ւտ ր1ՀՕ\սա Չսօւաատ
ւ>ւ ըսքՀօ^տ
I
•օոյ^ տո1925,11.Շ.Տ.373–2Տ6 °
«Լեցամ՚յ. 1100
ֆյւ • , Տա՜ր՜ 22(». Ա.՜րա՜. ՅՕՕՕ՜՜ֆր • %
ա.
Շ08. 15-7Չ
Գին 10 ֆՐ ՚ € . 0 ^ Բ«ւտ^1Ց78–65 §
25
քձV^^6^
Չորեքշայւթ-ի
25 Փետր– §
• Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ
29րդ ՏԱՐէ՛ -
շ&
/ լ ո ո 6 6 « 0 .
7001 է որ շրջան թ ի ւ 2412
՚,սմրաղ(.ր՝
Շ–
ՄԻԱ1Ա՚հԱՆ
օօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօօշօօօօօօօօէ։օօօօօ<
եԻՐՕՊԱՅԻ ԲՍՆԱԿԻն քՏՆՅքՈԻԿԸ
ՀՌՈՄԻ ԺՈՂՈՎԸ ՊԻՏԻ ԿՐՆԱ՚^Յ ԼՈԻԾԵԼ
ՏԱԳՆԱՊԸ
Երէկ,
24
Փետր՛,
րացուեցաւ.
արեւ. -
մ րտե ան Եւ֊րոսլայի
ւէեց զինակէց
սչետու
–~
թեանց
ա րտաքէն
նա էսա րա րներոլ.
մո ֊
՚ւ"վը^
Հռոմի
մէչ՛.
ինչպէս
գրած
էինք երէկ,
օրակարգի
գլխաւո
ր խնգի
րն է եւրոպական
րանակի
գ ա ^ ա գ ի ր ր
,որու
մասին տարրեր
տեսա–
կէտներ
ունին
անգամ
ակի
ցնե ր ր՛, Ա՚աս
-
նաւորապէս
Ֆրանսա
շարք մր փոփոխու
~
իմիւններ
կր պաՀանքէ
, գիւրացնելու
Հա
մար
գաշնագրին
վաւերացում
ր ։ կառա
-
վա րութիւն
ր կոչ մր ուգղեց
, վստաՀու
-
թիւն
ներ Աչելու
Համար
Ֆրա1։սա
յի գի
-
տաւորութեանց
մասին
ւ ԷԼզգ՛ պաշապա
-
նութեան
նախարարութեան
մէկ
ներկա
-
յացուց
ի չր,
Ա՝ անէ,
առքի
օր
րացաարեց
թէ
կր չափազանցեն
Ֆրանսայի
առաքար
կած
փոփոխոլթեանց
արմէքր
: Եւ֊ Հաւաս
տեց
թէ այգ
յաւելուածներր
մեծ՛ ազգե
-
ցոլթիւն
մր պիտի
չգործեն
միացեա
Է
րա~
նակին
վրայ
եւ կրնային
յետաձգուի
լ,
եթէ
անՀ րամե շտ
^րլլա ր
որոշ
Հաւաստիքներ
տալ
Ֆրանսայի
Հանրային
կարծիքին,
վաւերացումէն
առաքէ
կառավարութեան
կ" չր ուգէլուած
էր
մասնաւորապէս
Ֆրանսայի
մոգովուր
-
գին։
Այ"
^Ր^Ր"ՐԳ
անգամն
է որ Ա ա
յերի
գաՀլիճր
փորձ
մր կր կատարէ,
փարա
-
տելու
Համար
զանազան
թիւրիմացոլ
-
թիւններ
;
Առաքին
փո րձր տեգի
ունեցաւ
մէկ
ամիս առաք,
երր
չ^ւգգիմագիրներր
նոր
զիքումներ
կր
պ աՀանքէին
գինա
-
կիցներէն:
Կռչր
կր բացատրէ ՚ ^ ֊
X*
Աւելի
լալ
ծ բագի ր մբ առաքար
-
կոլած
չէ , եւրոպա
կան
բանակին
տեգբ
բոնելու
Համար՛,
Եթէ ագգ՛
րանա1լնեբոլ
միութիւն
մբ կազմուի
, վե րա կենգան
ացր–
նելով
գերման
րանակբ
ԼՎ
^երմախտ),
այս
վերքինր
պէտի
գերազանցէ
ֆրանսակա
—
՛եր
:
Գե րմանիո
յ ռաղմական
Հղօր ճաբտա
-
րա րուեստ
ր եւ ուրիշ աղգակներ
ա
յնքան
արտաքին
օգնութիւն
պիաի
վայելեն
ոբ
նախատեսուած
12
գերման
