€8 ԱՈ-ԱԶ*
^
ՆՈՐ ՎաՅՈԻԹԻԻՆ
ՄԸ
Աքքէն՚Իհ ԳԷԳԲԵՐՈԻ ՄԱՍԻՆ
ւԱմիդայի աէձագաԱգԱեո
իյՍ՚Բ
- Թզթարերի յապաղւքան հէտէւանքււվ
յււշ սաացա1ւք այս յօդուածը։
Ա–
եւ
լքաոեըը
տես
3
1 3
եւ
1 4
Յո-ւնուար
Գրաւմ ան
տարէՆերուն
Խ "՛խամեան
Հար ուս -
աի Համբաւ
յյլ՚ւէր : Ազաաազրութեան
յաիբղող
օրերուն,
1944
ՀոկաԼմրեր,
այս մարղբ
եւ
կինբ
իրենց րնակա րանին մէք սպաննուեցան
եւ
ոճրա -
գորեը,
Բ"Լլ.եւիկ մաաւորական
Գարբինեան
, ձեր~
բակաչուեաւ
: Գեկաեմ
րԼրեան
յեղափոխութեան
,
բոլչեւիկներբ
յա րձակումներ-ով
ղրաւեցին
Բլա -
քա
յի
պաՀականոցը
եւ
աղաաեցին
Գար բինեանբ
,
որ առմամապկս
պաՀականոցինւ
մէք ՚իար
դրուահ՜
էր , Հա ր
ց
աքնն
ո
լ
ե
չո լ
Համ ար :
Գէպքուի
ղբաղԼցանէ
անղչ՛
ե լ
Հելչէն
ղաղանի
ոսաիկանութիւններբ։
Տ ա րաձա
յԿւուե
ցա լ թէ իքա -
խամեան
Ա
^ղչիա ցինե րո ւն մաբղն էր եւ
անոնց
թե լաղրանքուի
յա րարե ր-ո լթե ան
մ էք
մ
աաձ՜էրղեր–
ման
չրաեսական
կաղմ ակե
րպո
ւթե ան Հեա , որմ է
սաաւյահ՝
էր ղանաղան
պաաերաղմ
• իրեր , " ( " ՛ յ -
թուցիկ
նիւթեր եւմեե քանակութեամբ
ռսկե -
գրամ :
Տարաձա
յնո ւթիւննե
րը
կրնա յինւ ճիշգ կամ սիսալ
Ը11
"՚լ : թերեւս
ճիշգ էին երկուքն ալ :
Այս
ինքն՝
կրնար
գո բեակցաձ
ըէէ"՛
լ թէ Անգլիացինե
րուն եւ
թէ Գերմ աններուն Հետ ։ Այս ղաղտնիքը
շպար՛
զուեցաւ : Բայց
ճշմ արտո ւթիւն է , որաղատա՝ -
գրութենէն
անմիքապէս
՚իեբք,
իէախամեան
ի՛նք -
նաբե
րաբար
լնգՀ • սպա յակո
յա ի Բ ՚ ղրասենեա
կը
նե րկա քանա լուի , յա յտնաե է թէ Գերմ աններր ի -
րեն տուաե
են անթելի
գորեիքներ
եւ
պաաերաղմ
•
իրեր , ինշպէս
նաեւ
երեք Հաղար
անգլ • ոսկեգը -
րամ
է
Բ
. Գբասենեակը
գրամ
ուի շաՀագբգռոա֊աե
չ է ,
բայց ստացաե է պաաերաղմ
.
իրերբէ
Ի՞նչ
եղաւ
ղ րամ
ը :
Համայնաւիարներբ
այս ղրամի
մասի՚էւ
լ
՚՚ւր
ա֊
էւաե էին
եւ
անոբ
ւիրա
ք ձեռք
ղնելու
Համար, շատ
Հաւանական է Արամ կայեակի
բարեխօսութեամը
Գա
ր
բ ին
ե
ան ը տեղաւորաե
էին
իՍ
ա խամ
ե
ան
ի
բբ -
նակարանր։
Տեղսււորոլմր
եղաե
է ր
Գերմաննե՛
րուն
նաՀ անքէն աո աք : Գա
ր
բ
ին ե
ան եանօթ
բո լքե–
ւիկ
է ր
եւ
պատե
րաղմ
է ն առաք
քանի
մ
բ
անդամ
աքսո
րո ւաե : Գերմ աննե բու
Հ ե աա պն
գո
ւմ էն
գերե
մնւալոլ
Համար ապաստանաե
է ր «գերմանասէր
»
քՕաիսամեանին
աունւրՀ
կ՚ուտէր
կ բ
իսմէր ռւ Հոն
կը
քնանար
կաէոաբեալ
սւսլաՀուի ութեան
մէք՝.
