՛ԼԻ ԵԻ Կ՛
« Գեբաւղսւյհ-առէն
վէճը » վ,ակռւած չէ
աակաւէն։
Փակուահ՜ չէ Հայ ժողովուբ -
գէն
Համաբ:
Փակուած
չէ էնձ Համաբ :
Փակուած չէ նաեւ,..
Ս՚ասիս^
Համաբ։
Աեծ կամ Փոքբ Աասէսնեբուն
մասէն չէ
էւօսքը։
Ուբէ՜չ Աասէս է ասէկա : Աէկն է
ոբ
Մ ասէս սաոբաղբելով
Ա ասէս կբ կա
բ–
ծէ
էնքղէնք։
Աղուոբ
խօսք մբ ունէ
ժան
՝Բոքթօ , խօսելով
Վէքթոր
Հէ՚-կոյի
մա
սէն.
Վէքթոբ
Հէւկօ
այն յէմաբն է ոբ
Էնքղ1,նք Վէքթոբ
Հէւկօ կբ կաբծէ :
ինչո՞ւ,
ոլբեմն
, Աասէս
էնքղէնք
Աա
սէս չկաբծէ :
Կը կաբծէ՜ , բաբեկա՚մ
,ել թէ՛ կբ կաբ~
ծէ
, թէ՛ կբ
սաոբաղբէ
յ
Կը կաբծէ
ոբովՀեաեւ
կըսաոբաղբէ :
Կը սաոբագրէ
ոբովՀեաեւ
կբ կաբծէ :
Այ"ոլէս է ոբ ղո յութէւն
ունէ, Պ է յրու ~
թէ
մէշ,
Ս՚ասիս
անուամբ
չաբաթաթերթ
մը,
ել
նո յն ա յղ չա բա թա
թե
բ թ էն
մ է^
Ա՛ասէս
ստո բաղբող
Համ բակ
մը ւ Ուբեմն
,
Ա ասէս » չաբաթաթեբթէն
Ա ասէսն է ,
ոք
...
՛Նե բ ողութ
է՜ ւն
, այս
եբկուութեամբ
չփոթոլթէւն
կամ թ է ւբ էմ ա ցո
ւթ
էւն
չբս -
ւոեւլծուէ՜ Աեծ ու
Փոքբ
Աասէսնեբու.
Հետ։ ճէչգ է թէ փոքբ է այս մէկբ, չս^ա
փոքբ,
բայց ել այնսլէս
չեմ կբնաբ
Հան -
ղուբմեչ ոբ ելյէք
Փոքբ Ա ասէս
Կ"
. այգ ստոբաղրու
թեան
աէբբ։
Եկէք
Եղ ֊
բայ;ր Մսււփս
կոչենք
եւ.. .
Աչ, ո՛չ, կբ մեբմեմ
Հ ա յ բ Մաււիս
Կ"չԿ
գէնք,
կրօնական
սլաամութեան
կամ ասա–
յւ ւած աբանական
ուսումնաս
է
բութեանց
մասէն չա՜ա
պէխա պէբ
է ։ Յետաղային
կը
ոոբ՚Ա՛ չէ ""Ր՚ԼԷՐ՝ ժմ գէ՛աեբ,
բայց առ
յյժմ
բնղունեցէք որ
• . 9
եբա խա
^
բառէն
կբօնասլաամական
էմաստով,
ոբ
կասլ
չունէ աաբէքէ
Հեա ,
Հէն աաեն ե–
բաիսայ կբ կոչուէէն
անոնք՝ ոբ
մկրտուած
չէէն,
եո յնէսկ չափաՀաս
, վեբշասլէս՝
ըն
ծա յաբեբուած
չէէն
աակաւին
քբիստոնէ–
II ւթե
ան
խորՀուբգնե
բուն
) ;
ԵԼ
յեաոյ,
Եղրայր
Աասիսը
լրէւ ներ -
կայացնելու
Համաբ՝
կ՝ուգեմ
բսել թէ տար.,
օբէնակ
սովորութիւն
մբ ունէէ այս երա -
էսան ,
արթուն
բչլայ թէ քունէ մէշ
յանկարծ կբ ճչայ, երբկբ լսէ թէ Վենե -
աէկ է Հբաւիրո
ւեր ա յն ոբ ելեր է
որոնել
բո՜
յրն
«իւգէէ յ նա բղեէսն
աէլնուիւ
մ եծա -
ւլնոյ» , էէլարաէէլէ մբ մէշ
յաւիաենաւգէս
անմաՀ ; ^Անա ստո լա՛՛ծը» կբ պոռայ ,
կաբծեէէ թէ Աէէտուած
վէնտււելու
ելած
րբ–
չայի
պարտէւլ^ւերոլ
մէշ։
հքնղբե՜մ
, Աստ
ուած
էէնտռեչու
տե՚^ղ է սլարտէգր
, Աստ -
ուէս՞ծ կբ բուոն
ի սլաբտէղի
մ էշ
,
ատով
զէ՞ս
Կ^ո՚-՚էէ ծ ուէլրե լի
գա րձնե լ թէ • • •
պարաէգին
էոէրբ
, ա յնպէս
էնչպէս
կը
Հասկցնէ
Յո բնաղ .
