներր
սէլսանք
Հոէլտեմբեբէն
:
մեր
չ՛որ քերբ
օրէ օր էսէՈէսցտն
մանաւյքւնգ
եբէտասարգներոփ,
որոփ
չորս
ձայնճրու
՝էամէւմսւտութէէէնն
ալ բաբւոքեցալ
; Այս
յաշալութէէնր
էլր սլարտէնք
քանէ մբ Հայ
հնոէլնեբոլ
էլէտէոէլցութեէսն
, որոփ
էող -
գե^էն
էրենց
էլաւաէլներուն
՚էրայ
, քէ,.շա -
էերելէէւ Համար
էքեր ձեոնաբէլր։
Պ՚՚՚՚ոէ"–
է՛–
լյենց
:
Փարիզ
Հ ՛սն ւլէ՛ էէլ էէլու գաէլաւիարն
ալ ու -
նեցաւ
իր ղերը
;
Համուլուահ
է,մ ոբ ամէն աոպաբէղի
փբ–
Ր"՚յ
յաոաշգիմութիլնր
քւս
շէո լե ր ւոն ք
էլ՛ու–
զէ : Լէւ"տի
ե րէլ չւս էսում բին
էսոստացայ
ձբիւսբաբ
պտոյտի
տանէ՛լ
Փտրի՚լ,
գէւ -
բենք
՛էւս բձատ բէա լու Համար
իրենց
Հէսւա–
տարմ ութիւնն
իրենց
էլրահ
նեւլութեանց
Համար
։(Ոմանք
3
քիլոմեթր
ճամբայ
կը
էլաբեն
՚լիչեբ
ժամտնաէլ
,
ւէոբձերոլն
էքԱէս՝է։ւէւ1լցելու Համաբ)
:
Շ՚ո՚ոերր
տաէլաւէն
Փաբիղր
տեսէսհ
չեն է
Ա՚ոյր՚սքա՚լաք
այցելելով
մեբ
Հայորէլի
-
ներբ
սլիտի
հսէնօթանան՝
աարբեբ
ւլաս–
տիէսրէսէլութետմբ
եւ տարբեր
էլենցէողա
-
էլիւոութեամբ
Հայ րնւոէսնիքնեբու
, բնէլ
-
լայնելէէվ
իրենց
ւլէս՚լա՚է՚ա
ր ր
Հա
յււլթեան
արժ-լոնէէքնեբոլ
մտս
էւն։
Ուրեմն,
Փարի՚ւի
Հայրենաէլիցնեբ
, ձե–
գաբգ
ղմրէթէն
կան
քանի
մր
շարգու՚սհ
սիէներ
: Երեք տարի
աչխւս՚ոելէ
եաք
էլա–
բելի
եէլաւ ւէե բէս էլան ղնե
լ եւ
էլոբհէսնումէ
՛իր
էլե լ այ՛լ
բացէսռիէլ
՚լեւլեցիէլ
եւ ն՚էբա
- ՚
էլէ, բ՛ո յուչէսբձանր
:
Գէլեր
՚լի՚֊՚լի
Աստուահահին
ե էլե ւլե
ցիին
վերտս լաց
ղմբէթը
է՛սա
էլժուար
ւէերա
-
նոբուլուէսհ
է ։ Այս յուչաբձանբ
շինահ
է
Վէսչէ
իշյստնր
1211-1220/՚յ՛
ե
վեբաշինու–
թիւնբ
աւտբտ՚ոհ
է
1952/՛^՛ :
Ա անա
Հէ՛ն
ղ է՛ւ՛լէէ
Հո չաէլսււոր
աւլ բէ՛ւ բէւ
շէնքր
չէէնահ է Զ ՚ " ք ՚ " բ է Ա՚ղաս՚սլաբբ
ԺԼ՛ •
էէԳ • գէոլ՚է,րուն
: Շատ
գժոէաբ
եւլահ
է
վե բ աէլա Ոէէ լցան
ել այս աւլրէւրր
,
այնքան
քւսյքայուահ
էբ , որով
ճարտէոլ՚էէլե տր բս– \
տէէէէլուէէէհ էր էէւսումնէսս էէ բէ, լ
ժաէքտնաէլա–
էլէց ԱոէնէէէՀէէնէէ էէէսնքէէ յոլչէէւ բձէսննե ր ր •
Կոմէւտէն բտցէէ սլաՀպանութեան
եւ
վե–
բէէէն որ ալ չէ1է էլէէէն "՚չէս՚ոտանքէն
,վեբշերս
էլը
ղրսւղէ
նէոեւ բա րե էլա բւլում ով ,
օրինակ
Ծաւլէլաձէէրի
կեչառիսի
վտնքբ
սլատահ
է
"՚Բ"յԲ^
չէնուէէւհ
ց էէէնէլա սլէսէո Ոէէ ,
ինչէւլէս
քարաչար
պատնէչոէէ
: Ե """ս՛լա
րււ լոհ
են
Զ"1Լ՚"րթնոց
յուչաբձանի
եւ
Հաղարհէնի
վանքէ
(Գէ՚Ո՚շանէ
մօտ) բաէլեբբ
:
յ ՛ –
ԱԱՐԳԱետա
Fonds A.R.A.M