Աղատադրութենէն
անմիքապէս
ւիերք. Գար -
բինեան
գիմակր վար կ՚առնէ եւի ր բարեբարէն
կ ը
պաՀանքէ
Գերմանւնե րուն տուաե
ամբողք
դումա–
ՐՐ՛ Խաիսամեան մէկ մասբ
կ բ քանձնէ , աոարկե -
Լո՚ի թէ ստիպուաե է Բ՛ գրասենեակին
յանւձնել
մնացեա
լր , քանի որ նախապէս
դրամի
մասին
լսւր
աուաե
է ր I
Ե րկո լքին
մ իքեւ
վէճը սաստկանա
լ ո վ սպա -
նութեան
կը
յանգի
է
^ի
՞շդ է
ա
յս պատմութիւնը
: կրնայ
ճիշգ կամ
շափաղանցոլաե
Ր՚էէաչ՚ւ Գադտնւիքր
ղիտէ Գաբ -
րինեան
, ո բ ներկա
յիս
Հա
յաստան
կ ր գտնուի ;
Բայց
Հս։ բիւրին
Հարիւր
ճիշգ է ոբ բո լշեւիկ
Հայ
մ ր
ղ րամ
ի
Համար
սսլաննեց
իՍախամ
եանր ել կ ի
ն ր , որոնք երեք
ամ ի ս
ղինք կերակրաե
, խնամ աե
եւ պաՀաե
էին իրենց
բնակարանին
մէք է
Հաղիւ
անգլ
՚ ղօրամասերր
Աթէնք
մտաե ,
րոլշեւիկնեբը
չփում
Հաստատեցին
ինթէլիճինս
Աերվիսի
Հետ, որուն
կեդրոնր Բ
ա
լի թ է ա յ ի վ ար
մա րանր
կ ր գտնուէ
ր • Բո լշե լիկնե
րո
լ
յ ք ՛
ցմուն -
Ք ՚ ^ ՚ ի
^ Անդլիացիներր
բաղմաթիւ
Հելլէննւեր
ձեր
բակալեցին
ի ր ր
ղ երմ ան դորեակալ
Հ Աթէնքի բո
ւ՛՛ Ր բանտեր
բ ղերմ ան
. « գ ո րեակա
լ՝»նե րով էեց -
ուաե
էին Հ
• I՛ ՚^; - ՚
Հայ
բոլչեւի1լ1ւերր
ինթէլիճինս
Ա
բբվիսին
ներկայացուցաե
էին ցանկ
մ ր ,
60
Հայերու
ա -
նուններաի,
Բ՚՚Լ՚՚ՐԸ
Գագնակցական
Հ Բրիտ. սպա–
սարկաթիւնր
ցանկբ
ընգունյաե
, րայց
ձերրակա–
լոլ թիւններ կատարաե
չէբ։ Կբ թուի
թ է
ստուգում
կատարելու
Համար
ցանկբ
Հելլէն
ոստիկ՛
իչխա -
նութեան
ղրկաե էր է
Գեկտեմ րերեան
յեղա
ւիո խու
թենւէն վերք ցան -
Կր մէքտեղ
Հանուեցաւ։
Բանւի
մ ր
Գաշնակցական–
ներ , որոնց
անունւներր
ցանկին մէք կային,
սլտրղ
Հարցաքննութեան
ե ն թ ա
րկո
ւե ցանւ
եւ
աղատ
թող–
ուեց։ւ։ն : Բոլշեւիկներբ
որոշաե
էին Գաշնակցա -
կաննւերր
մաքրել
յեղափո խոէ թեան
օրերունւ
Հ ^ ո
յն
իսկ
րանէի
մբ Գաշնւտկցականներոլ
տուներն։
ալ
դացաե ոլ փնտռաե է
քւն
, բայց
դէպքերուն
արագ
րնթացքր
միքոց տուաե
չ է ր Հրէշային
երաղիրր
ի–
բաղ
Ո
րեհլու
:
«Աոել»
ել
իբ յոգուաեաղ
իրր
այս