ղօբարամին
-
ներբ պիտի
րաբձբանան
20ի
, յետոյ
30^,
մ ինչգեռ
Ֆրանսա
Հաղիւ
18
ղօրա
բամին
կրնայ
Հանեէ
ամէնէն
նպաստաւոր
պա
-
պարագաներուն
մէքէ
2՛
ԱնՀ իմն
է ա յն առարկութիւնր
թէ
եւրոպական
րանակր
պիտի խախտէ
Ֆր -
րանսայի
գերիշխանոլթիւնրՀ
Այգ
դերիշ
-
խանութիւնբ
խա խտած
է արգէն,
քանի
որ
Ֆրանսա
չի կրնար
առանձին
սչաՀպանել
«աբգիական
պատերազմին
քիզր»
,
Հրա
-
նիւթին
Լէսանս)
աղբիւրներբ
եւ
Հայ ->
թա յթումբ
եւ բաւականաչափ
ածուխ
չունի
ա րՀ եստ ական
Հ րանիւթ
ա րտագրե–
լու Համար՛. Ա իւս
կողմէ,
Ֆրանսա
գրեթէ
ամրողքովին
կախում
ունի
ուրիչ
երկրի
մբ
Ա՝. ՆաՀանգներու
րարեացակամոլ
-
թենէն,
ղինամթեբքի
Համարէ
3 •
Պատերազմ
բ ա յնքան
բաղմ
ածախս
է որ
150
միլիոնէն
վար
աղգ
մ բ ~–
Ֆրան֊
սա
յի եռապատիկր
չի կրնար
առանձին
սպառազինուի
ր
Նոյնիսկ
Մ եծն Բրիտա
-
նիան ծանր
գմուա
բութեանց
պիտի
Հան
-
գիպի
շաա
չանչածէ
Անգլիա
յաքողեցաւ
ՄԵՐ ք^ԱԺԱ՚եՈՐԳ՚եԵՐՈԻՆ ԵԻ
Ը ՚ Ն Թ Ե Ր Ց Ո Ղ ՚ Ն Ե Ր Ո Ի ՚ Ն
կ ամքէ անկախ աաաՔայւն1յր կր սաի–
պեն մեզ այս իոշոր տաււերււվ շարել տալ
նի ւթ ե ր ր :
*(յոր տաււերը հասած՜ ԸԱԱ^րւվ, քանի
մը օրէն թ ե ր թը ամրալջովին պիտի շար -
ուի սովորական ձեւով եւ֊ րսլոր բաժին -
ներով:
Ուրիշ բարւոքումներ՝ յա ս ա ջիկ ային։
X Յատկապէս կը ին դ ր ո ւի կարելի ե–
ղածին չափ ամփոփ գրել հանդէսի նկա -
րազրութիւններր եւ զանազան ծանու -
զումներյ իսկ ցանկերր (նուէրներ ե ւն ՛ )
յե տ ա ծզել ա ււ այժմ։
մէկ
Հատ
Հիւլէաէլան
ռում բ
արտագրել,
Ւ ՚ " յ &
կրնար
մեծ քանակութեամբ
ար
-
տագրել
, առանց
գաղթապետութեէսնց
աքակցութեան
Հ
Ե՚֊բոսլեան
րանակր
իր
ղասնղոլածա
քին ա րւոագրոլթե
ամ ր լաւա
-
գոյն
մ իքոցն
է կրճատե
էոլ
արեւմ
աեան
Եւ
֊բոպա
յի վե րաղինմ ան ծախքե
բր ;
4՛
Գերմանիոյ
նա խա
յա րձա կում
էն
վա խնա
քով
.այգ երկիրր
չէզոք
սլաՀել
Ա
-
րեւելքի
եւ Արեւմուտքի
միքեւ,
պատճառ
պիտի
րլլալ
որ Գերմանիա
կռուի
եա
առ
-
նեէու
Համար
Ա՚ուսիոյ
գրաւած
նաՀանգ
-
ներբ՛, Հետեւանքբ՝
երրորգ
աշիւաբՀա
-
մարտ՛
ել կամ
Գեբմանիան
նետել
Հա
-
մա յնավ ա րութեան
ղիրկր,
ճիշգ
Ջեխո
-
սլովաքիոյ
պէս
է
Այն ատեն
ամրողք
Եէ– -
րոպան
(հուսեբուն
ձեռքր
պիտի
անցնի
«իրրել
Հասուն
պտուղ
մ բ»
է
X
Վերքին
լուրերր
կբ Հաստատեն
թէ
ֆրանսական
ծրաղրին
ղլխաւոբ
րնգգի
՜
մագիրր
պիաի
բլլայ