Ո՜վ ս ո ւբբ ադանց՛ ռ բ ո ց պաբտէղ
Ր֊ուսու֊ցանէ Աստոնածու այսպ է ս :
Ու ղեռ յանղգնութեա՜ն
նայեցէք,
կը
պառնայ
նաեէ. գիս
արտաքււել ղբականոՆ.
թեաՐւ պաբտէղէ1ւ
որ ի Ա. ՛Հաղար, (րա
ռեր
բ
իբմ է , ստորաւլծում
բ ինձմ է
) յ
բսեր •
պոռար,
Ե.
Շատ
մէ՛ ճչար, չաա
մ է՛
գոցէ սլատուՀանգ
որ
չմսէս ,
Եղբայր
Ա ասէս :
Ֆրանսացէն
կ՛բսէ
« դոցէ
( ֆ է ՚ ւ ւ մ
թ ա
պ ո Ն ա թ )
փոխանակ
ուփգ »
ըսելու
ղո ց է բ է բ ա
& դ :
Աբգարեւ
,ինծէ կը թուէ թէ
տուփէ
ձայն է Եղբայր Ատսէսէ
ճէչր,
կբ յիչեմ,
նմէսն խաղալիկներ
մենք ալ ու
նեցած
ենք ատենօք՝ երբ մանուկ
է ինք :
քց ազա
լիկ մբ այղ
տուփէ
ը կը փերցնես կա–
փտրիչբ եւ աՀա ճիչ մը, րաղի
ձայն մբ ,
անտանե
լփ՜
,
անՀանղոլրժե
լթ ,
ղուռ -
գրացէ,
ղիւղ - գ/"–ղացի
կատղեցնելու
ասէոիճան
նեէլացուցի
չ , տտզտասլե
ցուց է չ
է
Տուէէբ
Եղբայր
Ա տսիսին
տուփը ,
Հասկցանք
: ք^այց
ո՞ վ է որ կը
վերցնէ
սւոււէին
կաէէարի
չը
, ուոե
ցնե
չու
Համ
աբ
մեր
էչչուիսբ
, չՀասկցտ՜յ
աակաւին
:
Հետաքբքրակէսնր
ատիկա չէ՜ ղեռ, սէ–
րեչփ Յտռաշունիք
:
Եղբայր Աասէս կբ պարծենայ
թէ գուռ–
գրացէ
ւլոՀ են էբ տոււիէն
ձայնէն
,
նոյն
էսկ
ղրեց թէ նուէբնե՜բ
գրկեն
են , զէս
նեղացնելու
Համար արձակած էր ^էչր լբ–
սողնեբր
գրամական
նուէ րնե՜ բ ղրկեն
են
Ա ասէսէ
— Լաթէււնա՛՛, լաթէո֊նա՛՛,
բայց
լա -
թէււնայ»
ասա՜նկ կր ղառնայ՝
բսէն, ա -
պաՀովտբար
,
յաթէւԼնա1ւիՀ,5,
ձեռքը
նուէր
ձղոգ այգ Եզբտյրնեբբ
% իրենց
բռուն
Յքն
ալ՝ ինծէ
ուղղած
:
Ականատես
չեմ, բայց
իրողութիւն
է ; ;
իրողութիւն
է , բտյց
իսնգալէ՜ք բան է , - -,
կր խնգաս
ղէչեբն
ալ , քնանալէ առաշ եւ ,
նոյնէսկ–. • ետքը
քէէւնիղ
մէշ :
Լաթէււնա
մբն ալ ե՞ս առնեմ՛՝
ըսի, եր– ՚
թամ
Աչբաֆիէ ու նոլաղեմ
ծանօթ
եբղին
եւլանակով •
Ե բթամ Ստամպոլ ,
\
Րեբելք փաբա պոլ • • .
