« Ց Ա Ռ Ա Ջ »
աաՊաՀ
ՀԱՅԿ ԱԶԱՆՑ
ԺԲ.
Սկսած
է ժամերղոլթիլնքլ
:
Կը յառաչանանք
կէսամութին
մէի
Հ–
Եղէս՛
Փէչյ՚կեաՆ
զէս կը
աեզա՚-որէ
, Փօ–
լաաէն
Հեա,
աԼ ղասի՛ն եաեւը,
Տ
՚՚ՐՔ1Լ
ձաէս ղասին
հտելը
կամ
թերեւս
մեր եաե–
՚-ւԼ-ւ
և"Ր՛՛՛՛՛ց"
1
-3
ի
՛բութէն
մէի
Աիւն
մր
կր սլաԼասլանէր
ղփս լոյսի
մր
սուրէն։
Յանկարհ–
երկու
սլաաանիներ
,
ղրեթէ
մանուկ,
ամրողիվէն
սեւերու
մէք,
կր
նեաոլէւն
թո րանին
աււքեւ՝
փո խասացու
-
թիւն
կաաարելոլ
:
Ժամանակ
Լոէձւելյա՛՛յ
աչքերս
թարթե
-
լու : Եկեղեցին
շարժեցաւ,
ձեւափոէսուե
-
ցաւ,
լթղարձակուեցալ,
լհւսազարղուե
-
ցալ
,ել աեսա՜
յ
,
տեսա^
յ
, ճանշցա"յ
ինք
զինքս : Ե՜ս էի էսորանէն
առքել
կանղնաձ՜
այղ
ոլաաանիներէն
մին, ե՛՛ս էի՝ որ փոխս
կր կարղայի
.
հքոնարՀեցո՛
, Տէը , զունկն
քո
եւ
լո՛
ւր ինձ
...
֊ - ՊաՀեա՛
զանձն էւմ զի սուրբ եմ ես՛ • •
Երեկո յեան
ամ առնա
յէն
արեւր
ներս
կր
թափէր
սլա տ ո ւՀ անն ե ր էն՝
սէրամ
արգի
փեաուրնեբու
սլէս : Ասաուհ՛ոյ
կրակէն
՚զայթահ–
թուղերուև
րաղցր
խէժր աակա
ւին
շյւթներուս
՛էրայ, գէնեւէա
էսաղողէ
ողկո յւթե րոէնւ շուրք սլա րող
մ
եզուներուՅ՛
երգր ականք էս խորր , լուսաղբիւրէն
ոսկի
Համրող
կաուցին պաամ ութիւնր
մ աքէս
մէք
, ղաշտերուն
անանուխոփ
ու
հ՜աթբէւ–
նոփ աաքցահ՜
անկոզփնին
քաղց րութ
էւեր
քամակիս՝
ես, պգաիկ
սուրբ մր,
ոլրարլիկ
Հրեշաակ
մր
ինշպէս
1լրսէր
Ա րմ
րեան
ի՜նշքան
կր սիրէ է՛ սպասաւորել
Ասաուհ՜ոյ
աան
մէք,
փաղելոփ
գիւղ կ^էք^էէ այ -
գիներէն
, Նառայելու
Համար
էբրեւ
մոմա–
կալ կամ ւիսխասաց
:
Ուրաէս աբա
զանձն հ՜առա յէ։ քո • • .
Աք խ , սա
Հօրեզբա՜ յրս , անգո"
ւթ
Հօր
- 1
եղբայրս
, որ երաժշաապեա
էր ,
Պ ապա,.
Համ բարձումին
արժանաւոր
աշակե՜բար
է
Ջէր
ձգեր
որ շարռւնակէի
փոխս,
կաբղա–
յէ
ՔԷՀ.