արեւմտեան
Գերմա
նիոյ վարչապետր,
Տոքթ՛
Ատենաուրբ,
որ Հռոմ
Հասաւ
Պ •• Պիաոքի
Հետ
միաժ՜ա
-
մանակէ
Գերմանիա
կր վախնայ
որ
այգ
յաւելուածներով
աւելի
մեծ
գեր
մր պի
-
տի
արուի
Ֆրանսա
քիէ
իտալիոյ
վարչա
-
պետբ
կր քանայ
Հաշտարար
գեր
մր
կա
-
տարել
երկու
պետութեանց
միքեւ։
X
•
ՆաՀանգներու
ծանօթ
ծերա
-
կուտականր
, Թէֆթ
, որ
գործօն
գեր
կր
կատարէ
ա յմմ,
ճառ
մ ր խօսելով
րսաւ
Բշ օր՛
Գրեթէ
անկարելի
է շաՀիլ
՛Բո -
րէա
յի
սլատեբազմր
:
Առա
յ մ մ պէտք
է
գոՀանալ
ամուբ
դիրք
մբ
բռնել
ուի
, է —~–
« Ես
կարծեր
թէ քհուսերբ
նոբ աշ
-
խարՀամարտ
մր
պիտի
սկսինւ
Անոնք
այմմ
այնսլիս
ի
գիրքի
մբ մէք են ոբ կբր —
՛ւ111ւ՛հ կարգ
մբ բաներ
չաՀիլ
առանց
կրո. -
ուելու
: Ե թէ երրորգ
աշխարՀամ
արտ
մր
փոբձեն
Համայնավարութիւնր
կրնայ
կո ր–
ծանիթ
է
ԱԶԳԱԺՈ%ՈՎԻ
խորՀրգային
գլխա
-
ւոր պատուի բակր,
Վիշինսկի
, Նիւ
Եորք
Հասաւ
Բշ՛ օր,
13
Հետեւո րգնե րով։
՝Բա
-
րափին
վրա
յ գիրք
բռնած
էին Հա կա
րո
լ -
շեւիկ
(հուսեր,
ԼեՀեր
եւն՛
որոնք
թ ^ ա
-
մ ական
ցո յցեր
կա տ ա րե ց ին : իրենց
գբօշ–
ներուն
վրայ
արձանագրուած
էին
Հե -
աեւեալ
բառեբբ,
«Ոճրագործներ,
մարգասպաններ»
: Ուրիշ նչանատախտա
-
կի մր վրայ
կերեւար
Աթալինր,
պարան–
ներով կապուած
զոր կբ քաշէին
բանուոր–
ներ։
Գլխուն
վրայ
մուրճ
մր բռնած
էր
ուրիշ բանուոր
մր։ Ամերիկեան
ոստիկա
-
նութիւնբ
ամ ուր
շղթա
յ
մբ
կազմելով
պաշտպանեց
Հէւբերբ:
Ի ՚ ^ ՚ Ն Չ Կ ՚ Ը Ս Է Թ Ո Ի Ր Ք Զ Օ Ր Ա Վ Ա Ր Մ Ը
Թուրք
զօր՛
Ալի ԻՀսան
ճէպէսոյ,
որ
1914-18^
պատերազմին
«Հերոսներէն»
կր
Համարուի
ել որուն
յուշերէն
կարգ
մր
Հատուածներ
Հրատարակեցինք
վերքերս
^
առքի
օր ճառ
մբ խօսելով
Ազգ՛
Ժողովին
մէք,
բսաւ
թէ
Աոնթրէոյի
պա յմտնագի
-
ՐԲ
«քուրքի
կտոր
մբն է եւ պէաք
է պա
-
աբռոլի
այն ամերիկեան
մարտանաւերուն
կողմէ
որոնք
Տարտանէլի
նեղուցէն
պիտի
գան,
պա շտպանե
լու Համաբ
Աեւ
\քռվու
թրքական
ափերբ»
:
ինչպէս
յայտնի
է,
Աոնթրէոյի
պայ՛–
անա գի ր ր ^ որ ստո րագրուած
է Խ՛
Մի -
ութեան
եւ միւս
մեծ պետութեանց
կոգ
-
մէ,
թ ո յ լ չի տար
որ անոնց մաբտանաւե
-
րբ Աեւ
Նով
մտնեն։
֊
՚^–
Զ,օրավաբր
բացատրեց
թէ
Աեւ
Ե ո -
վու
թրքւսկան
ափերբ
լայնօրէն
րաց
են
Հիւս իսէն
ծ րստ գրուած
յքս րձա կումն ե
բու
առքեւ։
«Կ
իպրոսի
եւ Միքին
Արեւելքի
ու
րիշ
մ ասե
րուն
մէք աեղաւոբուած