՚ .
Գիտե՜մ,
ղէտե՜մ,
նուէրը չէ
կարեւո–
բբ
, ա յլ նուէր
աուոէլներուն
Հետաքրքրու–
–՚
թէւնը կամ ղնաՀատո
ւթէւնբ : ԱՀտ թֆ
էնչո՛լ
կաբմէրնեբը,
որոնք ղբամատէբնե– ;
րէն
աւելէ կբ մսխեն՝
ասանկ կամ տար -
բեր
պարագաներու
մէշ,
լաթէււնա -
յ ՚ * գ –
ուածներով
գրամ կր Հաւաքէ
էն , առա–
^
շէն
փոբձը
անոնք կատարեցին
:
՚քյուէբի I
պէտք
չունէին
անոնք
, աչիսա՜րՀ գիտէ ,
բայց չէ՞ որ նուէբ ստանալբ
ու ձեւն ալ •
քէսշալեբելր
կըծառա
յէր
ո է քլ ա մ^ :
0՜ , պատճառ
չունիմ
նախանձելոլ
Եղ ՜՜
բայր Ա ասիսի։ Ոչ նուէբնեբռէն
Համաբ ,
ռչ ալ նուի րատուութեան
ց
էմ աստէն :
էքախ՝ ոբովՀետեւ
պէտք
չունէմ դրա - •
մէ։
՛Բանէ ոբ դրամ
չունէմ,
ուրեմն Աստ
ուած պէտք չէ տեսեր ոբ
ունենամ
,
չեմ
էէւղեր իսէսռնուիլ
Աստուծոյ
դոբծին ,
չբարկացնելու
Համար
Եղբայր
Աասէսը ,
որու Հետ մեբ վէճբ ասանկ բարակ բա -
նեբու
մասէն
անՀասկացողութենէ
մբ ծա– •
դհւմ առաւ, եւ այդ օրուընէ
Հասկցայ թէ .
Աստուած
սէրեչու
, Աստուծոյ
մասէւն
խօ
սե չու
ձեւեբը
մենաչնոբՀն
են Ատսէսէ
ել
ոչ
1ԺԷ մէայն
ո ւ
մէայն վատ րիսեց
էնե
բուն
,
էնչպէս
կ՝աւանդէր
Աւեատրտնբ
:
(Խօսքբ
մեր
մէշ՝ չատ տգէտ եմձեւէ մասէն, ես
ձեւբ կը գործածեմ
մէայն
դրականութեան
^
մէշ,
որովՀետեւ
վաբմասլեէոս
բսած է թէ
պէտք է էնքնատիպ
բԱտլ եւ էնքնտյա -
էէէսւկ
ձեւեր
ուն՛ենալ
ղրելու
ժամանակ,
նոյնէսկ
զարնելո՛ւ
ժամանակ,
աՀա թէ
էնչո՛լ
անճարակ
մնացէ Ասէոուած
ոիրելու
ձեւ
մը դտնե լու տեսակէաոէէ , Գերապայ–
ծ-աոներուն
ուչադրութէւն
բ գրաւելու աս
տէճան
նորօբէնակ,
նմտնօբէն
ԻղՐ՚"յՐ
Ատսիսէ) :
Ե բ կբորգ՝
ո րովՀ ետեւ
ո է ք լա՜Ա՛ -
նբ -
ւէ
բնե
բուն
նչան ակո
ւթե
ան
տեսակէտով
չատ անտա բբե
բութ
էէն
ցոյց
տրուեցաւ
Ո՚ասիսէ : Երկու
1ւէքլաւ1՛ -
նուէրր
բաւա
կա՛՛՛ն է բան Հասկցնելու
Համաբ
էնծէ
1
Բայց
է՚^նչ
մեղքս
պաՀեմ
, առաշին
՚*ԲՐ
ւէտխցայ ոբ Պէյրութի
Հտյերր,
չարան -
չարան
,կբ վազեն Աչրաֆէէ եւ
շ ա խ ո Ն Ո . -
շ Ո Ն խ ո Ն Ո
գրամ թափելոփ՝
կոթող
մը կը
կանէլնեն
, դրելոփ ճակատը.
