ւաաաս էսա -
Ջար մարգոց
Հոգիներր մեծ
%աաուութիւն
ունին։
Երկու, գասակարգերն
ալ կ^ուգեՆ որ
գ ա գ ր ի աքս պալքարր
ել ամէն
մարգ
գանէ իրՀանգիստր։
իմ կարծիքով
սլէաք
է որնախ մարգոց
սրաերր
փոխուին։
Այն
աաեն
միայն
փոխագարձ
յա րա րե րութեան
կլիման կր փոխուի, ել մէկր
միւսին մէք
կր աեսնէ ոչ թէ իր թշնամին,
այք իր եգ–
րայրը որ իրաւունք
ունի
իրեն պէ ս աո -
մանավայել
ապրելու։
Պարսամեան
Պատուելին
նիւթր
ներկայացուց
շաա կոկիկ եւ մեզ րաւա ֊
կան լուսարանեց
: Արգէն
վերքին
100
աա–
րիներու
րնթացքին
շաա րան
փսխուած
է ՚՛ (էնչազուրկ
գասակարգր
շատ մր աոա–
ւ.ելութ իւննե
ր ձեոք ձգած է, իսկ ղործա ֊
րանատէրերն
ալ բաւականին
գխքոգ
եղած
են, ինչ որ ուրախալի
պարագայ
մբն
ԷՀ
Ա. Ւսահակեան
Տարգելի
գասա -
Ի^^"(1 ընվե րվա բութ
իւնր
պատասխանա
տու
բոնեց գա ս ա կա րգա
յին
պա յքարին
:
իմ կարծիքով
ցորչավւ
չկան
Հանգիստ
պա յմ աններ
, պա յքարր
պիտի
շարունակ -
ուի : ՝Բուգքենի
գասակարգր
, յաճախ
ո շ–
պատուաւոր
կերպով Հարստացած՝
կր շա–
Հագործէ
խեղճ րանուորր որղուրկ է ապ–
րելու տարրական
միքոցներէ
,
Հետեւարար
կր ծագին
վէճեր եւ գործագոլլներ:
Այ"
անարգարութեան
գէմ է որ կր
պայքարի
րնկերվարութիւնր,
սլաշտսլանելով
^րն -
շռւած գասակա
րգի
իրաւունքներր
եւ կա
նոնաւորելով
անոր տարերային
պայքա -
րր։
Վերքին
երկու
գարոլ
յառաքգիմու
-
թիւնր ատոր
արգիւնքն է :
Զանազան
լրացոււքներ
Ըրին
Տօքթ*
Համրարձ,
Աավեան եւ ուրիշներ։
Լ՚"րց\
տրուեցալ
թէ ինչո՚^ւ
յարգելի
ղասախօսր
^
րնաւ
խօսք
ձԸՐ""– ոուսական
Համայնա - ՚
վարոլթեան
փորձի
մասին,
օգտակար
եղա՛՛ծ է թէ ոչ։
Պատուելլւււ
քհուսիոյ
մասին
չու -
զեցի
խօսիլ,
նիւթական
փիլիսոփա
յ ո ւ -
թիւնր րսի միայն եւ կր կարծեմ թէ
կրր֊
ցաք
րմրոներ
իմ կրօնաւորի
Հանգա -
մանքս
թ ո յ լ չի տար ուրիշ րան
րսել։
գ. Ադամեան
Հոս քաղքենի
գա -
սակա
րգր
միշտ
քննագատուեցաւ,
րայց
անոր րարիքներու
մասին
րնաւ չխօսուէ -
ցաւ։
Զս՚փազանցութիւն
կայ։
քՍաոնակիչ
տարրերն ենոր րանուորին
վի^ակր
իրա–
կանէն
աւելի գէշ կր ցուցնեն՛.
Լսարանր
փակուեցալ
կէս
գիչերին։
^
^ ^ ^
Պ՛ ՊԱՐԳԵՒ
ԽիմեաՍ
Հա՚քէիկի ^իչատակիԱ
Ը ՛ Ն Կ Ե Ր Հ Ր Ա ՛ Ն Դ – ^ Է Օ Ա Է Ե Ա ՚ Ն Ի
Յ Ո Ւ Ղ Ա Ր Կ Ա Ւ Ո Ր Ո Ւ Թ Ի Ւ ՛ Ն Ը
ՄԱՐԱհՕԼՈ
ՓԵՏՐ՛
ԼՏապաղած)
Վասպ. Հայր.