՚ ^ Ա երկար : Երբ ուշանար
էր
մ իքա–
մաութիւնր,
մեր փոէսասացութէււնր
կր
լեցնէ
բ եկեղեցին
,
ե՜րկու
մ
եզուեեբու
նման՝
մեբ ձայներր,
օբօբուե
եւ ոլորուն
,
կր բարձրանային
, էլաճէին
, կր բաղմա
-
նա յէւն , կր աարահ՜ուէ
էւն ու կբ
կաէսուէին
գմ րէթ
էւն էսո րոփի^ւ
էւ փար , էբբեւ
մե -
ղեգիական
ցող :
^ ՚ " յ Ա յանկարՆ,
Հօրեղբայրս
.
Համ բա
բձի
ղա շս էմ ի լեբէնս
• . .
Ու կր կ՛ոբո
ւէր
մեր փոխասացութիւնր
I
ԱյնուՀեաել
կը սկսէր
երաղս,
Արմաշի
Հսկայ
որոփայնաւոր
ե՜կեզեցին
կը բարձ
-
բանար գէպէ՛ երկէւնք, կր հ՜փաբ
ամպեբուն
փբա
յ , փասնզի
անՀամ ար Հրեշաա1լնե՜
ր կր
բարձրացնէին
զայն
էւրենց
ձեռքե՛րուն
փր^
բայ։
Շա"ւո
էին Հրեշաա1լներր
մեր
՛լէ՛ւ -
զին մէք, եկեղեցիէն
շսւբքր,
յաճաէս
կ՝ե–
րեւնային
մեղէ , միշա ժպաուն
,
քաղցբու–
թեամր
օհ՜ուն , ու կը էսօսէէւն
մեղէւ : Ջէ՛"
որ ղբաէսա
աանոզ
սանգուէսր
ի սլաՀ
կր
մնար
մեր
գիւղին
մէի
ԱՀա
թէ
ինչո՛ւ
առաուան
բարի—լ"յոր
սոփոբարաբ
Հրեշ —
տակ
մլթ էբ որ կ՛րսէր
գիւղփն
պաաանի–
ներուն
: Աեզմէ
ո՛՛՛փ չէր պարհ՜ենար
թէ
աււաուն
աեսահ՜ է Հրե՜շաակ
մր ,
եկե—
զեցին
կանուխ
մանողր
,ամէնէն
շաա
փոխ
կարղացողը
:
ԼււյԱ զ11ւ՚ա.րյթ֊Հյ
անսէոալ
եւ
անուշ
եբղողը
, մ ենք
պատանիներ
՝ շա" տ
կր տեսնէինք
Հրեշաակներր։
Ոայց
Ասա
-
ուա՛՛հ–։
Կարելի՛՛՛
էր տեսնել Աստուահ՜
յ
Հրէական
աւանգո
ւթէւ ւննե րոփ
լեցուահ՛
Հոգէւո , տակալէւն պատանի
, ո"րքան
՚ի"ր—
ձահ
էր երեւակայել
Եղէ՚ային
արկահ՜ր՛
Աասաէկ
Հոփ մր բարձրացաւ
, կբ սլաա–
մէ
Հրէական
ա ւան գո
ւթ
ի ւն ր ,
ա
յնքան
սաստիկ
, որ կր
՚է՚շրէր
լեռներր
եւ
կը
ւոր
ւժնե
բը
երբ Աս՛
խորտակէր
կ՚անցնէր
:
Րայց
Հոփէն
մէք շէր Ասաուահ(*)
:
Յետոյ
երկրաշարժ
պատաՀեցալ,
եր —
ԿԷ՛Ր Ր ոաոանե ցաւ , գետ
ին ր սարսեցաւ
:
^ ՚ " յ ց երկրաշարժին
մէք
շէր
Աստ
-
ուահ
(**)
:
Երկրաշարժին
յաքոբգեց
կրակր
Կ՝"՚յրէՐք
կլլ էսանձէբ,
կբ մրկէր
ամէն
բան
:
Բայց
կրակին
մէք չէր Աստուահ
(***) :
Ու կրակէն
ետքը
լսուեցալ
մ եղմ ա
շունչ
ձա յն
մ ը ՚~–— Ասաուահ
էր ոբ կր յայտ
-
( « ) Եւ ոչ ի հողմն Տ է ր ։
( * * ) Եւ ոչ ի շարժմանն Տ է ր :