Ա եր պա -
տաս իսան բ հնանաս տուած»
՚քյա ր դո ւն է ին
է
Ա էա
յն թէ բանե
ր կան ,
ոբոնց
մ ասէն
կարծեմ
գաղաւէար
չունէն
մեր Եէլբայբ —
նեբբ՝
յոտս Ա ասեաց :
Ժամ
տնակին՝
<^3առաշ»է
մ էշ
երկար
սիւնակ
մր ունէի արձագանդ
տալու Հա -
մար
օբուէսն
ոճէբ - աբկահներուն
: Խբմ
—
բտգրե
լու
եւլանակբ
(առանց
ստո րագրու—
թեան) ա յնքան
Հաճելէ
թուեցալ
մեբ քն–
թերցռւլներուն
, որ մ էնչեւ
իրանէն ել Ա–
մեբէկայէն
չլսուա՜ծ
բան է
սկսան
դրամ
ղրկել յատկապէս
«օրուան
աբկած–
ներբ էսմբագրոէլ
բնկեբռշ»
էբրեւ
գնաՀա–
աութէւն ; Ա ենք ոչ թէ ա բձանաղր ե ց
էնք
տյգ
նուէ րներբ
էբրեւ
ւէէք լամ յ
այլ քնդ -
Հակառա1լն
քշեցինք
. • . ոճէբ -
արկածի
սիւնտկբ
, տար
բե
ր առու
ցոյց տալու
Հա
մար
Հետաքբքրութեանց
կամ
դնաՀատու–
թեանց
% Այնսլէս որ էլոլղեմ
բարեկամ ա -
բաբ
ղգացնե
լ Եղբայր Ա ասիսի թէ ,
յօդ
ուածներու
մասին
Հանրա
յին Հեաաքբ ք -
րութեան կամ գնաՀաաութեան
էւբբեւ չա–
փանէչ
ո է ք լ ա մ -
նուէրնեբով
պարծենա
լու
մրցում
մը որբանայ
, մրցումբ
աղէ՜տ
մբ կըղառնայ
էրեն , Ա ասէս
անունէն ալ
մ եզք
^լ րլլայ
, որովՀետեւ
ա յնքան
կը
պզաէկնայ,
այնքան
կը փոքրանայ
,ոբ ե—
րա խաներն ալ կրնան
այլեւս ցատկել վբա
յէն -.
Հա
յՀո յութեանց
Համաբ էսկ
էբրեւ
գեաՀատռւթէէն
նուէր
սաացած Ղէ""Լ
մ լ ^ եմ , կ՚ելլեմ
Հղասգ առէ՞ բ»
1լ բսեմ
ել ուբիչ
խօսք մլն ալ կը գչո րեմ
, Հոգի կբ
ցալցնեմ
,
դգո՜յչ
, Եղբայր
Աասիս
,
ղղո՜ յչ : Աւե լյնեմ որ էլ աբՀամ արՀեմ
զէն
քբ
որով
Եղբայր Ա ասէս կբ
սպառնայ
ինծի, երբ կը ներկայացնէ
զիս իբբեւ
Հե
ղինակ
«Աստուծոյ
դէմ լուտանքի» : Հա
յ–
Հո յութեան կամ լուտանքի
մասին
աարբեր
Հէսսկացոգութէւն
ունիմ
, եօթբ լեռ
Հեռու
իր
Հտ սկտցոզո
ւթենէն
: Արղէն,
Եէլբայբ
Աասիս
ինքն ալ էլ լնգունի
մեր
դիբքեբուն
Հեռաւորութիւնը
, մեր բառա րաննե
բուն
տտրբերութիւնբ
, մեբ
լեզո
ւն ե բ ո ւն Հա -
էլագրէււթիւնր,
եբբ կը գրէ.