Աիութիւնր
Փետր.\^ին
պատշաճօրէն
տօնեց
իյրիմեան
Հ՚"յրԻ^Ի
կաթողիկոսացման
()0"՚մեակր
ե ւ վախ -
ճանմ ան 4։0ամէակր։
Ուրիշ աոիթով
մ լ ^
ալ
,
1933^^
յա րգած
է ր անո ր
լի շա տ ա կր :
Հրաւիրուած
էր նաեւ
Աերովրէ
Ե ՚
*/, • Մանուկեան,
րայց կր ցաւինք
րոել "/՚ |
մեղի
անյայտ
պատճաոներով
չէր
կրցածէ
պատասխանել
Հրալէրին : ՀողեՀանգիսա–
\
պատարագր
տեղի
ունեցաւ
Փրատոյի
^
մայր
եկեղեցւոյ
մէք՝ ի
ներկայութեան
րազմ աթիւ Հա լ րենա
ս է րնե
ր ո ւ :
Տօնա կատա րութեան
ա շխա րՀ իկ
Հան–
գէսր սկսաւ կէս օրէ վերք, նո լնպէս մեծ
րագմութեամր։
Միութեան
նախագաՀ Պ՛
Վ՛ Պանտիկեան
Հանգէսր
րանալով,
Հրա–
լի րեց
նե րկանե
րր
/ոտնկայս
յարգել
Խրիմեան
Հայրիկի
յիշատակր։
Ապա շա -
րունակեց
.
- « ինչպէս
գիտէք
քք/րիմեան
Հայրի -
կի ամենամեծ
Հոգր
եղած է Հողին
կապել
Հայ
ղիլղացին
եւքաղաքացին։
Ան իր Հո–
գեշունչ
կոնղ.ա1^երով
կր Հրաւիրէր
րո -
լոր պանղուխաներր
երկիր
վերագաոնալ։
Րայց
երրեք
միտքէն չէր անցներ թէ օր
մր Վ^ասպոլրականցինե
ր ր եւ Տ ա րօնի ար -
ծուի կնե րր
արմ ատա խ ի լ պիտ
ի րլլան
սլա–
պենական
րնաշխարՀէն,
իր
յիշատակր
տօնելով
օտա րութեան
մէք։ Ա ենք անվր -
Հատ կր շարունակենք
Հաւատարմօրէն
տօնե
լ ա լսպիսի պաամ ական տարեղա
րձե–
րր,
այսօր
այստեղ,
վաղն ալ Վ^^ասսլուրա–
կանի ա րծուե
րո
յն *^^արագա յ լան
քին վր ~"
րալ, եւ ինչո՛՛՛ւ չէ՝ այն ատեն
աւելի
փայ
լուն,
Համաղգային
պատիւներով
եւ զին -
ոլորական
քայլերգներով,
աղատ
Հայրե
նիքի մէք, ազատ
շունչով»
։
Աոաքին
բանախօսն
էր Պ՛ Տ ՛
Պօղոս
եան
, որ պաբղեց
Խ րիմ եանի
կեանքն ու
գործր
պատանութենէն
մինչ
կաթոզիկո
-
սութիւնր։
Այս աոթիւ
յիչեց
Հ"՚ձՐ1
՚հէ
պատմական
շերեփի
սլատմ
ութ
իւն ր՛. «Խ
ր–
րիմեան
Հայրիկր
մէկն էր այն Հազուա -
գիւտ
կղերականներէն
որ մէկ ձեոքբ խաչ,
իսկ
միւս
ձեււքբ
գրիչ
խաւարակուո
Հայ
րենիքի մէք տարածեց
գիրն ու գրակա -
նութիւնբ
իր «Արծիւ
»թերթով,
բողոքեց
Ր՚ուրքերու
եւ ՛Րիւրղեբու
անիրաւու -
թեանց գէմ եւ վերքին
չունչբ
արձակեց
յո յս ու լո յս կանչելուի»
:
Ընկեր
Հրանգ
՚Բէօսէեանի
յուգարկւ
ւոր
ութ
իւնր կատարուեցաւ
երկուշաբթի
աոտու
Փանթենի
գերեղմանատան
մէք, ի
ներկայութեան
լնտանեկան
պարագանե -
րու եւ րնկերներոլ։
կրօնական
կարգէն
վերք,
րնկեր
Հ . Ա ամ ուէ լեան
Համ առօ -
տակի
ներկա
յացուց
ողբացեա
լ
րնկե
րոք
կեանքր
իրրել
ուսուցիչ
Պանտրմայի
Աղգ.