պարագան
կրնան
ստուգել
Աթէնքի
րնդՀ
՚
ապաՀովոլթեան
կեղրոնէն•
է
Հասանք գեկաեէէբեբեան
յեղափոխութեան
:
Վաանգին ի տես, Գտշնակցականներուն
մեե մա–
՚Աախ քան կ-ուսա կցո ւթի ւննեբր
Տ
իգբանակերա
ունեցտե է երկու
լնկեՀւակցութիւննեբ
,
«Անձ -
նուէր
ընկերութիւն
» (էք
322) ,
էքմէքճեան
Ա կր -
աիչ վա բմ ս։ պե տ
Հ իմ եաե էր Ամիղա
յի
անձնուէր
ը)ւկեբութի։ւնր
1 870/՚5՛
(՚քՐ մասնաճիւղ
Պոլսոյ
մէք
1847/՚յ»
Հիմնուաե
Անձնուէր
բնկերութեան
,
որո
յ
նսլաաակն
է ր Հա յեբէն կարդա
լ գրե
լ
սո
րվեցնել
արՀ ես տաւո
բեր
ուն :
Ամ բողք Հատորին/
մ էք ուրիչ ոչ մէկ
խօսք՝
Անձնուէր
ընկերութեան։
ու անւդամներուն
մա -
սին, ոչալնկար մր։ Ամերիկա
րնակոդ
տասնեակ
Հագար
Տ իգրանա կերտց ինւերուն մէքմէկ
Հատիկ
Անձոլէրի
անգտմ կամ նկտր
չղտա՞ւ։
Անձնուէր
բնկերոէ
թիւնր Հայ մողովու
րղի Բ"Է"Ր
խաւերէն
սի րուաե ու յտ րգո ւաե էր Տ իղրան՚ա կե րտ ի
մէք՝
բացի
«Հա
յբենաս
իր ա ց»ն։ե րէն : Ամ էն էն
տարա -
եուն։ կաղմա կե րպո
լ թ իւն
բ եղաե է իր
մամւսնակին
երկու
կիրակնօրես։
ք դսլ
ր ո ցն։ ե ր ո վ Ա •
կիրակոսի
ել Ս . Աարգիսի
եկեղեցիին
մէք է
իս1լ
գփրքր լեցուաե է Հայբենասիրացի
րբաե
ու չրրաե
պ՛ատմութիւններով
ու դորեերւ։վ
, կեն
սագրականնե
բով ոլ բաղմ աթիւ
խմ
րան կա
րնե -
բուի , մ օտաւո րապէս
150
էք՛՛ Հա յբենաս
ի րաց ի ան
գա մնւե րր՝ շատ քիչ բաց առ՛։ ւթեամ
ր
մամ
անակի
րն թացքին
գարձան
, Արմենակտն
,
Հնչակեան ,
վե րակաղմեա
լ
Հն չակե ան , ռամ կավար ել ւի եր քա
պէս « յառաքդիմական»
Բարեմ իտ
րնւ թ ե ր ց ո ղ ր
՚ " յ ՛ ՛ ՂԷՐՔՌ
հ.՚"(՚Ղ՚"Լ"՚ք.
"ւք՚աի րսէ —եթէ Հա քրե -
նասիրացր
չբլլաբ
Տ իղրանակերտի
Հա յո
ւթիւնը
յաւիտեան
կորսուաե էբ : ՊաՀմը կբ մտ։ււեեմ,
Պ • Տ ի գ րան Ա կունդ այս գիրքը տպաե է Հաշի*
ւ
մաքբելոլ
Համար :
Անւցնինք էք
1 83.
Պուլկար
–աքսորականնւեբու
խումբ
մ ր եկաե
է ր Ամ իղ տ , կ՚ապրէին շատ գէչ
վքէճակի
մէք : « ... կտ։Րաց կամաց
լու րբ կր Հաս
նի Հա յ ր են ա ս ի րա ց բնկերութեան
անղ ամներուն
՚.