Աւետարանին
իոկ
բառե բով ,թէ իր «Հաց»
բսածբ ինձ
Համաբ կբ նչանակէ
«քաբ»
, կամ էբ
«ձուկ»
ըսածը
էնձ Համար՝
«օձ» :
Բայց
զարմանալէ
չէ՞ք գտներ
որ ի՛նք կբ բանայ
ՄՈՌՑՈԻԱԾ
ԳԷՄ՝ԲԵՐ
՛սե
ւու
վէճբ,
ի՛նք կը նեաուէ
մէշտեղ,
բսել
Համար թէ կբ ՀայՀոյեմ
Աստուծոյ
, ա -
ռանց
տրամաբանելու
թէ , տէսրբեր
բլ -
լալոէէ մեբ լեղուն , կրնամ
կեղծպաբչտռլ–
թէէն
Համարէչ
էնչ որ էնք
էլր դաւանէ
աստուածապչտութէւն
: կամ
կրնամ
յանկարծ
Հարցնել
էրեն թէ էնչո՛լ
ՀտյՀո–
յութէւն
կ՝ԸԱայ
՝ երբ ես ըսեմ
«չան ծը-
նունգ»
, էսկ ՀայՀոյութէւն
չբԱաբ՝ երբ
Յէսուս րսէ «էմէ ծնունդ»,
էմր
չունէն
վէո
՞քբ
րւլալուն
Համաբ
արդեօք՝
Հայբու–
թեան
էրաւունքէ
տեսակէտով
;
Տեսա՛" ք բառա
րան
ղոբծածեչու
ձեւե -
բուն տաբբե բութ էւնը եւ այդ
տարբերու–
թեանց
պէլաԸ :
իբրեւ
երկրորդ
վկայոլթէւն՝
կրնամ
տակաւին
քննութեան
աոնել
ղոռռդութէւն
կամ էնքնադովութիւն
բառերը,
ղորս Հա–
մեստա չուք
Եղբայր Ա ասէս կբ
գործածէ
ռբակելու
Համ ա ր էմ դրական
նկա րա -
դէրս •- Հարկ
չկայ
ձեզէ
յիչեցնելու
թէ
Վ^ոլթէբ վատութեան
Համարմէք կըՀա -
մարի
Համեստութիւնը։
Տեղբ չէ
նոյնսլէս
բացատրել թէ Օգոստինոսնեբու
էլամ ՛Նա.
բեկացէնեբու
մեղայադբութիւնբ
, տարա–
պա
յմ ան
Էնք1ւ ան
ո լա
ս տ ա ց ո ւմէ
մը փոր -
ձեբուն
երկարաձէէէ
եւ մէօբէնտկ
, օրօբուն.