գաշ
-
նակից
օգանսււերր
շատ
Հեռու
են եւ
չեն
կրնար
մէոմանսւկին
օգնութեան
Հասնիլ
որեւէ
յաբձակմա՛ն
գէմ:
Հետեւարար,
Մ •
ՆաՀանգներու
նաւային
ումեբբ պէտք
է
խարիսխ
նետեն
Աեւ
Եովու
նաւաՀան
-
գիստներուն
մէք։
Միայն
Խ ՚
Միութիւնր
եւ
իր ա ր րան ե ա կն ե ր բ պիտ
ի
բողոք
են՛
բայց
անոնք
մեր բարեկամնե
բր
չեն»։
Ուրիշ երեսփոխաններ
ալ խօսք
առ
-
նելով,
գիտել
տուին
թէ
ֆ՚ոլրքիա,
Հետե
ւաբաբ
Ատ լանաեան
ի ճակատ
ին աք
թեւր
րաց
է
անա1Լնկալ
յաբձակման
մր
առքեւ։
՛Բանի
մր Հոգի
վախ
յա յտնեց
ին թէ խոր —
Հ
ր ւ՛՛ք՛" յին
օղանաւերբ
կրնան
քարուքանգ
րնել
թուրքիոյ
մեծ քաղաքներբ
եւ խրն —
գրեց
ին որ կառավարութիւնբ
անՀ
րամեշտ
միքոցներր
ձեռք առնէ
է
Ագգ՛
պաշտպանութեան
նախարաբր
խոսաովանեցաւ
թէ Ատլանտեան
ճակա
-
տին
աք թեւր պէտք
եղածին
չափ պաշտ
^
սւ սւս
ուա ծ
չէ։
«ԱՐԹՈԻՆ ԿԱՑԷ՝^»
Խ ՛Մ իութեան
սպայակոյտին
նոբ
պետբ,
մառեշալ
Առքոլովսկի,
Լ
^(Լ
ուղղեց
բանակին
,որպէսզի
արթուն
կե —
՛ե ւււ
՛ս եւ պատրաստ
բլլան
«քՕ •
Մ
իութեան
ղէմ
սարքուած
նոր
խաչակրութեան
ղէմ»։
Նոյնիմաստ
կոչեր
ուղղեց
ազգ՛
պա շտպանո
ւթեան
նախարաբր
մ առեշա
լ
Վասիլեւսկի։
«Փրաւտա»,
«կ ա րմ ի ր Տոր
-
մ իղ»
եւ «կարմիր
Բանակ»
թերթերր
այս
կոչերր
Հրատարակեցին
իրենց
առաքին
է–
ք երուն
վրա
յ
է
Աոքոլովսկի
կրէլնելով
Հանգերձ
՚
Մ իութեան
խա ղա ղա ս ի բա կան
քաղաքա
-
կանութիւնր,
կ
Ր՛՛է
^ է
ամերիկեան
աշ
-
խարՀակա
լներբ
«Համ ա շխա բՀա
յին
տի
-
րապետութեան
մարմ աքէն
վաբակուած
բլլալով,
գրգո֊իէ
" 1 " ՚ յ Ք ^ Ր
^Ր ^Ր
կազմա
կերպեն
իք ՛Միութեան
ղէմ
է
Պէտք
է ար
-
թուն
կենալ խռովարար
տարրերու
գէմ
եւ երեւան
Հանել
զանոնք։
կարմիր
բա
-
նակր
ունի
աշխարՀի
լաւագոյն
զինուոբ
-
ներբ,
ամէնէն կատա րե լագո բծուած
սպա–
ռա
զին ութի
ւննե րր
եւ յաղթանակի
ամէ
-
նէն յառաքգիմական,
սթալինեան
գիտու
թիւնբ
եւ սլաա րաստ
է որեւէ ատեն
քախ
քախիչ
Հարուած
մբ տալու
բոլոր նախա
-
յա րձաէնե
բուն : Աշխա րՀակա
լ
պետու
-
թիւննե
բբ
նոր պաաերաղմ
մ բ կր
սարքեն
ղլխաւո
բու թեամբ
Մ ՚
Ն
աՀանգներուն
:
ԱնՀ րամեշտ
է կբկնապատկե
լ
աբթնու
-
թիւնր»։
«Փրաւտա»
իբ
խմբագրականին
մէք
կ բսէ
թէ կարմիր
րանակբ
եւ
կարմիր
նաւատոբմր
միշտ
կաշխատին
կազմ
եւ
պատրաստ
մնալ»։
(Լոլ–ր1քրոՆ շարշււնակոլթ-իւՏը կ
"։ւ
«գա| Դ– է յ )
Fonds A.R.A.M