( * * * )
Եւ ոչ ի եուրն Տ է ր
(Գ
ԺԹ • 11-12) :
Թագ •
նուէր
Ե՚լի՚ոյի
՚՜՚Լ՜^ՀԱ։՚է՝0՜՚յ–
•
Ասաուահայայանութիւնր
( է հ տ Օ թ հ տ Ո ւ շ )
֊ ^ Ա է ր ց
մ ըե է,որ
զբաղեցուցեր
է բոլոր
Հա
ւատա ցեա թերը
, որքան
ալ
պարղամ
իա
րլքան անոնք կամ
իմ աստուններուն
մէք է՛–
մաստուն
I Ա կիղբէն
իսկ,
ոակայն
, աւան—
դական
կրօնադիաութիւնր
մ աՀուամ
բ
կ՝աբդէլէ
դիտել
Աստուհոյ
գէմքը
(Ելից,
ԷՂ՛՛
20) ,
փասնզի անտեսանեթ
է Աստ
-
ուահ
, անճանաչեթ
, անրմրոնեթ
, անի -
մ անալի , անՀաս1թա
թ , անասե
լի , անճա–
ռեթ
, անպատմելի
, տննկա րագրե
լի , ան–
պարագրեթ,
անբացատբեթ
, անմ ե կնե լի ,
ՅուէՀ ան Ոսկեբերան
եւ Գրիգոբ
Նիւ -
սացի
կը մրցին
իրարու
Հետ՝ ահական
մր
աւեթ
տալու
Համար,
իբբեւ
վկայութիւն
թէ ոչ միայն
մարգկային
աբարահներր
,
այլ
ել նոյնիսկ
Հբեշաաթերբ
ի փյիճակի
շեն Աստուահ
տեսնելու։
ԱՀա
թէ
ինշո՛ւ
նկարէթեբը
, Աստուհոյ
չ±ացուցիշ
ու
շանթաՀարիչ
լոյսին
դէմ,
Հրեշտաթերր
կը ներկայացնեն
թեւերոփ
իրենց
աչքերր
հահկահ
:
Զի՛^
եո ղու աստ
, րսալ
ինձ Աստ
-
ուահ
«ձայնիլ
մեղմոյ
օդոյ» ,
կանղնելոփ
առքեւս
, Հոն՝
ուր ադօթահ
էր
Ա^եհն
Մխիթար
:
Մնացի
ափ
ի րերան
:
Ասաուահ
, Որ խուսափեցաւ
մանուկի
սուրբ երեւակա
յո ւթենէս՝
ինհի
կբ
յայա–
նոլէր
աՀա,
երբ
այլեւս
չէի սսլասեր
ի -
րեն։
Յանկարհ
յիչեցի
թէ, փերքերս,
յաքոր–
ղարաբ
լոյո տեսան
երկու
տեսակցու
-
թիւններ
Ասաուհոյ
Հեա՛
Առաէինր՝
ժիւթւէթի
գիրքր,
ՀաՕդի -
պուլքնյւր Ա ս տ ու ծ ոյ ււետ :
Երկրորգը՝
ճոն
Հէքոէ
գէրքր
է
Տ է ս ա կ ց ո ւթիւննե ր Աս
-
տ ո ւ ծ ոյ հետ
(թարգմանոլթիւն
ժ ի ւ լ Ռո -
մէնի)։
Ըստ
էւս՝ առաքինը
միայն
գնաՀա–
աութեան
արժանի
:
Ուստի
մտահեցի
, օգտազոբհեյոփ
աոի
թր,
դրի առնել
Տ ե ս ա կ ց ո ւթիւն մը Աստու
ծոյ
հետ,
յատկապէս
«Յառաք»ի
մեբ լթ–
թերցոդնեբուն
Համ տր
:
Տէ՛ր , Ր"է , հանօթ
եմ
մարդակերու
թեան
եղանակիղ
, ոբ գի՚֊դացիի
մր աշ —
խտտանքին
շափ պաբզ է ել անՀբապոյր
,
կաւը
թրհել
շունշոփ
մը Ոբ
յալէտենա֊
կան է՝ րայց ցնդական
: Հելլենական
դի -
ցաբանո
ւթեան
աւանգո
ւթէւննե
բուն
մ էք
գտայ
ա բա ր շագո