Ա յս ւիերքիննւերբ կ ի։ բա կ ի ղաց ին ղանանր
աեսնւ
ելու
եւ
Հրաւիրեցին
խնքոյքի
մբ
թօփրաՀանւեանենց
տունբ
, կբ Հաւտքուին։
Հա լրենաս
ի ր։սց ի
բոլոր
անւգ ա։էն։ե ր ր , աքսորականներէն
փռօֆէսէօր
Բա -
ն։ա քօգ Իքիաով խանգավառ ճառ մբ կբ խօսի ու
կ՚՚եղրակացնէ
է
Ջեր մողովուրղ
ինւ մարդ սսքտնէ–
նել , թուրք
ս պանն ե լ սորվեցուցէք
եւն • :
, Աւելի
Հեռուն (էք
191
եւ
196)
Ա– Կիրակոս
եկեղեցին֊
արձագանգ
կուաար
ազատութեան
սիրով
արրչխռ.
մեր
պուլկար
Հիւրերուն
քազցրանուագ
երգեբուէ
•՚.
Անոնք շատ անամ կր Հաւաքուէին
«ՄարՀս, -
նոլ
Պաղչին» (մեե Հրապարակ
մը
շրքապատոլաե
բազմաթիւ
տուներով,
քաղաքին
ճիշդ կեգրոն^ ,
մամանակին
պարտէզ
եղաե է, Տ ՚) ելկը սկսիե
երգե
լ Հայրենասիրական
երգեբ։
է9
115.-
Փիլիսլպոո վարգապետ
Յարութեան
Զատկին
մի արտասովոր
քարող
խօսեցաւ
, Բրիս -
տոսի
Յարութիւնն
բնաբան
առնելով,
«աղգ. վե
րա կեն,դան
ութ եան
ւիբայ»։
Հտյբենասիրտց
բնկե -
րութեան
անզամնեբէն
տեղեկացաե
լինելով
պպթլ–
կար
աքսորականներու
ազգ՛
կեանքէն
րսաւ ,
պուլկար
ազդը պիտի
թօթաւիէ
գերութեան
շբդ -
թան եւմի օր յոյս
ունենալով ոբ
Պուլկաբիան
պիտի ազատի
թուրքի
ԷՈ՚֊^ԻՅ ել պիաի
կանլփի
անկախ ուազատ
ինքնիշխան
ազզերոլ
շաբքում ;
ինչպէ՞ս
Հաւատանք այս
պատմութիւննե–
յւոլն : վ ս։ րդա պետբ
եկեղեցլո
յ բեմ
էն։ ՀազարտէւՈ
ր
ունկնդիրնեբռլ
ներկայութեան՝
Պուլկարներր
թուր
քիո
յ լուեէն աղա տ ո ւե լո ւ
մ ասին ճառ կբ խօ.,
սի՝
Հսկողութեան տակ գտն ո ւո գ պուլկար
աքսո -
բականնե
րբ խնքո յքի կբ Հրաւի բուին ու ճառ կ^
խօսին։ , Ա՝ աբՀանոլ
Պազ չան կր Հաւաքուին
Հայ -
բ ենւ աս ի բ։ւ։ կան երղեբ կ^եր զեն
, Ա ՚ կիրակոսի։
եկե
ղե ց ինւ ազատ
ու թեան
քաղց
րան ո լաղ. ե րգե
բո վ կբ
լեցոլ ի եւն • 1 Այս կր պատաՀի
այն թուա կաննե -
րուն երբ ամէն
Հայ իրշուքէն կբ վաիւն.ար , (էք\
64),
երբ Հայ կին մբ. Հայ ազքիկ
մբ. Հայ պա -
տանւի
մ ր ւէինակ չէ բ կրնւար փողոցնե
րէնւ անւցնիլ ^
երբ
թուրքի
մր տուաեդ
ասլրանւքինւ
վւոխարմէքբ
սլաՀւոնւքելոլ
իրաւունք
չուհէիր : Հապա՞ կառա -
վարական
լբտեսնւե րր։Ա՝
եր
քազքցինւերոլ
բտռով^
կ՝բսենք
«
Հալէ
էրճի
մէք է բրինձ կ՝ուտէ» •
էք
193
վերադարձող
աքսո բականնւե
րէն Ա թո–
յանով երբ Պուլկարիոյ
ազդ.