ել
կրէ^աձայն
եղանաէլաւո
րում
էն
մէշ ,
էլաչիսաաէ
նկարադբել
մարղուն եւ բը -
նութեան
պա յքաբբ՝
եբկար ել անփերշա–
նալէ ,
փւէլէսոփայական
այդ
փէճէն
ծանօթ է գրականութեան
պատմռւթէւնր
քբէստոնէութենէ՚ն
ալ առաշ, անչուչա ոչ
երբեք
էն ^ւաէչո վութեան
Հակառաէլ
վէլա–
յութեան
մր աբմէքոէէ, ոբ կբնայ
էբրեւ
կեր
( փ ա թ ֊ | ւ ն ո )
ծառա
յել
մէայն
Եէլբայբ
Ա աս իսնե բու
ուղեգուէ
արա բտծնե բուն :
Բայց
քանի որ Եդրայր
Ատսիս
էնծէ
ցոյց
էլուտայ Ա . Աէլռստէնէւսբ
իբրեւ
օրինակ
Համեստութեան
, անղամ
մը եւս կրէ^ե —
լուի թէ Եղբայր
Աասիս ել բազում
ուբէչ
Եղբայր
Աասէսներ
թէն կարդացած
Ս. 0–
գոստէնոս կամ Ոբոգէնէս՝
բայց
վկայու
թիւն
էլբ բերեն Ա • Օղոստինոսէն
կամ Ո–
րոէլէնէսէն
բանգիտութեան
• • . Համե՜ ստ
ձեւեբով
, Հբապաբակաւ
կբ յանձնարա -
րեմ կա.րգաI Ա . Օգոստինոսի
թէւ
213
Թ ո ւ ղ թ բ ,
ուր Հիպպոնայի
եսլէսկոսլէէսր
մասնաւո
բ արրչռանք
մբ կը ցուցագրէա
բ–
ձագանգ
տալու
մամանակ
այն վւառա բա -
նռլթէւանց
, ոբոնք ուգգուտծ
են էրեն ;
Ի վերշոյ
, սակայն
, Համ ե՛"ստ է Եղբա
յբ
Աասէսբ, ոբ կր գոռոգանայ՝
ինծէ
Հայե -
րէնի գասեր
տալու
ա
էւտ
էճան :
Ուղղէ՛
յ
1ւ՝րսէ ինձ , եւ գրէ՛
է ո Փ որի /"–
ոչ թէ
,էօ -
ֆ օ բ ի :
՛կախ
, էէէտցէ՛բ , տւլաս , թէ էմ սդվո —
րէէւթիւնս չէ ֆրանսերէն
բաւլ մը Հայե -
բէն
տտռեբռւէ
Ղբեէ>
Հ իւանդացնէւ
լու
ասէոիճտն կբ շղտ
յնացնէ
ղիս ա յղ սուէո -
բութիւնբ
յ
Ե րկրո րգ
, դիտցի՛
ր , տգա՛ ս ,
դէտցէ՛ր թէ ֆրանսերէն
6ԱբհՕք16
կր դբր—
ուի
Հայերէն
« է օ ֆ օ բ ի »
եւ ո՛չ երբեք
է ո–
ֆ ո բ ի ,
կբ Հասկնա՛՛՛ս
, ոչ երբեք
է ո ֆ ո բ ի
էնչպէս
էնձ կր Հրտմայես
ղրել։
Անչուչտ
ամբողշ դէտցածդ
Վաւլէկեանի
ղրքոյէլն է
միայն , բա յց Վազէ էլե ան
Հ բատարակած
չէբ
տակաւին էբ ամբոզշ
ղէտցածը
, այ–
լասլէս
ղբած պէտէ
բլլար նաեւ թէ
ճէչղը
կ րղրուէ
է օ ֆ ո բ ի :
Գալով
հօ՚՜յ հ օ ՜ յ
Ժողո–
էէր
ւլ.ա էլան
ձէո յնա
րկո
ւթե
ան
սլղզտդրու
-
թեան,
հ ո ՜ յ 1ւո՜յ
էլը զբէի
նաիսաոլէս՝ երբ
դէացածէղ
աւելէն չէէ դիտեր
տաէլաւէն