րհո ւթեան
Հակառակ
,ե -
գանակ
մր,
• գուն
ուզեցէբ
մսւրդ
ստեգ–֊
հել,
աստուահո
րդւո
յն անգամ
Հրամայե—
ցիր
մարդանալ
,մին
շ Հելլենական
դիցա
բանութիւնը
կր
քանայ
ընգՀակառաթ
աստո
ւահ
ութ էւե սլա րգե ւե լ
մ ար էէուն :
Այսպէս
,
1լ աւանդուի
թէ
աստուտհուՀին
՚իեմեւոբէ
, որ կը թափառէր
երկրէ
երկիր
ո բոնե լոփ
իր ագք
իկր
, ժամ անակ
մ ր աս
-
պն քական
ութ
իւն
կր գտնէ
կելէոսի
ար -
քուն իքին
մէք , ուր թագուՀին
, ասաուտ–
հային
հագումին
անգիտակ,
իբ
էսն՚սմքին
կր
յանձնէ
նո բահին
իշխանուՀ
ին՝
*իե–
մոփւոփն։
Մեհ աստուահուՀին
, Գեմեարէ
,
ամէն
երեկոյ
կր փակուի
իր
սենեակէւն
մէք,
նորահինր
կր Հանէ ոսկի օրրանէն
ու
փս՚բդադոյն
էսանձարուրէն
,
րոլորոփին
մերկ՝
գայն
կր րոնէ բա՜րկ
կրակի
մր Հր–
րայրքին
գէմ
, խանհելու
,մրկե լու ել
փա–
ռելու
Համ ար
մ որթր , կաէսարգական
ա
յս
աան
քան
քին
մ էք զօրացնե լու
Համ ար
անոր
Հոգին , ասաուահային
եւ
յալիտենական
թորՀք
սլա բդե
ւե լու
ց անկո
ւթե ամ ր
նորա–
հինէն
:
• Տէ՛ր,
եթէ
կարելի
էբ մարղ
ոտեզհել
կալոփ , Հա յաստանեա
յց ա շխա
րՀ ին
կաւր
լտւագո
յնս
կր հառայէր
արար շագո րհա
-
կան
ցան կո ւթի
ւննե բ ո ւգ :
Արդ,
Տ էմ իրճիպաշեան
մեր Եգիան
է՛ոկ,
որ
աւելի
Հագո րդա
կից
է բ էսո բՀ րդա սլա շ–
տութեան
քան ես , կր պնդէր
թէ սնան
-
կացա՜լ
ա րար չա շո րհութէւնդ՝
անոր
Հա
մար
, րսա
է՛ս, որ արՀամաբՀեցիր
Հա -
յաստանեա
յց աշէսարՀ
ին կաւը
եբբա
յա–
կան
կալին
նա էսաս ի բութիւննե
բո ւգ Հա
-
մ ար ;
Յետո
յ յուսախաբ
՚ եդա
յ նաեւ . Հելլենա
կան աստոլահատռւնէն
, որ կը
յամառի
բաւական
չՀամ։^ւրէլ
մեր
տառապանքր՝
առաուահայււլթիւն
տալու
Համար
մեր
ժո
ղո փո ւրգին , իբբեւ
էէա րձաա րութիւն
:
Այս
պայմաններուն
մէք. Տէ՛ր,
պիաի
թերէէՐր
ինձ՝
եթէ ԼՔ^լոփ բոլոր
օտար
ասաուահներր
իրենց
Հրեղէն
բաղմոցնե
-
բուն
՛էրայ
կամ ամպավաբիկ
փեբնատու–
ներուն
մէք, գայի,
այստեղ,
որոնել
Հա
յուն
ասաուահներր,
֊ — մեր
սուրբերուն
մ ադագաթեայ
պաամ ագրութեանց
մէք ,
մ եր
նախաՀա
յրերուն
բանաՀ
ի ւսա
կան
չունչին
մէք. Հայ
անմաՀ
արուեստին
պա շտամ ունքէւն
մէք :
&.