վարմարանէն
ուրա յնքան
եռանգով
նբ-
ւիրոլած
էր ե ր ի տա սա րգա կան եւ մարղա–
կան
շա րմումնե
բուն
, մ ին չեւ Տ ունաստան
,
Պոլիս եւ
Փարիզ։
Իբրեւ
Հաւատարիմ
կուսակցական
Հաւատքով
ու եռանգով
կատաբած
է
իրեն
յանձնուած
բոլոր
գ ո րծե րր,
ամէնէն
ծա–
նրր
սլա րտականոլթ
իւննե
րէն
մինչեւ
ա -
մէնէն
Համեստր։
«Երր
հարցնէիր
իրեն թէ
ինչու
Փարիլ՛՛ եքքաւ, կր պատասխանէր
• -
«Տառստք»ի
չորբորգ
էքն էր որ զիս
Փարիզ
քաշեց : Կ ուղէ ի աւելի
լա
յն
միքավա
յրի
մբ մէք կատարել
իմ աղգ՛ եւ
Հանրային
պարտակ։սնութիւնս»
: Աաենէ
մբի
՚իեր
զրկուած
իրս ՚։րած
գործէն
, եւ աՀա կր
մեռնի
իրրեւ
միքի
՚Տւ
սերունղի
գործօն
մէկ
անգամբ, որ կր Հաւատար
իր
մոգովուբ
գին
ճ ա կա տ ա գր ին եւ Հ. Տ ՚ Գաշնակցու
-
թեան
ղերին, ի խնղիր
ազատութեան
I
Հանգիստ
իր
ոսկորներուն։
ՊԱղՏԱՏԻ
Հայ կաթոլիկ
Համայնքին
Հովիւբ,
Հ. Ներսէս Ե՛ Վր՛
Աայբղեան,
•վախճանած
է նոյն
քաղաքին
մէք։
Ենած
էր \Տ77ին
։ Աւուբաած
է ր
Զրմ
մ առի
վան
քին
ղպբոցր։
ճաբաար
քարոզիչ էր եւ իր
քարու^երր
կուտար
Հայերէն եւ արարե -
բէն
լեզու1ւերով։
Հմուտ
Հաքկարան
էր եւ
Պաղտատի
Հայոց
պաամութ
իւնր եւ րն -
տանիքներու
ծագում
ր Հետազօտելով
գր–
րած է րնղարձակ
յիշատակարան
մ բ ։
օ օ օ օ օ օ օ օ « օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ
Րանա
խօս
ր ա յս
առթիւ
Հաղորգեց
Աերովրէ
Վբգ՛ի
"զք"յնբ^
բացատրելով
թէ չէր ^ԼԲցած գալ կամքէ անկախ պատ -
ճաոնե րով
։ Րացակա
յ է բ
նաեւ
ե բկբո ր գ
բանախօսբ,
Պատ՛
քքքայիկեան,
ակնաբու–
մական
գործողու թեան
մ. պատձ առաւ
։
« ՑԱՌԱՋ
»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(16)
ԱԻեՐԱԿՆԵՐՈԻ ՄԷՋ
Վբաննեբր
երթալէ առաք
այցելե–
տինք այգ Հաստատութիւնր։
Հիւպատո -
սոլՀին
մեղ րնգունեց
սիրալիր
քաղցրոլ -
թեամբ։
Նի
Հար,
պղտիկ
կազմուած քով,
ծայբայեղօրէն
պարզ, իր ճեբմակ
գթանէ
գոգնոցին
ներքել
գրեթէ
կորսուած մար-
մինով այգ անզուգական
անձնուիրու
-
թեամբ մբ տոգորուած
կինբ
մեղի երկա -
Բօբէն պատմեց իր ձեռքէն
անցած
աղոց
պատմութիւններր
։
֊ – Վիրաւոբուածներուն
մեծ
մասր
Հրացանի
գնգակներով
զարնուած
էին՛
՚ •
՚ ^ է կ քանի
Հատեր
միայն
տանիքներէն
նետռւած կամ ինկած
էին փախուստի
պա
Հուն..,
արիւնթաթախ
եւ գրեթէ
պատառ
պատառ
եզած
մարմնով,
տղաքբ կր բե -
րէին ու կբ յանձնէ
ին մեզի"՛
կային որ
եօթբ
,ոլթր
տեղէ զարնուած
էին,
ուրիշ
ներ
կիսովին
այրած՛՛՛
սարսափելի՜...