մողովին
նախաւբոՀ
Կ
՝Ր1Լ
"*յ–>
« ՚ " "
Ի՚^Ր լուսանկարբ
զրկեց
մի
ղեղեցիկ
ինքն.–աղբոլթիլնւով ոբ դմրախտաբտր
Զազուճեանի
ձերրակալման
եւ բանտարկոլթեան
պատճառ պի
տի
լինէյ, » :
Ականւատեսներ կըպատմէին։
՚ Հա քերս կր–
՚ւ
՚սխնս՚յինր
պուլկար
աքսո բականնե րո ւն Հեա բա–
բեկամոլթիւն
Հաստատել։
Գաղտնօրէն
կ\ղնէինք
անոնց
Հազուսէո
ուտելիք
եւն՛
միշտ
Հսկողութեան
աակ
էին։ էք
385
«սիրելի
Տիղրան
Մկունդ
Մար–
"էո,
5
Մարտ
1915,
Տիգբանակերտէն
անցտե
եմ՜
18^5/5/
պուլկար
յե ղաւիո խ,ո կ անն ե ր I, Հետ տեսակ
ցութիւն
ունեցտե
չեմ, մի Օր ճէրաՀեանի
Հետ֊
սր
իրենց
բնա կաբ
անն երէ
Հեռանալով
,
յաքոզաե
է ին
Հ ել ՚ թազամ ասե
բու մէք պատ
ս սլա ր ո ւ ի լ , ուր
Հա յ
րո Լշե ւիքլեե բ չկա
յին :
Այս
բախտաւորներուն
մէք չէին
ՄիՀրան Փա -
փաղեանը եւ իր լնտտնիքը :
Իքօսքը կուտտմ
րո լշեւիկ
Ասատուր
Պախար -
ետնին , ոբցկեանս
բանտարկութեան
գատա պար -
տուաե է եւայմմ
մեզքր կրքաւէ բանտին
մէք ;
Վախ կար յ՛ր Փափաղեան
վտանգուէր։
Ա -
րո շեցինք
ղինք վւրկել : Գիշերուան
մամերուն
աու
նբ գացինք եւ բնտանիքն ալ առնելով,
.ապաՀով
տեղ փոխադրեցինք
: Նոյնն
րրի^ք
րանաստեղե
Մանուկ
Մանոլկեանին : Բոլորր
ողք են ուապա -
Հով :
Հապա
Պէքճեա^նր
Լան կուսա կցա կան Հա
յ
մ ր, որ տնտեսապէս
դո րեա կց աե է ր Գերմաննե -
րո էն Հետ) , Հա բցուց
ի Հ
Բ ո լ շե լի կն ե ր ո ւն ենթակա
յ պաՀա կանո ց ին
մէք տեսա
յ գինք : Մնացեալին
եանօթ չեմ;
Իքօսակցութիւնր
տեղի
ունեցաւ
1945
Մ աբ -
տին
, կբումօ
Աւիուլայի
Լիտալիտ)
անգլ • կեգրո–
նացմ ան վա յրին
մ էք , ուր ինեի Հետ միասին վեց
Հայեր
կային :
^ ,
Պախար եան յեզափո խո ւթեան
կռիւներուն
մ աս–
նակցաե
, վիբաւորուաե
եւ գերի ինկաե էբ Անգ -
լիացինեբուն
ձեռքը :
1. -
ՀԳա
րման ուե լու Համար , Պաբիի
շրքանի
անգլ
.
գին՛ Հիւանդանոցբ
գրկոլաե էր եւ
կատարելապէս
առողքտնալէ
վերք փոխագր-ուաե էր «քէմփ»
, ուր
կր գտնուէինք ես ելուրիշ Վեց ԱթենաՀայեբ
։ Ա–
թէնքի
դէպքե
րէն
բո լորովին
անտեղեակ
էինք ել
երբ Ասատուր
Պախաբեան
«քէմփ»եկալ
, շրքապա–
տեցինք
ղինք, մեր Աթէնքի
եանօթներու
մասին
տեղեկութիւննե
ր առնելու
Համտր։
1945
Յունիսին, երբ Աթէնք
վերադարձանք ,
Պախաբեան
ան։մ ի քապէս
ձերբակալուեցաւ
: Աւելի
ուշ , Հաճրեցի
Մուրատ
Կէօտէլէքեանին
Հետ
գատուեցաւ : Գատա վա րո ւթեան
լ^թացքին վկա -
նւե րով ու ւիաստե բով Հաստտտ-ո
ւե ցալ թէ Պախաբ
եան ելՄուրատ
Լերկոլքն ալ Արամ
կա
յեակի