ՆԱՐԳՈՒՆԻ
Պ Ա ՏՄհԻԹԵ ԱՆ Ց Ա 8ՆԸ
Նախորդ
յօգուահոփ
, գէւտել
կուտայի
թէ , Հայ մտաւռրականը
իր ապբուստր
Հո
գալու
խնգբոփ
կլանուահ
, մեհ
մասոփ
քաշուեր
է
մ շակութային
ու
Հանրային
աշփսատան^ւերէն
;
Այգ
մասին
, այս սիւն՚աթեբուն
մէք
ՎաՀէն
ստորագրեց
չորս առմ սեր,
«Ո՛փ
ինշոփ է ապրում»
լթգՀ • խորագբին
տակ
:
Երեւութապէս
Հեթական
, րայց
խորքին
մէք
աՀաւոր
գտոնութիւն
մր կր
խաա
-
ղնկբ այգ շարքր,
— մեր կեանքին
յուսա–
Հէսաական
երեւոյթներէն
մին։
Եթէ
Վա
Հէն
իր ակնարկր
քիչ
մր
Հեռուներր
,
Պոլսէն
մինչեւ
Ամերիկա
սլտ րացնէ
ր , պի
տի մատնանշէ
ր ուրիշ տաղանգաւոբ
գէմ
քեբ
, ոբոնք
գրիչ–, ուսուցչութիւն
մէկ
կողմ ձգահ,
զանոնք
պաաաՀականու
-
թեան
յանձնահ
,կր զբաղին
ղանաղան
ա ր–
Հեստներով։
կ՚ենթադրեմ
թէ , երբ Հա -
յոլթիւնր
ճերմակ
քարդէն
մեկուսացնելու
Համ ա ր կրթական
մարմ իններ
կր
կաղմեն,
նախ
եւ առաք անՀրաժեշտ
է կաղմակեր
-
պութիւն
մր ստեղհել
մտաւորականու
-
թիւնր գատարկ
ժամ ավաճառութենէ
փր
կելու
ել^բուն
Հայկական
կեանքին կապե
լու Համար։
Այլապէս
ինշո՞փ պիտի պայ
-
քաբինք
, կամ
որո՞նք
պիտի
աշխատին
ձուլման
գէմ։
Այս տողերուս
տակ
տար
-
բեր
միտք
չկայ։
Այլեւս
ոչ Հ՛
Աամուէլր
խմբադբատուն
կը փերադաոնայ
, ոչ
Մ •
Պարսամեանը
ուսուչութեան
, եւ ոչ ալ ես
«Զուարթնոց»ին
: Մեզի
Համար
փակուահ
էքեր
են ասոնք : Աթարթերս
կ՚երթան
մեր
աբՀեսաաւոր
ղրթ
եզբայրներուն
է
Ժամանակին
Վ
. թէքէեան
ուժեղ
լթգ
-
դիմութիւն
րացահ
էր
Բարեգոբհականին
գէմ։
Այդ կազմակերպութեան
վաբիթե
-
րր
խակ
մ տա յնութեամր
մ ր էլօժանդա
-
կէին
այն ուսանոթեբուն
միայն,
որոնք
իրրեւ
Հանքա
յին երկրաչափ
, ճաբտարա
-
գէտ
կամ ագաա ասպա
բ էթե
բու
Հետեւող
կր ներկայանային
: Արուեստը
ել բանա
-
սիրութիւնր
չէի՛ն քաքալերուեր
-. Ու. Թէ
-
քէեան
կ՚րոէր՛
«Երբ
Հայ
պատմութիւ
նբ,
մշակոյթր
պեդող ապադայ
գէմքեբ
կբ պատրաստենք
, ատոնք լապտերներ
են
Հայ
կեանքը
լուսաւորելու
Համար։
Իոկ
մնացեալր
օտաբ ճաբտա րարո ւեստ էէ ա
-
ռուն
քուր
լեցնող
օժանգաթեր
են
» : Եւ
ճէւշգ էր : Ոփ որ երկրաշափ,
կամ
Հողա
-
գէա
ղարձալ,
ղնաց պելժիական
Բոնկօ–
ն երր չափչփ
ելո
ւ :
Այո
, կաղմակերպութիւն
մր նախ