Իր կապոյա,
պայծառ եւ
սովորաբար
անթափանցելի
աչքեբբ
կայծակի
արա -
գութեամբ
կբ վառէին
յուզմունքով։
Առաքին
օրերուն
անկարելի էր ա -
նուննե
ՐՐ
արձանագրել՛
՚ . րան մ
գիտեր՛
մեղի եկած
տզաքր
ծնողք ու
նէի՚^ն
, սպաննուա՛՛՛ծ
է ին , փախա՚^ծ էին,
կսՀբել
իչէր ստուգել. • • շատեր
մեռան
ա ւգպէս՛
. . երբեմն
կին մբ կամիր կար -
գին
վիբաւո
րուած
մարգ
մր
խելագարի
պէս
կուգար
Հիւանղանոց,
աճապարան
-
քով կր քննէր
Հ իւանգներր
, եւ անտա
ր
բեր
սարսափելի
վէրքերու
գիմաց, իր ղաւա -
կր կր
փնտռէր։
ՊաՀ մր լռեց եւ շրթունքր
գալաբուե–
ցաւ
մասնաւոր
ծամածռութիւնով
մր՛ • ՚
անպատմելի
յիշատա
կներ
կ անցնէ
ին
մաքէն
՚ • ՚
ԸնգՀանբապէս
րախտ
չունէին,
ան -
գամ մբ միայն
մայր մր Հանղիպեցաւ
իր
ղաւկին՛..
բայց շատ ուշ, արգէն
մեռած
Կր...
Գարձեալ
րոպէ մր լռութիւն.
՚ .
- ք –
Հոս, սա սեղանին
վբայ
տեղափո
խած
էինք գիակբ՛
. . անճանաչելի
գար -
ձած էր ստացած
վէրքերէն,
բայց
մայրր
ճանչցաւ
զայն.
. . ապշած եւ սեւեռած նա
յեցաւ
իր ղաւկին
վրայ,
. , եբկար ատեն՛
՚ ՚
(Շար–)
–֊1
^ I լ ֊լ
լլ^
լ
Իրրեւ փոխանորգ
գրկած էր Պատ՛ ՛Լա -
ղարոսեանբ,
ոբ Հատուածներ
յք՚ձ^լ"4.
Խրիմեանի
«Խաչի
ճառ»էն,
շեշտեց
թէ
Հ"՚յբէ^Ր
որչափ
ազգասէր,
նոյնքան
ալ
աստուածասէր
էբ եւ բացառիկ
յատկու -
թիւէւներով
ս ի րուած
բոլոր
Համա
յնքնե
-1
բէն։
^
Իբրեւ
երրորգ
բանախօս
բեմ Հրա -*
չէինք
լիրուեցաւ
Տիկին
՝Րիպրիթճեան
որ պան–՛
ծացուց
Խրիմեանր
գեղեցիկ
ճառով
մ բ ։
Խօսք տրուեցաւ
նաեւ Պ՛ Աղգին Աաբտի -
բոսեանի
, որ շեշտեց թէ Խրիմեան
Հայրի
կի մասին
որչափ
գրուի՝ քիչ է՛, «Ան իր
Հայրենաշունչ
խօսքեբով
պատրաստեց
նոր
եւ խ ո ս տ մնա
լի ց սեբունղ
մբ ոբ
լէ"՚–լԻ
կատարեց
իր սլա բատ
կանոլթ
իւնր : ԱյԳ
սերունգին
ներկայացուցի^երբ
ինքնա -
պա շտպանութեան
՝ մամ անակ
ձոլլե
ցին ա–
ռաքին
թնգանօթր
եւ կարելի
եղաւ պար -
ղե լ յաղթական
գբօշր Վանա
յ պատմ ա -
կան բերգին
վրայ»։
Գեղարուեստական
բամինր շատ ճոխ
էր
։ Ի րենց
սիրայօմար
մ
ասնակցութիւնր
բերած
էին Օր՛ Ր՛ագո յեան
Լարտասանու–
թիւն),
Օր՚ներ
Գալիթեան
եւ
Աիմոնեան
եւ Պ՛ Գ՛ ՇԷՀրարեան
(երգ,
«Աբմենիա»
երգչախում
րէն)
, քոլթակաՀար
Պ՛ Ձէօ -
բէքճեան
բնկերակցոլթեամբ
Օր՛ Ակին ՜
եանի
(գաշնակ)
։
Հանգէսր
վ եր քացաւ
մամր Տին եւ
ներկաներբ
մեկնեցան
անգամ մբ եւս
ներ^չուելով
Խրիմեան
Հայրիկի
վառ լի–
շատակնեբէն
։
ՀԱՆԳԻԱԱԿԱՆ
ՄԸ
Fonds A.R.A.M