Հա քրենտկից եւ բոլշեւիկ)
, աարճանակներով
ել
ձեռն առումբերով
զինուաե
Մ իՀրան
Փ ա փ ա ղեան
ի
րնակա րան։ ր երթա
լով
,
Մ իՀրանր
, Արշալո
յսբ եւ
Աերգօն
Հսկողութեան տակ մօտակա
ք
բոլշեւիկ
պաՀականոցբ
առաքնորգաե
էին : Հոն կր
գանուէր
նաեւ
Մանուկ
Մանուկեանր
; Գատտրանբ
իրր ոճ -
րագորե
մաՀուան գաաապարտեց
Մռւրատր, որ
գնգակա
Հարուեցալ
, իսկ ի ՐՐ ոճրին
մեղսակից
ցկեանս
բանտարկութեան
դատապա րտուեցաւ Ա --
սատու ր Պա իստ րեան
ր
Ա պան
։։ ւթե ան քստմնե
լի
մ ան րամ ասնո ւթիւն
-֊
ներբ
թուղթին
յանձնելոլ
պէտք
չկա
յ ,
մանա -
ւանդ այս օրերուն
, երբ գոՀեբուն
տխուր տարե–
գարձն է :
՝ էյզրափակենք :
Գրաւման
չորս տարիներուն
Հայ րոլշեւիկնե -
ԲՐ միայն
երկու
զոՀ ունեցան։
Առաքինը
1944
0–
դոստոսին
, Ֆիքսի
շրքանին մէք
սպաննուեցաւ
Գերմտններէն
, երկրորգը՝
Մուրա՛տ, որ եանօթ էր
Արք Մռւբատ
անունով
,
պարկեշտ
Ր"էչեւիկ
է
որ
«Հայկ.
արիւն»
թափելու
որոշումին գէմ եդաե֊
էր
Մաքիեանի
կռիւներուն
մէք բստ տարաձայ–
նոլթեանց՝
Հայ
րո լշեւիկնե
րո լ գնդակին
զոՀ դա
ցաե էր, ազգայնական
թեքումներ
ունենալուն հա
մար :
1941
1944/
շրքանին, ոչմէկ
ռամկավարի
քիթբ
աբիլնեցաւ։
Միայն
1945/5»,
իբր
պուլկար
լրտես մր թեսագոնիկէի
մէք ձերբակալուեցաւ
^
գատուեցաւ
ել ցկեանս
բանտարկութեան
գատա -
պաբտուեցալ
ռամկավար
մաաւորական
- ուսաւ -
ցիչ Ատեփան Ա տեփանեան : ճշմարտութեան
Հ՛ա -
մար , պէտք է րսել թէ Ատեփանեան
րոլորովիֆն
անմեղ էբ ելզոՀ՝ այգ չրքանին
Մակեգոնիոյ
մ%ք
տիրող ՀակաՀա
յ քաղաքականութեան
։ Հետադա -
^/1»
անմեդութիլնր
Հ աստատուեցաւ
ելտղատ աէր–
ձակուեցաւ : ինք եւ իբ ՝շոլրքիննեբր
գիտեն թէ իր
ազատութեանէ
Համար
որքան
քրտինք
թափեցին
Գաշնակցականները
:
• 1 ^ 1
֊ – 1944/
շրքանին
րոլշեւիկներոլ
գնդա -
կին
՜զոՀ գացին
անկոլսա կցականներ
Արամ Կայ -
եակ, Տէր եւ Տիկ՛ Պետրոս
Խախամեան ելԿա -
րտպետ
Պէքճեան :
Նոյն
շրքանին.
Հայ
բո լշեւիկնե
բու
Հրազէ՛նին
տակ
ինկան
Գա շնակցականնե
բ կաբպիս
Գաղան -
ճեան,
ՄիՀրան
Փափաղեան,
Արշալոյս
Փափաւք -
եան, Աեբգօ
Օնպաշեան,
Աանուկ
Մանուկեան Ա–
թէնքի, իսկ տոքթ. Աշրքեան՝
Մակեգոնիոյ
գիլ -
ղերէն
մէկուն մէք :
իսկ
Գեբմաննեբու
կողմէ
Գերմանիա
քշուե -
ցան քանի մբ տասնեակ
երիտասարգ
Գաշնակցա -
կաննեբ
,որոնց մի քանին
զրկանքներու
եւ տտռա–
պանքնեբոլ
Հետեւանքով,
բնական
մաՀով
մեա֊ան
%
կարճ եւ ամփոփ , ցաւալի
պատմութիւն
ր ալս
փ ։
ԻՐԱՏէԵԿ
Fonds A.R.A.M