Հայ
մ աաւո բականութիւն
բ փէրկե լու
Համար ;
\քնոդական
ժռգոէէներր
արդիւնք
չեն տար
,
երբ
գորհիքր,
աշէսատոդ
մտաւոբակա
—
նութիւնր
չկայ
Հրապարակի
փրայ է Պէաք
է կազմել
այն տեսակ
մարմէէն
մը, որ ա—
ռանց խտրութեան
Հաւասարապէո
Հո -
գայ
Հայ
մ տաւո րականո
լթիւնր
եւ
Հայկ՛
կեանքին
մէք գորհե
լու ասպաբէթե
բ ըս -
տեգհէ •
ՀՀ րատա բակչտկան
մարմին,
գա–
ղութէ
դադութ
մտաւո բականնե
բո
լ փո
-
էսան ա կո լ թ ի ւն , կաղմ ակեբպեալ
Համ ա -
խումբ
արշաւներ
ե՜ւն» եւն.) ; Ֆրանսա
-
կան կառափա բութ
իւն
ր որ խրեր
է բաղ
-
մահախս
պատերաւլմի
մր եւ
ելմտական
բարգ
Հողերու
մէք, ամէն տարի
Հարիլ
-
բաւոր
մ իլիոն
ֆրանքներ
կը
տրամագրէ
ի՛ր պետական
թատրոններուն
, թանգա
-
րաններուն,
մատենադաբաննեբուն
, Հրա—
տարակչական
մաբմիններուն
, գէւաական
ս՛ր շալա խում րե բուն՝
պարզապէս
իր մր—
տաւո րականո
ւթի
ւնր
սլաՀ սլան ելու
Հա ֊
մար : իսկ մեր մէք, երբ մաքի մշակ մր կր
Հեռանայ
տարբեր
աոպարէզոփ
էքր էէր Հա
ցը ճարելու
Համար , լռելեայն
կ՚ուրախա
նանք, թէ՝ տաղտուկ
մրն ալ պակսեցաւ
:
Եթէ
այսպէս
շարունակուի
ել
քառորգ
ղաբ ետք
Հողին
երթայ
միքէն
ել Հին սե
րունդն
ալ, այն ատեն պիտի ոտեէթոլի
ա–
Հաւոր
էէիճակ
մր Հայութեան
Համաբ
յ
Եբբ
ժոզովոլրդ
մը
մտաւորականու
—
թիւն
չունի,
կ՛իթէ
Աիտէէնեբու,
Ձ.ուլու–
ներոլ
մակարդակին
: Թուբքերր
րան
մր
դիտէին
որ նաէս քանաղին
մեր
միտքր
զգտենել։
Ասոնք ճ շմ ա ր տռ
ւթ իւննե
ր են ո–
րոնք սպիտակ
փիոիկս
ալ գիտէ
:
Կ՛ուղէ՞ք
Հայ ժողոփուրգր
փրկել
ձու -
լում է , նախ փրկեցէք
մ աաւո
րականոլթիլ.^
նր,
որսլէսղի
կարենայ
փերադառնալ
իր
կոշումին
: Հ.. ճանաշեան
իր յօգուահա
-
չարքոփ
կը հանբանաբ
դպրոցներու
վրայ։
ԱնՀատական
Հանդիպումներու
լթթացքին
ինք
ել Հ . Ա • Տէր Մովսէսեան
կը յայտ
֊
նէին թէ , նոր կոչեցեալներ
շեն գտներ , էւ
րենց
Մ իաբանութեան
անդամ
արձանա
-
գրելու
Համար
յ
Ուրեմն
քառորդ
Գ՛՛՛Բ
վերք Մխիթարեաննեբն
աէ պիաի
պար
-
պուին
իրենց մտաւո րա կանո ւթեն
էն : Եղ -
րտկացութիւնր
նոյնն
է : Երբ
միտքր
չկայ,
ինքնարեբաբար
կանդ
կ՚առնեն
խո–
յանքներր
;
Այս
իրարանցումին
մէք
հ<.3ուսարեր»ր
մաար Դրաւ
բուն
՛էէ րքին
վրայ։