, ,
Հէմա կբ դբեմ
ուզէզ՝
հ.0՜^
ե օ ՜ յ : ՚
Ր՚"յՅ
" " յ " ՚Լէ^էն
մասէն,
գրելու
Համաբ
լ^ւլաբձակօրէն
, կբ խնդրեմ
ոբ
մէկը
րաիսաաւորէ
զէս
Հա կաճառս
ղ նեբկա
յա–
նալոէի էնծէ :
Այսօբ
մէա
յն ա յսքան •
Եղբտյր Աասէս, որ Համեստութե՛ան
կը
Հրաւէրէ
զէս՝ էնծէ
Հայերէնի գաս տա -
լու չափ ղոռոգռւթէւն
ցուցագրելով
մէա
մամանակ,
սլէտք չէ որմոէւեայ թէ ,
Երբ ես սխալ
էչբեմ
, ուգէղ է Հետե -
էէւ էմ սխալ
գրելու
ձեւէս
՚. Վասնզէ էմ
սխալս փագը
Օրէնք կը գառնայ եւ օրի -
նակ՝
ուգիղ
ւլբելոլ
։
Հեղուն
այսպէս կբ գաբգտնայ։
Հեւլու -
ներու գարգացման
պատմութեան
մէշ՝
Հիներբ
ծանօթ
չէին այս ճչմարտռւթեան
,
մե ծ ճչմարտռւթեան
։
Ափսո՜ս
,այս ղոռռղ
յայտարարութեան
մէշ
Համեստութեան
բամէն
մբ կայ, գոբ
պիտի
չՀասկնտ՜յ
Եղբայր Աասէս,
բայց
պէտէ չբացատրե՜մ
: կբ խնդրեմ
բնգունէլ
զայն
էբրեւ
փկայռլթէւն
դոռողռւթեան
:
Այստեղ էմցաւս այն է մէայն
, ռբ այդ
գոռող
յայաարարութէլնբ
, մե՜ղք
,
ուբէշ
մը ըսած ու գրած է
էնձմ է
առաշ^–^
կ՝ոպէէ ոբ ե՛ս բսած րԱայէ
առաշէն ան -
, ՄեԼՔք1ԻՄԵԱՆ
(ք\ .հւ վեբջին մաս)
1918
Յունուարէն
, երբ՝ Ոոտանէ,
Հէր–
ճի, եւ Վանէ
էլւբիչ ճակատներէն՝
իսու -
ճապաՀաբ կը Հեէւանայէն
էւուսական
ղօ -
րտմասերբ,
աանելռվ
Հեռագրէ,
հեռա -
ձայնէ ու զինուորական
ուբէչ
կաբեւոբ
պիտոյքներ,
անտարբեր չէր նաեւ
Վանի
Հէնէլերսբգ
»ԱաՀուան
գունգը» որ կաղ -
մուած էր ռուսական
բանակէ
Հայ սպա -
ներով եւզփնուոբներով
:
Այղ
դոէնղին
աբամադբութիւնն
այնքան
փոիսուած էբ որ, հայրենիքի
չաՀեբու ,
ել մեբ աառասլած
բեկոբնեբոլ
պաչապա
նութեան
մասին
խօսիլբ
ղո՚յբոյթ
կր
պատճառէր
էէունղէ
զփնուորնեբու
եւ բս–
պանե բու
մ՝ եծամ ասնո ւթեան :
Շատ
չանցած,
դունղէն մօա երեք Հա
բէւբ
հայ զփնուոբնեբ
ճամբայ
կ՚իյնային
դէսլէ կոէէկաս , սպառնալոէէ
ճամբուն
ւէը–
րայ
գտնուած
Հայ գէւղերու
բնակէչնե -
բուն :
Հ. Աելքումեանը
սպայ
Աիրեաքեանի
ղեկաւէաբութեամբ
քսանեւմէկ
ղէնուոբ -
^եբ կբ զբկէ դասալիքներու
ետեւէն : Ա -
նոնք չՀանգուբմեչով
գռբծռւած
անաիսոր.