Մայիս
14/
«Մենք
քեղփ Հետ» խորագբեալ
խրմ
-
րագբականին
մէք տեղ
մր
էլրսէ՛
« Ջեղալ
երբեք
, ոբ , օրինակ ,
քոյր
գաղութ
մր մէկ երկու
տարուան
Համար
Հ է ՚ ֊ ո • Ամերիկա
կրթական
մշակ մր ճամ–
րէր
1
Հոդար
անոբ հաէսքե
րր ել գայն՝
այգ
մ շակր
ամբո
դի
փին արամաղրէ
բ
տմերի
կաՀայութեան
սլաՀսլանոլմի
դորհին»։
Այս
քանի մը աողեբէն
կուդանք
այն եղ
րակացութեան
թէ Հիմնակտն
դեր
մր
կ՚իյնայ
Հայ մտա
ւո բա կանո
ւթ եան
: Ու -
րեմն
ան եթէ
չիքնէ Հրապարակ,
այլեւս
էնՀե տանա
յ այս
Հայութիւնն
պիտի
այնպէս՝
ինչպէս
որ անՀեաացաւ
Ժ Զ ՚ է ՚ ե
մ-Ը՛ գաբե բու կարճ
ժամ անամիքոցի
լթ
թացքէն
:
^
ժէ.
գարուն
երբ լեՀական
կա՚ւա փար
ու–
^
թէւնր սլատե րագմ է կր մտնէր
դրացի
ժո
ղոփուրգի
մր Հեա, տեղական
Հայ դաղոլ–
,
թէն
ստուար
թիւոփ
կամաւորներ
ներկա–
յացեբ
են իբբեւ
Հեհելադօրք,
չենք էսօ
-1
սիր
Հեաեւակազօրքի
մասին։
Այսքան
Հոհ\
գագութ
մբ էիռշիացեր
գացեր
է՝
առանց \
Հեաք մր ձգելու։
Աեր
օրերու
գաղութնե–
,
րրն
ալ պիտի
Հաթն
, եթէ ադդովին
ազ ,;
ոււլ միքոցներու
մասին
շիսորՀինք
:
Ներկայիս
, երբ
Հայութիւնր
իբ մաա
–\
ւորականութեամբ
թ Դբագիբ,
երեսի
վր– ՝^
րայ
ձդահ
է ղայն եւ միայն
գրամ գիդե
–\
լու,
ունեցահ
տան
վբայ
յարկ
մր
եւս;
բարձրացնելու
մասին
կր ԷսորՀի,
շանդ
- ,
րագաոնար
թէ իր գաւակր
շուտով
խնայ–
ուահր
օտարին
ափր
պիտի թափէ
։
,^
էբ
երբեւքն , խանգա էէա ռո ւթեամ
բ բա - ՚
նեբ
մը Հրատարակելու
, մաքի
էէաստակ :
մր
թուղթին
յանձնելոլ
, ուրիթեբէն
ար - ^
ժէք
մր գալոց
սեբունղին
անցլթելոլ
մար–
^
մ՚աքոփն
էի տաբուահ։
Ապաւինահ
էի աբ–՚<^
Հեստէս
եկահ ւէաստակին
:
1937/5ւ
լոյս-Հ
տեսաւ
Տարեգիրքիս
առաքփն Հատորր
: Ա–
ւ
րինակ
մը զյրկեցիՓաբիզի
մեհաՀաբուստ–
֊
ներէն
մէկուն
պարզապէս
բուն
արժէքը,
^
երեսուն
ֆրանք ստանա
լու
աեթկալոլ
—,)
•թեա՛մր
: Հաղիւ
հրաբը
ղրկահ
, երկու
օր ^
՛էերք ոաացայ
եբկաող
մը, շաա
մաքուբ\
Հայերէնով
մր, որ էլրսէբ՛—
« Ա տացանք
՚
ձեր Հատորր,
բայց
զայն ետ
վե րաղա բձլի–
է
նեթ
իսկ
մեղի Համար
ձանձրոյթ
է»։ Այս Լ
բացիկր
՛շր քանակի
մր մէք առահ
գետեղերՀ
եմ տունս , գբ ա ս ե գան
ի ս վերեւ
:
Նորութիւն
մր չաբձանադբեցէ
. այգպի– .
սի էսսլէոա1թեր
ամէն մէկ մաքի աշխաաա– \
ւոր ստացահ
է իր Համեստ
գոբհունէու–^
թեանր
րնթացքին
: Աբւլի՞ ւնքր : Գիրքր
կը^
մնայ,
րայց բաբձբացոգ
պատե՛՛՛րր։
՝
Մ էկ ամիս առաք
Լիոնէն
ուսանոգ
եբի–՛^
տասարդ
մր եկաւ մօտս : Գերմանէւա
գա–\
ցահ
էր իր «սթաժ»բ
կաաարելոլ
: Վերա
—Հ
գաբձէէԿէԱմսաերտամէն1լ
անցնի
ու կր աե–՛^
ղեկանայ
թէ եբբեմնի
մեր գաղութէն
իբ–\
րեւ
կենղանի
յի շատակ
մնացե
ր է
եկեղեցի\
մր՛
Իր րառերով.
«Գացի,
փնտռեցի
եւՏ
գտայ փերքապէո
: Մաբմարակերտ
տաճարէ
մր։
Հազիւ
դրան
մօէոեցահ՝
տեսայ
մուտ–^
քէ՛ն փեբեւ
մեր եկեղեցէնեբբ
էէէորՀրդանշող՛,
գուբս
ցցուահ
քանդակր.
"չէսաբի
մր գր–՜՛
լուխ ու նեբքեւն
ալ Գաոն
Աստուհոյ
Հա–,
յերէն
աբձանագրութիւնր
յ
Փորադբոլ
- յ
թիւն
մրն ալ գաւիթին
մէք , «զայս
շին –՛
եաց»ը։
Ներսր
լացող
երդեՀոնի
մր Հեհ –|
կլտուքնեբր
կիթէին
պատերէն
փար
1՚.
Խումբ
մր օտէոր Հաւատէոցեա
թե
բ էլա՚լօ
–\
թէին։
Հարցուփէոբձեբէս
տեղեկացայ
թէ տ\
շաա
տաբինեբ տռաք
Հայութիւնր
ձուլ
-•
ուահ, տաճարն
ալ ռրսլէո
լքեալ
՛լո յք ա– \
ճոլրդոփ
հախեր
են » : Եւ իմ սիրելի
ու–\
սանոդ բարեկամս
աւելցուց.
«Եկեգե
–\
ցիին
ասաիճաննեբուն
առքել նսաահ՝
աբ–
՝•
ցունքներս
Հաւաքեցի
» -
Մենք տակաւին
շտտ
արցռւնքնեբ
ու -
նինք թափելիք
՝ եթէ այսպէս
շարունակ
- \
"՚^Ի
•
Հ՛ ԲԱԼՈՒԵԱՆ
\
«ՅՈՎՀԱՆՆԷԱ
ԹՈՒՄԱՆԵԱՆ
» դրա
-
դարան
-
թ թեր
ցար ան
մ ր բացուահ
է
Թիֆլփզի
մէք Գաւիթաշփիլօ
էիոգոցի
18
թիլին
մ էք , ուր ա ոլր ահ
եւ ստե
զհաւլ որ -
հահ
է Հայ մեհանուն
բանասաեզհը։
Տան
շքաէք ուտքի
մօտ
Հայերէն
, վրացերէն
եւ
ռուսե
րէն
լեւլունեբոէէ
ղբուահ
է •
« Այ"
աանր ապբել
է Հայ մեհ բանաստեւլհ
Յուի–,
Հաննէս
Թումանեանը
1869-1923 թ թ » ՚ .
Fonds A.R.A.M