մոլթեանց
, կռուի
կը բոնուէն
Կէօլէւ
գիւ–
՛չփն մօտ :
Գասալիքներէն
կը սսլաննոլին
քանէ մը
Հողէ , ութ
զէնէէւորնեբ աչ կը ւԼփբաւոր -
ուէն
1
Անացեա^եբն
ալ գէնաթափ
էլ՛
լնէ
Ա էբեաքեան
:
Ա յս դէպքը կր սարսափեցնէ
գեռ Վան
գտնէէւած ոչ - տեգացի
ուբիչ
էլինուոբնե–
բը
, ոբոնք
նո յնպէս պատրաստուած
էին
մ ել^ելու :
ԵԼ սակայն
, է վերշո
յ
մ ութ
ումերր
կը
յտշողէն
գբդո-ել
ղփնուո
րնե
բ բ եւ Ա արտ
Տին
,
(1918)
էէստւսնէ
գէրքերոլ
եբեք
էէաչաերն ալ կբ լքեն
գէբքերր եւ Ա արտ
9/'Տ»
էլը մեէլնէն Վանէն, տանեչով
իրենց
տրտմաղբոլթեան
տակ գտնուած
ամրոէլ^
զինամ՛թեբքը
:
՚
՚քյոյն օբբ էլը սկսէն
թրքական
յարձա -
կուէէները :
Վան կը մնան
Հ. Աե լքում եան,
աեզա–
կա^եբ
Տէղրան
ժամՀաբեան
, Ա. Աբբա–
Համետն
, Ա– Գասպարեան
, Հախնազար -
եան ել 70ի չավէ զինուո րնեբ
միայն :
Ա արա
19ին , կբ վփբաւոբուէ
Հ . Շա -
ղոյեանբ ելճաէլատբ կբ Հասնի
Աե լքում -
եանբ
իբրել
Հրամանաաար
: Աարտ
՚ձ\ին
Հերոսական
մաՀոէէ
կ՛՚իյնան Ե՛
գունդէն
մնա
ցուլնե րէն Վարագգաա
Գէորգեան
ել
Հտխնագարեան
սսլանեբբ,
իսէլ Ա. Գաս ֊
պարեան կբ ւիիրաւոբուէ
յ
Ասլա տեղէ
էլ ունենայ Վանէ
վերշին
նա.
Հանշբ։
Մարտ
22էն
Աելքումեան
կբ Հաս
նի ճանիկ,
նաՀտնշուլ
մուլովուբդէն
ել
զինուո
րնե բուն
միանալու է
Աննէլաբազբելի
էբ էաւճապբ :
՚էքէսՀանշբ
կանոնաւորելու
Համաբ Հե -
տեւակներռլ
իսում բերը
էլբ յանձնռլինԱ
ել.
քումեանէ,
էսէլ ձէաւոբնեբբ՝
Տէ՚լրան
ԺամՀաբեանէ
:
Հ– Աելքումեան
էր մ է էլ նամակով էլր
յայտնէ .
Աելք ան1լէԱէլմակերսլ
էբականութեան
մէշ,
ամէն էնչ բնթանում է բաիստի
բեր–
մամբ։
՛Նոյն
գիչերբ թէ ձիալորնեբ,
թէ
Հետելակնեբբ
ելթէ դ ա գ թ ո դ մողո
ւիո
ւր–
գր միանզամից
մտան կոաոչի
ձոբբ ել Հե
տեւեալ
օրբ (Աարտ
27ին)
մենք
արդէն
կատարուած
իրողութեան
առշել
էինք
դտնում
մեզ :
Ա՛եր զինուոբներից
չաաերբ
բնազգօրէն
բարձրացան
բարձոլնքնեբր
եւ գիրք րռ -
նեչոէէ ձաիս էլուլմէ լեռնե
բո
ւմ
, գուբս քը.
չեցէն
Ամկոյէ գտբանակաչ
՝Բէլրտեբր ել
Թաթարներբ
:
Կռտոչէ
ձորբ աւելէ
ճէշգբ՝
կէբճ է,
ՃանապաբՀբ
այնքան նեդ եւ
այնպէսէ
անցքեր
ունէ,
որոնց
վբայ
մէ
երկու
էոասնեակ
զէնուռրնեբռվ
կարելի է փակել
ճանապաբՀր
եւ բնաիշել
եէլողները :
Ջիտւռրնեբոլ
անցքը
իսանգաբեչոլ Հա–
ղամ
; Ֆչօպէբ
կանխած է զիս չատո՜նց
Տ
Աղի » լեղի եւ էլծււլ այս
նախերգանքէն
ետքր
, Եզբայր Ա ասիսի
ցոյց պիտի աամ
տակաւին թէ , օղնութեան
Հասնելու Հա–
մ ար
Հ
^Գերապա
յծ առին» , անՀրամե
չէո
է
շա՜տ Հաց ուէոել
, լրշօբէն
տքնիլ
, Որո -
գինէս եւ Օգռստինոս
կարդալ
մանաւանգ
դէ թ իրաւունք
ան ենա լւււ
Հտմ ար
յիշա -
տակելու
անոնց անոէններբ
:
1
Շ. ՆԱՐԳՈԻՆԻ
\
Հ
Fonds A.R.A.M
